Хуульзүйн байнгын хорооны даргын албан тушаал өнөөдрийг хүртэл эзэнгүй хэвээр байна. Гэмт хэргийн тухай, Зөрчлийн тухай, Өршөөлийн тухай зэрэг маш олон хуулийн төслүүдийг хэлэлцэж батлах ёстой энэ байнгын хорооны албан тушаалын төлөө хэнээрхсэн хэсэг бүлгээс бол эзэнгүй шахам, гишүүд нь аль учраа олохгүй ээлжилж завсарлага авсан байдалтай байгаа юм.
Анхлан АН-ын бүлгээс УИХ-ын гишүүн Д.Ганбатыг энэ суудалд томилохоор оруулж ирсэн ч УИХ-ын гишүүн Ж.Батзанданг О.Баасанхүү нэр дэвшүүлснээр АН-ын бүлэг завсарлага авсан юм.
Дараа нь Ж.Батзандан гишүүн өөрөө бүлгийн шийдвэрээс зөрж өөрийнхөө нэрийг дэвшүүлснээр МАН завсарлага авсан юм. Бүлэг дээр хэлэлцэж тохирсон атлаа өөрийнхөө нэрийг дэвшүүлж, иргэдэд албан тушаалд дуртай хэмээн шүүмжлүүлэх болсон шалтгаанаа УИХ-ын гишүүн Ж.Батзандан тайлбарласан юм. Тэрбээр “Бүлэг дээр бүлгийн шийдвэрийг ярьж байгаад Д.Ганбат гишүүнийг нэр дэвшүүлэхээр болсон.
Би бүлгийн шийдвэрт хүндэтгэлтэй хандаж байгаа. Гэхдээ УИХ-ын тухай хууль, УИХ-ын Дэгийн тухай хуульд байнгын хорооны дурын гишүүнийг нэр дэвшүүлэх эрх нь нээлттэй байгаа. Надад хоёр сонголт байна. Би бүлгийн шийдвэрийг дагах уу, Монгол Улсын хуулийг дагах уу гэдэг хоёр шийдвэрийн өмнө зогсч байна.
Ардчилал гэдэг бол сонголт, ардчилал гэдэг бол өрсөлдөөн. Сонголтын боломжийг иргэдэд олгохыг ардчилал гэдэг. Байнгын хорооны даргыг сонгохдоо фракцийн зарчмаар биш сонголтын, тулгалтын зарчмаар биш ардчиллын зарчмаар явдаг байя гэж удирдлагууддаа хэлсэн. Ийм учраас би байнгын хорооны даргад өрсөлдөнө” хэмээн ярьсан юм.
С.Дэмбэрэл: Нэн чухал хуулиудаа эхлээд баталмаар байна
Эдийн засгийг идэвхжүүлэх 100 хоног буюу “ЭЗЭН-100” хөтөлбөр хэрэгжээд талдаа орж байна. Өөрөөр хэлбэл, энэ хугацаа дуусахад 50 гаруйхан хоног үлдээд байгаа юм. Эдийн засгийг идэвхжүүлэх асуудлаар шүүмжлэхдээ шүүмжилж, нөгөө талаар энэ хугацаанд чухал хуулийн төсөл баталж чадна хэмээн итгэл үзүүлж байсан хүн бол УИХ-ын гишүүн С.Дэмбэрэл.
Түүний хувьд өнгөрсөн долоо хоногт эдийн засгийн асуудлаар өөрийн байр сууриа илэрхийлж УИХ хэтэрхий хойрго, ач холбогдол багатай хуульд анхаарал хандуулаад байгааг шүүмжилсэн юм. С.Дэмбэрэл гишүүн хэлэхдээ “УИХ-д ороод ирчихсэн олон хуулийг ач холбогдлоор нь ангилаад үзэх аваас 100 хоногт эдийн засгийн хүндрэлтэй байдлаас гарахад шууд хамааралтай эдийн засгийн хуулиуд бага байна.
Нийгэм, соёлын ч гэдэг юм уу бусад асуудлаа хойш тавих хэрэгтэй. Нэг үгээр хамгийн чухал хуулиудаа хамгийн эхэнд нь батлах шаардлагатай. Харамсалтай ингэж чадахгүй байна. Иймэрхүү үйлчлэлийн зарчим явагдахгүй байгаа учраас магадгүй УИХ өөрөө 100 хоногт эдийн засгийг эрчимжүүлэх, идэвхжлийг сэргээх үйл ажиллагаандаа тушаа болохыг үгүйсгэхгүй. Тиймээс л би, УИХ-ын даргын зөвлөлийн хуралд “Хамгийн гол гэсэн 15-16 хуулиа л яаралтай хэлэлцье, бусдыг нь ирэх намрын чуулганд шилжүүлье” гэдэг санал тавиад байгаа юм.
Ингэж чадах юм бол оны эцэс гэхэд Монголын эдийн засаг сэргэх бүрэн боломжтой юм” хэмээн байр сууриа илэрхийлжээ. Өөрөөр хэлбэл, УИХ, Засгийн газрын гишүүдээс өргөн мэдүүлсэн нэн чухал хуулийн төсөл дээр намын бүлгүүд хугацаа алдах гэх мэтээр хаврын чуулганыг ямар ч үр дүнгүй өнгөрүүлэх нь гэж дүгнэж байгаа аж.
Мөн Хятадын “Bank of China” Монгол Улсад үйл ажиллагаа явуулах тухай асуудлаар ярихдаа “Хуулийн дагуу Монголбанкны ерөнхийлөгч гадаадын банкны салбар нээх эсэхийг шийдвэрлэдэг.
Одоогоор Монголд салбараа байгуулах гэсэн аливаа улсын банк алга гэсэн тайлбарыг Монголбанк өгсөн. Гадаадын банкны салбар байгуулагдахдаа Монгол Улсын хуулиар тодорхой шалгууртай. Тодруулбал, дэлхийн 100 банкны нэгт орох, рейтингээрээ олон улсын зэрэглэлтэй байх зэрэг хуулиар тогтоосон шалгууртай” хэмээн ярьсан юм.
Р.Бурмаа: Сонгуулийн зардлыг багасгана
Сонгуулийн нэгдсэн хууль, Улс төрийн намын санхүүжилтийн тухай хуулийн төслийг боловсруулах ажлын хэсгийн гишүүд уг хуулийн төслийн талаар томоохон хэмжээний хэлэлцүүлэг зохион байгуулж байгаа.
Өөрөөр хэлбэл, уг хуулийн төслүүдийн талаар намын бүлгүүд зөрүүтэй байр суурь илэрхийлж, заалтууд дээр маргалдаж байгаа учраас УИХ-ын нам эвслүүдийн саналыг авах, гадны сонгуулийн байгууллагын туршлага судлах уулзалтыг зохион байгуулах, парламентад суудалгүй нам эвслүүдийн байр суурийг нэгтгэх байдлаар уг хуулийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэж эхлээд байгаа юм. Уг хуулийн төслийн ажлын хэсгийн ахлагчаар УИХ-ын гишүүн Р.Бурмаа ажиллаж байгаа юм.
Р.Бурмаа гишүүн Сонгуулийн зардлыг багасгахад анхаарч ажиллаж байгаа талаараа “Албан ёсны тайлангаас харахад 2012 оны УИХ-ын сонгуульд оролцохын тулд нэр дэвшигчийн зарцуулсан мөнгө 10 дахин өссөн байна. Нэг хүн дунджаар 10 сая төгрөг зарцуулсан гэх мэдээлэл байгаа.
Сонгуулийн үеэр тусалсан, мөнгөн хандив өгсөн байгууллага эргээд нэр дэвшигчээ хянах, түүнээс хараат болох асуудал байгаа учраас энэ асуудлыг зохицуулна. Сонгуулийн нэгдсэн хуульд хэн санхүүжилтийг хянах вэ гэдэг нь тодорхой бус байгаа. Тиймээс санхүүжилттэй холбоотой асуудлыг тодорхой болгож өгнө.
Хуулийн этгээдээс хандив авахыг болиулна. Хувь хүн бол болно. Улсын төсвөөс зарим нэг зардлыг гаргаж байгаа. Тиймээс улсын төсвөөс гаргуулахгүйгээр сонгуулийн зардлыг багасгах арга замыг судлаж байна.
Олон талын туршлага судална” гэсэн байна. Энэ хууль жил гаруйн хугацаанд хэлэлцэгдэж байгаа. Тэгэхээр нам эвслүүд энэ хэлэлцүүлэгт идэвхтэй оролцож хуулийн төслөө хурдан батлах шаардлагатай болчихоод байгаа юм.
Ж.Энхбаяр: Энэ жил, ирэх жил нэг ч шинэ барилга баригдахгүй
“Анх эрчимжүүлнэ гэснээс хойш 100 хоногийн дараа Монгол Улсын Засгийн газар эдийн засагт бий болсон хямралыг албан ёсоор хүлээн зөвшөөрнө” хэмээн УИХ-ын гишүүн Ж.Энхбаяр ярьжээ. Сөрөг хүчний хувьд Засгийн газрын энэхүү 100 хоногийг ямар ч үр дүнгүй хэмээн дүгнэдэг билээ.
Тиймдээ ч тэдний хийж байгаа бүхэн ямар ч үр дүнгүй, зөвхөн өнөө маргаашаа аргацаасан хэлбэрдсэн зүйл төдийхөн байна хэмээн ярьсан юм. Тэрбээр, “Сангийн яам төсвийг яаралтай тодотгохоос аргагүй байдалд орж байна шүү дээ. Үндсэндээ эдийн засгийг эрчимжүүлэх 60 дахь хоногт Төсвийн тодотголыг УИХ-д оруулж ирэх байх. Орлогын тасалдал бодитой, төсвийг баталсан хөрөнгө оруулалт, санхүүжилт боломжгүй болсон тохиолдолд төсвийн тодотгохоос оруулдаг шүү дээ.
Хөрөнгө оруулалтыг багаар бодоход 500 тэрбумаар тасална. Тэгж байж эдийн засгаа хөрсөн дээр эрүүл суурин дээр буулгаж ирж, ханшийг барина. Энэ жил нэг ч шинэ объект нэмж барих бололцоо байхгүй, хуучнаа санхүүжүүлэх ажил хийгдэнэ. Ирэх жил мөн шинэ барилга байшин ганцыг ч барих боломжгүй гэсэн үг.
Энэ бол эдийн засгийн бодит байдал. Үүнийг дөрвөн тоо цохиод төсөвлөж чаддаггүй, нэгдмэл бодлогоо зохион байгуулж, алсыг харах чадваргүй Засгийн газрын үнэн дүр төрх нь харагдаж байна. Бид бүтэн хоёр жилийн өмнөөс бодлогын алдаа гаргалаа, үр дагавар нь хүнд шүү гэж сэрэмжлүүлсэн.
Яагаад гэвэл энэ МАН чинь сайн, муу хэлүүлсэн ч олон жил улс орны тогтвортой байдлыг хангаад, эдийн засгаа өсгөөд, засаглаад, боловсон хүчний нөөцтэй, чадавхтай, нийгэм, эдийн засгийн байдлаа нэг зурганд уялдуулан харж чаддаг болчихсон нам.
Өнөөгийн эрх баригчдад ийм чадвар үнэхээр дутагдаж байна” хэмээжээ. Өөрөөр хэлбэл, эртхэн алдаагаа олж хараад МАН-ын үгийг сонссон бол ийм байдалд орохгүй байсан гэж Ж.Энхбаяр гишүүн үзэж байгаа гэнэ лээ.
Монголын мэдээ
Б.Тогтох
Б.Тогтох
.jpg "Томруулж харах")
