“Ярилцах цаг”-ийн энэ удаагийн зочноор МАХН-ын нийслэл хариуцсан нарийн бичгийн дарга Г.Бямбасүрэнг урилаа.

-Танай нам шинээр элссэн зарим гишүүндээ “дургүй ламыг дарж байгаад сахил хүртээв” гэгч болсон юм уу. Иймэрхүү утгатай мэдээлэл багагүй цацагдлаа. Энэ талаар тодруулахгүй юу?

-МАХН-д шинээр элсч батлахаа гардаж авсан болон элсэхээр хүлээж байгаа олон гишүүн бий. Тэдний эхний хэсэг өнгөрсөн долоо хоногт намын төв байран дээр цуглаж батлахаа гардаж авах хүсэлтээ ирүүлсэн.

Тэр дагуу намын удирдлагууд хоёрдугаар сарын 17-нд намын төв байранд ирж батлахыг нь гардуулсан юм. Манай намд шинээр элссэн зарим гишүүдийг МАН болон АН-ын зүгээс, зарим удирдах албаны хүмүүсийн захиа даалгавраар дарамталсан, эрхийг нь хааж боогдуулсан, эрх чөлөөнд нь халдах гэсэн байдал гарсан. Тухайлбал, өнгөрсөн долоо хоногт чөлөөт бөхийн дэлхийн аварга, гавьяат тамирчин С.Батцэцэг манай намд элссэн. Түүнтэй хамт дэлхийн гурван удаагийн аварга, Дэлхийн цомын аварга Г.Үүрцолмон, дэлхийн аваргын хүрэл медальт Н.Цэвэгмид нар орж ирсэн. Мөн “Тусгай салаа” киноны Анужингийн дүрд тоглосон залуу жүжигчин Н.Амаржаргал батлахаа гардаж авсан. Тэд өөрсдөө хүсэлтээ гаргаж, манай намд элссэн. Гэтэл шинээр элссэн зарим гишүүнийг Д.Дагвадорж аварга Чөлөөт бөхийн холбоон дээр дуудаж аваачаад “Чи яахаараа МАХН-д элсдэг юм бэ” гэж дарамталж загнасан. Түүнээсээ болж манай намын дэд дарга, Шадар сайд Д.Тэрбишдагватай дэргэд нь утсаар ярьж, ёс зүйгүй үйлдэл гаргасан. Энэ бол Монголын нийгэмд шударга ёс алдагдсаны бодит жишээ юм. Нөгөөтэйгүүр, үүнийг мушгин гуйвуулж олон нийтэд ташаа мэдээлж байгаа явдал бас байна.

-Бас нэг асуулт байна. “МАХН нийгэмд хор хохирол учруулахаар үйл ажиллагаа явуулсан учраас татан буулгах ёстой” гэж танай намын гишүүд, дэмжигчдийн холбоо гэх ТББ байсхийгээд хэвлэлийн хурал хийлгэх юм?

-Нэр бүхий гурван хүн байн, байн мэдэгдэл хийгээд байгаа. Өнгөрсөн долоо хоногт гэхэд л “Монгол ньюс” төвд хэвлэлийн хурал хийлгэж, манай намын дарга Н.Энхбаярыг өнөөдрийн улс төрийн хорт хавдар гэхчлэн хэл амаар дайрч доромжилсон. Тэр хуралд нь намын зарим гишүүн очсон байсан. Тэдний ярьж хэлж байгаа, гаргаж байгаа үйлдэл үнэхээр инээдэмтэй. Хэн тэнд яваад байгааг ч монголчууд мэдэж байгаа. Энд нэг зүйлийг зориуд хэлэхэд, хэвлэл мэдээллийнхэн ч тэдний хэн болохыг мэдэж аваасай, нэр хаягийг зөв бичээсэй гэж хүсэх байна. Тэд өөрсдийгөө “МАХН-ын гишүүд, дэмжигчдийн холбоо” ТББ гэж нэрлээд, сэтгүүлчид түүгээр нь ярьж бичиж байна. Гэтэл манай намд тийм байгууллага байхгүй.

-Тэдний гаргасан шаардах хуудас танай намын логотой байсан шүү дээ?

- Г.Баярсайхан гэдэг хүн тийм бичиг бариад яваад байгаа. Тэр бичгийн албан баланкийг аваад үзэх юм бол баримтын толгой дээрх лого нь манай намынх, тамга нь МАН-ынх байна лээ. Намын нэр өөрчлөгдөхөөс өмнө 2010 оны үед байсан ТББ-ын нэрийг өнөөдөр өөрсдөдөө наачихаад хуурамч тамга, тэмдэг ашиглаж яваа хууль бус этгээдүүд гэдгийг хэлэхгүй бол олон хүнийг төөрөлдүүлэх шинжтэй байна. Тэгээд ч нэг зүйлийг анзаарч үзвэл, тэр нөхөр үнэхээр МАХН-ыг дэмжиж байгаа гишүүд, дэмжигчдийн холбооны хүн юм бол одоо яахаараа “МАХН-ыг тараагаад өгөөч” гээд Дээд шүүхэд өргөдөл өгөөд явж байдаг юм бэ гэсэн асуулт гарна. Энэ бүхнийг хүмүүс ялгаж, салгаж ойлгоосой.

-“Нийгэмд хор хохирол учруулахаар үйл ажиллагаа явуулсан тул МАХН-ыг татан буулгая” гэсэн үндэслэлээ шаардах бичигтээ юу гэж томъёолсон юм бол?

-МАХН төрөөс төрсөн 15 олигархийг зарласан шүү дээ. Гэтэл түүнийг нийгмийн талцуулж, эв нэгдлийг хагалан бутаргасан үйл ажиллагаа явуулсан гэж үзэж, түүний үндсэнд намыг тараах нь зүйтэй гэж өргөдөлдөө бичсэн байна лээ. Тухайлбал, Г.Баярсайхантай хамт явж байгаа “Нийгмийг гэмт халдлагаас сэргийлэх ТББ-ын тэргүүн Б.Цэрэндорж, судлаач М.Ганзориг нарын хүмүүс иймэрхүү утгатай зүйл ярьж байгаа. Үүнээс үүдээд би түрүүнд хэлсэн, тэр хүмүүсийн хэн бэ гэдгийг хараач, ямар учир зорилготойг нь ойлгооч. Б.Цэрэндорж л гэхэд өмнө нь намын дарга Н.Энхбаярыг шоронд хоригдож байхад Хэлмэгдэгсдийн хөшөөний дэргэд өлсгөлөн зарлаад хэвтэж байсныг хэвлэл, мэдээллийнхэн мэдэж байгаа байх. Нэг өдөр МАХН-ыг дэмжиж өлсгөлөн зарлаад явж байдаг, нөгөө өдөр нь “Энэ нам хорт хавдар байна” гээд ярьж суудаг. Энэ чинь эрүүл хүний хэлж, ярьдаг зүйл мөн үү. Үүнийг тэд өөрсдөө хийгээгүй байх. Цаана нь тодорхой хүмүүс, улс төрийн тодорхой хүчин байна. Тэд бол өгөгдсөн даалгавраар, хий гэснийг нь хийж, хэлж яваа хөлсний, золиосны амьтад.

-Тэдний ард улс төрийн ямар хүчин байна гэж та үзэж байна?

-Шуудхан хэлэхэд МАН-ын талаас явуулж байгаа бүтэлгүй, инээдэмтэй ажиллагаа гэж харж байна. Том улс төрийн хүчин байж өмнө нь юу хийж байсан, одоо яаж яваагаа мэдэхгүй хэдэн хүнийг ингэж ашиглаж байгаа нь гутамшиг. Ардын нам нэр зүүчихээд ардынхаа эсрэг ингэж ажиллаж болохгүй шүү дээ. Нөгөөтэйгүүр, Г.Баярсайхан нар ч янз бүрийн юм ярьж Монголд айдас хүйдэс үүсгэж болохгүй.

-Г.Баярсайхан, М.Ганзориг, Б.Цэрэндорж нарыг танай нам гомдоосон юм биш үү?

-Энэ хүмүүстэй холбоотой баримт мэдээлэл манай намын Хяналт, ёс зүйн хорооны дарга Г.Давааням дээр бий. Г.Баярсайханы хувьд Үйлдвэр худалдааны яам, Батлан хамгаалах яам, Цэргийн их сургууль зэрэг байгууллагад хариуцлагатай алба хашиж байгаад цэргийн тэтгэвэрт гарсан бэлтгэл офицер. 2011 оноос МАХН-д хүчин зүтгэх болсон юм.Намаас түүнд итгэл үзүүлж 2012 онд нийслэлийн Мэргэжлийн хяналтын газрын даргаар томилсон. Гэвч нийслэлийн Засаг дарга Э.Бат-Үүл хамтран ажиллахаас татгалзаж, олон удаа хүсэлт гаргасан учраас Г.Баярсайхан 2013 оны эхээр ажлаасаа чөлөөлөгдсөн. Тэр үеэс эхлэн Шадар сайд Д.Тэрбишдагватай тэрсэлдэн хэл амаар доромжлох, Төрийн ордон дахь албан өрөөнд нь орж элс, ус цацаж хараал жатгын зан үйл хийх зэргээр зохисгүй авирлах болсон. Тэр байтугай хэд хэдэн удаа буу агсч намын байран дээр халамцуу ирж байсан. Нийслэлийн Засаг дарга өөртэй нь хамтран ажиллахаас татгалзсаны бурууг Шадар сайдад тохож, ажлаас халлаа гэж гомдоллон дээрх үйлдлүүдийг хийх болсон. Бид түүний тухайд ямар байр суурьтай байсан бэ гэвэл, нэгэнт Э.Бат-Үүл дарга хамтран ажиллахаас татгалзаж ажлаас чөлөөллөө. Тэгэхээр нь таарах, тэнцэх ажилд өгье гэж байтал өөрөө ёс зүйгүй үйлдэл гаргах болсон.

- Ерөнхийлөгчийн сонгуулиар танай намын хэдэн гишүүн нэр дэвшигчээ дэмжихгүй гээд байсан. Тэр юу болсон бэ?

-Мөн л Г.Баярсайхан шуугиан тарьж, манай намын гишүүн атлаа МАХН-аас нэр дэвшигчийг биш МАН-аас нэр дэвшсэн Б.Бат-Эрдэнийг дэмжинэ гээд тухайн үед сурталчилгаанд нь яваад өгсөн. Улс төрийн намын тухай хуулиар бол улс төрийн сонгуулийн үед намынхаа эсрэг ажилласан хүнийг намаас хасах заалттай. Тиймээс Хяналт, ёс зүйн хороо ганц энэ ч биш өмнө нь гаргасан олон үйлдлийг нь үндэслэн өнгөрсөн зургадугаар сард намаас хассан юм.

-М.Ганзориг танай намын уугуул гишүүн үү?

-Угшлын хувьд МоАХН-ын гишүүн байсан. Намаасаа албан ёсоор гарч манай намд элссэн юм. Өргөдөл, бичиг баримтууд нь бүгд байгаа. Гэтэл тэр хүн МАН-аас зохион байгуулсан арга хэмжээнд өмнөө МоАХН гэсэн хаяг тавьчихсан сууж байсан. Үүнийхээ дараа улс төрийн агуулгатай хэд хэдэн хэвлэлийн хурал хийлгэсэн нь Хяналт, ёс зүйн хороон дээр яригдахад өөрөө өргөдлөө өгөөд ШӨХТГ-ын албаны даргын ажлаас чөлөөлөгдсөн. Тэгээд “Намайг ажлаас халагдахад Д.Тэрбишдагва хамгаалсангүй” гэж ярьсан. Сүүлдээ намын нэр төрд харшлах үйлдлүүд гаргах болсон. Энэ бүхний эцэст МАХН 15 толгой олигархийг зарласан нь нийгмийн эв нэгдлийг бусниулсан тул, улс төрийн үйл ажиллагааг нь зогсоож татан буулгаж өгнө үү гэж Дээд шүүхэд өгсөн ийм л хүн байгаа юм.

-Ингэхэд МАН-аас танай намыг зорьж ирсэн, гишүүнчлэлээ сэргээсэн хүн цөөнгүй байгаа гэсэн. Тэд юу ярьж байх юм?

-Өнөөдөр МАН-аас олон гишүүн манай намд орж ирж байгаа. Яагаад гэвэл, энэ намын үйл ажиллагаа, бодлого зорилго нь гишүүдээ таалагдаж, дэмжигдэхээ байчихжээ. Тийм учраас гишүүд нь манай намд элсч байна. МАН-д үнэхээр шударга ёсны төлөө зүтгэж байгаа олон мянган гишүүн бий. Тэдний түрүүч эхнээсээ манай нам руу ирж байна. Амьдралын үнэн ингэж тодорч байна, шалгагдаж ч байна. МАХН нэрээ сэргээж авсан цагаас эхлэн эх орныхоо бүрэн бүтэн байдал, тусгаар тогтнол, шударга ёсны төлөө ажиллаж байгаа. Сонгуульд ч ийм уриа лоозон дэвшүүлж орсон. Үүнээсээ бид ухарч няцаагүй, УИХ-д ч, засагт ч хамтран ажиллаж байгаа. Харин шударга ёсноос айсан, увайгүй, бүтэлгүй нөхдүүд бидэнд төвөг учруулах гэж оролдож байгаа нь нууц биш. Гэхдээ тэдний бүтэлгүй ажиллагаа хол явахгүй.

-Сүүлийн үед МАХН-ын удирдлагууд, гишүүд хамтран хөдөө орон нутагт ажиллаж байна. Ямар ажил өрнүүлж байгаа вэ?

-МАХН өнгөрсөн онд шударга ёсны аян зарлаж ажилласан. Энэ онд түүнийгээ үргэлжлүүлэх шийдвэр гаргасан. Тэр дагуу хөдөө орон нутгаас эхлэн зорилгоо танилцуулж ажиллаж эхлээд байна.Их хурлын чуулган завсарласан энэ үед УИХ, Засгийн газрын гишүүдээ хөдөө орон нутагт ажиллуулж байна. Нам сонгуульд оролцсон мөрийн хөтөлбөрөө хэрэгжүүлэх чиглэлд ажил явж байна.

-Их чуулганд намын дарга нь ирнэ, ирэхгүй гээд ярьж, бичих юм. Аль нь бодитой вэ?

-Намын даргын эрүүл мэндийн байдал анх Солонгост очсоноо бодвол сайжирч байгаа. Эмчилгээний үр дүн бүрэн гараагүй. Нөхөн сэргээх эмчилгээ хэрэгтэй байгаа. Их чуулгандаа оролцох нь эмчилгээний үр дүнгээс хамаарна.

-Нийслэлийн хэмжээнд МАХН ямар зорилт тавьж ажиллаж байна. Нийслэл хариуцсан нарийн бичгийн даргын хувьд шүүмжлэлтэй хандах зүйлүүд байна уу?

-Бид есөн дүүрэгт тодорхой ажлууд зохион байгуулсан. Ялангуяа Ерөнхийлөгчийн сонгуулиас хойш анхаарах асуудлууд их байгааг анзаарсан. Оны эцэст тайлангийн хурлаа хийж бүтэц зохион байгуулалтаа шинэчилсэн. Үүний дараа долоо хоног бүр нийслэлд цуглаж мэдээлэл, санал солилцдог болсон. УИХ, Засгийн газрын төвшинд ч энэ чиглэлд хамтран ажиллаж байна. Ирэх сарын эхээр нийслэл дэх намын 152 үүр оролцсон анхан шатны байгууллагуудын сургалт зохион байгуулна.

ЗУУНЫ МЭДЭЭ