Залуу уран бүтээлч П.Энхбаатарын уран бүтээлээс...

2013-10-09

Архангай аймгийн Өндөр-Улаан сумын харъяат, залуу уран бүтээлч П.Энхбаатар нь 2005 онд анхныхаа шүлгийг бичиж байжээ. Түүнээс хойш өдийг хүртэл утга зохиолд элэгтэй яваа нэгэн бөгөөд анхны шүлгийн түүврээ хэвлүүлэхээр зэхээд байгаа ч ажил, амьдралынхаа зав, зайнаас шалтгаалж олны хүртээл болгож амжаагүй яваа гэнэлээ. Монголын яруу найргийн ертөнцөд нэр алдараа мөнхөлсөн олон сайхан найрагчид Арын сайхан хангай нутгаас төрсөн нь бий. Түүний унасан газар, угаасан ус Өндөр-Улаан сумаас гэхэд л "Сумын заан", "Сумын эмч" зэрэг олон сайхан уран бүтээлээрээ олны зүрх сэтгэлд одоо ч амьдарсаар яваа яруу найрагч Ч.Мягмарсүрэнг дурьдаж болох юм. Ямартай ч шинэ үеийн залуусын төлөөлөл болох П.Энхбаатарын уран бүтээлээс уншигч танаа толилуулъя.

Гэрэлт дэнлүү мэт...

Азын дөрвөн бэрхний морь буусан шагай шиг
Алаг чулуу атган цэнгэж тоглох завшаан
Амьд оршихуйн хэлхээ болж хөвөрсөн
Алиа хонгор насны сувдан өнгөтэй дурсамж

Алагхан цэцэгсийн дундуур эрвээхэй хөөсөн өдрүүд минь
Адууны янцгаах чимээ сарниагүй л мэт саяхан

Гэрийнхээ ойролцоо ноцолдож дээл хувцсаа ханзалсан
Гэгээн хүслээр цалгисан он цагийн цадиг
Гэрэлт дэнлүү мэт сэтгэлд тодоор үлдсэн
Гэнэн балчир насны толбо нь үгүй намтар

Буурал өвгөддөө эрхлэн чихэр нэхэж уйлсан минь
Буданд төөрсөн янзага эхийгээ олох шиг дотно

Цодгор борхон гэдсээ тараг сүүгээр бордсон
Цомог дүүрсэн зурган дахь дүрсгүй хүүгийн инээд
Цочиж нисэх шувуудийн үүрийг нурааж дарвисан
Цовоо сэргэлэн насны алсад цангинах цуурай

Тэрсхэн өссөн найзуудтайгаа тэвэг өшиглөж наадсан минь
Тэртээд тодрон айсуй морьтны бараа шиг дэргэд

Мөч бүрт тоглосоор хамтдаа л байх шиг санаж
Мөрөөдөл хүслээ дэлгэн нөхөдтэйгээ ярилцсан хууч
Мөнгөн цагаан цасан дээр чаргаар гулган уралдсанаа
Мөнхийн гэж андуурсан томоогүй насны дурьдатгал

Хувь заяаны минь нэрсэн хундагатай дарсны амт
Хурганы үс шиг тачирхан бодлын энүүхэнд ойр......

Цэцэрлэг хот. 2010.10.10-нд:

* * *

Эвлэрье

Үүл л халхалж сүүдэрлэдэгээс биш наран биднээс илчээ нуудгүй юм билээ
Үгсийн мууд л холдсоноос биш нададаа тэр минь одоо ч үнэнч юм билээ
Үүрдийн биш энэ амьдралаас түүнээсээ эрхэмийг олно гээд би
Үгүйлэн хайлаа ч олдошгүй нь амрагтайгаа л эвлэрье

Загас нүдээ үхтлээ цавчидаггүй юм гэнэлээ
Замиланг ширтэгч мэлмий нь чилдэггүй юм гэнэлээ
Зальдаж хуурч чадашгүй үйлийн үрээсээ би
Займчин зугтаад ч холдошгүй нь ҮНЭНТЭЙГЭЭ Л ЭВЛЭРЬЕ...

Цэцэрлэг хот. 2009.11.14-нд:

* * *

...мэдрэмж

Мэндийн цэнхэр хадаг өнгө алдан гандаж
Мэлтийх цагаан туяатай наран бүдгэрч жаргаад
Мэнгэ төөрч будилсан бүтэлгүй дурлалаа мартан
Миний сэтгэл нэгийг бодох төдий агшинд
Амьсгалах бүхэн нь сүүлчийнх юм шиг аажуухан
Алагхан зүрхний минь цохилт хэт их удаашраад
Алсад үлсэн дурсамж нүдний өмнүүр эрээлжлэн
Амьдрал дуусах дөхсөн мэт... тийм нэг мэдрэмж
Мэсний ирэнд шалбарсан хурууны минь шарх сорвитож
Мэрсэн еэвэн мэт саран хугасарч тунараад
Мэл хархан нүдтэй бүсгүйн харцанд уяран
Мэдрэхүйн дээд таашаалыг амтлах тэрхэн мөчид
Амьсгалах бүхэн нь эхнийх юм шиг яаруухан
Алагхан зүрхний минь лугшилт дэндүү их түргэсээд
Анхны бүхнээ мэдрэхээр бодол сэтгэл догдлоод
Амьдарч эхлэх мэт... тийм нэг мэдрэмж

Цэцэрлэг хот. 2010.12.13-нд:

* * *

Зүүдний хайр

Сар жилийн тэртээд дурсамж болсон хайр
Сархад нулимс хоёртой миний дээрээс шиврэнэ
Бодлынхоо тоосонд дарагдсан сэтгэлийн орон зайд
Болзоо нэхэсээр тэр минь зүүдэнд сэм зочилно
Зүрх зүрхээ ижилсүүлж учирсан юм болохоор
Зүүд эргэн ирэх бүртээ л дотнохон
Тэргэл сарны туяанд тэврүүлж зогсоод болзоно
Тэртээ үлдсэн дурсамжаа сөхөн сөхөн ярилцана

Гэвч бид биесээс холдоод уджээ
Гэгээн хайр минь хүртэл хуучирч ихээр гунджээ
Охин чамтай байсан тэр л нандин үерхэл
Он цагийн шиврээ бороонд угаагдсан
Намар намрын навчистай чи ч мөн хийсч
Надаас ондоо нэгэнтэй бушуу түргэн учирсан
Нялх гэнэн сэтгэлийг чинь хэн нэгэн эзэмдэж
Нандин чамин үгсээр жаргал чамд амласан

Дун цагаахан гараас чинь хөтлөөд хамт алхахад
Дур булаам харцаараа хайр шивнэсэн болохоор чинь
Хөөрхөн булбарай чинийхээ энхрий тэр төрхийг
Хөсөр гээн хэзээ ч мартаж би чадахгүй ээ
Зүүдэнд чи минь мишээсээр хайр ярин ирэхэд чинь
Зүхэж би чамайгаа холдооч гэж хөөхгүй ээ
Зүг чигээ ололгүй төөрч салсан амраг минь
Зүрхний угт дарсан тамга болон өтөл дөө...

Бага-Нуур хот.2010.02.03-нд:

* * *

Миний зураг

Өөдрөг сайхнаар бодож амьдралаа би зурсан
Өнгө гоёор чимэглэн түүнийг би будсан
Өөр ахиад олдошгүй амрагтай учируулж зурсан
Өвөртөө тэвэрч түүнийг хайрлаж буйгаар будсан

Зусар үгсэд хууртсанаа шаргал өнгөөр будаж
Зуны сайхан улиралыг үүрдийн болгож зурсан
Зулбаж , сорвитсон алдаагаа цагаан өнгөөр будаж
Зуурдын энэхэн амьдарлыг мөнхийн болгож зурсан

Цэцэг мэт хайрандаа ганхаж байхаар төсөөлж
Цэнгэл жаргалтай өдрүүдийг мөнхийн болгож зөгнөсөн
Цэл залуухан насаа урам зоригоор бадрааж
Цэрвэж шантрам гунигийг цэвэрлэж би баллуурдсан

Зурсаан би зурсан
Зүрхээн чилээж зурсан
Энэ миний зурган хүсэл
Эрээчиж бичсэн шүлгэн хүсэл ээ...

Цэцэрлэг хот. 2009.12.24-нд:

* * *

Архичин нөхрийн найраа

Эхнэр: Архиа та бас л уучаа юу
Авдран дахь мөнгө аваад явчихаа юу
Нөхөр: Үгүй ээ
Үгүй,
Ёстой би архи уугаагүй
Ёр муугийн эд чинь тэр
Эхнэр: Алив тэгвэл ханцуйндахаа үзүүл
Амаа бас надад үнэртүүл
Нөхөр: Шинэ танил маань гудманд таараад
Шил юм гаргаад ирсийм
Ёсоо бодож гуравхан амсчихаад
Ёроолд нь үлдээгээд аваад ирлээ
Эхнэр: Ашгүй дээ ашгүй хүрээд ирдэг нь
Амарч одоо унтдаа хань минь
Нөхөр: Аяга аваад өгдөө хө...
Архиныхаа үлсэнийг уучаад унтая
Гэртээ архи хонуулаад яахав
Ахиад ямар уух биш...
Эхнэр: Аан...тэгээд худлаа ярьчихав
Алтан гоёлууд тавиад уучихав
Нөхөр: Яах гэж тэгэх билээ дээ хө
Маргааш хоёулаа гадуур гаръя
Танилын маань дэлгүүрт гоё гутал байна лээ
Таалагдвал чамдаа авч өгье...