Mobile хувилбар
www.BOLOD.mn
Fact.mn | Miss.mn | Ord.mn | Choibalsan.mn |

Архив ангилал
ДЭЛГҮҮР ХУДАЛДААНЫ ТӨВ
» ДАА ХҮРЭЭ (124349)
» ДҮНЖИНГАРАВ ХТ (108481)
» Гранд плаза (101532)
» Боса (69293)
» БӨМБӨГӨР ХТ (97272)
» Замбала (83229)
» Метромолл (86623)
» Миний дэлгүүр (101888)
» Эвридэй (76143)
» Чансаа гутлын дэлгүүр (98797)
» Хар Хорин зах (81965)
» Хүчит Шонхор ХТ (88940)
» ТОСА ХТ (70432)
» Скай их дэлгүүр (64933)
» Сандэй плаза (81610)
» Нарантуул ОУХТ (90946)
» НАРАН ИХ ДЭЛГҮҮР (76167)
» НОМИН (83764)
» АЗ ХҮҮХДИЙН ИХ ДЭЛГҮҮР (66818)
» Оргил худалдааны төв (72649)
» Next Center (153208)
» E-mart (40942)
» БСБ (47887)
» БАРС ХТ (63395)
» UB MART (68898)
ДҮҮРЭГ ХОРОО
» Баянгол дүүргийн хүүхэд залуучуудын хөгжлийн газар (29290)
» БАГАНУУР (86556)
» ЧИНГЭЛТЭЙ (68015)
» ХАН УУЛ (79526)
» СҮХБААТАР (70382)
» НАЛАЙХ (70611)
» БАГАХАНГАЙ (62135)
» БАЯНГОЛ (76289)
» БАЯНЗҮРХ (87653)
» СОНГИНОХАЙРХАН (75496)
БАЙГУУЛЛАГА
» ГЛОБ ИНТЕРНЭШНЛ ТББ (61835)
» ГААЛЬ (88286)
» Барилгын хөгжлийн төв (17391)
» Засгийн газрын авто бааз ТӨҮГ (16235)
» ЗАМЫН ЦАГДАА (96164)
» ИНЕГ-МИАТ (100074)
» ММСУХ- Морин спорт (46117)
» Монголын Дарцын холбоо (60774)
» Монголын Залуучуудын Холбоо (93969)
» Монголын Үндэсний Бөхийн Холбоо (66025)
» МЭРГЭЖЛИЙН ХЯНАЛТ (92364)
» МСНЭ (58282)
» МОНГОЛЫН ЗОХИОЛЧДЫН ХОРОО (70255)
» МОНГОЛЫН ЦАХИЛГААН ХОЛБОО (71174)
» МОНГОЛЫН ХӨРӨНГИЙН БИРЖ (87018)
» МОНГОЛЫН САЙТЫН ХОЛБОО (82086)
» МОНГОЛЫН ОЮУТНЫ ХОЛБОО (71364)
» МОНГОЛ УЛСЫН ХҮҮХЭЛДЭЙН ТЕАТР (49785)
» МҮЭХ (67358)
» МҮХАҮТ (59737)
» МҮСХНХ (26827)
» МҮОНРТ (69248)
» Мэдээлэл технологи шуудан харилцаа холбооны газар (58110)
» ЭМНЕСТИ ИНТЕРНЭШНЛ ОУБ (45389)
» ШШГЕГ (63710)
» ШҮҮХ ПРОКУРОР (82824)
» Шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газар (85461)
» ЧИНГИС ХААНЫ ДЭЛХИЙН АКАДЕМИ (54440)
» Чөлөөт Бүс (61210)
» ЦЕГ (95686)
» Цахилгаан тээвэр (61056)
» ЦОГЦ ХАРИЛЦАА ТӨВ (68052)
» Цөмийн энергийн газар (64622)
» Хил хамгаалах ерөнхий газар (28157)
» Харилцаа Холбооны зохицуулах хороо (61969)
» ХХЕГ (56806)
» ХҮЧИРХИЙЛЛИЙН ЭСРЭГ ҮНДЭСНИЙ ТӨВ (62241)
» УБЦТС TЭЦ-4, 3 (82590)
» УМБГ (59237)
» Улсын мєрдєн байцаах газар (58066)
» УРЛАГ- УЛСЫН ДРАМЫН ЭРДМИЙН ТЕАТР (61070)
» УРЛАГ- УДБЭТ (59666)
» Ус сувгийн удирдах газар (26638)
» ТАГНУУЛ (94871)
» ТАТВАРЫН ЕРӨНХИЙ ГАЗАР (77914)
» ТӨМӨР ЗАМ (104711)
» Тээврийн төлөвлөлтийн хэлтэс (56181)
» Санхүүгийн зохицуулах хороо (28029)
» СОНГУУЛИЙН ЕРӨНХИЙ ХОРОО (65298)
» Сэргээн засалт, сургалт үйлдвэрлэлийн төв (39334)
» НИТХ (48962)
» Нийгмийн даатгал (61436)
» Нийслэлийн ЗДТГ (26345)
» Нийслэлийн газрын алба (28957)
» Нийслэлийн агаарын чанарын алба (55404)
» Нийслэлийн статистикийн газар (25974)
» НАББҮХ (53510)
» НҮБ (54674)
» Авлигатай Тэмцэх Газар (88842)
» Авто тээврийн газар (70070)
» ОБЕГ (71688)
» Оюуны өмчийн газар (23605)
» Үндэсний Дата Төв (52605)
» ҮТЕГ (53683)
» ҮНДЭСНИЙ НОМЫН САН (56453)
БАРИЛГА
» Гангар инвест (54900)
» ГАЗАР ХАШАА (82003)
» ГАНДИРС (40918)
» ГАНГАР ИНВЕСТ (60883)
» Барилгын материал (53555)
» БАЯСАХ ТРЕЙД (43068)
» БАРИЛГА-САЙН МЭДЭЭ (61569)
» БАРИЛГА-ҮНЭ ХАНШ (110141)
» БАРИЛГА (95384)
» ЖИГҮҮР ГРАНД (70437)
» ИХ ҮЙЛСИЙН ЭРЭЛД (42308)
» МУУ МЭДЭЭ (72889)
» ЭКО КОНСТРАКШН (64686)
» ШИНЭ БАЙР (79049)
» ЦАСТ ИМПЕКС (57298)
» УЛААНБААТАР ӨРГӨӨ (40321)
» Тахилт өндөр уул (54345)
» АЛТАЙ КОНСТРАКШН (67683)
» АВЗАГА ТРЕЙД (60822)
» Пума констракшн (57030)
БАРАА БҮТЭЭГДЭХҮҮН
» БҮТЭЭГДЭХҮҮН-АРХИ (84971)
» СЭЖИГТЭЙ БАРАА (77996)
БАНК САНХҮҮ
» ДААТГАЛ (53735)
» ГОЛОМТ (72071)
» ББСБ (53522)
» БАНК САНХҮҮ (82914)
» БАНК (59970)
» МУУ МЭДЭЭ (63157)
» МОНГОЛ ДААТГАЛ (51841)
» МОНГОЛ БАНК (88674)
» МОНГОЛ ШУУДАН (52448)
» ЭРЭЛ (54173)
» ЧИНГИС ХААН (52039)
» ХЗХ (56777)
» ХХБ (57654)
» ХАДГАЛАМЖ (59149)
» ХАС (55764)
» ХААН (71547)
» ХӨГЖЛИЙН БАНК (75436)
» УЛААНБААТАР БАНК (57572)
» ТРАНС (52947)
» ТӨРИЙН БАНК -ЗООС (73934)
» Тээвэр хөгжлийн банк (53035)
» САЙН МЭДЭЭ (55298)
» НАЙМАН ШАРГА (69439)
» АНОД (64475)
» ПРАЙМ ДААТГАЛ (37627)
» КАПИТРОН (52751)
» КАПИТАЛ (55241)
» ҮНДЭСНИЙ ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТ (54115)
» ҮНЭ ХАНШ (69951)
БААР РЕСТОРАН ЦАЙНЫ ГАЗАР
» Дреам (53228)
» БААР- ДОРГИО (65676)
» Бусад (54958)
» ЗОЧИД БУУДАЛ (65724)
» Жура ресторан (51004)
» МЕТРОПОЛИС (43200)
» ЧАПЛИН РЕСТОРАН (38777)
» Цайны газар- БЭЭЖИН НУГАС (38514)
» Цайны газар- ХААН БУУЗ (39110)
» СТЕЛЛА (46815)
» СТРИНГС КЛУБ (38581)
» СӨҮЛ РЕСТОРАН (50883)
» АМРИТА (40688)
» The Bull (46679)
» RIVER SOUND (48844)
» Loving hut (46104)
» HOLLYWOOD (48745)
» САУН МАССАЖ (60010)
» SS клуб (50694)
ЗӨВЛӨГӨӨ
» БИЗНЕС ТӨЛӨВЛӨГӨӨ (613381)
» ЗУРХАЙ (1235833)
» ЗАР (841441)
» ЗӨВЛӨГӨӨ (1495158)
» ИРГЭНИЙ ЭРХ (60866)
» МАРКЕТИНГ МЕНЕЖМЕНТ (81613)
» ХИЧЭЭЛ СУРГАЛТ (88775)
» ХУУЛЬ (808212)
» ХООЛНЫ ЖОР (253863)
» СЕКС ЗӨВЛӨГӨӨ (109594)
» СУРГАМЖ (55952)
» СОНЖОО (126534)
» Сэтгэл зүй (707231)
» РЕКЛАМ БАЙРЛУУЛАХ (39369)
» ПИ АР (71310)
» РЕКЛАМ (65514)
МЭДЭЭ МЭДЭЭЛЭЛ
» ЛАВЛАХ (61213)
» Дартс (49103)
» ГЭМТ ХЭРЭГ (238267)
» ГАДААД МЭДЭЭ (1816815)
» ВИДЕО МЭДЭЭ (1010172)
» БИЗНЕС МЭДЭЭ (691768)
» Их хуралдай (69585)
» МЭДЭЭ МЭДЭЭЛЭЛ (543750)
» МЭДЭЭ АЙМААР (171548)
» МЭДЭЭ ҮНЭ ХАНШ (117686)
» ЦУНАМИ (48735)
» Цөмийн хаягдал (50219)
» ХҮНИЙ ХӨГЖИЛ САН (71509)
» ХҮНС (50790)
» ФАКС МЭДЭЭ (53325)
» ФОТО МЭДЭЭ (1141885)
» УРЛАГ (1420050)
» ТЕХНОЛОГИ (1136310)
» ТВ МЭДЭЭ (65265)
» ТАНИН МЭДЭХҮЙ (93236)
» ТОДРУУЛГА (78676)
» СЕКС (1202076)
» СЭРЭМЖЛҮҮЛЭГ (73821)
» СУДАЛГАА (694957)
» СОНИН ХАЧИН (320220)
» СПОРТ (1431218)
» СКАНДАЛ (75594)
» НИЙТЛЭЛ (268539)
» НОЦТОЙ МЭДЭЭ (433803)
» Өвөр Монголын мэдээ (58077)
» NEWS /Russia/ (56397)
» NEWS /English/ (53707)
» NEWS /China/ (69130)
ЯРИЛЦЛАГА
» БИЗНЕС (1056362)
» УЛС ТӨР (1061413)
» УРЛАГ (1052593)
» СПОРТ (1054609)
» НИЙГЭМ (1058223)
ЯАМ
» ГАДААД ХЭРГИЙН ЯАМ (63170)
» Барилга хот байгуулалтын яам (32729)
» БСШУЯ (89660)
» БАТЛАН ХАМГААЛАХ ЯАМ (66117)
» БОАЖЯ (54920)
» Зам, тээврийн хөгжлийн яам (50364)
» ЯАМ (51063)
» ЭМЯ (72353)
» ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ ЯАМ (49626)
» Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яам (11780)
» ХХААХҮЯ (50605)
» ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨН ҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМ (45923)
» Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яам (53513)
» УУЯ (36760)
» Соёлын яам (11431)
» САНГИЙН ЯАМ (47797)
» ХЗДХЯ (45246)
ЭРҮҮЛ МЭНД
» ЙОНСЕЙ эмнэлэг (57158)
» ГЯЛС ТӨВ (43344)
» ГАРЬД МАГНАЙ эмнэлэг (51459)
» МОНОС (54563)
» Мөнх-Үйлстэн (46877)
» ЯТТ 103 (49527)
» ЭМДЕГ (13726)
» ЭМИЙН САН (68824)
» ЭМНЭЛЭГ-АЧТАН (51055)
» ЭМНЭЛЭГ (82884)
» ЭМ БЭЛДМЭЛ (62416)
» ЭХ НЯЛХАС (56584)
» ЭРYYЛ МЭНД (136988)
» ЭРҮҮЛ МЭНД ЗӨВЛӨГӨӨ (166363)
» Шинжлэх ухаан (48469)
» Халдварт Өвчин Судлалын ҮТ (52687)
» ХАВДАР СУДЛАЛ (51616)
» УЛАМЖЛАЛТ АНАГААХ (45424)
» УЛААН ТУУЗ эмнэлэг (52104)
» СЭТГЭШГҮЙ эмнэлэг (47570)
» СОНГОДО эмнэлэг (56493)
» ЁН МЭЛМИЙ эмнэлэг (42031)
ШИНЭ НОМ
» ШИНЭ НОМ (909254)
» НОМ (63453)
Шинэ 8 ангилал
» Ярилцах цаг (14451)
» Энтертаймент (100456)
ШАР МЭДЭЭ
» ШАР МЭДЭЭ (1168155)
ХҮМҮҮС
» Д.Дагвадорж /сумоч/ (78750)
» Д.Сумьяабазар /бөх/ (61353)
» ГАДААД ХҮМҮҮС (88216)
» БОЛОД.М Утга зохиол (69400)
» БОЛОД.М Нийтлэл (69068)
» ИЛТГЭЛҮҮД (59094)
» ИРГЭДИЙН ЗАХИДАЛ (887042)
» ЯРИЛЦЛАГА (1328524)
» Ц.Мянганбаяр (63378)
» ХҮМҮҮС-ТҮҮХ НАМТАР (173760)
» ХҮМҮҮС (1203947)
» ХҮНИЙ АМЬДРАЛ (126562)
» ТӨРИЙН ХУТГУУР (84925)
» Тэр хэн бэ? нэвтрүүлэг (23736)
» СЭЖИГТЭЙ ХҮМҮҮС (118670)
» С.Жавхлан /дуучин/ (66141)
» ОДДЫН АМЬДРАЛ (1147897)
УЛС ТӨРЧ
» Лу.Болд (52739)
» Л.Гантөмөр /АН/ (53261)
» Л.Гансүх АН (51706)
» Л.Гүндалай АН (55515)
» Д.Лүндээжанцан /МАН/ (51076)
» Д.Дондог (46979)
» Д.Дорлигжав /АН/ (52709)
» Д.Дамба-Очир (51246)
» Д.Дэмбэрэл /МАН/ (56137)
» Д.Ганхуяг (51355)
» Д.Балдан-Очир (52530)
» Д.Батбаяр /АН/ сумоч (63627)
» Д.Бат-Эрдэнэ /Ажнай/ (51661)
» Д.Зоригт /МАН/ (59913)
» Д.Зоригт /АН/ (48383)
» Д.Загджав МАН (51672)
» Д.Идэвхтэн /МАН/ (48677)
» Д.Энхбат /Ногоон нам/ (59396)
» Д.Эрдэнэ-Бат /АН/ (49726)
» Д.Хаянхярваа (53090)
» Д.Тэрбишдагва (55668)
» Д.Нямхүү (50084)
» Д.Амарбаясгалан /МАН/ (45780)
» Д.Арвин (51111)
» Д.Одбаяр /МАН/ (48948)
» Д.Одхүү АН (48666)
» Д.Очирбат (49847)
» Д.Оюунхорол /МАН/ (52338)
» Г.Батхүү АН (56935)
» Г.БАЯРСАЙХАН (54083)
» Г.Занданшатар /МАН/ (53424)
» Г.Мөнхбаяр (52556)
» Г.Шийлэгдамба МАН (49788)
» Г.Уянга (54878)
» Бадмаанямбуу. Бат-Эрдэнэ /МАН/ (71473)
» Баабар (51255)
» Батж.Батбаяр /АН/ (55460)
» Б.Баттулга (45526)
» Б.Жаргалсайхан /БНН/ (65382)
» Б.Чойжилсүрэн (61070)
» Б.Наранхүү АН (48373)
» Б.Нямтайшир (49959)
» З.Энхболд (56954)
» З.Алтай (53625)
» Ж.Батзандан (52694)
» Ж.Батсуурь (50800)
» Ж.Бат-Эрдэнэ (51071)
» Ж.Мөнхбат /МАН/ (52830)
» Ж.Энхбаяр (56152)
» Ж.Цолмон /ЭМЯ/ (56121)
» Ж.Сүхбаатар /МАН/ (50436)
» М.Зоригт / ИЗН/ (54034)
» М.Энхболд МАН (56845)
» М.Энхсайхан (54745)
» М.Сономпил (45266)
» Я.Батсуурь (46794)
» Э.Батүүл (77408)
» Э.Мөнх-Очир (49011)
» Ш.Сайхансамбуу (60278)
» Ч.Хүрэлбаатар (52274)
» Ч.Улаан (53791)
» Ч.Сайханбилэг (57644)
» Ц.Даваасүрэн (52503)
» Ц.Дашдорж (48878)
» Ц.Батбаяр /МАН/ (54593)
» Ц.БАЯРСАЙХАН (50038)
» Ц.Жанлав МАН Дорнод (39708)
» Ц.Мөнх-Оргил /МАН/ (54554)
» Ц.Элбэгдорж АН (81159)
» Ц.Шинэбаяр (52159)
» Ц.Шаравдорж /МАН/ (48239)
» Ц.Цэнгэл (49895)
» Ц.Сэдванчиг (48269)
» Ц.Нямдорж МАН (64579)
» Ц. Оюунгэрэл (62540)
» Х.Болорчулуун (47614)
» Х.Бадамсүрэн (47654)
» Х.Баттулга АН (64152)
» Х.БАДАМСҮРЭН (47700)
» Х.Жекей (48103)
» Х.Тэмүүжин /АН/ (81440)
» Х.Наранхүү (50195)
» УЛС ТӨРЧ (76656)
» У.Барсболд /МАН/ (48687)
» У.Хүрэлсүх МАН (55205)
» Т.Ганди (57939)
» Т.Бадамжунай /МАН/ (54857)
» Т.Энхтайван (44741)
» Сү.Батболд (56770)
» Су.Батболд МАН (53770)
» С.Ламбаа /АН/ (53800)
» С.Дэмбэрэл /ТАНХИМ/ (52266)
» С.Ганбаатар (53240)
» С.Баяр МАН (67522)
» С.БАЯРЦОГТ /АН/ (65154)
» С.Бямбацогт (55500)
» С.Эрдэнэ АН (58072)
» С.Оюун (53729)
» Р.Гончигдорж (57958)
» Р.Содхүү (52096)
» Р.Раш (51899)
» Р.Амаржаргал /АН/ (56884)
» Н.Ганбямба (50659)
» Н.Болормаа (52071)
» Н.Батбаяр /АН/ фортуна (63510)
» Н.Баяртсайхан (47563)
» Н.Энхбаяр (87205)
» Н.ЭНХБОЛД (52403)
» Н.Удвал МАХН (52733)
» Н.Номтойбаяр МАН (63378)
» Н.Алтанхуяг АН (65215)
» А.Мөнхбат МЗХ (47448)
» А.Тлейхан (45922)
» Ё.ОТГОНБАЯР (58864)
» О.Магнай (51352)
» О.Чулуунбилэг /АН/ (44847)
» О.Чулуунбат (50810)
» П.Алтангэрэл АН (52408)
» Ө.Энхтүвшин МАН (51658)
» Ч.Ганхуяг (53244)
УЛС ТӨР
» ЕРӨНХИЙЛӨГЧ (83983)
» ЕРӨНХИЙ САЙД (79525)
» Гал үндэстэн (49058)
» БХЯ Цэрэг (46852)
» ЗАСГИЙН ГАЗАР (88190)
» ЗАСАГ ДАРГА (47141)
» ИРГЭНИЙ ХӨДӨЛГӨӨН (55911)
» МАХН /new/ (52879)
» МҮАН нам (44895)
» ЭЛЧИН (49696)
» УЛС ТӨР (1630219)
» УИХ-дарга (65057)
» УИХ (74852)
» Төлбөртэй (29663)
» Тєрийн ордон (50681)
» Нам- Монголын консерватив нам (34271)
» НАМЗХ /МАСЗХ/ (48136)
» НАМОХ /МАСОХ/ (45855)
» НАМ-ИРГЭНИЙ ЗОРИГ (49702)
» НАМ-НН (45052)
» НАМ- АРДЧИЛСАН НАМ (96340)
» НАМ - МАН (69244)
» НАМ (84503)
» ҮНДСЭН ХУУЛИЙН ЦЭС (47695)
» Өргөдлийн байнгын хороо (30181)
УУЛ УУРХАЙ
» ДАРХАНЫ ТӨМӨРЛӨГИЙН ҮЙЛДВЭР (51871)
» ДОРНОТ УРАНЫ ОРД (48472)
» ГАШУУН СУХАЙТ (45878)
» ГАЦУУРТ ХХК (53755)
» БАГАНУУР УУРХАЙ (54977)
» БАГАНУУР (47219)
» БОРОО ГОУЛД (56209)
» БОРОО ОРД (45434)
» БҮРЭН ХААН ОРД (37274)
» МАРДАЙ (53495)
» МАК /МОНГОЛ АЛТ/ (57787)
» МОНГОЛРОСЦВЕТМЕТ (50428)
» МОНГОЛ ГАЗАР (46898)
» МОНГОЛ 999 (45239)
» ЭМЭЭЛТ МАЙНЗ (39450)
» Энержи ресурс (51329)
» ЭРДЭНЭТ (77916)
» ЭРДЭНЭС МЖЛ (46146)
» ЭРДЭНЭС ТАВАНТОЛГОЙ (74937)
» ШИВЭЭ ОВОО ОРД (55977)
» Чалко (43401)
» ЦАЙРТ МИНЕРАЛ (37261)
» ЦАГААН СУВАРГА (46655)
» ХАН РЕСОРСЕЗ Инк (48172)
» ХӨШӨӨТИЙН УУРХАЙ (129676)
» УУЛ УУРХАЙ (108601)
» УРАН (49734)
» Тавантолгой Түлш ХХК (28305)
» Тавантолгой төмөр зам (23848)
» ТАВАНТОЛГОЙ (85711)
» ТӨМӨРТЭЙН ОВОО (51639)
» ТӨМӨРТЭЙН ОРД (51668)
» РИО ТИНТО (54373)
» НИНЖА (50082)
» Нийтлэлч Болормаа (31690)
» НАРИЙН СУХАЙТ (44057)
» АЙВЕНХОУ МАЙНЗ (46956)
» АЛТАНДОРНОД МОНГОЛ (67804)
» АДУУНЧУЛУУН ХК (46679)
» АЖНАЙ (50391)
» АШИГТ МАЛТМАЛ (51507)
» Арева “Кожеговь” (44310)
» ОЛОН ОВООТ (51990)
» ОЮУТОЛГОЙ (122944)
» ПЕТРО ЧАЙНА ДАЧИН ТАМСАГ (68067)
» ПОЛО РЕСОУРСЕС (34407)
УРАН ЗОХИОЛ
» ДУУНЫ ҮГ (90818)
» ЗҮЙР ЦЭЦЭН ҮГ (80287)
» ШИНЭ ДУУ (75968)
» ШҮЛЭГ (167687)
» ХАЙРЫН ЗАХИДАЛ (56747)
» ХYYХДИЙН ЗОХИОЛ (59481)
» УТГА ЗОХИОЛ (69213)
» ТЭМДЭГЛЭЛ (67084)
» ТҮҮХ (86211)
» АФОРИЗМ (117105)
» АРДЫН УРАН ЗОХИОЛ (61174)
» ОНИГОО (984214)
» ОНЬСОГО (63918)
» ӨГҮҮЛЛЭГ (1154498)
СОНГУУЛЬ
» СОНГУУЛЬ (98112)
НИЙГЭМ ЭДИЙН ЗАСАГ
» БАЙГАЛ ОРЧИН (111952)
» БАЯР НААДАМ (108961)
» ЭДИЙН ЗАСАГ-ДЭЛХИЙ (67492)
» ЭДИЙН ЗАСАГ (1486832)
» ШИНЖЛЭХ УХААН (62832)
» ШАШИН (1192821)
» ХУВЬЦАА (53251)
» УЛААНБААТАР ХОТ (139166)
» ТАТВАР (51850)
» НИЙГЭМ (1443294)
» ОЮУТАН (69318)
» ОРОН НУТАГ (87155)
АЙМАГ
» Дорноговь (62706)
» ДУНДГОВЬ (74896)
» ДАРХАН УУЛ (93768)
» ДОРНОД (78683)
» Говьсүмбэр (53958)
» ГОВЬ-АЛТАЙ (83895)
» Баян-Өлгий (68636)
» БУЛГАН (72495)
» БАЯНХОНГОР (84142)
» ЗАВХАН (68784)
» ЭРДЭНЭТ (57681)
» ХЭНТИЙ ӨНДӨРХААН (83233)
» ХОВД (73477)
» ХӨВСГӨЛ (89299)
» Увс (82698)
» ТӨВ (56681)
» СЭЛЭНГЭ (71444)
» АРХАНГАЙ (62295)
» ОРХОН (62078)
» ӨМНӨГОВЬ (84197)
» Өвөрхангай (70379)
» СҮХБААТАР (67847)
АГЕНТЛАГ
» Мал эмнэлгийн ерөнхий газар (12158)
КОМПАНИ
» Дацан трейд (52137)
» ДЭВШИЛ (36297)
» ДАШВААНЖИЛ (52778)
» ДОНШИН (49342)
» ГОВЬ (53311)
» ГОЁО (40278)
» Витафит (52447)
» Витсамо Фрутт Жүүс ХХК (58733)
» Вагнер Ази (55736)
» ВОЯАЖ (39040)
» БИШРЭЛТ (49425)
» БИТ ХЭВЛЭХ (35523)
» Боорчи (56873)
» БУЯН ХОЛДИНГ (41139)
» БАМБУУШ (36358)
» БYТЭЭГДЭХYYН-КОКА КОЛА (37995)
» Бөхбат (53148)
» БӨXӨГ (35200)
» Зиг Заг (37200)
» ЖЕМ (55762)
» ЖИ МОБАЙЛ (64081)
» Жигүүр гранд (73164)
» ЖУУЛЧИН (36086)
» ЖАСТ ОЙЛ ШТС (60026)
» ИММО ТРЕЙД ХХ (50359)
» Имарт (20867)
» Изинис Эйрвэйс (55816)
» Их-Өвөр (61738)
» МИГ даатгал (49343)
» Монгол газар (62870)
» Монгол Шилтгээн ХК (54062)
» Монгол тамхи СО ХХК (60689)
» Мон-ад (51314)
» Мон Эн Ко (70557)
» Макс групп (63061)
» МЦХ, МОНГОЛ ШУУДАН (52639)
» МАХ ИМПЕКС (59608)
» МАК (68951)
» МОБИКОМ (82780)
» МОНДАВС ХХК (41596)
» МОНГОЛ МАХ ЭКСПО (38945)
» МОНФРЭШ (55568)
» МОНСУДАР (34810)
» МОНРОУД (48934)
» МОННИС (54775)
» МОН УРАН (67063)
» Мөнхийн үсэг (51491)
» ЮНИТЕЛ (76002)
» ЭДМОН (39226)
» ЭРЭЛ ХХК (51692)
» ШУНХЛАЙ ШТС (56016)
» Хамо (47950)
» Хаан хүнс хк (53864)
» ХОС ГАРЬД ХХК (40592)
» Хүннү-Эйр (52045)
» УЛУСНЭТ (35970)
» УЛААНБААТАР ПРИНТ (35753)
» УРЛАХ ЭРДЭМ ХЭВЛЭХ (37375)
» ТЭСО (19564)
» ТАЛХ ЧИХЭР (60221)
» ТАВАН БОГД (50378)
» Тэнгэр даатгал (50080)
» Тэнүүн-Огоо (50241)
» СББ (51210)
» Синчи-Ойл (63426)
» Саун- ТҮНДЭМҮН (42268)
» СЭЖИГТЭЙ БАЙГУУЛЛАГА (78787)
» СОДМОНГОЛ ШТС (69016)
» СОЁМБО ХЭВЛЭХ (39458)
» СКАЙТЕЛ (54772)
» СҮҮ ХК (61403)
» НОМИН ХОЛДИНГ (59338)
» АЛЕЙСК ИМПЕКС- Алейка гурил (42014)
» АЛТАЙ КАШМЕР (43231)
» АЛТАН ТАРИА (60612)
» АДМОН (36254)
» Алко групп (49519)
» Алтай Констракшн (52021)
» Алтай хүдэр (51138)
» АЭРОМОНГОЛИА ХХК (53752)
» АТАР ӨРГӨӨ (59952)
» АСА групп (48615)
» АПУ (64185)
» ОБ КАПИТАЛ (36295)
» ПЕТРОВИС НИК ШТС- (74951)
» КОМПАНИУД (58841)
» UFC (68185)
» Prophecy resource (60003)
» ӨГӨӨЖ (52172)
» Ospring (37073)
» MАГНАЙ ТРЕЙД ШТС (60827)
» MILL HOUSE-АТАР ГУРИЛ (44805)
» MCS (82753)
BOLOD STUDIO
» Иргэний үг (10905)
» МАНАЙД ИРЭЭРЭЙ НЭВТРҮҮЛЭГ (14887)
» Хүүхдийн ертөнц (17550)
» Фото сурвалжлага (12130)
» Таны мэдлэгт | Animation (14495)
» Нийгмийн төрх - Хуулийн зөвлөгөө (14065)
» Нийгмийн төрх (12971)
» Асуудлыг тодруулъя (15343)
» Онцлох хүмүүс (12355)
» Оточ - Эмчийн зөвлөгөө подкаст (11830)
» Контентууд (12127)
» Petrichor /Гэгээлэг нийгмийн үнэр/ (14114)
» LIVE (16310)
» Expert podcast (13142)
» Bolod Studio | Ярилцлага (14927)
» Bolod Studio | Реклам (14456)
» Bolod Studio | Онцлох нийтлэл (13398)
» Bolod News (20041)
» 7 хоногийн тойм (19950)
» "Тэр хэн бэ?" ярилцлагын нэвтрүүлэг (15850)
» "Нутаг нэг" подкаст (14181)
   

Оролцох эрхгүй хэлэлцээр

Оролцох эрхгүй хэлэлцээр
2013-12-17

Ерөнхий сайд асан С.Баярын 1995 онд бичсэн нэгэн өгүүллийг толилуулж байна.


«Гадаад Монголын статус кво»


Этгээд гэмээр энэ томъёолол яагаад гарч ирэв, хэн түүнийг зохиов, улс төрийн ямар утга агуулж байв. Монголын туүхэнд чухам ямар үурэг гүйцэтгэв?
Эдгээр асуултын хариу 50 жилийн дараа ч гэсэн сонирхол татсан хэвээр байна. Монгол Улсын тусгаар тогтнол, аюулгүй байдал, стратегийн ач холбогдолтой шууд холбоотой энэ сэдвээр манай түүхч, судлаачдын сонирхолтой бүтээл гарч байна, олноор гарах биз ээ. Эл бичихдээ манайд урьд өмнө нийтлэгдэж байгаагүй өрнөдийн төрийн зүтгэлтэн, судпаачдын дуртгалаас түүхэн баримт түлхүү иш татахыг хичээлээ.



50 жилийн тэртээ буюу 1945 оны наймдугаар сарын эхээр Монгол Улсын тусгаар тогтнолын хувь заяаг И.Сталин болон Хятадын гоминданы Засгийн газрын Ерөнхий сайд Т.В.Сүнг нар Москвад хийсэн хэлэлцээрийнхээ явцад эцэслэн шийдвэрлэж байв. Энэ үеэр Москва хотноо маршал Х.Чойбалсан тэргүүтэй Монгол Улсын төлөөлөгчид айлчилж байсан хэдий ч тэд улс орныхоо хувь заяаг шийдвэрлэх тэр хэлэлцээрт биечлэн оролцох эрхгүй байсан аж. Маршал Чойбалсан зочид буудалдаа тамхи татан нааш цааш холхиж, хааяа нэг Сталин багшдаа дуудагдан уулзаж, томчуулын шийд яаж гардаг бол хэмээн хүлээж суухаас өөр яаж ч чадахгүй байв.


Хятадын төлөөлөгчдийн бүрэлдэхүүнд Чан Кай Шигийн төрсөн хүү Чан Чин Куо байсан бөгөөд Сталин түүнтэй нэг өдөр уулзахдаа «Гадаад Монгол Улсын стратегийн байршил нь түүнийг тусгаар тогтносон улс байхаас өөр аргагүй болгож байгаа юм. Энэ нь ЗХУ- ын хувьд амин чухал асуудал мөн. Хэрэв аль нэгэн гүрэн Монголын нутгаар дамжин манай улсад халдаж, улмаар Сибирийн төмөр замыг таславал ЗХУ сүйрнэ» гэж байжээ. Энэ ярианы тухай Америкийн судлаач О.Эдмунд Клабб «Хятад ба Орос» гэсэн номондоо дурдсан байдаг.«АНУ-Хятадын харилцаа» хэмээх өөр нэг зузаан номонд дээрх хэлэлцээрийн тухай бас нэгэн сонин баримт бий. Уг номын 117 дугаар талд хэлэлцээрийн явцад доктор Сүнг «Монгол Улс бол Хятадын бүрэлдэхүүн хэсэг мөн» гэдгийг зөвлөлтийн талаар хүлээн зөвшөөрүүлэх гэж улайран оролдож байв. Гэтэл Монгол Улс нь үнэн хэрэгтээ Хятадаас хэдийнэ салж Зөвлөлтийн мэдэлд орсон байжээ. Энэ нь Зөвлөлт Хятадын 1924 онд байгуулсан Гэрээний зарчимтай илт харшилж байсан хэдий ч бодит байдал аргагүй ийм л байв. Үүнийг үл харгалзан ноён Сүнг дээрх асуудлыг зөвлөлтийн тал нааштай шийдвэл хятадын тал хэлэлцээрийн бусад асуудлаар буулт хийхэд бэлэн байна гэж ч мэдэгдэж байжээ. Америкийн элчин сайд ноён Харриман доктор Сүнгтэй удаа дараа уулзаж ятгасны эцэст тэрбээр зөвлөлтийн талын байр суурийг аргагүйн эрхэнд хүлээн зөвшөөрөв.


-Гэхдээ тэрбээр "Гадаад Монголын тусгаар тогтнолийн асуудлаар тус улсад бүх нийтийн санал асуулга явуулсан тохиолдолд л бид түүний үр дүнг харгалзан байж шийдээ хэлнэ хэмээн эцсийн аргаа хэрэглэв " гэж бичсэн байдаг.
Сталин ийм санал асуулга явуулахыг зөвшөөрснөөр Монголын тухай асуудал ерөнхийдөө шийдэгдэж 1945 оны наймдугаар сарын 14-нд талууд ЗХУ, Хятадын Найрамдлын Гэрээнд гарын үсэг зуржээ. Уг Гэрээний хавсралт болох нот бичигт ЗХУ «БНМАУ-ын (Гадаад Монголын) тусгаар тогтнол, нутаг дэвсгэрийн бүрэн бүтэн байдлыг хүндэтгэнэ» гэж заасан байдаг. Харин хятадын тал «Гадаад Монголын тусгаар тогтнолыг тус улсын одоо оршин тогтнож буй хил хязгаарын хэмжээнд хүлээн зөвшөөрнө» хэмээн тусгажээ. (Хэнри Вэй. Хятад ба Зөвлөлт Орос улс, Д.Ван Ностранд Ко, Лтд, 1956, тал 336)


Зөвлөлт, Хятадын уг Гэрээ хүчин төгөлдөр болсноос хойш арав хоногийн дараа Хятадын удирдагч генералиссимус Чан Кай Ши албан мэдэгдэл гаргаж түүндээ «Гадаад Монголын үндэстний бүлэг нь эх нутгаасаа салан гарч тусгаар тогтнолоо зарласнаас хойш бараг 25 жил өнгөрчээ. Аеуудал нэгэнт ийм болсон тул бид Гадаад Монголын тусгаар тогтнолыг хууль ёсны горимын дагуу хүлээн зөвшөөрч, тус улстай найрамдалт харилцаа тогтоох хэрэгтэй болж байна» гэж өгүүлсэн байдаг (Жерард М. Фрайтерс «Гадаад Монгол ба түүний гадаад байр суурь», Балтимор. 1949. тал 211)


Сталин, Сүнг хоёрын хэлэлцээрийн явцад тохиролцсон ёсоор Монгол Улсын насанд хүрсэн нийт хүн амаас тус улс тусгаар тогтносон улс байх эсэх асуудлаар 1945 оны аравдугаар сарын 20-нд санал асуулга авав. Түүний үр дүнгийн талаар «Нью-Йорк таймс сонин 1945 оны аравдугаар сарын 24-ний дугаартаа мэдээлэхдээ санал асуулгын дүнгээс үзвэл «Монгол Улс тусгаар тогтносон улс байх ёстои гэсний дотор 483231 хүн санал өгч эсрэг саналтай хүн нэг ч гарсангүй гэж тэмдэглэсэн байна.


Санал асуулгын дүн гарснаас хойш хоёр сарын дараа буюу 1946 оны нэгдүгээр сарын таванд Хятадын гоминданы Засгийн газар Монгол Улсын тусгаар тогтнолыг хүлээн зөвшөөрчээ. Ийнхүү 1911 оноос хойш Монголчуудын тэмцэж, зорьж байсан зорилт хэрэгжив. Харин монголчуудыг биечлэн оролцуулалгүйгээр Москвад эцэслэн шийдэж , Бээжингээр хүлээн зөвшөөрүүлсэн Монголын тусгаар тогтнолийн тухай энэ асуудал Ялтад байгуулсан нууц гэрээнээс үүдэлтэй билээ.


ЯЛТЫН НУУЦ ГЭРЭЭ


- Гадаад Монголын статус квог хэвээр үлдээх нь бидэнд маш чухал. Энэ асуудпыг АНУ, Их Британи, ЗХУ-ын төлөөлөгчдийн дээдхэмжээний ээлжит уулзалтаар зайлшгүй хэлэлцэх ёстой бөгөөд энэ асуудал бол Японы эсрэг дайнд бидний оролцох чухал угтвар нөхцөл мөн хэмээн Сталин ЗХУ-д сууж байсан АНУ-ын элчин сайд Харриманд 1944 оны арван хоёрдугаар сард буюу Ялтын Бага хурал болохоос гурван сарын өмнө анх дуулгажээ. Сталинтай энэ сэдвээр ярилцсан тухайгаа элчин сайд Харриман 1951 онд АНУ-ын Сенатын чуулганд илтгэл оруулахдаа дурдсан байдаг. (АНУ-ын Сенат, 82-р чуулган, нэгдүгээр хуралдаан, Хурлын тэмдэглэл, 97-р боть, 14-р хэсэг. тал 5410-5416) 1944 оны арванхоёрдугаар сар.


Фашистын Герман дайнд ялагдал хүлээх нь зайлшгүй гэдэг нэгэнт тодорхой болж, улмаар ЗХУ, АНУ, Их Британи буюу «их гурвын» анхаарал дорно зүгт чиглэж эхэлсэн үе байв. Харин Японы эсрэг ирээдүйн дайнд ЗХУ чухам хэзээнээс яаж оролцох нь тодорхойгүй байсан бөгөөд энэ нь Ялтын Бага хурлын хамгийн гол асуудал болох ёстой байжээ. Энэ асуудлаар талууд Тегераны Бага хурлын үеэс буюу бүр 1943 оноос хойш удаа дараа санал солилцож байв. «ЗХУ нь Номхон далайн эргийн хэд хэдэн боомт болон Хятадын дорнодын төмөр замыг эзэмших ирээдүйн эрхээ баталгаажуулсан тохиолдолд л бид Японы эсрэг хөдөлнө» гэсэн утгатай үг Сталин хэлдэг байжээ. Харин чингэхдээ Монгол Улсын тухай асуудлыг тэрбээр огт хөнддөггүй байснаа Ялтын уулзалтын өмнөхөн энэ тухай анх ам нээсэн нь сонин юм.


1945 оны хоёрдугаар сард Ялтад болсон «их гурвын» Бага хурлын үеэр Японы эсрэг дайнд ЗХУ оролцох нөхцөл болзлын талаархи хэлэлцээрийг Сталин болон АНУ-ын Ерөнхийлөгч Рузвельт нар халз тулан хийжээ.
«Их гурвын» уулзалтад оролцсон Их Британийн Ерөнхий сайд Черчилль яг энэ асуудпыг хэлэлцэн шийдвэрлэхэд огт үүрэггүй шахуу сууж байсан гэдэг. Тэрбээр энэ талаар дуртгалдаа бичихдээ «Энэ асуудлыг шийдвэрлэх үед бидний саналыг хэн ч асуугаагүй. Бид ч саналаа заавал хэлнэ гэж зүтгээгүй. Учир нь энэ асуудал АНУ-ын хувьд тэргүүн зэргийн ач холбогдолтой байсан болохоос биш бидний хувьд тийм байгаагүй. Шийд гарсны дараа биднийг гарын үсгээ зурна уу гэсэн. Бид түүнийг нь ёсоор болгосон» гэжээ. (У.Винстон Черчиллийн дуртгал, Бостон, 1953 он, 3-р боть, тал 390)


Ялтын Гэрээг 1945 оны хоёрдугаар сарын 11-нд ёсчлон батлав. Эл баримт бичигт Японы эсрэг дайнд ЗХУ оролцох гурван үндсэн нөхцөл болзлыг заасан байдаг. Үүнд: нэгд, Гадаад Монголын (Бүгд Найрамдах Монгол Ард Улсын) статус квог хэвээр хадгалах, хоёрт, Сахалины хойгийн өмнөд хэсэг болон Курилын арлуудыг ЗХУ-ын мэдэлд шилжүүлэх, гуравт, Хятадын дорнод төмөр зам болон Дайрен, Порт-Артур зэрэг боомтыг Орос улс урьд нь эзэмшилдээ байлгаж байсан байдлыг сэргээх гэсэн асуудлууд тусгагджээ.


Ялтын уулзалтыг биечлэн ажиглаж байсан түүхч бичихдээ «Монголын тухай асуудал яриа хэлэлцээр дуусан дуустал хөндөгдсөнгүй. Харин уулзалтыг хаах үеэр Сталин Рузвельтэд хандаж Гадаад Монголын статус квог Чан Кай Шигээр хүлээн зөвшөөрүүлэх үүргийг танай тал хүлээвэл сайн байна гэхэд АНУ-ын Ерөнхийлөгч энэ саналыг хүлээн авч байгаагаа илэрхийлэв» гэжээ. (Жорж Ленсен, «Ялта ба Алс Дорнод», Батон Руж, 1965, тал 143-144)


Ялтын Гэрээтэй холбоотой бас нэг сонин баримт бий. Эл Гэрээ анх батлагдахдаа «маш нууц онц чухал» гэсэн зэрэглэлтэй байсан бөгөөд дэлхийн хоёрдугаар дайн дууссанаас хойш жил хагасын дараа буюу 1946 оны арваннэгдүгээр сард л АНУ-ын Төрийн департамент түүнийг нь нийтэлж олны хүртээл болгосон юм. «Эл Гэрээний нэг хувь Ерөнхийлөгч агсан Рузвельтийн хувийн сейфэнд хадгалагдаж байсан бөгөөд АНУ-ын дараагийн Ерөнхийлөгч Трумэн хүртэл баримт бичиг нийтлэгдэхээс өмнө түүний агуулгын тухай бүү хэл, ийм баримт ерөөс байдаг эсэх талаар огт мэдэхгүй байсан гэдэг». (Э.Р.Стеттиниус, Рузвельт ба оросууд, Нью-Йорк, 1949, тал 96)


Ялтын шийдвэр бол өнөө үеийн Монгол Улсын тусгаар тогтнолын түүхэн чухал эх сурвалж аргагүй мөн. Энэ утгаар нь авч үзвэл бид Ялтын ач тусыг хэзээ ч мартах ёсгүй юм. Харин дэлхийн олон улс гүрэн Ялтын Бага хурлын бусад шийдвэрийг (Курилын арлуудыг ЗХУ-ын мэдэлд өгсөн. Польш болон Дорнод Европын бусад орныг хүч түрэн «коммунистжуулах» боломж олгосон "зэрэг асуудлаар) одоо хүртэл зэмлэн , буруушааж заримдаа бүр харааж зүхдэгийг бас анхаарах ёстой. Гэхдээ бид аливаад бусдын бус давын өмнө өөрийн улс орны эрх ашгийн үүднээс хандаж байх ёстой биз ээ.
Хэдхэн жилийн өмнө манай улс төрийн зарим зүтгэлтнүүд «Курилын арлыг Японоос булаан авсан Ялтын цуст Гэрээг даруй цуцлая» гэсэн утгатай санал дэвшүүлж хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр шуугиулж байсныг санаж байна Хүний газар нутгийн төлөө санаа зовох нь нэг хэрэг. Харин өөрийн улс орны тусгаар тогтнолтой холбоотой түүхзн баримт бичигт мэдэн будилж халдах гэх нь өөр хэрэг юм. Сталин, Чойбалсан нарын уулзалт ярианы үед болон тэдний захидал харилцаанд «статус кво» гэсэн үг хэллэг гарч байсан эсэхийг мэдэхгүй юм. Хэрвээ ийм үг гарч байсан бол түүнийг нь Сталин, Чойбалсанд чухам юу гэж тайлбарлан таниулж байсан бол?


«Статус кво» хэмээх оньсого»


«Статус кво» буюу «тухайн байдал» гэсэн утга бүхий латин гаралтай энэ үгийг хэл зүйн талаас нь маршал Чойбалсан эрх биш мэдэж байсан биз. Харин «Гадаад Монголын тухайн байдлыг хэвээр хадгалах» хэмээх оньсого мэт томъёоллын улс төрийн утга агуулгыг харилцагч талууд өөр өөрөөр төсөөлж байсан болов уу.


Дэлхийн хоёрдугаар дайн шувтарч байсан тэр үед Монгол Улс чухам ямар «тухайн байдалтай» байлаа гэж үзээд түүнийг нь «хэвээр хадгалах» шаардлага гарч улмаар «их гурвын» нууц гэрээгээр баталгаажуулав? Тухайн үед Монгол Улсын эрх зүйн статусыг чухам яаж "тодорхойлж байв? Монгол Улсыг тусгаар улс гэж үзэж байв уу, эсвэл ЗХУ, Хятад хоёрын аль нэгнийх нь дагуул улсын тоонд оруулж байв уу? Энэ талаар холбогдох талуудын байр суурь ямар байв гэсэн олон асуулт гарнэ.
МонголУлсын хувьд гэвэл 1911 онд Богдын Засгийн газраас гаргасан Тунхаглал, 1924 онд Ардын Их Хурлаар баталсан Үндсэн хуулийнхаа дагуу өөрийгөө бүрэн эрхт, тусгаар тогтносон улс гэж үзэж байсан нь тодорхой. Харин дэлхийн бусад улс гүрний хувьд гэвэл тэд Монгол Улсыг Хятадын харьяа гэж тооцож байв.


Хятад улс иймэрхүү байр суурийг дуртайяа хүлээн зөвшөөрч байсан нь ойлгомжтой. БНМАУ-ыг албан ёсоор хүлээн зөвшөөрсөн хэрнээ Чан Кай Ши, Мао Зэдуны засаглалын аль ч үед Монгол бол Хятадын нэгэн хэсэг юм гэсэн байр суурийг ил далд хэлбэрээр цухалзуулсаар ирсэн билээ.


Монголын тусгаар тогтнолын асуудлаархи ЗХУ-ын бодлого, байр суурь хоёрдмол шинжтэй байв. Монгсл Улстай 1921 оны арваннэгдүгээр сарын 5-нд Москва хотноо байгуулсан Гэрээнийхээ нэгдүгээр зүйлд «ЗСБЧХОУ-ын Засгийн газар нь Монгол Улсын Засгийн газрыг тухайн улсын цорьн ганц хууль ёсны Засгийн газар мөн гэж үзэн хүлээн зөвшөөрч байна» гэж тунхагласан хэрнээ 1924 онд Хятадтай байгуулсан Гэрээндээ «ЗСБНХУ-ын Засгийн газар Гадаад Монгол нь Бүгд Найрамдах Хятад улсын салшгүй нэг хэсэг хэмээн үзэж улмаар Хятад улсын бүрэн эрхийг хүндэтгэн эрхэмлэнэ» гэж заасан байдаг.
Өөр нэг жишээ нь 1919 оны наймдугаар сард Зөвлөлт Засгийн газраас Монголын ард түмэнд хандаж гаргасан Тунхаглалд «Монгол Улс бол эрх чөлөөт улс мөн» хэмээн зарлаж «Зөвлөлт Орос улстай дипломат харилцаа нэн даруй тогтоохыг» уриалсан байдаг. Гэтэл 1920 онд улаан армийн цэрэг Монголын нутаг дэвсгэрт нэвтрэн орох тухай зөвшөөрөл хүсэмжилж Хятадын Засгийн газарт илгээсэн ноот бичигтээ «...манай цэргүүд Цагаан гвардийнхныг бут цохиж дуусмагц Хятадын нутаг дэвсгэрийг (тодруулав- С.Б) орхиж гарна» хэмээн Гадаад хэрэг эрхлэх ардын комиссар Чичерин мэдэгджээ. («Правда» сонин, 1920 оны арваннэгдүгээр сарын 14-ний дугаар)


Бас нэг жишээ нь Франц улсад суугаа Зөвлөлтийн Элчин сайдын яамнаас 1925 онд гаргасан нэгэн мэдэгдэлд «БНМАУ бол Зөвлөлтийн хэсэг биш бөгөөд тусгаар тогтносон улс мөн» гэж тэмдэглэсэн байдаг. (Жерард.М Фрайтерс «Гадаад Монгол ба түүний гадаад байр суурь», Балтимор, 1949, тал 285). Гэтэл энэ мэдэгдэл гарсны дараахан Ардын комиссар Чичерин Баку хотноо болсон Коминтерны хурал дээр хэлсэн үгэндээ « Зевлөлтийн Засгийн газар нь Монгол Улсыг Бүгд Найрамдах Хятад улсын нэгэн хэсэг гэж үздэг» хэмээн мэдэгдэж байв. (Эйтчен К.Бу, «Хятад ба Зөвлөлт Холбоот Улс), Жон Дэй Ко, Нью-Йорк, тал 168). Улааныг үзэн урвах, шарыг үзэн шарвах гэдэг чухам энэ биз ээ.


Монгол Улсын тусгаар тогтнолын тухай асуудпаар Зөвлөлтийн Засгийн газар хоёр нүүртэй ийм бодлого, байр суурь яагаад баримтлаж байв? Үүнийг ойлгохын тулд түүх сөхөж тэрхүү бодпого, байр суурийн үндсийг нь олох хэрэгтэй юм. ЗХУ-ын гадаад бодлого хоосон орон зайд гэнэт гарч ирээгүй. Зарим талаараа тэрхүү бодлого нь хаант Орос улсын гадаад бодлогын логик үргэлжлэл байсан гэхэд хилсдэхгүй биз. Ерөөс их гүрний гадаад бодлого, үйл ажиллагаа нь тухайн гүрний нийгмийн байгуулал өөрчлөгдсөн эсэхээс үл хамаарч үндсэн шинжээ хадгалж үлддэг билээ. Энэ нь тухайн орныг сайн, муу талаас нь харуулж байгаа зүйл биш бөгөөд үндэсний эрх ашиг, стратегийн сонирхлоор нь тодорхойлогддог гадаад бодлогын залгамж чанарын илэрхийлэл юм


Стратегийн сонирхол


Монголыг чиглэсэн Орос Улсын сонирхол олон зуун жилийн түүхтэй. Гэхдээ Орос Улс 1905 оны дайнд Японд ялагдсанаараа л энэхүү сонирхол нь страте-гийн шинжтэй болсон гэж үздэг «Орос Японы дайны үеэр оросын тал Транс Сибирийн чиглэлийн төмөр замын ач холбогдол хийгээд түүнийхээ эмзэг талыг маш сайн ухаарсан гэж Америкийн монгол судлаач Роберт Рупен бичжээ («Монгол Улсын жолоог үнэн хэрэгтээ хэн барьдаг вэ- Хүүвэр Инст, Лресс.
Стэнфорд, Калифорни, тал 5) Стратегийн ач холбогдол бүхий бүс нутагтай хил залгаа орших Монгол Улс өөрөө бусад улсын стратегийн сонирхлыг татаж эхэлсэн нь ойлгомжтой.


Орос-Японы дайн дууссаны дараа тус хоер улс хоорондоо хэд хэдэн нууц гэрээ байгуулж улмаар нөлөөллийнхөө хүрээг зааглаж тогтоосон байна. (Эрнст Прайс, Манжуур, Монголын талаархи 1907-1916 онд байгуулсан Орос-Японы гэрээнүүд, Балтимор, 1933 он). Эдгээр гэрээнд тусгагдсанчлан Өмнөд Манжуур болон Солонгосын хойг нь Японы нөлөөллийн хүрээнд хамрагдаж, харин Умард Манжуур болон Гадаад Монгол нь Орос улсын нөлөөллийн хүрээнд орох болсныг хоёр тал хүлээн зөвшөөрсөн байна.


1911 онд Манжийн засаг балран унаж. Богдын Засгийн газар Монгол Улсын тусгаар тогтнолыг тунхагласны дараа Монголыг чиглэсэн хаант Орос улсын бодлого үлэмж эрчимжжээ. 1911 оноос хоиш Орос улсаас тусламж хүсч Москвад очсон Монголын төлөөлөгчдийг найрсгаар хүлээн авч бүхий л талаар тусалж дэмжихээ илэрхийлж байв. Тухайлбал, Сайн ноён хан тэргүүтэй төлөөлөгчид 1913 оны арваннэгдүгээр сард Москвад айлчлах үеэр хаант Орос улсын Засгийн газраас Монгол Улсад нэмэлт гурван сая рублийн хүүгүй зээл олгох (мөн оны нэгдүгээр сард хоёр сая рублийн зээй олгосон байв) болон зэр зэвсэг (20 мянган винтов, зургаан их буу, дөрвөн пулемет, сум зэрэг) нийлүүлэх талаар хоёр тал тохиролцжээ. (Жерард Фрайтерс, «Гадаад Монголын гадаад байдал», Балтимор, Жонс Хопкинс Пресс, 1956, тал 82) Гэхдээ ийм тусламж үзүүлж байсан хэдий ч Богдын Засгийн газраас тунхагласанчлан «Монгол Улс бол бүрэн эрхт тусгаар тогтносон улс мөн» гэснийг Оросын Засгийн газар албан ёсоор хүлээн зөвшөөрөхөөс элдэв шалтаг заан цааргалсаар байв. Монгол дахь байр сууриа эрчимтэй бэхжүүлэн улмаар тэндээс Хятадыг шахан гаргах, нөлөөллийн хүрээг нь хумих бодлого явуулж байсан хэрнээ Монголыг Хятадын бүрэлдэхүүн хэсэг гэсэн албан ёсны байр сууриа тунхагласаар иржээ. (Энэ байр суурь нь 1912 оны Орос, Монголын Гэрээ, 1913 оны Орос- Хятадын хамтарсан Тунхаглал, 1915 оны Гурван талын Гэрээнд тус тус тусгалаа олсон байдаг).


Монголын талаар явуулж байсан хоёрдмол шинжтэй эл бодлогыг хаант Орос улс дэлхийн нэгдүгээр дайны өмнө эхлүүлж, түүнийг нь дэлхийн хоёрдугаар дайн дуустал ЗХУ үргэлжлүүлсээр ирсэн юм. Их гүрний эл бодлогын үндэс шалтгаан, эх сурвалж үлэмж олон байж таарна. Жишээ нь «Монгол нь Хятад улсын нэгэн хэсэг мөн» хэмээн Орос улс (ЗХУ) байн байн тунхаглаад байсны шалтгаан бол болгоомжлол юм. Дэлхийн хоёр дайны хоорондох үед эл гүрэн бусад их гүрнээс илүү гарах хүч чадавхи, хүчирхэг хамсаатны аль аль нь байсангүй Тийм ч учраас нэгд, Монголын талаар Японтой байгуулсан нууц олон гэрээнийхээ заалтыг (тэдгээр гэрээнд Монголыг Орос улсын нөлөөллийн хүрээнд хамрагдсан хэдий ч Хятад улсын нэгэн хэсэг хэвээр байна гэсэн утгатай заалт бий) баримтласангүй гэсэн ял, зэмлэл хүлээж улмаар 1905 оны дайны үр дүнг эргэн хянах шаардлага гарч, бүр цаашилбал шинэ дайны аюул заналтай тулгарахаас болгоомжилж байв. Хоёрт, «Хятад улсыг хэрхэвч задпан бутаргаж болохгүй» хэмээн АНУ, Их Британи, Франц, Герман зэрэг их гүрнүүд тохиролцсон зөвшлийн эсрэг бодлого явуулсанд тооцогдож улмаар эдгээр хүчирхэг гүрнүүдтэй харилцаагаа хурцатгахаас болгоомжилж байв Гуравт, хэдийгээр Орос улсаас цэрэг- эдийн засгийн хувьд дутмаг ч гэлээ үй олон хүн амтай, нутаг дэвсгэр томтойгоос гадна өөртэй нь шууд хил залгаа Хятад Улстай Монголын тухай асуудлаар илт сөргөлдсөний улмаас хурцадмал байдал бий болохоос болгоомжилж байв.


Тийнхүү болгоомжилж байсан хэрнээ Монгол Улсыг өөртөө татах зорилгоор нэн идэвхтэй бодлого олон жилийн турш тууштай хэрэгжүүлж байсны үндсэн хоёр шалтгааныг дурдаж болох юм. Үүний нэгдэх нь, Монгол Улсын геостратегийн байршил, ач холбогдол юм. Монгол Улсыг өөртөө татаж, хараа хяналт дороо байлгаснаараа хаант Орос Улс (дараа нь ЗХУ) нь Дорнод Сибирийн аж үйлдвэрийн бүс нутгийнхаа болон Транс-Сибирийн тээврийн сүлжээнийхээ аюулгүй байдлыг илүү найдвартай хамгаалах боломжтой болов. Нөгөөтэйгүүр тус их гүрний цэргийн хүч Монголын нутаг дэвсгэрт байрласан нөхцөлд Бээжин, Манжуурын чиглэлд болзошгүй давшилт хийх орон зайн болон цаг хугацааны үлэмж давуу тал олж улмаар үүнийгээ ашиглан эсрэг талдаа шаардлагатай үед улс төрийн даралт шахалт үзүүлэх өөр нэгэн боломж нээгдэж байв.
Хоёрдахь шалтгаан нь: Монгол орны байгалийн баялгийг хямд үнээр, үлэмж хэмжээгээр байнга авч байх бололцоо юм. Энэ нь Монгол Улс стратегийн ач холбогдол тодрон гарч ирэхээс өмнө ч, тэрхүү ач холбогдол нь хэзээ нэгэн цагт үгүй болсон ч хөрш их гүрнүүдийн анхаарал татаж байсан ба цаашид ч татаж байх чухал хүчин зүйл билээ.


Хаант Орос Монгол дахь худалдаа, эдийн засгийн эрх ашгаа хамгаалахын тулд бусад улс оронтой ширүүн өрсөлдөн тэмцэлдэж байсан түүх XVII зуунаас эхэлж 1917 оноор дууссан байдаг.

ЗХУ ч гэсэн Монгол дахь эдийн засгийн ашиг сонирхлоо ханган хамгаалахыг бүр эхнээсээ зорьж байсан нь тодорхой. Ганц жишээ дурдахад Сталин 1929 онд хэлсэн үгэндээ «Монгол Улсын таван жилийн төлөвлөгөөг тус орны нөөц баялгийг дээд зэргээр дайчлан улмаар Зөвлөлт орныг аж .үйлдвэржүүлэх зорилгод бүрэн нийцүүлэх байдлаар хийсэн байх байв. (И.Л.Баевский, «Хозяйство Монголии», Москва, Политиздат, 1929, тал 29) Гэхдээ Монгол улс ч ЗХУ-тай худалдаа, эдийн засгийн салбарт хамтран ажиллах явцдаа өөрийн эрх ашгаа хангахыг хичээж байв. Юутай ч гэлээ цаашдын хөгжлийнхөө тодорхой бааз суурийг бүрдүүлж чадсаныг үгүйсгэх аргагүй гэж дүгнэсэн байдаг. (О.К.Хэмфри, «Монголын тухай бичил судалгаа», Нью-Йорк, Прэгэр. 1957, тал 27).Монголыг чиглэсэн цэрэг- стратегийн болон эдийн засгийн энэ хоёр үндсэн учир шалтгаанаас гадна улс төр, үзэл суртлын гэмээр ашиг сонирхол зэрэгцэн оршиж байв. Гэхдээ тэр нь хаант Оросод бус зөвхөн ЗХУ-д хамаарах юм. Тэрхүү ашиг сонирхол нь «дэлхийн пролетарийн их хувьсгалын тухай» болон «хөгжилтэй орны пролетари нарын тусламжид түшиглэн ядуу буурай орон капитализмыг алгасч социализмд шилжих боломжийн тухай» Лениний сургаалаас үүдэлтэй бөгөөд Монгол Улс эл сургаал амжилттай хэрэгжиж байгаагийн жишээ болох учиртай байлаа. Хөрш их гүрний улс төр, үзэл суртлын энэ ашиг сонирхол нь эдийн засгийн үндсэн ашиг сонирхлоос нь илүү ач холбогдолтой болдог байсан үе бий. Ийм үе нь Монгол Улсын нийгэм-эдийн засгийн хөгжилд нааштай нөлөө үзүүлж байв.Харин улс төр, үзэл суртлын ашиг сонирхол нь цэрэг-стратегийн үндсэн ашиг сонирхлоос илүүд үзэгдэж байсан үе Монголын талаархи их гүрнүүдийн гадаад бодлогын түүхэнд гарч байсангүй. Өөр бусад их гүрэн болон жижиг орны хоорондын харилцааны түүхээс ч тийм үе олдохгүй биз ээ.
Нэр, нидэр хоёрын зөрүү


Ном сөхөж үзвээс Орос-Японы гэрээ байгуулж байх үед Монголтой холбож «статус кво» гэсэн үг хэрэглэж байжээ. Гэхдээ «статус кво» буюу «тухайн байдал» хэмээх эрх зүйн хэвшмэл хэллэгийг хэдийд ч, юутай ч холбож хэрэглэж болно л доо. Нөгөөтэйгүүр дэлхийн нэгдүгээр дайны өмнөх үеийн Монгол Улсын «статус кво», дэлхийн хоёрдугаар дайны төгсгөлийн үеийн Монгол Улсын «статус кво» гэдэг нь хоорондоо зарчмын том ялгаатай хоёр өөр зүйл гэлтэй. «Нэрэн дээрээ, нидэр дээрээ» гэж утгачлан орчуулж болох «де юрэ, де факто» хэмээх эрх зүйн өөр нэг хэллэг ч байдаг
1907 онд Монгол Улс нэрэн дээрээ ч, нидэр дээрээ ч Манжийн Чин улсын хэсэг байлаа Хятад ч гэсэн де факто биш гэхэд де юрэ Чин улсын нэгэн хэсэг бас л байсан. Бараг 300 жил оршин тогтносон Чин улс 1911 онд задран унахад Манжийн дарлалд байсан Хятад ч тэр Монгол ч тэр цаашдын хөгжлийнхөө замаа сонгох эрхээ адил олж авсан билээ. Гэтэл эрх чөлөөгөө адил олж авсан хоёр улсын нэгийг нөгөөгийнх нь харьяа улс болгон де факто тунхаглана гэдэг олон улсын эрх зүйн зарчимд ч ердийн шудрага ёсонд ч нийцэхгүй Үүнийг эс өгүүлэн өгүүлэхэд Монгол Улсыг де факто, де юрэ аль ч талаас нь Хятадын хэсэг мөн гэж Орос-Японы гэрээнд тусгагдсан ийм «статус квог» Ялтын уулзалтаар баталгаажуулах гэж Сталин зүтгээгүй нь лавтай.


1945 оны эхэн үеийн буюу Ялтын Бага хурап хуралдаж байх үеийн Монгол Улсын де юрэ «статус кво» нь нэн бүрхэг, харин де факто «статус кво» нь нэн тодорхой байсан билээ. Өөрөөр хэлбэл Монгол Улсыг эрх зүйн статусынх нь хувьд тусгаар улс гэх үү, харъяа улс гэх үү гэдэг нь маргаантай, харин улс төрийн статусынх нь хувьд өөрийгөө «тусгаар тогтносон» хэмээн үздэг Зөвлөлтийн дагуул улс болсон нь маргаангүй байв. Сталин чухамхүү ийм «статус квог» баталгаажуулах гэж АНУ, Хятадын удирдагчдыг аргадаж, айлгахыг хослуулан байж өөртөө ашигтай шийдвэр гаргуулж авсан түүхтэй билээ.
Үүнээс хойш 50 жил өнгөрчээ. Өнөөгийн Монгол Улсыг де юрэ «бүрэн эрхт, тусгаар тогтносон улс» гэдгийг дэлхий нийтээр хүлээн зөвшөөрч байна. Энэ бол нэгэнт маргаангүй болсон зүйл. Харин Монгол Улсын өнөөгийн де факто «статус кво-г» БИД өөрсдөө болон өрөөл бусад улс төсөөлж байдаг бол оо?

1995 оны наймдугаар сарын 30
БХЯ-ны Стратегийн судалгааны хүрээлэнгийн дэд захирал Санжийн БАЯР


Оролцох эрхгүй хэлэлцээр
Bolod.mn


Сэтгэгдэл (1)


Уншигчдын оруулсан сэтгэгдлийн талаар манай сайт хариуцлага хvлээхгvй болохыг анхаарна уу.
Үгийн санд шүүлтүүр хийсэн болно
Зочин
sain niitlel bna. Amjilt husie S.Bayar-t

2013-12-17 | 17:12:04 | 103.26.194.68 |


   



Баярын өдрүүдээр ажиллах зах, худалдааны төвийн хуваарь
11:03

Үндэсний их баяр наадмаар томоохон зах, худалдааны төвүүдийн ажиллах цагийн хуваарийг танилцуулж байна.

Баярын өдрүүдээр ажиллах зах, худалдааны төвийн хуваарь

Үндэсний их баяр наадмаар томоохон зах, худалдааны төвүүдийн ажиллах цагийн хуваарийг танилцуулж байна.

»»
Үндэсний их баяр наадамд зодоглохоор бүртгүүлсэн БӨХЧҮҮДИЙН ЖАГСААЛТ
09:59

Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114 жил, 

Үндэсний их баяр наадамд зодоглохоор бүртгүүлсэн БӨХЧҮҮДИЙН ЖАГСААЛТ

Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114 жил, 

»»
Б.Түвшинтөгс: Амиа хорлосон багшийн цалинг хуурамч дипломтой эсэхээс үл хамааран ажил үүргээ гүйцэтгэснийг нь үнэлж олгосон
09:49

Саяхан Хөвсгөл аймгийн Арбулаг сумын сургуулийн математикийн багш хуурамч диплом ашигласан хэрэгт буруутгагдаж, 

Б.Түвшинтөгс: Амиа хорлосон багшийн цалинг хуурамч дипломтой эсэхээс үл хамааран ажил үүргээ гүйцэтгэснийг нь үнэлж олгосон

Саяхан Хөвсгөл аймгийн Арбулаг сумын сургуулийн математикийн багш хуурамч диплом ашигласан хэрэгт буруутгагдаж, 

»»
Юн Сук Ёл баривчлагдсан тул сонсголд оролцож чадсангүй
09:48

Өмнөд Солонгосын ерөнхийлөгч Юн Сук Ёлыг арванхоёрдугаар сарын 3-нд цэргийн онц байдал тогтоох зарлигаас өмнө 

Юн Сук Ёл баривчлагдсан тул сонсголд оролцож чадсангүй

Өмнөд Солонгосын ерөнхийлөгч Юн Сук Ёлыг арванхоёрдугаар сарын 3-нд цэргийн онц байдал тогтоох зарлигаас өмнө 

»»
Хятадад литийн том орд илэрчээ
09:19

БЭЭЖИН, 2025 оны долоодугаар сарын 9 /KAZINFORM/. Хятадад хамгийн томоохонд тооцогдох литийн хүдрийн ордыг 

Хятадад литийн том орд илэрчээ

БЭЭЖИН, 2025 оны долоодугаар сарын 9 /KAZINFORM/. Хятадад хамгийн томоохонд тооцогдох литийн хүдрийн ордыг 

»»
Баяр наадмын өдрүүдэд цаг агаар ямар байх вэ
15:06

2025 оны долоодугаар сарын 7-16-ныг хүртэлх цаг агаарын урьдчилсан төлөв

Баяр наадмын өдрүүдэд цаг агаар ямар байх вэ

2025 оны долоодугаар сарын 7-16-ныг хүртэлх цаг агаарын урьдчилсан төлөв

»»
ХЭҮК-ын гишүүн Ж.Хунанг “Хүний эрхийн төлөө онцлох хүн”-ээр тодрууллаа
15:04

“People” сэтгүүлээс эх орон, ард түмэндээ онцгой гавьяа байгуулж, нийгмийн хөгжилд бодит хувь нэмэр оруулсан хувь хүн, 

ХЭҮК-ын гишүүн Ж.Хунанг “Хүний эрхийн төлөө онцлох хүн”-ээр тодрууллаа

“People” сэтгүүлээс эх орон, ард түмэндээ онцгой гавьяа байгуулж, нийгмийн хөгжилд бодит хувь нэмэр оруулсан хувь хүн, 

»»
"Астана-2025" дэлхийн цомоос Г.Лундаа мөнгө, О.Бямба-Эрдэнэ хүрэл медаль хүртлээ
12:48

Казахстан улсын Астана хотод сонирхогчдын боксын дэлхийн цомын тэмцээн зургаадугаар сарын 30-наас долоодугаар 

Казахстан улсын Астана хотод сонирхогчдын боксын дэлхийн цомын тэмцээн зургаадугаар сарын 30-наас долоодугаар 

»»
Урт цагааны цэцэрлэгт хүрээлэнг өнөөдөр нээнэ
12:18

"Урт цагаан" худалдаа, үйлчилгээний төвийн барилгыг 2024 оны нэгдүгээр сард нурааж, далд зогсоол бүхий цэцэрлэгт 

Урт цагааны цэцэрлэгт хүрээлэнг өнөөдөр нээнэ

"Урт цагаан" худалдаа, үйлчилгээний төвийн барилгыг 2024 оны нэгдүгээр сард нурааж, далд зогсоол бүхий цэцэрлэгт 

»»
Хоолны жор: Зөөлөн, шүүслэг шорлог хийх арга
11:59

Амралт, аялалд явах гээд шорлогны махаа яаж амтлахаа шийдээгүй байгаа бол энэ жорыг туршаад үзээрэй. Зөөлөн, шүүслэг 

Хоолны жор: Зөөлөн, шүүслэг шорлог хийх арга

Амралт, аялалд явах гээд шорлогны махаа яаж амтлахаа шийдээгүй байгаа бол энэ жорыг туршаад үзээрэй. Зөөлөн, шүүслэг 

»»
Наадмын нээлтийг давтан тоглоно, тасалбарын үнэ ₮80,000
11:08

Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, 

Наадмын нээлтийг давтан тоглоно, тасалбарын үнэ ₮80,000

Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, 

»»
Палестин улс байгуулахыг Израил улс зөвшөөрөхгүй гэж мэдэгджээ
11:00

ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 8 /TASS/. Бүрэн эрхт тусгаар тогтносон Палестин улсыг байгуулахыг, мөн тус 

Палестин улс байгуулахыг Израил улс зөвшөөрөхгүй гэж мэдэгджээ

ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 8 /TASS/. Бүрэн эрхт тусгаар тогтносон Палестин улсыг байгуулахыг, мөн тус 

»»
Цагдаагийн алба хаагч Д.Энхтайван хүүхэд эх барьж авчээ
19:34

"Цагдаагийн алба хаагч Д.Энхтайван төрөх гэж байсан эхийг эсэн мэнд эх барьж авсан" хэмээн цагдаагийн байгууллагаас мэдээлэв.

Цагдаагийн алба хаагч Д.Энхтайван хүүхэд эх барьж авчээ

"Цагдаагийн алба хаагч Д.Энхтайван төрөх гэж байсан эхийг эсэн мэнд эх барьж авсан" хэмээн цагдаагийн байгууллагаас мэдээлэв.

»»
Машин хулгайлсан өсвөр насны хүүхдүүд бусдыг ХУТГАЛЖ гэмтээжээ
18:56

Улаанбаатар хотод оршин суух хаягтай, 15 настай У, 16 настай Г, 19 настай Б, 13 настай А, 14 настай М нар нь Чингэлтэй, 

Машин хулгайлсан өсвөр насны хүүхдүүд бусдыг ХУТГАЛЖ гэмтээжээ

Улаанбаатар хотод оршин суух хаягтай, 15 настай У, 16 настай Г, 19 настай Б, 13 настай А, 14 настай М нар нь Чингэлтэй, 

»»
"Дээлтэй Монгол-2025" наадмын үеэр замын хөдөлгөөн түр хязгаарлана
18:49

Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114 жил, 

Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114 жил, 

»»
Баяр наадмаар зарим агаарын бүсэд зөвшөөрөлгүй дрон нисгэхийг хориглов
18:38

Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, Ардын 

Баяр наадмаар зарим агаарын бүсэд зөвшөөрөлгүй дрон нисгэхийг хориглов

Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, Ардын 

»»
Наадмын хуушуур хийх зөвшөөрлийг дүүргүүд олгодог
18:22

Өнөөдөр нийслэлийн удирдах ажилтнуудын шуурхай зөвлөгөөн болж, Үндэсний их баяр наадмын бэлтгэл ажил, тэр дундаа 

Наадмын хуушуур хийх зөвшөөрлийг дүүргүүд олгодог

Өнөөдөр нийслэлийн удирдах ажилтнуудын шуурхай зөвлөгөөн болж, Үндэсний их баяр наадмын бэлтгэл ажил, тэр дундаа 

»»
"Эрдэнэт үйлдвэр"-ийн захирал асан Ц.Даваацэрэнгийн хэргийг шалгаж дуусчээ
17:36

"Эрдэнэт үйлдвэр"-ийн захирал асан Ц.Даваацэрэнгийн хэргийг шалгаж дуусч, нийслэлийн прокурорын байгууллагаас анхан 

"Эрдэнэт үйлдвэр"-ийн захирал асан Ц.Даваацэрэнгийн хэргийг шалгаж дуусч, нийслэлийн прокурорын байгууллагаас анхан 

»»
Наадмын нээлтийн тоглолтыг 7 дугаар сарын 11-ний 21:00 цагт дахин тоглоно
16:38

Tулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, 

Наадмын нээлтийн тоглолтыг 7 дугаар сарын 11-ний 21:00 цагт дахин тоглоно

Tулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, 

»»
Сэлэнгэ аймгаас оргосон оргодлыг баривчилжээ
15:43

Оргодол этгээдийг баривчилж, мөрдөн шалгах ажиллагаа явуулж байна. Тодруулбал, Оргодол этгээд “Т”нь Сэлэнгэ аймгийн 

Сэлэнгэ аймгаас оргосон оргодлыг баривчилжээ

Оргодол этгээдийг баривчилж, мөрдөн шалгах ажиллагаа явуулж байна. Тодруулбал, Оргодол этгээд “Т”нь Сэлэнгэ аймгийн 

»»
Хойд дүр тодруулах нь 14-р Далай ламын дураараа шийддэг асуудал биш гэв
14:16

14-р Далай лам дахин төрөх тухай мэдэгдэл гаргасны дараа Хятадын Буддын шашны холбоо пүрэв гарагт албан ёсны мэдэгдэл хийжээ.

Хойд дүр тодруулах нь 14-р Далай ламын дураараа шийддэг асуудал биш гэв

14-р Далай лам дахин төрөх тухай мэдэгдэл гаргасны дараа Хятадын Буддын шашны холбоо пүрэв гарагт албан ёсны мэдэгдэл хийжээ.

»»
Хүүхдийг морин дээр бэхэлж мордуулан амийг нь хохироосон гэх хэргийг Дээд шүүх шийдэв
14:11

Улсын дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар Я.Ц-д холбогдох хэргийг шүүгдэгчийн 

Хүүхдийг морин дээр бэхэлж мордуулан амийг нь хохироосон гэх хэргийг Дээд шүүх шийдэв

Улсын дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар Я.Ц-д холбогдох хэргийг шүүгдэгчийн 

»»
Япон Улсын Цог Жавхлант Эзэн Хаан Нарухито “Чингис хаан” үндэсний музейд зочиллоо
13:37

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүхийн урилгаар төрийн айлчлал хийж буй Япон Улсын Цог Жавхлант Эзэн

Япон Улсын Цог Жавхлант Эзэн Хаан Нарухито “Чингис хаан” үндэсний музейд зочиллоо

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүхийн урилгаар төрийн айлчлал хийж буй Япон Улсын Цог Жавхлант Эзэн

»»
Техаст үерийн улмаас амиа алдсан хүний тоо нэмэгджээ
13:25

ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 7 /CNN/. АНУ-ын Техас муж улсад хүчтэй үер болсны улмаас амиа алдсан

Техаст үерийн улмаас амиа алдсан хүний тоо нэмэгджээ

ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 7 /CNN/. АНУ-ын Техас муж улсад хүчтэй үер болсны улмаас амиа алдсан

»»
“Шөвгөрсөн бөхчүүд шинжилгээнд хамрагдаагүй бол цол олгохгүй”
10:47

Монголын үндэсний допингийн эсрэг байгууллагаас 21 аймаг, алслагдсан гурван дүүргийн хэмжээнд допингийн эсрэг 

“Шөвгөрсөн бөхчүүд шинжилгээнд хамрагдаагүй бол цол олгохгүй”

Монголын үндэсний допингийн эсрэг байгууллагаас 21 аймаг, алслагдсан гурван дүүргийн хэмжээнд допингийн эсрэг 

»»
"PLAYTIME 2025" наадмын үеэр 10 сүх, 33 хайч хураан авчээ
10:42

"Playtime 2025" арга хэмжээний үеэр металл илрүүлэгч ашиглан нийт 10 сүх, 33 хайч, 7 зодооны хэрэгсэл хураан авчээ. 

"Playtime 2025" арга хэмжээний үеэр металл илрүүлэгч ашиглан нийт 10 сүх, 33 хайч, 7 зодооны хэрэгсэл хураан авчээ. 

»»
BTS хамтлаг 2026 онд шинэ цомог гаргаж, дэлхийн аялан тоглолт хийнэ
10:33

Өмнөд Солонгосын алдарт BTS хамтлаг “Weverse” платформ дээр шууд дамжуулалт хийх үеэрээ ирэх жил эргэн эрэлтээ 

BTS хамтлаг 2026 онд шинэ цомог гаргаж, дэлхийн аялан тоглолт хийнэ

Өмнөд Солонгосын алдарт BTS хамтлаг “Weverse” платформ дээр шууд дамжуулалт хийх үеэрээ ирэх жил эргэн эрэлтээ 

»»
Наадмын нээлт, хаалтыг 21 аймгийн төв талбайд шууд дамжуулна
16:30

Үндэсний их баяр наадмыг зохион байгуулах хорооны ээлжит хуралдаанаар Тулгар төрийн 2234, Их Монгол Улсын 819, 

Наадмын нээлт, хаалтыг 21 аймгийн төв талбайд шууд дамжуулна

Үндэсний их баяр наадмыг зохион байгуулах хорооны ээлжит хуралдаанаар Тулгар төрийн 2234, Их Монгол Улсын 819, 

»»
Өсвөр насны хүүхдүүд гудамжинд танхайрсан үйлдлийг шалгаж байгаа
16:02

Зайсангийн Оргил худалдааны төв орчимд 12-16 насны согтуу хүүхдүүд танхайрсан зураг, бичлэг олон нийтийн сүлжээнд цацагдсан.

Өсвөр насны хүүхдүүд гудамжинд танхайрсан үйлдлийг шалгаж байгаа

Зайсангийн Оргил худалдааны төв орчимд 12-16 насны согтуу хүүхдүүд танхайрсан зураг, бичлэг олон нийтийн сүлжээнд цацагдсан.

»»
Наадмын нээлтийн тоглолтыг 7 дугаар сарын 11-ний 21:00 цагт дахин тоглоно
14:19

Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, 

Наадмын нээлтийн тоглолтыг 7 дугаар сарын 11-ний 21:00 цагт дахин тоглоно

Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, 

»»
“Хүннү Эйр” Улаанбаатар–Эрээн чиглэлийн нислэгийг 7-р сарын 10-ноос өдөр бүр эхлүүлнэ
00:09

2025 оны 7-р сарын 3, Улаанбаатар — Монголын иргэний агаарын тээврийн “Хүннү Эйр” ХХК энэ сарын 10-наас эхлэн Улаанбаатар-Эрээн чиглэлийн шууд нислэгээ өдөр бүрийн тогтмол давтамжтайгаар сэргээхээр болсноо мэдэгдлээ. 

“Хүннү Эйр” Улаанбаатар–Эрээн чиглэлийн нислэгийг 7-р сарын 10-ноос өдөр бүр эхлүүлнэ

2025 оны 7-р сарын 3, Улаанбаатар — Монголын иргэний агаарын тээврийн “Хүннү Эйр” ХХК энэ сарын 10-наас эхлэн Улаанбаатар-Эрээн чиглэлийн шууд нислэгээ өдөр бүрийн тогтмол давтамжтайгаар сэргээхээр болсноо мэдэгдлээ. 

»»
ЦЕГ: Хар тамхитай тэмцэх газрын алба хаагчид PLAYTIME болж буй тухайн газар ажиллаж байгаа
15:37

Өчигдөр буюу пүрэв гарагт жил бүр болдог PLAYTIME хөгжмийн фестивал арга хэмжээ Налайх дүүргийн нутагт гурав хоног 

ЦЕГ: Хар тамхитай тэмцэх газрын алба хаагчид PLAYTIME болж буй тухайн газар ажиллаж байгаа

Өчигдөр буюу пүрэв гарагт жил бүр болдог PLAYTIME хөгжмийн фестивал арга хэмжээ Налайх дүүргийн нутагт гурав хоног 

»»
НӨАТ-ын буцаан олголтыг энэ сард иргэдийн дансанд шилжүүлнэ
15:32

2025 оны хоёрдугаар улирал буюу 4, 5, 6-р сарын төлбөрийн баримтаа долдугаар сарын 8-ны 23:59:59 цагаас өмнө 

НӨАТ-ын буцаан олголтыг энэ сард иргэдийн дансанд шилжүүлнэ

2025 оны хоёрдугаар улирал буюу 4, 5, 6-р сарын төлбөрийн баримтаа долдугаар сарын 8-ны 23:59:59 цагаас өмнө 

»»
Сэлбэ хотын орон сууцжуулах төслийн шинэчилсэн таван багц тендерийг зарлалаа
15:08

Сэлбэ хотын орон сууцжуулах төслийн 3, 4 дүгээр багц тендерийг задалж, тав хувааж зарлана гэдгийг өнгөрсөн долоо 

Сэлбэ хотын орон сууцжуулах төслийн шинэчилсэн таван багц тендерийг зарлалаа

Сэлбэ хотын орон сууцжуулах төслийн 3, 4 дүгээр багц тендерийг задалж, тав хувааж зарлана гэдгийг өнгөрсөн долоо 

»»
ХӨСҮТ: 10-14 насны 4591 хүүхэд улаанбурханаар өвджээ
14:20

Xалдварт өвчин судлалын үндэсний төвөөс гаргасан мэдээллээр, 2025 оны долдугаар сарын 4-ны байдлаар улаанбурхан 

ХӨСҮТ: 10-14 насны 4591 хүүхэд улаанбурханаар өвджээ

Xалдварт өвчин судлалын үндэсний төвөөс гаргасан мэдээллээр, 2025 оны долдугаар сарын 4-ны байдлаар улаанбурхан 

»»
И.Цэлмүүн шатрын өсвөрийн дэлхийн цомоос медаль хүртсэн анхны тамирчин болов
14:11

Гүрж улсын Батуми хотод шатрын 8, 10, 12 насныхны Дэлхийн цомын тэмцээн зургадугаар сарын 22-ноос долоодугаар 

И.Цэлмүүн шатрын өсвөрийн дэлхийн цомоос медаль хүртсэн анхны тамирчин болов

Гүрж улсын Батуми хотод шатрын 8, 10, 12 насныхны Дэлхийн цомын тэмцээн зургадугаар сарын 22-ноос долоодугаар 

»»
Бусдыг хутгалсан гэх этгээдүүдийг хяналтын камерын тусламжтай олж тогтоон мөрдөн шалгаж байна
10:34

Энэ оны 07 дугаар сарын 03-ны өдөр цахим орчинд “Үл таних этгээд дүүг минь зөрж өнгөрөхдөө хутгалсан байна” гэх мэдээлэл нийтлэгдсэн.

Бусдыг хутгалсан гэх этгээдүүдийг хяналтын камерын тусламжтай олж тогтоон мөрдөн шалгаж байна

Энэ оны 07 дугаар сарын 03-ны өдөр цахим орчинд “Үл таних этгээд дүүг минь зөрж өнгөрөхдөө хутгалсан байна” гэх мэдээлэл нийтлэгдсэн.

»»
Ээлжийн амралтын мөнгөө дутуу авбал маргаан таслах комиссоор шийдүүлэх боломжтой
10:32

–Зарим хүмүүс ээлжийн амралтын мөнгө нь бодсоноос нь бага орсон гээд байдаг. Үндсэн цалингаас нь ээлжийн амралтын 

Ээлжийн амралтын мөнгөө дутуу авбал маргаан таслах комиссоор шийдүүлэх боломжтой

–Зарим хүмүүс ээлжийн амралтын мөнгө нь бодсоноос нь бага орсон гээд байдаг. Үндсэн цалингаас нь ээлжийн амралтын 

»»
Сэлэнгэ аймгийн Баянгол сумын нутагт гарсан түймрийг бүрэн унтраалаа
10:07

Сэлэнгэ аймгийн Баянгол сумын Баян багийн “Хар морьт” гэдэг газар гарсан ойн гал түймрийг өнөөдөр /2025.07.03/ 13:41 

Сэлэнгэ аймгийн Баянгол сумын нутагт гарсан түймрийг бүрэн унтраалаа

Сэлэнгэ аймгийн Баянгол сумын Баян багийн “Хар морьт” гэдэг газар гарсан ойн гал түймрийг өнөөдөр /2025.07.03/ 13:41 

»»
Labubu-г бүтээгч Хятадын хамгийн залуу тэрбумтан боллоо
10:01

“Pop Mart” компанийн тэргүүн, 38 настай Ван Нин Хятадын хамгийн баян 10 хүний тоонд багтаж, улсынхаа хамгийн залуу тэрбумтан болжээ.

Labubu-г бүтээгч Хятадын хамгийн залуу тэрбумтан боллоо

“Pop Mart” компанийн тэргүүн, 38 настай Ван Нин Хятадын хамгийн баян 10 хүний тоонд багтаж, улсынхаа хамгийн залуу тэрбумтан болжээ.

»»
Ой, хээрийн гал түймэртэй тэмцэх, шуурхай хариу арга хэмжээ авахад шаардлагатай 6,7 тэрбум төгрөгийг Засгийн газрын нөөц сангаас гаргана
09:53

Засгийн газрын ээлжит бус хуралдаан боллоо.

Ой, хээрийн гал түймэртэй тэмцэх, шуурхай хариу арга хэмжээ авахад шаардлагатай 6,7 тэрбум төгрөгийг Засгийн газрын нөөц сангаас гаргана

Засгийн газрын ээлжит бус хуралдаан боллоо.

»»
Хятадын эрдэмтэд хүчирхэг шинэ оптик тооцоолох чип бүтээжээ
17:48

Хятадын эрдэмтэд тооцоолол хийхдээ цахилгааны оронд гэрэл ашиглаж ажилладаг компьютерийн чипийг бүтээжээ. 

Хятадын эрдэмтэд хүчирхэг шинэ оптик тооцоолох чип бүтээжээ

Хятадын эрдэмтэд тооцоолол хийхдээ цахилгааны оронд гэрэл ашиглаж ажилладаг компьютерийн чипийг бүтээжээ. 

»»
Ливерпулийн довтлогч Диого Жота 28 насандаа таалал төгслөө
17:44

Английн Премьер лигийн аварга Ливерпуль багийн довтлогч Диого Жота Испанид автомашины ослоор өөд боллоо. 

Ливерпулийн довтлогч Диого Жота 28 насандаа таалал төгслөө

Английн Премьер лигийн аварга Ливерпуль багийн довтлогч Диого Жота Испанид автомашины ослоор өөд боллоо. 

»»
Өсвөрийн шатарчдын “Дэлхийн цом” тэмцээнээс И.Цэлмүүн хүрэл медаль хүртжээ
17:36

Монгол Улсын дөрвөн удаагийн аварга шатарчин И.Цэлмүүн өсвөрийн шатарчдын “Дэлхийн цом” тэмцээнээс хүрэл медаль хүртсэн байна.

Өсвөрийн шатарчдын “Дэлхийн цом” тэмцээнээс И.Цэлмүүн хүрэл медаль хүртжээ

Монгол Улсын дөрвөн удаагийн аварга шатарчин И.Цэлмүүн өсвөрийн шатарчдын “Дэлхийн цом” тэмцээнээс хүрэл медаль хүртсэн байна.

»»
II улирлын баримтаа энэ сарын 8-ны дотор бүртгүүлж, НӨАТ-ын буцаан олголт авна
16:07

2025 оны хоёрдугаар улирлын төлбөрийн баримтаа долоодугаар сарын 8-ны 23:59:59 цагаас өмнө амжиж бүртгүүлэн НӨАТ-ын буцаан олголтын урамшууллаа авна.

II улирлын баримтаа энэ сарын 8-ны дотор бүртгүүлж, НӨАТ-ын буцаан олголт авна

2025 оны хоёрдугаар улирлын төлбөрийн баримтаа долоодугаар сарын 8-ны 23:59:59 цагаас өмнө амжиж бүртгүүлэн НӨАТ-ын буцаан олголтын урамшууллаа авна.

»»
Хойд Солонгос улс аялал жуулчлалын шинэ бүсээ нээв
15:46

Хойд Солонгос улс зургадугаар сарын 24-ний өдөр Вонсан Калма аялал жуулчлалын бүсийг нээлээ. Далайн эргийн шинэ 

Хойд Солонгос улс аялал жуулчлалын шинэ бүсээ нээв

Хойд Солонгос улс зургадугаар сарын 24-ний өдөр Вонсан Калма аялал жуулчлалын бүсийг нээлээ. Далайн эргийн шинэ 

»»
Чансаатай хөгжлийг дэмжиж буй Өвөр Монголын практик
14:58

ХКН-ын төв хорооны ерөнхий нарийн бичгийн дарга Ши Жиньпин 2023 оны 06-р сард ӨМӨЗО-нд дөрөв дэх удаа ажиллаж, Өвөр Монголын ажлыг удирдан чиглүүлэв. Ши Жиньпин дарга:

- Бид ХКН-ын төв хорооноос ӨМӨЗО-нд авч буй стратегийн бодлогыг тууштай баримталж, хөгжлийн шинэ үзэл баримтлалыг бүрэн, үнэн зөв, иж бүрэн хэрэгжүүлэх ёстой. Чансаатай хөгжлийг ахиулах үндсэн зорилтод анхаарлаа хандуулан, Хятадын үндэстнүүдийн хамтын цогцын ухамсрыг бэхжүүлж, хөгжил, аюулгүй байдалд адилхан ач холбогдол өгөх ёстой. Экологийг тэргүүнд тавих ногоон хөгжлийн чиг баримжааг баримталж, хөгжлийн шинэ хэв маягийг бий болгоход идэвхтэй нэгдэж, үйлчилнэ. "Экологийн болон аюулгүйн халхавч", "Хоёр бааз", "Нэг гүүрэн гарц"-ын бүтээн байгуулалтад шинэ амжилт үзүүлж, Өвөр Монголд Хятад маягийн орчин үеийн шинэчлэлийн шинэ хуудсыг нээх ёстой гэж онцоллоо.

2025 оны Зуны Давосын форум дах ”Хятадын хэв маяг”
14:55

2025 оны Зуны Давосын форумын үеэр Тяньжинь хот хамгийн сүүлийн үеийн технологи, ухаалаг үйлдвэрлэл, түүхэн соёл, хотын өнгө үзэмж зэрэг олон төрлийн сэдвийг хамарч, үүний зэрэгцээ соёлын биет бус өвийн гайхамшигт төслүүд, соёл урлагийн тоглолт, тусгай хоолны амталгаа болон бусад арга хэмжээнүүд зохион байгуулж, өнгөрсөн ба одоо үеийг хослуулсан, нээлттэй, хүртээмжтэй байдал, инновац ба дэвшлийг агуулсан "Хятадын хэв маяг"-ийг зочдод мэдрүүлсэн байна.

2025 оны Зуны Давосын форум дах ”Хятадын хэв маяг”

2025 оны Зуны Давосын форумын үеэр Тяньжинь хот хамгийн сүүлийн үеийн технологи, ухаалаг үйлдвэрлэл, түүхэн соёл, хотын өнгө үзэмж зэрэг олон төрлийн сэдвийг хамарч, үүний зэрэгцээ соёлын биет бус өвийн гайхамшигт төслүүд, соёл урлагийн тоглолт, тусгай хоолны амталгаа болон бусад арга хэмжээнүүд зохион байгуулж, өнгөрсөн ба одоо үеийг хослуулсан, нээлттэй, хүртээмжтэй байдал, инновац ба дэвшлийг агуулсан "Хятадын хэв маяг"-ийг зочдод мэдрүүлсэн байна.

»»
УИХ-ын гишүүн П.Сайнзориг Counter strike-2 тоглоомын дэлхийн аваргын дэд байрт шалгарсан “THE MONGOLZ” багийн тамирчидтай уулзлаа
13:36

АНУ-д болсон Countre strike-2 энэ оны эхний дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнээс Монголын The MongolZ баг Ази тивээс 

УИХ-ын гишүүн П.Сайнзориг Counter strike-2 тоглоомын дэлхийн аваргын дэд байрт шалгарсан “THE MONGOLZ” багийн тамирчидтай уулзлаа

АНУ-д болсон Countre strike-2 энэ оны эхний дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнээс Монголын The MongolZ баг Ази тивээс 

»»
Унадаг дугуйтай бага насны хүүхэд замын хөдөлгөөнд оролцож байх үедээ ачааны машинд дайруулж, амь насаа алджээ
13:27

Энэ оны 06 дугаар сарын 27-ны өдөр Увс аймгийн цагдаагийн газарт “Гурван замын уулзварт ачааны автомашин унадаг 

Унадаг дугуйтай бага насны хүүхэд замын хөдөлгөөнд оролцож байх үедээ ачааны машинд дайруулж, амь насаа алджээ

Энэ оны 06 дугаар сарын 27-ны өдөр Увс аймгийн цагдаагийн газарт “Гурван замын уулзварт ачааны автомашин унадаг 

»»
Юн Сук Ёл баривчлагдсан тул сонсголд оролцож чадсангүй
09:48

Өмнөд Солонгосын ерөнхийлөгч Юн Сук Ёлыг арванхоёрдугаар сарын 3-нд цэргийн онц байдал тогтоох зарлигаас өмнө 

Юн Сук Ёл баривчлагдсан тул сонсголд оролцож чадсангүй

Өмнөд Солонгосын ерөнхийлөгч Юн Сук Ёлыг арванхоёрдугаар сарын 3-нд цэргийн онц байдал тогтоох зарлигаас өмнө 

»»
Маск шинэ нам байгуулахаа зарлаж, Трамп түүнийг нь шүүмжлэв
14:47

АНУ-ын ерөнхийлөгч Дональд Трамп ойрын холбоотон байсан Илон Маскийн улс төрийн шинэ нам байгуулах төлөвлөгөөг шүүмжиллээ.

Маск шинэ нам байгуулахаа зарлаж, Трамп түүнийг нь шүүмжлэв

АНУ-ын ерөнхийлөгч Дональд Трамп ойрын холбоотон байсан Илон Маскийн улс төрийн шинэ нам байгуулах төлөвлөгөөг шүүмжиллээ.

»»
Трамп: Путин дайныг зогсоогоогүйд сэтгэл дундуур байна
12:02

Долдугаар сарын 7-нд АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Израилийн Ерөнхий сайд Биньямин Нетаньяхугийг Цагаан 

Трамп: Путин дайныг зогсоогоогүйд сэтгэл дундуур байна

Долдугаар сарын 7-нд АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Израилийн Ерөнхий сайд Биньямин Нетаньяхугийг Цагаан 

»»
Палестин улс байгуулахыг Израил улс зөвшөөрөхгүй гэж мэдэгджээ
11:00

ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 8 /TASS/. Бүрэн эрхт тусгаар тогтносон Палестин улсыг байгуулахыг, мөн тус 

Палестин улс байгуулахыг Израил улс зөвшөөрөхгүй гэж мэдэгджээ

ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 8 /TASS/. Бүрэн эрхт тусгаар тогтносон Палестин улсыг байгуулахыг, мөн тус 

»»
Хойд дүр тодруулах нь 14-р Далай ламын дураараа шийддэг асуудал биш гэв
14:16

14-р Далай лам дахин төрөх тухай мэдэгдэл гаргасны дараа Хятадын Буддын шашны холбоо пүрэв гарагт албан ёсны мэдэгдэл хийжээ.

Хойд дүр тодруулах нь 14-р Далай ламын дураараа шийддэг асуудал биш гэв

14-р Далай лам дахин төрөх тухай мэдэгдэл гаргасны дараа Хятадын Буддын шашны холбоо пүрэв гарагт албан ёсны мэдэгдэл хийжээ.

»»
Техаст үерийн улмаас амиа алдсан хүний тоо нэмэгджээ
13:25

ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 7 /CNN/. АНУ-ын Техас муж улсад хүчтэй үер болсны улмаас амиа алдсан

Техаст үерийн улмаас амиа алдсан хүний тоо нэмэгджээ

ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 7 /CNN/. АНУ-ын Техас муж улсад хүчтэй үер болсны улмаас амиа алдсан

»»
И.Маск шинээр нам байгуулна
10:32

ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 6 /DW/. Дэлхийн хамгийн баян хүн гэгддэг Илон Маск “Америкийн нам” 

И.Маск шинээр нам байгуулна

ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 6 /DW/. Дэлхийн хамгийн баян хүн гэгддэг Илон Маск “Америкийн нам” 

»»
Хойд Солонгос улс аялал жуулчлалын шинэ бүсээ нээв
15:46

Хойд Солонгос улс зургадугаар сарын 24-ний өдөр Вонсан Калма аялал жуулчлалын бүсийг нээлээ. Далайн эргийн шинэ 

Хойд Солонгос улс аялал жуулчлалын шинэ бүсээ нээв

Хойд Солонгос улс зургадугаар сарын 24-ний өдөр Вонсан Калма аялал жуулчлалын бүсийг нээлээ. Далайн эргийн шинэ 

»»
Хэт халалтын улмаас Франц сургуулиудын үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарлав
09:44

Европт хэт халалт эхэлсний улмаас Франц сургууль, цэцэрлэгүүдийн үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарласан байна.

Хэт халалтын улмаас Франц сургуулиудын үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарлав

Европт хэт халалт эхэлсний улмаас Франц сургууль, цэцэрлэгүүдийн үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарласан байна.

»»
Д.Трамп: Израиль гал зогсооход шаардлагатай нөхцөлүүдийг хүлээж авлаа
15:13

АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трамп долдугаар сарын 1-нд мэдэгдэхдээ, Израиль Палестины Исламын эсэргүүцлийн хөдөлгөөн 

Д.Трамп: Израиль гал зогсооход шаардлагатай нөхцөлүүдийг хүлээж авлаа

АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трамп долдугаар сарын 1-нд мэдэгдэхдээ, Израиль Палестины Исламын эсэргүүцлийн хөдөлгөөн 

»»
Путин, Макрон нар гурван жилийн дараа дахин утсаар ярилаа
12:47

ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин, Францын Ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон нар долдугаар сарын 1-ний өдөр утсаар

Путин, Макрон нар гурван жилийн дараа дахин утсаар ярилаа

ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин, Францын Ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон нар долдугаар сарын 1-ний өдөр утсаар

»»
Путин, Макрон нар гурван жилийн дараа утсаар ярихдаа Иран, Украины асуудлыг хэлэлцэв
08:59

ОХУ-ын ерөнхийлөгч Владимир Путин болон Францын ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон нар Иран-Израилын мөргөлдөөн, 

Путин, Макрон нар гурван жилийн дараа утсаар ярихдаа Иран, Украины асуудлыг хэлэлцэв

ОХУ-ын ерөнхийлөгч Владимир Путин болон Францын ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон нар Иран-Израилын мөргөлдөөн, 

»»
Трампаас болж унасан АНУ-ын хөрөнгийн зах зээл одоо түүхэн дээд түвшинд хүрэв, энэ өсөлт хэр удаан үргэлжлэх вэ
11:24

АНУ-ын хөрөнгийн зах зээл сүүлийн саруудад олон сорилттой тулгарсан. Ерөнхийлөгч Доналд Трампын гаалийн татвар, 

Трампаас болж унасан АНУ-ын хөрөнгийн зах зээл одоо түүхэн дээд түвшинд хүрэв, энэ өсөлт хэр удаан үргэлжлэх вэ

АНУ-ын хөрөнгийн зах зээл сүүлийн саруудад олон сорилттой тулгарсан. Ерөнхийлөгч Доналд Трампын гаалийн татвар, 

»»
Дональд Трампын дэвшүүлсэн хуулийн төслийг Маск дахин шүүмжлэв
09:25

Зургадугаар сарын 28-ны өдөр Америкийн бизнес эрхлэгч Элон Маск АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трампын дэвшүүлсэн "том мөртөө 

Дональд Трампын дэвшүүлсэн хуулийн төслийг Маск дахин шүүмжлэв

Зургадугаар сарын 28-ны өдөр Америкийн бизнес эрхлэгч Элон Маск АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трампын дэвшүүлсэн "том мөртөө 

»»
Баруун Европ даяар хэт халж байна
15:25

БЕРЛИН, 2025 оны зургаадугаар сарын 30 /DW/. Өнгөрсөн амралтын өдрүүдэд Баруун Европын орнуудад агаарын хэм 

Баруун Европ даяар хэт халж байна

БЕРЛИН, 2025 оны зургаадугаар сарын 30 /DW/. Өнгөрсөн амралтын өдрүүдэд Баруун Европын орнуудад агаарын хэм 

»»
Японд ажлаас үүдэлтэй сэтгэцийн өвчлөл дээд хэмжээнд хүрчээ
18:24

ТОКИО, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /NHK/. Японд ажилтай холбоотой сэтгэцийн эрүүл мэндийн асуудлаар 

Японд ажлаас үүдэлтэй сэтгэцийн өвчлөл дээд хэмжээнд хүрчээ

ТОКИО, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /NHK/. Японд ажилтай холбоотой сэтгэцийн эрүүл мэндийн асуудлаар 

»»
АНУ, Хятад улс худалдааны хэлэлцээр байгуулжээ
13:46

ВАШИНГТОН, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /TASS/. АНУ энэ сарын 25-нд БНХАУ-тай худалдааны шинэ 

АНУ, Хятад улс худалдааны хэлэлцээр байгуулжээ

ВАШИНГТОН, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /TASS/. АНУ энэ сарын 25-нд БНХАУ-тай худалдааны шинэ 

»»
Ираны дээд удирдагч: АНУ-ын цохилт ямар ч үр дүнд хүрээгүй
10:24

Ираны дээд удирдагч Аятолла Али Хамней АНУ-ын Ираны цөмийн байгууламжуудад өгсөн агаарын цохилт нь нөхцөл 

Ираны дээд удирдагч: АНУ-ын цохилт ямар ч үр дүнд хүрээгүй

Ираны дээд удирдагч Аятолла Али Хамней АНУ-ын Ираны цөмийн байгууламжуудад өгсөн агаарын цохилт нь нөхцөл 

»»
Кенид улс даяар жагсаал болж, 16 хүн амь үрэгджээ
10:16

“Amnesty Kenya” байгууллага мэдэгдэл хийхдээ лхагва гарагт /2025.06.25/ улс даяар явагдсан засгийн газрыг эсэргүүцсэн 

Кенид улс даяар жагсаал болж, 16 хүн амь үрэгджээ

“Amnesty Kenya” байгууллага мэдэгдэл хийхдээ лхагва гарагт /2025.06.25/ улс даяар явагдсан засгийн газрыг эсэргүүцсэн 

»»
Израил-Ираны дайн ба “Сибирийн хүч-2”
08:39

БЭЭЖИН, 2025 оны зургаадугаар сарын 26 /DW/. Оросоос эрчим хүчний хэт хамааралтай болохоос болгоомжилдог 

Израил-Ираны дайн ба “Сибирийн хүч-2”

БЭЭЖИН, 2025 оны зургаадугаар сарын 26 /DW/. Оросоос эрчим хүчний хэт хамааралтай болохоос болгоомжилдог 

»»
Парист орсон хүчтэй аадар борооны улмаас RER галт тэрэгний буудал усанд автжээ
14:12

Парист орсон хүчтэй аадар борооны улмаас RER галт тэрэгний буудал усанд автжээ. Улсын хэмжээнд хэт халалтын улмаас аадар бороо үргэлжилж, сүүлийн өдрүүдэд агаарын хэм 40°C давжээ.

Парист орсон хүчтэй аадар борооны улмаас RER галт тэрэгний буудал усанд автжээ

Парист орсон хүчтэй аадар борооны улмаас RER галт тэрэгний буудал усанд автжээ. Улсын хэмжээнд хэт халалтын улмаас аадар бороо үргэлжилж, сүүлийн өдрүүдэд агаарын хэм 40°C давжээ.

»»
Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг
14:42

Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг

Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг

Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг

»»
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл Улаанбаатар хотын түгжрэлийг бууруулах бодлоготой уялдуулж шийдвэрлэнэ
18:07

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл 

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл Улаанбаатар хотын түгжрэлийг бууруулах бодлоготой уялдуулж шийдвэрлэнэ

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл 

»»
ХЗДХ-ийн сайд О.Алтангэрэл: Ухаа Худагийн ордын төрийн эзэмшлийн хувь хэмжээг тогтоох тогтоолын төслийг УИХ-д өргөн мэдүүлнэ
12:07

Монгол Улсын Засгийн газраас стратегийн ач холбогдол бүхий ашигт малтмалын орд гэж УИХ-аас тогтоосон Ухаа Худагийн 

ХЗДХ-ийн сайд О.Алтангэрэл: Ухаа Худагийн ордын төрийн эзэмшлийн хувь хэмжээг тогтоох тогтоолын төслийг УИХ-д өргөн мэдүүлнэ

Монгол Улсын Засгийн газраас стратегийн ач холбогдол бүхий ашигт малтмалын орд гэж УИХ-аас тогтоосон Ухаа Худагийн 

»»
Батзандан яаж ажиллах ёстойг Учрал санууллаа
14:24
Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн
18:27

Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн. Харин энэ талаар Сангийн сайд

Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн

Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн. Харин энэ талаар Сангийн сайд

»»
Сар шинийн амралтыг 7-10 хоног болгож сунгахыг та дэмжих үү?
21:13
Б.Жаргалсайхан: Монголчууд юм үзээгүй зангаасаа болж дээр доороо хэрэлдэж алалцдаг учраас улс хөгжихгүй байна
11:50
ВИДЕО: БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёол баривчлагдахаасаа өмнө богино хэмжээний ганцаарчилсан мэдэгдэл хийжээ
17:15

Онц байдал тогтоосонтой нь холбогдуулан БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёолийг баривчлах тушаал гаргаж өнөөдөр өглөө 

ВИДЕО: БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёол баривчлагдахаасаа өмнө богино хэмжээний ганцаарчилсан мэдэгдэл хийжээ

Онц байдал тогтоосонтой нь холбогдуулан БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёолийг баривчлах тушаал гаргаж өнөөдөр өглөө 

»»
Хамтарсан Засгийн газрын 2024-2028 онд хэрэгжүүлэх 14 мега төслийг танилцуулж байна - Төсөл-8 Гангийн үйлдвэр
11:33
150 мВт хүчин чадалтай станц эрчим хүчээ нийлүүлж эхэллээ
18:43
СТАНДАРТ бидний амьд явах баталгаа
18:22
Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа
13:48

Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа. Хамтдаа зүтгэж, эрчээ алдсан ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ салбарыг сэргээцгээе!

#GoMongolia

Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа

Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа. Хамтдаа зүтгэж, эрчээ алдсан ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ салбарыг сэргээцгээе!

#GoMongolia

»»
Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 1500 айлтай гэрээ хийгээд байна
10:57

Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 

Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 1500 айлтай гэрээ хийгээд байна

Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 

»»
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Улаанбаатар хотын бүтээн байгуулалтын талаар сэтгүүлчдийн асуултад хариуллаа
17:57

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Хамтарсан Засгийн газар Бүсчилсэн хөгжлийн бодлого бүхий үйл ажиллагааны хөтөлбөр хэрэгжүүлнэ. 

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Улаанбаатар хотын бүтээн байгуулалтын талаар сэтгүүлчдийн асуултад хариуллаа

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Хамтарсан Засгийн газар Бүсчилсэн хөгжлийн бодлого бүхий үйл ажиллагааны хөтөлбөр хэрэгжүүлнэ. 

»»
Хамтарсан Засгийн газар 2024-2028 онд 14 мега төсөл хэрэгжүүлнэ
23:25

Төсөл-1

Хамтарсан Засгийн газар 2024-2028 онд 14 мега төсөл хэрэгжүүлнэ

Төсөл-1

»»
Элон Маск хиймэл оюун ухаан ашиглан дэлхийн удирдагчдын загварын шоу хийжээ
22:02

Элон Маск дэлхийн улс төрийн удирдагчид болон технологийн аваргуудыг хиймэл оюун ухаанаар бүтээгдсэн виртуал 

Элон Маск хиймэл оюун ухаан ашиглан дэлхийн удирдагчдын загварын шоу хийжээ

Элон Маск дэлхийн улс төрийн удирдагчид болон технологийн аваргуудыг хиймэл оюун ухаанаар бүтээгдсэн виртуал 

»»
Авлигачид ялах уу, ард түмэн ялах уу?
20:36
Ахмадуудад туслах робот хүүг зохион бүтээжээ
14:45

Германий “Navel Robotics” гэх гарааны компани өндөр настнуудын асрамжийн газарт ашиглах зориулалттай робот үйлдвэрлэж эхэлжээ.

Ахмадуудад туслах робот хүүг зохион бүтээжээ

Германий “Navel Robotics” гэх гарааны компани өндөр настнуудын асрамжийн газарт ашиглах зориулалттай робот үйлдвэрлэж эхэлжээ.

»»
Газар тариалан, гурилын үйлдвэрлэл жилд 3-4% ашигтай. Харин уул уурхайн үйлдвэрлэл 40-50% ашигтай
20:57












bolod.mn logo
RSS Feeds | Холбоо барих | Маркетингийн алба |
Мэдээлэл хуулбарлах хориотой. © 2005-2024 Bolod Мэдээллийн сүлжээ сайт. Бүх эрх хуулиар хамгаалагдсан. Developed by: "Онлайн Хүрээ" ХХК