Mobile хувилбар
www.BOLOD.mn
Fact.mn | Miss.mn | Ord.mn | Choibalsan.mn |

Архив ангилал
ДЭЛГҮҮР ХУДАЛДААНЫ ТӨВ
» ДАА ХҮРЭЭ (123782)
» ДҮНЖИНГАРАВ ХТ (106784)
» Гранд плаза (99865)
» Боса (68790)
» БӨМБӨГӨР ХТ (96676)
» Замбала (82668)
» Метромолл (86076)
» Миний дэлгүүр (100066)
» Эвридэй (75637)
» Чансаа гутлын дэлгүүр (97138)
» Хар Хорин зах (80355)
» Хүчит Шонхор ХТ (87323)
» ТОСА ХТ (69964)
» Скай их дэлгүүр (63425)
» Сандэй плаза (80097)
» Нарантуул ОУХТ (89198)
» НАРАН ИХ ДЭЛГҮҮР (74624)
» НОМИН (83260)
» АЗ ХҮҮХДИЙН ИХ ДЭЛГҮҮР (65322)
» Оргил худалдааны төв (71109)
» Next Center (151712)
» E-mart (40563)
» БСБ (47509)
» БАРС ХТ (62973)
» UB MART (68502)
ДҮҮРЭГ ХОРОО
» Баянгол дүүргийн хүүхэд залуучуудын хөгжлийн газар (28983)
» БАГАНУУР (86027)
» ЧИНГЭЛТЭЙ (67566)
» ХАН УУЛ (79086)
» СҮХБААТАР (69951)
» НАЛАЙХ (70212)
» БАГАХАНГАЙ (61719)
» БАЯНГОЛ (75837)
» БАЯНЗҮРХ (87026)
» СОНГИНОХАЙРХАН (75015)
БАЙГУУЛЛАГА
» ГЛОБ ИНТЕРНЭШНЛ ТББ (60325)
» ГААЛЬ (87644)
» Барилгын хөгжлийн төв (16052)
» Засгийн газрын авто бааз ТӨҮГ (14896)
» ЗАМЫН ЦАГДАА (94584)
» ИНЕГ-МИАТ (99429)
» ММСУХ- Морин спорт (44658)
» Монголын Дарцын холбоо (59279)
» Монголын Залуучуудын Холбоо (92319)
» Монголын Үндэсний Бөхийн Холбоо (64567)
» МЭРГЭЖЛИЙН ХЯНАЛТ (90663)
» МСНЭ (57912)
» МОНГОЛЫН ЗОХИОЛЧДЫН ХОРОО (68703)
» МОНГОЛЫН ЦАХИЛГААН ХОЛБОО (69642)
» МОНГОЛЫН ХӨРӨНГИЙН БИРЖ (85282)
» МОНГОЛЫН САЙТЫН ХОЛБОО (80279)
» МОНГОЛЫН ОЮУТНЫ ХОЛБОО (69759)
» МОНГОЛ УЛСЫН ХҮҮХЭЛДЭЙН ТЕАТР (48298)
» МҮЭХ (66924)
» МҮХАҮТ (59324)
» МҮСХНХ (26519)
» МҮОНРТ (68806)
» Мэдээлэл технологи шуудан харилцаа холбооны газар (56591)
» ЭМНЕСТИ ИНТЕРНЭШНЛ ОУБ (43939)
» ШШГЕГ (63297)
» ШҮҮХ ПРОКУРОР (81114)
» Шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газар (83920)
» ЧИНГИС ХААНЫ ДЭЛХИЙН АКАДЕМИ (53026)
» Чөлөөт Бүс (60804)
» ЦЕГ (95258)
» Цахилгаан тээвэр (59512)
» ЦОГЦ ХАРИЛЦАА ТӨВ (66570)
» Цөмийн энергийн газар (63136)
» Хил хамгаалах ерөнхий газар (26736)
» Харилцаа Холбооны зохицуулах хороо (60469)
» ХХЕГ (56390)
» ХҮЧИРХИЙЛЛИЙН ЭСРЭГ ҮНДЭСНИЙ ТӨВ (60759)
» УБЦТС TЭЦ-4, 3 (81005)
» УМБГ (58829)
» Улсын мєрдєн байцаах газар (56652)
» УРЛАГ- УЛСЫН ДРАМЫН ЭРДМИЙН ТЕАТР (59564)
» УРЛАГ- УДБЭТ (58177)
» Ус сувгийн удирдах газар (25186)
» ТАГНУУЛ (94299)
» ТАТВАРЫН ЕРӨНХИЙ ГАЗАР (76308)
» ТӨМӨР ЗАМ (104068)
» Тээврийн төлөвлөлтийн хэлтэс (54693)
» Санхүүгийн зохицуулах хороо (26675)
» СОНГУУЛИЙН ЕРӨНХИЙ ХОРОО (63750)
» Сэргээн засалт, сургалт үйлдвэрлэлийн төв (37910)
» НИТХ (48543)
» Нийгмийн даатгал (59923)
» Нийслэлийн ЗДТГ (25071)
» Нийслэлийн газрын алба (27591)
» Нийслэлийн агаарын чанарын алба (53872)
» Нийслэлийн статистикийн газар (24596)
» НАББҮХ (53122)
» НҮБ (54287)
» Авлигатай Тэмцэх Газар (87145)
» Авто тээврийн газар (68490)
» ОБЕГ (71181)
» Оюуны өмчийн газар (22279)
» Үндэсний Дата Төв (51123)
» ҮТЕГ (53298)
» ҮНДЭСНИЙ НОМЫН САН (54951)
БАРИЛГА
» Гангар инвест (53439)
» ГАЗАР ХАШАА (81586)
» ГАНДИРС (40568)
» ГАНГАР ИНВЕСТ (59378)
» Барилгын материал (52111)
» БАЯСАХ ТРЕЙД (41645)
» БАРИЛГА-САЙН МЭДЭЭ (60091)
» БАРИЛГА-ҮНЭ ХАНШ (108590)
» БАРИЛГА (94694)
» ЖИГҮҮР ГРАНД (68659)
» ИХ ҮЙЛСИЙН ЭРЭЛД (40888)
» МУУ МЭДЭЭ (72407)
» ЭКО КОНСТРАКШН (63218)
» ШИНЭ БАЙР (78623)
» ЦАСТ ИМПЕКС (56873)
» УЛААНБААТАР ӨРГӨӨ (38867)
» Тахилт өндөр уул (52893)
» АЛТАЙ КОНСТРАКШН (66034)
» АВЗАГА ТРЕЙД (59262)
» Пума констракшн (55488)
БАРАА БҮТЭЭГДЭХҮҮН
» БҮТЭЭГДЭХҮҮН-АРХИ (83305)
» СЭЖИГТЭЙ БАРАА (76406)
БАНК САНХҮҮ
» ДААТГАЛ (53336)
» ГОЛОМТ (71473)
» ББСБ (53144)
» БАНК САНХҮҮ (82339)
» БАНК (59543)
» МУУ МЭДЭЭ (62746)
» МОНГОЛ ДААТГАЛ (51462)
» МОНГОЛ БАНК (88055)
» МОНГОЛ ШУУДАН (52015)
» ЭРЭЛ (53763)
» ЧИНГИС ХААН (51666)
» ХЗХ (56369)
» ХХБ (57204)
» ХАДГАЛАМЖ (58736)
» ХАС (55360)
» ХААН (71049)
» ХӨГЖЛИЙН БАНК (75017)
» УЛААНБААТАР БАНК (57113)
» ТРАНС (52565)
» ТӨРИЙН БАНК -ЗООС (73335)
» Тээвэр хөгжлийн банк (52628)
» САЙН МЭДЭЭ (54887)
» НАЙМАН ШАРГА (69053)
» АНОД (63893)
» ПРАЙМ ДААТГАЛ (37258)
» КАПИТРОН (52344)
» КАПИТАЛ (54836)
» ҮНДЭСНИЙ ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТ (53684)
» ҮНЭ ХАНШ (69485)
БААР РЕСТОРАН ЦАЙНЫ ГАЗАР
» Дреам (52812)
» БААР- ДОРГИО (65098)
» Бусад (54534)
» ЗОЧИД БУУДАЛ (65291)
» Жура ресторан (50587)
» МЕТРОПОЛИС (42869)
» ЧАПЛИН РЕСТОРАН (38423)
» Цайны газар- БЭЭЖИН НУГАС (38169)
» Цайны газар- ХААН БУУЗ (38747)
» СТЕЛЛА (46466)
» СТРИНГС КЛУБ (38239)
» СӨҮЛ РЕСТОРАН (50526)
» АМРИТА (40292)
» The Bull (46329)
» RIVER SOUND (48415)
» Loving hut (45768)
» HOLLYWOOD (48360)
» САУН МАССАЖ (59637)
» SS клуб (50308)
ЗӨВЛӨГӨӨ
» БИЗНЕС ТӨЛӨВЛӨГӨӨ (612927)
» ЗУРХАЙ (1231505)
» ЗАР (837868)
» ЗӨВЛӨГӨӨ (1484768)
» ИРГЭНИЙ ЭРХ (60485)
» МАРКЕТИНГ МЕНЕЖМЕНТ (81182)
» ХИЧЭЭЛ СУРГАЛТ (88385)
» ХУУЛЬ (804570)
» ХООЛНЫ ЖОР (252945)
» СЕКС ЗӨВЛӨГӨӨ (108471)
» СУРГАМЖ (55540)
» СОНЖОО (126005)
» Сэтгэл зүй (703697)
» РЕКЛАМ БАЙРЛУУЛАХ (39027)
» ПИ АР (70910)
» РЕКЛАМ (65050)
МЭДЭЭ МЭДЭЭЛЭЛ
» ЛАВЛАХ (60855)
» Дартс (48680)
» ГЭМТ ХЭРЭГ (236945)
» ГАДААД МЭДЭЭ (1776696)
» ВИДЕО МЭДЭЭ (1004518)
» БИЗНЕС МЭДЭЭ (690188)
» Их хуралдай (69196)
» МЭДЭЭ МЭДЭЭЛЭЛ (537139)
» МЭДЭЭ АЙМААР (169943)
» МЭДЭЭ ҮНЭ ХАНШ (116142)
» ЦУНАМИ (48333)
» Цөмийн хаягдал (48751)
» ХҮНИЙ ХӨГЖИЛ САН (69959)
» ХҮНС (50445)
» ФАКС МЭДЭЭ (52954)
» ФОТО МЭДЭЭ (1135718)
» УРЛАГ (1392136)
» ТЕХНОЛОГИ (1126827)
» ТВ МЭДЭЭ (64768)
» ТАНИН МЭДЭХҮЙ (91439)
» ТОДРУУЛГА (78295)
» СЕКС (1198444)
» СЭРЭМЖЛҮҮЛЭГ (72136)
» СУДАЛГАА (691417)
» СОНИН ХАЧИН (317584)
» СПОРТ (1402062)
» СКАНДАЛ (74632)
» НИЙТЛЭЛ (264689)
» НОЦТОЙ МЭДЭЭ (430451)
» Өвөр Монголын мэдээ (56487)
» NEWS /Russia/ (54894)
» NEWS /English/ (52266)
» NEWS /China/ (67335)
ЯРИЛЦЛАГА
» БИЗНЕС (1055929)
» УЛС ТӨР (1060900)
» УРЛАГ (1052110)
» СПОРТ (1054126)
» НИЙГЭМ (1057662)
ЯАМ
» ГАДААД ХЭРГИЙН ЯАМ (62716)
» Барилга хот байгуулалтын яам (32359)
» БСШУЯ (89104)
» БАТЛАН ХАМГААЛАХ ЯАМ (65566)
» БОАЖЯ (54511)
» Зам, тээврийн хөгжлийн яам (49902)
» ЯАМ (50655)
» ЭМЯ (71826)
» ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ ЯАМ (49247)
» Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яам (11600)
» ХХААХҮЯ (50208)
» ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨН ҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМ (45598)
» Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яам (53151)
» УУЯ (36424)
» Соёлын яам (11220)
» САНГИЙН ЯАМ (47457)
» ХЗДХЯ (44854)
ЭРҮҮЛ МЭНД
» ЙОНСЕЙ эмнэлэг (55641)
» ГЯЛС ТӨВ (42977)
» ГАРЬД МАГНАЙ эмнэлэг (50004)
» МОНОС (54144)
» Мөнх-Үйлстэн (45458)
» ЯТТ 103 (49166)
» ЭМДЕГ (13542)
» ЭМИЙН САН (68336)
» ЭМНЭЛЭГ-АЧТАН (49623)
» ЭМНЭЛЭГ (82328)
» ЭМ БЭЛДМЭЛ (61918)
» ЭХ НЯЛХАС (56187)
» ЭРYYЛ МЭНД (136073)
» ЭРҮҮЛ МЭНД ЗӨВЛӨГӨӨ (164572)
» Шинжлэх ухаан (47047)
» Халдварт Өвчин Судлалын ҮТ (51172)
» ХАВДАР СУДЛАЛ (50183)
» УЛАМЖЛАЛТ АНАГААХ (43981)
» УЛААН ТУУЗ эмнэлэг (50623)
» СЭТГЭШГҮЙ эмнэлэг (46111)
» СОНГОДО эмнэлэг (55005)
» ЁН МЭЛМИЙ эмнэлэг (40617)
ШИНЭ НОМ
» ШИНЭ НОМ (905759)
» НОМ (63005)
Шинэ 8 ангилал
» Ярилцах цаг (14332)
» Энтертаймент (81121)
ШАР МЭДЭЭ
» ШАР МЭДЭЭ (1158762)
ХҮМҮҮС
» Д.Дагвадорж /сумоч/ (77093)
» Д.Сумьяабазар /бөх/ (59827)
» ГАДААД ХҮМҮҮС (86365)
» БОЛОД.М Утга зохиол (67847)
» БОЛОД.М Нийтлэл (67496)
» ИЛТГЭЛҮҮД (58712)
» ИРГЭДИЙН ЗАХИДАЛ (882539)
» ЯРИЛЦЛАГА (1300647)
» Ц.Мянганбаяр (61764)
» ХҮМҮҮС-ТҮҮХ НАМТАР (171716)
» ХҮМҮҮС (1193984)
» ХҮНИЙ АМЬДРАЛ (125051)
» ТӨРИЙН ХУТГУУР (83435)
» Тэр хэн бэ? нэвтрүүлэг (22462)
» СЭЖИГТЭЙ ХҮМҮҮС (116973)
» С.Жавхлан /дуучин/ (64435)
» ОДДЫН АМЬДРАЛ (1141639)
УЛС ТӨРЧ
» Лу.Болд (52381)
» Л.Гантөмөр /АН/ (51793)
» Л.Гансүх АН (51318)
» Л.Гүндалай АН (53952)
» Д.Лүндээжанцан /МАН/ (49637)
» Д.Дондог (46620)
» Д.Дорлигжав /АН/ (51255)
» Д.Дамба-Очир (49762)
» Д.Дэмбэрэл /МАН/ (54640)
» Д.Ганхуяг (50977)
» Д.Балдан-Очир (51098)
» Д.Батбаяр /АН/ сумоч (62033)
» Д.Бат-Эрдэнэ /Ажнай/ (50183)
» Д.Зоригт /МАН/ (58348)
» Д.Зоригт /АН/ (46927)
» Д.Загджав МАН (50161)
» Д.Идэвхтэн /МАН/ (47207)
» Д.Энхбат /Ногоон нам/ (57898)
» Д.Эрдэнэ-Бат /АН/ (48295)
» Д.Хаянхярваа (51618)
» Д.Тэрбишдагва (54206)
» Д.Нямхүү (49756)
» Д.Амарбаясгалан /МАН/ (44379)
» Д.Арвин (50732)
» Д.Одбаяр /МАН/ (47522)
» Д.Одхүү АН (48300)
» Д.Очирбат (49523)
» Д.Оюунхорол /МАН/ (50884)
» Г.Батхүү АН (56532)
» Г.БАЯРСАЙХАН (52664)
» Г.Занданшатар /МАН/ (51985)
» Г.Мөнхбаяр (52021)
» Г.Шийлэгдамба МАН (48385)
» Г.Уянга (54526)
» Бадмаанямбуу. Бат-Эрдэнэ /МАН/ (69957)
» Баабар (50907)
» Батж.Батбаяр /АН/ (53856)
» Б.Баттулга (45143)
» Б.Жаргалсайхан /БНН/ (63682)
» Б.Чойжилсүрэн (59557)
» Б.Наранхүү АН (46964)
» Б.Нямтайшир (49547)
» З.Энхболд (56547)
» З.Алтай (53207)
» Ж.Батзандан (52302)
» Ж.Батсуурь (50463)
» Ж.Бат-Эрдэнэ (49639)
» Ж.Мөнхбат /МАН/ (51325)
» Ж.Энхбаяр (55779)
» Ж.Цолмон /ЭМЯ/ (54534)
» Ж.Сүхбаатар /МАН/ (48965)
» М.Зоригт / ИЗН/ (52419)
» М.Энхболд МАН (55289)
» М.Энхсайхан (54394)
» М.Сономпил (44871)
» Я.Батсуурь (46431)
» Э.Батүүл (76780)
» Э.Мөнх-Очир (48649)
» Ш.Сайхансамбуу (58707)
» Ч.Хүрэлбаатар (50853)
» Ч.Улаан (53462)
» Ч.Сайханбилэг (56117)
» Ц.Даваасүрэн (51064)
» Ц.Дашдорж (48518)
» Ц.Батбаяр /МАН/ (53149)
» Ц.БАЯРСАЙХАН (48617)
» Ц.Жанлав МАН Дорнод (38325)
» Ц.Мөнх-Оргил /МАН/ (53126)
» Ц.Элбэгдорж АН (79511)
» Ц.Шинэбаяр (51712)
» Ц.Шаравдорж /МАН/ (46809)
» Ц.Цэнгэл (49514)
» Ц.Сэдванчиг (47909)
» Ц.Нямдорж МАН (62982)
» Ц. Оюунгэрэл (61092)
» Х.Болорчулуун (46162)
» Х.Бадамсүрэн (46183)
» Х.Баттулга АН (62644)
» Х.БАДАМСҮРЭН (46281)
» Х.Жекей (47731)
» Х.Тэмүүжин /АН/ (79842)
» Х.Наранхүү (49682)
» УЛС ТӨРЧ (76170)
» У.Барсболд /МАН/ (47262)
» У.Хүрэлсүх МАН (53652)
» Т.Ганди (57448)
» Т.Бадамжунай /МАН/ (53367)
» Т.Энхтайван (44373)
» Сү.Батболд (56323)
» Су.Батболд МАН (52289)
» С.Ламбаа /АН/ (52309)
» С.Дэмбэрэл /ТАНХИМ/ (50775)
» С.Ганбаатар (52860)
» С.Баяр МАН (66881)
» С.БАЯРЦОГТ /АН/ (63421)
» С.Бямбацогт (55105)
» С.Эрдэнэ АН (57645)
» С.Оюун (53344)
» Р.Гончигдорж (56460)
» Р.Содхүү (51718)
» Р.Раш (51532)
» Р.Амаржаргал /АН/ (55437)
» Н.Ганбямба (50346)
» Н.Болормаа (51614)
» Н.Батбаяр /АН/ фортуна (61937)
» Н.Баяртсайхан (46143)
» Н.Энхбаяр (86511)
» Н.ЭНХБОЛД (52054)
» Н.Удвал МАХН (51330)
» Н.Номтойбаяр МАН (61751)
» Н.Алтанхуяг АН (63564)
» А.Мөнхбат МЗХ (45973)
» А.Тлейхан (45579)
» Ё.ОТГОНБАЯР (58451)
» О.Магнай (50974)
» О.Чулуунбилэг /АН/ (43417)
» О.Чулуунбат (50455)
» П.Алтангэрэл АН (50951)
» Ө.Энхтүвшин МАН (50193)
» Ч.Ганхуяг (52852)
УЛС ТӨР
» ЕРӨНХИЙЛӨГЧ (83252)
» ЕРӨНХИЙ САЙД (77873)
» Гал үндэстэн (47572)
» БХЯ Цэрэг (46490)
» ЗАСГИЙН ГАЗАР (86601)
» ЗАСАГ ДАРГА (46781)
» ИРГЭНИЙ ХӨДӨЛГӨӨН (54485)
» МАХН /new/ (52451)
» МҮАН нам (44559)
» ЭЛЧИН (49319)
» УЛС ТӨР (1594485)
» УИХ-дарга (64723)
» УИХ (74232)
» Төлбөртэй (29323)
» Тєрийн ордон (49271)
» Нам- Монголын консерватив нам (32906)
» НАМЗХ /МАСЗХ/ (46657)
» НАМОХ /МАСОХ/ (44426)
» НАМ-ИРГЭНИЙ ЗОРИГ (48220)
» НАМ-НН (44744)
» НАМ- АРДЧИЛСАН НАМ (94583)
» НАМ - МАН (68570)
» НАМ (84027)
» ҮНДСЭН ХУУЛИЙН ЦЭС (46316)
» Өргөдлийн байнгын хороо (28766)
УУЛ УУРХАЙ
» ДАРХАНЫ ТӨМӨРЛӨГИЙН ҮЙЛДВЭР (50424)
» ДОРНОТ УРАНЫ ОРД (47013)
» ГАШУУН СУХАЙТ (44438)
» ГАЦУУРТ ХХК (53404)
» БАГАНУУР УУРХАЙ (53435)
» БАГАНУУР (46893)
» БОРОО ГОУЛД (55810)
» БОРОО ОРД (45050)
» БҮРЭН ХААН ОРД (35884)
» МАРДАЙ (53046)
» МАК /МОНГОЛ АЛТ/ (56297)
» МОНГОЛРОСЦВЕТМЕТ (48975)
» МОНГОЛ ГАЗАР (45488)
» МОНГОЛ 999 (44887)
» ЭМЭЭЛТ МАЙНЗ (38060)
» Энержи ресурс (49882)
» ЭРДЭНЭТ (77502)
» ЭРДЭНЭС МЖЛ (45768)
» ЭРДЭНЭС ТАВАНТОЛГОЙ (73376)
» ШИВЭЭ ОВОО ОРД (54535)
» Чалко (43098)
» ЦАЙРТ МИНЕРАЛ (35825)
» ЦАГААН СУВАРГА (45217)
» ХАН РЕСОРСЕЗ Инк (46531)
» ХӨШӨӨТИЙН УУРХАЙ (127958)
» УУЛ УУРХАЙ (107697)
» УРАН (49372)
» Тавантолгой Түлш ХХК (26936)
» Тавантолгой төмөр зам (22595)
» ТАВАНТОЛГОЙ (85160)
» ТӨМӨРТЭЙН ОВОО (50185)
» ТӨМӨРТЭЙН ОРД (50198)
» РИО ТИНТО (54013)
» НИНЖА (49733)
» Нийтлэлч Болормаа (30309)
» НАРИЙН СУХАЙТ (42641)
» АЙВЕНХОУ МАЙНЗ (45531)
» АЛТАНДОРНОД МОНГОЛ (66356)
» АДУУНЧУЛУУН ХК (45250)
» АЖНАЙ (50067)
» АШИГТ МАЛТМАЛ (50085)
» Арева “Кожеговь” (42854)
» ОЛОН ОВООТ (51630)
» ОЮУТОЛГОЙ (122412)
» ПЕТРО ЧАЙНА ДАЧИН ТАМСАГ (66556)
» ПОЛО РЕСОУРСЕС (33000)
УРАН ЗОХИОЛ
» ДУУНЫ ҮГ (90331)
» ЗҮЙР ЦЭЦЭН ҮГ (79806)
» ШИНЭ ДУУ (75590)
» ШҮЛЭГ (166635)
» ХАЙРЫН ЗАХИДАЛ (56284)
» ХYYХДИЙН ЗОХИОЛ (59074)
» УТГА ЗОХИОЛ (68733)
» ТЭМДЭГЛЭЛ (66611)
» ТҮҮХ (85679)
» АФОРИЗМ (116542)
» АРДЫН УРАН ЗОХИОЛ (60812)
» ОНИГОО (980222)
» ОНЬСОГО (63572)
» ӨГҮҮЛЛЭГ (1150001)
СОНГУУЛЬ
» СОНГУУЛЬ (97594)
НИЙГЭМ ЭДИЙН ЗАСАГ
» БАЙГАЛ ОРЧИН (110366)
» БАЯР НААДАМ (107300)
» ЭДИЙН ЗАСАГ-ДЭЛХИЙ (65935)
» ЭДИЙН ЗАСАГ (1450600)
» ШИНЖЛЭХ УХААН (61391)
» ШАШИН (1184188)
» ХУВЬЦАА (52945)
» УЛААНБААТАР ХОТ (137372)
» ТАТВАР (51526)
» НИЙГЭМ (1406509)
» ОЮУТАН (68965)
» ОРОН НУТАГ (86653)
АЙМАГ
» Дорноговь (62334)
» ДУНДГОВЬ (74471)
» ДАРХАН УУЛ (93146)
» ДОРНОД (78188)
» Говьсүмбэр (53617)
» ГОВЬ-АЛТАЙ (83487)
» Баян-Өлгий (68243)
» БУЛГАН (72169)
» БАЯНХОНГОР (83659)
» ЗАВХАН (68453)
» ЭРДЭНЭТ (57343)
» ХЭНТИЙ ӨНДӨРХААН (82800)
» ХОВД (73033)
» ХӨВСГӨЛ (88829)
» Увс (82297)
» ТӨВ (56382)
» СЭЛЭНГЭ (71039)
» АРХАНГАЙ (61833)
» ОРХОН (61724)
» ӨМНӨГОВЬ (83756)
» Өвөрхангай (69916)
» СҮХБААТАР (67466)
АГЕНТЛАГ
» Мал эмнэлгийн ерөнхий газар (10915)
КОМПАНИ
» Дацан трейд (51806)
» ДЭВШИЛ (35961)
» ДАШВААНЖИЛ (52451)
» ДОНШИН (48994)
» ГОВЬ (52977)
» ГОЁО (39941)
» Витафит (52125)
» Витсамо Фрутт Жүүс ХХК (57287)
» Вагнер Ази (55427)
» ВОЯАЖ (38711)
» БИШРЭЛТ (49086)
» БИТ ХЭВЛЭХ (35171)
» Боорчи (56571)
» БУЯН ХОЛДИНГ (39683)
» БАМБУУШ (36065)
» БYТЭЭГДЭХYYН-КОКА КОЛА (36578)
» Бөхбат (52816)
» БӨXӨГ (34876)
» Зиг Заг (36862)
» ЖЕМ (55436)
» ЖИ МОБАЙЛ (63711)
» Жигүүр гранд (71555)
» ЖУУЛЧИН (35788)
» ЖАСТ ОЙЛ ШТС (58578)
» ИММО ТРЕЙД ХХ (48926)
» Имарт (20628)
» Изинис Эйрвэйс (54411)
» Их-Өвөр (61401)
» МИГ даатгал (49006)
» Монгол газар (61442)
» Монгол Шилтгээн ХК (52572)
» Монгол тамхи СО ХХК (59106)
» Мон-ад (51021)
» Мон Эн Ко (70191)
» Макс групп (62636)
» МЦХ, МОНГОЛ ШУУДАН (51156)
» МАХ ИМПЕКС (59225)
» МАК (68603)
» МОБИКОМ (82169)
» МОНДАВС ХХК (41247)
» МОНГОЛ МАХ ЭКСПО (37514)
» МОНФРЭШ (55237)
» МОНСУДАР (34497)
» МОНРОУД (48585)
» МОННИС (54406)
» МОН УРАН (66658)
» Мөнхийн үсэг (50102)
» ЮНИТЕЛ (75510)
» ЭДМОН (38896)
» ЭРЭЛ ХХК (51353)
» ШУНХЛАЙ ШТС (55754)
» Хамо (47615)
» Хаан хүнс хк (52453)
» ХОС ГАРЬД ХХК (39180)
» Хүннү-Эйр (51726)
» УЛУСНЭТ (35655)
» УЛААНБААТАР ПРИНТ (34364)
» УРЛАХ ЭРДЭМ ХЭВЛЭХ (35967)
» ТЭСО (19413)
» ТАЛХ ЧИХЭР (59839)
» ТАВАН БОГД (50060)
» Тэнгэр даатгал (48650)
» Тэнүүн-Огоо (49940)
» СББ (50777)
» Синчи-Ойл (63104)
» Саун- ТҮНДЭМҮН (40817)
» СЭЖИГТЭЙ БАЙГУУЛЛАГА (77341)
» СОДМОНГОЛ ШТС (67428)
» СОЁМБО ХЭВЛЭХ (38050)
» СКАЙТЕЛ (54473)
» СҮҮ ХК (61034)
» НОМИН ХОЛДИНГ (57932)
» АЛЕЙСК ИМПЕКС- Алейка гурил (40593)
» АЛТАЙ КАШМЕР (41824)
» АЛТАН ТАРИА (60181)
» АДМОН (35908)
» Алко групп (49210)
» Алтай Констракшн (50549)
» Алтай хүдэр (50821)
» АЭРОМОНГОЛИА ХХК (52317)
» АТАР ӨРГӨӨ (59585)
» АСА групп (48285)
» АПУ (63780)
» ОБ КАПИТАЛ (35941)
» ПЕТРОВИС НИК ШТС- (73488)
» КОМПАНИУД (58462)
» UFC (67829)
» Prophecy resource (58570)
» ӨГӨӨЖ (51846)
» Ospring (36733)
» MАГНАЙ ТРЕЙД ШТС (59350)
» MILL HOUSE-АТАР ГУРИЛ (43377)
» MCS (82269)
BOLOD STUDIO
» Иргэний үг (10729)
» МАНАЙД ИРЭЭРЭЙ НЭВТРҮҮЛЭГ (13650)
» Хүүхдийн ертөнц (16317)
» Фото сурвалжлага (10910)
» Таны мэдлэгт | Animation (13271)
» Нийгмийн төрх - Хуулийн зөвлөгөө (12657)
» Нийгмийн төрх (11754)
» Асуудлыг тодруулъя (14112)
» Онцлох хүмүүс (11168)
» Оточ - Эмчийн зөвлөгөө подкаст (10586)
» Контентууд (11983)
» Petrichor /Гэгээлэг нийгмийн үнэр/ (12876)
» LIVE (16137)
» Expert podcast (11889)
» Bolod Studio | Ярилцлага (13714)
» Bolod Studio | Реклам (13181)
» Bolod Studio | Онцлох нийтлэл (12123)
» Bolod News (19909)
» 7 хоногийн тойм (18651)
» "Тэр хэн бэ?" ярилцлагын нэвтрүүлэг (14576)
» "Нутаг нэг" подкаст (12916)
   

С.Баярын түүхий хоол

С.Баярын түүхий хоол
2014-12-18

Шийдлийн Засгийн Газар байгуулав. Ингээд хамгийн сайн шийдэл гэж ойлгуулах гэж байна. Яахаараа улс орныг хямралд оруулж мөнгөгүй болгосон хүмүүс сайн шийдэл гаргадаг байна. Энэ бол үнэн утгагүй. Энэ бол С.Баяр. Ц. Элбэгдорж хоёрын түүхий хоол юм. Гэхдээ аль эрт хийсэн хоол юм. Энэ тухай өгүүүлэх гэсэн юм.

Н.Энхбаярын эрин үеийн төгсгөлд

Н.Энхбаярын эрин үе их удсан мэт хүмүүст санагддаг боловч яг үнэндээ бол түүний оргил үе 2000-2004 оны хооронд яг 4 жил л болсон юм. Энэ 4 жилд тэр хүний санаанд багтамгүй дарангуй дэглэм тогтоосон ба тэр нь жам ёсоороо нурсан юм. Тодруулж хэлбэл 2004 оны УИХ-ын сонгуулиар МАН ялагдал хүлээх нь тэр. Үүнээс хойшхи үеийг амиа аврах буюу дэглэмийг тогтоон барих зовлонт үе эзлэнэ. “Манай нам ялж ч үзсэн, ялагдаж ч үзсэн нам” гэж дүгнэж байсан Н.Энхбаяр хэдхэн хоногийн дараа сонгуулийн үр дүнг хүлээн зөвшөөрөхгүй бараг иргэний дайн гаргах шахав. Дотоодын цэргийн сонсогчдод энгийн хувцас өмсгөөд жагсаад цуглаан хийлгэдэг байсан юм.

Ялалт байгуулсан “Эх орон-Ардчилал” эвслийг задлан бутаргах бодит шаардлага үүссэн бөгөөд энэ үүргийг “Эх орон ардчилал” эвслийг задалсан С.Оюун ажлын хэсэг байгуулснаар гүйцэлдүүлсэн юм. Ялагдал хүлээж орох байхгүй газраа олж ядсан МАН-ын дарга Н.Энхбаярыг УИХ-ын дарга болгож, үүний хариуд АНУ-аас ирээд байсан Ц.Элбэгдоржийг Ерөнхий сайд болгох энэ бохир хуйвалдааныг энэ ажлын хэсгийн дарга С.Баярцогт тун амжилттай гүйцэтгэсэн юм. Үүнийг МАН талаас Ц.Нямдорж өөрийн биеэр зохион байгуулсан билээ. Бүр тодруулбал Н.Энхбаярыг УИХ-ын дарга болгох, Ц.Элбэгдоржийг Ерөнхий сайд болгох асуудлыг АН-ын талаас С.Баярцогт, Ч.Сайханбилэг нар голлон хариуцаж, хуульч зүйн зөвлөгөөг АН-ын Х.Тэмүүжин, МАН-ын Ц.Мөнх-Оргил нар хийж гүйцэтгэн, Н.Энхбаярын дэргэд эрх зүйн хувьд баталгаажуулсан юм. Энэ бол “Алтангадас”-ын хууль зөрчсөн бусармаг үйлдлийн томоохон амжилт, бас АН-ын эмгэнэл байсан юм. Ингээд УИХ дахь 62-ын бүдүүн хэмээгдэх бүлэг байгуулагдсан ба УИХ дахь МАН-ын бүлгийн дэд даргаар Р.Гончигдорж болж нүүрээ ширлэж байсныг олон хүн мартаагүй байх. Ер нь Р.Гончигдорж нүүрээ ширлүүлсэн чигээрээ энэ насыг дуусгах биз…

Н.Энхбаяр Орост элчин сайд байсан С.Баярыг дуудан ирүүлж МАН-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга болгов. Нам доторх асуудлыг цэгцлүүлэх гэж. Гэтэл С.Баярын мөрөөдөл биелсэнгүй. Намаа цэгцлүүлсний дараа түүнийг намын дарга болгосонгүй, харин М.Энхболдыг намын дарга, Ерөнхий сайд болгов. Гэвч С.Баяр тэвчээртэй байсан юм. Олон түмний хүлээлт түүний талд байгаа гэдгийг тэр сайн мэдэрч байв.

2005 оны 8 дугаар сард нэгэн хөгийн явдал болов. Энэ үед УИХ-ын 65 дугаар тойрог дээр нөхөн сонгууль болсон юм. Ерөнхийлөгч болсон Н.Энхбаярын орны хүнийг сонгох сонгууль л даа. Энэ сонгуульд МАН-аас МАН-ын дарга М.Энхболд, АН-аас Ерөнхий сайд Ц.Элбэгдорж нарын нэр дэвшсэн байлаа. Гэтэл 2005 оны 8 дугаар сарын 2 буюу сонгуулиас нэр татаж болох сүүлийн өдөр Онцгой байдлын асуудал хариуцсан сайд У.Хүрэлсүх, Засгийн Газрын Хэрэг Эрхлэх Газрын дарга С.Баярцогт нар хөтөлцөн орж ирэв. Ажлын цаг дуусан байсан хэдий ч С.Баярцогт Ерөнхий сайд Ц.Элбэгдорж нөхөн сонгуулиас нэрээ татаж байгааг тойргийн хороонд мэдэгдэж, У.Хүрэлсүх түүнийг нь баталгаажуулан харж байсан юм. Яг арван жилийн дараа энэ хоёр хөтөлцсөн хэвээрээ Засгийн Газарт ахиад ороод ирнэ гэж хэн бодох билээ ?! Дашрамд дурдахад энэ нөхөрлөл МАН-ын байшинг шатаах хэд хэдэн оролдлогын үед ч тасалдаагүй эдүгээ хүрч байгаа юм.

Хэрэв хэн нэгэн С.Баярцогт, Ч.Сайханбилэг нарыг юу ч мэдэхгүй залуу хүн гэж бодож байвал тун их эндүүрэл болно, эд нар бол монголын сонгодог хорчингууд өөрийн гараар бэлтгэсэн жинхэнэ мэргэжлийн хорчингууд мөн. Эдүгээ тэд багш нараасаа илүү гарч, жинхэнэ бие даан ажиллах түвшинд нэгэнт хүрчээ.

Дурдсан буй үед иргэний хөдөлгөөний тэмцэл ширүүсч, Н.Энхбаяр, Ц.Элбэгдорж, М.Энхболд гурвын гурвалсан тэмцэл хурцдав. МАН Ц.Элбэгдоржийн Засгийн Газрыг огцруулснаар нөхцөл байдал нэн хурц хэлбэрт оров. Энэ үед улс орон ужиг хямралд орж баларч гүйцэж байв. Гаалийн Баатарын хэрэг илэрч, Улаанбаатар хот удирдлагуудад санхүүгийн шалгалт хийж эхэлжээ. Барилга, хот байгуулалтын сайд асан Ж.Наранцацралт автомашины ослоор, АТГ-ын дарга Б.Дангаасүрэн учир битүүлгээр амиа алдаж, Санхүүгийн зохицуулах хорооны дарга асан Д.Бадраагийн амийг хөнөөсөн хэрэг гарчээ. Г.Түмэнгэрэл цаазаар авахуулав. Ми-8-ын осол болж, Хадгаламж зээлийн хоршоодын хэрэг мандав. Иргэний хөдөлгөөнүүдийн тэмцэл ид хүчээ авч, МАН дахь элдэв фракц хөдөлгөөнүүд тоогоо алдав. Энэ нь эрх баригч бүлэглэлийн өрсөлдөөн ширүүсч, юу ч үйл хайхрах, юуг ч үл хайрлах тийм зааг үед тулж ирснийг баттай харуулдаг юм.

Энэ үед МАН-ын Их Хурал болсон бөгөөд С.Баяр түүхэн эгзэгтэй боломжийг тун соргог мэдэрч чадсан юм. Тэр М.Энхболдын сул талыг тун зөв үед мэдэрч чадсан юм. Энэ нь Намын Их Хурлаар болсон намын даргын сонгууль болсон билээ. Хан-Уулын Д.Загджав мэтийн хэдэн нөхдүүдээр сонгуулийн санал тоолох жижиг сажиг ажил хийлгэсэн нь С.Баярт түүхэн том амжилт авчирсан юм. Огт санаандгүй байсан М.Энхболд намын дарга, Ерөнхий сайд хоёроо зэрэг өгсөн юм. Энэ бол 2007 оны намар байв.

Н.Энхбаяр МАН-ын эсрэг онц хорлолтой тулалдаан эхэлж энэ нь МАН-ын оршин тогтнохуйд үлэмж халгаатай болсон эгзэгтэй үед С.Баяр гарч ирсэн юм. Тэр тухайн үедээ бараг бүх хүний итгэлийг хүлээсэн хүн байлаа.

С.Баярын шинэчлэл

С.Баяр эхэндээ Н.Энхбаярын орыг эзлэх зорилготой байв. Хашир хүн учраас М.Энхболд шиг шууд байлдаан хийсэнгүй. Зүгээр л ямар ч үнээр хамаагүй сонгуульд ялах зорилт дэвшүүлсэн юм. Гэтэл АН, Ц.Элбэгдорж яг ийм зорилт дэвшүүлжээ. Энэ үед Иргэний Эвсэл гэж асар том улс төрийн хүчин гарч ирсэн байлаа. Н.Энхбаяр гэж сонгууль үймүүлж онц байдал тогтоон Ерөнхийлөгчийн засаглалд шилжих гэсэн бодолтой этгээд бас байлаа. Ер нь бол Иргэний эвслээс бусад нь сонгууль луйвардах, залилах бүх талын бэлтгэл хийсэн байлаа. Ингээд 7 дугаар сарын 1 болох нь тэр. Энэ талаар үй олон хурал семинар хийсэн боловч гол учир шалтгааныг нь одоо болтол олоогүй, олохыг ч хүсэхгүй байгаа юм.

7 дугаар сарын 1-ний үйл явдал бол улс төрийн эрх мэдэлд хүч хэрэглэсэн аргаар хүрэх гэсэн эрх баригч хэдхэн бүлэглэлийн хэдхэн хүний зөрчлөөс үүдсэн эмгэнэлт явдал мөн. Энэ бол Монголд Үндсэн Хуульт байгуулал, ардчилал бүрэн алдарсны тод үлгэр жишээ болсон бөгөөд үүнээс хойш Монголын төрийн амнаас гарсан “ардчилал”, “хүний эрх” гэсэн үг болгон худал хуурмаг зүйл болон хувирсан юм. Яагаад гэвэл алхам тутамдаа тэдгээрийн уландаа гишгэхэд бэлэн тэр нам, тэр хувь хүмүүс эрх мэдэл барьсан хэвээрээ байгаа юм.

С.Баяр МАН-д ямар шинэчлэл хийсэн вэ ? 2008 оны 9 дүгээр сард МАН-ын Бага Хурал дээр тэр илтгэл тавьсан юм.

Түүхэн боломжийг ашиглаж чадахгүй байсны гол шалтгаан нь…улс төрийн маргаан, зөрчил, сөргөлдөөн улсын маань хөгжлийг чөдөрлөсөөр ирсэнд оршиж байна. Бид улс төрийн ээдрээгээ шийдэхгүй түүхэн боломжоо алдах аваас…хоцрогдол ухралт болно.

С.Баяр “улс төрийн ээдрээ”, “түүхэн боломж” мэтийн шинжлэх ухааны бус нэр томъёо хэрэглэсэн хэдий ч монгол орны улс төрийн систем гүн гүнзгий хямралд орсныг хүлээн зөвшөөрөв. Ингээд тэр “Хийх ёстой түүхэн сонголтын тухай” бүлэгтээ хувьсгалтай дүйхүйц ихээхэн ноцтой олон санааг тэр өгүүлсэн юм. Илтгэлд өгүүлснээр бидний монголчуудад сүүлийн 100 жилд дөрөв дэх түүхэн сонголт тохиож байна. 1911, 1921, 1990 онуудыг тэр дурджээ. Харин одоо бол шинэ сонголт хүлээж байгааг тэр шулуухан хэлжээ. Энэ бол хурдан ч бай, удаан бай хувьсгал хийнэ гэсэн хэрэг юм. Ингээд тэр “дөрөв дэх түүхэн сонголт”-ын талаар юу гэж өгүүлснийг авч үзье:
Өнөөдөр бид бас нэгэн ийм сонголтын өмнө ирээд байна. (Бид) салаа замын уулзварт ирээд байна. Монгол Улсын төр засаг, улс төрийн намууд хөгжлийн талаархбодлогоо шинэчлэн тодорхойлж…үр өгөөжээ өгөхүйц тогтолцоог бүрдүүлэх…Монгол төрийн “хар хайрцагны” бодлогоо бид хамтаараа дахин нэг сайндэнслэх… шаардлага тулгарч байна. Монгол орон ухрах, урагшлахын торгон заагдээр ирээд байна. Төрийн машин нэг бол мөнхийн гацаатай байдаг, нэг ажиллавалхяналтгүй дураараа эргэдэг эрүүл бус ийм байдал нүүрлэсний гайгаар бид асар их боломжийг алдлаа. Улс төр гацаанаас гарч, Монголын төр хөл толгойгоо олох…Төр засаг үймж байх хооронд…Монгол төрийн ажлыг өөд нь татахгүй бол бид хол явахгүй нь ээ. Түүхийн шийдвэрлэх шинж чанартай цаг мөчид дахин тулж ирээд…Энэ санаа бол Монгол орны түүхэн онцгой нөхцлөөс урган гарсан…

Ингээд тэр алдарт “5 төгөлдөршил”-өө зарласан юм. Түүнийг нь эдүгээ олон хүн мартчихсан учраас сануулах нь зүйд нийцнэ. Нэг. Сонгуулийн тогтолцооны, Хоёр. Байгалийн баялаг ашиглалтын, Гурав. Төр иргэнийг холбосон бүртгэлийн, Дөрөв. Хишиг хуваарилалтын, Тав. Төрийн албаны гэсэн ийм таван төгөлдөршил байсан юм.

Гэвч энэ нь ердөө л тунхаглал болоод өнгөрсөн юм. Учир нь С.Баяр 5 төгөлдөршлөө сонгууль болохоос 6 сарын өмнө зарласан, хожим Эвслийн Засгийн Газар байгуулаад ганцхан жил болсон учраас түүнийгээ хэрэгжүүлэх боломж байгаагүй юм. С.Баяр 2007 оны 12 дугаар сард Ерөнхий сайд болсон учраас 2007 оныг “ажил хийсэнд” тооцохгүй. 2008 онд сонгуулийн ажилд орсон нь мэдээжийн хэрэг ба тэрээр АН-ын жишгийг дагаж 1.500.000 төгрөг амласан, тэгээд сонгуульд бэлтгэсэн. Улмаар 7 дугаар сарын 1-ний эмгэнэлт үйл явдал болсон, ингэж байж байгаад 2008 оны 9 дүгээр сард Эвслийн Засгийн Газраа бүрдүүлсэн. Ингээд ердөө л 1 жил ажиллаад 2009 оны 10 дугаар сард Сү.Батболдод намын дарга бөгөөд Засгаа шилжүүлсэн. Ингэхлээр С.Баярт “тавтай тухтай” ажиллах боломж байгаагүй гэж бүрэн итгэлтэй хэлж болно.

С.Баяр намд юу хийсэн вэ ? Тэр МАН-ын Удирдах Зөвлөлийг 39 хүнтэй болгож өргөтгөв. Мөн МАН-ын Бага Хурлын бүрэлдэхүүнийг 250 орчмоос 310 болтол өргөжүүлэв. Энэ нь намыг ардчилж байгаа мэт сэтгэгдэл төрүүлэх боловч огт тийм биш юм. Ийм хачин өөрчлөлт хийснээр МАН дотор байсан олон төрлийн жигүүр, фракцийн бүх удирдагчдыг Удирдах Зөвлөлд оруулж, мөн тэдгээрийн Удирдах бүрэлдэхүүнийг намын Бага Хурлын бүрэлдэхүүнд оруулав. Ингэснээр МАН-ын бүх сөрөг хүчин бүгдээрээ Удирдах Зөвлөлийн бүрэлдэхүүнд орж С.Баярын мэдэлд бүрэн шилжив. МАН-д эсрэг үзэл бодол байх бололцоогүй болов. Үнэн хэрэг дээрээ бүх шийдвэрийг албан бусаар хэдхэн хүн гаргадаг дэглэмд шилжив. Энэ бол МАН-ыг алсуур хорлосон хамгийн адгийн шийдвэр болсон юм.

Дараа нь С.Баяр АН-ын “Алтангадас”-т, бүр тодруулбал Ч.Сайханбилэг, С.Баярцогт нарт ихээхэн таатай хандах болов. Тэд нар нь МАН-ын залуучуудыг бодвол хамаагүй илүү пракматик байх аж. С.Баяр Оюу Толгойн асуудлыг шийдвэрлэхдээ МАН-аас Д.Зоригт, АН-аас С.Баярцогт, Л.Гантөмөр нарт найдсан юм. Д.Зоригт нь Санхүүгийн Зохицуулах Хорооны дарга асан, талийгаач Д.Бадраагийн дүү бөгөөд ихээхэн хүнд сорилт туулж, мөн үлэмж зориг гаргаж улс төр рүү орж ирсэн залуу юм. Л.Гантөмөр одоо шоронд байгаа. Харин УИХ-ын гишүүдэд тэрбум тэрбум төгрөг тараасан С.Баярцогт л ганцаараа мандаж байгаа. Их л сонин хувь заяанууд юм. “С.Баярцогт Оюу Толгойн гэрээг байгуулсныхаа төлөө 250 саяын 3 хувийн хүүг насан туршдаа авах, бас дээр нь “Оюу толгой” төслийн ажилчдын хүнсийг нийлүүлэх гэрээг авах болжээ” тухайн үеийн нэгэн өгүүлэлд барин тавин өгүүлсэн нь буй. Үүнийг үгүй гээгүй, зөвхөн интернет хайлтаас арилгасныг үзэхэд энэ бол нэлээд ноцтой баримт бололтой. Учир нь гэрээ байгуулагдахаас өмнө энэхүү 250 сая долларын урьдчилгаа ямар ч хүүгүй байсан юм.

Хамгийн хүнд усны асуудлыг шийдүүлэхийн тулд Байгаль орчны сайдын 22 тоот тушаал гаргаж, түүндээ үндэслэж говийн гүний усыг үнэ төлбөргүй ашиглуулахаар Оюу Толгойн гэрээнд тусгажээ. Энэ бол асар ноцтой гэмт хэрэг юм. Яг энэ асуудлын мөрөөр орсон сэтгүүлч А.Баатархуяг, одоо УИХ-ын гишүүн Г.Уянга нарыг шүүхэд өгөх шаардлагыг С.Баяр өөрөө биечлэн Л.Гансүхэд өгсөн байна. Үүний дараахан АНАТХ-г байгуулан Сүхбаатарын талбайд өлсгөлөн зарлаж байсан Г.Уянгийн амь насанд халдах оролдлогыг зохион байгуулалтай хийсэн байж болзошгүй байдаг…

Энэ мэтчилэн Оюу Толгойн шударга бус гэрээг сурталчлах, ухуулах, өмгөөлөх, хамгаалах бүхэл бүтэн сүлжээ Монголд бий болсон юм. Хамгийн гол үзэл сурталч нь Баабар юм. Баабар С.Баярын нууц зөвлөх болсон бөгөөд түүний өгүүллүүд монголын эх орончдыг муучлах, гадаадын хөрөнгө оруулалтыг магтан дуулах байдгийг монголчууд бүгдээрээ мэднэ. С.Баярыг явсны дараа Баабар дансаараа Сү.Батболдын мэдэлд шилжин ирсэн юм. Би эд бараа л дансаараа шилждэг гэж мэднэ, гэтэл эх орноосоо урвагч бас “дансаараа” шилждэг аж…

Үнэндээ бол С.Баяр Оюу Толгойн гэрээг л батлуулсан юм. Тэгэхдээ хамгийн шударга бус нөхцлөөр, хамгийн ашиг муутай, тэгш бус гэрээ байгуулсан нь одоо болтол хэл ам таталж байна.

Дарангуйлагч солих хуйвалдаан

Н.Энхбаярыг унагах нэг том зорилт С.Баярын өмнө тулгарсан юм. Н.Энхбаяр Оюу Толгойн гэрээг шударга хийх гээд байсан юм огт байхгүй. Нуран унаж байсан Н.Энхбаяр зан авир хийгээд бүхий л үйлдлээрээ ганцаараа идэх гээд байсанд хамаг учир байлаа. Иймээс Н.Энхбаярыг түүн шиг амбицтай хүнтэй нийлж унагах ёстой байв. Харин тэр хүн нь Оюу Толгойн гэрээнд саад болох ёсгүй байв. Ийм хүн бэлэн байсан юм. Тэр нь мэдээж хэрэг Ц.Элбэгдоржоос өөр хэн байх билээ ?! Ингээд наймаа тохиров.

2009 оны Ерөнхийлөгчийн сонгуульд Н.Энхбаяр, Ц.Элбэгдорж нар өрсөлдөв. Монголчууд Ерөнхийлөгчөө голдуу хоёрдахь удаагаа сонгодог ёс заншилтай бөлгөө. Гэвч Н.Энхбаярын ард тэсрэх бөмбөг байгааг Монголд тун цөөхөн мэдэж байсан юм. Ингээд сонгуулийн дүн гарахад хамаг юм орвонгоороо эргэв. Ц.Элбэгдорж 562.718 санал буюу сонгогчдын 51,21%-ийн санал авч ялалт байгуулан, Н.Энхбаяр 520.948 санал буюу сонгогчдын 47,41%-ийн саналаар ялагдал хүлээв. Зөрөө нь ердөө л 31.770 санал. Үүнийг мэргэжлийн хэллэгт “математик алдаа” гэж нэрлэх нь ч буй. Энэ бяцхан зөрөө агуу их дарангуйлагчийн эрин үеийн төгсгөлийн эхэн болсон юм. Мөн энэ зөрөө УБ хотын дүүргүүдэд, бүр тодруулбал Баянзүрх дүүрэгт гарсан нь хачирхалтай. Бараг л адил тэнцүү явж байсан хоёр өрсөлдөгч Баянзүрх дүүрэгт болохоор Ц.Элбэгдорж нь 59,84 хувьтай, Н.Энхбаяр нь 39,07 хувьтай гарсан нь яав ч тохиолдол биш юм. Одоо яая гэхэв, Н.Энхбаяр өөрөө олон удаа сонгууль луйвардсан биз дээ. Үүнийг сэтгүүлч А.Баатархуяг:”Н.Энхбаярын ард С.Баяр дөрвөн хөллөн хэвтэхэд Ц.Элбэгдорж өөдөөс нь түлхэж годройтуулсан юм” гэж нүдэнд харагдтал дүрсэлсэн болохоор надад нэмж хэлэх үг алга…

М.Энхболдыг дэргэдээ шадар сайдаар авав. Мөн “Хадгаламж” банкны хэрэгт УИХ-ын гишүүн Т.Бадамжунай, У.Хүрэлсүх, Г.Занданшатар нарыг татаж шалгах асуудал УИХ-аар орж, тэдний бүрэн эрхийг нь түтгэлдүүлэхдээ тулаад байв. Үүнийг С.Баяр, М.Энхболд нар аргалснаар тэднийг аварсан ба тэд “эв нэгдлээ” бэхжүүлж чадсан юм. Ингээд тэд Н.Энхбаярын эсрэг асар хүчтэй фронт байгуулж чадсан юм.

Өнөөдөр манайхан “Хадгаламж” банкны асуудлыг аль хэдийн хоолтойгоо холиод идчихсэн гэдэгт мөрий тавьсан ч болох байна. Нэг хэсэг “Хадгаламж банк”, “14 тэрбум”, “казино”, “Чимэдцэрэн” гэнгүүт л пиво ч уухаа мартаад солиордог байснаа одоо санаж байгаа гэж найдаж байна. Манайхан ийм л тэнэг ард түмэн ш дээ. Ийм усан тэнэг болохоор чинь цаадуул чинь Та нарыг ингэж дээрэлхэхээс өөр яадгийм ?!

Уг нь “Хадгаламж” банкны асуудал бол Хадгаламж зээлийн хоршоо хийгээд Монголын Ардчилсан Социалист Залуучуудын Холбоотой ихээхэн холбоотой, гүн гүнзгий учир холбогдолтой. Энэ асуудал оросын 100 бензин колонкны асуудлаас эхлээд Жастын Батхүүгийн асуудал хүртэлх тун гүнзгий асуудал юм. Мөн “Зоос”,”Анод” банкны асуудалтай тун ч их холбоотой. Гэвч манайхан банкны асуудлыг угаасаа сонирхдоггүй бөгөөд энэ хэрээрээ банк санхүүгийн бүлэглэлүүдийн “гарын шүүс” болж байдаг. Үүний тод жишээ нь банк санхүүгийн луйварчин О.Чулуунбатын сүйрүүлэгч үйлдлүүд мөн. Одоо банкны луйварчин О.Чулуунбат Шийдлийн Засгийн Газрын Ерөнхий сайдын зөвлөх болж байгаа нь яав ч сайны ёр биш. О.Чулуунбат байсан газарт дандаа сүйрэл болдог зүй тогтолтой.

С.Баяр ердөө л Оюу Толгойн гэрээг байгуулаад “алга болов”. Гэрээний тухайд асар олон зүйл бичсэн болохоор надад нэмж хэлэх зүйл бараг алга. Оюу Толгойн гэрээ бол шударга бус, тэгш бус, эх оронч бус гэрээ хэлцлүүдийн сонгодог жишээ болно. Өөрөөр хэлбэл эх орноо зарж худалдахын үлгэр жишээ болсон юм.
С.Баяр Оюу Толгойн гэрээг баталсан 2009 оны 10 дугаар сарын 9-нд дараах үгийг хэлжээ:

Бид Оюутолгойн төслөөс Монголын талд ногдох үр өгөөжийг нэрлэсэн үнэ цэнээр 53 хувьд хүргэхээр тохиролцоонд хүрч чадлаа. Оюу толгойн төслийн бэлтгэл ажлын үе шатанд 4000-5000 хүн ажиллаж, шууд болон шууд бус байдлаар 10000 ажлын байр шинээр бий болох юм. Төслийн ашиглалтын шатанд 2500-3500 хүн ажиллах бөгөөд эдгээрийн 90 хувь нь монголчууд байх юм; Уурхайн үйл ажиллагаа эхэлснээр манай улсын экспортын хэмжээ 2-2,5 тэрбум ам доллараар нэмэгдэж, гадаад валютын маань улсын нөөц арвижина; Жилд дунджаар 580 гаруй сая ам долларын татварын орлого улсын төсөвт орж, төслийн үргэлжлэх хугацаанд нийт татвар, орлого 29 гаруй тэрбум ам долларт хүрч, төсвийн орлогын найдвартай эх үүсвэр буй болж, эдийн засаг, нийгмийн олон чухал асуудлыг шийдвэрлэх таатай нөхцөл бидэнд бүрдэнэ; Уурхайг дагалдан говийн бүсэд авто зам, төмөр зам, эрчим хүч гэх мэт улс орны нийт эдийн засагт ач холбогдол бүхий дэд бvтэц байгууламжууд баригдаж, говийн бүсийн эрчимтэй хөгжлийн эхлэл ийнхүү тавигдана; Уурхайн цаашдын өдөр тутмын үйл ажиллагаанд шаардлагатай бараа, бүтээгдэхүүнийг нийлүүлэх, үйлчилгээ үзүүлэх зэрэг бизнес шинээр бий болж, манай олон арван аж ахуйн нэгж, иргэдийн бизнесийн үйл ажиллагаа, ашиг орлогод сайнаар нэн нөлөөлөх юм.

С.Баяр энэ үгийг хэлээд л улс төрийн тавцангаас алга болсон юм. Хэрэв эх орондоо шударга, ашигтай гэрээ хийсэн хүн бол нүүр бардам зогсож байх ёстой атал С.Баяр бушуухан алга болов. Шалтгаан нь өвчин боловч асуудал хэт шударга бус гэрээнд байлаа. Оюу Толгойн шударга бус гэрээ, 7 дугаар сарын 1 хоёр С.Баярыг “алахад” хангалттай байсан юм. Яг энэ асуудлаар асуудлаар С.Баярыг золих суртал нэвтрүүлгийн компани Н.Энхбаяр өрнүүлэв. Оюу Толгой болон 7 дугаар сарын 1-ний учир шалтгааныг олох олон нийтийн болон эрдэм шинжилгээний хурал, зөвлөгөөн, сонсгол сард тутам 2-4 удаа болж, хэвлэл мэдээллийн хүчирхэг дайралт эхэлсэн юм. Нэг хэсэг монголын хуульчид, судлаачид, сэтгүүлчид тасралтгүй захиалга авч “жигтэйхэн сайхан” байсан боловч энэ талаар судлаад үр дүнд хүрсэн нь харин ганц ч байхгүй юм. Дашрамд дурдахад бүх төрлийн захиалгат судалгаа ганцхан намайг л тойрон өнгөрдөг байсан нь энэ асуудлын учрыг олох хүсэлтэй хүн Монголд нэг ч байгаагүйг баттай харуулдаг юм.

С.Баяр хийгээд Оюу Толгой ч гэсэн зүгээр суусангүй өөрийгөө сурталчлах, хамгаалах пиарын бүхэл бүтэн сүлжээ Монголд байгуулсан ба Монголын бараг бүх ХМХ, иргэний нийгмийн байгууллагууд тэднээс авилга авч амаа хамхисан юм. Энэ талаар би тодорхой бичиж байсныг олон хүн санаж байгаа байх…
Н.Энхбаярт бас нэг боломж байсан нь Ерөнхийлөгч болсон Ц.Элбэгдоржийн оронд УИХ-д нэр дэвших явдал байсан юм. Харин энэн дээр С.Баяр намын дарга хэн бэ гэдгээ үзүүлэв. Тэхээс тэгэх гэсэн юм шиг Д.Зоригтын нэрийг дэвшүүлэв. С.Баяр: “АН-тай тохирчихсон, Д.Зоригт ялна…” гэсэн хамгийн товч, хамгийн ойлгомжтой үг хэлэв. Үүнийг МАН-ын Бага Хурал дээр Н.Удвалаас бусад нь маш сайн “ойлгов”. Энэ бол Оюу Толгойн гэрээг ямар ч байсан батална гэсэн хэрэг байсан юм. Энэ ч ёсоороо болсон билээ.

Н.Энхбаяр уурандаа Р.Бурмааг мэдээллээр хангаж хорлон сүйтгэх гэж оролдов. Хэрэв Д.Зоригт унасан бол Ерөнхийлөгчийн болон нөхөн сонгуульд МАН-ыг унагасан гэх ялд С.Баяр унах байсан юм. С.Баяр юу боллоо гэж иймхэн юманд унаж байх билээ.

Дарга сөнөтүгэй, гэхдээ л дарга мандтугай

Ингээд С.Баяр Ц.Элбэгдоржтой нөхөрлөн Эвслийн Засгийн Газар байгуулав. МАН 45 суудалтай атлаа асар их буулт хийв. Энэ нь МАН-ын дургүйцлийг төрүүлсэн боловч “Алтангадас”-ыг шинээр эмхлэн байгуулж байгаа нь хамгийн том ололт байсан юм.Энэ удаад Н.Энхбаяргүй “Алтангадас”-ыг байгуулав. С.Баярын Засгийн Газарт Н.Алтанхуяг, Ч.Сайханбилэг, С.Баярцогт нар тэргүүн эгнээнд байх нь зүйн хэрэг байлаа. Чингэхдээ С.Баяр МАН дахь Н.Энхбаярын нөлөөг бууруулах ажил хийсэн болохоос системийг бүрэн эвдэхийг бодоогүй юм. Энэ ч гэсэн ойлгомжгүй хүнд асуудал байлаа. Монголын олигархууд даргад дургүй атлаа даргагүй бол хэцүүддэг хөгийн амьтад аж. Н.Энхбаярын үед бүх асуудал ойлгомжтой бөгөөд хялбар байжээ. Одоо бол учир нь олдохоо болив. Дарга нь хэнийг мэдэхээ байжээ…

С.Баяр уу ? Ц.Элбэгдорж уу ? Аль эсвэл Н.Энхбаяр уу ? Ер нь 7 дугаар сарын 1-нийг энэ гурвын зөрчлөөс гарсан гэж дүгнэж бүрнээ болох юм. Тэгвэл Н.Энхбаярыгаа нөгөө хоёр нь нийлээд унагасан тохиолдолд өрсөлдөөн ямар хэлбэрт орох вэ ?! Энд нөлөөлөх өөр хүчин зүйл байгаа юу ? Энэ асуултыг хэн ч тавьж байгаагүй юм.
Энэ нөхцөлд Эвслийн Засгийн Газар байгуулж том “Алтангадас”-ыг шинээр эмхлэн байгуулах нь хамгийн “зөв” шийдэл байсан юм. Энэ тохиолдолд том “Алтангадас”-ын дарга бөгөөд үүсгэн байгуулагч нь яалт ч үгүй С.Баяр болж таарч байгаа юм.

Гэтэл С.Баярыг хоёрдугаар Н.Энхбаяр болгохыг хүсэх хүн тийм ч олон биш байв. Дайснууд нь С.Баярын муу муухай баримтыг хангалттай их цуглуулж амжжээ. Дайсан гэж хэн бэ гэхээр унасан боловч үхээгүй, гэхдээ тархи толгой нь хэвийн ажиллаж чадахаа байсан Н.Энхбаяр байсан юм. Нөгөө талаас МАН дахь дотоод байлдааныг гааруулах, өөгшүүлэх сонирхол АН-ын тодотголтой хэн бүхэнд байлаа. МАН дотор ч гэсэн энхбаяристууд хангалттай их байв.

АНУ-д “нуруугаа хугалаад” эмчлүүлж байсан С.Баярыг Монголд ирмэгц нь барьж аваад намын даргыг нь булаан авах тун ухаалаг төслийг энхбаяристууд боловсруулав. Бүх талын бэлтгэлийг олон хувилбараар маш сайн бэлтгэсэн учраас С.Баяр “үхэх” нь бараг ойлгомжтой болоод байв. Зарим нөхөр С.Баярыг “алчихаад” бусад “урвагч” бүлгүүдээ нядлах төлөвлөгөөгөө барьчихсан давхиж явсан гээд л бодчих. Гэвч тэд нэг л зүйлийг тооцоолж чадаагүй юм. Тооцож ч чадахгүй байлаа. Энэ нь С.Баярыг албан тушаалтайгаа зууралдан үхэн хатан тулалдана гэж хатуу тооцсон явдал байв. С.Баяр АНУ-аас ирэнгүүтээ ерөөсөө огцрохгүй “шууд байлдана” гэдгээ “сайтар ойлгуулж” байгаад ердөө л Бага Хурлын урд шөнө гуравхан хүнтэй нүүр нүүрээ харан сууж байгаад намын даргын суудлаа Сү.Батболдод шилжүүлж орхив. Энд улс төрийн томоохон шахалт болон тохиролцоо аль аль нь байсан байх…

“Дайнд” бэлтгэсэн бүх бүлэглэл түүнийг ингэнэ чинээ огт санасангүй. Ялангуяа МАХН-ын Бага хурлынхан сэхээ авч амжсангүй. Ямар С.Баярыг хэвээр нь үлдээнэ гэж дайралтай нь биш. Ингээд “бодож” амжилгүй, шинэ даргаа “уламжлал” ёсоороо “100 хувь” сонгов. Үүнийг С.Баяр “нийгмийн захиалга” гэж ёжлов. Мөн Сү.Батболдод “no” гэсэн ганцхан үг зааж өгөв. Огцроод яваад өгсөн С.Баяртай “байлдах” утгагүй, дөнгөж саяхан “сонгосон” шинэ дарга Сү.Батболдтой “байлдвал” бүр ч утгагүй болов. Үүнийг сэтгүүлч А.Баатархуяг “улс төрийн амралт” гэж нэрлэсэн юм.

Энэ болтол Н.Энхбаяр өөрийн армийг “нүгэл бүхий” хавтаст хэргээр нь айлган сүрдүүлж давшилтад оруулдаг байсан юм. Одоо бол түүний энэ шахалтаас айж байлдаанд орох хүнгүй болов. Тэр сүйрлийн цохилт хүлээж, ердөө л “орон нутгийн” тулалдаан хийдэг ажилтай болов. Тэрийгээ ч гэсэн АН, МАН-ын алсын удирдлагын дор хийж гүйцэтгэх болов. Н.Энхбаяр хүн аймаар том, лаг чанга дуутай, онодоггүй пулемёттой амьтан болсон бөгөөд үзэгдсэн харагдсан болгон руугаа галладаг өвчтэй болов. Нөгөөдүүл нь эхлээд жаахан аймаар аядаж байснаа сүүлдээ бие биенээ зааж өгөн Н.Энхбаяраар пулемётлуулдаг болов. Тэр МАН, Хамтарсан Засгийн Газар, Ц.Элбэгдорж, С.Баяр, У.Хүрэлсүх гээд л хэн тааралдсан руугаа “пулемётлодог” сайхан ажилтай болсон юм.

С.Баяр Оюу Толгойн гэрээг хүчилж хийсэн болон бусад олон шалтгааны улмаас улс төрөөс холдохоос өөр аргагүй болсон юм. С.Баяр өөрийгөө жорлонд хийж байгаад өөрөө усаа татчихсан юм.

Ийнхүү С.Баяр улс төрөөс явснаар МАН төдийгүй “Алтангадас” ахиад л даргагүй болов. Сү.Батболдыг ямар дарга гэхийм ?! У.Хүрэлсүх Н.Энхбаярыг үлдэгдлийг намаас цэвэрлэх хийгээд намыг залуужуулах гэсэн хачин зөрчилтэй үүрэгт ажил хүлээж авав. Өөрөөр хэлбэл Сү.Батболд боловсон хүчингүй, У.Хүрэлсүх намгүй байв. Ингээд тэд МАН-ыг бүрэн ялалтад хүргэхийн тулд “Тэрэлжийн тунхаг” гаргаж, Н.Энхбаярын нөлөөнөөс гаргах ажил эхэлсэн ба 2012 онд ялсныхаа дараа тооцоо бодохоор төлөвлөж байсан юм. У.Хүрэлсүх “Зүүний хүчний Холбоо”, бас юмыг яаж мэдэхэв гэж “Соёмбо” хөдөлгөөн байгуулсан юм. МАН болон АН-д болсон энэ үйл явдлуудыг хэн бүхэн мэдэхээс гадна “Цагаан шаазан цавтайхан байвал цайгаа уухаа болих уу даа хө,” Ялгаа” болон бусад олон өгүүлэлд шинжилсэн болохоор давтан ярих нь илүүц юм.

2012 сонгуульд АН “дарга” нам болж, МАН “цэрэг” нам болсноор илээр бол МАН, далдуур бол том “Алтангадас”-ын хэвшиж тогтсон суурь харилцаа эвдрэв. Зөвхөн улс төрийн талаар эвдэрсэн бол тэсээд байж болох байв. Гэтэл эдийн засгийн талаар эвдлэв. Н.Алтанхуягийн бүлэг хэт дураараа дургисан ба сүүлдээ бие даасан жижиг “Алтангадас” байгуулах оролдлого хийв. Үүнийг ч гэсэн би дурдсан өгүүллүүдэд тодорхой шинжилсэн.

Энэ үед С.Баяр дахин гарч ирэв. Шалтгаан нь МАН лидергүй, намын нэр хүнд өсөхгүй байсан явдал юм. Энэ хооронд төр засагт дургүйцэх явдал том “Алтангадаст” ихээхэн газар авсан байлаа. Хамгийн түрүүнд том “Алтангадас”-ыг нэгтгэж, шинэ лидертэй болгох явдал амин чухал шаардлага болов. Үүнийг хэн хийж чадах вэ ? Хуучны бүлгийн тоглолтыг сайн мэддэг, мөнгө олох ажлаа сайн мэддэг, мөн “Алтангадас”-ын угшилтай хүн хэрэгтэй. Ийм хүн МАН-д бараг байхгүй юм. Байгаа нь уртаашаа ердөө л У.Хүрэлсүх байгаа. Харин АН-д бол хоёрын хоёр ширхэг байгаа. Энэ бол Ч.Сайханбилэг, С.Баярцогт “сиамын ихрүүд” юм. “Алтангадасын” шинэ дарга нар мандтугай…

С.Баяр юуг дутуу бодсон вэ ?

С.Баяр энэ үйлдлийг хийснээрээ юуг зөв тооцож, юуг дутуу тооцсон бэ гэдгийг дүгнэх ёстой болж байна. Энэ шинжилгээг хийхдээ чөтгөрийн тойргийн дотор болон гаднаас гэж хоёр янзаар сэтгэн бодоход л гараад ирнэ. С.Баяр нэгэнт чөтгөрийн тойргийн дотор байгаа, түүнд лав орооцолдсон хүн учир яаж ч лут сэтгэдэг байсан зөвхөн түүнийхээ хүрээнд сэтгэнэ гэхэд ямар ч алдаа гарахгүй. Яг энэ хэсэг дээр нь анализ хийвэл түүний бодол санаа ив ил тодроод л гараад ирнэ. Нөгөө талаасаа улс төрийн ерөнхий хандлага, АН болон МАН-д гарсан хийгээд гарах хандлагуудыг аваад үзэхэд нөхцөл байдал улам тодорхой болно.

Нэг. Зарчмын тухай

“Хоёр нам хамтарч юм хийх тухай” санаа бол С.Баярын зохиосон сайхан атлаа хоосон үг болохоос биш, энд ямар нэг зарчимтай төстэй зүйл юу ч байхгүй. С.Баяр олигархийн нам байгуулан бэхжүүлэх хүслээ ийнхүү илчилж байна. Намууд хамтран ажиллаж болдог, харин санаатайгаар нийлж байгаад хуйвалдаж болохгүй. Ийм утгагүй юм энэ дэлхийд байхгүй. Хэрэв С.Баяр хаа ч байхгүй зарчим тунхаглаж болж байгаа юм бол АН болон МАН ч гэсэн намаа МАНАН буюу том “Алтангадас”-аас цэвэрлэх нь жинхнээсээ зарчим болно. С.Баяр Оюу Толгойн шударга бус гэрээг анх хийхдээ энэ утгагүй зарчмыг тунхаглаж байсан, одоо ахиад тунхаглаж байна. Ер нь ч тэгээд нам дамнасан явцуу бүлэг хуйвалдан төр халаагүй зайдалж байх ёстой гэж хэн ч хэлээгүй.

Хоёр. Алтангадасын дарга хэн бэ ?

Өмнө нь бол том “Алтангадасын” дарга цаг ямагт МАН байж ирсэн. Н.Энхбаяр, С.Баяр, Сү.Батболд гэх мэт. Сүүлийн үед Н.Алтанхуяг жижиг “Алтангадас” байгуулах гээд сүйрч байна. Ингээд одоо С.Баярын санаачлагаар “Алтангадас”-ын даргаар ямар ч эргэлт буцалтгүй МАНАН-гийн хүмүүс болж байна. Нэг хүн биш, бүр хоёрын хоёр хүн болгов. Ч.Сайханбилэг, С.Баярцогт хоёр бол одоо ямар ч эргэлзээгүй АН-ын лидер болох нь. Нэг талаасаа АН-ын олсон амжилт, бусад лидерүүдийн хувь заяаг С.Баяр урьдчилан шийдэж зөвхөн нэг явцуу бүлгийн мэдэлд өгч байна. Нөгөө талаасаа МАН-ын боломжит амжилтыг С.Баяр бас л урьдчилан шийдэж АН-д өгчихөж байна. Энэ бол Монголын улс төрд гарч буй томоохон шилжилт юм. Зөвхөн Оюу Толгойг шийдэхийн тулд, зөвхөн мөнгө олохын тулд ийм том эрсдэлтэй алхам хийж байна. Үүнийхээ олон уршигт үр дагаврыг С.Баяр тооцоолоогүй гэдэгт би бүрэн итгэлтэй байна.

Хоёр. АН-ын асуудал

Хэрэв би эндүүрээгүй бол АН маш олон бүлэг фракцитай. Энэнийхээ хүчинд, энэ тэнцвэр дээр АН оршин тогтнодог. Гэтэл энэ тэнцвэр алга болж, эрх мэдэл том “Алтангадас”-ын мэдэлд шилжив. Том “Алтангадас”-аас өөр бүлэг, фракци намын болон төрийн эрх мэдэл гэж ярих эрхгүй болов. Том “Алтангадас” бол МАНАН-гийн мэдлийн бүлэг, түүний шинэ үе юм. АН-д үе солигдох үйл явц жам ёсны өрсөлдөөний дунд биш, МАНАН-гийн сонголтоор хийгдэх болж байна. АН-д өөр ямар ч лидер гарч ирэх бололцоо алга болж, бүрэн хаагдав. Үүнээс илүү тэнэг юм гэж хорвоод үгүй юм. АН засгийн эрх барьж чаддаггүй, эрх мэдлээ цаг ямагт бусдад алдаж байдаг гэдэг нь үүгээр бүрэн нотлогдож байна. Тэгвэл яах гэж Н.Алтанхуягийн жижиг “Алтангадас”-ыг устгасан юм гэсэн асуултад АН-аас хэн ч хариулт өгч чадахгүйд тэдний эмгэнэл оршино. Ердөө л МАНАН-гийн том “Алтангадас”-ыг дахин бий болгох гэж засаг нураасан болж таарч байна. Н.Алтанхуягийн дарлалаас гарч С.Баярын дарлалд орох нь АН-ынханд “аз жаргал” байдаг аж.

Гурав. МАН-ын асуудал

МАН Авралын Засгийн Газарт орж байгаагаа хэчнээн ч гоё тайлбарлаа гэсэн утга учир багатай. Учир мэдэхгүй хүмүүсийг 5 яам, хэдэн дэд сайдын суудлаар аргацаах бол ердөө л заль мэх мөн. Гуринхилж үхэх шахсан нөхдүүдэд л 5 яам том харагдаж байгаа болохоос уг нь бол бүхэл бүтэн Засгийн Газар байж л байгаа ш дээ. Хэрэв олонхи болсон нам эвсэл Засгийн Газраа бүрдүүлж чадахгүй бол дараагийн нам эвсэл Засгийн Газар бүрдүүлнэ гэж манай хуулинд тов тодорхой заасан байгаа. Энэ нь АН Засгийн Газраа бүрдүүлж чадахгүй бол МАН бүрдүүлнэ гэсэн үг юм. МАН-д өөрийн Засгийн Газраа бүрдүүлээд цааш явах бүрэн боломж байгаа. Ингэвэл МАН-д бүхэл бүтэн Засгийн Газрын 15 суудал бэлэн байгаа. Одоо ч энэ нь нээлттэй хэвээрээ байгаа. Хуулийн энэ заалтыг С.Баяр хараагүй, мэдээгүй байх учир байхгүй. Гэтэл харсаар, мэдсээр байж энэхүү бүрэн ялалтын баталгаатай хувилбараар явахгүй заавал “Алтангадас”-ын АН-ын 5-хан яамтай хувилбарыг зүтгүүлээд байгаа нь дэндүү хачирхалтай. С.Баяр намаа дээр үед ч бодож байгаагүй, одоо ч бодохгүй байгаа нь илт байна.

Дөрөв. Эвслийн асуудал

Эвсэл гэж одоо юу юм ?! Юу ч л биш байхгүй юу. Н.Энхбаяр дахин ирэхгүйгээр явчихлаа. МАХН бол хэнд ч хэрэггүй хог новш болж байна. М.Энхсайхан “мантуу” аваад л болж байна. Үүнээс цааш бол тэр мантуунаасаа хэтрэхгүй. МҮДН юу ч биш болж байна. МАХН Н.Энхбаярын нэр хүндийг ашиглаж оноо авдаг байсан бол тэр нь алга болж байна. Харин МҮДН Г.Уянгийн нэр хүндийг зарж оноо авдаг байсан нь одоо дуусч байна. Г.Уянга нэр хүндээ ахин заруулахгүй. Судалгаагаар Г.Уянгийн нэр хүнд Эвслийн нэр хүндээс 4-5 дахин илүү байдаг юм. Одоо улам өсч байгаа.

Энэ тохиолдолд Эвслийг аргадаад, гуйж царайчлаад байх улс төрийн ямар ч шаардлага байхгүй. Гэтэл С.Баяр нэгэнт “эв нэгдлийн” зарчим тунхагласан учир тэднийг аргадах ёстой болж байна. Энэ бол ёстой илүү зан юм. Одоо Эвсэлд 10 гишүүн байгаа. 8 гишүүнээс доош орвол Эвслийн бүлэг байхгүй болно. Тэр ч бүү хэл Г.Уянга гарахад л Эвсэл амьгүй болно. Энд би нарийн механизм ярихгүй. Гэхдээ л ингэнэ гэдгийг мэдэж байна. Үүнийг С.Баяр бодож болох л байсан. Гэвч тэр бодож чадахгүй байна. Мундаг сэтгэдэг нь энэ үү ?!

Хоёр нам ажлаа хийж чадахгүй МАНАН болж ажил хийнэ гэнэ, суудал хуваах болохоороо хэнд ч хэрэггүй “юмнуудад” сайд өгнө. Сайдын суудал үнэтэй гэж Та нар л ярьдаг биз дээ. Одоо үнэгүй бэлгэнд өгдөг болчихож. Тэгвэл сайдын суудлыг хэдийд үнэтэй, хэдийд бэлгэнд өгдөг зарчмаа бас л тайлбарлах ёстой. Үүнийг С.Баяр намынхаа залуучуудыг бодсон гэж тайлбарлаж чадахгүй л болов уу ?

Тав. Ц.Элбэгдоржийн асуудал

Монголын улс төрийн тавцанд 25 жил болсон Ц.Элбэгдорж Н.Алтанхуягийг даран сөнөөснөөр өөрийнхөө насыг уртасгана гэж бодсон юм. Одоо түүнээс: 1. Н.Алтанхуяг, С.Баяр хоёрын аль нь аюултай вэ ? 2. МАНАН, АН-ын аль нь аюултай вэ ? 3. Жижиг “Алтангадас” том “Алтангадас”-ын аль нь аюултай вэ ? 4. Н.Алтанхуяг, Ч.Сайханбилэг хоёрын аль нь аюултай вэ ? 5. МАН, АН-ын аль нь аюултай вэ ? гэсэн бараг ижил агуулгатай 5 асуулт асуувал тэр хариулж чадах нь юу л бол ? Энд “ухаалаг төрийн онол” нь тус болохгүй нь мэдээж.

Ц.Элбэгдорж өөрөө “Алтангадасын” дарга болох гэж байгаад АН-аа МАНАН-гийн мэдэлд өгч орхив. Энэ бол стратегийн үлэмжийн тэнэг алдаа юм. Одоо бол Сталинградын дэргэд бүслэгдэн бууж өгсөн германы генерал Паулюс хийгээд Ц.Элбэгдорж хоёрын хооронд өчүүхэн ч ялгаа алга.

Ц.Элбэгдоржийн шунахай хүслээс болж АН-ын нэгээс бусад бүх фракци ямар ч ирээдүйгүй болж байна. Мөн том “Алтангадас”-аас өөр бүлэг фракци лидер гаргах эрхгүй болж байна. Тэр ч бүү хэл Ц.Элбэгдоржийг зайлуулах шиг амархан ажил гэж байхгүй болж байна. Ц.Элбэгдоржийн цаашдын хувь заяаг АН биш, МАНАН мэдэх болж байна. Үүнийг хувь заяагаараа тоглоно гэдэг юм.

Зургаа. Залуучуудын асуудал.

С.Баяр сүүлийн үед “залуучууд ачаагаа үүрэх цаг болсон” гэдгийг байнга хэлж байгаа. Үүнийг нь МАН-ын залуучууд сонсоод их баярлаж байгаа нь илт. Гэвч С.Баяр энэ үгээрээ МАН-ын залуучуудыг хэлээгүй, харин АН-ын Ч.Сайханбилэг, С.Баярцогт нарыг хэлж байгаа гэдгийг тэд баярласандаа болоод ойлгохгүй байна. Хэрэв тэр намынхаа залуучуудад хайртай байсан бол сиамын ихрийн зөвхөн аль нэгийг л Засгийн Газарт оруулбал болох байсан. Гэтэл С.Баяр бүх хосоор нь оруулах гэж үхэн хатан чармайв. Харин өөрийн намын залуусыг дэд сайдын 5 суудалд алалцуулж, бараг бүгдэд нь амлалт өгч байгаа бөгөөд сайд болж чадаагүйд 2016 онд заавал сайд болгоно гэсэн нэмэлт амлалт өгч байгаа. Энэ бол МАН-ын үлэмж хоцрогдож улиг болсон хуучин арга юм.

С.Баярын “залуучууд” гэдэг ойлголт нь баруунд боловсрол эзэмшсэн, баян залуусыг л хэлж байгаа болохоос дотоодод төгссөн, ядуу Та нарт ямар ч хамаагүй юм.

У.Хүрэлсүхийн талаар би сайн муу зүйл яримааргүй байна. Тэрээр биологийн нас нь залуу, харин улс төрийн нас нь хөгшин талдаа орно. Энэ нь гарцаагүй зөрчил үүсгэж байна.

Баруунд өөрөөр үнэлдэг биз. Харин Монголд бол өдий насны улс төрч мотоцикль унаж давхиад байвал “салтаагаараа сагсуурна” гэдэг, гитар тоглож гүйгээд байвал “хуруугаараа пянздана” гэдэг юм. МАН ингээд байвал АН-ын “Алтангадасын” МХЗЭ-ээс хэтрэхгүй нь дэндүү ойлгомжтой. Харин үүнийг бол С.Баярын түүхий хоол гэдэг юм…

Судлаач Х.Д.Ганхуяг


С.Баярын түүхий хоол
Bolod.mn


Сэтгэгдэл (0)


Уншигчдын оруулсан сэтгэгдлийн талаар манай сайт хариуцлага хvлээхгvй болохыг анхаарна уу.
Үгийн санд шүүлтүүр хийсэн болно

   



УИХ-ын 26 гишүүн гадаадад явна
12:50

УИХ-ын чуулганы өнөөдрийн хуралдаанд 126 гишүүнээс 66 нь оролцож, 52.4 хувийн ирцтэй байна. Хуралдаанд оролцоогүй гишүүдээс орон нутагт 10 гишүүн буюу

УИХ-ын 26 гишүүн гадаадад явна

УИХ-ын чуулганы өнөөдрийн хуралдаанд 126 гишүүнээс 66 нь оролцож, 52.4 хувийн ирцтэй байна. Хуралдаанд оролцоогүй гишүүдээс орон нутагт 10 гишүүн буюу

»»
Дараах байршлуудад өнөөдрөөс эхлэн 14 хоног халуун ус хязгаарлана
12:21

"Улаанбаатар дулааны сүлжээ" ТӨХК-аас энэ зун дулааны шугам, тоноглолд засвар хийх хуваарийг баталсан. 

Дараах байршлуудад өнөөдрөөс эхлэн 14 хоног халуун ус хязгаарлана

"Улаанбаатар дулааны сүлжээ" ТӨХК-аас энэ зун дулааны шугам, тоноглолд засвар хийх хуваарийг баталсан. 

»»
Гавьяат багш С.Шаарийбууд "Энхийн шагнал" хүртээнэ
10:55

Монгол Улсын Гавьяат багш С.Шаарийбууд "Энхийн шагнал" хүртээхээр болжээ. “Дэлхийн энхийн их наадам” төрийн бус байгууллагаас жил бүр олгодог энэ шагналыг гардуулах ёслол хүндэтгэлийн арга хэмжээ өнөөдөр /2025.15.15/ 16.00 цагт “Чингис хаан” үндэсний музейн танхимд болох гэнэ. Өнгөрсөн 2024 оны “Энхийн шагнал”-ын эзнээр Дорнод аймгийн Баянтүмэн сумын малчин Л.Лхагвасүрэн тодорч байсан юм.

Гавьяат багш С.Шаарийбууд

Монгол Улсын Гавьяат багш С.Шаарийбууд "Энхийн шагнал" хүртээхээр болжээ. “Дэлхийн энхийн их наадам” төрийн бус байгууллагаас жил бүр олгодог энэ шагналыг гардуулах ёслол хүндэтгэлийн арга хэмжээ өнөөдөр /2025.15.15/ 16.00 цагт “Чингис хаан” үндэсний музейн танхимд болох гэнэ. Өнгөрсөн 2024 оны “Энхийн шагнал”-ын эзнээр Дорнод аймгийн Баянтүмэн сумын малчин Л.Лхагвасүрэн тодорч байсан юм.

»»
УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаан эхэллээ
10:40

УИХ-ын чуулганы өнөөдрийн /2025.05.15/ нэгдсэн хуралдаан эхлээд байна.  УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар Засгийн газраас өргөн мэдүүлсэн Монгол Улсын хөгжлийн 2026 оны төлөвлөгөө батлах тухай УИХ-ын тогтоолын төслийн нэгдэх хэлэлцүүлгийг хийнэ. Танилцуулгыг Тэргүүн Шадар сайд Л.Гантөмөр хийж байна.

УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаан эхэллээ

УИХ-ын чуулганы өнөөдрийн /2025.05.15/ нэгдсэн хуралдаан эхлээд байна.  УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар Засгийн газраас өргөн мэдүүлсэн Монгол Улсын хөгжлийн 2026 оны төлөвлөгөө батлах тухай УИХ-ын тогтоолын төслийн нэгдэх хэлэлцүүлгийг хийнэ. Танилцуулгыг Тэргүүн Шадар сайд Л.Гантөмөр хийж байна.

»»
Бага насны хүүхэд нохойд хазуулж, гэмтжээ
10:36

Цагдаагийн байгууллагад энэ оны 05 дугаар сарын 14-ний 01 цаг 40 минутад “Дорнод аймгийн бүсийн оношилгооны эрүүл 

Бага насны хүүхэд нохойд хазуулж, гэмтжээ

Цагдаагийн байгууллагад энэ оны 05 дугаар сарын 14-ний 01 цаг 40 минутад “Дорнод аймгийн бүсийн оношилгооны эрүүл 

»»
120 мянгат, 19 дүгээр хороолол орчимд шөнийн цагаар хэрэглээний хүйтэн ус хязгаарлана
10:16

Ус сувгийн удирдах газраас графикт засварын ажилтай холбоотойгоор тавдугаар сарын 16-ны орой 21:00 цагаас тавдугаар сарын 17-ны үүрийн 04:00 цагийн хооронд Хан-Уул дүүргийн 1, 2, 15, 17, 18 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрийн орон сууц, аж ахуйн нэгжүүдийн хэрэглээний хүйтэн усыг хязгаарлах тул иргэд та бүхэн унд ахуйн усаа нөөцлөхийг мэдэгдэж байна.

120 мянгат, 19 дүгээр хороолол орчимд шөнийн цагаар хэрэглээний хүйтэн ус хязгаарлана

Ус сувгийн удирдах газраас графикт засварын ажилтай холбоотойгоор тавдугаар сарын 16-ны орой 21:00 цагаас тавдугаар сарын 17-ны үүрийн 04:00 цагийн хооронд Хан-Уул дүүргийн 1, 2, 15, 17, 18 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрийн орон сууц, аж ахуйн нэгжүүдийн хэрэглээний хүйтэн усыг хязгаарлах тул иргэд та бүхэн унд ахуйн усаа нөөцлөхийг мэдэгдэж байна.

»»
🇺🇸 АНУ: Цэргийн бааз руу халдлага төлөвлөсөн этгээдийг Мичиган мужид баривчиллаа
10:10

2025 оны 5-р сарын дундуур Холбооны мөрдөх товчоо (FBI)-ны мөрдөгчид Мичиган мужид байрлах АНУ-ын Армийн Үндэсний гвардийн цэргийн бааз руу халдлага зохион байгуулахаар төлөвлөж байсан этгээдийг баривчилсан тухай мэдээлжээ.

🇺🇸 АНУ: Цэргийн бааз руу халдлага төлөвлөсөн этгээдийг Мичиган мужид баривчиллаа

2025 оны 5-р сарын дундуур Холбооны мөрдөх товчоо (FBI)-ны мөрдөгчид Мичиган мужид байрлах АНУ-ын Армийн Үндэсний гвардийн цэргийн бааз руу халдлага зохион байгуулахаар төлөвлөж байсан этгээдийг баривчилсан тухай мэдээлжээ.

»»
Мексик: ТикТок нөлөөлөгч шууд дамжуулалтын үеэр амиа алдав
10:04

2025 оны 5-р сарын 13-ны өдөр Мексикийн Запопан хотод олны танил нөлөөлөгч, 100,000 гаруй дагагчтай ТикТок од Валерия Маркез өөрийн гоо сайхны салоноос шууд дамжуулалт хийж байхдаа хоёр этгээдийн гэнэтийн халдлагад өртөж, буудуулан амиа алдлаа.

Мексик: ТикТок нөлөөлөгч шууд дамжуулалтын үеэр амиа алдав

2025 оны 5-р сарын 13-ны өдөр Мексикийн Запопан хотод олны танил нөлөөлөгч, 100,000 гаруй дагагчтай ТикТок од Валерия Маркез өөрийн гоо сайхны салоноос шууд дамжуулалт хийж байхдаа хоёр этгээдийн гэнэтийн халдлагад өртөж, буудуулан амиа алдлаа.

»»
Католик сүмийн тэргүүнээр Роберт Превост сонго
09:51

Ромын пап Францис дөрөвдүгээр сарын 21-ний өдөр 88 насандаа таалал төгссөн билээ. Түүний залгамжлагчийг сонгох санал хураалт тавдугаар сарын 7-нд эхэлж, улмаар тавдугаар сарын 9-ний өдөр АНУ, Перугийн давхар иргэншилтэй Роберт Превостыг дэлхий дахинаа Ромын пап лам XIV Лео хэмээн тунхагласан. Ромын 267 дахь папаар тодроод буй Роберт Превостыг Ньюс агентлаг энэ удаагийн ХҮМҮҮС буландаа онцолж байна.

Католик сүмийн тэргүүнээр Роберт Превост сонго

Ромын пап Францис дөрөвдүгээр сарын 21-ний өдөр 88 насандаа таалал төгссөн билээ. Түүний залгамжлагчийг сонгох санал хураалт тавдугаар сарын 7-нд эхэлж, улмаар тавдугаар сарын 9-ний өдөр АНУ, Перугийн давхар иргэншилтэй Роберт Превостыг дэлхий дахинаа Ромын пап лам XIV Лео хэмээн тунхагласан. Ромын 267 дахь папаар тодроод буй Роберт Превостыг Ньюс агентлаг энэ удаагийн ХҮМҮҮС буландаа онцолж байна.

»»
"The MongolZ" хэт өндрөөр, "Aurora" үргэлж дутуу үнэлэгддэг гэв
09:43

Казахстан улсад үргэлжилж буй цахим спортын "CS2" төрлийн "PGL Astana 2025" тэмцээний плей-оффд өрсөлдөх багуудын нэрс бүрэн тодорлоо. 16 багтай эхэлсэн тэмцээний дараагийн шатанд найман баг шалгарсан бөгөөд "The MongolZ" баг тэдний нэг.

Казахстан улсад үргэлжилж буй цахим спортын "CS2" төрлийн "PGL Astana 2025" тэмцээний плей-оффд өрсөлдөх багуудын нэрс бүрэн тодорлоо. 16 багтай эхэлсэн тэмцээний дараагийн шатанд найман баг шалгарсан бөгөөд "The MongolZ" баг тэдний нэг.

»»
Ёкозүна Хошорюү С.Бямбасүрэн дараалан ялагдаж, шүүмжлүүлэв
09:31

Мэргэжлийн сүмогийн Нацү башё Токио хотноо эхэлсэн. Өчигдөр/2025.05.14/ башёгийн дөрөв дэх өдрийн барилдаанууд болов. Өнгөрсөн башёг бэртлийн улмаас эрт өндөрлүүлсэн ёкозүна Хошорюү С.Бямбасүрэн энэ удаагийн башёд барилдаж буй. Харамсалтай нь хүлээлтэд хүрсэн барилдааныг үзүүлж чадахгүй л байна. Түүний хувьд өчигдөр Абитай барилдаж, өвдөг шорооджээ. Ингэснээр хоёр даваа, хоёр унаатай болсон аж.

Ёкозүна Хошорюү С.Бямбасүрэн дараалан ялагдаж, шүүмжлүүлэв

Мэргэжлийн сүмогийн Нацү башё Токио хотноо эхэлсэн. Өчигдөр/2025.05.14/ башёгийн дөрөв дэх өдрийн барилдаанууд болов. Өнгөрсөн башёг бэртлийн улмаас эрт өндөрлүүлсэн ёкозүна Хошорюү С.Бямбасүрэн энэ удаагийн башёд барилдаж буй. Харамсалтай нь хүлээлтэд хүрсэн барилдааныг үзүүлж чадахгүй л байна. Түүний хувьд өчигдөр Абитай барилдаж, өвдөг шорооджээ. Ингэснээр хоёр даваа, хоёр унаатай болсон аж.

»»
“Хөрөнгө оруулж шагналаа аваарай” гэх группт нэгдэн ₮69 саяыг шилжүүлж, залилуулжээ
09:16

Энэ сарын 12-ны өдөр Телеграмм олон нийтийн сүлжээний “Орлого ол” гэх группт нэгдэж, бусадтай харилцан 10 

“Хөрөнгө оруулж шагналаа аваарай” гэх группт нэгдэн ₮69 саяыг шилжүүлж, залилуулжээ

Энэ сарын 12-ны өдөр Телеграмм олон нийтийн сүлжээний “Орлого ол” гэх группт нэгдэж, бусадтай харилцан 10 

»»
ТРАМП ЗЭВСЭГ ХУДАЛДААЛНА
17:23

АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Саудын Арабтай түүхэн хэмжээний хөрөнгө оруулалтын хэлэлцээр байгуулжээ. Уг хэлэлцээрт АНУ-д үйлдвэрлэсэн зэвсгийн хамгийн том борлуулалт багтсан гэж мэдээлж байна.

Трамп мягмар гарагт (Саудын Арабын нийслэл) Рияад хотод уг улсын хунтайж Мохаммед бин Салмантай уулзалт хийжээ.

Тэрээр уулзалтын үеэр:

“Манай сөнөөгч онгоцууд, пуужин, Патриот систем зэрэг хамгийн шилдэг тоног төхөөрөмжтэй. Түүнээс гадна та бүхэн маш олон төрлийн бүтээгдэхүүн худалдан авч байгаа, би үүнд талархаж байна” хэмээн онцолсон байна.

ТРАМП ЗЭВСЭГ ХУДАЛДААЛНА

АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Саудын Арабтай түүхэн хэмжээний хөрөнгө оруулалтын хэлэлцээр байгуулжээ. Уг хэлэлцээрт АНУ-д үйлдвэрлэсэн зэвсгийн хамгийн том борлуулалт багтсан гэж мэдээлж байна.

Трамп мягмар гарагт (Саудын Арабын нийслэл) Рияад хотод уг улсын хунтайж Мохаммед бин Салмантай уулзалт хийжээ.

Тэрээр уулзалтын үеэр:

“Манай сөнөөгч онгоцууд, пуужин, Патриот систем зэрэг хамгийн шилдэг тоног төхөөрөмжтэй. Түүнээс гадна та бүхэн маш олон төрлийн бүтээгдэхүүн худалдан авч байгаа, би үүнд талархаж байна” хэмээн онцолсон байна.

»»
ТЕЛЕГРАМААР 69 САЯ ТӨГРӨГӨӨ ЗАЛИЛУУЛЖЭЭ
17:18

Энэ оны 05 дугаар сарын 12-ны өдөр Телеграм олон нийтийн сүлжээний “Орлого ол” гэх группт нэгдэж, бусадтай харилцан 10 удаагийн гүйлгээгээр 40.000.000 төгрөг, “Хөрөнгө оруулж шагналаа аваарай” гэх группт нэгдэж 8 удаагийн гүйлгээгээр 29.000.000 төгрөгөө шилжүүлж залилуулсан үйлдэлд цагдаагийн байгууллагаас шалгалтын ажиллагааг явуулж байна.

ТЕЛЕГРАМААР 69 САЯ ТӨГРӨГӨӨ ЗАЛИЛУУЛЖЭЭ

Энэ оны 05 дугаар сарын 12-ны өдөр Телеграм олон нийтийн сүлжээний “Орлого ол” гэх группт нэгдэж, бусадтай харилцан 10 удаагийн гүйлгээгээр 40.000.000 төгрөг, “Хөрөнгө оруулж шагналаа аваарай” гэх группт нэгдэж 8 удаагийн гүйлгээгээр 29.000.000 төгрөгөө шилжүүлж залилуулсан үйлдэлд цагдаагийн байгууллагаас шалгалтын ажиллагааг явуулж байна.

»»
ЭРХ МЭДЭЛ БА ТАНСАГЛАЛ ДЭЛХИЙД...
17:13

Төрийн өндөр албан тушаалтнуудын гэр бүлийн гишүүдийн тансаг хэрэглээ дэлхий даяар олон нийтийн шүүмжлэл дагуулж, зарим тохиолдолд улс төрийн замналын төгсгөл, хууль эрх зүйн хариуцлагаар үргэлжилдэг. Доорх тохиолдлууд нь “хувийн амьдрал” гэх халхавчийн цаана нийтийн итгэл, төрийн ёс зүйн асуудал хэр гүн гүнзгий байдгийг харуулна.

ЭРХ МЭДЭЛ БА ТАНСАГЛАЛ ДЭЛХИЙД...

Төрийн өндөр албан тушаалтнуудын гэр бүлийн гишүүдийн тансаг хэрэглээ дэлхий даяар олон нийтийн шүүмжлэл дагуулж, зарим тохиолдолд улс төрийн замналын төгсгөл, хууль эрх зүйн хариуцлагаар үргэлжилдэг. Доорх тохиолдлууд нь “хувийн амьдрал” гэх халхавчийн цаана нийтийн итгэл, төрийн ёс зүйн асуудал хэр гүн гүнзгий байдгийг харуулна.

»»
УЛСЫН ДУГААРЫН ДУУДЛАГА ХУДАЛДАА БОЛНО
17:10

Автомашины улсын дугаарын дуудлага худалдаа тавдугаар сарын 16-ны өдөр 10:00, 11:00, 12:00, 15:00, 16:00 цагуудад зохион байгуулагдана. 

Та дараах зөвлөмжийн дагуу дуудлага худалдаанд оролцоно уу.

Үүнд: Дуудлага худалдаа эхлэхээс 5-10 минутын өмнө auction.transdep.mn системд нэвтэрч бэлэн байдлаа хангасан байх.

УЛСЫН ДУГААРЫН ДУУДЛАГА ХУДАЛДАА БОЛНО

Автомашины улсын дугаарын дуудлага худалдаа тавдугаар сарын 16-ны өдөр 10:00, 11:00, 12:00, 15:00, 16:00 цагуудад зохион байгуулагдана. 

Та дараах зөвлөмжийн дагуу дуудлага худалдаанд оролцоно уу.

Үүнд: Дуудлага худалдаа эхлэхээс 5-10 минутын өмнө auction.transdep.mn системд нэвтэрч бэлэн байдлаа хангасан байх.

»»
Пэйтон: 2004 онд Коби асуудалгүй байсан бол бид Буллсын рекордыг эвдэх байсан
17:02

NBA-ийн түүхэнд аварга авах гэж супер багууд бүрэлдсэн ч бүтэлгүйтсэн тохиолдол олон байдаг. Тэдний нэг нь яахын аргагүй 2004 оны Лос Анжелес Лэйкерс. Коби, Шактай гурав дараалан аварга аваад удаагүй байсан тэд дахин аваргын төлөө дайрахаар Карл Малоне, Гэри Пэйтон гэх үеэ өнгөрөөсөн ч мөчөөгөө өгөхөөргүй, туршлагатай оддыг эгнээндээ элсүүлсэн түүхтэй.

Пэйтон: 2004 онд Коби асуудалгүй байсан бол бид Буллсын рекордыг эвдэх байсан

NBA-ийн түүхэнд аварга авах гэж супер багууд бүрэлдсэн ч бүтэлгүйтсэн тохиолдол олон байдаг. Тэдний нэг нь яахын аргагүй 2004 оны Лос Анжелес Лэйкерс. Коби, Шактай гурав дараалан аварга аваад удаагүй байсан тэд дахин аваргын төлөө дайрахаар Карл Малоне, Гэри Пэйтон гэх үеэ өнгөрөөсөн ч мөчөөгөө өгөхөөргүй, туршлагатай оддыг эгнээндээ элсүүлсэн түүхтэй.

»»
Трамп Сирийн ард түмэнд бэлэг барив
16:59

АНУ-ын ерөнхийлөгч Дональд Трамп энэ долоо хоногт Персийн булангийн орнуудад айлчилж байгаа билээ. Түүний эхний зогсоол Саудын Арабын Эр Рияд байлаа. Энэхүү айлчлал нь АНУ-Саудын Арабын харилцааны түүхэнд тэмдэглүүштэй чухал үйл явдал болов. Тодруулбал, хоёр улсын удирдагч нар 600 тэрбум ам.долларын хэд хэдэн гэрээнд гарын үсэг зурав. Үүний дотор 142 тэрбум ам.долларын зэвсгийн гэрээ багтаж байна.

Трамп Сирийн ард түмэнд бэлэг барив

АНУ-ын ерөнхийлөгч Дональд Трамп энэ долоо хоногт Персийн булангийн орнуудад айлчилж байгаа билээ. Түүний эхний зогсоол Саудын Арабын Эр Рияд байлаа. Энэхүү айлчлал нь АНУ-Саудын Арабын харилцааны түүхэнд тэмдэглүүштэй чухал үйл явдал болов. Тодруулбал, хоёр улсын удирдагч нар 600 тэрбум ам.долларын хэд хэдэн гэрээнд гарын үсэг зурав. Үүний дотор 142 тэрбум ам.долларын зэвсгийн гэрээ багтаж байна.

»»
Дэлхийн хамгийн "ядуу" ерөнхийлөгч таалал төгсжээ
16:55

Уругвайн ерөнхийлөгч асан Хосе Мухика буюу олноо "Пепе" нэрээр танигдсан эрхэм 89 насандаа таалал төгслөө. Ахмад партизан тэрээр 2010-2015 онд Уругвайн ерөнхийлөгчөөр ажиллажээ. Даруухан амьдралын хэв маягаас нь улбаалаад түүнийг дэлхийн хамгийн "ядуу" ерөнхийлөгч хэмээн нэрийддэг байв.

 

Дэлхийн хамгийн

Уругвайн ерөнхийлөгч асан Хосе Мухика буюу олноо "Пепе" нэрээр танигдсан эрхэм 89 насандаа таалал төгслөө. Ахмад партизан тэрээр 2010-2015 онд Уругвайн ерөнхийлөгчөөр ажиллажээ. Даруухан амьдралын хэв маягаас нь улбаалаад түүнийг дэлхийн хамгийн "ядуу" ерөнхийлөгч хэмээн нэрийддэг байв.

 

»»
“Улаанбаатар марафон 2025” олон улсын гүйлтийн бүртгэл энэ сарын 20-ны өдөр хүртэл үргэлжилнэ
16:47

Жил бүр уламжлал болгон зохион байгуулдаг “Улаанбаатар марафон” олон улсын гүйлт тавдугаар сарын 24-ний өдөр болно. Гүйлтийн бүртгэл дөрөвдүгээр сарын 1-нээс тавдугаар сарын 20-ны өдөр үргэлжлэх юм. Өнөөдрийн байдлаар нийт 10.000 гаруй иргэн марафонд бүртгүүлснээс 5000 гаруй иргэн эрүүл мэндийн 5 км-ийн гүйлтэд бүртгүүлээд байна.

“Улаанбаатар марафон 2025” олон улсын гүйлтийн бүртгэл энэ сарын 20-ны өдөр хүртэл үргэлжилнэ

Жил бүр уламжлал болгон зохион байгуулдаг “Улаанбаатар марафон” олон улсын гүйлт тавдугаар сарын 24-ний өдөр болно. Гүйлтийн бүртгэл дөрөвдүгээр сарын 1-нээс тавдугаар сарын 20-ны өдөр үргэлжлэх юм. Өнөөдрийн байдлаар нийт 10.000 гаруй иргэн марафонд бүртгүүлснээс 5000 гаруй иргэн эрүүл мэндийн 5 км-ийн гүйлтэд бүртгүүлээд байна.

»»
"Богд уул" сувиллыг хууль бусаар ашиглаж байсныг таслан зогсоож, нийслэл өмчлөлдөө буцаан авав
16:44

Нийслэлийн Өмч хувьчлах комисс өнгөрсөн сарын 15-ны өдөр хуралдаж, НЗД-ын дэргэдэх "Уламжлалт анагаах ухааны Элэг судлалын клиник төв"-ийг  менежментийн гэрээгээр ажиллуулах 73 дугаар тогтоолыг хүчингүй болгосон. Энэ хүрээнд тус төвийн "Богд уул" сувиллыг хууль бусаар ашиглаж байсныг таслан зогсоож,  өнгөрсөн сарын 30-нд нийслэл өмчлөлдөө буцаан авав. 

Нийслэлийн Өмч хувьчлах комисс өнгөрсөн сарын 15-ны өдөр хуралдаж, НЗД-ын дэргэдэх "Уламжлалт анагаах ухааны Элэг судлалын клиник төв"-ийг  менежментийн гэрээгээр ажиллуулах 73 дугаар тогтоолыг хүчингүй болгосон. Энэ хүрээнд тус төвийн "Богд уул" сувиллыг хууль бусаар ашиглаж байсныг таслан зогсоож,  өнгөрсөн сарын 30-нд нийслэл өмчлөлдөө буцаан авав. 

»»
БНСУ-ын хил дээр эрхээ зөрчүүлсэн Монгол иргэд хариуцлага нэхэв
15:21

БНСУ –руу зорчсон хуулийн зөрчилгүй Монгол Улсын иргэдийг хил дээрээс шалтгаан нөхцөлгүй буцаасан бөгөөд энэ үедээ хүний эрхийг зөрчсөн үйлдлүүдийг тухайн улсын төрийн албан хаагч гаргасан тул энэ асуудалд хариуцлага тооцохыг хэсэг иргэд хүсэж, өнөөдөр БНСУ-аас Монгол Улсад суугаа Элчин сайдын яамны гадаа мэдээлэл хийлээ.

БНСУ-ын хил дээр эрхээ зөрчүүлсэн Монгол иргэд хариуцлага нэхэв

БНСУ –руу зорчсон хуулийн зөрчилгүй Монгол Улсын иргэдийг хил дээрээс шалтгаан нөхцөлгүй буцаасан бөгөөд энэ үедээ хүний эрхийг зөрчсөн үйлдлүүдийг тухайн улсын төрийн албан хаагч гаргасан тул энэ асуудалд хариуцлага тооцохыг хэсэг иргэд хүсэж, өнөөдөр БНСУ-аас Монгол Улсад суугаа Элчин сайдын яамны гадаа мэдээлэл хийлээ.

»»
ОБЕГ: Гал түймэр 26.8 хувиар өссөн ч нас барсан хүний тоо буурсан
15:17

УОК-ын Нарийн бичгийн дарга, хурандаа Т.Баярхүү:

-Улсын хэмжээнд өнөөдрийн байдлаар объектын гал түймрийн 2070 тохиолдол бүртгэгдснээс 309 буюу 15 хувийг өнжмөл шар өвсний түймэр эзэлж байна. Объектын гал түймрийн дуудлага, мэдээллийг өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулахад гал түймрийн тоо 26.8 хувиар өссөн бол гал түймэрт өртөж нас барсан хүний тоо 31.2 хувиар буурсан үзүүлэлттэй байна. Өнжмөл шар өвс шатсан дуудлагын 79.3 хувь нь Улаанбаатар хотын нутаг дэвсгэрт бүртгэгдлээ.

ОБЕГ: Гал түймэр 26.8 хувиар өссөн ч нас барсан хүний тоо буурсан

УОК-ын Нарийн бичгийн дарга, хурандаа Т.Баярхүү:

-Улсын хэмжээнд өнөөдрийн байдлаар объектын гал түймрийн 2070 тохиолдол бүртгэгдснээс 309 буюу 15 хувийг өнжмөл шар өвсний түймэр эзэлж байна. Объектын гал түймрийн дуудлага, мэдээллийг өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулахад гал түймрийн тоо 26.8 хувиар өссөн бол гал түймэрт өртөж нас барсан хүний тоо 31.2 хувиар буурсан үзүүлэлттэй байна. Өнжмөл шар өвс шатсан дуудлагын 79.3 хувь нь Улаанбаатар хотын нутаг дэвсгэрт бүртгэгдлээ.

»»
Тахилтын уулзвараас “Найрамдал” зуслан чиглэлийн авто замыг шинэчлэх ажил 60 хувьтай үргэлжилж байна
15:09

Сонгинохайрхан дүүргийн 22, 34 дүгээр хороо, Тахилтын уулзвараас “Найрамдал” зуслан чиглэлийн 16 км урт, хоёр эгнээ бүхий авто замыг өнгөрсөн оны есдүгээр сараас шинэчилж эхэлсэн. Тодруулбал өнгөрсөн онд 4 км авто замыг шинэчилсэн бол энэ онд үлдсэн 12 км авто замыг шинэчлэх ажил үргэлжилж, өнөөдрийн байдлаар 60 хувийн гүйцэтгэлтэй байна. Энэ талаар НЗХГ-ын Зам барилга, инженерийн байгууламжийн хяналтын хэлтсийн ахлах мэргэжилтэн Б.Түшиг-Эрдэнээс тодрууллаа.

Тахилтын уулзвараас “Найрамдал” зуслан чиглэлийн авто замыг шинэчлэх ажил 60 хувьтай үргэлжилж байна

Сонгинохайрхан дүүргийн 22, 34 дүгээр хороо, Тахилтын уулзвараас “Найрамдал” зуслан чиглэлийн 16 км урт, хоёр эгнээ бүхий авто замыг өнгөрсөн оны есдүгээр сараас шинэчилж эхэлсэн. Тодруулбал өнгөрсөн онд 4 км авто замыг шинэчилсэн бол энэ онд үлдсэн 12 км авто замыг шинэчлэх ажил үргэлжилж, өнөөдрийн байдлаар 60 хувийн гүйцэтгэлтэй байна. Энэ талаар НЗХГ-ын Зам барилга, инженерийн байгууламжийн хяналтын хэлтсийн ахлах мэргэжилтэн Б.Түшиг-Эрдэнээс тодрууллаа.

»»
Япон: Хүүхэд төрүүлэхтэй холбоотой зардлыг төр даана
14:51

Японы Эрүүл мэнд, хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яам хүүхэд төрүүлэх зардлыг үнэ төлбөргүй болгох тогтолцоог тусгайлан боловсруулж байна. Жирэмсэн болон хөхүүл эхчүүдийг дэмжих тухай мэргэжилтнүүдийн хэлэлцүүлэг өнөөдөр болно. Энэ үеэр яамнаас өнөөдрийг хүртэлх явцыг танилцуулах юм.

Япон: Хүүхэд төрүүлэхтэй холбоотой зардлыг төр даана

Японы Эрүүл мэнд, хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яам хүүхэд төрүүлэх зардлыг үнэ төлбөргүй болгох тогтолцоог тусгайлан боловсруулж байна. Жирэмсэн болон хөхүүл эхчүүдийг дэмжих тухай мэргэжилтнүүдийн хэлэлцүүлэг өнөөдөр болно. Энэ үеэр яамнаас өнөөдрийг хүртэлх явцыг танилцуулах юм.

»»
Ерөнхий сайд хүүгийнхээ тансаглалд тайлбар хийлгүй бултав
14:42

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнээс өнөөдөр/2025.05.14/ сэтгүүлчид хүүгийнх нь тансаглалын талаар тайлбар авахыг хүссэн ч хариулт өгөлгүй, бие хамгаалагчдаараа халхавчлан бултжээ.

Ерөнхий сайдын хүү О.Тэмүүлэн нь найз охиныхоо төрсөн өдөрт брэндээр бэлэг барьж, данс руу нь 20 сая төгрөг шилжүүлж, нисдэг тэрэг хөлөглөн амралтын газар очсон зэрэг дуулиант асуудал хэдэн өдөр дамнан яригдаж олон нийт гүйцэтгэх засаглалын тэргүүнийг Хөрөнгө орлогоо тайлбарлахыг шаардаж буй. Гэвч Ерөнхий сайд тайлбар хийлгүй гүрийсээр өнөөдрийг хүргэсэн. Иймээс Гашуунсухайт-Ганцмод хил холболтын төмөр замын бүтээн байгуулалтыг сурвалжлахаар очсон сэтгүүлчид Ерөнхий сайдыг дээрх арга хэмжээнд оролцох үеэр нь амдаж, хүүгийнхээ тансаглалд тайлбар хийхийг хүссэн ч үг унагуулж чадсангүй. харин Засгийн газрын хэвлэлийн алба нь Ерөнхий сайдын өмнөөс “Бүтээн байгуулалтын ажилд оролцож байгаа тул Ерөнхий сайд одоо энэ талаар ярих боломжгүй. Цаашаа явах ажилтай” гэж тайлбарласан юм.

 

Ерөнхий сайд хүүгийнхээ тансаглалд тайлбар хийлгүй бултав

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнээс өнөөдөр/2025.05.14/ сэтгүүлчид хүүгийнх нь тансаглалын талаар тайлбар авахыг хүссэн ч хариулт өгөлгүй, бие хамгаалагчдаараа халхавчлан бултжээ.

Ерөнхий сайдын хүү О.Тэмүүлэн нь найз охиныхоо төрсөн өдөрт брэндээр бэлэг барьж, данс руу нь 20 сая төгрөг шилжүүлж, нисдэг тэрэг хөлөглөн амралтын газар очсон зэрэг дуулиант асуудал хэдэн өдөр дамнан яригдаж олон нийт гүйцэтгэх засаглалын тэргүүнийг Хөрөнгө орлогоо тайлбарлахыг шаардаж буй. Гэвч Ерөнхий сайд тайлбар хийлгүй гүрийсээр өнөөдрийг хүргэсэн. Иймээс Гашуунсухайт-Ганцмод хил холболтын төмөр замын бүтээн байгуулалтыг сурвалжлахаар очсон сэтгүүлчид Ерөнхий сайдыг дээрх арга хэмжээнд оролцох үеэр нь амдаж, хүүгийнхээ тансаглалд тайлбар хийхийг хүссэн ч үг унагуулж чадсангүй. харин Засгийн газрын хэвлэлийн алба нь Ерөнхий сайдын өмнөөс “Бүтээн байгуулалтын ажилд оролцож байгаа тул Ерөнхий сайд одоо энэ талаар ярих боломжгүй. Цаашаа явах ажилтай” гэж тайлбарласан юм.

 

»»
Энэ сарын 16, 17, 18-нд Үндэсний номын баяр болно
14:20

Гурван өдөр үргэлжлэх 37 дахь удаагийн “Үндэсний бичиг соёл, номын өдрүүд-2025” буюу номын баярыг тавдугаар сарын 16-18-нд Сүхбаатарын талбайд зохион байгуулах гэж буй. Ард иргэд, хүүхэд, залууст ном унших соёл, дадал хэвшүүлэх, номтой нөхөрлөх эерэг хандлага бий болгох, зохиолч, туурвигч, идэвхтэн бичигчид, ном, хэвлэлийн салбар, нийтийн уншлагыг дэмжин сурталчлах зорилготой энэ жилийн номын баяр нь “Илүү их уншъя” уриатайгаар зохион байгуулж байна. 

Энэ сарын 16, 17, 18-нд Үндэсний номын баяр болно

Гурван өдөр үргэлжлэх 37 дахь удаагийн “Үндэсний бичиг соёл, номын өдрүүд-2025” буюу номын баярыг тавдугаар сарын 16-18-нд Сүхбаатарын талбайд зохион байгуулах гэж буй. Ард иргэд, хүүхэд, залууст ном унших соёл, дадал хэвшүүлэх, номтой нөхөрлөх эерэг хандлага бий болгох, зохиолч, туурвигч, идэвхтэн бичигчид, ном, хэвлэлийн салбар, нийтийн уншлагыг дэмжин сурталчлах зорилготой энэ жилийн номын баяр нь “Илүү их уншъя” уриатайгаар зохион байгуулж байна. 

»»
“Завхан Даян дэвжээ”-ний нээлтэд зориулсан барилдааны бүртгэл эхэллээ
13:31

“Завхан Даян дэвжээ”-ний нээлтэд зориулсан барилдаан Улиастай хотод болно. “Завхан Даян дэвжээ”-ний нээлтэд зориулсан 

“Завхан Даян дэвжээ”-ний нээлтэд зориулсан барилдааны бүртгэл эхэллээ

“Завхан Даян дэвжээ”-ний нээлтэд зориулсан барилдаан Улиастай хотод болно. “Завхан Даян дэвжээ”-ний нээлтэд зориулсан 

»»
БНСУ-ын хил дээр эрхээ зөрчүүлсэн Монгол иргэд хариуцлага нэхэв
12:18

БНСУ –руу зорчсон хуулийн зөрчилгүй Монгол Улсын иргэдийг хил дээрээс шалтгаан нөхцөлгүй буцаасан бөгөөд энэ үедээ хүний эрхийг зөрчсөн үйлдлүүдийг тухайн улсын төрийн албан хаагч гаргасан тул энэ асуудалд хариуцлага тооцохыг хэсэг иргэд хүсэж, өнөөдөр БНСУ-аас Монгол Улсад суугаа Элчин сайдын яамны гадаа мэдээлэл хийлээ.

БНСУ-ын хил дээр эрхээ зөрчүүлсэн Монгол иргэд хариуцлага нэхэв

БНСУ –руу зорчсон хуулийн зөрчилгүй Монгол Улсын иргэдийг хил дээрээс шалтгаан нөхцөлгүй буцаасан бөгөөд энэ үедээ хүний эрхийг зөрчсөн үйлдлүүдийг тухайн улсын төрийн албан хаагч гаргасан тул энэ асуудалд хариуцлага тооцохыг хэсэг иргэд хүсэж, өнөөдөр БНСУ-аас Монгол Улсад суугаа Элчин сайдын яамны гадаа мэдээлэл хийлээ.

»»
Монголын тамирчид Өвөр Байгалийн хязгаарт зохиогдсон гурван тэмцээнд өрсөлдлөө
12:08

Монголын тамирчид ОХУ-д болсон гурван тэмцээнд оролцлоо. Тэмцээн бүгд Өвөр Байгалийн хязгаарт зохиогдсон юм. Тухайлбал, Агийн тойрогт буриад бөхийн Бүх Оросын аварга шалгаруулах “Бөх барилдаан” (2025.05.10) болон ширээний теннисний 25 дахь удаагийн “Кубок дружбы” (2025.04.30) тэмцээн, Чита хотод самбо бөхийн “Таван орны цом” (2025.05.03) тэмцээн зохиогдов. “Таван орны цом” тэмцээн нь анх удаа зохиогдож байгаа юм.

Монголын тамирчид Өвөр Байгалийн хязгаарт зохиогдсон гурван тэмцээнд өрсөлдлөө

Монголын тамирчид ОХУ-д болсон гурван тэмцээнд оролцлоо. Тэмцээн бүгд Өвөр Байгалийн хязгаарт зохиогдсон юм. Тухайлбал, Агийн тойрогт буриад бөхийн Бүх Оросын аварга шалгаруулах “Бөх барилдаан” (2025.05.10) болон ширээний теннисний 25 дахь удаагийн “Кубок дружбы” (2025.04.30) тэмцээн, Чита хотод самбо бөхийн “Таван орны цом” (2025.05.03) тэмцээн зохиогдов. “Таван орны цом” тэмцээн нь анх удаа зохиогдож байгаа юм.

»»
ОБЕГ: Гал түймэр 26.8 хувиар өссөн ч нас барсан хүний тоо буурсан
12:07

УОК-ын Нарийн бичгийн дарга, хурандаа Т.Баярхүү:
-Улсын хэмжээнд өнөөдрийн байдлаар объектын гал түймрийн 2070 тохиолдол бүртгэгдснээс 309 буюу 15 хувийг өнжмөл шар өвсний түймэр эзэлж байна. Объектын гал түймрийн дуудлага, мэдээллийг өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулахад гал түймрийн тоо 26.8 хувиар өссөн бол гал түймэрт өртөж нас барсан хүний тоо 31.2 хувиар буурсан үзүүлэлттэй байна. Өнжмөл шар өвс шатсан дуудлагын 79.3 хувь нь Улаанбаатар хотын нутаг дэвсгэрт бүртгэгдлээ.

ОБЕГ: Гал түймэр 26.8 хувиар өссөн ч нас барсан хүний тоо буурсан

УОК-ын Нарийн бичгийн дарга, хурандаа Т.Баярхүү:
-Улсын хэмжээнд өнөөдрийн байдлаар объектын гал түймрийн 2070 тохиолдол бүртгэгдснээс 309 буюу 15 хувийг өнжмөл шар өвсний түймэр эзэлж байна. Объектын гал түймрийн дуудлага, мэдээллийг өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулахад гал түймрийн тоо 26.8 хувиар өссөн бол гал түймэрт өртөж нас барсан хүний тоо 31.2 хувиар буурсан үзүүлэлттэй байна. Өнжмөл шар өвс шатсан дуудлагын 79.3 хувь нь Улаанбаатар хотын нутаг дэвсгэрт бүртгэгдлээ.

»»
Газрын тосны үнэ буурснаар Саудын Арабын төсвийн алдагдал хоёр дахин нэмэгдэх эрсдэл тулгарлаа
11:58

Саудын Арабын газрын тосны аварга компани болох “Aramco” эдийн засгийн тодорхойгүй байдал газрын тосны үнэ унаж 

Газрын тосны үнэ буурснаар Саудын Арабын төсвийн алдагдал хоёр дахин нэмэгдэх эрсдэл тулгарлаа

Саудын Арабын газрын тосны аварга компани болох “Aramco” эдийн засгийн тодорхойгүй байдал газрын тосны үнэ унаж 

»»
Н.Ганибал: АН шинэчлэгдэх зайлшгүй шаардлага байгаа
11:56

Ардчилсан намын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Ганибалаас намын дүрмийн шинэчлэлийнх нь талаар тодрууллаа.

Н.Ганибал: АН шинэчлэгдэх зайлшгүй шаардлага байгаа

Ардчилсан намын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Ганибалаас намын дүрмийн шинэчлэлийнх нь талаар тодрууллаа.

»»
Үерийн аюулаас сэрэмжтэй байхыг анхааруулж байна
11:23

Хөвсгөлийн уулсаас эхтэй Дэлгэрмөрөн, Бүгсий, Үүр, Хангай нурууны арын Идэр, Хануй, Чулуут, Урдтамир, өврийн Буянт, 

Үерийн аюулаас сэрэмжтэй байхыг анхааруулж байна

Хөвсгөлийн уулсаас эхтэй Дэлгэрмөрөн, Бүгсий, Үүр, Хангай нурууны арын Идэр, Хануй, Чулуут, Урдтамир, өврийн Буянт, 

»»
Улаанбаатарт 19 градус дулаан байна
10:23

Цаг уур орчны шинжилгээний газраас гаргасан өнөөдрийн /2025.05.13/ 20:00 цаг хүртэлх мэдээллийг хүргэж байна.

Улаанбаатарт 19 градус дулаан байна

Цаг уур орчны шинжилгээний газраас гаргасан өнөөдрийн /2025.05.13/ 20:00 цаг хүртэлх мэдээллийг хүргэж байна.

»»
ЦЕГ: Зургаан хүн угаартсан хэргийг мөрдөн шалгаж дуусаагүй
10:10

Нийслэлийн Баянгол дүүргийн 22 дугаар хороонд 2025 оны нэгдүгээр сарын 23-24-нийг шилжих шөнө гэр бүлийн зургаан хүн угаартсаны улмаас нас барсан байж болзошгүй харамсалтай хэрэг гарсан. Олон нийтийн сүлжээнд нас барсан иргэд болон хохирогчдын талаарх хувийн мэдээлэл цацагдсан нь олон нийтийн шүүмжлэлд дагуулж, энэ мэдээллийг цацсан хүнийг олж тогтоон, хуулийн хариуцлага хүлээлгэнэ гэдгийг Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд О.Алтангэрэл мэдээлсэн юм.

ЦЕГ: Зургаан хүн угаартсан хэргийг мөрдөн шалгаж дуусаагүй

Нийслэлийн Баянгол дүүргийн 22 дугаар хороонд 2025 оны нэгдүгээр сарын 23-24-нийг шилжих шөнө гэр бүлийн зургаан хүн угаартсаны улмаас нас барсан байж болзошгүй харамсалтай хэрэг гарсан. Олон нийтийн сүлжээнд нас барсан иргэд болон хохирогчдын талаарх хувийн мэдээлэл цацагдсан нь олон нийтийн шүүмжлэлд дагуулж, энэ мэдээллийг цацсан хүнийг олж тогтоон, хуулийн хариуцлага хүлээлгэнэ гэдгийг Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд О.Алтангэрэл мэдээлсэн юм.

»»
Монголын оюутны лигээс Вьетнамын дээд лигийг зорьсон Г.Отгонболд
10:09

Монголын сагсан бөмбөг сүүлийн жилүүдэд хурдацтай хөгжиж, багууд нь олон улсын тэмцээнүүдэд тогтмол оролцож, тамирчид нь ч Азийн зах зээлд үнэлэгдэж эхлэв. Энэ жил л гэхэд Вьетнамын дээд лигт Монголын гурван тамирчин тоглохоор болжээ.

Монголын оюутны лигээс Вьетнамын дээд лигийг зорьсон Г.Отгонболд

Монголын сагсан бөмбөг сүүлийн жилүүдэд хурдацтай хөгжиж, багууд нь олон улсын тэмцээнүүдэд тогтмол оролцож, тамирчид нь ч Азийн зах зээлд үнэлэгдэж эхлэв. Энэ жил л гэхэд Вьетнамын дээд лигт Монголын гурван тамирчин тоглохоор болжээ.

»»
Олон улсын тээвэр загварчлалын тэргүүлэгч PTV группийн төлөөлөгчдийг хүлээн авч уулзлаа
16:00

Олон улсын тээврийн төлөвлөлт, загварчлалын тэргүүлэгч PTV группийн Ази, Номхон далайн бүс хариуцсан төлөөлөгчдийг нийслэлийн Автозамын түгжрэлийг бууруулах төсөл, хөтөлбөрийн зохицуулагч Д.Бадарсан, Улаанбаатар хотын Ерөнхий архитектор Ч.Төгсдэлгэр, нийслэлийн Бодлого, төлөвлөлтийн газрын дарга П.Хадбаатар тэргүүтэй албаны хүмүүс хүлээн авч уулзлаа.

Олон улсын тээвэр загварчлалын тэргүүлэгч PTV группийн төлөөлөгчдийг хүлээн авч уулзлаа

Олон улсын тээврийн төлөвлөлт, загварчлалын тэргүүлэгч PTV группийн Ази, Номхон далайн бүс хариуцсан төлөөлөгчдийг нийслэлийн Автозамын түгжрэлийг бууруулах төсөл, хөтөлбөрийн зохицуулагч Д.Бадарсан, Улаанбаатар хотын Ерөнхий архитектор Ч.Төгсдэлгэр, нийслэлийн Бодлого, төлөвлөлтийн газрын дарга П.Хадбаатар тэргүүтэй албаны хүмүүс хүлээн авч уулзлаа.

»»
Путин төсөөлж байснаас хурдан хугацаанд барууны орнууд руу довтолж магадгүй гэв
15:45

ОХУ барууны орнуудын бэлтгэлгүй байдлыг далимдуулан 2-3 жилийн дараа цэргийн дайралт хийж магадгүй гэж 

Путин төсөөлж байснаас хурдан хугацаанд барууны орнууд руу довтолж магадгүй гэв

ОХУ барууны орнуудын бэлтгэлгүй байдлыг далимдуулан 2-3 жилийн дараа цэргийн дайралт хийж магадгүй гэж 

»»
Х.Нямбаатар: Туршлага судлах нэрээр дэмий явсангүй
15:08

Улаанбаатар хотын захирагч Х.Нямбаатар Унгар улсад хоёр орны дипломат харилцаа тогтоосны 75 жилийн ойн хүрээнд 

Х.Нямбаатар: Туршлага судлах нэрээр дэмий явсангүй

Улаанбаатар хотын захирагч Х.Нямбаатар Унгар улсад хоёр орны дипломат харилцаа тогтоосны 75 жилийн ойн хүрээнд 

»»
Иран Путиныг хүлээж авахаар бэлтгэж байна
14:47

Иран улс Кремлийн тэргүүн Владимир Путиныг хүлээж авахаар бэлтгэж байгааг Тегераны засгийн газрын хэвлэлийн төлөөлөгч Фатеме Мохажерани хэллээ. Тэрбээр "Путины Тегеран дахь айлчлалын бэлтгэл ажил яг одоо үргэлжилж байна" гэжээ. Гэхдээ Кремлийн зүгээс айлчлалын талаар албан ёсны мэдээлэл өгөөгүй байна.

 

Иран Путиныг хүлээж авахаар бэлтгэж байна

Иран улс Кремлийн тэргүүн Владимир Путиныг хүлээж авахаар бэлтгэж байгааг Тегераны засгийн газрын хэвлэлийн төлөөлөгч Фатеме Мохажерани хэллээ. Тэрбээр "Путины Тегеран дахь айлчлалын бэлтгэл ажил яг одоо үргэлжилж байна" гэжээ. Гэхдээ Кремлийн зүгээс айлчлалын талаар албан ёсны мэдээлэл өгөөгүй байна.

 

»»
Турк дэх уулзалтад Трамп нэгдэж магадгүй
14:28

Орос, Украины ерөнхийлөгч нар энэ Пүрэв гаригт гал зогсоох асуудлаар Туркт уулзах төлөвтэй байна. Тэгвэл Украин дахь дайныг зогсооно гэсэн амлалт өгсөн хүний хувьд АНУ-ын ерөнхийлөгч Дональд Трамп энэ уулзалтад нэгдэж магадгүй аж.

 

Турк дэх уулзалтад Трамп нэгдэж магадгүй

Орос, Украины ерөнхийлөгч нар энэ Пүрэв гаригт гал зогсоох асуудлаар Туркт уулзах төлөвтэй байна. Тэгвэл Украин дахь дайныг зогсооно гэсэн амлалт өгсөн хүний хувьд АНУ-ын ерөнхийлөгч Дональд Трамп энэ уулзалтад нэгдэж магадгүй аж.

 

»»
Каннын наадмын үеэр хэт задгай хувцаслахыг хориглоно
12:11

КАНН, 2025 оны тавдугаар сарын 13 /AP/. Каннын кино наадмын улаан хивсний ёслол хатуу хяналтын дор явагдах гэж байна. 

Каннын наадмын үеэр хэт задгай хувцаслахыг хориглоно

КАНН, 2025 оны тавдугаар сарын 13 /AP/. Каннын кино наадмын улаан хивсний ёслол хатуу хяналтын дор явагдах гэж байна. 

»»
Хятадад 17 шинэ мэргэжил бий болжээ
11:46

БЭЭЖИН, 2025 оны тавдугаар сарын 13 /Kazinform/. Хятад улсын хэмжээнд 17 шинэ мэргэжил албан ёсоор 

Хятадад 17 шинэ мэргэжил бий болжээ

БЭЭЖИН, 2025 оны тавдугаар сарын 13 /Kazinform/. Хятад улсын хэмжээнд 17 шинэ мэргэжил албан ёсоор 

»»
Шарга морьт, Хандгайтын авто замын уулзварт цагдаагийн хяналтын пост ашиглалтад орлоо
10:50

Дүүргийн төсвийн хөрөнгө оруулалтаар Сүхбаатар дүүргийн 19 дүгээр хороо, Шарга морьт, Хандгайтын авто замын уулзварт цагдаагийн хяналтын постын барилга ашиглалтад орлоо.

Шарга морьт, Хандгайтын авто замын уулзварт цагдаагийн хяналтын пост ашиглалтад орлоо

Дүүргийн төсвийн хөрөнгө оруулалтаар Сүхбаатар дүүргийн 19 дүгээр хороо, Шарга морьт, Хандгайтын авто замын уулзварт цагдаагийн хяналтын постын барилга ашиглалтад орлоо.

»»
Чилийн өмнөд хэсэгт 7.4 магнитудын газар хөдлөлт болж, цунамигийн аюул зарлагдав
10:46

2025 оны тавдугаар сарын 2-нд Чилийн өмнөд хэсэгт орших Дрейкийн хоолойд 7.4 магнитудын хүчтэй газар хөдлөлт болж, бүс нутгийн оршин суугчдад ноцтой аюул учрууллаа. Энэ газар хөдлөлт нь 1949 оноос хойших хамгийн хүчтэй нь бөгөөд Аргентин, Чилийн өмнөд бүс нутгуудад нөлөөлсөн юм.

Чилийн өмнөд хэсэгт 7.4 магнитудын газар хөдлөлт болж, цунамигийн аюул зарлагдав

2025 оны тавдугаар сарын 2-нд Чилийн өмнөд хэсэгт орших Дрейкийн хоолойд 7.4 магнитудын хүчтэй газар хөдлөлт болж, бүс нутгийн оршин суугчдад ноцтой аюул учрууллаа. Энэ газар хөдлөлт нь 1949 оноос хойших хамгийн хүчтэй нь бөгөөд Аргентин, Чилийн өмнөд бүс нутгуудад нөлөөлсөн юм.

»»
САНАМЖ БИЧИГ БАЙГУУЛЛАА
10:36

Говийн бүсийн зөвлөлийн анхдугаар хуралдаан болж байна. Энэ хүрээнд Өмнөговь, Дундговь аймгийн нутаг дэвсгэрт хэрэгжих мега төсөл,

САНАМЖ БИЧИГ БАЙГУУЛЛАА

Говийн бүсийн зөвлөлийн анхдугаар хуралдаан болж байна. Энэ хүрээнд Өмнөговь, Дундговь аймгийн нутаг дэвсгэрт хэрэгжих мега төсөл,

»»
Европын сэтгэл түгшээсэн ухралт
10:09

Дэлхийн хамгийн аюултай, хэнийг ч ялгадаггүй зэвсгүүдийн нэг бол мина. Гэсэн хэдий ч Оросын өсөн нэмэгдэж буй заналхийллээс улбаатайгаар Европын таван улс мина ашиглах тухай олон улсын гэрээнээс нүүр буруулав. Тодруулбал, Оростой хиллэдэг Финланд, Польш, Латви, Эстони, Литва улсууд явган хүний эсрэг мина ашиглахыг хориглосон Оттавагийн гэрээнээс гарахаар болжээ.

 

Европын сэтгэл түгшээсэн ухралт

Дэлхийн хамгийн аюултай, хэнийг ч ялгадаггүй зэвсгүүдийн нэг бол мина. Гэсэн хэдий ч Оросын өсөн нэмэгдэж буй заналхийллээс улбаатайгаар Европын таван улс мина ашиглах тухай олон улсын гэрээнээс нүүр буруулав. Тодруулбал, Оростой хиллэдэг Финланд, Польш, Латви, Эстони, Литва улсууд явган хүний эсрэг мина ашиглахыг хориглосон Оттавагийн гэрээнээс гарахаар болжээ.

 

»»
Норовлин суманд гарсан түймрийг өнөөдөр өглөө бүрэн УНТРААЛАА
09:51

Хэнтий аймгийн Норовлин суманд тавдугаар сарын 08-нд гарсан ойн түймрийг өнөөдөр /2025.05.13/ 08:00 цагт бүрэн унтраалаа.

Норовлин суманд гарсан түймрийг өнөөдөр өглөө бүрэн УНТРААЛАА

Хэнтий аймгийн Норовлин суманд тавдугаар сарын 08-нд гарсан ойн түймрийг өнөөдөр /2025.05.13/ 08:00 цагт бүрэн унтраалаа.

»»
Улсын баяр наадмаар ес хоног нийтээр амрах хуулийн төсөл боловсруулжээ
09:50

УИХ-ын гишүүн О.Амгаланбаатар  126 гишүүний нэг болж, парламентад суусан ч өнөөдрийг хүртэл тэгтлээ танигдаагүй нэгэн.

Улсын баяр наадмаар ес хоног нийтээр амрах хуулийн төсөл боловсруулжээ

УИХ-ын гишүүн О.Амгаланбаатар  126 гишүүний нэг болж, парламентад суусан ч өнөөдрийг хүртэл тэгтлээ танигдаагүй нэгэн.

»»
Католик сүмийн тэргүүнээр Роберт Превост сонго
09:51

Ромын пап Францис дөрөвдүгээр сарын 21-ний өдөр 88 насандаа таалал төгссөн билээ. Түүний залгамжлагчийг сонгох санал хураалт тавдугаар сарын 7-нд эхэлж, улмаар тавдугаар сарын 9-ний өдөр АНУ, Перугийн давхар иргэншилтэй Роберт Превостыг дэлхий дахинаа Ромын пап лам XIV Лео хэмээн тунхагласан. Ромын 267 дахь папаар тодроод буй Роберт Превостыг Ньюс агентлаг энэ удаагийн ХҮМҮҮС буландаа онцолж байна.

Католик сүмийн тэргүүнээр Роберт Превост сонго

Ромын пап Францис дөрөвдүгээр сарын 21-ний өдөр 88 насандаа таалал төгссөн билээ. Түүний залгамжлагчийг сонгох санал хураалт тавдугаар сарын 7-нд эхэлж, улмаар тавдугаар сарын 9-ний өдөр АНУ, Перугийн давхар иргэншилтэй Роберт Превостыг дэлхий дахинаа Ромын пап лам XIV Лео хэмээн тунхагласан. Ромын 267 дахь папаар тодроод буй Роберт Превостыг Ньюс агентлаг энэ удаагийн ХҮМҮҮС буландаа онцолж байна.

»»
ТРАМП ЗЭВСЭГ ХУДАЛДААЛНА
17:23

АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Саудын Арабтай түүхэн хэмжээний хөрөнгө оруулалтын хэлэлцээр байгуулжээ. Уг хэлэлцээрт АНУ-д үйлдвэрлэсэн зэвсгийн хамгийн том борлуулалт багтсан гэж мэдээлж байна.

Трамп мягмар гарагт (Саудын Арабын нийслэл) Рияад хотод уг улсын хунтайж Мохаммед бин Салмантай уулзалт хийжээ.

Тэрээр уулзалтын үеэр:

“Манай сөнөөгч онгоцууд, пуужин, Патриот систем зэрэг хамгийн шилдэг тоног төхөөрөмжтэй. Түүнээс гадна та бүхэн маш олон төрлийн бүтээгдэхүүн худалдан авч байгаа, би үүнд талархаж байна” хэмээн онцолсон байна.

ТРАМП ЗЭВСЭГ ХУДАЛДААЛНА

АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Саудын Арабтай түүхэн хэмжээний хөрөнгө оруулалтын хэлэлцээр байгуулжээ. Уг хэлэлцээрт АНУ-д үйлдвэрлэсэн зэвсгийн хамгийн том борлуулалт багтсан гэж мэдээлж байна.

Трамп мягмар гарагт (Саудын Арабын нийслэл) Рияад хотод уг улсын хунтайж Мохаммед бин Салмантай уулзалт хийжээ.

Тэрээр уулзалтын үеэр:

“Манай сөнөөгч онгоцууд, пуужин, Патриот систем зэрэг хамгийн шилдэг тоног төхөөрөмжтэй. Түүнээс гадна та бүхэн маш олон төрлийн бүтээгдэхүүн худалдан авч байгаа, би үүнд талархаж байна” хэмээн онцолсон байна.

»»
ЭРХ МЭДЭЛ БА ТАНСАГЛАЛ ДЭЛХИЙД...
17:13

Төрийн өндөр албан тушаалтнуудын гэр бүлийн гишүүдийн тансаг хэрэглээ дэлхий даяар олон нийтийн шүүмжлэл дагуулж, зарим тохиолдолд улс төрийн замналын төгсгөл, хууль эрх зүйн хариуцлагаар үргэлжилдэг. Доорх тохиолдлууд нь “хувийн амьдрал” гэх халхавчийн цаана нийтийн итгэл, төрийн ёс зүйн асуудал хэр гүн гүнзгий байдгийг харуулна.

ЭРХ МЭДЭЛ БА ТАНСАГЛАЛ ДЭЛХИЙД...

Төрийн өндөр албан тушаалтнуудын гэр бүлийн гишүүдийн тансаг хэрэглээ дэлхий даяар олон нийтийн шүүмжлэл дагуулж, зарим тохиолдолд улс төрийн замналын төгсгөл, хууль эрх зүйн хариуцлагаар үргэлжилдэг. Доорх тохиолдлууд нь “хувийн амьдрал” гэх халхавчийн цаана нийтийн итгэл, төрийн ёс зүйн асуудал хэр гүн гүнзгий байдгийг харуулна.

»»
Пэйтон: 2004 онд Коби асуудалгүй байсан бол бид Буллсын рекордыг эвдэх байсан
17:02

NBA-ийн түүхэнд аварга авах гэж супер багууд бүрэлдсэн ч бүтэлгүйтсэн тохиолдол олон байдаг. Тэдний нэг нь яахын аргагүй 2004 оны Лос Анжелес Лэйкерс. Коби, Шактай гурав дараалан аварга аваад удаагүй байсан тэд дахин аваргын төлөө дайрахаар Карл Малоне, Гэри Пэйтон гэх үеэ өнгөрөөсөн ч мөчөөгөө өгөхөөргүй, туршлагатай оддыг эгнээндээ элсүүлсэн түүхтэй.

Пэйтон: 2004 онд Коби асуудалгүй байсан бол бид Буллсын рекордыг эвдэх байсан

NBA-ийн түүхэнд аварга авах гэж супер багууд бүрэлдсэн ч бүтэлгүйтсэн тохиолдол олон байдаг. Тэдний нэг нь яахын аргагүй 2004 оны Лос Анжелес Лэйкерс. Коби, Шактай гурав дараалан аварга аваад удаагүй байсан тэд дахин аваргын төлөө дайрахаар Карл Малоне, Гэри Пэйтон гэх үеэ өнгөрөөсөн ч мөчөөгөө өгөхөөргүй, туршлагатай оддыг эгнээндээ элсүүлсэн түүхтэй.

»»
Дэлхийн хамгийн "ядуу" ерөнхийлөгч таалал төгсжээ
16:55

Уругвайн ерөнхийлөгч асан Хосе Мухика буюу олноо "Пепе" нэрээр танигдсан эрхэм 89 насандаа таалал төгслөө. Ахмад партизан тэрээр 2010-2015 онд Уругвайн ерөнхийлөгчөөр ажиллажээ. Даруухан амьдралын хэв маягаас нь улбаалаад түүнийг дэлхийн хамгийн "ядуу" ерөнхийлөгч хэмээн нэрийддэг байв.

 

Дэлхийн хамгийн

Уругвайн ерөнхийлөгч асан Хосе Мухика буюу олноо "Пепе" нэрээр танигдсан эрхэм 89 насандаа таалал төгслөө. Ахмад партизан тэрээр 2010-2015 онд Уругвайн ерөнхийлөгчөөр ажиллажээ. Даруухан амьдралын хэв маягаас нь улбаалаад түүнийг дэлхийн хамгийн "ядуу" ерөнхийлөгч хэмээн нэрийддэг байв.

 

»»
БНСУ-ын хил дээр эрхээ зөрчүүлсэн Монгол иргэд хариуцлага нэхэв
15:21

БНСУ –руу зорчсон хуулийн зөрчилгүй Монгол Улсын иргэдийг хил дээрээс шалтгаан нөхцөлгүй буцаасан бөгөөд энэ үедээ хүний эрхийг зөрчсөн үйлдлүүдийг тухайн улсын төрийн албан хаагч гаргасан тул энэ асуудалд хариуцлага тооцохыг хэсэг иргэд хүсэж, өнөөдөр БНСУ-аас Монгол Улсад суугаа Элчин сайдын яамны гадаа мэдээлэл хийлээ.

БНСУ-ын хил дээр эрхээ зөрчүүлсэн Монгол иргэд хариуцлага нэхэв

БНСУ –руу зорчсон хуулийн зөрчилгүй Монгол Улсын иргэдийг хил дээрээс шалтгаан нөхцөлгүй буцаасан бөгөөд энэ үедээ хүний эрхийг зөрчсөн үйлдлүүдийг тухайн улсын төрийн албан хаагч гаргасан тул энэ асуудалд хариуцлага тооцохыг хэсэг иргэд хүсэж, өнөөдөр БНСУ-аас Монгол Улсад суугаа Элчин сайдын яамны гадаа мэдээлэл хийлээ.

»»
Япон: Хүүхэд төрүүлэхтэй холбоотой зардлыг төр даана
14:51

Японы Эрүүл мэнд, хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яам хүүхэд төрүүлэх зардлыг үнэ төлбөргүй болгох тогтолцоог тусгайлан боловсруулж байна. Жирэмсэн болон хөхүүл эхчүүдийг дэмжих тухай мэргэжилтнүүдийн хэлэлцүүлэг өнөөдөр болно. Энэ үеэр яамнаас өнөөдрийг хүртэлх явцыг танилцуулах юм.

Япон: Хүүхэд төрүүлэхтэй холбоотой зардлыг төр даана

Японы Эрүүл мэнд, хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яам хүүхэд төрүүлэх зардлыг үнэ төлбөргүй болгох тогтолцоог тусгайлан боловсруулж байна. Жирэмсэн болон хөхүүл эхчүүдийг дэмжих тухай мэргэжилтнүүдийн хэлэлцүүлэг өнөөдөр болно. Энэ үеэр яамнаас өнөөдрийг хүртэлх явцыг танилцуулах юм.

»»
Диддигийн экс найз охин гэрчийн мэдүүлэг өглөө
11:47

Шон Кумбс буюу Диддигийн экс найз охин Касандра Вентура түүний шүүх хурал дээр гэрчийн мэдүүлэг өгсөн байна. Вентура хэлэхдээ Кумбс мансууруулах бодис агуулсан секс үдэшлэгүүд зохион байгуулж, хүчээр оролцохыг өөрт нь тулгадаг байсан гэжээ.

Диддигийн экс найз охин гэрчийн мэдүүлэг өглөө

Шон Кумбс буюу Диддигийн экс найз охин Касандра Вентура түүний шүүх хурал дээр гэрчийн мэдүүлэг өгсөн байна. Вентура хэлэхдээ Кумбс мансууруулах бодис агуулсан секс үдэшлэгүүд зохион байгуулж, хүчээр оролцохыг өөрт нь тулгадаг байсан гэжээ.

»»
“Агаарын ордон” асуудал дагуулж байна
11:07

АНУ-ын ерөнхийлөгч Д.Трамп ирэх долоо хоногт Катарт айлчилна. Энэ нь түүний хоёр дахь бүрэн эрхийн хугацаа эхэлснээс 

“Агаарын ордон” асуудал дагуулж байна

АНУ-ын ерөнхийлөгч Д.Трамп ирэх долоо хоногт Катарт айлчилна. Энэ нь түүний хоёр дахь бүрэн эрхийн хугацаа эхэлснээс 

»»
Зеленский: Путинг ирвэл Турк руу явна
10:05

Украины Ерөнхийлөгч Владимир Зеленский мягмар гарагт /2025.05.13/ хэлэхдээ  ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин ирсэн тохиолдолд л Туркт болж магадгүй уулзалтад оролцоно гэжээ. Тэр Путинийг өөртэй нь нүүр нүүрээ харж ярилцахаас айж байгаа гэж хэлсэн байна.

Зеленский: Путинг ирвэл Турк руу явна

Украины Ерөнхийлөгч Владимир Зеленский мягмар гарагт /2025.05.13/ хэлэхдээ  ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин ирсэн тохиолдолд л Туркт болж магадгүй уулзалтад оролцоно гэжээ. Тэр Путинийг өөртэй нь нүүр нүүрээ харж ярилцахаас айж байгаа гэж хэлсэн байна.

»»
Путин төсөөлж байснаас хурдан хугацаанд барууны орнууд руу довтолж магадгүй гэв
15:45

ОХУ барууны орнуудын бэлтгэлгүй байдлыг далимдуулан 2-3 жилийн дараа цэргийн дайралт хийж магадгүй гэж 

Путин төсөөлж байснаас хурдан хугацаанд барууны орнууд руу довтолж магадгүй гэв

ОХУ барууны орнуудын бэлтгэлгүй байдлыг далимдуулан 2-3 жилийн дараа цэргийн дайралт хийж магадгүй гэж 

»»
Иран Путиныг хүлээж авахаар бэлтгэж байна
14:47

Иран улс Кремлийн тэргүүн Владимир Путиныг хүлээж авахаар бэлтгэж байгааг Тегераны засгийн газрын хэвлэлийн төлөөлөгч Фатеме Мохажерани хэллээ. Тэрбээр "Путины Тегеран дахь айлчлалын бэлтгэл ажил яг одоо үргэлжилж байна" гэжээ. Гэхдээ Кремлийн зүгээс айлчлалын талаар албан ёсны мэдээлэл өгөөгүй байна.

 

Иран Путиныг хүлээж авахаар бэлтгэж байна

Иран улс Кремлийн тэргүүн Владимир Путиныг хүлээж авахаар бэлтгэж байгааг Тегераны засгийн газрын хэвлэлийн төлөөлөгч Фатеме Мохажерани хэллээ. Тэрбээр "Путины Тегеран дахь айлчлалын бэлтгэл ажил яг одоо үргэлжилж байна" гэжээ. Гэхдээ Кремлийн зүгээс айлчлалын талаар албан ёсны мэдээлэл өгөөгүй байна.

 

»»
Турк дэх уулзалтад Трамп нэгдэж магадгүй
14:28

Орос, Украины ерөнхийлөгч нар энэ Пүрэв гаригт гал зогсоох асуудлаар Туркт уулзах төлөвтэй байна. Тэгвэл Украин дахь дайныг зогсооно гэсэн амлалт өгсөн хүний хувьд АНУ-ын ерөнхийлөгч Дональд Трамп энэ уулзалтад нэгдэж магадгүй аж.

 

Турк дэх уулзалтад Трамп нэгдэж магадгүй

Орос, Украины ерөнхийлөгч нар энэ Пүрэв гаригт гал зогсоох асуудлаар Туркт уулзах төлөвтэй байна. Тэгвэл Украин дахь дайныг зогсооно гэсэн амлалт өгсөн хүний хувьд АНУ-ын ерөнхийлөгч Дональд Трамп энэ уулзалтад нэгдэж магадгүй аж.

 

»»
Чилийн өмнөд хэсэгт 7.4 магнитудын газар хөдлөлт болж, цунамигийн аюул зарлагдав
10:46

2025 оны тавдугаар сарын 2-нд Чилийн өмнөд хэсэгт орших Дрейкийн хоолойд 7.4 магнитудын хүчтэй газар хөдлөлт болж, бүс нутгийн оршин суугчдад ноцтой аюул учрууллаа. Энэ газар хөдлөлт нь 1949 оноос хойших хамгийн хүчтэй нь бөгөөд Аргентин, Чилийн өмнөд бүс нутгуудад нөлөөлсөн юм.

Чилийн өмнөд хэсэгт 7.4 магнитудын газар хөдлөлт болж, цунамигийн аюул зарлагдав

2025 оны тавдугаар сарын 2-нд Чилийн өмнөд хэсэгт орших Дрейкийн хоолойд 7.4 магнитудын хүчтэй газар хөдлөлт болж, бүс нутгийн оршин суугчдад ноцтой аюул учрууллаа. Энэ газар хөдлөлт нь 1949 оноос хойших хамгийн хүчтэй нь бөгөөд Аргентин, Чилийн өмнөд бүс нутгуудад нөлөөлсөн юм.

»»
Европын сэтгэл түгшээсэн ухралт
10:09

Дэлхийн хамгийн аюултай, хэнийг ч ялгадаггүй зэвсгүүдийн нэг бол мина. Гэсэн хэдий ч Оросын өсөн нэмэгдэж буй заналхийллээс улбаатайгаар Европын таван улс мина ашиглах тухай олон улсын гэрээнээс нүүр буруулав. Тодруулбал, Оростой хиллэдэг Финланд, Польш, Латви, Эстони, Литва улсууд явган хүний эсрэг мина ашиглахыг хориглосон Оттавагийн гэрээнээс гарахаар болжээ.

 

Европын сэтгэл түгшээсэн ухралт

Дэлхийн хамгийн аюултай, хэнийг ч ялгадаггүй зэвсгүүдийн нэг бол мина. Гэсэн хэдий ч Оросын өсөн нэмэгдэж буй заналхийллээс улбаатайгаар Европын таван улс мина ашиглах тухай олон улсын гэрээнээс нүүр буруулав. Тодруулбал, Оростой хиллэдэг Финланд, Польш, Латви, Эстони, Литва улсууд явган хүний эсрэг мина ашиглахыг хориглосон Оттавагийн гэрээнээс гарахаар болжээ.

 

»»
Трамп: Катар үнэгүй онгоц бэлэглэж байхад татгалзвал би тэнэг хүн болох байх
09:29

АНУ-ын ерөнхийлөгч Дональд Трамп Катар улсаас бэлэглэж буй тансаг зэрэглэлийн онгоцыг хүлээж авахгүй байх нь тэнэг үйлдэл гэв.

Трамп: Катар үнэгүй онгоц бэлэглэж байхад татгалзвал би тэнэг хүн болох байх

АНУ-ын ерөнхийлөгч Дональд Трамп Катар улсаас бэлэглэж буй тансаг зэрэглэлийн онгоцыг хүлээж авахгүй байх нь тэнэг үйлдэл гэв.

»»
Украин дүрвэгсдэд хандах Польшийн хандлага өөрчлөгдөв үү?
15:51

Дайны эхний саруудад олон сая украин хүн Польш руу дүрвэсэн. Польшууд цонхон дээрээ Украины далбааг өлгөх, сайн дурынхан хил дагуу хүнс, хүүхдийн живх, сим карт тараах, зарим нь бүр дүрвэгсдийг гэртээ байрлуулах зэргээр украинчуудад ер бусын халуун дотно хандсан юм.

Украин дүрвэгсдэд хандах Польшийн хандлага өөрчлөгдөв үү?

Дайны эхний саруудад олон сая украин хүн Польш руу дүрвэсэн. Польшууд цонхон дээрээ Украины далбааг өлгөх, сайн дурынхан хил дагуу хүнс, хүүхдийн живх, сим карт тараах, зарим нь бүр дүрвэгсдийг гэртээ байрлуулах зэргээр украинчуудад ер бусын халуун дотно хандсан юм.

»»
БНСУ-ын сонгуулийн кампанит ажил 7 өрсөлдөгчтэй эхлэв
15:42

Өмнөд Солонгосын ерөнхийлөгчийн сонгууль зургадугаар сарын 3-нд болно. 22 өдрийн турш үргэлжлэх сонгуулийн сурталчилгааны кампанит ажил долоон өрсөлдөгчтэйгөөр өнөөдөр /2025.05.12/ эхэлж байна.

БНСУ-ын сонгуулийн кампанит ажил 7 өрсөлдөгчтэй эхлэв

Өмнөд Солонгосын ерөнхийлөгчийн сонгууль зургадугаар сарын 3-нд болно. 22 өдрийн турш үргэлжлэх сонгуулийн сурталчилгааны кампанит ажил долоон өрсөлдөгчтэйгөөр өнөөдөр /2025.05.12/ эхэлж байна.

»»
Бангкокт газар хөдлөлтийн улмаас 30 давхар барилга нурж, 89 хүн амиа алджээ
15:03

Мьянмарын төв хэсэгт гуравдугаар сарын 28-нд болсон газар хөдлөлт хөрш зэргэлдээ улсуудад хүртэл мэдрэгдсэн билээ. Ялангуяа Тайландын нийслэл Бангкокт чичирхийлэл асар хүчтэй байснаас болж баригдаж байсан 30 давхар барилга нурсан.

Бангкокт газар хөдлөлтийн улмаас 30 давхар барилга нурж, 89 хүн амиа алджээ

Мьянмарын төв хэсэгт гуравдугаар сарын 28-нд болсон газар хөдлөлт хөрш зэргэлдээ улсуудад хүртэл мэдрэгдсэн билээ. Ялангуяа Тайландын нийслэл Бангкокт чичирхийлэл асар хүчтэй байснаас болж баригдаж байсан 30 давхар барилга нурсан.

»»
Пап XIV Лео Ватиканаас гаднах анхны айлчлалаараа Францисын булшинд хүндэтгэл үзүүллээ
09:28

Гэгээн ширээт улсын тэргүүнээр сонгогдсон шинэ пап XIV Лео бямба гарагт /2025.05.10/ Ватиканаас гаднах анхны айлчлалаа хийсэн байна. Тус айлчлалаараа тэр гэгээн Мэригийн сүмд очиж, Фрацисын булшинд хүндэтгэл үзүүлжээ. XIV Лео сүмд ирэхдээ цугласан олон руу даллан мэндчилсэн байна.

Пап XIV Лео Ватиканаас гаднах анхны айлчлалаараа Францисын булшинд хүндэтгэл үзүүллээ

Гэгээн ширээт улсын тэргүүнээр сонгогдсон шинэ пап XIV Лео бямба гарагт /2025.05.10/ Ватиканаас гаднах анхны айлчлалаа хийсэн байна. Тус айлчлалаараа тэр гэгээн Мэригийн сүмд очиж, Фрацисын булшинд хүндэтгэл үзүүлжээ. XIV Лео сүмд ирэхдээ цугласан олон руу даллан мэндчилсэн байна.

»»
Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг
14:42

Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг

Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг

Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг

»»
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл Улаанбаатар хотын түгжрэлийг бууруулах бодлоготой уялдуулж шийдвэрлэнэ
18:07

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл 

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл Улаанбаатар хотын түгжрэлийг бууруулах бодлоготой уялдуулж шийдвэрлэнэ

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл 

»»
ХЗДХ-ийн сайд О.Алтангэрэл: Ухаа Худагийн ордын төрийн эзэмшлийн хувь хэмжээг тогтоох тогтоолын төслийг УИХ-д өргөн мэдүүлнэ
12:07

Монгол Улсын Засгийн газраас стратегийн ач холбогдол бүхий ашигт малтмалын орд гэж УИХ-аас тогтоосон Ухаа Худагийн 

ХЗДХ-ийн сайд О.Алтангэрэл: Ухаа Худагийн ордын төрийн эзэмшлийн хувь хэмжээг тогтоох тогтоолын төслийг УИХ-д өргөн мэдүүлнэ

Монгол Улсын Засгийн газраас стратегийн ач холбогдол бүхий ашигт малтмалын орд гэж УИХ-аас тогтоосон Ухаа Худагийн 

»»
Батзандан яаж ажиллах ёстойг Учрал санууллаа
14:24
Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн
18:27

Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн. Харин энэ талаар Сангийн сайд

Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн

Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн. Харин энэ талаар Сангийн сайд

»»
Сар шинийн амралтыг 7-10 хоног болгож сунгахыг та дэмжих үү?
21:13
Б.Жаргалсайхан: Монголчууд юм үзээгүй зангаасаа болж дээр доороо хэрэлдэж алалцдаг учраас улс хөгжихгүй байна
11:50
ВИДЕО: БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёол баривчлагдахаасаа өмнө богино хэмжээний ганцаарчилсан мэдэгдэл хийжээ
17:15

Онц байдал тогтоосонтой нь холбогдуулан БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёолийг баривчлах тушаал гаргаж өнөөдөр өглөө 

ВИДЕО: БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёол баривчлагдахаасаа өмнө богино хэмжээний ганцаарчилсан мэдэгдэл хийжээ

Онц байдал тогтоосонтой нь холбогдуулан БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёолийг баривчлах тушаал гаргаж өнөөдөр өглөө 

»»
Хамтарсан Засгийн газрын 2024-2028 онд хэрэгжүүлэх 14 мега төслийг танилцуулж байна - Төсөл-8 Гангийн үйлдвэр
11:33
150 мВт хүчин чадалтай станц эрчим хүчээ нийлүүлж эхэллээ
18:43
СТАНДАРТ бидний амьд явах баталгаа
18:22
Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа
13:48

Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа. Хамтдаа зүтгэж, эрчээ алдсан ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ салбарыг сэргээцгээе!

#GoMongolia

Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа

Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа. Хамтдаа зүтгэж, эрчээ алдсан ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ салбарыг сэргээцгээе!

#GoMongolia

»»
Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 1500 айлтай гэрээ хийгээд байна
10:57

Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 

Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 1500 айлтай гэрээ хийгээд байна

Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 

»»
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Улаанбаатар хотын бүтээн байгуулалтын талаар сэтгүүлчдийн асуултад хариуллаа
17:57

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Хамтарсан Засгийн газар Бүсчилсэн хөгжлийн бодлого бүхий үйл ажиллагааны хөтөлбөр хэрэгжүүлнэ. 

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Улаанбаатар хотын бүтээн байгуулалтын талаар сэтгүүлчдийн асуултад хариуллаа

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Хамтарсан Засгийн газар Бүсчилсэн хөгжлийн бодлого бүхий үйл ажиллагааны хөтөлбөр хэрэгжүүлнэ. 

»»
Хамтарсан Засгийн газар 2024-2028 онд 14 мега төсөл хэрэгжүүлнэ
23:25

Төсөл-1

Хамтарсан Засгийн газар 2024-2028 онд 14 мега төсөл хэрэгжүүлнэ

Төсөл-1

»»
Элон Маск хиймэл оюун ухаан ашиглан дэлхийн удирдагчдын загварын шоу хийжээ
22:02

Элон Маск дэлхийн улс төрийн удирдагчид болон технологийн аваргуудыг хиймэл оюун ухаанаар бүтээгдсэн виртуал 

Элон Маск хиймэл оюун ухаан ашиглан дэлхийн удирдагчдын загварын шоу хийжээ

Элон Маск дэлхийн улс төрийн удирдагчид болон технологийн аваргуудыг хиймэл оюун ухаанаар бүтээгдсэн виртуал 

»»
Авлигачид ялах уу, ард түмэн ялах уу?
20:36
Ахмадуудад туслах робот хүүг зохион бүтээжээ
14:45

Германий “Navel Robotics” гэх гарааны компани өндөр настнуудын асрамжийн газарт ашиглах зориулалттай робот үйлдвэрлэж эхэлжээ.

Ахмадуудад туслах робот хүүг зохион бүтээжээ

Германий “Navel Robotics” гэх гарааны компани өндөр настнуудын асрамжийн газарт ашиглах зориулалттай робот үйлдвэрлэж эхэлжээ.

»»
Газар тариалан, гурилын үйлдвэрлэл жилд 3-4% ашигтай. Харин уул уурхайн үйлдвэрлэл 40-50% ашигтай
20:57
Дубай хотод “нисдэг хүмүүс”-ийн анхны уралдаан зохион байгуулагджээ
14:35

Арабын Нэгдсэн Эмират Улсын Дубай хотод өчигдөр анх удаагаа “нисдэг хүмүүс”-ийн уралдаан зохион байгуулагджээ.

Дубай хотод “нисдэг хүмүүс”-ийн анхны уралдаан зохион байгуулагджээ

Арабын Нэгдсэн Эмират Улсын Дубай хотод өчигдөр анх удаагаа “нисдэг хүмүүс”-ийн уралдаан зохион байгуулагджээ.

»»












bolod.mn logo
RSS Feeds | Холбоо барих | Маркетингийн алба |
Мэдээлэл хуулбарлах хориотой. © 2005-2024 Bolod Мэдээллийн сүлжээ сайт. Бүх эрх хуулиар хамгаалагдсан. Developed by: "Онлайн Хүрээ" ХХК