Монголын эдийн засаг ямар үнээр хөөрч байна вэ?
Монголын эдийн засаг ямар үнээр хөөрч байна вэ?
2013-10-01 ВАШИНГТОН. /ВашигтонПост/. Дэлхийд эдийн засгийн хурдаараа тэргүүлэгчдийн нэг Монголын “мөн чанарыг хэрхэн
хадгалан үлдэх вэ” гэсэн асуултыг монголчуудаас, тухайлбал, “Моханик” рок хамтлагийн гишүүдэд нийтлэгч тависнаа дор толилуулжээ.
"Уламжлал" “Уламжлал” гэж Жавхлан хариулав. Монголд түүнийг мэдэхгүй хүн байхгүй. Замын түгжрэлтэй Улаанбаатарын гудамжаарх төмөр самбаруудад гадаадын жуулчдыг инээмсэглэн угтах, зохиолын дууны од түүний зураг энд тэндгүй өлгөөстэй. Хятадын хэрэглээнд зориулан алт, зэс, нүүрсээ олборлож буй улсын “чинээлэг” хотын төвд хүүхдийн тоглоомын “Lego” болон “Hugo Boss”-ын дэлгүүр таарна. Жавхлан 33 настай. Зурагт хуудсанд гарсан тэрбээр нүдэндээ галтай, нүүрэндээ цогтой нэгэн. Тэр нэг л амгалан, гэнэн, тэгсэн мөртлөө хүчтэй харагдаж байв. Түүний өмссөн хувцас нь улсынхаа сүр жавхланг тусгасан харагдлаа. 13 дугаар зууны үеийн урт дээл, толгойны хамгаалалт шиг малгай тавьсан тэрбээр эгээтэй л Чингис хааны цэрэг гэмээр харагдаж байлаа. Жавхлангийн дуу түүний дүр төрхөд нэн зохицжээ. Гунигтай хэрнээ эх оронч. Хятадад худалдагдсан эх орныхоо өвөг дээдсээс тэрбээр “Амлалт” дуугаараа уучлал хүсэн, энэ гутаан доромжлол хэзээ дуусахыг асуудаг. “Энэ нутгийг бидэнд нэгэн бүхлээр нь өгсөн. Бид үүнийг хамгаалах ёстой. Бурхан гуйсан ч бид газар шорооноосоо өгөх учиргүй” гэж Жавхлан хэлнэ. Жавхлангийн дууг тавиагүй такси Улаанбаатарт бараг үгүй. Намайг Монголд байхад Жавхлан “Хар морь” гуравдагч намаас парламентад нэр дэвшсэн юм. Тэрбээр сонгууль ялаагүй ч, Увс аймгийн сайн малчдад 100 тонн өвс тараан сурталчилгаа хийж байсан. Уул уурхай болон тус салбарын хог хаягдал эх дэлхийг бохирдуулж байгаа нь түүнийг улс төрд хөтөлсөн аж. “Гадаадынхан бидний газрыг ухаж байна. Өвлийн бэлчээрийг сүйтгэж байна. Иймээс би нэрээ дэвшүүлсэн” гэж ярьж буй Жавхлан 15 хүүхэдтэй болохыг төлөвлөсөн, хуучинсаг, уламжлалт үзэлтэй хүн байв. Би Жавхлантай хоёр ажлаар уулзсан юм. Түүнийг уулзалтаа хойшлуулах болгонд “Жавхлан хөдөө яаралтай явах хэрэгтэй болсон” гэж менежерүүд нь хэлж байлаа. Жавхланг хөдөөгийн ардын дунд нэр хүндтэйг мэддэг надад энэ нь тийм ч гомдоллоод байх асуудал биш билээ. Монголчууд хэдэн зууны турш нүүдлийн мал аж ахуйтай байсан. 2011 онд эдийн засгийн өсөлт нь 17 хувьд хүрснийг эс тооцвол бараг байнга тогтвортой байсан гэж болно. 2013-2015 онд Монголын эдийн засаг дэлхийд тэргүүлэгчдийн нэг байна гэж Дэлхийн банк тооцоолсон билээ. Өнгөрсөн зургадугаар сард үйлдвэрлэлээ эхэлсэн “Оюутолгой” уурхайг 40 сая тонн зэс, 46 сая унц алтны нөөцтэй гэж үздэг. Үүнийг бараг тэр чигээр нь Хятадад гаргах бөгөөд Аляскийн хэмжээтэй Монголыг зарим газрын зурагт Хятадын нэг муж мэтээр тэмдэглэсэн байдаг. Улаанбаатарт очвол баяжина гэсэн найдлага дор хөдөөнөөс жил бүр 50 мянган хүн хот руу шилжин гэрээ барин суурьшсаар нийслэлийн хүн ам 1,2 саяд хүрчээ. Сүүлийн арван жилд Улаанбаатарын машины тоо гурав дахин өссөн аж. Гэвч гудамжнууд нь хаяггүй хэвээр л байна. Монголчууд нүүдэлчид тулдаа л нарны баримжаагаар замаа олдог бололтой. Гарц ч байхгүй тул хүмүүс машинаас бултан зам хөндлөн гарна. Тэгсэн хэрнэээ тэд "Louis Vuitton" цүнхэд 2,8 сая төгрөг буюу 1700 доллар өгчихнө. Шинэчлэл, эмх замбараагүй байдлын дунд Монгол өнгөрсөн үеэсээ зуурсаар байна. Дэлхийд хүндтэй Чингис хаан энд дахин төржээ. Улаанбаатар хотын гадна Чингис хааны дөрвөн метр өндөр хөшөө есөн цагаан сүлдийнхээ хамтаар сүндэрлэнэ. Есийн тоог монголчууд азын тоонд тооцно. Манлайлагч монголчууд ч хуучин уламжлалаа хаясангүй. Миний орчуулагч, хүнд рок дуучин Уугий ч хүүгийнхээ даахийг сэврээхдээ гэзэг үлдээжээ. Ингээд л эргэн тойронд асуултууд үүснэ. Мөн чанар, бүрэн бүтэн байдлаа алдаагүйгээр дэлхийн тавцанд гарч ирсэн Монголд юу хэрэгтэй байна вэ? Монгол даяар хэсүүчилж явахдаа би энэ асуултыг л тавихыг хүсч байсан юм. Сэтгэл татам, адармаатай Монголын зураг, найман хариулттай би гэртээ эргэн ирлээ.
“Нүүрс” “Нүүрс бол бидний ганц сонголт. Бид улсаа хөгжүүлье гэвэл уул уурхайг хөгжүүлэх хэрэгтэй гэж би боддог. Залуу дээрээ энэ салбарт ажиллана. Энэ ажлыг эхэлж байхад гар бие оролцож байлаа гэж хөгшрөөд бахархах болно” гэж орчин үеийн кафед суусан Ширэндэв ярилаа. Тэрбээр “Энержи ресурс” компанид олон нийтийн харилцааны менежер хийдэг. Тэрбээр Энэтхэгт зургаан жил Буддын шашин судалсан 20 настан. “Би амьдралын утга учрыг олохыг хүссэн. Төрсний эцэст үхэх л үнэн. Яагаад? Юуны төлөө? гэж би асуудаг” гэж санскрит болон эртний түвд хэлний мэдлэгтэй, Улаанбаатарт 10 хоногийн бясалгалын хичээл заадаг Ширэндэв хэлж байна. Тэрбээр гэрэлтсэн зөөлөн арьс, гэгээрлийн галтай, шийдэмгий харцтай. Жил бүр Монголын хөрснөөс уул уурхайн компаниуд хэдэн сая тонн шороог ухаж, эрдэс баялгийг боловсруулахын тулд тус улсын хязгаарлагдмал усны нөөцийг ашигладаг. Монгол даяар усны нөөц дундарч, малаа услахад ч хэцүү болжээ. Ширэндэв энэ бүх асуудлыг мэддэг хэдий ч нүүрсний салбарыг сонгожээ. “Учир шалтгаангүйгээр амьтан хөнөөхийг буддын шашинд бурууд тооцдог ч тухайн амьтны оршин тогтнолын төлөө хороох нь өөр хэрэг. Бид Монголын оршин тогтнолын төлөө л явж байгаа” гэж тэрбээр хэллээ. Монгол нүүрсэндээ хахаж байгаа юм биш үү? Өвлийн хүйтэнд нүүрс түлсэн Улаанбаатар хот агаарын бохирдлоороо дэлхийд хоёрдугаарт орж байгаа билээ. “Газар доор баялаг бий. Баялгийг олборлох болно” гэж буй Ширэндэвийн хувьд энэ ажлыг хэн хийх вэ гэдэг л хамгийн хэцүү асуулт аж. Гадны хайгуулчдад сэтгэл зүрх байхгүй нь тодорхой болсон. 2005 онд “Оюутолгой”-г олборлохоор ирсэн, Канадын “Ivanhoe Mines” -ийн гүйцэтгэх захирал Роберт Фридлэнд сүйтгэгч болохоо харуулсан юм. “Эргэн тойронд хүн байхгүй. Төрийн бус байгууллагууд ч байхгүй. Таван долларын хувцасыг 100 доллараар борлуулж байна л гэсэн үг” гэж тэрбээр “Оюутолгой”-н ашгийг тайлбарлаад уурхайг “мөнгө үйлдвэрлэгч машин” гэж нэрлэсэн билээ. Цаашлаад 2009 онд Засгийн газарт бүх ашгийг өгөхийн оронд 34 хувийг эзэмшүүлэхээр буулгаж авсан. Үүнээс хойш “Ivanhoe Mines” хувьцаагаа Хятадын ЧАЛКО-д худалдах болжээ. “Монголчууд хятадуудын төлөө ажиллах болно. Яг л колони улс Алжир шиг. Гэхдээ монголчууд боловсролтой хүмүүс тул байдал заавал ингэж эргэх албагүй” гэж Ширэндэв зэвүүцэх аж. “Энержи ресурс” компанийг 100 хувь монголчууд эзэмшдэг гэж хэлж болно. Иймээс Ширэндэв уг компанид 18 сарын өмнө ажилд орсон гэнэ. “Монголыг өөрсдийн гарааг хөгжүүлэн цэцэглүүлэх болно” гэсэн монголчуудын итгэл үнэмшлийг биелүүлэхэд энэ компани тусална гэж тэрбээр боддог аж.
“Юу ч...” “Жинхэнэ Монголыг юу ч аварч чадахгүй. Үхмээр санагдаж байна шүү” гэж өвөг дээдсээсээ авахуулан 200 жилийн турш говьд амьдарч буй 60 настай Цэрэнбазар ярьж байна. “Энержи ресурс” компани өөрийн бүтээгдэхүүнээ Хятадад гаргахаар засмал зам тавьжээ. “Засмал замыг ашиглахгүй байгаа. Нүүрс тээвэрлэсэн ачааны машинууд замаараа явах ёстой биз дээ. Гэтэл тус компани өөр компаниудад замаа ашиглуулдаг бөгөөд жолооч нар нь замаараа биш хөрсөн дээгүүр явдаг. Шороо их босоод мал ч амьсгалах боломж алга. Өвс ногоо ч бохирдож байна. Бохир өвсөөр тэжээл хийсэн мал өвдөж байна. Дотор гэдэс нь хар болсон байна лээ. Миний дотор ч мөн адил байгаа” гэж найзынхаа гэрт завилан суусан Цэрэнбазар ярина. Урт цагаан саарал сахалтай, шир шиг болсон хатуу улаан арьстай тэрбээр “Миний уушиг муу байна гэсэн. Тамхи татахгүй байхыг эмч зөвлөсөн” гэж хэлээд хуучин сонингийн цаасанд тамхи ороов. “Үхэх минь, үхэх минь” гэж хэлж байсан ч тэрбээр инээвхийлсэн хэвээр байлаа. Тойрон суусан таван хүн шогч түүнийг ярихад инээлдэн сууна. Гаансныхаа үнсийг цохингоо “Аль хэдийнэ үхчихсэн хойно” гэж хэлэв. Дэлхийн цаг уурын өөрчлөлт говийг улам хуурайшуулжээ. Зөөлөн сэвсэх шороогоор нүүрс ачсан тэрэг болон нүүрсний уурхайн шинэ баячуудын машин хөндөлсөнө. Өмнөговь нэгэнтээ босох тоосны ертөнц болсон байна. 2012 оны нэгдүгээр сард Цэрэнбазар 30 малчинтай нэгдэн энэ байдлыг зогсоохоор оролдсон юм. Өвлийн 30 хэмийн хүйтэнд тэд зүлэг ногоон дээгүүрээ машин явуулахгүй гэж уургаараа гинж үүсгэн найман цаг зогссон аж. Тэд 300 орчим нүүрсний машиныг зогсоож чадав. Ачааны машины жолооч нарт засмал замаараа давхих шаардлага тавихыг нутгийн албаны хүмүүсээс хүссэн байна. Асуудлыг зохицуулна гэж улс төрчид энэ өдөр амлалт өгчээ. “Тэгээд юу болсон бэ?” гэж би асуулаа. “Юу ч болоогүй”. “Би л бэлчээрээ замаас 15 км-ээр холдуулсан. Тэндхийн бэлчээрт мал идээшихгүй байна. Өдөржин л малаа сахиж байгаа. Тэгэхгүй бол бүр хол бэлчээд алга болох юм. Би чинь хөгшин хүн. Тэгж хол явж чадахгүй. Хийх зүйлээ хийсэн” гэж Цэрэнбазар ёжтой инээсээр хариулсан юм.
“Ангийн тэмцэл” Галсансүх ланд крүйзертээ суун Германы хүнд рок хамтлагийн дууг даган орилно. Өөрийгөө “Монголын хожуу үеийн яруу найрагч” хэмээн нэрлэх 40 настай Галсансүх "Ноцтой мэдээ" сонины редактор. Тус сонин улс төрчдийн авлигыг эсэргүүцэн, ухуулдаг. Тэрбээр 15 жилийн өмнө Монголын Нирвана гэгддэг "Нисванис" хамтлагийн гишүүдийг цуглуулсан аж. Солонгос хоолны газар хүрэх замдаа “ангийн ялгаа” гэж түүнийг хэлэхэд нь би гайхаж байлаа. Монголын ядуусын нэг хэсэг 400 мянга орчим малчин говь, хээр талаар цоохортон сууна. Тэднийг нэгтгэх хэрэгтэй гэж ярьж байсан хүнтэй би уулзаж байсангүй. Гэтэл Галсансүх нэг л этгээд. Хүүхэлдэйн киноны хар санаатан шиг биеэ авч явдаг тэрбээр нэг л хүчирхэг. Түүний найз нь УИХ-ын чинээлэг гишүүн, жүдогийн улсын аварга, нөгөөх Чингисийн аварга том хөшөөний гол санхүүжүүлэгч Х.Баттулга юм. “Үндэсний баатар” гэж Галсансүх найзыгаа тодотгов. “Түүнд хятад цус байхгүй. Цэвэр монгол. Тэр Чингисийн хөшөөг чинь улсаа Хятадын нэг хэсэг болгохгүйн тулд босгосон юм. Говийн Сайншанд хотын ойролцоо 10 тэрбум долларын, нүүрс болон зэс боловсруулах аж үйлдвэрийн хот байгуулах саналд Баттулга түлхэц өгч байгаа. Урьдчилсан төлөвлөгөөнд нэг сая доллар төсөвлүүлэхээр Засгийн газрыг ятгаж чадсан” гэлээ. “Бид тэр хотыг нь байгуулах хэрэгтэй. Одоогийн байдлаар Монгол түүхий эдийг Хятадад экспортолж байна. Уул уурхайгаас баяжихыг хүссэн хэдхэн л авлигачид бий. Уул уурхайн эрхийг гадаадын хүмүүст худалдсан хэдхэн гэр бүл байгаа. Тэд монгол хүн бүрт сардаа 16 доллар тарааж хэсэг зуур амыг нь хаасан. Удахгүй ард түмэн босно. Засгийн газрыг түлхэн унагана. Монгол хүчээ эргүүлэн авна” гэж Галсансүх ярьж сууна. Ширээн дээр дэлгэсэн түүний сонины эхний нүүрэнд тарган таван залуугийн зураг гарсан байв. Тэдний нэг нь хоригдож байсан, ерөнхийлөгч асан Энхбаяр байхыг би танилаа. Энхбаяр нь Ерөнхийлөгч байхдаа 25 давхар Blue Sky цамхгийг нууцаар санхүүжүүлсэн аж. Утасныхаа нүүрэнд хадгалсан цамхгийн зургийг харуулангаа “Монголчууд материаллаг баялагт хэт шунан, өнгөнд хууртсан юм биш үү?” гэж би асуусан юм. “Ийм тэнэг асуултад хариулах цаг надад алга” гэж тэрбээр хариулаад тооцоогоо хийн бид хоолны газраас гарлаа. “Уян хатан байдал” “Монголчууд морь унан дайтаж явсан тул өөрсдийгөө үргэлж хүчтэй, зоригтой байх ёстой гэж боддог. Гэвч бидэнд одоо өөр бусад чанараа гаргах шаардлага тулгараад байна” гэж Монголын урлагийн зөвлөлийн тэргүүн, ухаалаг, дэгжин Ц.Ариунаа хэлэв. Ямар ч гудамжны хаяггүй Монголд би түүний өрөөг олоод очсон л байлаа. “Улаанбаатар одоо ч нүүдлийн хот. Жолооч нар морь унаж байгаа мэт машинаа жолоодох нь бий. Нэгнээ гүйцэж түрүүлээд уралдахыг өддөг. Нийтэч, хамт олонч зан байхгүй. Хөдөөнөөс ирсэн айлыг танихад амархан. Хогоо орцонд гаргаад л хаячихдаг. Яваандаа хөршүүдээсээ суралцаад хогийн саванд хогоо хийдэг болдог юм. Замдаа хэлэлцээ хийгээд, чи түрүүлээд яв гэдэг юм” гэж Ариунаа ярилаа. “Монголчууд уян хатан байж чадна. Бидний цусанд тийм чанар бий. Бэлчээр муу бол бид нүүгээд л явчихдаг. Бид энэ чанараа дэлхийн тавцанд гаргах хэрэгтэй. Хилээ хааж, уурхайгаа татан буулгана гээд л яриад байж болохгүй. Хөршүүдтэйгээ хамтран ажиллаж сурах хэрэгтэй. Тэгж ч чадна. Урьд нь ч тийм байсан. 13 дугаар зууны үеийн Монгол араатан шиг байгаагүй. Бид Торгоны замыг хөгжүүлсэн. Олон улсын худалдаа, гадаад паспортыг анх бид ашигласан. Тэр үед бид Хятадаас айж байгаагүй. Бид олон талт эдийн засагтай хүчтэй улс байсан. Бид энэ байдлаа аажимдаа сэргээж чадна” гэж тэрбээр ярьж байна.
“Гэр” “Бүх асуултын хариу бол гэр” гэж арваад жилийн өмнө Онги голын хөдөлгөөнийг үүсгэн байгуулсан 46 настай Мөнхбаяр хэлсэн юм. Алт олборлолтын ачаар тус гол ширгэжээ. Цианидаар баяжсан хөрсөнд эцэх эх нь худаг ухах зуур хүүхдүүд нь элэгний өвчнөөр өвдөв. Уул уурхайд хязгаарлалт хийхийг Мөнхбаяр ятгасаар голыг эргүүлэн авчирч, "National Geographic" түүнийг биширсэн. “Хүрээлэн буй орчинд хил байхгүй” гэж итгэдэг энгийн малчин түүнийг 2008 онд “хөгжиж буй хайгуулч” хэмээн нэрлэжээ. Би ч түүнийг уурга барьсан Далай ламаар л төсөөлж байтал тэр үеийн бичлэгээс арай бандгар залуу гараад ирэв. Чингис хааны хоёр ч сургаалийг хөөмийлснийхөө дараа тэрбээр “Америктай эртхэн л ураг барилцах байсан юм. Америк олон хүүхэдтэй байх ёстой байсан юм. Чи ойлгохгүй ээ, алдсан хүмүүсийн нэг болохоор. Чи суурьшсан нийгмийн нэг хэсэг юм чинь” гэж тэрбээр гайхширсан надад хэлэв. Дэлхийн хүмүүс Монголын нүүдэлчид шиг майханд оршин сууж, улирал бүр 30 км зам туулан нүүдэллэх хэрэгтэй гэж Мөнхбаяр үздэг аж. “Гэрийн амьдрал бол байгалийн үзэгдэл. Бид усаа хаа нэгтэй орших үйлдвэрээс биш голоос авдаг. Сайн малчинд бүгдийн хэрэгцээт мэдлэг байдаг. Тэр бол одон орон судлаач. Оддыг хараад тэр байрлалаа тогтоодог. Нөгөөтэйгүүр тэр цаг уурч” гэж ярьж буй Мөнхбаярын гэр үнэхээр тохилог. Тэрбээр гэртээ гадаадын зочдыг үе үе авчирдаг тул зочны углааштай. Түүний энэ уламжлалт амьдралын хэв маягийг цөөн хүн хуваалцаж байгаад тэрбээр ихэд бухимддаг аж. “Тэд алдаж яваа. Чи ч мөн адил” гэж тэрбээр хэллээ. 2011 онд Мөнхбаяр суурин нийгмээс өшөөгөө авсан юм. Тэрбээр алтны уурхайн хамгаалагч руу буудсанаар гурван долоо хоног хоригджээ. “Уул уурхайд хязгаар алга. Үүнийг зогсоохын төлөө бид бүх арга замаа ашиглах хэрэгтэй. Чингис хаан, Атиллаг би хүннү гэж боддог. Тэд томоохон өөрчлөлт хийж чадсан. Монголыг өөрчлөлт хүлээж байна. Юу вэ гэвэл орчин цагийн ардчиллын төгсгөл. Ардчилал бол хэрэглээн дээр тогтдог. Яг л адгуусан амьтан шиг. Чингис хаан шиг удирдагч хэрэгтэй. Монголын овог аймгуудыг нэгтгэсэн түүн шиг жинхэнэ монгол хүн хэрэгтэй байна” гэж тэрбээр ярьсан юм. Мөнхбаярын гэрээс гаран цастай толгодыг харсан би эрх чөлөөг мэдрэх шиг болов.
“Гэрэл, Улаанбаатарын гэрэл" Улаанбаатараас урагш 560 км-ийн зайд орших говьд Сансармөнх амьдарна. 29 настай таксины жолооч тэрбээр даарахыг мэдэхгүй. Хэзээ ч тааралдахад нэг л хувцастайгаа. Хэдэн жилийн өмнө тэрбээр 500 бог малтай, долоон морьтой малчин байжээ. Наадмаар түүн шиг эрэмгий унаач байсангүй. 2008 он гэхэд тэрбээр хэд хэдэн удаа нийслэлд очоод байв. Тэрбээр үлдсэн малаа худалдаж 5,3 сая төгрөгөөр хуучин Аксент машин худалдан авч, намсгасан байна. Монголын далбаа, “MONGOLIA” гэсэн бичигтэй түүний машин Өмнөговийн ганц намсгасан машин бололтой. Сансармөнх сардаа 650 доллар олдог. Олон зуун мянган монголчуудын адилаар, тэрбээр энэ мөнгөний утга учрыг ч, Монголын мөн чанарыг хэрхэн хадгалах талаар ч боддоггүй. Зүгээр л Улаанбаатар орох нь түүний хувьд сайхан зүйл. “Улаанбаатарын юунд татагддаг вэ?” гэсэн миний асуултад “Гэрэл нь. Цөлөөс гараад гялалзсан тод гэрэл харах гоё байдаг” гэж тэрбээр хариуллаа.
“Бид өөрсдөөрөө байх хэрэгтэй “ “Моханик” рок хамтлагийн басс гитарчин Энэрэлт ийн хэлэв. Их сургууль дөнгөж төгссөн гурван найзын хамт Улаанбаатарын нэг агуулахад хоёр дахь цомгоо гаргахаар ажиллах аж. “Бид Монголд амьдарч байгаа хүмүүсийн дуу хоолойг дамжуулахыг хүсч байна. Бусад хамтлагууд америк хамтлагуудыг л дуурайчихдаг юм. Бид хүмүүст шинэ мэдрэмж төрүүлэхийг хүсдэг. 13 дугаар зууны үед монголчууд хөх тэнгэр, газар дэлхийгээ шүтэж байсан. Бид одоо ч тэнгэр газраа шүтдэг ч арай өөр” гэж уламжлал, байгалийн сэдэвтэй Бүүвэй, Салхи зэрэг найман дуутай хамтлагийнхан ярьж байна. “Бидний хөгжмийг монголжуу мөн эсэхийг сонсогч л шийдэх болно” гэж Энэрэлт хэлэв. Би урьд хожид ийм аялгуу сонсож байсангүй. Овгийн мэт аажуухан цохилтод эртний Монгол зурайна. Гитарын аялгуу тус улсын өөрчлөлтийг хүүрнэх мэт. “Ийм ахархан хугацаанд ийм их зүйл болох боломжгүй” гэсэн бодол миний толгойд орж ирлээ. Би аялгууг цусыг тэжээгч төрийн дуулал мэт сонсохоор шийдлээ гэж Билл Донаху бичсэн байна. Л.Урангуа
/Монцамэ агентлаг/
Монголын эдийн засаг ямар үнээр хөөрч байна вэ?
Bolod.mn
Сэтгэгдэл (0)
Уншигчдын оруулсан сэтгэгдлийн талаар манай сайт хариуцлага хvлээхгvй болохыг анхаарна уу. Үгийн санд шүүлтүүр хийсэн болно
Г.Занданшатар: Мал аж ахуйд тулгамдаж буй асуудлыг хоршиж, нэгдэх арга замаар л шийдвэрлэж чадна 18:48 “Шинэ хоршоо” хөдөлгөөн арга хэмжээнд хот, хөдөөгийн 3100 гаруй малчид, хоршоологчид хөдөө аж ахуйн салбарт тулгамдаж буй асуудлын талаар ярилцаж, туршлагаа солилцож байна. Улсын Их Х урлын дарга Г.Занданшатар өнөөдөр /2024.04.26/ “Шинэ хоршоо” хөдөлгөөний нээлтэд оролцож үг хэллээ.
“Шинэ хоршоо” хөдөлгөөн арга хэмжээнд хот, хөдөөгийн 3100 гаруй малчид, хоршоологчид хөдөө аж ахуйн салбарт тулгамдаж буй асуудлын талаар ярилцаж, туршлагаа солилцож байна. Улсын Их Х урлын дарга Г.Занданшатар өнөөдөр /2024.04.26/ “Шинэ хоршоо” хөдөлгөөний нээлтэд оролцож үг хэллээ.
»»
Уур амьсгалын өөрчлөлтийг даван туулах болон жендэрийн мэдрэмжтэй бодлогоор дамжуулан хөдөөгийн охид, эмэгтэйчүүдийн жендэрийн тэгш байдлыг сайжруулах нь" төслийн нээлт боллоо 18:09 Монгол Улсын Засгийн газар, Жендэрийн Үндэсний хорооны Ажлын алба, Азийн Хөгжлийн банк хамтран хэрэгжүүлж буй “Уур амьсгалын өөрчлөлтийг даван туулах болон жендэрийн мэдрэмжтэй бодлогоор дамжуулан хөдөөгийн охид, эмэгтэйчүүдийн жендэрийн тэгш байдлыг сайжруулах нь” төслийн нээлт 2024 оны 4-р сарын 26-ны өдөр болж байна.
Монгол Улсын Засгийн газар, Жендэрийн Үндэсний хорооны Ажлын алба, Азийн Хөгжлийн банк хамтран хэрэгжүүлж буй “Уур амьсгалын өөрчлөлтийг даван туулах болон жендэрийн мэдрэмжтэй бодлогоор дамжуулан хөдөөгийн охид, эмэгтэйчүүдийн жендэрийн тэгш байдлыг сайжруулах нь” төслийн нээлт 2024 оны 4-р сарын 26-ны өдөр болж байна.
»»
Услалтын системийг шинэчлэн сайжруулах барилгын ажил Эрдэнэбүрэн дэд төслийн тендерийн урилга 17:46 Энэхүү тендер шалгаруулалтад зөвхөн дор дурдсан чадварын үндсэн шаардлагыг хангасан эрх бүхий тендерт оролцогч оролцоно.
Энэхүү тендер шалгаруулалтад зөвхөн дор дурдсан чадварын үндсэн шаардлагыг хангасан эрх бүхий тендерт оролцогч оролцоно.
»»
Шинэ зуун Энтертайнментын 25 жилийн ойд зориулсан" БҮХ ОДДЫН НЭГДСЭН ШОУ" тоглолт болно 17:14 Шинэ зуун Энтертайнментын 25 жилийн ойд зориулсан БҮХ ОДДЫН НЭГДСЭН ШОУ тоглолт 2024 оны 5-р сарын 5-нд UB Palace-ийн концертын их танхимд болно.
Шинэ зуун Энтертайнментын 25 жилийн ойд зориулсан БҮХ ОДДЫН НЭГДСЭН ШОУ тоглолт 2024 оны 5-р сарын 5-нд UB Palace-ийн концертын их танхимд болно.
»»
Ботаникийн эцсээс Улиастайн гүүр хүртэлх авто замыг хааж, хэсэгчилсэн засвар, шинэчлэлт хийнэ 16:57 Баянзүрх дүүргийн 10 дугаар хороо, Амгалангийн авто замын хэсэгчилсэн засвар, шинэчлэлтийн ажлын нэгдүгээр хэсэг /Ботаникийн эцсээс Төмөр Замын гарам/
Баянзүрх дүүргийн 10 дугаар хороо, Амгалангийн авто замын хэсэгчилсэн засвар, шинэчлэлтийн ажлын нэгдүгээр хэсэг /Ботаникийн эцсээс Төмөр Замын гарам/
»»
Тендерийн урилга 16:55 Дэлгэрэнгүй мэдээлэл авах болон тендерийн баримт бичигтэй танилцах сонирхолтой эрх бүхий тендерт оролцогч нь дараах хаягаар хандана:
Дэлгэрэнгүй мэдээлэл авах болон тендерийн баримт бичигтэй танилцах сонирхолтой эрх бүхий тендерт оролцогч нь дараах хаягаар хандана:
»»
Автомашины нүүрсэн яндан хилээр гаргахыг хориглолоо 16:09 УИХ-ын гишүүн Г.Тэмүүлэн нарын өргөн мэдүүлсэн Улсын хилээр нэвтрүүлэхийг хориглох, тарифын бус бусад
УИХ-ын гишүүн Г.Тэмүүлэн нарын өргөн мэдүүлсэн Улсын хилээр нэвтрүүлэхийг хориглох, тарифын бус бусад
»»
Оршин суугаа хаягаасаа өөр газар ажилладаг сонгогчдын асуудлыг хуулиар зохицуулах шаардлагатай гэв 16:04 Сонгуулийн ерөнхий хороо байнга оршин суугаа хаягаасаа өөр газар ажилладаг иргэдийн сонгох эрхийг хангах чиглэлээр Ажлын хэсэг байгуулж Хүний эрхийн үндэсний комисстой хамтран ажиллаж байгаа юм.
Сонгуулийн ерөнхий хороо байнга оршин суугаа хаягаасаа өөр газар ажилладаг иргэдийн сонгох эрхийг хангах чиглэлээр Ажлын хэсэг байгуулж Хүний эрхийн үндэсний комисстой хамтран ажиллаж байгаа юм.
»»
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэд ИБУИНХУ-ын гадаад хэрэг, хамтын нөхөрлөл, хөгжлийн сайд Дэвид Камерон бараалхав 15:45 Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэд манай улсад албан ёсны айлчлал хийж буй Их Британи, Умард Ирландын Нэгдсэн Хаант Улсын Гадаад хэрэг, хамтын нөхөрлөл, хөгжлийн сайд Дэвид Камерон бараалхав.
Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэд манай улсад албан ёсны айлчлал хийж буй Их Британи, Умард Ирландын Нэгдсэн Хаант Улсын Гадаад хэрэг, хамтын нөхөрлөл, хөгжлийн сайд Дэвид Камерон бараалхав.
»»
ХХААХҮЯ: Худалдан авалтын мэргэжилтэнг ажилд урьж байна 13:37 Төслийн хүрээнд Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамнаас дараах чиг үүргийг хэрэгжүүлэх мэргэшсэн бараа, бүтээгдэхүүн худалдан авах мэргэжилтэн шалгаруулж авна.
Төслийн хүрээнд Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамнаас дараах чиг үүргийг хэрэгжүүлэх мэргэшсэн бараа, бүтээгдэхүүн худалдан авах мэргэжилтэн шалгаруулж авна.
»»
Хэвлэл мэдээллийн байгууллагын удирдлага, сэтгүүлчид Онцгой байдлын байгууллагын үйл ажиллагаатай танилцлаа 12:32 Онцгой байдлын байгууллагын 20 жилийн ойг тохиолдуулан албаны үйл ажиллагаа, алба хаагчдын ажил, мэргэжлийн онцлогийг таниулах арга хэмжээг хэвлэл мэдээллийн байгууллагын ажилтнуудыг оролцуулан зохион байгууллаа.
Онцгой байдлын байгууллагын 20 жилийн ойг тохиолдуулан албаны үйл ажиллагаа, алба хаагчдын ажил, мэргэжлийн онцлогийг таниулах арга хэмжээг хэвлэл мэдээллийн байгууллагын ажилтнуудыг оролцуулан зохион байгууллаа.
»»
Авто замын нүхэн эвдрэл засварлах ажил үргэлжилж байна 12:17 2024 онд нийслэлийн замын сангийн хөрөнгөөр нийт 17 байршилд хотын гол болон туслах гудамж, замуудын шинэчлэлтийн ажлыг хийнэ.
2024 онд нийслэлийн замын сангийн хөрөнгөөр нийт 17 байршилд хотын гол болон туслах гудамж, замуудын шинэчлэлтийн ажлыг хийнэ.
»»
Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамнаас зөвлөх үйлчилгээний тухай зарлал 12:03 Уг төслийн гол зорилго нь ногоочдын орлогыг нэмэгдүүлэх, газар тариалан эрхлэхэд нь дэмжлэг үзүүлэх юм.
Уг төслийн гол зорилго нь ногоочдын орлогыг нэмэгдүүлэх, газар тариалан эрхлэхэд нь дэмжлэг үзүүлэх юм.
»»
БНХАУ-д суух элчин сайд Т.Бадралыг эгүүлэн татаж, УИХ-ын гишүүн Н.Энхболдыг томилох асуудлыг хэлэлцэнэ 11:59 УИХ-ын хаврын ээлжит чуулганы хуралдаан Төрийн ордонд эхэллээ.
УИХ-ын хаврын ээлжит чуулганы хуралдаан Төрийн ордонд эхэллээ.
»»
Бөжүн 26-6 газрын тосны ордын өрөмдлөг эхэлжээ 11:49 Бөхай тэнгисийн газрын тосны орд болох Бөжүн 26-6 газрын тосны ордын эхний шатны төслийн ажлыг эхлүүлж, дэлхийн хамгийн том метаморф нефтийн ордыг ашиглах гараа тавигджээ.
Бөхай тэнгисийн газрын тосны орд болох Бөжүн 26-6 газрын тосны ордын эхний шатны төслийн ажлыг эхлүүлж, дэлхийн хамгийн том метаморф нефтийн ордыг ашиглах гараа тавигджээ.
»»
НӨАТ-ын буцаан олголтыг энэ 7 хоногтоо багтааж шилжүүлнэ гэв 11:47 Нэмэгдсэн өртгийн албан татварын буцаан олголт улирал улирлаар нь иргэдийн дансанд шилжүүлдэг.
Нэмэгдсэн өртгийн албан татварын буцаан олголт улирал улирлаар нь иргэдийн дансанд шилжүүлдэг.
»»
Элсэлтийн шалгалтын бүртгэл өнөөдөр дуусна 11:40 Боловсрол, шинжлэх ухааны сайдын 2024 оны хоёрдугаар сарын 16-ны өдрийн А/66 дугаар тушаалаар батлагдсан
Боловсрол, шинжлэх ухааны сайдын 2024 оны хоёрдугаар сарын 16-ны өдрийн А/66 дугаар тушаалаар батлагдсан
»»
Казакстан гэр бүлийн хүчирхийлэлтэй тэмцэх хуулиа чангатгав 11:27 Казакстаны эдийн засгийн сайд асан Куандык Бишимбаев эхнэр 31 настай Салтанат Нукеновын амь насыг онц хэрцгийгээр
Казакстаны эдийн засгийн сайд асан Куандык Бишимбаев эхнэр 31 настай Салтанат Нукеновын амь насыг онц хэрцгийгээр
»»
“Монгол Улсын шүүх эрх мэдлийн хөгжлийн бодлого батлах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийг батлав 11:06 Улсын Их Хурлын 2024 оны хаврын ээлжит чуулганы өнөөдрийн /2024.04.25/ үдээс хойших нэгдсэн хуралдаанаар арван асуудал хэлэлцэн шийдвэрлэв.
Улсын Их Хурлын 2024 оны хаврын ээлжит чуулганы өнөөдрийн /2024.04.25/ үдээс хойших нэгдсэн хуралдаанаар арван асуудал хэлэлцэн шийдвэрлэв.
»»
IDU: Монголын ардчилал нэн эгзэгтэй “саарал” түвшинд байна 11:05 Азийн цээжинд ардчиллын баян бүрд болж олон улсад жишиг болж байсан Монгол Улсад ардчилал тогтвортой бэхжиж
Азийн цээжинд ардчиллын баян бүрд болж олон улсад жишиг болж байсан Монгол Улсад ардчилал тогтвортой бэхжиж
»»
Энэтхэг: Сонгогчдыг татахын тулд үнэгүй шар айргаар үйлчилж байна 10:03 Хүн төрөлхтөний хамгийн том сонгууль буюу Энэтхэгийн парламентын сонгууль энэ сарын 19-нд эхэлсэн.
Хүн төрөлхтөний хамгийн том сонгууль буюу Энэтхэгийн парламентын сонгууль энэ сарын 19-нд эхэлсэн.
»»
Вьетнамын шингэн хүнсний томоохон бизнесмэн $40 саяын луйврын хэргээр найман жилийн хорих ял сонсов 09:45 Вьетнамын шүүх өчигдөр шингэн хүнсний томоохон компанийн эзнийг $40 саяын луйврын хэрэгт буруутгаж, найман жилийн хорих ял оноожээ.
Вьетнамын шүүх өчигдөр шингэн хүнсний томоохон компанийн эзнийг $40 саяын луйврын хэрэгт буруутгаж, найман жилийн хорих ял оноожээ.
»»
Услалтын системийг шинэчлэн сайжруулах барилгын ажил Эрдэнэбүрэн дэд төслийн тендерийн урилга 22:54 Энэхүү тендер шалгаруулалтад зөвхөн дор дурдсан чадварын үндсэн шаардлагыг хангасан эрх бүхий тендерт оролцогч оролцоно.
Энэхүү тендер шалгаруулалтад зөвхөн дор дурдсан чадварын үндсэн шаардлагыг хангасан эрх бүхий тендерт оролцогч оролцоно.
»»
ПАРИС 2024: Сена мөрний ус цэвэршүүлэх байгууламжийг ашиглалтад оруулжээ 22:52 Францын Ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон олимпоос өмнө Сена мөрний ус цэвэршүүлэх байгууламжийг ашиглалтад оруулах үүрэг өгсөн билээ.
Францын Ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон олимпоос өмнө Сена мөрний ус цэвэршүүлэх байгууламжийг ашиглалтад оруулах үүрэг өгсөн билээ.
»»
Тендерийн урилга 22:33 Дэлгэрэнгүй мэдээлэл авах болон тендерийн баримт бичигтэй танилцах сонирхолтой эрх бүхий тендерт оролцогч нь дараах хаягаар хандана:
Дэлгэрэнгүй мэдээлэл авах болон тендерийн баримт бичигтэй танилцах сонирхолтой эрх бүхий тендерт оролцогч нь дараах хаягаар хандана:
»»
ХХААХҮЯ: Худалдан авалтын мэргэжилтэнг ажилд урьж байна 21:29 Төслийн хүрээнд Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамнаас дараах чиг үүргийг хэрэгжүүлэх мэргэшсэн бараа, бүтээгдэхүүн худалдан авах мэргэжилтэн шалгаруулж авна.
Төслийн хүрээнд Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамнаас дараах чиг үүргийг хэрэгжүүлэх мэргэшсэн бараа, бүтээгдэхүүн худалдан авах мэргэжилтэн шалгаруулж авна.
»»
Б.Оргил-Эрдэнэ: Согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ ёс зүйгүй үйлдэл гаргасандаа уучлалт хүсч байна 17:13 Өчигдөр олон нийтийн сүлжээнд "Ice Top" хамтлагийн гишүүн Б.Оргил-Эрдэнэ Макаод зүй бус авирлаж буй бичлэг цацагдсан.
Өчигдөр олон нийтийн сүлжээнд "Ice Top" хамтлагийн гишүүн Б.Оргил-Эрдэнэ Макаод зүй бус авирлаж буй бичлэг цацагдсан.
»»
"Цэцэг" хамтлаг 40-н жилийн дараа дахин тайзнаа 16:59 "Найзуудаа найзуудаа ирээрэй"
"Найзуудаа найзуудаа ирээрэй"
»»
Ерөнхийлөгч асан Ц.Элбэгдоржийг яллагдагчаар татах санал хүргүүлсэн гэв 16:22 Цагдаагийн байгууллагаас өнөөдөр “Ачит Ихт” ХХК-тай холбоотой хэргийн мөрдөн шалгах ажиллагааны явцын талаар мэдээлэл хийлээ.
Цагдаагийн байгууллагаас өнөөдөр “Ачит Ихт” ХХК-тай холбоотой хэргийн мөрдөн шалгах ажиллагааны явцын талаар мэдээлэл хийлээ.
»»
Жо Байден TikTok-ийг АНУ-д хориглож магадгүй хуульд гарын үсэг зурлаа 14:52 АНУ-ын төлөөлөгчдийн танхим бямба гарагт /2024.04.20/ дөрвөн хуулийн төсөл бүхий багцыг дэмжсэн. Эхний гурван төсөл нь Украин, Израил, Энэтхэг-Номхон далай дахь АНУ-ын холбоотнуудад цэргийн тусламж илгээх тухай байсан юм.
АНУ-ын төлөөлөгчдийн танхим бямба гарагт /2024.04.20/ дөрвөн хуулийн төсөл бүхий багцыг дэмжсэн. Эхний гурван төсөл нь Украин, Израил, Энэтхэг-Номхон далай дахь АНУ-ын холбоотнуудад цэргийн тусламж илгээх тухай байсан юм.
»»
Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамнаас зөвлөх үйлчилгээний тухай зарлал 14:21 Уг төслийн гол зорилго нь ногоочдын орлогыг нэмэгдүүлэх, газар тариалан эрхлэхэд нь дэмжлэг үзүүлэх юм.
Уг төслийн гол зорилго нь ногоочдын орлогыг нэмэгдүүлэх, газар тариалан эрхлэхэд нь дэмжлэг үзүүлэх юм.
»»
Д.Трамп: Жо Байден еврейчүүдийг ч, палестинчуудыг ч үзэн яддаг 14:10 АНУ-ын Ерөнхийлөгч асан Доналд Трамп “Ерөнхийлөгч Жо Байден еврейн ард түмнийг ч, Палестины ард түмнийг ч үзэн яддаг” гэж сошиал хуудсандаа бичжээ.
АНУ-ын Ерөнхийлөгч асан Доналд Трамп “Ерөнхийлөгч Жо Байден еврейн ард түмнийг ч, Палестины ард түмнийг ч үзэн яддаг” гэж сошиал хуудсандаа бичжээ.
»»
Түрээсийн орон сууцны оршин суугчийг сонгон шалгаруулах журмын санал боловсруулав 14:00 НЗДТГ болон БНСУ-ын Экспорт-Импортын банк хамтран хэрэгжүүлж буй “Баянголын ам түрээсийн орон сууцны хороолол барих төсөл”-ийн хэрэгжүүлэгч талууд уулзалт зохион байгууллаа.
НЗДТГ болон БНСУ-ын Экспорт-Импортын банк хамтран хэрэгжүүлж буй “Баянголын ам түрээсийн орон сууцны хороолол барих төсөл”-ийн хэрэгжүүлэгч талууд уулзалт зохион байгууллаа.
»»
ХХААХҮЯ: Зөвлөх үйлчилгээний ажлын зар 13:54 Зөвлөх үйлчилгээний нэр: Барилгын ажлын хяналтын баг
Зөвлөх үйлчилгээний нэр: Барилгын ажлын хяналтын баг
»»
Бизнест тань давуу тал нэмэх ногоон зээл 13:17 Аливаа улс орны хөгжил, хүн ардын ахуй амьдралд барилгын салбар чухал үүрэг гүйцэтгэдэг билээ. Дэлхийн дулаарал, уур амьсгалын өөрчлөлттэй нүүр тулж буй энэ цаг
Аливаа улс орны хөгжил, хүн ардын ахуй амьдралд барилгын салбар чухал үүрэг гүйцэтгэдэг билээ. Дэлхийн дулаарал, уур амьсгалын өөрчлөлттэй нүүр тулж буй энэ цаг
»»
НҮБ-ын найм дахь Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Бан Ги Мүн Монголд хүрэлцэн ирээд байна 12:34 Дэлхийн 11 улс орны 300 гаруй зочид төлөөлөгч оролцож буй “Алтай дамнасан тогтвортой байдлын яриа хэлэлцээ” сэдэвт олон улсын чуулга уулзалт өнөөдөр Улаанбаатар хотноо эхэлсэн.
Дэлхийн 11 улс орны 300 гаруй зочид төлөөлөгч оролцож буй “Алтай дамнасан тогтвортой байдлын яриа хэлэлцээ” сэдэвт олон улсын чуулга уулзалт өнөөдөр Улаанбаатар хотноо эхэлсэн.
»»
Хоёр дахь удаагийн “Алтай дамнасан тогтвортой байдлын яриа хэлэлцээ” олон улсын чуулга уулзалт эхэллээ 11:58 Монгол Улсын Их Хурал, Америкийн Нэгдсэн Улсын Стэнфордын Их сургууль, Бүгд Найрамдах Солонгос Улсын “Бан Ги Мүн” сан хамтран зохион байгуулж буй “Алтай дамнасан
Монгол Улсын Их Хурал, Америкийн Нэгдсэн Улсын Стэнфордын Их сургууль, Бүгд Найрамдах Солонгос Улсын “Бан Ги Мүн” сан хамтран зохион байгуулж буй “Алтай дамнасан
»»
Монгол Улсад бэлэн гоймон үйлдвэрлэх зөвшөөрөлтэй 90 аж ахуйн нэгж 17 улсаас бэлэн гоймон импортолдог 11:51 Нийслэлийн прокурорын газраас Нийслэлийн эрүүл мэндийн газартай хамтран Сүхбаатар, Хан-Уул, Баянгол, Баянзүрх,
Нийслэлийн прокурорын газраас Нийслэлийн эрүүл мэндийн газартай хамтран Сүхбаатар, Хан-Уул, Баянгол, Баянзүрх,
»»
СЭРЭМЖЛҮҮЛЭГ: 12 настай хүү угаартаж нас барсан ба ээж нь ухаан ороогүй байна 11:37 2024 оны дөрөвдүгээр сарын 21-ний өдрийн 10:25 цагт Сонгинохайрхан дүүргийн 41 дүгээр хороо буюу Баруун салаанд
2024 оны дөрөвдүгээр сарын 21-ний өдрийн 10:25 цагт Сонгинохайрхан дүүргийн 41 дүгээр хороо буюу Баруун салаанд
»»
Одон орончид Дэлхийн вангийн гадаргуу дээрх асар том "зүрхний" нууцыг тайлжээ 11:22 Швейцарийн одон орончид Берны их сургууль болон Үндэсний одон орон судлалын PlanetS төвийн эрдэмтдийн хамт
Швейцарийн одон орончид Берны их сургууль болон Үндэсний одон орон судлалын PlanetS төвийн эрдэмтдийн хамт
»»
АН-аас Х.Баттулгыг хөөхийг шаардаж, зарим нь иргэдийн 1072 хувьцааг хуурч авсандаа уучлалт гуй гэв 11:19 АН-ынхан хэд хэдэн фракц болж эвлэлдэн нэгдэж чаддаггүй. Тэгвэл өнөөдөр тус намын зарим гишүүд намаасаа гарч буйгаа илэрхийлэв.
АН-ынхан хэд хэдэн фракц болж эвлэлдэн нэгдэж чаддаггүй. Тэгвэл өнөөдөр тус намын зарим гишүүд намаасаа гарч буйгаа илэрхийлэв.
»»
Төв аймагт 11 настай хүү айлын морь хөлсөлж унахдаа чирэгдэж, амь насаа алджээ 11:02 Төв аймгийн Борнуур суманд өчигдөр /2024.04.25/ 11 настай хүү айлын морь гуйж, хөлсөлж унажээ. Улмаар мориноос унаж, чирэгдсэн байдалтай амь насаа алдсан байна.
Төв аймгийн Борнуур суманд өчигдөр /2024.04.25/ 11 настай хүү айлын морь гуйж, хөлсөлж унажээ. Улмаар мориноос унаж, чирэгдсэн байдалтай амь насаа алдсан байна.
»»
ХҮН намаас татгалзаж буй гишүүдийн цуваа үргэлжлэв 10:42 Сонгууль-2024 болоход хоёр сарын хугацаа үлдээд буй билээ. Тэгвэл улс төрчдийн дунд сонгуулийн халуухан тулаантай
Сонгууль-2024 болоход хоёр сарын хугацаа үлдээд буй билээ. Тэгвэл улс төрчдийн дунд сонгуулийн халуухан тулаантай
»»
ҮАГ-т бие даан нэр дэвшигч 77 иргэн мөрийн хөтөлбөрөө хянуулахаар ирүүллээ 10:09 Үндэсний аудитын газар энэ сарын 22, 23, 24-ний өдрүүдэд УИХ-ын сонгуульд оролцох бие даан нэр дэвшигч 77 иргэний мөрийн хөтөлбөрийг хүлээн авлаа.
Үндэсний аудитын газар энэ сарын 22, 23, 24-ний өдрүүдэд УИХ-ын сонгуульд оролцох бие даан нэр дэвшигч 77 иргэний мөрийн хөтөлбөрийг хүлээн авлаа.
»»
Хятадууд 2030 он гэхэд саран дээр хөл тавина гэжээ 10:09 Өчигдөр бую дөрөвдүгээр сарын 24-ний өглөөний 9 цагт Хятад Улсын Жючуаний хиймэл дагуул хөөргөх төвд болсон
Өчигдөр бую дөрөвдүгээр сарын 24-ний өглөөний 9 цагт Хятад Улсын Жючуаний хиймэл дагуул хөөргөх төвд болсон
»»
“Алтай дамнасан тогтвортой байдлын яриа хэлэлцээ” олон улсын чуулга уулзалт эхэллээ 10:07 “Алтай дамнасан тогтвортой байдлын яриа хэлэлцээ” олон улсын чуулга уулзалт Төрийн ордонд эхэллээ.
“Алтай дамнасан тогтвортой байдлын яриа хэлэлцээ” олон улсын чуулга уулзалт Төрийн ордонд эхэллээ.
»»
Сонсголонгийн гүүрний нэг талын зорчих хэсгийг хаана 09:49 Хан-Уул дүүргийн 8, 9-р хорооны нутаг дэвсгэрт байрлах Сонсголонгийн гүүрний зорчих хэсгийн зүүн талын /хойш/ чиглэлийн эгнээг хаахаар болжээ.
Хан-Уул дүүргийн 8, 9-р хорооны нутаг дэвсгэрт байрлах Сонсголонгийн гүүрний зорчих хэсгийн зүүн талын /хойш/ чиглэлийн эгнээг хаахаар болжээ.
»»
БНСУ-ын Кореа Их сургуультай ухаалаг хотуудын мэргэжлийн чадавхыг бэхжүүлэхээр хамтарна 09:43 Нийслэлийн Засаг даргын Эдийн засаг, дэд бүтцийн асуудал хариуцсан нэгдүгээр орлогч П.Сайнзориг болон БНСУ-ын Кореа Их сургуулийн Хот судлалын тэнхимийн декан Др. Жусок О нар хамтран ажиллах санамж бичиг байгууллаа.
Нийслэлийн Засаг даргын Эдийн засаг, дэд бүтцийн асуудал хариуцсан нэгдүгээр орлогч П.Сайнзориг болон БНСУ-ын Кореа Их сургуулийн Хот судлалын тэнхимийн декан Др. Жусок О нар хамтран ажиллах санамж бичиг байгууллаа.
»»
МЕТА компанийн төлөөлөгчдийг хүлээн авч уулзав 09:41 Сонгуулийн ерөнхий хорооны дарга П.Дэлгэрнаран, нарийн бичгийн дарга Д.Даваа-Очир болон холбогдох албан тушаалтнууд МЕТА компанийн Төв Азийн орнууд, Монгол,
Сонгуулийн ерөнхий хорооны дарга П.Дэлгэрнаран, нарийн бичгийн дарга Д.Даваа-Очир болон холбогдох албан тушаалтнууд МЕТА компанийн Төв Азийн орнууд, Монгол,
»»
К.Токаев Их Британийн Гадаад хэргийн сайд Д.Камеронтой уулзжээ 09:40 Казахстаны Ерөнхийлөгч Касым-Жомарт Токаев тус улсад албан ёсны айлчлал хийж буй Их Британи, Умард Ирландын Нэгдсэн Вант Улсын Гадаад хэрэг,
Казахстаны Ерөнхийлөгч Касым-Жомарт Токаев тус улсад албан ёсны айлчлал хийж буй Их Британи, Умард Ирландын Нэгдсэн Вант Улсын Гадаад хэрэг,
»»
Бөжүн 26-6 газрын тосны ордын өрөмдлөг эхэлжээ 11:49 Бөхай тэнгисийн газрын тосны орд болох Бөжүн 26-6 газрын тосны ордын эхний шатны төслийн ажлыг эхлүүлж, дэлхийн хамгийн том метаморф нефтийн ордыг ашиглах гараа тавигджээ.
Бөхай тэнгисийн газрын тосны орд болох Бөжүн 26-6 газрын тосны ордын эхний шатны төслийн ажлыг эхлүүлж, дэлхийн хамгийн том метаморф нефтийн ордыг ашиглах гараа тавигджээ.
»»
Казакстан гэр бүлийн хүчирхийлэлтэй тэмцэх хуулиа чангатгав 11:27 Казакстаны эдийн засгийн сайд асан Куандык Бишимбаев эхнэр 31 настай Салтанат Нукеновын амь насыг онц хэрцгийгээр
Казакстаны эдийн засгийн сайд асан Куандык Бишимбаев эхнэр 31 настай Салтанат Нукеновын амь насыг онц хэрцгийгээр
»»
Жо Байден TikTok-ийг АНУ-д хориглож магадгүй хуульд гарын үсэг зурлаа 14:52 АНУ-ын төлөөлөгчдийн танхим бямба гарагт /2024.04.20/ дөрвөн хуулийн төсөл бүхий багцыг дэмжсэн. Эхний гурван төсөл нь Украин, Израил, Энэтхэг-Номхон далай дахь АНУ-ын холбоотнуудад цэргийн тусламж илгээх тухай байсан юм.
АНУ-ын төлөөлөгчдийн танхим бямба гарагт /2024.04.20/ дөрвөн хуулийн төсөл бүхий багцыг дэмжсэн. Эхний гурван төсөл нь Украин, Израил, Энэтхэг-Номхон далай дахь АНУ-ын холбоотнуудад цэргийн тусламж илгээх тухай байсан юм.
»»
Д.Трамп: Жо Байден еврейчүүдийг ч, палестинчуудыг ч үзэн яддаг 14:10 АНУ-ын Ерөнхийлөгч асан Доналд Трамп “Ерөнхийлөгч Жо Байден еврейн ард түмнийг ч, Палестины ард түмнийг ч үзэн яддаг” гэж сошиал хуудсандаа бичжээ.
АНУ-ын Ерөнхийлөгч асан Доналд Трамп “Ерөнхийлөгч Жо Байден еврейн ард түмнийг ч, Палестины ард түмнийг ч үзэн яддаг” гэж сошиал хуудсандаа бичжээ.
»»
НҮБ-ын найм дахь Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Бан Ги Мүн Монголд хүрэлцэн ирээд байна 12:34 Дэлхийн 11 улс орны 300 гаруй зочид төлөөлөгч оролцож буй “Алтай дамнасан тогтвортой байдлын яриа хэлэлцээ” сэдэвт олон улсын чуулга уулзалт өнөөдөр Улаанбаатар хотноо эхэлсэн.
Дэлхийн 11 улс орны 300 гаруй зочид төлөөлөгч оролцож буй “Алтай дамнасан тогтвортой байдлын яриа хэлэлцээ” сэдэвт олон улсын чуулга уулзалт өнөөдөр Улаанбаатар хотноо эхэлсэн.
»»
Хятадууд 2030 он гэхэд саран дээр хөл тавина гэжээ 10:09 Өчигдөр бую дөрөвдүгээр сарын 24-ний өглөөний 9 цагт Хятад Улсын Жючуаний хиймэл дагуул хөөргөх төвд болсон
Өчигдөр бую дөрөвдүгээр сарын 24-ний өглөөний 9 цагт Хятад Улсын Жючуаний хиймэл дагуул хөөргөх төвд болсон
»»
БНСУ-ын Кореа Их сургуультай ухаалаг хотуудын мэргэжлийн чадавхыг бэхжүүлэхээр хамтарна 09:43 Нийслэлийн Засаг даргын Эдийн засаг, дэд бүтцийн асуудал хариуцсан нэгдүгээр орлогч П.Сайнзориг болон БНСУ-ын Кореа Их сургуулийн Хот судлалын тэнхимийн декан Др. Жусок О нар хамтран ажиллах санамж бичиг байгууллаа.
Нийслэлийн Засаг даргын Эдийн засаг, дэд бүтцийн асуудал хариуцсан нэгдүгээр орлогч П.Сайнзориг болон БНСУ-ын Кореа Их сургуулийн Хот судлалын тэнхимийн декан Др. Жусок О нар хамтран ажиллах санамж бичиг байгууллаа.
»»
К.Токаев Их Британийн Гадаад хэргийн сайд Д.Камеронтой уулзжээ 09:40 Казахстаны Ерөнхийлөгч Касым-Жомарт Токаев тус улсад албан ёсны айлчлал хийж буй Их Британи, Умард Ирландын Нэгдсэн Вант Улсын Гадаад хэрэг,
Казахстаны Ерөнхийлөгч Касым-Жомарт Токаев тус улсад албан ёсны айлчлал хийж буй Их Британи, Умард Ирландын Нэгдсэн Вант Улсын Гадаад хэрэг,
»»
Фүкүшима цахилгаан станцын далайд цутгаж буй усыг шинжилж эхэллээ 11:40 Олон улсын атомын энергийн агентлаг мягмар гарагаас эхлэн Фүкүшима цахилгаан станцын Номхон далайд гаргаж буй усны цацраг идэвхийн хэмжээг шинжилж эхэллээ.
Олон улсын атомын энергийн агентлаг мягмар гарагаас эхлэн Фүкүшима цахилгаан станцын Номхон далайд гаргаж буй усны цацраг идэвхийн хэмжээг шинжилж эхэллээ.
»»
Сонгуулийг луйвардсан гэж Дональд Трампыг буруутгажээ 15:11 ВАШИНГТОН, 2024 оны дөрөвдүгээр сарын 23 /AP/. Дональд Трамп порно жүжигчин Сторми Дэниэлст дуугүй
ВАШИНГТОН, 2024 оны дөрөвдүгээр сарын 23 /AP/. Дональд Трамп порно жүжигчин Сторми Дэниэлст дуугүй
»»
Тайваньд нэг хоногт 200 гаруй удаа газар хөдөлжээ 13:44
БНХАУ-д болсон үерийн улмаас дөрвөн хүн энджээ 10:06 БНХАУ-ын хамгийн их хүн амтай мужуудын нэг болох Гуандунд хүчтэй аадар бороо орсны улмаас үер болж, дөрвөн хүн амь үрэгджээ. Одоогийн байдлаар тус мужийн 110 мянга гаруй хүнийг яаралтай нүүлгэн шилжүүлээд байна.
БНХАУ-ын хамгийн их хүн амтай мужуудын нэг болох Гуандунд хүчтэй аадар бороо орсны улмаас үер болж, дөрвөн хүн амь үрэгджээ. Одоогийн байдлаар тус мужийн 110 мянга гаруй хүнийг яаралтай нүүлгэн шилжүүлээд байна.
»»
“Tesla”-ийн борлуулалт буурч, цахилгаан автомашинаа 2,000 ам.доллароор хямдруулав 18:01 “Magnificent 7” гэгддэг хамгийн том технологийн долоон компаниас “Microsoft”, “Meta platforms”, “Alphabet”, болон “Tesla”
“Magnificent 7” гэгддэг хамгийн том технологийн долоон компаниас “Microsoft”, “Meta platforms”, “Alphabet”, болон “Tesla”
»»
Франц “хязгааргүй” эрчим хүч үйлдвэрлэх чадамжтай цөмийн реактор бүтээж эхэлжээ 17:30 Парис хотын Елисей ордонд 2006 онд болсон нартай ижил хязгааргүй эрчим хүч гаргаж авах цөмийн реакторын төсөл
Парис хотын Елисей ордонд 2006 онд болсон нартай ижил хязгааргүй эрчим хүч гаргаж авах цөмийн реакторын төсөл
»»
АНУ-ын онцгой байдлын алба гал руу аврагчдаа явуулах биш, дрон нисгэн унтрааж байна 12:26 Аль ч улсад онцгой байдлын алба хаагчдыг хамгийн эрсдэлтэй ажил эрхэлдэгт тооцдог. Хаана ямар гамшиг, аюулт үзэгдэл
Аль ч улсад онцгой байдлын алба хаагчдыг хамгийн эрсдэлтэй ажил эрхэлдэгт тооцдог. Хаана ямар гамшиг, аюулт үзэгдэл
»»
Газын зурваст амиа алдсан хүний тоо 34049 болжээ 11:55 Палестины яаралтай тусламжийнхан хамгийн сүүлд Хан-Юнис дэх эмнэлгийн цогцолборт болсон
Палестины яаралтай тусламжийнхан хамгийн сүүлд Хан-Юнис дэх эмнэлгийн цогцолборт болсон
»»
Казахстанд үерийн улмаас 634 цооногийн олборлолтыг түр зогсоожээ 14:07 Казахстаны хоёр бүс нутагт газрын тос олборлодог компаниуд үерийн гамшгийн улмаас 634 цооногийн ажиллагааг түр зогсоожээ. Тус улсын Эрчим хүчний яам мэдээлснээр,
Казахстаны хоёр бүс нутагт газрын тос олборлодог компаниуд үерийн гамшгийн улмаас 634 цооногийн ажиллагааг түр зогсоожээ. Тус улсын Эрчим хүчний яам мэдээлснээр,
»»
Японд газар хөдлөлтийн улмаас 9 хүн гэмтжээ 13:52 Япон Улсын баруун өмнөд хэсэгт хүчтэй газар хөдлөлт болж, есөн хүн хөнгөн гэмтэн, усны хоолойн шугам сүлжээ эвдэрч, хөрсний гулгалт үүссэн байна.
Япон Улсын баруун өмнөд хэсэгт хүчтэй газар хөдлөлт болж, есөн хүн хөнгөн гэмтэн, усны хоолойн шугам сүлжээ эвдэрч, хөрсний гулгалт үүссэн байна.
»»
Казахстан улсад гэр бүлийн хүчирхийллийн улмаас жилд 80 гаруй эмэгтэй амиа алддаг 10:46 Эхнэрээ найман цагийн турш зэрлэг балмадаар зодож хөнөөсөн Казахстан улсын Эдийн засгийн сайд асан Куандык Бишимбаевыг
Эхнэрээ найман цагийн турш зэрлэг балмадаар зодож хөнөөсөн Казахстан улсын Эдийн засгийн сайд асан Куандык Бишимбаевыг
»»
“Их-7” сайдууд Ойрхи Дорнодын асуудлаар хуралдаж байна 08:27 “Их-7” бүлгийн гадаад хэргийн сайд нар Иранаас Израиль руу хийсэн томоохон дайралтад ямар хариу өгөх талаар хэлэлцэж байна. Японы Гадаад хэргийн сайд Камикава Йоко "Их 7"-ын хурлын үеэр Иран,
“Их-7” бүлгийн гадаад хэргийн сайд нар Иранаас Израиль руу хийсэн томоохон дайралтад ямар хариу өгөх талаар хэлэлцэж байна. Японы Гадаад хэргийн сайд Камикава Йоко "Их 7"-ын хурлын үеэр Иран,
»»
Ахмадуудад туслах робот хүүг зохион бүтээжээ 14:45 Германий “Navel Robotics” гэх гарааны компани өндөр настнуудын асрамжийн газарт ашиглах зориулалттай робот үйлдвэрлэж эхэлжээ.
Германий “Navel Robotics” гэх гарааны компани өндөр настнуудын асрамжийн газарт ашиглах зориулалттай робот үйлдвэрлэж эхэлжээ.
»»
Газар тариалан, гурилын үйлдвэрлэл жилд 3-4% ашигтай. Харин уул уурхайн үйлдвэрлэл 40-50% ашигтай 20:57
Дубай хотод “нисдэг хүмүүс”-ийн анхны уралдаан зохион байгуулагджээ 14:35 Арабын Нэгдсэн Эмират Улсын Дубай хотод өчигдөр анх удаагаа “нисдэг хүмүүс”-ийн уралдаан зохион байгуулагджээ.
Арабын Нэгдсэн Эмират Улсын Дубай хотод өчигдөр анх удаагаа “нисдэг хүмүүс”-ийн уралдаан зохион байгуулагджээ.
»»
ОХУ-ын Алс Дорнодын Сахалин мужид их хэмжээний цас орсон байна 11:28 ОХУ-ын Алс Дорнодын Сахалин мужид энэ сарын 24-ний өдрөөс эхлэн их хэмжээний цасан шуурга гурван өдөр үргэлжилж, урд өмнө нь болж байгаагүй байгалийн аюулт үзэгдэл тохиолоо.
ОХУ-ын Алс Дорнодын Сахалин мужид энэ сарын 24-ний өдрөөс эхлэн их хэмжээний цасан шуурга гурван өдөр үргэлжилж, урд өмнө нь болж байгаагүй байгалийн аюулт үзэгдэл тохиолоо.
»»
Хятад-Монголын олон улсын худалдааны хот 17:13
“Алтан холбоо” 1 – Хилийн Эрээн боомт 17:02 “Алтан холбоо” нэвтрүүлгийн эхний дугаараар та бидний сайн мэдэх Эрээн – Замын-Үүд боомтыг танилцууллаа.
“Алтан холбоо” нэвтрүүлгийн эхний дугаараар та бидний сайн мэдэх Эрээн – Замын-Үүд боомтыг танилцууллаа.
»»
Орос үндэстний цорын ганц шян 16:30 “Шинэ зууны Хятадын зураглал·Хөлөнбуйр дахь аялал”
“Шинэ зууны Хятадын зураглал·Хөлөнбуйр дахь аялал”
»»
Шинэ Барга зүүн хошууны Соёлын ордон 18:24 Шинэ зууны Хятадын зураглал·Хөлөнбуйр дахь аялал”
Шинэ зууны Хятадын зураглал·Хөлөнбуйр дахь аялал”
»»
Мияа: Мөрөөдөл эхэлсэн газар 17:41 Гадаад хүмүүс Хятадад
Гацууртын Л.Чинбат гарал үүслийн бичиггүй 300 тооны адууг нь нутагтаа оруулахыг эсэргүүцсэн малчдыг машинаараа дайрав 11:38 Гацуурт компанийн ерөнхий захирал Л.Чинбат адууг нь албадан гаргах гэсэн Сэлэнгэ аймгийн Цагааннуур сумын малчдыг
Гацуурт компанийн ерөнхий захирал Л.Чинбат адууг нь албадан гаргах гэсэн Сэлэнгэ аймгийн Цагааннуур сумын малчдыг
»»
Нүдний хагалгаанд яаралтай орох шаардлагатай 5 хүүхэдтэй Д.Алтанчимэгт тусалцгаая 17:58 Нүдний хагалгаанд яаралтай орох шаардлагатай 5 хүүхэдтэй Д.Алтанчимэгт тусалцгаая Утас: 8071-6660 /шууд/ Хаан банк #5417007768
Нүдний хагалгаанд яаралтай орох шаардлагатай 5 хүүхэдтэй Д.Алтанчимэгт тусалцгаая Утас: 8071-6660 /шууд/ Хаан банк #5417007768
»»
“Tesla” компанийн салбарыг Монголд байгуулахыг хүсэв 10:08 Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ өчигдөр АНУ-ын “Tesla”, “SpaceX” компанийн гүйцэтгэх захирал, “Twitter” компанийн
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ өчигдөр АНУ-ын “Tesla”, “SpaceX” компанийн гүйцэтгэх захирал, “Twitter” компанийн
»»
С.Ганбаатар: Надад гуравхан сар ерөнхийлөгч, ерөнхий сайдынхаа суудлыг өгчих. Би яаж энэ улсыг босгох вэ? гэдгийг харуулъя 10:51 УИХ-ын гишүүн С.Ганбаатар сэтгүүлчдийн асуултанд хариуллаа.
УИХ-ын гишүүн С.Ганбаатар сэтгүүлчдийн асуултанд хариуллаа.
»»
Жолооч нар зогсоол дээр маргалдаж, санаатайгаар нэгнийхээ автомашиныг мөргөжээ 09:05 Нийслэлийн Баянгол дүүргийн 9 дүгээр хороонд байрлах орон сууцны гадна, хүүхдийн талбайн зогсоол дээр "Хүмүүс нэгнээ
Нийслэлийн Баянгол дүүргийн 9 дүгээр хороонд байрлах орон сууцны гадна, хүүхдийн талбайн зогсоол дээр "Хүмүүс нэгнээ
»»
Л.Аззаяа: Бэлэг гээд өгсөн цагаан торонд мөнгө байгааг мэдээгүй. Харанхуй, хүйтэн байсан учраас гэртээ очоод задалсан 17:44 Хөгжлийн Банкны гэх хэргийн гэм буруугийн шүүх хуралдаан Улаанбаатар чуулгын байранд долоо дахь өдрөө үргэлжилж байна.
Хөгжлийн Банкны гэх хэргийн гэм буруугийн шүүх хуралдаан Улаанбаатар чуулгын байранд долоо дахь өдрөө үргэлжилж байна.
»»
Д.Сумъяабазар: С.Амарсайхантай ЗГ-ын хуралдааны үеэр муудсандаа уучлал гуйсан 10:55 Д.Сумъяабазар: С.Амарсайхантай ЗГ-ын хуралдааны үеэр муудсандаа уучлал гуйсан.
Д.Сумъяабазар: С.Амарсайхантай ЗГ-ын хуралдааны үеэр муудсандаа уучлал гуйсан.
»»
Ч.Хүрэлбаатар: Х.Баттулга арьс, ширний экспортыг зогсоосон нь маш буруу бодлого байсан 18:20
Монголбанкны Эрдэнэсийн сангаас түүх, соёлын үнэт зүйлс алдагдаагүй 09:58 УИХ-ын чуулганы өнөөдрийн /2023.03.31/ хуралдаан эхэллээ. Хуралдаанаар Монголбанкнаас 2022 оны арванхоёрдугаар
УИХ-ын чуулганы өнөөдрийн /2023.03.31/ хуралдаан эхэллээ. Хуралдаанаар Монголбанкнаас 2022 оны арванхоёрдугаар
»»
Барилгын хөгжлийн төвийн хамт олон цусаа хандивлалаа 18:40 Барилгын хөгжлийн төвийн хамт олон өнөөдөр цус хандивлах ээлжит өдөрлөгөө зохион байгууллаа. Тус байгууллага нь цус сэлбэлт судлалын үндэсний төвтэй хамтран уг өдөрлөгийг 2018 оноос хойш жилд хоёр удаа зохион байгуулдаг юм байна.
Барилгын хөгжлийн төвийн хамт олон өнөөдөр цус хандивлах ээлжит өдөрлөгөө зохион байгууллаа. Тус байгууллага нь цус сэлбэлт судлалын үндэсний төвтэй хамтран уг өдөрлөгийг 2018 оноос хойш жилд хоёр удаа зохион байгуулдаг юм байна.
»»
У.Равдан: Миний ээж хэзээ ч эх орноосоо урвах хүн биш! 16:56 Яруу найрагч Ц.Хуланг ТЕГ-аас саатуулж, улмаар нэг сар цагдан хорих шийдвэрийг шүүхээс гаргасан.
Яруу найрагч Ц.Хуланг ТЕГ-аас саатуулж, улмаар нэг сар цагдан хорих шийдвэрийг шүүхээс гаргасан.
»»