МАН-ынхан өөрчлөлтөө намын дэргэдэх төрийн бус байгууллагууддаа ч мөн чамгүй ач холбогдол өгч хийхээр болж буй юм. Залуучууд, оюутны, эмэгтэйчүүдийн гэх зэрэг төрийн бус байгууллагуудынх нь хувьд ээлж дараалан дарга цэргээ сольж хольж, ирэх сонгуульд М.Энхболд даргатай баг болон зүтгэх нэг санаа нэгдмэл сэтгэлтэй гишүүдээ тэргүүлэх эгнээнд авчирч тамир тэнхээг нь үзэхээр шийдсэн гэнэ. Эдгээр байгууллагын толгойд сууж, тамга атгах нь хариуцлагаас гадна улстөрчийн хувьд том боломж. Учир нь ирэх сонгуульд намын жагсаалтаар нэр дэвшигчдийн эхний хэдэд энэ байгууллагуудын тэргүүнүүд найдвартай нэрээ зоолгох юм. Тэр утгаараа өмнө нь дарга олох гэж зовдог байсан намын дэргэдэх байгууллагууд өдгөө олдсон дарга нараа шингээх, өрсөлдөгчдийнх нь учрыг олох гэдэг чамгүй том даваатай учирдаг болоод байгаа билээ.

МАН-ын хүүхнүүдийг нэгтгэдэг Нийгмийн ардчилал Монголын эмэгтэйчүүдийн холбоо энэ cap шинээс урьтаж толгойгоо шинэчлэх их аянд хэдийнэ морджээ. Удирдах зөвлөл нь хуралдаж одоогийн Ёрөнхийлөгч Д.Оюунхорол ажлаа өгөхөөр болсон тухай ярилцаад шинэ тэргүүнд хэнийг сойхоо, шинэчлэгдсэн намынхаа дарга нартай хэрхэн яаж дөрөө харшуулахаа зөвлөлдсөн тухай хэвлэлд хэдийнэ мэдээлсэн. Энэ байгууллагын тэргүүний албаа эрхэм гишүүн Д.Оюунхорол өгөхөөр болсон нь юунаас эхтэйг тодорхой дуулгаагүй ч шинэчлэгдэж буй намдаа нэмэр болох үүргийг шинэ хүнд өгөх нь зүйтэй хэмээсэн бөөрөнхий тайлбар л дайж байгаа.

Гэтэл намынх нь байраар нисч, хүүхнүүдийнх нь дунд аяга цайны хачир нэмж буй дэггүй бор шувуудын шулганаагаар бол МАН өнгөрсөн сонгуулиудад ялангуяа Ерөнхийлөгчийн сонгуульд өвдөг шороодсоны бурууг намын дарга нарын хүрээнд Д.Оюунхорол гишүүний тэргүүлдэг Нийгмийн ардчилал Монголын эмэгтэйчүүдийн холбоо тааруу ажилласантай холбоотой хэмээн ил шулуухан биш ч элдэв үгээр илэрхийлсэн гэцгээж байна. Үүнд эгдүүцсэн эрхэм гишүүн ажлаа өгнө хэмээн тонгочсон юм байх. Үүнийг л хүлээж байсан холбооныхон нь ч уухайн тас дэмжиж, дараагийн Ерөнхийлөгчийн эрэлд гарсан гэнэ. Гэхдээ эрэлд хатаж зовоод байх шаардлага гараагүй. Учир нь нэгэнт намын дарга М.Энхболд болсон учраас хүүхнүүдийг ч хотын фракцын хүн толгойлох ёстой гэх яриа хөөрөө эртнээс өрнөсөн. Хотын фракцынхан дунд энэ үүргийг хэнд үүрүүлэхээ шийдэж ядах юм байгаагүй. Намд ч, төрд ч ажиллаж үзсэн, элдэвт урваж шарваад байдаггүй Ц.Цогзолмаад даатгая хэмээн энэ фракцынхан өвөр зуураа шийдсэн гэдэг. Нэг үгээр нэг хүн дээр тогтоод энэ асуудлыг шийдсэн хэмээн дээр дооргүй бодоцгоож байтал хүүхнүүдийн холбооны Удирдах зөвлөлийн хурал дээр төлөвлөж тооцоолоогүй асуудал

Б.Ундармаа энэ албан тушаалын төлөө өөрийгөө сойхоор шийдсэнээ гэнэтхэн дуулгасан юм байх. Тэрбээр "Би намд олон жил болсон уу гэвэл болсон. Зүтгэсэн үү гэвал зүтгэсэн. Эмэгтэйчүүдийн байгууллагыг санхүүжүүлээд аваад явах чадал надад байна" хэмээн ил шулуухан зүтгэсэн гэнэ. Үүнд зарим нь ихэд эгдүүцэж, ярьж тохирсон атлаа яагаад гэнэтхэн ийм шийдвэр гаргав хэмээн баахан хэл үг наагуур цаагуур хаяцгааж эхэлсэн байна. Эцэст нь энэ бүгдийг холбооны экс ерөнхийлөгчийн хатгаасаар хиллээ хэмээн хардаж ч буй юм байх. Ц.Цогзолмаагаас ялгарах Б.Ундармаагийн хамгийн том давуу тал нь тэр мөнгөтэй. Тиймээс хүүхнүүдийн хурлын тогтсон сценарийг мөнгөөр бужигнуулж орхих тал бий гэнэ.

Б.Ундармаатай зэрэгцээд П.Анужин гэж хатагтай бас энэ сунгаанаас үлдэхгүй хэмээн зүтгэж эхэлсэн гэх яриа байгаа. "Монгол тулгатны зуун эрхэм"- ээр олонд танигдсан энэ бүсгүй улстөрчийн замналаа ёстой л ногоон гэрлээр өсгөж яваа нэгэн. Чухам ямар шалгуураар ч юм бэ намын Бага хуралд багтаж байсан тэрбээр өдгөө Удирдах зөвлөлд сонгогдож намын бодлого тодорхойлогчийн байр суурьт хүртлээ дээшилсэн. Тиймээс эмэгтэйчүүдийн форнтод ар тал хийхийг хүсч буйг нь буруутгах аргагүй. Гэхдээ намынхаа төлөө хоёргүй сэтгэлээр байгаа бүхнээ өмнөө барин зүтгэнэ гэдэг юу л бол гэсэн эргэлзээ нэг биш хүнд байгаа нь үнэн. Ингэж бодох сэжүүрийг залуу хатагтай өөрөө өгсөн ч гэдэг юм. Ерөнхийлөгчийн сонгуулиар намынхаа нэр дэвшигчийг дэмжихээс улайм цайм татгалзсан тухай жиг жуг явж байсан нь үүнтэй холбоотой байж мэдэх юм. П.Анужингийн хувьд эмэгтэйчүүдийн их хурлын үеэр танхимаас нэр дэвшүүлэх замаар НАМЭХ-ны ерөнхийлөгчийн суудлын төлөө өрсөлдөнө хэмээн тооцоолсон гэнэ. Энэ нь ч бас амжилт олох магадлалтай. Намын дарга нарын бодлогын хүн Ц.Цогзолмаатай "Бишрэлт"-ийн Б.Ундармаа халз тулахаар орж ирэхэд тацхимаас нэр дэвшсэн П.Анужин дундуур нь гүйгээд эвтэйхэн барианд орчихож магадгүй аж. Энэ тухай пиар ч хэвлэлээр хэдийнэ яваад эхэлсэн байна билээ.

Гэтэл эмэгтэйчүүдийн их хурал их сониноор өрнөх өөр нэг хувилбар бас байгаа. Тэр нь УИХ-ын гишүүн Д.Сарангэрэл энэ сунгаанд оролцох эсэхээс ихээхэн хамаарах юм. Түүний нэрийг их эртнээс ярьсан. Гэхдээ эрхэм гишүүн Ц.Цогзолмаад энэ байгууллагын жолоо цулбуурыг атгуулахаар нэгэнт шийдсэн бол би энэ шийдвэрийг дэмжээд нэрээ дэвшүүлэхгүй хэмээсэн гэдэг. Гэтэл сүүлийн үед сонголтыг нь баллуурдаж мэдэх сонин сонин хувилбарууд яригдаад эхэлсэн тул шийдвэрээсээ буцаж магадгүй сураг байна. Өөрөөр хэлбал, эмэгтэйчүүдийн байгууллагын тэргүүнийг өнгө мөнгөөр биш итгэл үнэмшил сэтгэл зүрхээрээ авч явах ёстой хэмээсэн ганцхан шалгуур түүнийг шийдвэрээ өөрчлөхөд хүргэж мэдэх гэнэ. Тиймээс өрсөлдөөнд оролцож магадгүй. Үүнийг тэр ганц өөрөө хүсээд буй ч юм биш. Нийгэмд танигдсан энэ бүсгүйд намын гишүүдийнх нь тал хувийг төлөөлөх эрх мэдэл олгож, хүчийг нь үзье гэсэн хүсэл МАН-ын дээд түвшинд ч бий гэцгээж байна билээ. Чухам ийм учраас энэ удаагийн өрсөлдөөний гол тоглогч нь Ц.Цогзолмаа, Д.Сарангэрэл нар байж Б.Ундармаа, П.Анужин нар чимэг нэмэх төдий л оролцох бололтой.