Маш хатуу харуул хамгаалалттай уг байгууламжаа тэд "Өндөгний үйлдвэр" хэмээн нэрлэж байгаа ч тэр өндөгний үйлдвэрт нь нэг ч тахиа байхгүй нь сэжигтэй...

Уул уурхайн салбартаа илүү анхаарах болсоор манай улс химийн хорт бодисын нөлөөнд давхар нэрвэгдэж эхлээд байгаа билээ. Улсын хэмжээнд бүртгэгдсэн химийн бодисын 80 гаруй хувь нь Улаанбаатар, 24 орчим хувь нь Орхон аймагт байгаа аж. Ашиглахыг хязгаарласан 25 нэр төрлийн бодис Баян-Өлгий, Дорноговь, Хэнтийгээс бусад аймаг, нийслэлд 0.4-28131.4 кг үлдэгдэлтэй нөөцтэй байгаагийн 70 гаруй хувь нь Өмнөговь, Сэлэнгэ аймагт ногдож байна. Тухайлбал, олон улсын хэмжээнд болон Монгол Улсад хориглосон буюу хязгаарласан химийн бодисын үлдэгдэл Архангай аймагт нийт гурван нэр төрлийн 0.4 кг, Баянхонгор аймагт нэг төрлийн 50.1 кг, Булган аймагт нэг төрлийн 5.6 ткг, Говь-Алтай аймаг хоёр төрлийн 0.8 кг, Говьсүмбэр аймагт нэг төрлийн 0.1 кг, Дархан-Уул аймагт нэг төрлийн 100 кг, Завхан аймагт нэг төрлийн 0.1 кг, Өмнөговь аймагт хоёр төрлийн 27301 кг, Сэлэнгэ аймагт хоёр төрлийн 1428.1 кг, Төв аймагт дөрвөн төрлийн 140.8 кг, Ховд аймагт дөрвөн нэр төрлийн 4.3 кг, Хөвсгөл аймагт гурван төрлийн 15.3 кг, Улаанбаатар хотод долоон төрлийн 106.58 кг бодисууд тус тус бүртгэгджээ.

Мөн ашиглахыг хориглосон альдрин, гексах-лорбензол, дильдрин гэх гурван төрлийн бодис Хөвсгөл, Улаанбаатарт нийт 18.5 кг үлдэгдэлтэй байгаа нь үзлэгээр тогтоогдсон байна. Гэвч химийн бодисын үлдэгдэл нөөцийг анхан шатны тоо баримтад тулгуурлан гаргасан тул улсын хэмжээний бодисын хэрэгцээ, нийт нэр төрлийг бүрэн гаргах боломжгүй байжээ. Онцгой байдлын ерөнхий газрын дэд дарга, тэргүүн комиссар Т.Ганболдоор ахлуулсан БОЯ, Үйлдвэр, худалдааны яам, УМХГ, ОБЕГ, ЦЕГ-ын бүрэлдэхүүнтэй ажлын хэсэг сүүлийн үед химийн хорт бодист хордоод байгаа гэх Баянхонгорт ажиллаж, тус аймгийн чулууны үндсэн ордод гар аргаар алт олборлогчдын мөнгөн ус, цианит натри ашиглаж байсан 24 тээрмийг хураахаар шийдвэрлэсэн байна. Энэ шийдвэрийн дагуу тус аймгийн хүчний байгууллага, мэргэжлийн албад тээрмүүдийн үйл ажиллагааг зогсоохоор болжээ. Зарим алт олборлогчид хотоос шалгалт ирж байгаа сургаар тээрмүүдээ аваад зугтсан мэдээлэл ч байгаа аж. Алт болон өнгөт метал олборлож баяжих гэсэн хэсэг бүлэг хүмүүсийн балгаар Баянхонгор аймагт ч химийн хорт бодисын бодит хор аюул гамшгийн хэмжээнд хүрээд байгаа гэнэ.

Мөн тэд Шинэжинст суманд Солонгосын нэг иргэн хууль бусаар гурван ч тээрэм ажиллуулж байсныг илрүүлж, түүнээс хоёр кг мөнгөн ус, 122 кг амманит, долоон ширхэг онц аюултай тэсрэх бодис хураасан гэнэ. Түүнчлэн тэнд ийм тэсрэх бодисын 94 ширхэг хоосон хайрцаг байсан аж. Тэрбээр төр, засгийн нэлээд дээгүүр албан тушаалтнуудын нэрийг барьж, шалгалтынхныг сүр-дүүлэхийг оролдож байсан гэнэ. Түүнчлэн Хятадын хөрөнгө оруулалттай "Цагаан цахир гоулд" компанийн ашиглаж байгаад орхисон 950 кг цианитыг Өмнөговь аймгийн Гурван тэс сум руу булахаар ачуулжээ. Уг нь энд эхлээд таван тонн цианит байсан гэсэн мэдээлэл ч байгаа аж. Цаашид энэ аймгийн химийн хорт бодис нэвчсэн газрын хөрс, ундны ус, Байдраг голын усны хорыг саармагжуулах ажил ч хийгдэх юм байна. Үүнтэй төстэй хэрэг хэдэн жилийн өмнө Дархан-Уул аймгийн Хонгор суманд гарсан. Тус суманд алт олборлож байсан хятад иргэд ундны усны худаг руу цианит натри хийснээс болж, тус сумын цэвэр ус нь бохирдож, газрын хөрс, ус тэр чигээрээ хордож, Хонгорынхон химийн хортой бодисд бүгдээрээ хордож, нэг хэсэг энэ сумыг нүүлгэн шилжүүлэх асуудал хүртэл босч ирсэн удаатай.

Харамсалтай нь тухайн үед төр барьж байсан МАН-ынхан энэ хэргийг тал талаас нь нам дарахыг оролдож, Хонгор сумынхныг хордоогүй, харин бүгдээрээ хамуу туссан хэмээн доромжилж байсан. Түүгээр ч барахгүй Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллагын судалгаагаар цианит натрид хордсон нь тогтоогдчихоод байхад шинжилгээний эцсийн дүгнэлтийг хав дарчихсан байж билээ. Хүн амын тариа будааны багагүй нөөцийг хангадаг байсан тус сумын тариаланч ногоочдын орлого эрс хумигдаж, бүгд шахуу ажилгүйчүүдийн эгнээнд орохоо шахсан. Химийн хорт бодист хүчтэй хордсоноос болж, тус суманд сүүлийн жилүүдэд хорт хавдраар өвчилсөн хүмүүсийн тоо эрс нэмэгдэж, нас баралт нэмэгдсэн. Мөн төрөлхийн гажиг согогтой хүүхдүүд цөөнгүй төрсөн нь химийн хорт бодис удмын санд ч нөлөөлснийг харуулж байгаа юм. Нийслэл хот тэр чигээрээ химийн хорт бодисоор хордсон гэж болно.

Өвлийн цагт угаараар амьсгалснаас болж нийслэлийн оршин суугчдын дунд амьсгалын замын өвчин нэмэгдэж, уушгины хорт хавдрын тохиолдол жилээс жилд өссөөр байгаа. Байсхийгээд Туул голд загас жараахай олноороо үхэж байхад бид тэр бүхнийг тоохоо больсон. Үүнийг мэргэжлийн байгууллагынхан судлаад "Гаднын нөлөөтэй, усанд нь химийн гаралтай хорт бодисууд орсноос болж агаарын дутагдал болон гэнэтийн өвчлөлөөр үхсэн" хэмээн оношилдог ч ус голыг химийн бодисоор хордуулж байгаа этгээдүүдэд хариуцлага тооцсон гэж дуулддаггүй. Хамгийн сүүлийн жишээ гэхэд, Туул голын эрэг дээр аккумляторын шингэн буюу хүхрийн хүчил асгаж байгаад баригдсан хоёр хятад, нэг монгол иргэнийг Баянзүрх дүүргийн цагдаагийнхан саатуулан шалгаж байгаа. Голын эрэг дээр хүхрийн хүчил асгаснаа "санамсаргүй ийм юм болчихлоо, өмнө нь асгаж байгаагүй" гэж мэдүүлсэн аж. Гэхдээ хэргийг цагдаагийнхан үргэлжлүүлэн шалгаж байна. Мөрдөн байцаалт дууссаны дараа байгаль орчин бохирдуулсан тэдний үйлдэл нэг удаагийнх байсан уу гэдгийг тогтоож, хятад иргэдийн асуудлыг нэг тийш шийдэх юм. Туул голын эрэгт асгасан хүхрийн хүчил хааш хаашаагаа арав гаруй метр газрыг бохирдуулжээ. Хүчилд түлэгдсэн газар орчмыг онцгой байдлын албаныхан саармагжуулж, хяналтдаа аваад байна. Гэтэл эрүүл мэнд амь насанд заналхийлээд байсан химийн хорт бодисын үр нөлөө бидний өдөр тутмын амьдралд ч ороод ирсэн мэдээлэл сонсогдож эхэллээ.

Зэвсэгт хүчний төв бааз болох Хужирбулангийн 011 -р анги нүүснээс хойш тус газрын эмх цэгц алдагдсан гэхэд болно. Штаб байрлаж байсан конторын өрөө болгонд нь айлууд нүүдэллэн орж төвхнөжээ. Бүхэл бүтэн албан байгууллага нүүсэн болохоор ашиглах байр сав олноороо гарч, эхнээсээ хятад эзэддээ очиж эхэлсэн. Эзэн суусан хятадууд бас нэгэн "нууц" үйл ажиллагаа явуулж эхэлжээ.

Хорт бодис хадгалж байгаа засварын баазын хажууханд байрлах хоёр давхар улаан хүрэн байшинг хятадууд эзэгнэн, байшингийн гадна талаар хэрэм шиг өндөр цементэн хашаа барьсан байна. Маш хатуу харуул хамгаалалттай уг байгууламжаа тэд "Өндөгний үйлдвэр" хэмээн нэрлэж байгаа ч тэр өндөгний үйлдвэрт нь нэг ч тахиа байхгүй нь сэжигтэй. Ажиг сэжиг авахуулахгүй гэсэндээ тэр үү? Эсвэл тахиагүй өндөг яаж төрдөгийг үзүүлэх гэсэн үү? Юутай ч тус байгууламжаас их хэмжээний өндөг гарган худалдаалах болжээ. Ганцхан азарган тахиа ч байхгүй уг үйлдвэр гээчийнх нь хаанаас, яаж өндөг гардаг нь бас л хачирхалтай. Эрээнээс оруулж ирдэг байх гэж өөрсдийгөө тайвшруулъя гэтэл хэдий хугацаанд, юугаар тээвэрлэгдэж ирсэнийг нь мэдэх хүнгүй, тус байгууламж руу өндөг тээвэрлэсэн ямар нэгэн унаа тэрэг ордоггүй болохоор чанартай эрүүл хүнс гэж хэлэхэд дэндүү шударга бус.

Энэ жилийн 3 сарын 8 буюу эмэгтэйчүүдийн баяраар ойр хавийн хэсэг айлын хүмүүс өндөгний хордлого авсан нь илэрчээ. Холбогдох мэргэжлийн байгууллагууд газар дээр нь очиж танилцсан боловч ямар нэгэн тодорхой шийдэлд хүрэлгүй буцсан гэнэ. Өндөг зарж, ойр хавийнхнаа хордуулсан дэлгүүрийн эзэн өнөөх учир битүүлэг "Өндөгний үйлдвэр"-ээс өндөг авсан тухайгаа мэдүүлжээ. 011-р анги нүүхдээ байр саваа тодорхой холбогдох газруудад нь хүлээлгэж өгөх ёстой. Тэр байгууллагууд л байр саваа хэнд яаж ашиглуулахаа шийднэ гэхээс шунал нь хэтэрсэн манаач өвгөн мэтийн хүмүүс дураараа хятадуудад өгөөд байвал тус газрын оршин суугчид төдийгүй Монголчууд бид юугаараа ч хохирч болзошгүй байна гэдгийг төрийн өндөрлөгууд, хууль хяналтынхан, цагдаагийн байгууллагууд анхаараасай.

Тэнд одоогийн байдлаар 3 том хүнсний агуулах, 20 гаруй авто машины граштай парк эзэнгүй эзнээ хүлээгээд байж байна. Энийг ямар санаа агуулсан хятадууд ямар зорилгоор ашиглах бол. "Тахиагүй өндөг химийн бодистой хуруу шилнээс л төрдөг байх" гэсэн таамаглал л үлдлээ. Үүнийгээ ч баталж, хятадууд интернэтэд цаасаар мантуу хийж, химийн бодисыг хувьсалд оруулан өндөг гаргаж байгаагаа дэлхий нийтэд дэлгэж орхисон билээ. Энэ өндөг нь хэдэн сараар ч хадгалсан мууддаггүй гээд бодохоор та бидний өдөр тутмын амьдралд ч химийн хорт бодисууд эзэн суугаад эхэлчихсэн байна шүү.

Тэмдэглэсэн Г.Биндэръяа

ЭХ СУРВАЛЖ: ХОРИОТОЙ БҮС СОНИН

2013 он 18 /42/

Химийн хортой бодисоор тахианы өндөг хийдэг үйлдвэр нийслэлд ороод ирчихжээ
Tweet
Bolod.mn

Сэтгэгдэл (35)

Уншигчдын оруулсан сэтгэгдлийн талаар манай сайт хариуцлага хvлээхгvй болохыг анхаарна уу.
Үгийн санд шүүлтүүр хийсэн болно

Зочин
Энэ ч аймаар сурт********чилгаа байна шүү. Гэхдээ Хятад өндөг ч аюултай нь ойлгомжтой. Манайхан Эрээнээс сеткээр нь вагонд сэмхэн авч ирээд л байдаг юм билээ. Хятадад айл болгон тахиатай өндөг нь хямдхан болохоор авдаг юм шиг байгаа юм. Орос нь дээр дээ. Том том аж ахуйнууд европ стандартаар Голланд тахиа үржүүлдэг тэжээлээ хүртэл өөрсдөө тарьдаг гаднаас юу оруулдаггүй нарийн дэгтэй гэсэн

2013-12-13 | 14:05:00 | 202.55.191.76 |

Зочин
тэр нөхөр юугаа яриад байнаа! энэ мэдээлэл худлаа байна нтр, өндөгийг хиймлээр бүтээдэг гаргадаг ямарч аюулгүй гэж эрдэмтэн бат********са нтр лол! ********.сайн ху.жааа бололтой ху.жаагийн үлдэгдэл ш.ээс ч ю********! энэ өндөг мэдээж химийн хорт бодисоор хийигдэж байгаа бол мэдээж аюултайн тодорхой шүү дээ! хүний генд удмын санд өөрчлөлт оруулж байгаан тодорхой асуудаЛ! Томс гэж хүн аюулгүй гэж бата.лсан нтр лол нус вэ! чиний амруу энэ өндөгнүүдийг цутгах юмсаН!

2013-12-08 | 19:19:44 | 202.126.89.251 |

Зочин
тэр нөхөр юугаа яриад байнаа! энэ мэдээлэл худлаа байна нтр, өндөгийг хиймлээр бүтээдэг гаргадаг ямарч аюулгүй гэж эрдэмтэн бат********са нтр лол! ********сайн ху.жааа бололтой ху.жаагийн үлдэгдэл ш.ээс ч ю********! энэ өндөг мэдээж химийн хорт бодисоор хийигдэж байгаа бол мэдээж аюултайн тодорхой шүү дээ! хүний генд удмын санд өөрчлөлт оруулж байгаан тодорхой асуудаЛ! Томс гэж хүн аюулгүй гэж бата.лсан нтр лол нус вэ! чиний амруу энэ өндөгнүүдийг цутгах юмсаН!

2013-12-08 | 19:18:37 | 202.126.89.251 |

Зочин
тэр нөхөр юугаа яриад байнаа! энэ мэдээлэл худлаа байна нтр, өндөгийг хиймлээр бүтээдэг гаргадаг ямарч аюулгүй гэж эрдэмтэн бат********са нтр лол! ********сайн ********а бололтой ********гийн үлдэгдэл ******** ч ю********! энэ өндөг мэдээж химийн хорт бодисоор хийигдэж байгаа бол мэдээж аюултайн тодорхой шүү дээ! хүний генд удмын санд өөрчлөлт оруулж байгаан тодорхой асуудаЛ! Томс гэж хүн аюулгүй гэж бат********сан нтр лол нус вэ! чиний амруу энэ өндөгнүүдийг цутгах юмсаН!

2013-12-08 | 19:16:49 | 202.126.89.251 |

Зочин
ямар хаяг тэмдэгтэй өндөг вэ тодорхой бичэлдээ,********уудыг устга,

2013-10-05 | 17:03:41 | 202.55.180.98 |

Зочин
ямар аймаар юм бэ

2013-10-05 | 17:01:36 | 202.55.180.98 |

Зочин
манай мэргэжилийн хян********тийнхан ю хийж чаддаг юм бэ? байрний т********байн хэмжээ зуруутэй байна гээд удаа дараа өргөдөл гомдол гаргаад байхад шийдэж чадахгүй ******** нөхдүүд барилгын компаниас нь мөнгө төгрөг авчихсан байдаг юм уу х********аа юм бэ яаж хүлээж авахаараа ийм барилга хүлээж авдаг нь сонин

2013-10-03 | 10:20:15 | 202.126.89.174 |

Зочин
энэ ёстой худлаа мэдээлэл байна. Өндөгийг хиймэлээр бүтээдэг хүнсний технологи байдаг. Хүний биед ямар ч сөрөг нөлөөгүй болохыг өнгөрсөн жил Томс гэж хүн бат********сан байдаг.

2013-10-03 | 08:36:56 | 182.160.32.171 |

Зочин
окинск гэсэн орос бичигтэй тэр мон байхаа их сонин бутардаг нэг удаа аваад болисон

2013-10-03 | 05:02:34 | 180.235.181.63 |

Зочин
За ингээд бгаад энд тэнд жил бур юм болоод тайбан ч болохгуй тсаг уэ болжээ .энэнийг эрөөс болиэө .ямарч хытадаас оруулахгуй бхийг хорио тавиачээ .хытадаас хоол хунс гээд бурэн зогсоомоор хатуу шийд хийгээч . жишээ ни японийх ********ийн нэг ч томс оруулахгуй гэж бгаа шуу . Хятадаас таслан зогсоогоочэээ. арай дэндэж бна з********уучууд т********бай дээр жагсан гарзгаамаар ум бна их аюул хэтэрхий бна.

2013-10-03 | 02:18:52 | 178.197.236.84 |

Зочин
бид нар тэр өндөгийг авахгүй гэж өндөгөө сонгож авах биш харин үйлдвэрийг нь л үнс болгоцон нь дээр

2013-10-03 | 02:14:59 | 180.149.78.20 |

Зочин
бөөнөөрөө тэрийг нь очоод дэлбэлчих үү

2013-10-03 | 02:12:57 | 180.149.78.20 |

Зочин
төр байна уу ????????????

2013-10-02 | 23:14:38 | 202.21.106.166 |

Зочин
энэ бол олон жилийн урдах эд бхаа бид ямар ундуг идээд бн жинхэнэ ондог бол хатуу х********иснийхаа дотуур маш нимгэн х********истай байдаг хуурамч хиймэл ондог бол тийм нимгэн х********ис байхгүйшүү

2013-10-02 | 21:40:50 | 180.149.80.35 |

Зочин
у гсн уг б, ард иргэдэд сэрмжлүүлг хийх хэрэгтэйшдэ маш хурдан уамар аймаар ум бэдэ.

2013-10-02 | 21:29:19 | 202.179.11.202 |

Зочин
Ха одоо Тумэн шувуут л жинхэнэ тахиатай юу гэж асуух улдэх шив

2013-10-02 | 20:42:32 | 202.21.113.141 |

Зочин
ЭНЭД АРГА ХЭМЖЭЭ АВЧ ЦАГДААГААС МЭДЭЭЛЭЛ ХИЙХ ХЭРЭГТЭЙ БИД ЯМАР ӨНДӨГ ИДЭЭД БАЙНАА

2013-10-02 | 18:31:06 | 182.160.32.70 |

Зочин
яандаа яана эрүүл амидрах бат********гаа ********гаа эртхэн арга хэмжээ авч болохгүйл бгн бхда

2013-10-02 | 18:04:11 | 103.26.194.24 |

Зочин
Энэ бол зүгээр л хүнсээр нь Монголын хүн амыг устгаад газар нутгийг авах гэсэн ********гийн бодлого. Мөнгөтэй эрх мэдэлтэнгүүд ч яахав гадаадад гараад явчихана. Ядарсан ард түмэн хохироод л дуусах юм байна л даа. Дээдчүүл нь ********тай нийлэх нь нийлээд л... МОНГОЛ УЛС УДАХГҮЙ БАЙХАА ДАА ЯАНАА ТАМИНЬ ЭЭ

2013-10-02 | 18:03:48 | 203.194.115.168 |

Зочин
******** гэдэг үгийг нь яагаад хаагаад байнаа. сан******** бодлоо хэлмээр байна шдээ сайтынхаан...

2013-10-02 | 17:46:06 | 203.194.115.243 |

Зочин
ямар нэгэн арга хэмжээ аваачээ. энэ ******** нар арай дэндлээ.

2013-10-02 | 17:43:46 | 203.194.115.243 |

Зочин
ямар нэгэн арга хэмжээ аваачээ. энэ ******** нар арай дэндлээ.

2013-10-02 | 17:43:35 | 203.194.115.243 |

Зочин
ямар нэгэн арга хэмжээ аваачээ. энэ ******** нар арай дэндлээ.

2013-10-02 | 17:43:31 | 203.194.115.243 |

Зочин
Мэргэжлийн хян********тын тэнэг юмнууд дотоодын хэдэн компаниа шахаж, хавчи байхын оронд ийм зүйлээ ш********гачиж чадахгүй байгаа юм байхдаа. Ш********гаж, таслан зогсоож чадахгүй бол зайгаа тавиж өгөөсэй.

2013-10-02 | 15:57:37 | 202.70.33.115 |

Зочин
Тэр өндөгийг идэж үзсэн гээд байгаа нөхөр их тэнэг юмаа. хожмын нэг өдөр үр удамд нь яаж нөлөөлөх, ямар аймшигтай өвчин тусахаа мэдэж л баймаар юм

2013-10-02 | 15:54:37 | 202.179.23.159 |

Зочин
ян********даа, одоо тэгээд ийм ондгийг яж ялгах болж байнаа, хурдан арга хэмжээ аваасай даа.

2013-10-02 | 14:19:09 | 119.40.100.146 |

Зочин
монголд гайгүи идэх юм байдий******** кэцүүдээ

2013-10-02 | 14:17:57 | 103.23.51.3 |

Зочин
Би энэ өндөгийг идэж үзсэн.Хямдхан бас амттай.Та нар байнга идэж байгаагаа мэдээгүй юм уу? Хиймэл химийн өндөг

2013-10-02 | 13:23:06 | 180.235.164.137 |

Зочин
ЭРКХ МЭДЭЛТНҮҮДЭЭС БУСАД Н ХОРДОЖ УХЭХ. БОЛЖ БНА

2013-10-02 | 13:18:07 | 180.149.78.26 |

Зочин
өмxий xужаанууд Монголын газар нутаг дээр хэрмэн ха******** босгохыг хориглож байна. Мөнхбаяр мэт үндэсэрхэг үзэлтнүүдийг сулла xужаагийн төр

2013-10-02 | 12:53:11 | 202.126.89.178 |

Зочин
үнэн ю******** ********ь эсвэл хоолны реклам хийдэг юмтай холиод тэнэгтээд бгаа******** ш********гаж тогтоох ********ба бгуул******** бна уу

2013-10-02 | 12:52:31 | 103.23.51.4 |

Зочин
ýðýí ñóðâàëæëàõ ñýòã¿¿ë ãýæ áàéíóó èë÷ëýýä ºãºº÷ýý.

2013-10-02 | 12:00:31 | 124.158.111.7 |

Зочин
тагнуулийнхан юу хийдэг бнаа.шуухийхэн арга хэмжээ аваачээ

2013-10-02 | 11:45:18 | 202.55.180.98 |

Зочин
Цагдаагийн байлгуулгууд юу хийгээд байнда энэтэй хурдан тэмцэж арга хэмжээ авахгуй бол ард түмэн эрүүл мэндээрээ хохирхоно байна шүү!!!!!!

2013-10-02 | 11:39:33 | 202.21.106.168 |

Зочин
tanguuliinhan geed syrtei garuud uls oronii batalgaatai baidald iim tom auyl irsen bhad uy hiij bdag uym be

2013-10-02 | 11:22:19 | 112.72.13.121 |

Мэдээ
Гадаад мэдээ
Видео