Mobile хувилбар
www.BOLOD.mn
Fact.mn | Miss.mn | Ord.mn | Choibalsan.mn |

Архив ангилал
ДЭЛГҮҮР ХУДАЛДААНЫ ТӨВ
» ДАА ХҮРЭЭ (124389)
» ДҮНЖИНГАРАВ ХТ (108543)
» Гранд плаза (101577)
» Боса (69347)
» БӨМБӨГӨР ХТ (97314)
» Замбала (83281)
» Метромолл (86661)
» Миний дэлгүүр (101958)
» Эвридэй (76184)
» Чансаа гутлын дэлгүүр (98861)
» Хар Хорин зах (82004)
» Хүчит Шонхор ХТ (88995)
» ТОСА ХТ (70472)
» Скай их дэлгүүр (64981)
» Сандэй плаза (81642)
» Нарантуул ОУХТ (91002)
» НАРАН ИХ ДЭЛГҮҮР (76199)
» НОМИН (83815)
» АЗ ХҮҮХДИЙН ИХ ДЭЛГҮҮР (66849)
» Оргил худалдааны төв (72708)
» Next Center (153242)
» E-mart (40987)
» БСБ (47918)
» БАРС ХТ (63443)
» UB MART (68936)
ДҮҮРЭГ ХОРОО
» Баянгол дүүргийн хүүхэд залуучуудын хөгжлийн газар (29325)
» БАГАНУУР (86603)
» ЧИНГЭЛТЭЙ (68066)
» ХАН УУЛ (79561)
» СҮХБААТАР (70428)
» НАЛАЙХ (70644)
» БАГАХАНГАЙ (62181)
» БАЯНГОЛ (76332)
» БАЯНЗҮРХ (87707)
» СОНГИНОХАЙРХАН (75532)
БАЙГУУЛЛАГА
» ГЛОБ ИНТЕРНЭШНЛ ТББ (61883)
» ГААЛЬ (88332)
» Барилгын хөгжлийн төв (17424)
» Засгийн газрын авто бааз ТӨҮГ (16262)
» ЗАМЫН ЦАГДАА (96215)
» ИНЕГ-МИАТ (100119)
» ММСУХ- Морин спорт (46159)
» Монголын Дарцын холбоо (60809)
» Монголын Залуучуудын Холбоо (94032)
» Монголын Үндэсний Бөхийн Холбоо (66063)
» МЭРГЭЖЛИЙН ХЯНАЛТ (92421)
» МСНЭ (58310)
» МОНГОЛЫН ЗОХИОЛЧДЫН ХОРОО (70302)
» МОНГОЛЫН ЦАХИЛГААН ХОЛБОО (71218)
» МОНГОЛЫН ХӨРӨНГИЙН БИРЖ (87079)
» МОНГОЛЫН САЙТЫН ХОЛБОО (82132)
» МОНГОЛЫН ОЮУТНЫ ХОЛБОО (71413)
» МОНГОЛ УЛСЫН ХҮҮХЭЛДЭЙН ТЕАТР (49822)
» МҮЭХ (67405)
» МҮХАҮТ (59770)
» МҮСХНХ (26863)
» МҮОНРТ (69278)
» Мэдээлэл технологи шуудан харилцаа холбооны газар (58158)
» ЭМНЕСТИ ИНТЕРНЭШНЛ ОУБ (45415)
» ШШГЕГ (63760)
» ШҮҮХ ПРОКУРОР (82864)
» Шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газар (85506)
» ЧИНГИС ХААНЫ ДЭЛХИЙН АКАДЕМИ (54468)
» Чөлөөт Бүс (61255)
» ЦЕГ (95717)
» Цахилгаан тээвэр (61105)
» ЦОГЦ ХАРИЛЦАА ТӨВ (68083)
» Цөмийн энергийн газар (64668)
» Хил хамгаалах ерөнхий газар (28180)
» Харилцаа Холбооны зохицуулах хороо (62011)
» ХХЕГ (56834)
» ХҮЧИРХИЙЛЛИЙН ЭСРЭГ ҮНДЭСНИЙ ТӨВ (62284)
» УБЦТС TЭЦ-4, 3 (82626)
» УМБГ (59279)
» Улсын мєрдєн байцаах газар (58097)
» УРЛАГ- УЛСЫН ДРАМЫН ЭРДМИЙН ТЕАТР (61115)
» УРЛАГ- УДБЭТ (59694)
» Ус сувгийн удирдах газар (26678)
» ТАГНУУЛ (94920)
» ТАТВАРЫН ЕРӨНХИЙ ГАЗАР (77971)
» ТӨМӨР ЗАМ (104763)
» Тээврийн төлөвлөлтийн хэлтэс (56218)
» Санхүүгийн зохицуулах хороо (28050)
» СОНГУУЛИЙН ЕРӨНХИЙ ХОРОО (65340)
» Сэргээн засалт, сургалт үйлдвэрлэлийн төв (39360)
» НИТХ (49001)
» Нийгмийн даатгал (61473)
» Нийслэлийн ЗДТГ (26374)
» Нийслэлийн газрын алба (28982)
» Нийслэлийн агаарын чанарын алба (55451)
» Нийслэлийн статистикийн газар (25998)
» НАББҮХ (53550)
» НҮБ (54703)
» Авлигатай Тэмцэх Газар (88908)
» Авто тээврийн газар (70117)
» ОБЕГ (71741)
» Оюуны өмчийн газар (23626)
» Үндэсний Дата Төв (52653)
» ҮТЕГ (53712)
» ҮНДЭСНИЙ НОМЫН САН (56495)
БАРИЛГА
» Гангар инвест (54936)
» ГАЗАР ХАШАА (82049)
» ГАНДИРС (40944)
» ГАНГАР ИНВЕСТ (60925)
» Барилгын материал (53582)
» БАЯСАХ ТРЕЙД (43112)
» БАРИЛГА-САЙН МЭДЭЭ (61595)
» БАРИЛГА-ҮНЭ ХАНШ (110191)
» БАРИЛГА (95434)
» ЖИГҮҮР ГРАНД (70493)
» ИХ ҮЙЛСИЙН ЭРЭЛД (42338)
» МУУ МЭДЭЭ (72941)
» ЭКО КОНСТРАКШН (64710)
» ШИНЭ БАЙР (79089)
» ЦАСТ ИМПЕКС (57325)
» УЛААНБААТАР ӨРГӨӨ (40357)
» Тахилт өндөр уул (54372)
» АЛТАЙ КОНСТРАКШН (67743)
» АВЗАГА ТРЕЙД (60857)
» Пума констракшн (57074)
БАРАА БҮТЭЭГДЭХҮҮН
» БҮТЭЭГДЭХҮҮН-АРХИ (85005)
» СЭЖИГТЭЙ БАРАА (78043)
БАНК САНХҮҮ
» ДААТГАЛ (53766)
» ГОЛОМТ (72120)
» ББСБ (53550)
» БАНК САНХҮҮ (82963)
» БАНК (60005)
» МУУ МЭДЭЭ (63199)
» МОНГОЛ ДААТГАЛ (51869)
» МОНГОЛ БАНК (88735)
» МОНГОЛ ШУУДАН (52486)
» ЭРЭЛ (54220)
» ЧИНГИС ХААН (52070)
» ХЗХ (56828)
» ХХБ (57685)
» ХАДГАЛАМЖ (59188)
» ХАС (55797)
» ХААН (71587)
» ХӨГЖЛИЙН БАНК (75470)
» УЛААНБААТАР БАНК (57615)
» ТРАНС (52976)
» ТӨРИЙН БАНК -ЗООС (73998)
» Тээвэр хөгжлийн банк (53068)
» САЙН МЭДЭЭ (55338)
» НАЙМАН ШАРГА (69470)
» АНОД (64521)
» ПРАЙМ ДААТГАЛ (37656)
» КАПИТРОН (52799)
» КАПИТАЛ (55275)
» ҮНДЭСНИЙ ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТ (54165)
» ҮНЭ ХАНШ (69988)
БААР РЕСТОРАН ЦАЙНЫ ГАЗАР
» Дреам (53268)
» БААР- ДОРГИО (65722)
» Бусад (54995)
» ЗОЧИД БУУДАЛ (65758)
» Жура ресторан (51051)
» МЕТРОПОЛИС (43228)
» ЧАПЛИН РЕСТОРАН (38818)
» Цайны газар- БЭЭЖИН НУГАС (38542)
» Цайны газар- ХААН БУУЗ (39145)
» СТЕЛЛА (46840)
» СТРИНГС КЛУБ (38620)
» СӨҮЛ РЕСТОРАН (50915)
» АМРИТА (40729)
» The Bull (46710)
» RIVER SOUND (48882)
» Loving hut (46133)
» HOLLYWOOD (48777)
» САУН МАССАЖ (60047)
» SS клуб (50729)
ЗӨВЛӨГӨӨ
» БИЗНЕС ТӨЛӨВЛӨГӨӨ (613419)
» ЗУРХАЙ (1236095)
» ЗАР (841675)
» ЗӨВЛӨГӨӨ (1495873)
» ИРГЭНИЙ ЭРХ (60893)
» МАРКЕТИНГ МЕНЕЖМЕНТ (81654)
» ХИЧЭЭЛ СУРГАЛТ (88800)
» ХУУЛЬ (808460)
» ХООЛНЫ ЖОР (253917)
» СЕКС ЗӨВЛӨГӨӨ (109674)
» СУРГАМЖ (55982)
» СОНЖОО (126593)
» Сэтгэл зүй (707459)
» РЕКЛАМ БАЙРЛУУЛАХ (39400)
» ПИ АР (71337)
» РЕКЛАМ (65557)
МЭДЭЭ МЭДЭЭЛЭЛ
» ЛАВЛАХ (61242)
» Дартс (49143)
» ГЭМТ ХЭРЭГ (238338)
» ГАДААД МЭДЭЭ (1819565)
» ВИДЕО МЭДЭЭ (1010442)
» БИЗНЕС МЭДЭЭ (691800)
» Их хуралдай (69621)
» МЭДЭЭ МЭДЭЭЛЭЛ (543969)
» МЭДЭЭ АЙМААР (171597)
» МЭДЭЭ ҮНЭ ХАНШ (117722)
» ЦУНАМИ (48769)
» Цөмийн хаягдал (50255)
» ХҮНИЙ ХӨГЖИЛ САН (71553)
» ХҮНС (50810)
» ФАКС МЭДЭЭ (53358)
» ФОТО МЭДЭЭ (1142162)
» УРЛАГ (1421735)
» ТЕХНОЛОГИ (1136977)
» ТВ МЭДЭЭ (65301)
» ТАНИН МЭДЭХҮЙ (93288)
» ТОДРУУЛГА (78703)
» СЕКС (1202297)
» СЭРЭМЖЛҮҮЛЭГ (73861)
» СУДАЛГАА (695192)
» СОНИН ХАЧИН (320304)
» СПОРТ (1433138)
» СКАНДАЛ (75661)
» НИЙТЛЭЛ (268736)
» НОЦТОЙ МЭДЭЭ (433895)
» Өвөр Монголын мэдээ (58120)
» NEWS /Russia/ (56434)
» NEWS /English/ (53733)
» NEWS /China/ (69185)
ЯРИЛЦЛАГА
» БИЗНЕС (1056391)
» УЛС ТӨР (1061451)
» УРЛАГ (1052624)
» СПОРТ (1054647)
» НИЙГЭМ (1058256)
ЯАМ
» ГАДААД ХЭРГИЙН ЯАМ (63210)
» Барилга хот байгуулалтын яам (32756)
» БСШУЯ (89703)
» БАТЛАН ХАМГААЛАХ ЯАМ (66153)
» БОАЖЯ (54961)
» Зам, тээврийн хөгжлийн яам (50403)
» ЯАМ (51103)
» ЭМЯ (72393)
» ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ ЯАМ (49664)
» Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яам (11800)
» ХХААХҮЯ (50638)
» ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨН ҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМ (45949)
» Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яам (53553)
» УУЯ (36791)
» Соёлын яам (11453)
» САНГИЙН ЯАМ (47826)
» ХЗДХЯ (45281)
ЭРҮҮЛ МЭНД
» ЙОНСЕЙ эмнэлэг (57197)
» ГЯЛС ТӨВ (43374)
» ГАРЬД МАГНАЙ эмнэлэг (51496)
» МОНОС (54610)
» Мөнх-Үйлстэн (46904)
» ЯТТ 103 (49564)
» ЭМДЕГ (13739)
» ЭМИЙН САН (68869)
» ЭМНЭЛЭГ-АЧТАН (51082)
» ЭМНЭЛЭГ (82940)
» ЭМ БЭЛДМЭЛ (62459)
» ЭХ НЯЛХАС (56625)
» ЭРYYЛ МЭНД (137041)
» ЭРҮҮЛ МЭНД ЗӨВЛӨГӨӨ (166409)
» Шинжлэх ухаан (48504)
» Халдварт Өвчин Судлалын ҮТ (52719)
» ХАВДАР СУДЛАЛ (51646)
» УЛАМЖЛАЛТ АНАГААХ (45454)
» УЛААН ТУУЗ эмнэлэг (52127)
» СЭТГЭШГҮЙ эмнэлэг (47605)
» СОНГОДО эмнэлэг (56523)
» ЁН МЭЛМИЙ эмнэлэг (42068)
ШИНЭ НОМ
» ШИНЭ НОМ (909483)
» НОМ (63492)
Шинэ 8 ангилал
» Ярилцах цаг (14460)
» Энтертаймент (101561)
ШАР МЭДЭЭ
» ШАР МЭДЭЭ (1168806)
ХҮМҮҮС
» Д.Дагвадорж /сумоч/ (78790)
» Д.Сумьяабазар /бөх/ (61391)
» ГАДААД ХҮМҮҮС (88255)
» БОЛОД.М Утга зохиол (69438)
» БОЛОД.М Нийтлэл (69103)
» ИЛТГЭЛҮҮД (59132)
» ИРГЭДИЙН ЗАХИДАЛ (887266)
» ЯРИЛЦЛАГА (1330440)
» Ц.Мянганбаяр (63433)
» ХҮМҮҮС-ТҮҮХ НАМТАР (173804)
» ХҮМҮҮС (1204599)
» ХҮНИЙ АМЬДРАЛ (126592)
» ТӨРИЙН ХУТГУУР (84966)
» Тэр хэн бэ? нэвтрүүлэг (23752)
» СЭЖИГТЭЙ ХҮМҮҮС (118714)
» С.Жавхлан /дуучин/ (66182)
» ОДДЫН АМЬДРАЛ (1148460)
УЛС ТӨРЧ
» Лу.Болд (52768)
» Л.Гантөмөр /АН/ (53295)
» Л.Гансүх АН (51735)
» Л.Гүндалай АН (55566)
» Д.Лүндээжанцан /МАН/ (51105)
» Д.Дондог (47011)
» Д.Дорлигжав /АН/ (52736)
» Д.Дамба-Очир (51287)
» Д.Дэмбэрэл /МАН/ (56165)
» Д.Ганхуяг (51387)
» Д.Балдан-Очир (52560)
» Д.Батбаяр /АН/ сумоч (63671)
» Д.Бат-Эрдэнэ /Ажнай/ (51694)
» Д.Зоригт /МАН/ (59956)
» Д.Зоригт /АН/ (48407)
» Д.Загджав МАН (51715)
» Д.Идэвхтэн /МАН/ (48709)
» Д.Энхбат /Ногоон нам/ (59429)
» Д.Эрдэнэ-Бат /АН/ (49755)
» Д.Хаянхярваа (53125)
» Д.Тэрбишдагва (55705)
» Д.Нямхүү (50115)
» Д.Амарбаясгалан /МАН/ (45805)
» Д.Арвин (51147)
» Д.Одбаяр /МАН/ (48972)
» Д.Одхүү АН (48706)
» Д.Очирбат (49872)
» Д.Оюунхорол /МАН/ (52372)
» Г.Батхүү АН (56967)
» Г.БАЯРСАЙХАН (54111)
» Г.Занданшатар /МАН/ (53448)
» Г.Мөнхбаяр (52603)
» Г.Шийлэгдамба МАН (49818)
» Г.Уянга (54917)
» Бадмаанямбуу. Бат-Эрдэнэ /МАН/ (71512)
» Баабар (51290)
» Батж.Батбаяр /АН/ (55498)
» Б.Баттулга (45558)
» Б.Жаргалсайхан /БНН/ (65434)
» Б.Чойжилсүрэн (61108)
» Б.Наранхүү АН (48399)
» Б.Нямтайшир (49996)
» З.Энхболд (56989)
» З.Алтай (53663)
» Ж.Батзандан (52730)
» Ж.Батсуурь (50841)
» Ж.Бат-Эрдэнэ (51096)
» Ж.Мөнхбат /МАН/ (52873)
» Ж.Энхбаяр (56178)
» Ж.Цолмон /ЭМЯ/ (56171)
» Ж.Сүхбаатар /МАН/ (50466)
» М.Зоригт / ИЗН/ (54076)
» М.Энхболд МАН (56874)
» М.Энхсайхан (54789)
» М.Сономпил (45295)
» Я.Батсуурь (46827)
» Э.Батүүл (77455)
» Э.Мөнх-Очир (49043)
» Ш.Сайхансамбуу (60305)
» Ч.Хүрэлбаатар (52307)
» Ч.Улаан (53816)
» Ч.Сайханбилэг (57696)
» Ц.Даваасүрэн (52530)
» Ц.Дашдорж (48910)
» Ц.Батбаяр /МАН/ (54618)
» Ц.БАЯРСАЙХАН (50079)
» Ц.Жанлав МАН Дорнод (39741)
» Ц.Мөнх-Оргил /МАН/ (54588)
» Ц.Элбэгдорж АН (81195)
» Ц.Шинэбаяр (52209)
» Ц.Шаравдорж /МАН/ (48266)
» Ц.Цэнгэл (49935)
» Ц.Сэдванчиг (48300)
» Ц.Нямдорж МАН (64624)
» Ц. Оюунгэрэл (62568)
» Х.Болорчулуун (47650)
» Х.Бадамсүрэн (47681)
» Х.Баттулга АН (64188)
» Х.БАДАМСҮРЭН (47725)
» Х.Жекей (48140)
» Х.Тэмүүжин /АН/ (81476)
» Х.Наранхүү (50239)
» УЛС ТӨРЧ (76685)
» У.Барсболд /МАН/ (48723)
» У.Хүрэлсүх МАН (55239)
» Т.Ганди (57980)
» Т.Бадамжунай /МАН/ (54896)
» Т.Энхтайван (44775)
» Сү.Батболд (56797)
» Су.Батболд МАН (53808)
» С.Ламбаа /АН/ (53829)
» С.Дэмбэрэл /ТАНХИМ/ (52302)
» С.Ганбаатар (53282)
» С.Баяр МАН (67574)
» С.БАЯРЦОГТ /АН/ (65198)
» С.Бямбацогт (55534)
» С.Эрдэнэ АН (58107)
» С.Оюун (53764)
» Р.Гончигдорж (57988)
» Р.Содхүү (52136)
» Р.Раш (51930)
» Р.Амаржаргал /АН/ (56915)
» Н.Ганбямба (50687)
» Н.Болормаа (52116)
» Н.Батбаяр /АН/ фортуна (63544)
» Н.Баяртсайхан (47596)
» Н.Энхбаяр (87253)
» Н.ЭНХБОЛД (52441)
» Н.Удвал МАХН (52755)
» Н.Номтойбаяр МАН (63426)
» Н.Алтанхуяг АН (65257)
» А.Мөнхбат МЗХ (47491)
» А.Тлейхан (45945)
» Ё.ОТГОНБАЯР (58901)
» О.Магнай (51375)
» О.Чулуунбилэг /АН/ (44882)
» О.Чулуунбат (50844)
» П.Алтангэрэл АН (52438)
» Ө.Энхтүвшин МАН (51692)
» Ч.Ганхуяг (53277)
УЛС ТӨР
» ЕРӨНХИЙЛӨГЧ (84028)
» ЕРӨНХИЙ САЙД (79575)
» Гал үндэстэн (49085)
» БХЯ Цэрэг (46882)
» ЗАСГИЙН ГАЗАР (88222)
» ЗАСАГ ДАРГА (47176)
» ИРГЭНИЙ ХӨДӨЛГӨӨН (55937)
» МАХН /new/ (52917)
» МҮАН нам (44919)
» ЭЛЧИН (49731)
» УЛС ТӨР (1632619)
» УИХ-дарга (65084)
» УИХ (74897)
» Төлбөртэй (29687)
» Тєрийн ордон (50717)
» Нам- Монголын консерватив нам (34296)
» НАМЗХ /МАСЗХ/ (48179)
» НАМОХ /МАСОХ/ (45885)
» НАМ-ИРГЭНИЙ ЗОРИГ (49737)
» НАМ-НН (45073)
» НАМ- АРДЧИЛСАН НАМ (96395)
» НАМ - МАН (69297)
» НАМ (84543)
» ҮНДСЭН ХУУЛИЙН ЦЭС (47726)
» Өргөдлийн байнгын хороо (30210)
УУЛ УУРХАЙ
» ДАРХАНЫ ТӨМӨРЛӨГИЙН ҮЙЛДВЭР (51904)
» ДОРНОТ УРАНЫ ОРД (48519)
» ГАШУУН СУХАЙТ (45908)
» ГАЦУУРТ ХХК (53788)
» БАГАНУУР УУРХАЙ (55005)
» БАГАНУУР (47253)
» БОРОО ГОУЛД (56238)
» БОРОО ОРД (45470)
» БҮРЭН ХААН ОРД (37297)
» МАРДАЙ (53531)
» МАК /МОНГОЛ АЛТ/ (57820)
» МОНГОЛРОСЦВЕТМЕТ (50462)
» МОНГОЛ ГАЗАР (46922)
» МОНГОЛ 999 (45269)
» ЭМЭЭЛТ МАЙНЗ (39475)
» Энержи ресурс (51357)
» ЭРДЭНЭТ (77949)
» ЭРДЭНЭС МЖЛ (46185)
» ЭРДЭНЭС ТАВАНТОЛГОЙ (74972)
» ШИВЭЭ ОВОО ОРД (56014)
» Чалко (43426)
» ЦАЙРТ МИНЕРАЛ (37297)
» ЦАГААН СУВАРГА (46691)
» ХАН РЕСОРСЕЗ Инк (48219)
» ХӨШӨӨТИЙН УУРХАЙ (129727)
» УУЛ УУРХАЙ (108667)
» УРАН (49762)
» Тавантолгой Түлш ХХК (28325)
» Тавантолгой төмөр зам (23861)
» ТАВАНТОЛГОЙ (85757)
» ТӨМӨРТЭЙН ОВОО (51672)
» ТӨМӨРТЭЙН ОРД (51708)
» РИО ТИНТО (54405)
» НИНЖА (50109)
» Нийтлэлч Болормаа (31717)
» НАРИЙН СУХАЙТ (44092)
» АЙВЕНХОУ МАЙНЗ (46980)
» АЛТАНДОРНОД МОНГОЛ (67838)
» АДУУНЧУЛУУН ХК (46702)
» АЖНАЙ (50427)
» АШИГТ МАЛТМАЛ (51535)
» Арева “Кожеговь” (44340)
» ОЛОН ОВООТ (52015)
» ОЮУТОЛГОЙ (122988)
» ПЕТРО ЧАЙНА ДАЧИН ТАМСАГ (68103)
» ПОЛО РЕСОУРСЕС (34440)
УРАН ЗОХИОЛ
» ДУУНЫ ҮГ (90862)
» ЗҮЙР ЦЭЦЭН ҮГ (80336)
» ШИНЭ ДУУ (76001)
» ШҮЛЭГ (167765)
» ХАЙРЫН ЗАХИДАЛ (56782)
» ХYYХДИЙН ЗОХИОЛ (59516)
» УТГА ЗОХИОЛ (69247)
» ТЭМДЭГЛЭЛ (67125)
» ТҮҮХ (86245)
» АФОРИЗМ (117145)
» АРДЫН УРАН ЗОХИОЛ (61202)
» ОНИГОО (984456)
» ОНЬСОГО (63945)
» ӨГҮҮЛЛЭГ (1154772)
СОНГУУЛЬ
» СОНГУУЛЬ (98145)
НИЙГЭМ ЭДИЙН ЗАСАГ
» БАЙГАЛ ОРЧИН (111992)
» БАЯР НААДАМ (109011)
» ЭДИЙН ЗАСАГ-ДЭЛХИЙ (67527)
» ЭДИЙН ЗАСАГ (1489097)
» ШИНЖЛЭХ УХААН (62861)
» ШАШИН (1193424)
» ХУВЬЦАА (53277)
» УЛААНБААТАР ХОТ (139211)
» ТАТВАР (51872)
» НИЙГЭМ (1446165)
» ОЮУТАН (69352)
» ОРОН НУТАГ (87196)
АЙМАГ
» Дорноговь (62744)
» ДУНДГОВЬ (74923)
» ДАРХАН УУЛ (93819)
» ДОРНОД (78723)
» Говьсүмбэр (53998)
» ГОВЬ-АЛТАЙ (83924)
» Баян-Өлгий (68673)
» БУЛГАН (72521)
» БАЯНХОНГОР (84184)
» ЗАВХАН (68810)
» ЭРДЭНЭТ (57725)
» ХЭНТИЙ ӨНДӨРХААН (83269)
» ХОВД (73517)
» ХӨВСГӨЛ (89343)
» Увс (82738)
» ТӨВ (56700)
» СЭЛЭНГЭ (71489)
» АРХАНГАЙ (62330)
» ОРХОН (62107)
» ӨМНӨГОВЬ (84235)
» Өвөрхангай (70423)
» СҮХБААТАР (67874)
АГЕНТЛАГ
» Мал эмнэлгийн ерөнхий газар (12178)
КОМПАНИ
» Дацан трейд (52167)
» ДЭВШИЛ (36327)
» ДАШВААНЖИЛ (52810)
» ДОНШИН (49376)
» ГОВЬ (53333)
» ГОЁО (40315)
» Витафит (52474)
» Витсамо Фрутт Жүүс ХХК (58768)
» Вагнер Ази (55761)
» ВОЯАЖ (39070)
» БИШРЭЛТ (49449)
» БИТ ХЭВЛЭХ (35558)
» Боорчи (56900)
» БУЯН ХОЛДИНГ (41174)
» БАМБУУШ (36392)
» БYТЭЭГДЭХYYН-КОКА КОЛА (38031)
» Бөхбат (53171)
» БӨXӨГ (35233)
» Зиг Заг (37223)
» ЖЕМ (55799)
» ЖИ МОБАЙЛ (64115)
» Жигүүр гранд (73208)
» ЖУУЛЧИН (36114)
» ЖАСТ ОЙЛ ШТС (60061)
» ИММО ТРЕЙД ХХ (50386)
» Имарт (20893)
» Изинис Эйрвэйс (55841)
» Их-Өвөр (61776)
» МИГ даатгал (49375)
» Монгол газар (62908)
» Монгол Шилтгээн ХК (54093)
» Монгол тамхи СО ХХК (60733)
» Мон-ад (51341)
» Мон Эн Ко (70589)
» Макс групп (63095)
» МЦХ, МОНГОЛ ШУУДАН (52676)
» МАХ ИМПЕКС (59635)
» МАК (68985)
» МОБИКОМ (82825)
» МОНДАВС ХХК (41628)
» МОНГОЛ МАХ ЭКСПО (38981)
» МОНФРЭШ (55603)
» МОНСУДАР (34833)
» МОНРОУД (48964)
» МОННИС (54810)
» МОН УРАН (67097)
» Мөнхийн үсэг (51517)
» ЮНИТЕЛ (76045)
» ЭДМОН (39256)
» ЭРЭЛ ХХК (51728)
» ШУНХЛАЙ ШТС (56027)
» Хамо (47981)
» Хаан хүнс хк (53889)
» ХОС ГАРЬД ХХК (40618)
» Хүннү-Эйр (52067)
» УЛУСНЭТ (36001)
» УЛААНБААТАР ПРИНТ (35782)
» УРЛАХ ЭРДЭМ ХЭВЛЭХ (37406)
» ТЭСО (19578)
» ТАЛХ ЧИХЭР (60264)
» ТАВАН БОГД (50401)
» Тэнгэр даатгал (50115)
» Тэнүүн-Огоо (50264)
» СББ (51249)
» Синчи-Ойл (63458)
» Саун- ТҮНДЭМҮН (42300)
» СЭЖИГТЭЙ БАЙГУУЛЛАГА (78813)
» СОДМОНГОЛ ШТС (69055)
» СОЁМБО ХЭВЛЭХ (39479)
» СКАЙТЕЛ (54806)
» СҮҮ ХК (61431)
» НОМИН ХОЛДИНГ (59371)
» АЛЕЙСК ИМПЕКС- Алейка гурил (42050)
» АЛТАЙ КАШМЕР (43266)
» АЛТАН ТАРИА (60647)
» АДМОН (36289)
» Алко групп (49543)
» Алтай Констракшн (52061)
» Алтай хүдэр (51165)
» АЭРОМОНГОЛИА ХХК (53781)
» АТАР ӨРГӨӨ (59986)
» АСА групп (48653)
» АПУ (64215)
» ОБ КАПИТАЛ (36328)
» ПЕТРОВИС НИК ШТС- (74987)
» КОМПАНИУД (58884)
» UFC (68212)
» Prophecy resource (60033)
» ӨГӨӨЖ (52196)
» Ospring (37104)
» MАГНАЙ ТРЕЙД ШТС (60858)
» MILL HOUSE-АТАР ГУРИЛ (44835)
» MCS (82796)
BOLOD STUDIO
» Иргэний үг (10926)
» МАНАЙД ИРЭЭРЭЙ НЭВТРҮҮЛЭГ (14897)
» Хүүхдийн ертөнц (17572)
» Фото сурвалжлага (12142)
» Таны мэдлэгт | Animation (14513)
» Нийгмийн төрх - Хуулийн зөвлөгөө (14082)
» Нийгмийн төрх (12991)
» Асуудлыг тодруулъя (15355)
» Онцлох хүмүүс (12371)
» Оточ - Эмчийн зөвлөгөө подкаст (11841)
» Контентууд (12148)
» Petrichor /Гэгээлэг нийгмийн үнэр/ (14130)
» LIVE (16331)
» Expert podcast (13155)
» Bolod Studio | Ярилцлага (14946)
» Bolod Studio | Реклам (14473)
» Bolod Studio | Онцлох нийтлэл (13420)
» Bolod News (20052)
» 7 хоногийн тойм (19977)
» "Тэр хэн бэ?" ярилцлагын нэвтрүүлэг (15865)
» "Нутаг нэг" подкаст (14197)
   

Далай мэт... Тэнгэр мэт... Аянга мэт...

Далай мэт... Тэнгэр мэт... Аянга мэт...
2013-04-19

Б.Номинчимэд



“Төв Азийг бүхэлд нь хамарч Хятадаас Ойрхи Дорнод хүртэл аугаа уудам орон зайд Монгол үндэстний мандан сэргэсэн ер бусын түүх нь сүүлийн эриний  Илиада шиг гайхамшигт ер бусын аяны тухай өгүүлсэн аугаа баатарлаг түүхэн туульс юм.”
Washington Post Book World





***
“Монголчууд бид далай мэт арвин баялаг, тэнгэр мэт сүр жавхлантай, аянга мэт эрх хүчирхэг түүхтэй ард түмэн.”


Бөмбөрцөг дэлхий дээр аж төрж ирсэн ард түмэн, улс орон бүр өөр өөрийн давтагдашгүй гайхамшигт түүхтэй, өв соёл, уламжлалтай. Тийм бол монголчууд бидний түүх, өв соёл, уламжлал нь бусад үндэстнийхээс юугаараа ялгаатай, онцлогтой байдаг вэ? Юу гээч гайхамшигтай зүйл бидний түүхийг ингэж их өндөрт өргөж, хөөргөн мандуулах шалтгаан болно билээ? Чухам юуны учир далайтай, тэнгэртэй, аянгатай зүйрлэнэм бэ?
Үүний учрыг хэдхэн хуудсанд багтаан хураангуйлан дурдахыг оролдсу.
Монголын Их Эзэнт гүрний үед нэг сая хүрэхтэй үгүйтэй монголчууд нийтдээ 33 сая орчим ам дөрвөлжин км талбай бүхий газар нутгийг байлдан дагуулж, нэмээд 3-4 сая орчим ам дөрвөлжин км талбай бүхий газар нутагт хяналтаа тогтоож чадсан байна. Монголын Их Эзэнт гүрэн нуран унасан ч түүний салаа салбарууд болох Их Юань улс, Хүлэгийн Ил хаант улс, Алтан ордны улс, Цагаадайн улс зэрэг тухайн цаг үедээ өөр хоорондоо л өрсөлдөж тэмцэлдэхээс бусдаар өөр ямар ч улс орнуудтай эгнэж зэрэгцүүлшгүй хүчирхэг улс гүрнүүд салбарлан оршиж байв.
Европ-Азийг бараг бүхэлд нь хамарсан энэ өргөн уудам газар нутагт XIII зууны эхэнд нийтдээ 220 орчим сая хүн ам бүхий их бага 40 гаруй төр улс, 80 гаруй үндэстэн угсаатан, овог аймгууд оршиж байжээ. Харин тэр цагт монголчууд Хэрэйд, Мэргид, Найман зэрэг монголын өндөрлөгт байсан овог аймгуудыг дагуулан нэгтгэсэн ч нэг саяас илүү гарч байсангүй. Монгол морины туурайн мөр хүрсэн газар орныг өнөөгийн улс орнуудын хил хязгаарын түвшинд үзвэл,
Төв Азид: Казахстан, Киргизстан, Татарстан, Тажикстан, Туркменистан, Узбекстан, Афганистан, Пакистан, Энэтхэг,
Зүүн өмнөд Азид: Хятад, Япон, Тайван, Солонгос, Вьетнам, Бирм, Лаос, Малайз,
Бага Ази-Ойрхи Дорнодод: Иран, Ирак, Иордан, Сири, Изриаль, Ливан, Турк, Гүрж, Азербайжан, Армян,
Дорнод Европт: ОХУ, Укриан, Белорус, Молдав, Румын, Серб, Босни-Герцговен, Крота, Унгар, Словак, Чех, Польш, Австри зэрэг 3.6 тэрбум гаруй хүн ам бүхий 40 гаруй улс орнуудын нутаг дэвсгэр хамрагдана. Эндээс Монголчуудын байлдан дагууллын цар хэмжээг төсөөлөх боломжтой. Тэр цаг үеийг “Монголчуудын эрин үе” гэж нэрлэх ба монголчуудын дайн тулааныг “Монголчуудын дэлхийн дайн” хэмээн бичиж байна.
XIII зуун бүхэлдээ Монголын Их Эзэнт гүрний зуун байгаад зогсоогүй нийтдээ гурван зуун жилийн туршид монголчууд дэлхийн улс төр, эдийн засгийн бодлогыг тодорхойлж байжээ.
Энэ зуунуудад дэлхий даяар “Pax Mongolica” буюу Монголын Энх Төрийн бодлого бүхий л утгаараа төгс хэрэгжиж байв. Ямар ч цаг үед дан ганц цэвэр нэг үндэстнээс дэлхий нийт ийм нягт хамааралтай гурван зууны туршид оршин тогтнож байсангүй билээ. Монголчуудын эрин үед толгой дээрээ үнэт эрдэнэс дүүргэсэн сагс тавьчихаад Ойрхи Дорнодоос Хятад хүртэл аялахад ч айх аюулгүй амар амгалан байсан гэдэг.
Монголчуудын эрин үед үндэстний нийтлэгүүд бүрэлдэн тогтож, олон улсын дипломат харилцааны эх суурь тавигдаж, худалдаа-арилжаа болон соёлын харилцааны өргөн боломж нээгдсэнээр өрнө-дорнын соёлын интегралчлал асар үр дүнтэй болж, өнөөгийн  даяарчлалын цар хэмжээний үйл явц өрнөжээ.
Орос, гүрж цэргүүд Бээжингийн хориотой хотыг хамгаалж, хятад инженерүүд Бухар, Самаркандад оньсон зэвсэг бүтээж, франц дархан Хархоринд мөнгөн мод урлаж, швед, герман уурхайчид Алтайн нуруунд алт олзворлож, сартуул номч солонгост ном судар айлдаж, армян эр орост татвар хурааж, уйгар даргач Ойрхи Дорнодод усан суваг бариулж, араб мэргэд Хятадад одон орон судалж суужээ.
Ямар ч хөгжил дэвшлийн хөтөч нь мэдээлэл байдаг. Өнөөгийн даяаршил ч мөн л мэдээлэлд суурилж буй.
Монголчуудын эрин үед урд өмнө хэзээ ч байгаагүйгээр барахгүй тэр цагаас хойш XIX зууныг гартал даруй зургаан зуун жилийн туршид ч давж чадаагүй тийм хурдаар мэдээллийг хүргэж, солилцдог үр ашигтай системийг евроазийг дамнуулан бий болгожээ. Нэг хэсэгтээ л дэлхийн улс төр, дипломат харилцаанд, дээдсийн ордонд монгол бичиг, монгол хэл яг өнөөгийн англи хэл шиг чухал нөлөөтэй байж...
Монголчууд л чухам анх удаа өнөө ч хүрч чадаагүй байгаа үзэл бодол, шашны сүсэг бишрэл бүхнийг харилцан эрх тэгшээр хангаж болдог юм гэдгийг хүн төрөлтөнд нотлон харуулж чаджээ. Тэр цагийн Хархорин хотод үнэн алдартны, лалын, зомбын сүм хийдүүд зэрэгцэн оршиж, үе үе их хааны ордонд шашин шашны төлөөлөгч, лам хуврагуудын хооронд хэнийх нь шашин илүү баталгаа нотолгоотой вэ гэсэн ном хаялцаан болдог байжээ. Христ хийгээд лалууд бие биенийхээ барааг ч харахыг нүгэлд үздэг шашны үл тэвчих үзэлд хэт дөрлүүлчихсэн байсан цаг үед шүү дээ. Европ дахин католик сүм хийдийн ягшмал номлолд хүлэгдэн хөгжил дэвшлийнхээ боломжийг Пап ламынхаа жанчинд даруулчихаад хэдэн зуунаар харанхуйлан нойрмоглож байсныг монголчуудын хүчирхэг эрчтэй довтолгоон цочоон сэрээгээд зогсохгүй энэхүү монгол хэмээх хүчирхэг улс үндэстэн хэн бэ?, тэдний аж төрөн орших нууцлаг алс дорно гэгч хаана вэ? гэдгийг сонирхох, нээж илрүүлэх хүсэл тэмүүлэл нь эх дэлхийгээ бөөрөнхий болохыг танин мэдсэн газарзүйн аугаа их нээлтүүдэд хүргэжээ. Энэ нээлтүүд нь Европ дахины оюун сэтгэлгээнд үлэмжийн хувьсгал болж, улмаар аугаа их сэргэн мандлын эрин зуунуудыг эхлүүлсэн байна.
Олон ч түүхч, судлаачид (Жак Уэтерфорд, М. Правдин, Ким Жон Рэ, Х.Лэмб, А.Дугин, Окада Хэдихиро, Ж. Куртин гм...) “Чингис хааны Монголчууд өнөөгийн шинэ дэлхий ертөнцийн үндэс суурийг тавьсан” гэсэн гаргалаа, дүгнэлт хийж буй нь гарцаагүй үнэнтэй нүүр тулсны үр дүн юм.
Өөр ямар ч улс үндэстэн, өнөөдрийн Америк ч тэр ийм хүчирхэг нөлөөтэй байж чадаагүй. Энэ цагийн хүчирхэг их гүрэн Америкийн нөлөөлөл 100 гаруйхан жилийн түүхтэй ба өнөөдөр уруудан гундах талруугаа нэгэнт орчихжээ. Америк ардчилал, шинжлэх ухаан, техник технологийн дэвшлийн давамгайлал, америк соёлын нөлөө болон америкийн улс төр, эдийн засаг, цэрэг зэвсгийн түрэмгий дарамт хэдий их ч тухайн эрин цагтаа Монголчуудын дэлхий дахинаа нөлөөлсөнтэй харьцуулашгүй.
Чингис хааны монголчууд шударга үнэний ёс, зөрчиж болшгүй зарчмуудыг аянга цахилгааны хүчээр дэлхий дахинаа тулган хүлээлгэсэн юм.
Олон ч улс орнууд өөрийн эзэн удирдагчаа хэдэн зууны туршид зөвхөн шууд угсааны монгол хүнээр л өргөмжлөн дээдэлж ирсэн ба хэсэг бусаг бүс нутгуудад, ялангуяа Дундад Азид (Узбек, Туркмен, Казах зэрэг) бараг XX зууныг хүртэл энэ ёсыг огтоос зөрчиж зүрхлээгүй ирсэн байдаг. 
Мөн олон ч улс орны эзэн хаад монгол гүнжтэй хуримлан, тэдний үр удам эрч хүчний илэрхийлэл болсон монгол цусаар сэлбэгдэн, сайжирч байжээ. Тэдний хувьд монгол гүнжтэй хуримлах нь нэр төрийн хэрэг, дэлхийн язгууртны зэрэг дэвд дэвшин орж буй хэрэг болдог байж. Дундад Азийнхнаас гадна Орос, Польш, Литва, Манж, Солонгос, Бирм зэрэг олон орны эзэн хаадын судсаар ямар нэгэн хэмжээгээр монгол цус гүйж байсан... Тэнгэр мэт эрхэмсэг төгөлдөрийн шинж энэ билээ.


***
Монголчууд өрөөлийг ирлээд өөрөө элэгдэх билүү чулуу мэт ард түмэн.
Дэлхий дахины түүхэнд болсон томоохон байлдан дагуулалт бүхэн мөхөөх, устгах, уусган нэгтгэх, хүч чадлыг нь ховх сорон колоничлох зорилготой, тийм л зарчимтай байсан, тийм л үр дүнг дагуулдаг байсан. Харин монголчуудын байлдан дагуулал нь бүхий л шинж чанараараа өөр байжээ. Монголчуудын хүрсэн газар бүр энх амгалан тогтож, цусан далай, нурман цөл болтол нь дайлаад өнгөрсний дараа ч тэнд хөгжил цэцэглэл урьдахаасаа илүү эрчтэй байсан нь алаггүй шударга үнэнийг дээдэлсэн “Монголын Энх төр”-ийн бодлогын үр дүн байлаа. Үүнийг харуулах тодорхой хоёр, гурван жишээ өгүүлсү.
Монголчууд бид өөрсдөө Манжийн дарлалд 200 гаруй жил аж төрөхдөө бараг хэн болохоо мартах шахтлаа уруудан доройтсон бол харин бидний хоёр хөрш Орос, Хятад хоёр мөн төдий хэрийн хугацаанд монголчуудын дарлалд байхдаа харин ч өнөөгийн аугаа их хүч чадлынхаа эх ундаргыг олж авсан.
Баруунаасаа Герман, Польш, Литовын рыцариудад хавчигдан, зүүнээсээ эрэлхэг цоглог нүүдэлч кумануудад чичүүлэн, Кама гол, Уралын чинадад шахагдаж, 50 дугаар өргөргөөс урагш хол гарч үзээгүй шахам явсан оросууд, бараг л хот бүхэн нь өөртөө засах эрхтэй тархай бутархай байсан орос үндэстэн чухам Алтан ордны улсын татварын бодлогын үрээр нэгдсэн нэг ванлиг болон нэгдэж, монголчуудын далбаан дор л баруун зүгийн рыцариудын эсрэг илдээ өргөх бяр чадал гарт нь суусан юм. Тэгээд ч зогсохгүй Алтан ордон уруудан доройтоход тэдний газар нутгийг өвлөж авснаар ирээдүйн их эзэнт гүрнийхээ гарааг эхэлсэн байдаг.
Хятадын тухайд бүр ч ярилтгүй. Тэр цаг үед Умард хятадын Алтан улс, Өмнөд хятадын Сүн улс, Баруун өмнөдийн Дали улс гэсэн хятад угсааны гурван томоохон улсыг монголчууд нэгтгэн нэгэн жолоо цулбуурт оруулж, нэгдмэл улс болгожээ. Оросуудын нэгэн адил хятадууд түүхэндээ хэзээ ч ийм том нэгдмэл улстай байж үзсэнгүй.
Үүний зэрэгцээ Их Юань буюу Монголын Хөх гүрний нийслэл болсноор нэг хэсэгтээ л Бээжин хот нь дэлхийн улс төр, урлаг соёл, худалдаа арилжааны төв болж байв. Тэр цагт усан замын худалдааны төв болгохоор Тяньжинаас Бээжин хүртэл 100 гаруй км усан суваг барьж босгосон байдаг. Ийнхүү дэлхийн төв болсноор Бээжин рүү, Хятад руу соёл, дэвшлийн охь бүхэн нэг хэсэгтээ л цутгажээ. Үүний үр өгөөж, ач холбогдлыг хэмжишгүй.
Монголын Их Юань гүрний үед л хятадын ард түмний нуруу тэнийж, өөр хоорондын үймээн самуунгүй түвшин болж, хүн ам нь огцом өссөн байдаг. Монголын Хөх гүрэн буюу Их Юаний хаялага үр өгөөж хятадад асар их байлаа. Юань гүрний дараа босож ирсэн цэвэр хятадын Мин гүрэн нь өмнөх Юань гүрнийхээ газар нутаг, эрч хүч, баялаг бүхнийг нь өвлөн авсан.
Хамгийн гол нь оросын ч, хятадын ч үндэстнийх нь нэгдмэл нийтлэг байдал монголчуудын эрин цагт бүрэлдэн бий болсон юм. Нэгдмэл улс үндэстнээс илүү эрхэм чухал зүйл гэж юу байх билээ.
Гэтэл орос, хятадын аль нь ч бидэнд хэзээ ч талархаж байсангүй. Баярлаж талархах нь бүү хэл Оросууд монголчуудыг зэрлэг, бүдүүлэг, алуурчин тонуулчин хэмээн үгсийн муугаар дуудан гоочлох нь олонтаа. Хятадуудын хувьд Монголын энх төрийн дээвэр туурганы нэгэн хэсэгт толгой хоргодож явсныгаа гул барин монгол нь хятадын нэг хэсэг мөн, тиймээс монгол хятад хоёр нэг дээвэр туурган дотор байх ёстой хэмээх муйхар үзэл бодол хятадын хөрсөнд гүн бат шингэжээ.
Энэтхэг ч мөн адил. Лал, хиндү, бурхны шашин хоорондын үргэлжийн зөрчил тэмцэлтэй, олон ханлигт хуваагдсан энэтхэгийн хойгийг Цагаадайн угсааны цөөхөн монгол эрс очин, бүхэл хойгоор нь нэгтгэн, нэгэн улс болгож өгчээ. 1526 онд Бабаар хааныг анх очиход Энэтхэгт 21 бие даасан их бага улс байжээ.
Бабаарын монголчууд гялалзсан авьяаслаг, эрч хүчтэй, эрмэлзэл тэмүүлэл дүүрэн хүмүүс байж. Тэд энэтхэг орныг зөвхөн нэгтгээд зогсохгүй дундад зууны төгсгөлд очир эрдэнэ мэт гялалзсан баян тансаг улсыг бүтээн босгож, дэлхий дахиныг гайхуулж, Европынхны шуналыг түймэрдэж явжээ.
Тэд улсаа Их Монгол (Great Mughal буюу Их Могул. Энэ нь монгол гэсэн үгийн түрэг бичлэгт хувирсан дуудлага юм) хэмээн нэрлэжээ. Гурван зууны туршид ноёрхсон Энэтхэг дэх Их Монголчуудын өв аугаа баялаг. Уран барилга, ордны хэл, яруу найраг, уран зураг, цэрэг зэвсгийн урлаг, хувцас өмсгөл, цэцэрлэг, газар тариалан, шинжлэх ухаан-технологи гээд бүхий л салбарт арвин их. Харин хаа ч гэж энэтхэгүүд орос, хятадын адил монголчуудыг учиргүй мууд үздэггүй, монголчууд бол язгуурлаг үндэстэн гэсэн итгэл тэдэнд бага ч болов байгаа нь анзаарагддаг.


***
Энэ бүхнээс харахад Монголын эрин үе ямаршуухан их далайц цараатай, үр дагавар ул мөртэй байсан нь төсөөлөгдөнө. Энд дурдсан түүх нь монгол туургатны түүхийн зөвхөн нэг хэсэг болох Монголын Эзэнт Их Гүрэн, түүний үр нөлөөлөл төдий. Бидний түүх зөвхөн үүгээр хязгаарлагдахгүй.
2200 гаруй жилийн өмнө өвөг монголчууд Хүннү  хэмээх төрт их улсыг үүтгэн байгуулж, Ляодунаас Балхаш нуур хүртлэх төв Азийн өргөн уудам газар нутгийг эрхшээн, их талын нүүдэлч олон овог аймгуудыг нэгэн тугын дор нэгтгэн зангидаж явжээ. Хүн төрөлхтний долоон гайхамшгийн нэг болсон хятадын Их Цагаан хэрэм нь Хүннү нарын хичнээн хүчирхэг байсны нуталгаа юм. Эртний улсууд, ялангуяа нүүдэлчдийн дотор Хүннү гүрэн шиг томоохон төрт улсыг байгуулсан нь үгүй.
Хүннү гүрэн дундад эринээс өмнөх түүхэнд Азийн нүүдэлчдийн ганц чимэг нь, бахархал, охь манлай нь байлаа.
Саяхан Архангайн “Гол мод I, II” булшнаас гарсан Хүннүгийн язгууртны цогц олдвор нь Хүннү нарыг Хятадын болоод Скифийн соёлоос эрс ялгаатай бие даасан өндөр хөгжил бүхий өв соёлтой байсныг улам бататгажээ. Хүннү ялгууртны нарийн нандин хийцтэй, инженерийн өвөрмөц шийдэлтэй сүйх тэрэг нь хятадын үе үеийн улсуудад хэрэглэж байснаас онхи ондоо. Хүрэл, төмөр боловсруулах технологи ч мөн өөр хийгээд нууцыг нь тайлахуйяа бэрх. Ромын зөвхөн ихэс дээдсийн хүрээнд хэрэглэгдэж байсан нэн ховор нандин уран нарийн шаазан аяга тэрхүү булшнаас гарсан нь цагтаа л дэлхийн гүрэн байсан Ромтой Хүннү гүрэн өндөр түвшний дипломат харилцаатай байсан байж болох юм гэсэн сонирхолтой таамаглалд ч хүргээд байна. Учир нь тийм аягыг худалдаа арилжаанд огт хэрэглэж байгаагүй аж. Ер нь Евро-Азиас олдсон Хүннүгийн 600 гаруй булшны 93 нь монголын нутгаас олдсон байдаг нь Хүннүчүүд энэ газар нутаг дээр өнө удаан оршин сууж байсныг илтгэнэ. Хүннүчүүд Хятадын 5 их төр, 16 улсын нүүрэн дээр өнө удаан оршин тогтножээ.
Могой хэдий тасравч гүрвэлийн дайтай. Хүннү гүрэн хэдий бутарсан ч Европыг түйвээх чадалтайгаа үлдэж.
Хожимхон Алтай нуруунаас ойлж гарсан хүннү нарын нэгэн хэсэг болох баруун Хүннүчүүд “Тэнгэрийн ташуур” болсон Аттила хааныхаа чадварлаг удирдлага дор Ромыг дайлан алба гувчуурт унагаж, готын овгууд, алан, скиф, галл, саксууд зэрэг олон овог аймгуудыг хөдөлгөөнд оруулж, Ард түмнүүдийн их нүүдэл хэмээх түүхэн их нүүдэл, суудлыг үүтгэжээ.
Хүннү гүрнээс хойш ч мөн Сяньби, Жужан, Кидан зэрэг нүүдэлчдийн хэд хэдэн хүчирхэг төрт улсуудыг өвөг монголчууд ээлж дараалан босгож, бас унагаж ч иржээ.
Өнөө цагийн монголчууд нь дэлхийд хосгүй нүүдэлчдийн төв голомтыг, өв соёлыг, хязгааргүй уудам газар нутгынхаа энгээр сэтгэдэг тэр сэтгэлгээний царааг нь өвлөн үлджээ.
Энэ бүх ер бусын түүх, цадигуудын цаана түүх сударт бичээд бичээд барагдашгүй ямархан их үйл явдал өрнөж, ямархан их үймээн бужигнаан болж, ямархан их цус, хөлс урсаж, ухаан бодол, ур чадвар зарцуулсныг, ямархан аугаа баатар эрс төрж, ямархан гайхамшигтай адал сонин явдлууд ундарч байсныг бичиж дуусгахуйяа бэрх. Монголын түүхийг судалдаг гадаадын судлаачид үе үе “Энэ бүхэн чухам яаж, ямар эрх хүчээр болж өнгөрөв өө?” хэмээн гайхан алмайрах нь цөөнгүй. Тэдний хувьд хариулт олоход хол хэцүү, харин бидний хувьд хариулт нь их ойрхон байх учиртай.
Учир нь тэр хариулт бидний сэтгэл зүрхэнд, ухаан бодолд бий.


***
Улс үндэстнүүдийн сэргэн мандал, хөгжил дэвшил нь зөвхөн эдийн засаг, шинжлэх ухаан, технологийн хөгжлөөс шалтгаалдаггүй. Ялангуяа дан ганц уул уурхайгаас бол бүр ч биш юм. Шингээж чадахгүй ходоодонд шар тос зохидоггүйн адил байгал эхийн баялгийг үр ашигтай, үлдээмжтэй ашиглах ухаан, чадвар үгүй бол өөрийгөө л хорлохоос цаашгүй. Үүнийг орчин үед “Баялгийн хараал” гэлцэнэ.
Сэргэн мандал гэдэг нь оюун санааны сэргэн мандлыг л хэлдэг. Оюун санаа сэргээгүй цагт мянган эдийн засаг, мянган технологийн дэвшил, мянган Оюутолгой  байгаад нэмэргүй юм. Европ дахиныг хамарсан сэргэн мандлын уг суурь нь оюун санааны сэргэн мандал байсан.
XIII зуунд Хамаг Монгол бусдаас илүү технологитойдоо, эдийн засгийн илүү их нөөцтэйдээ, их олон алтны уурхайтайдаа сэргэн мандаж, Их Гүрэн болоогүй юм. Харин ч Хамаг Монгол нь Их талын өндөрлөгт байсан Хэрэйд, Татар, Мэргид, Найманаас хүн амаар ч, эдийн засгийн нөөц боломжоор ч, хөгжил дэвшлээрээ ч, ер юм юмаараа илт дутуу байсан.
Харин ганцхан зүйлээр илүү байв, илүү илүүдээ хол тасархай давуу байсан юм. Чадваргүй гарт чичлүүр хутга бариулах осолтой. Юун өөрийгөө хамгаалах, өөрийгөө ч эсгэж, дүрж мэднэ. Харин чадварлаг гарт тэр чичлүүр хутга байваас ямар ч илднээс илүүгээр аймшигт хүчирхэг зэвсэг болж хувирна. Үүнтэй адил, ард түмний чадвар нь оюун санааны сэргэлт, ёс зүй, үзэл санааны давуу тал юм. Монголчууд чухам үүгээрээ л бусдаас илүү байсан.
Энэ давуу тал гэдэг нь Дээд тэнгэрээс заяат төрсөн Их Чингис хааны монголчуудынхаа оюун санаа, сэтгэл зүрхэнд итгэл үнэмшил болгож, зарлан тунхагласан
- үндэсний эв нэгдлийн үзэл санаа,
- нийтлэг эрх ашгийн төлөө өөрийгөө ч, үр удмаа ч золиослох эрхэм дээд ёсзүй,
- гарцаагүй үнэнийг онож чадах хөлбөрөлтгүй чин шударга зарчим, энэ гурав байв.
Чингис хаан “Сэтгэлийг нь эрхшээвээс бие нь хаа холдох...” хэмээн сургажээ. Сэтгэлийг эрхшээдэг хүчин зүйл нь чухам дээрх гурав билээ. Энэ бол шашны мухар сүсгээр эрхшээх биш, айдас хүйдсээр дарамтлан дарангуйлах ч биш, ямар нэгэн онол, изм-ээр тархи толгойг нь угаах асуудал бүр ч биш, харин байгал орчинтойгоо, хүн орчинтойгоо нэг оршихуйн эд эс болохоо мэдрэн аж төрөх энгийн үзэл санаа. Энэ энгийн дотор худал хуурмаг, засдаг гоёл гэж үгүй. Яагаад гэвэл энэ байгаллаг амьдрал. Байгал хэлээ ч худал ааш гаргадаггүй билээ. Хүчирхэгийн үндэс нь энд бий.
Хэн бүхний мэдэх, ярих мэт ийм энгийн боловч амьдрал дээр хэзээ ч хэрэгжимгүй алс хол байдаг энэ л зарчмуудыг Чингис хаан бодитой болгож, үндэс угсаа нэгтнүүдийнхээ амьдралынх нь өдөр тутмын хэвшил, баяр баясал, утга учир болгож чадсан юм. Тэгээд ч зогсоогүй энэ зарчим нь Монголын Эзэнт их гүрэн даяар хэрэгжиж, Монголын Энх төрийн (Pax Mongolica) бодлогын цөм болж байв. Өөрөөр хэлбэл хүн төрөлхтний сэтгэлийг эрхшээж байв.
Тийм учраас монголчууд тэнгэрт ивээгдэж, тийн дэлхийн энгээр дэлж, тийм эрхэмсэг оршиж байж. Чухам тийм учраас л бидний түүх далай мэт арвин баялаг, тэнгэр мэт сүр жавхлантай, аянга мэт эрх хүчирхэг байжээ.

Улиастай, Баатархайрханы бэл.
2013 оны 4 сарын 3.


Далай мэт... Тэнгэр мэт... Аянга мэт...
Bolod.mn


Сэтгэгдэл (2)


Уншигчдын оруулсан сэтгэгдлийн талаар манай сайт хариуцлага хvлээхгvй болохыг анхаарна уу.
Үгийн санд шүүлтүүр хийсэн болно
Зочин
Сайхан бичжээ. Ийм агуу түүхээрээ Монгол хүн бүр бахархах эрхтэй. Өвөг дээдэсдээ, Их эзэн Чингис хаандаа мөргөе

2013-04-19 | 22:02:09 | 49.0.132.24 |

Зочин
Ямар гутранга санаа вэээ? Хүүхдэд л үл харуулмаар юм байна.

2013-04-19 | 10:04:20 | 182.160.41.68 |


   



Баярын өдрүүдээр ажиллах зах, худалдааны төвийн хуваарь
11:03

Үндэсний их баяр наадмаар томоохон зах, худалдааны төвүүдийн ажиллах цагийн хуваарийг танилцуулж байна.

Баярын өдрүүдээр ажиллах зах, худалдааны төвийн хуваарь

Үндэсний их баяр наадмаар томоохон зах, худалдааны төвүүдийн ажиллах цагийн хуваарийг танилцуулж байна.

»»
Үндэсний их баяр наадамд зодоглохоор бүртгүүлсэн БӨХЧҮҮДИЙН ЖАГСААЛТ
09:59

Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114 жил, 

Үндэсний их баяр наадамд зодоглохоор бүртгүүлсэн БӨХЧҮҮДИЙН ЖАГСААЛТ

Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114 жил, 

»»
Б.Түвшинтөгс: Амиа хорлосон багшийн цалинг хуурамч дипломтой эсэхээс үл хамааран ажил үүргээ гүйцэтгэснийг нь үнэлж олгосон
09:49

Саяхан Хөвсгөл аймгийн Арбулаг сумын сургуулийн математикийн багш хуурамч диплом ашигласан хэрэгт буруутгагдаж, 

Б.Түвшинтөгс: Амиа хорлосон багшийн цалинг хуурамч дипломтой эсэхээс үл хамааран ажил үүргээ гүйцэтгэснийг нь үнэлж олгосон

Саяхан Хөвсгөл аймгийн Арбулаг сумын сургуулийн математикийн багш хуурамч диплом ашигласан хэрэгт буруутгагдаж, 

»»
Юн Сук Ёл баривчлагдсан тул сонсголд оролцож чадсангүй
09:48

Өмнөд Солонгосын ерөнхийлөгч Юн Сук Ёлыг арванхоёрдугаар сарын 3-нд цэргийн онц байдал тогтоох зарлигаас өмнө 

Юн Сук Ёл баривчлагдсан тул сонсголд оролцож чадсангүй

Өмнөд Солонгосын ерөнхийлөгч Юн Сук Ёлыг арванхоёрдугаар сарын 3-нд цэргийн онц байдал тогтоох зарлигаас өмнө 

»»
Хятадад литийн том орд илэрчээ
09:19

БЭЭЖИН, 2025 оны долоодугаар сарын 9 /KAZINFORM/. Хятадад хамгийн томоохонд тооцогдох литийн хүдрийн ордыг 

Хятадад литийн том орд илэрчээ

БЭЭЖИН, 2025 оны долоодугаар сарын 9 /KAZINFORM/. Хятадад хамгийн томоохонд тооцогдох литийн хүдрийн ордыг 

»»
Баяр наадмын өдрүүдэд цаг агаар ямар байх вэ
15:06

2025 оны долоодугаар сарын 7-16-ныг хүртэлх цаг агаарын урьдчилсан төлөв

Баяр наадмын өдрүүдэд цаг агаар ямар байх вэ

2025 оны долоодугаар сарын 7-16-ныг хүртэлх цаг агаарын урьдчилсан төлөв

»»
ХЭҮК-ын гишүүн Ж.Хунанг “Хүний эрхийн төлөө онцлох хүн”-ээр тодрууллаа
15:04

“People” сэтгүүлээс эх орон, ард түмэндээ онцгой гавьяа байгуулж, нийгмийн хөгжилд бодит хувь нэмэр оруулсан хувь хүн, 

ХЭҮК-ын гишүүн Ж.Хунанг “Хүний эрхийн төлөө онцлох хүн”-ээр тодрууллаа

“People” сэтгүүлээс эх орон, ард түмэндээ онцгой гавьяа байгуулж, нийгмийн хөгжилд бодит хувь нэмэр оруулсан хувь хүн, 

»»
"Астана-2025" дэлхийн цомоос Г.Лундаа мөнгө, О.Бямба-Эрдэнэ хүрэл медаль хүртлээ
12:48

Казахстан улсын Астана хотод сонирхогчдын боксын дэлхийн цомын тэмцээн зургаадугаар сарын 30-наас долоодугаар 

Казахстан улсын Астана хотод сонирхогчдын боксын дэлхийн цомын тэмцээн зургаадугаар сарын 30-наас долоодугаар 

»»
Урт цагааны цэцэрлэгт хүрээлэнг өнөөдөр нээнэ
12:18

"Урт цагаан" худалдаа, үйлчилгээний төвийн барилгыг 2024 оны нэгдүгээр сард нурааж, далд зогсоол бүхий цэцэрлэгт 

Урт цагааны цэцэрлэгт хүрээлэнг өнөөдөр нээнэ

"Урт цагаан" худалдаа, үйлчилгээний төвийн барилгыг 2024 оны нэгдүгээр сард нурааж, далд зогсоол бүхий цэцэрлэгт 

»»
Хоолны жор: Зөөлөн, шүүслэг шорлог хийх арга
11:59

Амралт, аялалд явах гээд шорлогны махаа яаж амтлахаа шийдээгүй байгаа бол энэ жорыг туршаад үзээрэй. Зөөлөн, шүүслэг 

Хоолны жор: Зөөлөн, шүүслэг шорлог хийх арга

Амралт, аялалд явах гээд шорлогны махаа яаж амтлахаа шийдээгүй байгаа бол энэ жорыг туршаад үзээрэй. Зөөлөн, шүүслэг 

»»
Наадмын нээлтийг давтан тоглоно, тасалбарын үнэ ₮80,000
11:08

Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, 

Наадмын нээлтийг давтан тоглоно, тасалбарын үнэ ₮80,000

Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, 

»»
Палестин улс байгуулахыг Израил улс зөвшөөрөхгүй гэж мэдэгджээ
11:00

ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 8 /TASS/. Бүрэн эрхт тусгаар тогтносон Палестин улсыг байгуулахыг, мөн тус 

Палестин улс байгуулахыг Израил улс зөвшөөрөхгүй гэж мэдэгджээ

ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 8 /TASS/. Бүрэн эрхт тусгаар тогтносон Палестин улсыг байгуулахыг, мөн тус 

»»
Цагдаагийн алба хаагч Д.Энхтайван хүүхэд эх барьж авчээ
19:34

"Цагдаагийн алба хаагч Д.Энхтайван төрөх гэж байсан эхийг эсэн мэнд эх барьж авсан" хэмээн цагдаагийн байгууллагаас мэдээлэв.

Цагдаагийн алба хаагч Д.Энхтайван хүүхэд эх барьж авчээ

"Цагдаагийн алба хаагч Д.Энхтайван төрөх гэж байсан эхийг эсэн мэнд эх барьж авсан" хэмээн цагдаагийн байгууллагаас мэдээлэв.

»»
Машин хулгайлсан өсвөр насны хүүхдүүд бусдыг ХУТГАЛЖ гэмтээжээ
18:56

Улаанбаатар хотод оршин суух хаягтай, 15 настай У, 16 настай Г, 19 настай Б, 13 настай А, 14 настай М нар нь Чингэлтэй, 

Машин хулгайлсан өсвөр насны хүүхдүүд бусдыг ХУТГАЛЖ гэмтээжээ

Улаанбаатар хотод оршин суух хаягтай, 15 настай У, 16 настай Г, 19 настай Б, 13 настай А, 14 настай М нар нь Чингэлтэй, 

»»
"Дээлтэй Монгол-2025" наадмын үеэр замын хөдөлгөөн түр хязгаарлана
18:49

Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114 жил, 

Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114 жил, 

»»
Баяр наадмаар зарим агаарын бүсэд зөвшөөрөлгүй дрон нисгэхийг хориглов
18:38

Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, Ардын 

Баяр наадмаар зарим агаарын бүсэд зөвшөөрөлгүй дрон нисгэхийг хориглов

Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, Ардын 

»»
Наадмын хуушуур хийх зөвшөөрлийг дүүргүүд олгодог
18:22

Өнөөдөр нийслэлийн удирдах ажилтнуудын шуурхай зөвлөгөөн болж, Үндэсний их баяр наадмын бэлтгэл ажил, тэр дундаа 

Наадмын хуушуур хийх зөвшөөрлийг дүүргүүд олгодог

Өнөөдөр нийслэлийн удирдах ажилтнуудын шуурхай зөвлөгөөн болж, Үндэсний их баяр наадмын бэлтгэл ажил, тэр дундаа 

»»
"Эрдэнэт үйлдвэр"-ийн захирал асан Ц.Даваацэрэнгийн хэргийг шалгаж дуусчээ
17:36

"Эрдэнэт үйлдвэр"-ийн захирал асан Ц.Даваацэрэнгийн хэргийг шалгаж дуусч, нийслэлийн прокурорын байгууллагаас анхан 

"Эрдэнэт үйлдвэр"-ийн захирал асан Ц.Даваацэрэнгийн хэргийг шалгаж дуусч, нийслэлийн прокурорын байгууллагаас анхан 

»»
Наадмын нээлтийн тоглолтыг 7 дугаар сарын 11-ний 21:00 цагт дахин тоглоно
16:38

Tулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, 

Наадмын нээлтийн тоглолтыг 7 дугаар сарын 11-ний 21:00 цагт дахин тоглоно

Tулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, 

»»
Сэлэнгэ аймгаас оргосон оргодлыг баривчилжээ
15:43

Оргодол этгээдийг баривчилж, мөрдөн шалгах ажиллагаа явуулж байна. Тодруулбал, Оргодол этгээд “Т”нь Сэлэнгэ аймгийн 

Сэлэнгэ аймгаас оргосон оргодлыг баривчилжээ

Оргодол этгээдийг баривчилж, мөрдөн шалгах ажиллагаа явуулж байна. Тодруулбал, Оргодол этгээд “Т”нь Сэлэнгэ аймгийн 

»»
Хойд дүр тодруулах нь 14-р Далай ламын дураараа шийддэг асуудал биш гэв
14:16

14-р Далай лам дахин төрөх тухай мэдэгдэл гаргасны дараа Хятадын Буддын шашны холбоо пүрэв гарагт албан ёсны мэдэгдэл хийжээ.

Хойд дүр тодруулах нь 14-р Далай ламын дураараа шийддэг асуудал биш гэв

14-р Далай лам дахин төрөх тухай мэдэгдэл гаргасны дараа Хятадын Буддын шашны холбоо пүрэв гарагт албан ёсны мэдэгдэл хийжээ.

»»
Хүүхдийг морин дээр бэхэлж мордуулан амийг нь хохироосон гэх хэргийг Дээд шүүх шийдэв
14:11

Улсын дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар Я.Ц-д холбогдох хэргийг шүүгдэгчийн 

Хүүхдийг морин дээр бэхэлж мордуулан амийг нь хохироосон гэх хэргийг Дээд шүүх шийдэв

Улсын дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар Я.Ц-д холбогдох хэргийг шүүгдэгчийн 

»»
Япон Улсын Цог Жавхлант Эзэн Хаан Нарухито “Чингис хаан” үндэсний музейд зочиллоо
13:37

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүхийн урилгаар төрийн айлчлал хийж буй Япон Улсын Цог Жавхлант Эзэн

Япон Улсын Цог Жавхлант Эзэн Хаан Нарухито “Чингис хаан” үндэсний музейд зочиллоо

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүхийн урилгаар төрийн айлчлал хийж буй Япон Улсын Цог Жавхлант Эзэн

»»
Техаст үерийн улмаас амиа алдсан хүний тоо нэмэгджээ
13:25

ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 7 /CNN/. АНУ-ын Техас муж улсад хүчтэй үер болсны улмаас амиа алдсан

Техаст үерийн улмаас амиа алдсан хүний тоо нэмэгджээ

ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 7 /CNN/. АНУ-ын Техас муж улсад хүчтэй үер болсны улмаас амиа алдсан

»»
“Шөвгөрсөн бөхчүүд шинжилгээнд хамрагдаагүй бол цол олгохгүй”
10:47

Монголын үндэсний допингийн эсрэг байгууллагаас 21 аймаг, алслагдсан гурван дүүргийн хэмжээнд допингийн эсрэг 

“Шөвгөрсөн бөхчүүд шинжилгээнд хамрагдаагүй бол цол олгохгүй”

Монголын үндэсний допингийн эсрэг байгууллагаас 21 аймаг, алслагдсан гурван дүүргийн хэмжээнд допингийн эсрэг 

»»
"PLAYTIME 2025" наадмын үеэр 10 сүх, 33 хайч хураан авчээ
10:42

"Playtime 2025" арга хэмжээний үеэр металл илрүүлэгч ашиглан нийт 10 сүх, 33 хайч, 7 зодооны хэрэгсэл хураан авчээ. 

"Playtime 2025" арга хэмжээний үеэр металл илрүүлэгч ашиглан нийт 10 сүх, 33 хайч, 7 зодооны хэрэгсэл хураан авчээ. 

»»
BTS хамтлаг 2026 онд шинэ цомог гаргаж, дэлхийн аялан тоглолт хийнэ
10:33

Өмнөд Солонгосын алдарт BTS хамтлаг “Weverse” платформ дээр шууд дамжуулалт хийх үеэрээ ирэх жил эргэн эрэлтээ 

BTS хамтлаг 2026 онд шинэ цомог гаргаж, дэлхийн аялан тоглолт хийнэ

Өмнөд Солонгосын алдарт BTS хамтлаг “Weverse” платформ дээр шууд дамжуулалт хийх үеэрээ ирэх жил эргэн эрэлтээ 

»»
Наадмын нээлт, хаалтыг 21 аймгийн төв талбайд шууд дамжуулна
16:30

Үндэсний их баяр наадмыг зохион байгуулах хорооны ээлжит хуралдаанаар Тулгар төрийн 2234, Их Монгол Улсын 819, 

Наадмын нээлт, хаалтыг 21 аймгийн төв талбайд шууд дамжуулна

Үндэсний их баяр наадмыг зохион байгуулах хорооны ээлжит хуралдаанаар Тулгар төрийн 2234, Их Монгол Улсын 819, 

»»
Өсвөр насны хүүхдүүд гудамжинд танхайрсан үйлдлийг шалгаж байгаа
16:02

Зайсангийн Оргил худалдааны төв орчимд 12-16 насны согтуу хүүхдүүд танхайрсан зураг, бичлэг олон нийтийн сүлжээнд цацагдсан.

Өсвөр насны хүүхдүүд гудамжинд танхайрсан үйлдлийг шалгаж байгаа

Зайсангийн Оргил худалдааны төв орчимд 12-16 насны согтуу хүүхдүүд танхайрсан зураг, бичлэг олон нийтийн сүлжээнд цацагдсан.

»»
Наадмын нээлтийн тоглолтыг 7 дугаар сарын 11-ний 21:00 цагт дахин тоглоно
14:19

Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, 

Наадмын нээлтийн тоглолтыг 7 дугаар сарын 11-ний 21:00 цагт дахин тоглоно

Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, 

»»
“Хүннү Эйр” Улаанбаатар–Эрээн чиглэлийн нислэгийг 7-р сарын 10-ноос өдөр бүр эхлүүлнэ
00:09

2025 оны 7-р сарын 3, Улаанбаатар — Монголын иргэний агаарын тээврийн “Хүннү Эйр” ХХК энэ сарын 10-наас эхлэн Улаанбаатар-Эрээн чиглэлийн шууд нислэгээ өдөр бүрийн тогтмол давтамжтайгаар сэргээхээр болсноо мэдэгдлээ. 

“Хүннү Эйр” Улаанбаатар–Эрээн чиглэлийн нислэгийг 7-р сарын 10-ноос өдөр бүр эхлүүлнэ

2025 оны 7-р сарын 3, Улаанбаатар — Монголын иргэний агаарын тээврийн “Хүннү Эйр” ХХК энэ сарын 10-наас эхлэн Улаанбаатар-Эрээн чиглэлийн шууд нислэгээ өдөр бүрийн тогтмол давтамжтайгаар сэргээхээр болсноо мэдэгдлээ. 

»»
ЦЕГ: Хар тамхитай тэмцэх газрын алба хаагчид PLAYTIME болж буй тухайн газар ажиллаж байгаа
15:37

Өчигдөр буюу пүрэв гарагт жил бүр болдог PLAYTIME хөгжмийн фестивал арга хэмжээ Налайх дүүргийн нутагт гурав хоног 

ЦЕГ: Хар тамхитай тэмцэх газрын алба хаагчид PLAYTIME болж буй тухайн газар ажиллаж байгаа

Өчигдөр буюу пүрэв гарагт жил бүр болдог PLAYTIME хөгжмийн фестивал арга хэмжээ Налайх дүүргийн нутагт гурав хоног 

»»
НӨАТ-ын буцаан олголтыг энэ сард иргэдийн дансанд шилжүүлнэ
15:32

2025 оны хоёрдугаар улирал буюу 4, 5, 6-р сарын төлбөрийн баримтаа долдугаар сарын 8-ны 23:59:59 цагаас өмнө 

НӨАТ-ын буцаан олголтыг энэ сард иргэдийн дансанд шилжүүлнэ

2025 оны хоёрдугаар улирал буюу 4, 5, 6-р сарын төлбөрийн баримтаа долдугаар сарын 8-ны 23:59:59 цагаас өмнө 

»»
Сэлбэ хотын орон сууцжуулах төслийн шинэчилсэн таван багц тендерийг зарлалаа
15:08

Сэлбэ хотын орон сууцжуулах төслийн 3, 4 дүгээр багц тендерийг задалж, тав хувааж зарлана гэдгийг өнгөрсөн долоо 

Сэлбэ хотын орон сууцжуулах төслийн шинэчилсэн таван багц тендерийг зарлалаа

Сэлбэ хотын орон сууцжуулах төслийн 3, 4 дүгээр багц тендерийг задалж, тав хувааж зарлана гэдгийг өнгөрсөн долоо 

»»
ХӨСҮТ: 10-14 насны 4591 хүүхэд улаанбурханаар өвджээ
14:20

Xалдварт өвчин судлалын үндэсний төвөөс гаргасан мэдээллээр, 2025 оны долдугаар сарын 4-ны байдлаар улаанбурхан 

ХӨСҮТ: 10-14 насны 4591 хүүхэд улаанбурханаар өвджээ

Xалдварт өвчин судлалын үндэсний төвөөс гаргасан мэдээллээр, 2025 оны долдугаар сарын 4-ны байдлаар улаанбурхан 

»»
И.Цэлмүүн шатрын өсвөрийн дэлхийн цомоос медаль хүртсэн анхны тамирчин болов
14:11

Гүрж улсын Батуми хотод шатрын 8, 10, 12 насныхны Дэлхийн цомын тэмцээн зургадугаар сарын 22-ноос долоодугаар 

И.Цэлмүүн шатрын өсвөрийн дэлхийн цомоос медаль хүртсэн анхны тамирчин болов

Гүрж улсын Батуми хотод шатрын 8, 10, 12 насныхны Дэлхийн цомын тэмцээн зургадугаар сарын 22-ноос долоодугаар 

»»
Бусдыг хутгалсан гэх этгээдүүдийг хяналтын камерын тусламжтай олж тогтоон мөрдөн шалгаж байна
10:34

Энэ оны 07 дугаар сарын 03-ны өдөр цахим орчинд “Үл таних этгээд дүүг минь зөрж өнгөрөхдөө хутгалсан байна” гэх мэдээлэл нийтлэгдсэн.

Бусдыг хутгалсан гэх этгээдүүдийг хяналтын камерын тусламжтай олж тогтоон мөрдөн шалгаж байна

Энэ оны 07 дугаар сарын 03-ны өдөр цахим орчинд “Үл таних этгээд дүүг минь зөрж өнгөрөхдөө хутгалсан байна” гэх мэдээлэл нийтлэгдсэн.

»»
Ээлжийн амралтын мөнгөө дутуу авбал маргаан таслах комиссоор шийдүүлэх боломжтой
10:32

–Зарим хүмүүс ээлжийн амралтын мөнгө нь бодсоноос нь бага орсон гээд байдаг. Үндсэн цалингаас нь ээлжийн амралтын 

Ээлжийн амралтын мөнгөө дутуу авбал маргаан таслах комиссоор шийдүүлэх боломжтой

–Зарим хүмүүс ээлжийн амралтын мөнгө нь бодсоноос нь бага орсон гээд байдаг. Үндсэн цалингаас нь ээлжийн амралтын 

»»
Сэлэнгэ аймгийн Баянгол сумын нутагт гарсан түймрийг бүрэн унтраалаа
10:07

Сэлэнгэ аймгийн Баянгол сумын Баян багийн “Хар морьт” гэдэг газар гарсан ойн гал түймрийг өнөөдөр /2025.07.03/ 13:41 

Сэлэнгэ аймгийн Баянгол сумын нутагт гарсан түймрийг бүрэн унтраалаа

Сэлэнгэ аймгийн Баянгол сумын Баян багийн “Хар морьт” гэдэг газар гарсан ойн гал түймрийг өнөөдөр /2025.07.03/ 13:41 

»»
Labubu-г бүтээгч Хятадын хамгийн залуу тэрбумтан боллоо
10:01

“Pop Mart” компанийн тэргүүн, 38 настай Ван Нин Хятадын хамгийн баян 10 хүний тоонд багтаж, улсынхаа хамгийн залуу тэрбумтан болжээ.

Labubu-г бүтээгч Хятадын хамгийн залуу тэрбумтан боллоо

“Pop Mart” компанийн тэргүүн, 38 настай Ван Нин Хятадын хамгийн баян 10 хүний тоонд багтаж, улсынхаа хамгийн залуу тэрбумтан болжээ.

»»
Ой, хээрийн гал түймэртэй тэмцэх, шуурхай хариу арга хэмжээ авахад шаардлагатай 6,7 тэрбум төгрөгийг Засгийн газрын нөөц сангаас гаргана
09:53

Засгийн газрын ээлжит бус хуралдаан боллоо.

Ой, хээрийн гал түймэртэй тэмцэх, шуурхай хариу арга хэмжээ авахад шаардлагатай 6,7 тэрбум төгрөгийг Засгийн газрын нөөц сангаас гаргана

Засгийн газрын ээлжит бус хуралдаан боллоо.

»»
Хятадын эрдэмтэд хүчирхэг шинэ оптик тооцоолох чип бүтээжээ
17:48

Хятадын эрдэмтэд тооцоолол хийхдээ цахилгааны оронд гэрэл ашиглаж ажилладаг компьютерийн чипийг бүтээжээ. 

Хятадын эрдэмтэд хүчирхэг шинэ оптик тооцоолох чип бүтээжээ

Хятадын эрдэмтэд тооцоолол хийхдээ цахилгааны оронд гэрэл ашиглаж ажилладаг компьютерийн чипийг бүтээжээ. 

»»
Ливерпулийн довтлогч Диого Жота 28 насандаа таалал төгслөө
17:44

Английн Премьер лигийн аварга Ливерпуль багийн довтлогч Диого Жота Испанид автомашины ослоор өөд боллоо. 

Ливерпулийн довтлогч Диого Жота 28 насандаа таалал төгслөө

Английн Премьер лигийн аварга Ливерпуль багийн довтлогч Диого Жота Испанид автомашины ослоор өөд боллоо. 

»»
Өсвөрийн шатарчдын “Дэлхийн цом” тэмцээнээс И.Цэлмүүн хүрэл медаль хүртжээ
17:36

Монгол Улсын дөрвөн удаагийн аварга шатарчин И.Цэлмүүн өсвөрийн шатарчдын “Дэлхийн цом” тэмцээнээс хүрэл медаль хүртсэн байна.

Өсвөрийн шатарчдын “Дэлхийн цом” тэмцээнээс И.Цэлмүүн хүрэл медаль хүртжээ

Монгол Улсын дөрвөн удаагийн аварга шатарчин И.Цэлмүүн өсвөрийн шатарчдын “Дэлхийн цом” тэмцээнээс хүрэл медаль хүртсэн байна.

»»
II улирлын баримтаа энэ сарын 8-ны дотор бүртгүүлж, НӨАТ-ын буцаан олголт авна
16:07

2025 оны хоёрдугаар улирлын төлбөрийн баримтаа долоодугаар сарын 8-ны 23:59:59 цагаас өмнө амжиж бүртгүүлэн НӨАТ-ын буцаан олголтын урамшууллаа авна.

II улирлын баримтаа энэ сарын 8-ны дотор бүртгүүлж, НӨАТ-ын буцаан олголт авна

2025 оны хоёрдугаар улирлын төлбөрийн баримтаа долоодугаар сарын 8-ны 23:59:59 цагаас өмнө амжиж бүртгүүлэн НӨАТ-ын буцаан олголтын урамшууллаа авна.

»»
Хойд Солонгос улс аялал жуулчлалын шинэ бүсээ нээв
15:46

Хойд Солонгос улс зургадугаар сарын 24-ний өдөр Вонсан Калма аялал жуулчлалын бүсийг нээлээ. Далайн эргийн шинэ 

Хойд Солонгос улс аялал жуулчлалын шинэ бүсээ нээв

Хойд Солонгос улс зургадугаар сарын 24-ний өдөр Вонсан Калма аялал жуулчлалын бүсийг нээлээ. Далайн эргийн шинэ 

»»
Чансаатай хөгжлийг дэмжиж буй Өвөр Монголын практик
14:58

ХКН-ын төв хорооны ерөнхий нарийн бичгийн дарга Ши Жиньпин 2023 оны 06-р сард ӨМӨЗО-нд дөрөв дэх удаа ажиллаж, Өвөр Монголын ажлыг удирдан чиглүүлэв. Ши Жиньпин дарга:

- Бид ХКН-ын төв хорооноос ӨМӨЗО-нд авч буй стратегийн бодлогыг тууштай баримталж, хөгжлийн шинэ үзэл баримтлалыг бүрэн, үнэн зөв, иж бүрэн хэрэгжүүлэх ёстой. Чансаатай хөгжлийг ахиулах үндсэн зорилтод анхаарлаа хандуулан, Хятадын үндэстнүүдийн хамтын цогцын ухамсрыг бэхжүүлж, хөгжил, аюулгүй байдалд адилхан ач холбогдол өгөх ёстой. Экологийг тэргүүнд тавих ногоон хөгжлийн чиг баримжааг баримталж, хөгжлийн шинэ хэв маягийг бий болгоход идэвхтэй нэгдэж, үйлчилнэ. "Экологийн болон аюулгүйн халхавч", "Хоёр бааз", "Нэг гүүрэн гарц"-ын бүтээн байгуулалтад шинэ амжилт үзүүлж, Өвөр Монголд Хятад маягийн орчин үеийн шинэчлэлийн шинэ хуудсыг нээх ёстой гэж онцоллоо.

2025 оны Зуны Давосын форум дах ”Хятадын хэв маяг”
14:55

2025 оны Зуны Давосын форумын үеэр Тяньжинь хот хамгийн сүүлийн үеийн технологи, ухаалаг үйлдвэрлэл, түүхэн соёл, хотын өнгө үзэмж зэрэг олон төрлийн сэдвийг хамарч, үүний зэрэгцээ соёлын биет бус өвийн гайхамшигт төслүүд, соёл урлагийн тоглолт, тусгай хоолны амталгаа болон бусад арга хэмжээнүүд зохион байгуулж, өнгөрсөн ба одоо үеийг хослуулсан, нээлттэй, хүртээмжтэй байдал, инновац ба дэвшлийг агуулсан "Хятадын хэв маяг"-ийг зочдод мэдрүүлсэн байна.

2025 оны Зуны Давосын форум дах ”Хятадын хэв маяг”

2025 оны Зуны Давосын форумын үеэр Тяньжинь хот хамгийн сүүлийн үеийн технологи, ухаалаг үйлдвэрлэл, түүхэн соёл, хотын өнгө үзэмж зэрэг олон төрлийн сэдвийг хамарч, үүний зэрэгцээ соёлын биет бус өвийн гайхамшигт төслүүд, соёл урлагийн тоглолт, тусгай хоолны амталгаа болон бусад арга хэмжээнүүд зохион байгуулж, өнгөрсөн ба одоо үеийг хослуулсан, нээлттэй, хүртээмжтэй байдал, инновац ба дэвшлийг агуулсан "Хятадын хэв маяг"-ийг зочдод мэдрүүлсэн байна.

»»
УИХ-ын гишүүн П.Сайнзориг Counter strike-2 тоглоомын дэлхийн аваргын дэд байрт шалгарсан “THE MONGOLZ” багийн тамирчидтай уулзлаа
13:36

АНУ-д болсон Countre strike-2 энэ оны эхний дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнээс Монголын The MongolZ баг Ази тивээс 

УИХ-ын гишүүн П.Сайнзориг Counter strike-2 тоглоомын дэлхийн аваргын дэд байрт шалгарсан “THE MONGOLZ” багийн тамирчидтай уулзлаа

АНУ-д болсон Countre strike-2 энэ оны эхний дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнээс Монголын The MongolZ баг Ази тивээс 

»»
Унадаг дугуйтай бага насны хүүхэд замын хөдөлгөөнд оролцож байх үедээ ачааны машинд дайруулж, амь насаа алджээ
13:27

Энэ оны 06 дугаар сарын 27-ны өдөр Увс аймгийн цагдаагийн газарт “Гурван замын уулзварт ачааны автомашин унадаг 

Унадаг дугуйтай бага насны хүүхэд замын хөдөлгөөнд оролцож байх үедээ ачааны машинд дайруулж, амь насаа алджээ

Энэ оны 06 дугаар сарын 27-ны өдөр Увс аймгийн цагдаагийн газарт “Гурван замын уулзварт ачааны автомашин унадаг 

»»
Юн Сук Ёл баривчлагдсан тул сонсголд оролцож чадсангүй
09:48

Өмнөд Солонгосын ерөнхийлөгч Юн Сук Ёлыг арванхоёрдугаар сарын 3-нд цэргийн онц байдал тогтоох зарлигаас өмнө 

Юн Сук Ёл баривчлагдсан тул сонсголд оролцож чадсангүй

Өмнөд Солонгосын ерөнхийлөгч Юн Сук Ёлыг арванхоёрдугаар сарын 3-нд цэргийн онц байдал тогтоох зарлигаас өмнө 

»»
Маск шинэ нам байгуулахаа зарлаж, Трамп түүнийг нь шүүмжлэв
14:47

АНУ-ын ерөнхийлөгч Дональд Трамп ойрын холбоотон байсан Илон Маскийн улс төрийн шинэ нам байгуулах төлөвлөгөөг шүүмжиллээ.

Маск шинэ нам байгуулахаа зарлаж, Трамп түүнийг нь шүүмжлэв

АНУ-ын ерөнхийлөгч Дональд Трамп ойрын холбоотон байсан Илон Маскийн улс төрийн шинэ нам байгуулах төлөвлөгөөг шүүмжиллээ.

»»
Трамп: Путин дайныг зогсоогоогүйд сэтгэл дундуур байна
12:02

Долдугаар сарын 7-нд АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Израилийн Ерөнхий сайд Биньямин Нетаньяхугийг Цагаан 

Трамп: Путин дайныг зогсоогоогүйд сэтгэл дундуур байна

Долдугаар сарын 7-нд АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Израилийн Ерөнхий сайд Биньямин Нетаньяхугийг Цагаан 

»»
Палестин улс байгуулахыг Израил улс зөвшөөрөхгүй гэж мэдэгджээ
11:00

ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 8 /TASS/. Бүрэн эрхт тусгаар тогтносон Палестин улсыг байгуулахыг, мөн тус 

Палестин улс байгуулахыг Израил улс зөвшөөрөхгүй гэж мэдэгджээ

ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 8 /TASS/. Бүрэн эрхт тусгаар тогтносон Палестин улсыг байгуулахыг, мөн тус 

»»
Хойд дүр тодруулах нь 14-р Далай ламын дураараа шийддэг асуудал биш гэв
14:16

14-р Далай лам дахин төрөх тухай мэдэгдэл гаргасны дараа Хятадын Буддын шашны холбоо пүрэв гарагт албан ёсны мэдэгдэл хийжээ.

Хойд дүр тодруулах нь 14-р Далай ламын дураараа шийддэг асуудал биш гэв

14-р Далай лам дахин төрөх тухай мэдэгдэл гаргасны дараа Хятадын Буддын шашны холбоо пүрэв гарагт албан ёсны мэдэгдэл хийжээ.

»»
Техаст үерийн улмаас амиа алдсан хүний тоо нэмэгджээ
13:25

ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 7 /CNN/. АНУ-ын Техас муж улсад хүчтэй үер болсны улмаас амиа алдсан

Техаст үерийн улмаас амиа алдсан хүний тоо нэмэгджээ

ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 7 /CNN/. АНУ-ын Техас муж улсад хүчтэй үер болсны улмаас амиа алдсан

»»
И.Маск шинээр нам байгуулна
10:32

ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 6 /DW/. Дэлхийн хамгийн баян хүн гэгддэг Илон Маск “Америкийн нам” 

И.Маск шинээр нам байгуулна

ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 6 /DW/. Дэлхийн хамгийн баян хүн гэгддэг Илон Маск “Америкийн нам” 

»»
Хойд Солонгос улс аялал жуулчлалын шинэ бүсээ нээв
15:46

Хойд Солонгос улс зургадугаар сарын 24-ний өдөр Вонсан Калма аялал жуулчлалын бүсийг нээлээ. Далайн эргийн шинэ 

Хойд Солонгос улс аялал жуулчлалын шинэ бүсээ нээв

Хойд Солонгос улс зургадугаар сарын 24-ний өдөр Вонсан Калма аялал жуулчлалын бүсийг нээлээ. Далайн эргийн шинэ 

»»
Хэт халалтын улмаас Франц сургуулиудын үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарлав
09:44

Европт хэт халалт эхэлсний улмаас Франц сургууль, цэцэрлэгүүдийн үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарласан байна.

Хэт халалтын улмаас Франц сургуулиудын үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарлав

Европт хэт халалт эхэлсний улмаас Франц сургууль, цэцэрлэгүүдийн үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарласан байна.

»»
Д.Трамп: Израиль гал зогсооход шаардлагатай нөхцөлүүдийг хүлээж авлаа
15:13

АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трамп долдугаар сарын 1-нд мэдэгдэхдээ, Израиль Палестины Исламын эсэргүүцлийн хөдөлгөөн 

Д.Трамп: Израиль гал зогсооход шаардлагатай нөхцөлүүдийг хүлээж авлаа

АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трамп долдугаар сарын 1-нд мэдэгдэхдээ, Израиль Палестины Исламын эсэргүүцлийн хөдөлгөөн 

»»
Путин, Макрон нар гурван жилийн дараа дахин утсаар ярилаа
12:47

ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин, Францын Ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон нар долдугаар сарын 1-ний өдөр утсаар

Путин, Макрон нар гурван жилийн дараа дахин утсаар ярилаа

ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин, Францын Ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон нар долдугаар сарын 1-ний өдөр утсаар

»»
Путин, Макрон нар гурван жилийн дараа утсаар ярихдаа Иран, Украины асуудлыг хэлэлцэв
08:59

ОХУ-ын ерөнхийлөгч Владимир Путин болон Францын ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон нар Иран-Израилын мөргөлдөөн, 

Путин, Макрон нар гурван жилийн дараа утсаар ярихдаа Иран, Украины асуудлыг хэлэлцэв

ОХУ-ын ерөнхийлөгч Владимир Путин болон Францын ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон нар Иран-Израилын мөргөлдөөн, 

»»
Трампаас болж унасан АНУ-ын хөрөнгийн зах зээл одоо түүхэн дээд түвшинд хүрэв, энэ өсөлт хэр удаан үргэлжлэх вэ
11:24

АНУ-ын хөрөнгийн зах зээл сүүлийн саруудад олон сорилттой тулгарсан. Ерөнхийлөгч Доналд Трампын гаалийн татвар, 

Трампаас болж унасан АНУ-ын хөрөнгийн зах зээл одоо түүхэн дээд түвшинд хүрэв, энэ өсөлт хэр удаан үргэлжлэх вэ

АНУ-ын хөрөнгийн зах зээл сүүлийн саруудад олон сорилттой тулгарсан. Ерөнхийлөгч Доналд Трампын гаалийн татвар, 

»»
Дональд Трампын дэвшүүлсэн хуулийн төслийг Маск дахин шүүмжлэв
09:25

Зургадугаар сарын 28-ны өдөр Америкийн бизнес эрхлэгч Элон Маск АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трампын дэвшүүлсэн "том мөртөө 

Дональд Трампын дэвшүүлсэн хуулийн төслийг Маск дахин шүүмжлэв

Зургадугаар сарын 28-ны өдөр Америкийн бизнес эрхлэгч Элон Маск АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трампын дэвшүүлсэн "том мөртөө 

»»
Баруун Европ даяар хэт халж байна
15:25

БЕРЛИН, 2025 оны зургаадугаар сарын 30 /DW/. Өнгөрсөн амралтын өдрүүдэд Баруун Европын орнуудад агаарын хэм 

Баруун Европ даяар хэт халж байна

БЕРЛИН, 2025 оны зургаадугаар сарын 30 /DW/. Өнгөрсөн амралтын өдрүүдэд Баруун Европын орнуудад агаарын хэм 

»»
Японд ажлаас үүдэлтэй сэтгэцийн өвчлөл дээд хэмжээнд хүрчээ
18:24

ТОКИО, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /NHK/. Японд ажилтай холбоотой сэтгэцийн эрүүл мэндийн асуудлаар 

Японд ажлаас үүдэлтэй сэтгэцийн өвчлөл дээд хэмжээнд хүрчээ

ТОКИО, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /NHK/. Японд ажилтай холбоотой сэтгэцийн эрүүл мэндийн асуудлаар 

»»
АНУ, Хятад улс худалдааны хэлэлцээр байгуулжээ
13:46

ВАШИНГТОН, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /TASS/. АНУ энэ сарын 25-нд БНХАУ-тай худалдааны шинэ 

АНУ, Хятад улс худалдааны хэлэлцээр байгуулжээ

ВАШИНГТОН, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /TASS/. АНУ энэ сарын 25-нд БНХАУ-тай худалдааны шинэ 

»»
Ираны дээд удирдагч: АНУ-ын цохилт ямар ч үр дүнд хүрээгүй
10:24

Ираны дээд удирдагч Аятолла Али Хамней АНУ-ын Ираны цөмийн байгууламжуудад өгсөн агаарын цохилт нь нөхцөл 

Ираны дээд удирдагч: АНУ-ын цохилт ямар ч үр дүнд хүрээгүй

Ираны дээд удирдагч Аятолла Али Хамней АНУ-ын Ираны цөмийн байгууламжуудад өгсөн агаарын цохилт нь нөхцөл 

»»
Кенид улс даяар жагсаал болж, 16 хүн амь үрэгджээ
10:16

“Amnesty Kenya” байгууллага мэдэгдэл хийхдээ лхагва гарагт /2025.06.25/ улс даяар явагдсан засгийн газрыг эсэргүүцсэн 

Кенид улс даяар жагсаал болж, 16 хүн амь үрэгджээ

“Amnesty Kenya” байгууллага мэдэгдэл хийхдээ лхагва гарагт /2025.06.25/ улс даяар явагдсан засгийн газрыг эсэргүүцсэн 

»»
Израил-Ираны дайн ба “Сибирийн хүч-2”
08:39

БЭЭЖИН, 2025 оны зургаадугаар сарын 26 /DW/. Оросоос эрчим хүчний хэт хамааралтай болохоос болгоомжилдог 

Израил-Ираны дайн ба “Сибирийн хүч-2”

БЭЭЖИН, 2025 оны зургаадугаар сарын 26 /DW/. Оросоос эрчим хүчний хэт хамааралтай болохоос болгоомжилдог 

»»
Парист орсон хүчтэй аадар борооны улмаас RER галт тэрэгний буудал усанд автжээ
14:12

Парист орсон хүчтэй аадар борооны улмаас RER галт тэрэгний буудал усанд автжээ. Улсын хэмжээнд хэт халалтын улмаас аадар бороо үргэлжилж, сүүлийн өдрүүдэд агаарын хэм 40°C давжээ.

Парист орсон хүчтэй аадар борооны улмаас RER галт тэрэгний буудал усанд автжээ

Парист орсон хүчтэй аадар борооны улмаас RER галт тэрэгний буудал усанд автжээ. Улсын хэмжээнд хэт халалтын улмаас аадар бороо үргэлжилж, сүүлийн өдрүүдэд агаарын хэм 40°C давжээ.

»»
Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг
14:42

Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг

Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг

Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг

»»
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл Улаанбаатар хотын түгжрэлийг бууруулах бодлоготой уялдуулж шийдвэрлэнэ
18:07

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл 

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл Улаанбаатар хотын түгжрэлийг бууруулах бодлоготой уялдуулж шийдвэрлэнэ

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл 

»»
ХЗДХ-ийн сайд О.Алтангэрэл: Ухаа Худагийн ордын төрийн эзэмшлийн хувь хэмжээг тогтоох тогтоолын төслийг УИХ-д өргөн мэдүүлнэ
12:07

Монгол Улсын Засгийн газраас стратегийн ач холбогдол бүхий ашигт малтмалын орд гэж УИХ-аас тогтоосон Ухаа Худагийн 

ХЗДХ-ийн сайд О.Алтангэрэл: Ухаа Худагийн ордын төрийн эзэмшлийн хувь хэмжээг тогтоох тогтоолын төслийг УИХ-д өргөн мэдүүлнэ

Монгол Улсын Засгийн газраас стратегийн ач холбогдол бүхий ашигт малтмалын орд гэж УИХ-аас тогтоосон Ухаа Худагийн 

»»
Батзандан яаж ажиллах ёстойг Учрал санууллаа
14:24
Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн
18:27

Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн. Харин энэ талаар Сангийн сайд

Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн

Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн. Харин энэ талаар Сангийн сайд

»»
Сар шинийн амралтыг 7-10 хоног болгож сунгахыг та дэмжих үү?
21:13
Б.Жаргалсайхан: Монголчууд юм үзээгүй зангаасаа болж дээр доороо хэрэлдэж алалцдаг учраас улс хөгжихгүй байна
11:50
ВИДЕО: БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёол баривчлагдахаасаа өмнө богино хэмжээний ганцаарчилсан мэдэгдэл хийжээ
17:15

Онц байдал тогтоосонтой нь холбогдуулан БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёолийг баривчлах тушаал гаргаж өнөөдөр өглөө 

ВИДЕО: БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёол баривчлагдахаасаа өмнө богино хэмжээний ганцаарчилсан мэдэгдэл хийжээ

Онц байдал тогтоосонтой нь холбогдуулан БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёолийг баривчлах тушаал гаргаж өнөөдөр өглөө 

»»
Хамтарсан Засгийн газрын 2024-2028 онд хэрэгжүүлэх 14 мега төслийг танилцуулж байна - Төсөл-8 Гангийн үйлдвэр
11:33
150 мВт хүчин чадалтай станц эрчим хүчээ нийлүүлж эхэллээ
18:43
СТАНДАРТ бидний амьд явах баталгаа
18:22
Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа
13:48

Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа. Хамтдаа зүтгэж, эрчээ алдсан ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ салбарыг сэргээцгээе!

#GoMongolia

Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа

Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа. Хамтдаа зүтгэж, эрчээ алдсан ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ салбарыг сэргээцгээе!

#GoMongolia

»»
Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 1500 айлтай гэрээ хийгээд байна
10:57

Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 

Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 1500 айлтай гэрээ хийгээд байна

Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 

»»
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Улаанбаатар хотын бүтээн байгуулалтын талаар сэтгүүлчдийн асуултад хариуллаа
17:57

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Хамтарсан Засгийн газар Бүсчилсэн хөгжлийн бодлого бүхий үйл ажиллагааны хөтөлбөр хэрэгжүүлнэ. 

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Улаанбаатар хотын бүтээн байгуулалтын талаар сэтгүүлчдийн асуултад хариуллаа

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Хамтарсан Засгийн газар Бүсчилсэн хөгжлийн бодлого бүхий үйл ажиллагааны хөтөлбөр хэрэгжүүлнэ. 

»»
Хамтарсан Засгийн газар 2024-2028 онд 14 мега төсөл хэрэгжүүлнэ
23:25

Төсөл-1

Хамтарсан Засгийн газар 2024-2028 онд 14 мега төсөл хэрэгжүүлнэ

Төсөл-1

»»
Элон Маск хиймэл оюун ухаан ашиглан дэлхийн удирдагчдын загварын шоу хийжээ
22:02

Элон Маск дэлхийн улс төрийн удирдагчид болон технологийн аваргуудыг хиймэл оюун ухаанаар бүтээгдсэн виртуал 

Элон Маск хиймэл оюун ухаан ашиглан дэлхийн удирдагчдын загварын шоу хийжээ

Элон Маск дэлхийн улс төрийн удирдагчид болон технологийн аваргуудыг хиймэл оюун ухаанаар бүтээгдсэн виртуал 

»»
Авлигачид ялах уу, ард түмэн ялах уу?
20:36
Ахмадуудад туслах робот хүүг зохион бүтээжээ
14:45

Германий “Navel Robotics” гэх гарааны компани өндөр настнуудын асрамжийн газарт ашиглах зориулалттай робот үйлдвэрлэж эхэлжээ.

Ахмадуудад туслах робот хүүг зохион бүтээжээ

Германий “Navel Robotics” гэх гарааны компани өндөр настнуудын асрамжийн газарт ашиглах зориулалттай робот үйлдвэрлэж эхэлжээ.

»»
Газар тариалан, гурилын үйлдвэрлэл жилд 3-4% ашигтай. Харин уул уурхайн үйлдвэрлэл 40-50% ашигтай
20:57












bolod.mn logo
RSS Feeds | Холбоо барих | Маркетингийн алба |
Мэдээлэл хуулбарлах хориотой. © 2005-2024 Bolod Мэдээллийн сүлжээ сайт. Бүх эрх хуулиар хамгаалагдсан. Developed by: "Онлайн Хүрээ" ХХК