 |
|
 |
|
99 ТЭНГРИ, Баруун зүгийн 55 тэнгри, Зүүн зүгийн 44 тэнгри |
|
|
 |
|
 |
99 ТЭНГРИ, Баруун зүгийн 55 тэнгри, Зүүн зүгийн 44 тэнгри
2014-04-29Нүүдэлчид, Монгол үндэстэн эрт цагаас инагши 99 тэнгри-ийг шүтэж ирсэн юм. Мөнгхэ Тнгри юүгээн шүтэж явдаг  Монголчууд энэхүү 99 тэнгри юүгээн мэдэж явах хэрэгтэй. Монголд буддын шашин дэлгэрсэнээс болж энэхүү 99 тэнгри-ийн нэр бүрхэгдэж ирсэн бөгөөд Буриад-Монголчууд, Дархад, Урианхай зэрэг овог аймгуудад Бөө мөргөл, Мөнгхэ тэнгри-ийн шажин оршисоор ирсэний дүнд Дээд тэнгри-нүүдийн нэр үлдэж хоцорсон юм. Мөнгхэ тэнгри-ийн шажин,
16-р зуунд Түмэдийн Алтан хан, Халхын Абатай сайн хан нар Буддын шашиныг Монголд нэвтрүүлэх, дэлгэрүүлж байхдаа Бөө мөргөлийн олон ном сударыг шатааж үгүй хийсэн даанч харамсалтай. Монголчууд бид, дайчин баатар Өвөг дээдэсийнхээ онго шүтээнийг хатавчныхаа гадна гаргаж хаяад, Түвдийн бурхадыг хоймортоо залсан тэр цагаас эхлэн уруудаж доройтож, улс гүрэнээ мөхөөх дөхсөнийг Түүхэнд үлдэж, түүний хор уршигийг үр сад нь бид амсаж байгаа юм. Хатавчны гадна гарсан Өвөг дээдэсийн минь сүлд шүтээн, онго шүтээн нь мэдээж гомдсон байж таарна. Буддын шашины хор хөнөөл хэдий их ч бас эрдэм боловсрол, шинжлэх ухааны үзэл баримтлал зэрэг давуу талууд бас бий. 1990 оноос хойш Монгол нутагт, Монголчуудын дунд Мөнгх Тнгри-ийн шажин эргэн ирж, дахин дэлгэрч байгаа нь таатай байна. Гэвч сайны хажуугаар сайр дагалддаг, ёсон бус хэрэгүүд гарч байсан юм. Монгол хүн та, Агуу дайчин баатар Монголчуудын МӨНГХЭ ТНГРИ –ийн шажины дээд болсон Дээд тэннгри-нүүдийн талаар уншиж болгооно уу. (Бодонгууд М.Дөш.) Монголчуудыг Мөнгхэ Тнгри ибэгэх болтугай. 1. ДЭЭД ТНГРИ-үүд Дээд тэнгри Эцэг нар: 1. Эрхэтү Мөнгхэ тнгри 2. Ээ-Хайрхан тнгри 3. Эцэгэ Милийан тнгри 4. Хан Хормуста тнгри 5. Атаа Улаан тнгри 6. Хөхэ Мөнгхэ тэнгри эцэг, Дээд тэнгри Эх нар: 1. Эхэ Юүрэн хатун эжий тэнгри 2. Манзан Гүрмэй Төөдэй эжий тнгри 3. Маяс Хара Төөдэй эжий тнгри 4. Эхэ Йэхэ Бурха эжий тнгри 5. Отхан эхэ тнгри (Үт-эхэ тнгри: Голомту эхэ тнгри) 6. Хөбчин хара Этүгэн газар эжий, Оёор Мөнхөн тэнгэри-ийн есөн тэнгэри сайн хөбэгүд болбаас: 1. Олоны тэргүүн Манхай Малаан тэнгэри, 2. Ишихэ Баян тэнгри, 3. Эцэг Малаан тэнгри, 4. Гүжир Цагаан тэнгри, 5. Галта улаан тэнгри, 6. Яшил Цагаан тэнгри, 7. Сари Цагаан тэнгри Сахилагата Будал тэнгри, 8. Хөхэдэй мэргэн, Хилто хатун, Хурсай хөбэгүн гурбан тэнгри, 9. Будургу Цагаан тэнгри Дээд тэнгэри-ийн ороныг эзэнгнэн суудаг есөн их тэнгэри: 1. Эбүгэн Ерөөл тэнгри, 2. Эцэгэ Малаан тэнгри, 3. Хан Цогто тэнгри, 4. Шаргай ноён тэнгри, 5. Алиган Цагаан тэнгри, 6. Хан Хормуста тэнгри, 7. Голто Цагаан тэнгри, 8. Буулуур Цагаан тэнгри, 9. Атай Улаан тэнгри, Эбүгэн Ерөөл тэнгэри-ийн гурбан хөбэгүд; 1. Эцэг Малаан тэнгри, 2. Хан Цогто тэнгри, 3. Шаргай нойан тэнгри 2. Баргудын 99 тэнгэри /Буриад-Монголчуудын түүхэн сурвалжид тэмдэгдсэн/ Барууны 55 тэнгри: 1. Хан Хормаста Тэнгри (Тюрмас-тэнгри) 2. Удаа Мөнгхэ Тэнгри 3. Цэгээн Цэбдэг Тэнгри 4. Буудал Усан Хөхэ Тэнгри 5. Хомон Хөхэ Тэнгри (Хото(й) Саган-тэнгри) 6. Угаал Сагаан Тэнгри —/Долоон Өнгөтө Хөхэ-тэнгри/ 7. Хахэ Манхан Тэнгри 8. Шара Хасар Тэнгри 9. Буулуур Цагаан Тэнгри 10. Дабаан Жолоо Тэнгри (Дархан Цаган-тэнгри) 11. Одон Цагаан Тэнгри 12. Хан Буудал Тэнгри 13. Оёр Цагаан Тэнгри /Гарбал-тэнгри/ 14. Уураг Цагаан Тэнгри 15. Бисалган Цагаан Тэнгри 16. Зада Цагаан Буудал Тэнгри 17. Бударгуу Цагаан Тэнгри 18. Ишихэй Баян Тэнгри 19. Хүрэй Баян Тэнгри 20. Ухаа Солбон тэнгри /Үүдэн Тэнгри/ 21. Хөхэй Нойан Тэнгри 22. Цахилгаан Цагаан Тэнгри 23. Хүтэ Буумал Тэнгри 24. Буумал Цагаан Тэнгри 25. Мэндэр Залаа Тэнгри 26. Хундари Сагаан Тэнгри 27. Гулшар Баян Тэнгри — Заяаша тэнгри 28. Хан Цагаан Тэнгри 29. Нойан Цагаан Тэнгри 30. Хун Сагаан тэнгри 31. Гал Улаан Тэнгри 32. Манха Малаан Тэнгри 33. Ойр Мөнгхэ Тэнгри 34. Заяан Буудал Тэнгри 35. Aлтан Тэнгри 36. Хөхэ Зала Тэнгри 37. Хажир Цагаан Тэнгри 38. Хаши Цагаан тэнгри 39. Дун Цагаан Тэнгри 40—43. Хөлтэй Салхин Тэнгри 44—47. Дөрбэн Эмээршэ Тэнгри 48. Оёдол Цагаан Тэнгри 49. Сомол Хөхэ Тэнгри 50. Охируу Цагаан тэнгри 51. Амитай Цагаан Тэнгри 52. Яшил Цагаан Тэнгри 53. Үүлэн Цагаан тэнгри 54. Уран Цагаан Тэнгри 55. Өрхэ Үүдэн Тэнгри Зүүний 44 тэнгри: 1. Атай Улаан Тэнгри 2. Хан Боомо Тэнгри 3—11. Юхэн Шухан Тэнгри (Ехон Шухан-тэнгри; Есөн Цусан тэнгри) 12—24. Асаранги Арбан Гурбан Тэнгри 25—33. Хожирой Долоон Тэнгри Хожирой тэнгри; Гужир Гунгэр-тэнгри, Годли Улан-тэнгри Зулхэ Улан-тэнгри Хаара Маха-Гал-тэнгри Болингууд-тэнгри, 34. Ухин Хара Тэнгри (Охин-тэнгри,) 35. Хараан Буудал Тэнгри 36. Хэлин Хара Тэнгри (Бүрхүү Хаара-тэнгри) 37 Гүг Хара Тэнгри 38. Тад Хара Тэнгри 39—41. Гурбан Манан Тэнгри 42—44. Гурбан Борон Буудал Тэнгри Судлаач миний хувьд 99 тэнгри-ийн нэршилийг судалж үзээд дараахь байдлаар тодорхойлсон болно. Үүнд: Баруун зүгийг эзэнгнэж оршисон 55 тэнгэри болбаас: 1. Хан Хормуста тэнгри буюу Хан Тюрмас тэнгри, 2. Эцэг Малаан тэнгри, 3. Цэгээн Цэбдэг тэнгри, 4. Уда Мөнгхэ тэнгри, 5. Хуман Хөхэ тэнгри, 6. Угаал цагаан Шудал тэнгри, 7. Будал тэнгри, 8. Долоон Хөхэ тэнгри, 9. Хөхэ Мөнгөн тэнгри, 10. Шира Хасар тэнгри, 11. Болор Цагаан тэнгри, 12. Дайбан Хөхэ тэнгри, 13. Гүжир Цагаан тэнгри, 14. Хан Буудал тэнгри, 15. Оёор Цагаан тэнгри, 16. Уураг Цагаан тэнгри, 17. Будургу Цагаан тэнгри, 18. Шудургу Цагаан тэнгри, 19. Писон Цагаан тэнгри 20. Бажир Цагаан Бисалган тэнгри, 21. Зада Цагаан тэнгри, 22. Бахаргу Цагаан тэнгри, 23. Ишихэй Баян тэнгри, 24. Хүрээтү Баян тэнгри, 25. Ухаа Солбон тэнгри, 26. Хүхэ нойан тэнгри, 27. Ясал Цахилгаан Цагаан тэнгри, 28. Cүүн өнгөт Хөтө Буумал тэнгри, 29. Буумал Цагаан тэнгри, 30. Мэндэри Залаа тэнгри, 31. Хундари тэнгри, 32. Гутаар Баян тэнгри, 33. Хан Цагаан тэнгри, 34. Нойан Цагаан тэнгри, 35. Хун Цагаан тэнгэри, 36. Галту Улаан тэнгэри, 37. Сар Цагаан тэнгэри, 38. Манха Малаан тэнгри, 39. Оёор Мөнхөн тэнгри, 40. Заян Буудал тэнгри, 41. Алтан тэнгри, 42. Хөхэ Залаа тэнгри, 43. Хажир Цагаан тэнгри мину, 44. Дун Цагаан тэнгри, 45. салхин эзэн Хүлтэй гурбан Салхин тэнгри, 46. Гурбан Эмэршин тэнгри, 47. Oрой дээр бүхүй Оёдол Цагаан тэнгри, 48. Суман Хөхэ тэнгри, 49. Охируу Цагаан тэнгри, 50. Амитай Цагаан тэнгри, 51. Яшил Цагаан тэнгри 52. Цагаан Буумал тэнгри, 53. Уран Цагаан тэнгри, 54. Үрхэ Үүдэн тэнгри, 55. Зада Улаан тэнгри Зүүн зүгийг эзэнгнэжү оршисон 44 тэнгэри болбаас: 1. Атаа Улаан тэнгри, 2. Гүжир Боомо тэнгри буюу Хан Боомо тэнгри, 3. Улаан цусан ундатай, 4. хүний махан хүнэстэй Есөн Цусан тэнгри, 5. Даг хара тогоотой, Дабирхай хара идээтэй Хара Цусан тэнгри, 6. Бөө Хара тэнгри, 7. Харан дархан тэнгри, 8. Хожир Дархан тэнгри, 9. Бөрөн Хара тэнгри тэргүүтэн 10. Асаранги арбан гурбан тэнгри, 11. Харангу тэнгри, 12. Хара Сохор тэнгри, 13. Бөрөн Сохор тэнгри, 14. Бүрүнхү тэнгри, 15. Хамшин 16. Хара тэнгри, 17. Үхэр Хара тэнгри, 18. Бомон Хара тэнгэри 19. Хожирингийн долоон тэнгри, 20. Охин Хара тэнгри, 21. Хараан Буудал тэнгри, 22. Хэлин Хара тэнгри, 23. Ганзуга Хара тэнгэри, 24. Гүг Хара тэнгэри, 25. Тад Хара тэнгэри, 26. Гурбан Манан тэнгэри, 27. Гурбан Бөрөн тэнгэри ....... зарим тэнгри-үүд давхардсан, Хожирингийн долоон тэнгри гэх мэт. 3. Халх, Дархадын бөө онгодын зүгээс гаргасан 99 тэнгэрийн талаар бас ийм тэнгэрүүдийн нэр буй: Үүнд: Баруун зүгийг эзэнгнэгч 55 цагаан тэнгри болбаас 1. Багатур цагаан тэнгри, 2. Цахилгаан Цагаан тэнгри 3. Өндэгэн цаган тэнгри, 4. Оёдол цаган тэнгри, 5. Оёор цаган тэнгри, 6. Шударга цагаан тэнгэри, 7. Сахиулагчи цагаан тэнгэри, 8. Ухана Солбин цагаан тэнгри, 9. Бөөлүүр цагаан тэнгри 10. Сайр цагаан тэнгри, 11. Нумчи цагаан тэнгри, 12. Дайчин цагаан тэнгри, 13. Одон цагаан тэнгри, 14. Баян цагаан тэнгри, 15. Тэмүчин цагаан тэнгри, 16. Зайран цагаан тэнгри, 17. Элбэгжин Элбэгжү цагаан тэнгри, 18. Гүн-багатур цагаан тэнгри, 19. Хур буулгагчи цагаан тэнгри, 20. Ончи цагаан тэнгри, 21. Хүлэр цагаан тэнгри, 22. Заагчи цагаан тэнгри, 23. Их суу зали цагаан тэнгэри, 24. Зол нэмэгдүүлэгчи цагаан тэнгэри, 25. Ой билгүүн цагаан тэнгри, 26. Манхан цагаан тэнгри нар, 27. Гучин гурбан заргачи цагаан тэнгри, 28. Хуулан цагаан тэнгри, 29. Жилийн цаган тэнгри, 30. Ахын цаган тэнгри, 31. Дүүгийн цаган тэнгри, 32. Бэрийн цаган тэнгри, 33. Үрийн цаган тэнгри, 34. Эрхэтү цаган тэнгри, 35. Эсүр цагаан тэнгри, 36. Гуа үзэсгэлэнгийн Анарбан цагаан тэнгри, 37. Галчил хаган цагаан тэнгри, 38. Убадисту цагаан тэнгри, 39. Хан их Хормуста цагаан тэнгри, 40. Амитайн цагаан тэнгри, 41. Хаган цагаан тэнгри, 42. Нойан цагаан тэнгри, 43. Уураг цагаан тэнгри, 44. Баясгалан цагаан тэнгри, 45. Зад буудал цагаан тэнгэри, 46. Бударгуу цагаан тэнгэри, 47. Заян Буудал цагаан тэнгэри, 48. Хур баян цагаан тэнгри, 49. Алтан цаган тэнгри, 50. Гүн цаган тэнгри, 51. Дун цагаан тэнгэри, 52. Уран цагаан тэнгэри, 53. Угаал цагаан тэнгри, 54. Хажир цагаан тэнгри, 55. Охин цагаан тэнгри Зүүн зүгийг эзэгнэгч 44 хара тэнгэри нэр болбаас: 1. Чинггис Хара тэнгри, 2. Гал хара тэнгри, 3. Очи хара тэнгри, 4. Хадар хара тэнгри, 5. Хэдэр хара тэнгри, 6. Хара бал тэнгри, 7. Бал Хара тэнгри, 8. Бөртэ Хара тэнгри, 9. Бүрэлгэр хара тэнгри, 10. Өмөөрөгчи Хара тэнгри, 11. Хайр хара тэнгри, 12. Хязгаар хара тэнгри, 13. Цахилгаан Хара тэнгри, 14. Атаа хара тэнгри, 15. Аянган хара тэнгри, 16. Даяан хара тэнгри, 17. Модор хара тэнгри, 18. Хара цоохор тэнгри, 19. Хара Балай тэнгри, 20. Шарман хара тэнгри, 21. Харгуйн хара тэнгри, 22. Цахигчи Хара тэнгри, 23. Цусун хара тэнгри, 24. Манггус хара тэнгри, 25. Ёру Хара тэнгри, 26. Хилэн хара тэнгри, 27. Хара буудал тэнгри, 28. Усун Хара тэнгри, 29. Гурбан Салхи хара тэнгри, 30. Хара боом тэнгри, 31. Ясан Хэдэр хара тэнгри, 32. Элий Балай хара тэнгри, 33. Амичи хара тэнгри, 34. Хохирон хара тэнгри, 35. Жирүхэн хара тэнгри, 36. Сүнсэн хара тэнгри, 37. Ахирай хара тэнгри, 38. Ажирай хара тэнгэри, 39. Эхийн хара тэнгри, 40. Усун Ёру хара тэнгри, 41. Эрхэтү Хара тэнгэри, 42. Хүлэр хара тэнгри, 43. Дайчин хара тэнгри, 44. Охин Хара тэнгэри Бөө судлаач, Мөнгхэ тэнгри шүтлэгтэнгүүдийн зүгээс гаргасан зарим судалгаанаас дараах байдлаар 99 тэнгри-ийг тодорхойлсон байна. Үүнд: Барууны 55 тэнгэри; 1. Мөнгхэ тэнгэри, 2. Сүлдэн тэнгэри, 3. Долоон эбүгэн тэнгэри, 4. Мөнгхэ Хөхэ тэнгэри, 5. Саран Мөнггөн тэнгэри, 6. Ёроол цагаан тэнгэри, 7. Заяачи тэнгэри, 8. Одун Хөхэ тэнгэри, 9. Хөхэ тэнгэри, 10. Хайрхан тэнгэри, 11. Цасту Цагаан тэнгри, 12. Мөстү Мөнгөн тэнгри, 13. Гал Улаан тэнгри, 14. Хөхэ манхан тэнгри, 15. Хөхэ Мөнгөн тэнгри, 16. Онгод сахиус тэнгри, 17. Одун тэнгри, 18. Замын тэнгри, 19. Элчитү цагаан тэнгри 20. Абуралын цагаан тэнгри, 21. Багатур цагаан тэнгри, 22. Эбийн тэнгри, 23. Шударга улаан тэнгри, 24. Үүдэн заяа тэнгри, 25. Наран улаан тэнгри, 26. Хурын тэнгри, 27. Хормуста тэнгри, 28. Задын цагаан тэнгри, 29. Манхан цагаан тэнгри, 30. Малын Хишиг тэнгри, 31. Солонго тэнгри, 32. Одун цагаан тэнгри, 33. Дэб тэнгри, 34. Саран цагаан тэнгри, 35. Бурхан Халдун тэнгри, 36. Отгон цагаан тэнгри 37. Элчитү улаан тэнгри, 38. Ангийн даллага тэнгри, 39. Далай цагаан тэнгри, 40. Шударга цагаан тэнгри, 41. Ихэ тэнгэри, 42. Морины тэнгри, 43. Удамын заяа тэнгэри, 44. Хани нөхөдийн тэнгри, 45. Луутай цагаан тэнгэри, 46. Дархан цагаан тэнгри, 47. Аргатын тэнгри, 48. Цахилгаан цагаан тэнгри, 49. Зайран тэнгри, 50. Азын тэнгри, 51. Эцэгийн тэнгри, 52. Эхийн тэнгри, 53. Өөрийн тэнгри, 54. Дайчин багатур тэнгри, 55. Хан тэнгри Зүүний 44 тэнгэри; 1. Атага тэнгэри, 2. Зүрхэн Хара тэнгэри, 3. Хара сүлдэн тэнгэри, 4. Ёрын хара тэнгэри, 5. Хадарган Хара тэнгри, 6. Хилэн хара тэнгри, 7. Дайны Хара тэнгри, 8. Задын хара тэнгри, 9. Аянга тэнгри, 10. Хэрэгийн эзэн Хэдэр тэнгри, 11. Зол муутын хара тэнгри, 12. Гайту хара тэнгри, 13. Үйлтү Хара тэнгри, 14. Хан Хара тэнгри, 15. Хара Бараан тэнгри, 16. Хэдэр Хара тэнгри, 17. Хотон хара тэнгри, 18. Харанхуй хара тэнгри, 19. Хайгуул хара тэнгри, 20. Уйтан хара тэнгри, 21. Шидийн хара тэнгри, 22. Тангараг Хара тэнгри, 23. Бөөн хара тэнгри, 24. Удаган тэнгри, 25. Гарзын хара тэнгри, 26. Аадар Хара тэнгри, 27. Аянга Хара тэнгри, 28. Хормуста Хара тэнгри, 29. Хилэнцэтү хара тэнгри, 30. Салхин хара тэнгри, 31. Хараал хара тэнгри, 32. Гүжир хара тэнгри, 33. Хажир хара тэнгри, 34. Эрлигийн Хара тэнгри, 35. Ороолон Хара тэнгри, 36. Харын Хара тэнгри, 37. Хатуу Хара тэнгри, 38. Буултын хара тэнгри, 39. Адын хара тэнгэри, 40. Өрийн Хара тэнгэри, 41. Үрлүг Хара тэнгри, 42. Заяа муутын Хара тэнгри, 43. Заргачи хара тэнгри, 44. Аз муутын Хара тэнгри Өмнөдийн 99 тэнгри, Умардын 99 тэнгри гэж байдаг бөгөөд энэ нь одоогоор бүрэн тодорхой бус, судар ном дээр үлдэж хоцорсон нь бага байсан. Гэхдээ өмнөд, умардын тэнгри-ийн судалгааг хийж доорхи байдлаар заримыг нь олж бичив: Үүнд: Өмнөдийн ерэн есөн тэнгри нэр болбаас 1. Хисэн Улаан тэнгэри, 2. Хан Мөнгхэ тэнгри, 3. Хөхэ Мөнгхэ тэнгри, 4. Хөхэ манхан тэнгри, 5. Алтан наран улаан тэнгри, 6. Наран улаан тэнгэри, 7. Наран дулаан тэнгри, 8. Албин саран тэнгри, 9. Дүгүрэг саран тэнгри, 10. Саран тэнгри, 11. Гал улаан тэнгри, 12. Очи улаан тэнгэри, 13. Атаа улаан тэнгри, 14. Шунхан улаан тэнгри, 15. Чонон улаан тэнгри, 16. Цусан улаан тэнгри, 17. Цусан гал тэнгэри, 18. Шира цоохор тэнгэри, 19. Түүхэ улаан тэнгри, 20. Галчи улаан тэнгри, 21. Цуган улаан тэнгэри, 22. Дөрбэн зүгийн Улаан тэнгри, 23. Найман зобхисын Улаан тэнгри, 24. Эрүхэ үүдэн улаан тэнгри, 25. Галын тэнгэри, 26. Гал Улаан тэнгэри, 27. Гэрийн буумал тэнгри, 28. Хөхэ залаа тэнгри, 29. Ойр Мөнгхэ тэнгри, 30. Гурбан манхан тэнгри, 31. Гурбан Бороон тэнгри, 32. Хожирой долоон тэнгри, 33. Хитэ буумал тэнгри, 34. Хур баян тэнгри, 35. Хаган буудал тэнгри, 36. Дабаан Жолоо тэнгри, 37. Номин хөхэ тэнгри, 38. Хан Хормуста тэнгри, 39. Буудал усухан Xөхэ тэнгри, 40. Шира Хасар тэнгри, 41. Идээн ерөөл тэнгри, 42. Эцэг малын тэнгэри, 43. Хан Цогту тэнгэри, 44. Хөхэ ноён тэнгэри, 45. Мөндөр залаа тэнгэри, 46. Манха Милаан тэнгри, 47. Заяан буудал тэнгри, 48. Ихэ Залаа тэнгри, 49. Хэлтэй хэлхэн тэнгри, 50. Суумал Хөхэ тэнгэри, 51. Шахаан тэнгэри, 52. Ажирай арбан гурбан тэнгэри, 53. Хараан буудал тэнгэри, 54. Таб Хара тэнгри, 55. Гүжир Гүнгэр тэнгри, 56. Заяачи тэнгри, 57. Одон заяаны тэнгри, 58. Годил улаан тэнгэри, 59. Одун заяа тэнгэри, 60. Улаан Зайгал тэнгри, 61. Эбүгэн буурал тэнгри, 62. Очи улаан тэнгри, 63. Хан Гал улаан тэнгри, 64. Хан Хисаан улаан тэнгри .............. Умардын 99 тэнгэрнүүд: 1. Одон Заяан тэнгэри, 2. Хөхэ Манхан тэнгэри, 3. Заяаши тэнгэри 4. Гүжир Гүнгэр тэнгэри, 5. Боомо Махаша тэнгри, 6. Атага Улаан тэнгри. 7. Годоли Улаан тэнгри. 8. Хан Хюура тэнгри 9. Манжилай ноён тэнгэри 10. Хара Маха тэнгри, 11. Гарбали хэмээх Газарын тэнгэри, 12. Сахир тэнгри 13. Содхон ноён тэнгэри. 14. Хуа Солбон ноён тэнгэри 15. Ухарима ноён тэнгэри. 16. Хүхэгсэй ноён тэнгри. 17. Уда Мөнгөн тэнгри, 18. Хуман Хөхэ тэнгри, 19. Шудал цагаан тэнгри, 20. Будал тэнгри, 21. Долоон Хөхэ тэнгри, 22. Хөхэ мөнгөн тэнгри 23. Баян Хангай тэнгри мину, 24. Бүхэ Билэгтү тэнгэри мину, 25. Даян Дээрхи тэнгэри мину, 26. Долоон эбүгэн тэнгри мину, 27. Дайчин тэнгри мину, 28. Дөлөн тэнгри мину, 29. Эрийн тэнгэри мину, 30. Гүжир Дархан тэнгри мину, 31. Хөхэдэй мэргэн тэнгри мину, 32. Татай тэнгри мину, 33. Сүлдэ тэнгри эцэг мину 34. Хан Багатур тэнгри мину, 35. Багатур тэнгри мину, 36. Дайчин тэнгэри 37. Эзэн Хисаан улаан тэнгэри 38. Хисаан тэнгэри 39. Хан Хисаан тэнгри, 40. Хэб Шутхалаа тэнгри 41. Цэгээн Цэбдэг тэнгэри 42. Үлгэн тэнгэри 43. Хара Маха тэнгри 44. Манахан тэнгри 45. ...... Бусад судалгааны явцад хэд хэдэн тэнгри-үүдийн нэр гарч байна. Үүнд: 1. Монголын тнгри 2. Түрүгийн тнгри 3. Даахий тнгри 4. Начигай тэнгри 5. Дүнгэр тнгри 6. Бурха тэнгри 7. Бурхан тэнри Нийтлэл бичсэн: Бодонгууд М.Дөш.
|
| 99 ТЭНГРИ, Баруун зүгийн 55 тэнгри, Зүүн зүгийн 44 тэнгри |
|
|
|
|
| Bolod.mn |
|
Сэтгэгдэл (1) |
|
Уншигчдын оруулсан сэтгэгдлийн талаар манай сайт хариуцлага хvлээхгvй болохыг анхаарна уу. Үгийн санд шүүлтүүр хийсэн болно |
Зочин Хазгай хэлтэй шаарнуудыг энэ
2016-05-18 | 11:50:50 | 182.160.38.247 | |
|
|
|
|
|

С.Амарсайхан: Төр төсвөө бүрдүүлж чадахгүй болсон үедээ наймаачин шиг ханддаг байж болохгүй 16:31 Төрийн өмчийн зарим компаниудыг хувьчлахаар болсон тухай Засгийн газраас мэдээллэсэн. Тэгвэл энэ хувьчлалтай холбоотой УИХ-ын гишүүн С.Амарсайхан өөрийн байр суурийг олон нийтэд хандаж цахим хуудаснаа илэрхийлжээ.
|
Төрийн өмчийн зарим компаниудыг хувьчлахаар болсон тухай Засгийн газраас мэдээллэсэн. Тэгвэл энэ хувьчлалтай холбоотой УИХ-ын гишүүн С.Амарсайхан өөрийн байр суурийг олон нийтэд хандаж цахим хуудаснаа илэрхийлжээ. »»
|
|
Онцгой байдлын алба хаагчид он гарснаар 4425 хүний амь насыг авран хамгаалжээ 16:06 Онцгой байдлын ерөнхий газрын 2025 оны үйл ажиллагааны тайлангийн хурлыг Монгол Улсын Шадар сайд Х.Ганхуяг, ОБЕГ-ын дарга, хошууч генерал Г.Ариунбуян нар нээж, үг хэллээ.
|
Онцгой байдлын ерөнхий газрын 2025 оны үйл ажиллагааны тайлангийн хурлыг Монгол Улсын Шадар сайд Х.Ганхуяг, ОБЕГ-ын дарга, хошууч генерал Г.Ариунбуян нар нээж, үг хэллээ. »»
|
|
Нийслэлийн шилдэг менежменттэй ментор сургууль, цэцэрлэгт индексийн урамшуулал олголоо 15:54 Нийслэлийн Засаг даргын 2023 оны А/1214, 2024 оны А/612 дугаар захирамжаар “Нийслэлийн шилдэг менежменттэй цэцэрлэг, сургууль шалгаруулах, индексийн урамшуулал олгох”, “Шилдэг менежменттэй ментор сургууль, цэцэрлэг” шалгаруулах, индексийн урамшуулал олгох журам”-ыг тус тус шинэчлэн баталсан.
|
Нийслэлийн Засаг даргын 2023 оны А/1214, 2024 оны А/612 дугаар захирамжаар “Нийслэлийн шилдэг менежменттэй цэцэрлэг, сургууль шалгаруулах, индексийн урамшуулал олгох”, “Шилдэг менежменттэй ментор сургууль, цэцэрлэг” шалгаруулах, индексийн урамшуулал олгох журам”-ыг тус тус шинэчлэн баталсан. »»
|
|
Засгийн газрыг огцруулах саналыг 35 гишүүн дэмжээд байна 15:46 Засгийн газар дэд сайд нараа буцаан татахгүй бол Засгийн газрыг огцруулах саналыг УИХ-д өргөн мэдүүлэхээ УИХ дахь Ардчилсан намын бүлгийн дарга О.Цогтгэрэл мэдэгдсэн. Тэгвэл энэ асуудал юу болж байгаа талаар тэрбээр өнөөдөр сэтгүүлчдэд мэдээлэл өглөө.
|
Засгийн газар дэд сайд нараа буцаан татахгүй бол Засгийн газрыг огцруулах саналыг УИХ-д өргөн мэдүүлэхээ УИХ дахь Ардчилсан намын бүлгийн дарга О.Цогтгэрэл мэдэгдсэн. Тэгвэл энэ асуудал юу болж байгаа талаар тэрбээр өнөөдөр сэтгүүлчдэд мэдээлэл өглөө. »»
|
|
Дархан-Уул аймагт гэрээсээ гараад сураггүй алга болсон 62 настай иргэнийг олж, эмнэлгийн байгууллагат хүлээлгэж өгчээ 15:39 Дархан-Уул аймгийн Дархан сумын 11 дүгээр багт Дархан-Уул аймагт хүүхдийндээ түр ирээд байсан иргэн "Б" нь 2025.12.24-ний өдрийн 08:00 цагийн орчим хүүхдийнхээ гэрээс гараад сураггүй болсон бөгөөд эрэн эрэн хайх ажиллагааг зохион байгуулсан боловч үр дүнд хүрээгүй байна.
|
Дархан-Уул аймгийн Дархан сумын 11 дүгээр багт Дархан-Уул аймагт хүүхдийндээ түр ирээд байсан иргэн "Б" нь 2025.12.24-ний өдрийн 08:00 цагийн орчим хүүхдийнхээ гэрээс гараад сураггүй болсон бөгөөд эрэн эрэн хайх ажиллагааг зохион байгуулсан боловч үр дүнд хүрээгүй байна. »»
|
|
1911 оны 12 сарын 29-нд тусгаар тогтнолоо зарласан энэ өдөр бүх нийтээрээ амарна 15:31 Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны ойг арванхоёрдугаар сарын 29-нд тэмдэглэн өнгөрүүлдэг.
|
Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны ойг арванхоёрдугаар сарын 29-нд тэмдэглэн өнгөрүүлдэг. »»
|
|
П.Мөрөн, Э.Халиунболд нар “Дакар ралли”-д хурд сорих нь 15:25 Мотоциклын тамирчин Тиерри Сабине Ливи улсад 1977 онд болсон уралдааны элсэн цөлд төөрч, азаар амь аврагдахдаа
|
Мотоциклын тамирчин Тиерри Сабине Ливи улсад 1977 онд болсон уралдааны элсэн цөлд төөрч, азаар амь аврагдахдаа »»
|
|
Онцгой байдлын байгууллагын 2025 оны Онцгой гавьяа байгуулсан алба хаагчид 15:22 ОНЦГОЙ БАЙДЛЫН БАЙГУУЛЛАГЫН 2025 ОНЫ ОНЦГОЙ ГАВЬЯА БАЙГУУЛСАН АЛБА ХААГЧИД
|
ОНЦГОЙ БАЙДЛЫН БАЙГУУЛЛАГЫН 2025 ОНЫ ОНЦГОЙ ГАВЬЯА БАЙГУУЛСАН АЛБА ХААГЧИД »»
|
|
Алга болсон иргэнийг осгосон байдалтай олж эмнэлэгт хүргэжээ 12:49 Дархан-Уул аймагт хүүхдийндээ түр ирээд байсан иргэн Б энэ сарын 24-ний өдрийн 08:00 цагийн орчимд гарч яваад сураггүй болжээ.
|
Дархан-Уул аймагт хүүхдийндээ түр ирээд байсан иргэн Б энэ сарын 24-ний өдрийн 08:00 цагийн орчимд гарч яваад сураггүй болжээ. »»
|
|
Кремль: В.Путин жил тутмын илтгэлээ тавихгүй 11:28 МОСКВА, 2025 оны арванхоёрдугаар сарын 26 /DW/. ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин Холбооны хурал буюу
|
МОСКВА, 2025 оны арванхоёрдугаар сарын 26 /DW/. ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин Холбооны хурал буюу »»
|
|
Улсын арслан Б.Орxонбаярыг "Оны онцлоx xүн"-ээр тодруулжээ 10:53 Аму тариа, Ардын хувьсгалын өлгий нутаг хэмээгддэг Сэлэнгэ аймаг уламжлал ёсоор салбар бүрийн шилдгүүдээ
|
Аму тариа, Ардын хувьсгалын өлгий нутаг хэмээгддэг Сэлэнгэ аймаг уламжлал ёсоор салбар бүрийн шилдгүүдээ »»
|
|
Ж.Чинбүрэн: Чихрийн шижин 1-р хэв шинжтэй хүүхдүүд сахараа тасралтгүй хэмжих CGM төхөөрөмжөө хүлээн авлаа 10:29 Чихрийн шижин 1-р хэв шинжтэй хүүхдүүд хурууны өндгөө өдөр бүр 10 удаа хатгуулахгүйгээр сахарын үзүүлэлтээ тогтмол
|
Чихрийн шижин 1-р хэв шинжтэй хүүхдүүд хурууны өндгөө өдөр бүр 10 удаа хатгуулахгүйгээр сахарын үзүүлэлтээ тогтмол »»
|
|
Ч.Хишигдалай: Гуравдагч улсаас буюу Казахстанаас шатахуун худалдаж авах талаар ярилцсан 10:26 Шатахуунтай холбоотой цаг үеийн асуудлаар Аж Үйлдвэр, Эрдэс Баялгийн Яам (АҮЭБЯ)-наас өнөөдөр хэвлэлийн хурал зарлалаа.
|
Шатахуунтай холбоотой цаг үеийн асуудлаар Аж Үйлдвэр, Эрдэс Баялгийн Яам (АҮЭБЯ)-наас өнөөдөр хэвлэлийн хурал зарлалаа. »»
|
|
УИХ-ын гишүүн С.Амарсайхан төрийн өмчит компаниудыг яаран хувьчлах гэж байгааг эсэргүүцэж, байр сууриа илэрхийлжээ 10:20 С.Амарсайхан хэлэхдээ "Эдийн засаг хямарсан, иргэдийн орлого хумигдсан, аж ахуйн нэгжүүд мөнгө санхүүгийн боломжгүй энэ үед
|
С.Амарсайхан хэлэхдээ "Эдийн засаг хямарсан, иргэдийн орлого хумигдсан, аж ахуйн нэгжүүд мөнгө санхүүгийн боломжгүй энэ үед »»
|
|
Элчин сайд П.Сэргэлэн Кувэйт улсын батлан хамгаалахын сайд Шейх Абдулла Али Абдулла Аль-Салем Аль-Сабахтай уулзав 10:05 Монгол Улсаас Кувейт Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд П.Сэргэлэн 2025 оны 12 дугаар сарын 25-ны өдөр
|
Монгол Улсаас Кувейт Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд П.Сэргэлэн 2025 оны 12 дугаар сарын 25-ны өдөр »»
|
|
Хамтын ажиллагааны санамж бичгийг байгууллаа 09:31 Гамшгаас хамгаалах тухай хууль, Байгаль орчныг хамгаалах тухай хууль, Усан замын тээврийн тухай хууль,
|
Гамшгаас хамгаалах тухай хууль, Байгаль орчныг хамгаалах тухай хууль, Усан замын тээврийн тухай хууль, »»
|
|
“Уламжлалт гар урлалыг дэмжих төв”-д ЖДҮ эрхлэгчид түрээсийн төлбөр төлөхгүйгээр ажиллаж байна 17:28 Гэр хорооллын тогтвортой, цогц хөгжлийг дэмжих зорилгоор “Улаанбаатар хотын гэр хорооллыг хөгжүүлэх, хөрөнгө оруулалтыг дэмжих хөтөлбөр төсөл”-ийг хэрэгжүүлж байна.
|
Гэр хорооллын тогтвортой, цогц хөгжлийг дэмжих зорилгоор “Улаанбаатар хотын гэр хорооллыг хөгжүүлэх, хөрөнгө оруулалтыг дэмжих хөтөлбөр төсөл”-ийг хэрэгжүүлж байна. »»
|
|
Хамгаалалтын захиргаадад үүссэн бичиг баримтын зөрчлийг 21 хоногт арилгуулж, иргэд, ААН-ийн асуудлыг шуурхай шийдвэрлэнэ 17:04 Байгаль орчин, уур амьсгалын өөрчлөлтийн сайд Б.Батбаатар тусгай хамгаалалттай газар нутагт газар ашиглалттай холбоотой тулгамдсан асуудлыг шуурхай шийдвэрлэх, зөрчлийг арилгах чиглэлээр ажиллах АЛБАН ДААЛГАВАР гаргаж, хамгаалалтын захиргаадад хүргүүлсэн байна.
|
Байгаль орчин, уур амьсгалын өөрчлөлтийн сайд Б.Батбаатар тусгай хамгаалалттай газар нутагт газар ашиглалттай холбоотой тулгамдсан асуудлыг шуурхай шийдвэрлэх, зөрчлийг арилгах чиглэлээр ажиллах АЛБАН ДААЛГАВАР гаргаж, хамгаалалтын захиргаадад хүргүүлсэн байна. »»
|
|
Ирэх оны хоёрдугаар сард нөөцийн мах худалдаалж эхэлнэ 16:35 Нийслэлийн хүн амын хаврын улирлын хүнсний хэрэгцээнд зориулан махны нөөц бүрдүүлэх, махны хангамж,
|
Нийслэлийн хүн амын хаврын улирлын хүнсний хэрэгцээнд зориулан махны нөөц бүрдүүлэх, махны хангамж, »»
|
|
Төрийн байгууллагуудад авлигаас урьдчилан сэргийлэх Зөвлөмж хүргүүлэв 16:32 Авлигатай тэмцэх газрын Урьдчилан сэргийлэх, соён гэгээрүүлэх хэлтэс нь 2025 оны 12 дугаар сарын 15-19-ний өдрүүдэд авлигын эрсдэлийг бууруулах, шалтгаан нөхцөлийг арилгах чиглэлээр нийслэлийн Сонгинохайрхан дүүргийн Засаг даргын Тамгын газар, Зам тээврийн яамны Автотээврийн бодлого зохицуулалтын газар, Өмнөговь аймгийн Боловсрол, соёл, урлагийн газарт Зөвлөмж хүргүүлэв.
|
Авлигатай тэмцэх газрын Урьдчилан сэргийлэх, соён гэгээрүүлэх хэлтэс нь 2025 оны 12 дугаар сарын 15-19-ний өдрүүдэд авлигын эрсдэлийг бууруулах, шалтгаан нөхцөлийг арилгах чиглэлээр нийслэлийн Сонгинохайрхан дүүргийн Засаг даргын Тамгын газар, Зам тээврийн яамны Автотээврийн бодлого зохицуулалтын газар, Өмнөговь аймгийн Боловсрол, соёл, урлагийн газарт Зөвлөмж хүргүүлэв. »»
|
|
Ерөнхий сайд Г.Занданшатар лицензийн тооллогын хүрээнд улс төрчдийн хамаарлыг тодорхойлох ажлыг шуурхайлахыг санууллаа 15:16 Баялгийн хулгайтай тэмцэх ажлын хүрээнд Ерөнхий сайд Г.Занданшатар захирамж гаргаж, ашигт малтмалын лицензийн
|
Баялгийн хулгайтай тэмцэх ажлын хүрээнд Ерөнхий сайд Г.Занданшатар захирамж гаргаж, ашигт малтмалын лицензийн »»
|
|
Соронзон шуургатай өдрүүдийн тоо эрс нэмэгджээ 12:39 МОСКВА, 2025 оны арванхоёрдугаар сарын 24 /TASS/. Энэ онд Дэлхий дээр соронзон шуурга болсон өдрүүдийн тоо
|
МОСКВА, 2025 оны арванхоёрдугаар сарын 24 /TASS/. Энэ онд Дэлхий дээр соронзон шуурга болсон өдрүүдийн тоо »»
|
|
Татварын өртэй татвар төлөгчийн дансыг хаахгүй, үйл ажиллагаагаа хэвийн явуулах нөхцөлийг нь бүрдүүлнэ 12:28 Засгийн газрын ээлжит хуралдаан 2025 оны арванхоёрдугаар сарын 24-нд болж 40 гаруй асуудал хэлэлцэн шийдвэрлэлээ.
|
Засгийн газрын ээлжит хуралдаан 2025 оны арванхоёрдугаар сарын 24-нд болж 40 гаруй асуудал хэлэлцэн шийдвэрлэлээ. »»
|
|
“ДЦС-3” ТӨХК-ийн захирал Л.Эрхбаатарт ял шийтгэлээ 12:05 “Дулааны цахилгаан станц-3” ТӨХК-ийн гүйцэтгэх захирал Л.Эрхбаатарт холбогдох хахуулийн хэргийг Баянзүрх,
|
“Дулааны цахилгаан станц-3” ТӨХК-ийн гүйцэтгэх захирал Л.Эрхбаатарт холбогдох хахуулийн хэргийг Баянзүрх, »»
|
|
Украины ард түмнийг өрөвдөхийн зэрэгцээ улстөрчдийг нь жигших юм 12:03 Өнгөрсөн мянган жилийн түүхээрээ бол Москва орчмын славянчууд болон Киев орчмын славянчууд аргагүй л ах дүү ард түмэн.
|
Өнгөрсөн мянган жилийн түүхээрээ бол Москва орчмын славянчууд болон Киев орчмын славянчууд аргагүй л ах дүү ард түмэн. »»
|
|
Баян-Өлгий аймгийн 319 уул, усны Казах нэрийг Монголоор сэргээн нэрлэх тогтоолын төслийг өргөн мэдүүлнэ 11:16 Засгийн газрын өнөөдрийн хуралдаанаар Баян Өлгий аймгийн 319 уул усны казах нэрийг монгол нэршлээр нь сэргээн
|
Засгийн газрын өнөөдрийн хуралдаанаар Баян Өлгий аймгийн 319 уул усны казах нэрийг монгол нэршлээр нь сэргээн »»
|
|
Далайн ёроолоос газрын ховор элемент олборлох туршилт хийнэ 11:15 ТОКИО, 2025 оны арванхоёрдугаар сарын 24 /NHK/. Японы судлаачид Минамиторишима арлын ойролцоох газрын
|
ТОКИО, 2025 оны арванхоёрдугаар сарын 24 /NHK/. Японы судлаачид Минамиторишима арлын ойролцоох газрын »»
|
|
БНХАУ-ын ШУӨЗО-ны Хами аймгийн төлөөлөгчидтэй уулзалт хийлээ 11:04 БНХАУ-ын Шинжан Уйгарын Өөртөө Засах Орны Хами аймгийн намын хорооны дарга Сун Таогийн урилгаар 2025 оны
|
БНХАУ-ын Шинжан Уйгарын Өөртөө Засах Орны Хами аймгийн намын хорооны дарга Сун Таогийн урилгаар 2025 оны »»
|
|
Ар Монгол, Өвөр Монголын байгалийн нөөц баялаг 11:02 Монголын өндөрлөг газар нутаг нь Дэлхийн хэмжээнд стратегийн ач холбогдол бүхий асар их, олон төрлийн ашигт малтмалын нөөцөөрөө баян.
|
Монголын өндөрлөг газар нутаг нь Дэлхийн хэмжээнд стратегийн ач холбогдол бүхий асар их, олон төрлийн ашигт малтмалын нөөцөөрөө баян. »»
|
|
Өндөр өртөгтэй үнэт эдлэл хулгайлсан этгээдийг баривчиллаа 10:59 Энэ оны 12 дугаар сарын 21-ний өдөр Сонгинохайрхан дүүргийн нутаг дэвсгэрт байрлах “Лангуунаас алтан гинжнүүд
|
Энэ оны 12 дугаар сарын 21-ний өдөр Сонгинохайрхан дүүргийн нутаг дэвсгэрт байрлах “Лангуунаас алтан гинжнүүд »»
|
|
Оюу толгойн Хянан шалгах түр хороо өнөөдөр сүүлийн хуралдаанаа хийлээ 10:57 Оюу толгой бүлэг ордын ашиглалтад Монгол Улсын эрх ашгийг хангуулах, хүртэх өгөөжийг нэмэгдүүлэх хүрээнд хийсэн
|
Оюу толгой бүлэг ордын ашиглалтад Монгол Улсын эрх ашгийг хангуулах, хүртэх өгөөжийг нэмэгдүүлэх хүрээнд хийсэн »»
|
|
Гамшгаас хамгаалах мэдлэгээ дээшлүүлж, урьдчилан сэргийлэгч иргэн бүрт баярлалаа 10:40 Онцгой байдлын байгууллагаас сар бүрийн сүүлийн 7 хоногийн пүрэв гарагийг "Аюулгүй байдлаа шалгах" өдөр болгон
|
Онцгой байдлын байгууллагаас сар бүрийн сүүлийн 7 хоногийн пүрэв гарагийг "Аюулгүй байдлаа шалгах" өдөр болгон »»
|
|
Аймаг, сумдад улсын нөөцөөс өвс, тэжээл олгох, цасанд боогдсон зам, давааг нээх хүнд машин механизм гаргахаар шийдвэрлэлээ 10:32 Засгийн газрын өнөөдрийн хуралдаанаар өвлийг хүндрэл багатай даван туулах, зудын эрсдэлээс урьдчилан сэргийлэх
|
Засгийн газрын өнөөдрийн хуралдаанаар өвлийг хүндрэл багатай даван туулах, зудын эрсдэлээс урьдчилан сэргийлэх »»
|
|
НИТХ-ын ээлжит бус IX хуралдаанаар нийслэлийн ирэх таван жилийн төлөвлөгөөг хэлэлцэж байна 17:23 НИТХ-ын ээлжит бус IX хуралдаан эхэллээ. НИТХ-ын дарга А.Баяр өнөөдрийн хуралдаанаар хэлэлцэх асуудлуудыг танилцуулав.
|
НИТХ-ын ээлжит бус IX хуралдаан эхэллээ. НИТХ-ын дарга А.Баяр өнөөдрийн хуралдаанаар хэлэлцэх асуудлуудыг танилцуулав. »»
|
|
Үндэсний их баяр наадмын цолны болзол хангасан уяачдын нэрсийг уламжиллаа 17:20 Монголын Морин Спорт, Уяачдын Холбооны Тэргүүлэгчдийн 2025 оны 12 дугаар сарын 19-ний өдрийн ээлжит хуралдаанаар
|
Монголын Морин Спорт, Уяачдын Холбооны Тэргүүлэгчдийн 2025 оны 12 дугаар сарын 19-ний өдрийн ээлжит хуралдаанаар »»
|
|
Тайванд зэвсэгт халдлагын улмаас дөрвөн хүн нас барж, 11 иргэн гэмтэв 17:12 Тайванийн нийслэл Тайбэй хотын төвд өнгөрсөн баасан гарагт гарсан зэвсэгт халдлагын улмаас дөрвөн хүн амиа алдаж,
|
Тайванийн нийслэл Тайбэй хотын төвд өнгөрсөн баасан гарагт гарсан зэвсэгт халдлагын улмаас дөрвөн хүн амиа алдаж, »»
|
|
Р.Эмүжин: Серик, Базылхан лугаа монгол хэлээ сайтар сурагтун 16:41 Усыг нь уувал ёсыг нь дагана аа гэж үг бий, хэдэн зууны турш Монголын ард түмний унаж, боссон түүхийн туршид
|
Усыг нь уувал ёсыг нь дагана аа гэж үг бий, хэдэн зууны турш Монголын ард түмний унаж, боссон түүхийн туршид »»
|
|
УБТЗ ажилтнууддаа 2 сарын үндсэн цалинтай нь тэнцэх урамшуулал олгоно 15:14 2025 оны хүлээгдэж буй гүйцэтгэлээр “Улаанбаатар төмөр зам” ХНН-ийн тээврийн төлөвлөгөөт үзүүлэлт давж биелэх
|
2025 оны хүлээгдэж буй гүйцэтгэлээр “Улаанбаатар төмөр зам” ХНН-ийн тээврийн төлөвлөгөөт үзүүлэлт давж биелэх »»
|
|
207 дугаар байрыг барихаар ирэх оны нийслэлийн төсөвт 17.3 тэрбум төгрөгийг баталжээ 15:09 2024 онд хийн түлшний дэлбэрэлтэд өртсөн Баянзүрх дүүргийн нутаг дэсвгэрт байрлах 13 давхар 207 дугаар байрыг
|
2024 онд хийн түлшний дэлбэрэлтэд өртсөн Баянзүрх дүүргийн нутаг дэсвгэрт байрлах 13 давхар 207 дугаар байрыг »»
|
|
Гал түймэр унтраах, аврах 66 дугаар анги шинэ байртай боллоо 14:40 Өмнөговь аймгийн Онцгой байдлын газрын Ханбогд сум дахь Гал түймэр унтраах, аврах 66 дугаар анги аймгийн
|
Өмнөговь аймгийн Онцгой байдлын газрын Ханбогд сум дахь Гал түймэр унтраах, аврах 66 дугаар анги аймгийн »»
|
|
“Баяр-Эрсдэл” зэрэг оршиж байдаг 13:50 Шинэ жилийн уур амьсгал бүрдсэн энэ өдрүүдэд айл бүр гацуураа засаж, гэрээ өнгө өнгийн гэрлээр чимэглэн хуучин оноо
|
Шинэ жилийн уур амьсгал бүрдсэн энэ өдрүүдэд айл бүр гацуураа засаж, гэрээ өнгө өнгийн гэрлээр чимэглэн хуучин оноо »»
|
|
АНУ ногоон картын сугалаагаа зогсоов 11:53 Брауны их сургуульд гарсан зэвсэгт халдлагын улмаас хоёр хүн амь үрэгдэж, есөн иргэн шархадсантай холбогдуулан
|
Брауны их сургуульд гарсан зэвсэгт халдлагын улмаас хоёр хүн амь үрэгдэж, есөн иргэн шархадсантай холбогдуулан »»
|
|
Халтирч унаж, гэмтсэн нь хохирсоор байх уу?! 11:52 Хүйтний эрч чангарч ес эхэлсэн энэ өдрүүдэд хотын гудамж халтиргаа, гулгаа ихтэй явган зорчигчдод халтай байна.
|
Хүйтний эрч чангарч ес эхэлсэн энэ өдрүүдэд хотын гудамж халтиргаа, гулгаа ихтэй явган зорчигчдод халтай байна. »»
|
|
Засгийн газрын хуралдаанаар татварын асуудлыг хэлэлцэж байна 11:49 Өнөөдрийн хуралдаанаар 20 орчим асуудал хэлэлцэх бөгөөд цаг үеийн нөхцөл байдалтай холбогдуулан татвартай холбоотой асуудлыг хэлэлцэх юм байна.
|
Өнөөдрийн хуралдаанаар 20 орчим асуудал хэлэлцэх бөгөөд цаг үеийн нөхцөл байдалтай холбогдуулан татвартай холбоотой асуудлыг хэлэлцэх юм байна. »»
|
|
24-нөөс 26-ныг хүртэл ихэнх нутгаар цас орохгүй, нутгийн зүүн хэсгээр хүйтэн салхитай байна 11:40 20 цаг хүртэлх цаг агаарын урьдчилсан мэдээ:
|
20 цаг хүртэлх цаг агаарын урьдчилсан мэдээ: »»
|
|
Хог шатааж, эрчим хүч гаргах үйлдвэрийн барилгын ажил ирэх онд эхэлнэ 11:17 Улаанбаатар хотын хөгжлийн мега төслүүдийн хүрээнд Морингийн даваанд хоногт 1500 тонн хог хаягдал шатааж,
|
Улаанбаатар хотын хөгжлийн мега төслүүдийн хүрээнд Морингийн даваанд хоногт 1500 тонн хог хаягдал шатааж, »»
|
|
Энхийг сахиулах чадавхыг дээшлүүлэх хамтын ажиллагаа үргэлжилж байна 11:03 Улаанбаатар дахь Америкийн Нэгдсэн Улсын Элчин сайдын яамны Цэргийн бүлгээс Монгол Улсын Зэвсэгт хүчинд
|
Улаанбаатар дахь Америкийн Нэгдсэн Улсын Элчин сайдын яамны Цэргийн бүлгээс Монгол Улсын Зэвсэгт хүчинд »»
|
|
Улсад үдийн хоолны бодлого байтугай хоол зүйчгүй сургууль ч олон байна 10:54 Манай улсын хүүхдэд чиглэсэн төрийн үйлчилгээнүүд хүртээмж муутай, чанар, стандарт төдийлөн хангадаггүй учраас
|
Манай улсын хүүхдэд чиглэсэн төрийн үйлчилгээнүүд хүртээмж муутай, чанар, стандарт төдийлөн хангадаггүй учраас »»
|
|
Дэвшилтэт технологийг гамшгийн үеийн хариу арга хэмжээнд нэвтрүүлэх чиглэлээр мэдлэгээ дээшлүүллээ 10:52 БНХАУ-ын Бээжин хотноо зохион байгуулагдсан “Нисгэгчгүй нисэх төхөөрөмжийн хэрэглээ, ур чадварыг дээшлүүлэх”
|
БНХАУ-ын Бээжин хотноо зохион байгуулагдсан “Нисгэгчгүй нисэх төхөөрөмжийн хэрэглээ, ур чадварыг дээшлүүлэх” »»
|
|
Өнөөдөр ихэнх нутгаар цаг агаар тогтуун, жавартай хүйтэн байна 10:51 Ихэнх нутгаар багавтар үүлтэй. Нийт нутгаар цас орохгүй. Салхи нутгийн зүүн хэсгээр баруун хойноос, бусад нутгаар баруунаас секундэд 5-10 метр, нутгийн зүүн хагаст зарим үед секундэд 12-14 метр хүрч ширүүсэж, явган шуурга шуурна.
|
Ихэнх нутгаар багавтар үүлтэй. Нийт нутгаар цас орохгүй. Салхи нутгийн зүүн хэсгээр баруун хойноос, бусад нутгаар баруунаас секундэд 5-10 метр, нутгийн зүүн хагаст зарим үед секундэд 12-14 метр хүрч ширүүсэж, явган шуурга шуурна. »»
|
|
|
Кремль: В.Путин жил тутмын илтгэлээ тавихгүй 11:28 МОСКВА, 2025 оны арванхоёрдугаар сарын 26 /DW/. ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин Холбооны хурал буюу
|
МОСКВА, 2025 оны арванхоёрдугаар сарын 26 /DW/. ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин Холбооны хурал буюу »»
|
|
АНУ Нигери дэх "Исламын улс" бүлэглэлд цохилт өгчээ 10:57 Нигерийн Засгийн газрын хүсэлтийн дагуу АНУ Нигерийн баруун хойд бүсэд байрлаж байсан “Исламын улс” (ISIS)
|
Нигерийн Засгийн газрын хүсэлтийн дагуу АНУ Нигерийн баруун хойд бүсэд байрлаж байсан “Исламын улс” (ISIS) »»
|
|
В.Зеленский: 20 заалт бүхий төлөвлөгөөг АНУ-тай хамтран боловсруулсан 14:58 КИЕВ, 2025 оны арванхоёрдугаар сарын 25 /NHK/. Оростой хийж буй дайныг зогсооход чиглэсэн 20 заалт бүхий
|
КИЕВ, 2025 оны арванхоёрдугаар сарын 25 /NHK/. Оростой хийж буй дайныг зогсооход чиглэсэн 20 заалт бүхий »»
|
|
Украины ард түмнийг өрөвдөхийн зэрэгцээ улстөрчдийг нь жигших юм 12:03 Өнгөрсөн мянган жилийн түүхээрээ бол Москва орчмын славянчууд болон Киев орчмын славянчууд аргагүй л ах дүү ард түмэн.
|
Өнгөрсөн мянган жилийн түүхээрээ бол Москва орчмын славянчууд болон Киев орчмын славянчууд аргагүй л ах дүү ард түмэн. »»
|
|
Далайн ёроолоос газрын ховор элемент олборлох туршилт хийнэ 11:15 ТОКИО, 2025 оны арванхоёрдугаар сарын 24 /NHK/. Японы судлаачид Минамиторишима арлын ойролцоох газрын
|
ТОКИО, 2025 оны арванхоёрдугаар сарын 24 /NHK/. Японы судлаачид Минамиторишима арлын ойролцоох газрын »»
|
|
Хятад Улс цөмийн зэвсгийг түрүүлж ашиглахгүй байх бодлогыг баримтална гэв 17:36 12-р сарын 23-нд Хятадын Гадаад Харилцааны Яам хэвлэлийн бага хурал хийв.
|
12-р сарын 23-нд Хятадын Гадаад Харилцааны Яам хэвлэлийн бага хурал хийв. »»
|
|
Тайванд зэвсэгт халдлагын улмаас дөрвөн хүн нас барж, 11 иргэн гэмтэв 17:12 Тайванийн нийслэл Тайбэй хотын төвд өнгөрсөн баасан гарагт гарсан зэвсэгт халдлагын улмаас дөрвөн хүн амиа алдаж,
|
Тайванийн нийслэл Тайбэй хотын төвд өнгөрсөн баасан гарагт гарсан зэвсэгт халдлагын улмаас дөрвөн хүн амиа алдаж, »»
|
|
Медведев Европын Холбооны зөөлөн өнгө аястай мэдэгдлүүдийн шалтгааныг сонирхож байна гэв 17:02 ОХУ-ын Аюулгүй байдлын зөвлөлийн дэд дарга Дмитрий Медведев Германы Батлан хамгаалахын сайд Борис Писториус
|
ОХУ-ын Аюулгүй байдлын зөвлөлийн дэд дарга Дмитрий Медведев Германы Батлан хамгаалахын сайд Борис Писториус »»
|
|
АНУ ногоон картын сугалаагаа зогсоов 11:53 Брауны их сургуульд гарсан зэвсэгт халдлагын улмаас хоёр хүн амь үрэгдэж, есөн иргэн шархадсантай холбогдуулан
|
Брауны их сургуульд гарсан зэвсэгт халдлагын улмаас хоёр хүн амь үрэгдэж, есөн иргэн шархадсантай холбогдуулан »»
|
|
Украины парламентад сонгуулийн асуудлаар ажлын хэсэг байгуулжээ 15:13 КИЕВ, 2025 оны арванхоёрдугаар сарын 23 /Xinhua/. Дайны байдлын үед ерөнхийлөгчийн сонгууль явуулах
|
КИЕВ, 2025 оны арванхоёрдугаар сарын 23 /Xinhua/. Дайны байдлын үед ерөнхийлөгчийн сонгууль явуулах »»
|
|
Саудын Арабад цас оржээ 14:34 ЭР-РИЯД, 2025 оны арванхоёрдугаар сарын 20 /KAZINFORM/. Саудын Арабын хойд нутгийн хэд хэдэн мужид байгалийн тун ховор үзэгдэл тохиожээ.
|
ЭР-РИЯД, 2025 оны арванхоёрдугаар сарын 20 /KAZINFORM/. Саудын Арабын хойд нутгийн хэд хэдэн мужид байгалийн тун ховор үзэгдэл тохиожээ. »»
|
|
Хутга, тэсрэх бөмбөгтэй этгээд халдлага үйлджээ 11:20 Өчигдөр Тайваний нийслэл Тайбэй хотод метроны буудал болон их дэлгүүрийн орчимд сэжиг бүхий этгээд хутга болон
|
Өчигдөр Тайваний нийслэл Тайбэй хотод метроны буудал болон их дэлгүүрийн орчимд сэжиг бүхий этгээд хутга болон »»
|
|
Австралийн Засгийн газар иргэдээс галт зэвсэг худалдаж авна 15:47 СИДНЕЙ, 2025 оны арванхоёрдугаар сарын 19 /TASS/. Австралийн Засгийн газар иргэдийн эзэмшилд буй галт
|
СИДНЕЙ, 2025 оны арванхоёрдугаар сарын 19 /TASS/. Австралийн Засгийн газар иргэдийн эзэмшилд буй галт »»
|
|
Абэ Шинзог хөнөөсөн этгээдэд бүх насаар хорих ял оноохыг шаарджээ 14:11 ТОКИО, 2025 оны арванхоёрдугаар сарын 19 /NHK/. Японы Ерөнхий сайд асан Абэ Шинзог 2022 онд буудан хөнөөсөн
|
ТОКИО, 2025 оны арванхоёрдугаар сарын 19 /NHK/. Японы Ерөнхий сайд асан Абэ Шинзог 2022 онд буудан хөнөөсөн »»
|
|
Европын Холбооны орнуудын удирдагчдын уулзалт эхэлжээ 12:51 БРЮССЕЛЬ, 2025 оны арванхоёрдугаар сарын 19 /Kazinform/. Европын Холбооны 27 гишүүн орны удирдагчдын
|
БРЮССЕЛЬ, 2025 оны арванхоёрдугаар сарын 19 /Kazinform/. Европын Холбооны 27 гишүүн орны удирдагчдын »»
|
|
Лавров: Барууныхан Украинтай холбоотойгоор олон улсын эрх зүйн хэм хэмжээг гуйвуулж байна 12:47 Украины нөхцөл байдалтай холбогдуулан барууны орнууд олон улсын эрх зүйн хэм хэмжээг мушгин гуйвуулж байна гэж
|
Украины нөхцөл байдалтай холбогдуулан барууны орнууд олон улсын эрх зүйн хэм хэмжээг мушгин гуйвуулж байна гэж »»
|
|
Украинд аюулгүй байдлын баталгаа олгох асуудлыг хэлэлцжээ 13:21 БЕРЛИН, 2025 оны арванхоёрдугаар сарын 16 /ВВС/. АНУ-ын тусгай элч Стив Уиткофф, Жаред Кушнер тэргүүтэй
|
БЕРЛИН, 2025 оны арванхоёрдугаар сарын 16 /ВВС/. АНУ-ын тусгай элч Стив Уиткофф, Жаред Кушнер тэргүүтэй »»
|
|
Австралийн халдлагын баатар жимсний мухлагийн эзэн байжээ 15:37 Австралийн Сидней хотын Бонди далайн эрэгт болсон цуст халдлагын үеэр нэгэн энгийн иргэн олон хүний амийг аварсан
|
Австралийн Сидней хотын Бонди далайн эрэгт болсон цуст халдлагын үеэр нэгэн энгийн иргэн олон хүний амийг аварсан »»
|
|
Мароккогийн Сафи хотод үерийн улмаас 21 хүн амиа алджээ 14:38 Ням гарагт Мароккогийн Рабатаас өмнө зүгт 330 км-ийн зайд орших Атлантын далайн эргийн Сафи мужид аадар бороо
|
Ням гарагт Мароккогийн Рабатаас өмнө зүгт 330 км-ийн зайд орших Атлантын далайн эргийн Сафи мужид аадар бороо »»
|
|
Австралид зэвсэгт этгээдүүд гал нээсний улмаас олон хүн амиа алджээ 12:00 КАНБЕРРА, 2025 оны арванхоёрдугаар сарын 15 /BBC/. Бонди далайн эрэг дээр ням гарагт зэвсэгт этгээдүүд гал
|
КАНБЕРРА, 2025 оны арванхоёрдугаар сарын 15 /BBC/. Бонди далайн эрэг дээр ням гарагт зэвсэгт этгээдүүд гал »»
|
|
|
Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг 14:42 Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг
|
Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг »»
|
|
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл Улаанбаатар хотын түгжрэлийг бууруулах бодлоготой уялдуулж шийдвэрлэнэ 18:07 Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл
|
Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл »»
|
|
ХЗДХ-ийн сайд О.Алтангэрэл: Ухаа Худагийн ордын төрийн эзэмшлийн хувь хэмжээг тогтоох тогтоолын төслийг УИХ-д өргөн мэдүүлнэ 12:07 Монгол Улсын Засгийн газраас стратегийн ач холбогдол бүхий ашигт малтмалын орд гэж УИХ-аас тогтоосон Ухаа Худагийн
|
Монгол Улсын Засгийн газраас стратегийн ач холбогдол бүхий ашигт малтмалын орд гэж УИХ-аас тогтоосон Ухаа Худагийн »»
|
|
Батзандан яаж ажиллах ёстойг Учрал санууллаа 14:24
|
|
|
Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн 18:27 Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн. Харин энэ талаар Сангийн сайд
|
Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн. Харин энэ талаар Сангийн сайд »»
|
|
Сар шинийн амралтыг 7-10 хоног болгож сунгахыг та дэмжих үү? 21:13
|
|
|
Б.Жаргалсайхан: Монголчууд юм үзээгүй зангаасаа болж дээр доороо хэрэлдэж алалцдаг учраас улс хөгжихгүй байна 11:50
|
|
|
ВИДЕО: БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёол баривчлагдахаасаа өмнө богино хэмжээний ганцаарчилсан мэдэгдэл хийжээ 17:15 Онц байдал тогтоосонтой нь холбогдуулан БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёолийг баривчлах тушаал гаргаж өнөөдөр өглөө
|
Онц байдал тогтоосонтой нь холбогдуулан БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёолийг баривчлах тушаал гаргаж өнөөдөр өглөө »»
|
|
Хамтарсан Засгийн газрын 2024-2028 онд хэрэгжүүлэх 14 мега төслийг танилцуулж байна - Төсөл-8 Гангийн үйлдвэр 11:33
|
|
|
150 мВт хүчин чадалтай станц эрчим хүчээ нийлүүлж эхэллээ 18:43
|
|
|
СТАНДАРТ бидний амьд явах баталгаа 18:22
|
|
|
Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа 13:48 Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа. Хамтдаа зүтгэж, эрчээ алдсан ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ салбарыг сэргээцгээе!
#GoMongolia
|
Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа. Хамтдаа зүтгэж, эрчээ алдсан ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ салбарыг сэргээцгээе!
#GoMongolia »»
|
|
Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 1500 айлтай гэрээ хийгээд байна 10:57 Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас
|
Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас »»
|
|
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Улаанбаатар хотын бүтээн байгуулалтын талаар сэтгүүлчдийн асуултад хариуллаа 17:57 Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Хамтарсан Засгийн газар Бүсчилсэн хөгжлийн бодлого бүхий үйл ажиллагааны хөтөлбөр хэрэгжүүлнэ.
|
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Хамтарсан Засгийн газар Бүсчилсэн хөгжлийн бодлого бүхий үйл ажиллагааны хөтөлбөр хэрэгжүүлнэ. »»
|
|
Хамтарсан Засгийн газар 2024-2028 онд 14 мега төсөл хэрэгжүүлнэ 23:25 Төсөл-1
|
|
|
Элон Маск хиймэл оюун ухаан ашиглан дэлхийн удирдагчдын загварын шоу хийжээ 22:02 Элон Маск дэлхийн улс төрийн удирдагчид болон технологийн аваргуудыг хиймэл оюун ухаанаар бүтээгдсэн виртуал
|
Элон Маск дэлхийн улс төрийн удирдагчид болон технологийн аваргуудыг хиймэл оюун ухаанаар бүтээгдсэн виртуал »»
|
|
Авлигачид ялах уу, ард түмэн ялах уу? 20:36
|
|
|
Ахмадуудад туслах робот хүүг зохион бүтээжээ 14:45 Германий “Navel Robotics” гэх гарааны компани өндөр настнуудын асрамжийн газарт ашиглах зориулалттай робот үйлдвэрлэж эхэлжээ.
|
Германий “Navel Robotics” гэх гарааны компани өндөр настнуудын асрамжийн газарт ашиглах зориулалттай робот үйлдвэрлэж эхэлжээ. »»
|
|
Газар тариалан, гурилын үйлдвэрлэл жилд 3-4% ашигтай. Харин уул уурхайн үйлдвэрлэл 40-50% ашигтай 20:57
|
|
|
Дубай хотод “нисдэг хүмүүс”-ийн анхны уралдаан зохион байгуулагджээ 14:35 Арабын Нэгдсэн Эмират Улсын Дубай хотод өчигдөр анх удаагаа “нисдэг хүмүүс”-ийн уралдаан зохион байгуулагджээ.
|
Арабын Нэгдсэн Эмират Улсын Дубай хотод өчигдөр анх удаагаа “нисдэг хүмүүс”-ийн уралдаан зохион байгуулагджээ. »»
|
|
|


|