Өнгөрөгч долоо хоног улс орны эдийн засагт таагүй болсон мэдээллээр эрх баригч болон сөрөг хүчний намын гишүүд хоорондоо маргалдаж, бурууг хэнээс хайх, ямар шалтгаанаас ийм нөхцөл байдал үүссэн талаарх асуудалд анхаарал хандууллаа.

Тиймээс нийгэм, улс төрийн амьдралд өнгөрсөн онцлох содон үйл явдал, долоо хоногт хэн гэгч эрхэм ямар асуудлаар олны чихийг сортойлгосон мэдээлэл хийснийг тоймлон хүргэдэг “Долоо хоногийн топ мэдэгдэл”-ийнхээ эхэнд Эдийн засаг, хөгжлийн яамны дэд сайд О.Чулуунбатын “Засгийн газар улам доошоо ороод байна” гэх мэдэгдлийг онцолж байна.

Тэрбээр, Чингис бондын үр ашиг их байгаа ч ажил нь урагш ахихдаа муу байгаа талаар онцлон ярьжээ. Мөн өнөөдөр үүсээд байгаа эдийн засгийн таагүй уур амьсгалын дан ганц одоогийн засгийн газар, шинэхэн яам болох Эдийн засаг хөгжлийн яамны буруу мэтээр ойлгож байгаа нь буруу гэдгийг тайлбарлаж, Засгийн газар ямар замаар ажиллаж байгааг товч тодорхой хэлсэн нь улстөрчид, эдийн засагчдын анхаарлыг багагүй татсан юм.

Дэд сайд хэлэхдээ, “Манай эдийн засагт сүүлийн 20 жил ажиглагдсан нэг дутагдал бол Засгийн газар хэтэрхий микро төвшинд, жижиглэнгийн асуудалд оролцоод, доошоо орно гэдэг шиг л юм болоод байгаа юм. Засгийн газар бол макро төвшний бодлого стратегийг тодорхойлдог, микро төвшинд ажиллах хүмүүсийн таатай орчинг бүрдүүлэх, зохицуулах үүрэгтэй.

Гэтэл манай Засгийн газар нүүрс ухаж, тээвэрлэлт хийж байна. Гадаадын хөрөнгө оруулалт аль эртнээс л буурсан. Манайд гадаадын хөрөнгө оруулалт нь ганцхан уул уурхайн салбарт л хийгдэж байсан. Барилга, ноос, ноолуур, мах сүү, хөдөө аж ахуй, хөнгөн аж үйлдвэрийн салбарт гадаадын хөрөнгө оруулалт байхгүй шахуу.

Гэтэл бид уул уурхайн орчноо жил ирэх тусам л муутгасаар ирлээ. Үүнийгээ л эргэж харахгүй бол болохгүй нь ээ гэдгийг гадаадын хөрөнгө оруулагчид хэлээд дийлэхгүй бүр залхаад гараад явчихлаа шүү дээ” хэмээгээд энэ бүх шалтгаан эдийн засгийн таагүй нөхцөл байдлыг бий болгоход нөлөөлсөн гэдгийг ч тэрбээр хэллээ.

Т.Аюурсайхан: АН-ынхан шинэчлэлийн бус “шимэгчдийн” нам

Өнгөрсөн зун, намрын халуун сэдэв бол МАН-ын залуусын байгуулсан Шинэчлэлийн хороо. Тэд намаа шинэчлэхийн тулд олон ч шат дамжлага бүхий ажил хийж байгаа бөгөөд үүнийх нь нэг болох “Намаа аваръя, Төрөө эрүүлжүүлж, нийгмээ хөгжүүлье” сэдэвт улс төрийн илтгэл тавьсан нь өнгөрч буй долоо хоногийн улс төрийн амьдралд өрнөсөн онцлох содон үйл явдал байсан юм.

Тус хуралд нэлээд онцлог илтгэл тавьсан хүн бол Бага хурлын гишүүн Т.Аюурсайхан. МАН ард түмний өмнө нэр хүндээ барж, гутаан доромжлогдож байгаа хатуу үнэнийг илтгэлдээ тусгаж, энэ бүхнээс гарах гарц, нэр хүндээ эргэн олж авах цор ганц зам бол шинэчлэгдэж, олигархи бүлгийнхнээс салах явдал гэдгийг зоригтойгоор хэлж чадсан нь улс төр судлаачид болон нүдэн балай, чихэн дүлий байгаа намын удирдлагуудын сэтгэлд нэгийг бодогдуулж чадсан гэж хэлж болно.

Т.Аюурсайхан илтгэлдээ “...Тэд ард олны амьдралыг мэддэггүй, тэдний зовлон бэрхшээл, ахуйн шаардлагыг мэдэрдэггүй учраас гаргаж буй бодлого шийдвэрүүд нь иргэдэд хүрдэггүйгээр барахгүй, тэдний жигшлийг төрүүлж, доог тохуу болдог боллоо. Намын нийт гишүүд УИХ дахь намын бүлгийн гишүүд, түүний дотор нэн ялангуяа жагсаалтаар сонгогдсон гишүүдээс шийдэмгий алхмууд, ширүүн тэмцэл хүлээж байна.

Гэвч намын гишүүдийн итгэл улам замхарч, эцэс сүүлдээ намын бүлгийн цөөн гишүүдийн хүзүүнээс оосорлогдож, барьцаалагдсан нам мэтээр нийгэмд харагдаж, биднээс их зүйл хүлээх шаардлагагүй болсныг тунхаглаж байгааг бодууштай” хэмээсэн юм. Мөн ганцхан Ардын нам шинэчлэгдэх бус шинэчлэлийн гэх нэрийг өөртөө өгсөн “шимэгчдийн” нам болсон АН-ынхан ч адилхан шинэчлэгдэх ёстойг илтгэлдээ дурьджээ.

Б.Гарамгайбаатар: Ажлаа хийж чадахгүй бол зайгаа тавиад өг

Шинэчлэлийн Засгийн газрын ажлыг үнэлэх нэг шалгуур нь замын ажил яахын аргагүй мөн. 2013 онд зургаан аймгийг хатуу хучилттай замаар нийслэлтэй холбох, шинэ нисэх онгоцны буудал, төмөр замын ажлуудыг хийж эхлээд байна. Төлөвлөгөөнийх нь дагуу 2016 он гэхэд бүх аймгийг Улаанбаатар хоттой холбож, шинэ нисэх онгоцны буудал, шинэ төмөр замуудыг ашиглалтад оруулахаар ажиллаж байна.

Гэтэл сайны хажуугаар саар гэгчээр энэ ажлыг хийхээр авсан замын компаниуд халтуурны зам тавих, ажлаа өөр компанитай хувааж хийх мэтээр итгэл алдах болсон билээ. Энэ бүхэнд Ерөнхий сайд ганцхан хариулт өгдөг. Тэр нь “Ажлаа хийж чадахгүй бол зайгаа тавиад өг, өөр хүмүүс олон байна” гэх хариулт.

Тэгэхдээ ажил хийж, бүтээн байгуулалтад гар бие оролцож байгаа тэднийг энэ мэт дарамтлахаасаа өмнө ажиллах орчин, нөхцлийг нь бүрдүүлж өгөхгүй бол хэтэрхий ингэж аж ахуйн нэгжийг дарамталж болохгүй биз. Гэсэн ч Засгийн газрыг зоригтойхон шүүмжлээд, алдаа оноог нь хэлчих хүн сөрөг хүчнийхнээс өөр байхгүй байдаг.

Харин ажлаа хийж чадахгүй Засгийн газар огцор хэмээн Эдийн засгийн байнгын хорооны дарга Б.Гарамгайбаатар мэдэгдсэн анхаарал татаж чадлаа.

Тэрбээр, замын ажил хийж байгаа аж ахуйн нэгжүүдээ өмөөрч, урагшгүй ноёдууд алдаагаа бусдад нялзааж байгаа шүүмжилсэн юм. Б.Гарамгайбаатар гишүүн “Засгийн газар болон харьяа яам ажлаа хийж чадахгүйгээ бусдад тохож байна. Харин ч эсрэгээрээ ажлаа хийж чадахгүй бол зайгаа тавьж өгөх хэрэгтэй. Аж ахуйн нэгжүүдийг буруутгах үндэс байхгүй.

Тэд бүтээн байгуулалтын ажил хийж байгаа. Ажил хийх нөхцлийг нь хангаж өгөхгүй юм бол Засгийн газар огцрох хэрэгтэй” хэмээжээ.

Ц.Ганзориг: Оюутолгой компаниа 1700 ажилтнаа халаагүй

“Оюутолгойн” ХХК-ийн Төлөөлөн удирдах зөвлөл далд уурхайг хаах шийдвэр гаргаж, тэнд ажиллаж байсан 1700 ажилтнаа халсан гэх мэдээлэл өнгөрөгч долоо хоногт цацагдаж, олны анхаарал энэ компанийн зүгт чиглээд байгаа. Харин энэ мэдээллийг тус компанийнхан зүгээс үгүйсгэж байгаа бөгөөд ажилчдаа халаагүй гэх мэдэгдэл хийжээ.

Тус компанийн Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсийн дарга Ц.Ганзориг “Оюутолгой 1700 ажилтныг халлаа гэх мэдээлэл гарсан байна. Энэ бол худлаа мэдээлэл юм. Бид энэ асуудлыг хэрхэн шийдэх талаар төлөвлөгөө гаргаж, хэрэгжүүлж байгаа. Уг төлөвлөгөөнд халагдах ажилтан мэргэжилтнүүдийг өөр ажилд оруулах талаар багтсан байгаа.

Тийм учраас ажилтнуудыг боломжоор нь өөр ажилд томилох болно. Өөрөөр хэлбэл, Оюутолгой 1700 ажилтнаа халахгүй. Одоохондоо нэг ч хүнд халагдах тушаал гаргаагүй” хэмээн албан ёсоор мэдэгджээ. Гэхдээ тодорхой хэмжээний ажилчид халагдах болно гэдгийг тэд үгүйсгэхгүй байгаа бололтой.

Б.Өнөртогтох