Н.Энхбаяр: Монголчууд залхуурснаас болж оюун ухаан нь хөгшрөөд байна
Н.Энхбаяр: Монголчууд залхуурснаас болж оюун ухаан нь хөгшрөөд байна
2018-08-10 Монгол Улсын гурав дахь Ерөнхийлөгч, МАХН-ын дарга Н.Энхбаяртай ярилцлаа. Архангай аймгийн Өгий нуурт болсон
Триатлоны улсын аварга шалгаруулах тэмцээний сонирхогчийн ангилалд оролцсоных нь дараахан түүнийг ярилцлагад урьсан билээ.
-300 метр сэлж, таван км дугуй жи й ж, хоёр км гүйж барианд орлоо, Та. Триатлон үзэхэд л тэсвэр тэвчээр шаардсан спорт гэдэг нь илт байлаа. Оролцоход ямар байв?
-Маш сайхан байна. Ядарсангүй. Шинэ төрлийн экстрим спорт Монголд хөгжиж байгаа нь сайхан байна. Энэ сайхан спорт руу нэг ч болов хүний анхаарлыг хандуулах, уруу татах гэсэндээ оролцлоо. Түүнээс биш түрүүлэх гэж уралдсангүй.
-Та энэ удаагийн триатлоны улсын аваргад оролцох шийдвэр хэзээ гаргав. Бэлтгэл хэр хийсэн бэ?
-Хэдэн жилийн өмнөөс л Триатлоны холбооныхон та спортын хүн, манай зохиодог тэмцээнд оролцохгүй юм уу, ирж тэмцээн үзэхгүй юм уу гэдэг байсан. Би үзэх юмсан, бүүр оролцох юмсан гэж бодно. Тэгсэн мөртлөө өөрийгөө голно. Чадахгүй мөртлөө очиж хүмүүст дараа болоод яахав гэж бодоод цааргалаад байсан. Харин энэ жил Триатлоны холбооны дэд ерөнхийлөгч Жаргалсайхан урилга гардууллаа. Хичнээн жил хэлүүллээ, очихгүй байх эвгүй юм даа гэж хүндэтгээд очъё гэсэн. Гэтэл Жаргалсайхан, “Та зүгээр нэг очих биш, тэмцээнд оролц” гэсэн. Тэмцээний удирдамжийг сонссон чинь болмоор ч юм шиг. Сонирхогчдын ангилал нь боломжийн, оролцож болмоор санагдсан. Гол нь би түрүүлэх нь чухал биш, оролцож нэг ч гэсэн хүнийг энэ спорт руу уруу татах нь л чухал байлаа.
-Бэлтгэл…?
-Яг ингээд өөрөө уралдахад туршлага дутаж байна. Дугуй, гүйлт дээр бол бусдаас дутаад байх юм алга. Сэлэхэд жаахан хүнд байлаа. Би ер нь сэлэх дуртай, гайгүй сайн сэлчихдэг байсан юм. Харамсалтай нь шөрмөсөө таслуулаад түүнээс хойш мөр мултардаг болчихсон. Мөрний аяга нь сэтэрчихсэн. Тийм учраас хамаагүй даллахад эвгүй байлаа. Мөрөө гэмтээснээс хойш хэдэн жил би ерөөсөө сэлээгүй л дээ. Сая бараг далласангүй. Мэлхий самралтаар явсан. Тиймээс аргагүй хоцорсон л доо. Сэлэлтээс бол ядраагүй, гэхдээ л хоцорсон. Мөрнийхөө мултралаас сэргийлж сэлэлтийнхээ аргыг өөрчлөхгүй бол өмнөх шигээ хүчтэй даллаж сэлж болохгүй байна.
-Гэхдээ та яагаад усандаа босоод алхсангүй вэ. Зарим тамирчин ядрахаараа алхаж харагдсан?
-Би дүрмээрээ явах гэж их хичээлээ. Надад нэг ч алхаж болохгүй, дандаа сэлээрэй, ядарч байгаа бол зогс, эсвэл сэлэлтийнхээ аргаа өөрчил, харин алхаж л болохгүй гэсэн. Би тэр дагуу сэлээд байлаа. Нөгөө хэд маань яваад байдаг. Би буруу үлгэр үзүүлж болохгүй шүү дээ. Ерөнхийлөгч байсан нэг хачин нөхөр ирчихээд л зарим нэг хүн шиг гүйгээд байж болохгүй л дээ. Сонирхогчийн зарим нь яваа л биз. Би бол тэгж болохгүй. Анхнаасаа л журмыг ганц ч зөрчиж болохгүй гээд сэлчихсэн. Дугуй руу шилжихэд би өмнөх хүмүүс маань хэр зэрэг хол явсан бол гэж бодохгүй юу. Анзаарч харж байсан. Сонирхогчдын ангилалд оролцсон тамирчдаас юу анзаарагдсан гэхээд дугуй унахдаа өөд газар араагаа удирдаж чаддаггүй юм байна. Араагаа удирдаж явахгүй бол өгсөх зам их хүнд байдаг. Тэгж явахаар их ядардаг. Хоёр тийшээ найгаад л их хүнд явж байгаа нь анзаарагдсан. Дугуй байнга унадаг надад бол энэ нь боломж. Би ганц хоёроор нь гүйцээд гүйцээд явсан. Гэтэл уралдааны зам тавхан километр. Энэ бол дугуйн дээр маш ойрхон зай. Дорхноо ороод ирсэн. Дахиад нэг тойрог хийсэн бол бүр илүү олон тамирчныг гүйцэх боломжтой байлаа. (инээв) Сонирхогчийн тэмцээнээс юу анзаарагдсан гэхээр сэлэлтдээ илүү анхаараад гүйлт, дугуй хоёрын зай арай богинохон санагдсан. Гүйх замд зарим тамирчин алхаж байгаатай таарсан. Шогшиж ч байсан. Би бас залуусынхаа хор шарыг хөдөлгөөд өмнөх тамирчиндаа дөхөөд очихоороо “За гүйцлээ шүү” гэж байгаа юм. Залхуураад шогшоод эсвэл алхаад явж байсан хүмүүс чинь намайг гүйж байхыг хараад гүйж эхэлж байгаа юм. Ялангуяа миний өмнө 150 метр орчмын өмнө нэг махлаг залуу ядарсан байртай явж байсан. Намайг харангуутаа л гүйчихсэн. Эргэж хараад л гүйгээд байсан. Яг барианд бараг зэрэгцээд орсон. Тэр залууд бас өрсөлдөөнтэй сайхан санагдсан байх гэж найдаж байна.
-Ирэх жилийн Триатлоны улсын аваргын тэмцээнд орох уу гэж асуувал эртдэхгүй байх?
-Амьдрал баян. Гэхдээ зав зай гараад сэлэлтийн бэлтгэл жаахан хийчихвэл оролцоно оо. Гэхдээ сонирхогчийн ангилалд биш элит ангилалд ороод үзье гэж бодлоо. Илүү сонирхолтой байж магадгүй. Дэлхийн залуусын сонирхлыг маш их татаж байгаа спорт манайд хөгжиж байгаад би ч бас хувь нэмэр оруулмаар байна. Уулын цана, триатлон гээд экстрим спортууд манай улсад орж ирж байгаа нь зөв хандлага.
-Сонирхогчдын ангилалд оролцсон тамирчдаас олны анхаарлын төвд яах аргагүй та байлаа. Таныг илүү их анхаарч ажиглалаа л даа. Сэлэлтын дараа дугуй руу шилжихдээ та урдаа байсан арваад тамирчныг гүйцэж түрүүлсэн, гүйлт дээр бас нэлээд тамирчныг ардаа орхисон. Энэ хоёр төрлийн зам илүү урт байсан бол танд боломж бас тэр хэрээр нэмэгдэх байсан болов уу гэж үзэгчийн хувьд анзаарагдсан…
-Мэдээж энэ хоёр төрөл надад илүү ойр байсан. Дугуй унах, гүйх гэдэг бол миний байнгын бэлтгэлтэй байдаг төрөл. Элит ангиллын дугуйн зам, гүйх тойрог гурав дахин хол байсан. Тэгэхээр сэлэлтээрээ алдсаныгаа нөхөх боломжтой юм билээ.
-Элит дээр жишээ нь сэлэлтээр түрүүлсэн залуу барианд орохдоо нэгээр гарч чадаагүй.
-Тэгсэн, бас Гансүх гээд залуу сэлэлт дээрээ дундуур орж ирсэн. Хашир туршлагатай тамирчин, дугуйгаараа нөхөөд, гүйлтээрээ бас нөхөөд яг барианд хоёроор орж ирсэн. Гурван төрлийн аль алинд нь тэнцүү бололцоо олгох нь ийм л ашигтай юм билээ.
-Таныг “IronMan” клубын тамирчин гэж зарлаж байсан. Энэ клубт бэлтгэл хангасан уу?
-Нарнаа гэж триатлоны спортыг Монголдоо хөгжүүлэхэд их хувь нэмэр оруулж яваа залуу байдаг юм. Надтай хамт дугуй унадаг залуу л даа. Триатлоны тэмцээнд оролцох урилга авчихаад энэ тухайгаа Нарнаад хэлсэн. Олон жил сэлээгүй гэдгээ ч хэлсэн. Тэгсэн хамтдаа хоёр, гурван бэлтгэл хийгээдхье гээд өөрийн клуб дээрээ урьсан. Нарнаа “IronMan” клубын тамирчин юм билээ. Тэгээд л энэ клубын нэр дээр орлоо. Энэ баг маань байгуулагдаад гуравхан сар болж байгаа юм билээ. Гэсэн ч амжилт дүүрэн оролцсон.
-Үнэхээр төмөр хүмүүс л энэ спортыг сонгож хичээллэх юм байна гэж бодогдсон шүү. Задгай усанд сэлээд л, шууд дугуйгаар олон километр уралдаад л, гүйгээд л.
-Ironman-ууд 10 орчим км усанд сэлээд 180 км дугуйгаар жийдэг, 42 км гүйдэг юм билээ. Дэлхийн рекорд 8.30 цаг байдаг. Төмөр хүн гэхээс аргагүй. Олимпийн төрөл нь 1500 метр сэлээд 40 км дугуйгаар явж, 10 км гүйдэг. Чадвал би олимпийн замыг туулъя гэж бодож байгаа. Хамгийн гол нь сэлэлт дээр л бэлдэх хэрэгтэй байгаа.
-Задгай ус сэлэхэд өөр байна уу?
-Арай өөр юм байна. Усан санд баримжаатай. Доороо шугамтай, ус тунгалаг. Тэгээд явах зам ойлгомжтой. Маш тухтай нөхцөлд бид бассейнд ордог юм байна. Харин нуурын ус бол замаг, шороо шавхайтай, булингартай. Хаана сэлж байгаа нь баримжаалахад хэцүү. Би жишээ нь анх гарахдаа бөмбөлгөө харалгүй нэлээд цаашаа явчихсан. Элитийн төрөлд нэг эрэгтэй тамирчин буруу замаар яваад буцаад нэлээд цаг алдаж байгааг та хэд харсан л байх. Нуурын ус сэлэлтийн техник бас нэлээд шаарддаг юм байна. Бассейнд бол толгойгоо өргөх ямар ч шаардлага байхгүй, бүх юм харагдаж байдаг. Хүйтэн ус руу орж байгаа учир зарим тамирчин шөрмөс татаж байна лээ. Миний хувьд тийм асуудал гарсангүй.
-Дугуйн бэлтгэл бол танд хангалттай байдаг биз дээ?
-Би өөрөө дугуй унах их дуртай. Өдөр болгон биш гэхэд долоо хоногтоо дөрвөөс таван удаа дугуйгаар явчихна. Нэг явахдаа 30-40 км явчихдаг болохоор гайгүй л дээ.
-Богд уулыг та бас тойрдог байх аа. Хэдэн км байдаг юм бэ?
-110 км байдаг юм.
-Богд уулыг гороолоход хичнээн цаг зарцуулдаг вэ?
-Зургаан цаг л явдаг юм. Тасралтгүй жийхэд зургаан цаг л болдог. Хааяа бэлдсэн хөнгөхөн зүйл иднэ, ихэнхдээ зөвхөн ус уугаад л явчихдаг. Залуусыг би бас Богд уулаа дугуйтай тойроорой гэж уриалдаг юм. Их гоё, гороолж байгаатай адилхан санагддаг.
-Та зундаа Богд уул руу хэдэн удаа явж амждаг вэ?
-Хоёр удаа л явдаг. Цаг заваа зохицуулна, хамт явах хүмүүсээ харна. Хоёроос илүү хэтрэхгүй юм аа.
-Дугуйгаар бол багаасаа хичээллэсэн үү?
-Хар багын л дугуй унадаг байсан. Сүүлд Ерөнхий сайд байхдаа нэлээд эрчимтэй унаж эхэлсэн. Ерөнхийлөгч байхдаа ч унадаг байсан. Солонгост эмчлүүлж байхдаа Хан мөрний эргээр дугуйгаар их явсан. Эмч нар ч зөвлөж байсан. Таны зүрх судасны үйл ажиллагааг сайжруулахад дугуй унах, гүйх их чухал. Тийм учраас байнга дугуй унаж, гүйж байгаарай гэж зөвлөж байсан. Хан мөрний эргээр дугуй унаж, Ёидогийн цэцэрлэгт хүрээлэнд гүйдэг байсан.
-Одоо өглөө бүр гүйх цаг гарч байна уу?
-Нэг хэсэг би өдөр болгон гүйдэг байлаа. Сүүлийн үед дугуйгаа арай илүү унаж байгаа. Хамт дугуй унадаг хүмүүс маань ч их сонирхолтой. Өөрөөсөө илүү хүмүүстэй хамт дугуй унах гоё байдаг. Чирэгдэж, өөрийгөө хурцалж унадаг. Нарнаа, Өлзий-Орших гавьяаттай би жишээ нь дугуй хамт унадаг. Унах техникийг нь харж туршлага судлах жишээний. Гүйлтэн дээр Буджаргал гээд мундаг залуутай хааяа хамт гүйдэг. Даанч Буджаргал маань гүйнэ гээд тив алгасаад явчихдаг. Тэгэхээр хамт гүйх хүнгүй болчихно. (инээв)
-Та өглөө хэр эрт босдог вэ?
-Янз бүр л байдаг. Сая ууланд гарах гээд нэлээд эрт босч бэлтгэл хангасан. Уулыг басч болохгүй. Тулгатай хамт (МАХН-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга сурв) өглөө тав хагасаас зургаагийн хооронд уулынхаа бэлд очоод дээшээ авирдаг байсан. Эсвэл Мөнхсайхантай хамт уулын бэлтгэл хийнэ. Мөнхсайхан гэж манай намд байдаг, өмгөөлөгч залуу бий. Уулын орой руу шууд авирдаггүй. Ташуу ташуугаар тэшиж гардаг юм. Түүнтэй хамт бас тэгж тэшиж, ташуу замаар уул руу гардаг. Мөнхсайханы философи их гоё. Тэр заавал орой дээр гарах биш, гүйж жаргалыг эдлэх гэдэг юм. Заавал ядраад л орой дээр гарна гэж зүтгээд л “Хөөх ямар хол юм” гэж ялархаж бодохгүй, зүгээр л жаргаж гүйж байна гэдэг. Өглөө 6.50 гэж гүйдэг залуу. Биедээ ачаалал өгөөд сэтгэл зүйн хувьд жаргаж гүйдэг залуу. Ингэж гүйдэг болсноосоо хойш арван кг хаячихлаа гэж байна лээ. Ер нь спортоор хичээллэхийн хамгийн наад захын ашиг тус биеийн жингээ хэвийн хэмжээнд барих боломжтой. Жин гэснээс хүн өөртөө хоолны дэглэм тогтоох ёстой гээд би нэг шог яриа хэлдэг юм. 35 нас хүртлээ хүн юу дуртайгаа, хоногт хэдэн ч удаа хамаагүй ид, чи шингээж чадна. 35-45 нас хүртлээ арван жил чи өдөрт гурван хоол идэж сур. Өглөө, өдөр, орой. Түүнээс илүү хэрэгггүй. 45-55 насны хооронд оройн хоолноосоо хааяа татгалз. 55-65 насны хооронд оройн хоол бүү ид. 65-75-ын хооронд ганц хоёр цагаан хоол идэж бай. 75-85 насанд цагаан хоолонд ор. 85-аас дээш насанд өдөр бүр цагаан хоол ид гэж хэлээд байгаа юм. Хүн ерөөсөө мөнхийн 25 настай юм шиг сэтгэж хооллож болдоггүй юм байна. Өдөрт хичнээн удаа хооллоод л, би багадаа дуртай байсан юм гээд хурц хоол идээд байвал чиний бие эсэргүүцдэг юм байна. Биедээ буруу ачаалал өгсөөр байгаад зүрх судас, тархины судасны хатуурал болно. Энэ хэд бүгд буруу хооллолттой холбоотой байдаг. Хүн ер нь хэд ч насалж болно. Гагцхүү тэр хугацаандаа эрүүл сэтгэдэг байх ёстой. Хүн яах гэж амьдарч байгаа билээ дээ. Зүгээр нэг төмс ногоо шиг байж болохгүй биз дээ. Сэтгэж чаддаггүй, бодож чаддаггүй бол утгагүй биз дээ. Эрүүл сэтгэдэг байхын тулд хоол болон спорт маш чухал. Хүн төрөхдөө л програмчлагдсан мэт зарим хүн ярьдаг. Үгүй шүү дээ. Хамгийн энгийнээр хэлэхэд зовоох тусам бие чангардаг. Оюун ухаан ч мөн адил. Ямар нэг хэл суръя гэж хичээх тусам оюун ухаан хөгшрөхгүй. Залхуураад л байвал эрт хөгширнө. Бие ч, оюун ухаан ч тэр ялгаагүй. Хөдөлмөрлөвөл хөгширдөггүй. Харамсалтай нь манай монголчууд эрт хөгшрөөд байна. Залхуураад байна. Оюун ухааны хувьд хэзээ ч залхуурч болохгүй. Германууд яаж байна. Тэтгэвэрт гарлаа, дахиад л дээд сургуульд сурч байна. Намайг Ерөнхийлөгч байхад манай улсад Элчин сайдаар ажиллаж байсан герман хүн “Би удахгүй тэтгэвэрт гарна. Нутагтаа очоод дээд сургуульд орно. Монголд ирээд Буддын шашны нарийн философи хоосон чанарын тухай их сонирхдог боллоо. Тиймээс Буддын судлалаар дээд сургуульд сурна, цол хамгаална” гэж байсан. “Би Германдаа очоод тэтгэвэрт гарна. Гэхдээ дахиад сурна. Миний хувьд дахиад амьдрал эхэлж байна” гэж байсан. Тийм гоё зорилготой.
-Таны хоолны дэглэмийг сонирхож болох уу?
-Би оройн хоол огт иддэггүй. Өдрийн хоолноос хойш хоол иддэггүй. Өдрийн хоолоо хамгийн оройдоо 15 цагт иддэг. Тэгж тогтоод 15 жил болж байна. 1982-1984 онд Зохиолчдын холбоонд байхдаа О.Дашбалбар бид хоёр цагаан хоолтон болж байсан. Одоо ч гэсэн заримдаа бүтэн өдөр цагаан хоол иддэг. Ний нуугүй хэлэхэд тэр бүхэн нөгөө айхтар өлсгөлөнгийн үеэр надад тус болсон. Бясалгал, спорт, цагаан хоолны дэглэм тэр үед надад их тус болсон. Амьдрал баян, юу ч тохиолдож болно. Тэр үед хоолоо зохицуулж, оюун ухаанаа удирддаг байх хэрэгтэй юм байна гэдгийг маш сайн ойлгосон. Өглөөдөө би махан юм иддэггүй. Хүнд хоол идье гэвэл өндөг идчихдэг. Өглөө овьёосны, гурвалжин будааны чанамал каш иднэ. Талх масло, жимсний чанамал идчихнэ. Манай Цолмон маш сайхан каш хийдэг. Өдөр хоол иднэ. Би нэг их хоол голоод байдаггүй юм. Заавал тийм хоол иднэ гэсэн юм байхгүй. Зохиолчдын холбоонд байхдаа цагаан хоолтон болж байх үед “Цог” сэтгүүлийн Ч.Нацагдорж хэлж байсан. Сахал Нацагдорж гэдэг юм даа. Их амьдралын ухаантай хүн. Тэрбээр, Дашбалбар бид хоёрт “За хоёр залуу сайн байна. Гэхдээ юу ч идсэн хамаагүй сэтгэл чинь л бохирдохгүй байх нь чухал шүү. Түүнээс цагаан хоол идсэнээрээ ариухан сэтгэлтэй болчихдог юм биш шүү. Гэхдээ юу ч идсэн шингээж чаддаг болвол зүгээр шүү гэж хэлж байсан” гэж байсан. Тэр үгийг би одоо ч санаж явдаг. Яахав хоол сэтгэлд бас нөлөөлнө л дөө. Махан хоол хүнийг догшин болгодог талтай. Хэтэрхий хурц хоол л идэхгүйг хичээдэг. Түүнээс биш тийм ч хоол иддэггүй, ийм ч хоолонд дургүй гэдэггүй. Миний хооллох философи бол хоолыг олуулаа идэх. Гэр бүлээрээ, хамт олноороо, найз нөхдөөрөө хооллох дуртай. Олуулаа идсэн хоол шингэц ч сайн байдаг. Дээр үед хүн түүхий мах идэж байх үедээ тархи толгойны хөгжил гэж бараг байгаагүй. Хүний бүх цус түүхий махыг боловсруулахад дайчлагдаж байсан. Харин гал гэдэг айхтар гоё нээлт хийснээр тархины хөгжилд хувьсгал авчирсан. Гал дээр хоолоо болгож иддэг болсноор хүн төрөлхтөн сансарт ниссэний дайтай л нээлт хийсэн. Галыг яаж дээдэлдэг байсан нь Ховдын Цэнхэрийн агуй дахь гал манаж байсан ул мөрөөс харагддаг. Хэдэн мянган жил гал манасан мөр тэнд байдаг. Болсон хоол иддэг болсноос хойш хүний ходоодны үйл ажиллагаа эрс багасаад цус нь тархиа хөгжүүлэхэд дайчлагдсан. Хүн төрөлхтөн тэгж хөгжсөн нь үнэн юм чинь бид одоо ч гэсэн ходоодондоо их ачаалал өгч яах юм. Тархиа ажиллуулахын оронд ходоодоо ажиллуулж яах юм, тийм үү. Эцсийн эцэст хүн ходоодныхоо төлөө амьдарч байгаа юм уу, тархиараа ажиллаж амьдрах гэж байгаа юм уу гэдэг л асуулт гарч ирнэ. Ходоодныхоо төлөө амьдарч байгаа бол одоо яая гэхэв. Олдсон газар бүртээ идээд л явахаас. Тархиа хөгжүүлье гэж байгаа бол хоолноосоо санаатайгаар, соёлтойгоор татгалзаж сурах хэрэгтэй. Хоолноос татгалзлаа гээд хүн өлсдөггүй юм. Магадгүй илүү баяр баясгалантайгаар эрүүлээр өөрийгөө удирдаж сурдаг. Эрүүл биед саруул ухаан гэдэг дээ.
-О.Дашбалбар гуай та хоёр 1982 онд яагаад цагаан хоолтон болохоор шийдэж байсан юм?
-Яахав, тэр үед буддын шашныг тогтолцоо маань хүлээн зөвшөөрдөггүй байлаа. Бид тогтолцоотойгоо зарим зүйл дээр бас санал нийлэхгүй байлаа. Сайн юмны хажуугаар саар зүйл ч байсан. Тэрэнд шүүмжлэлтэйгээр хандаж байсны нэг нь энэ. Шүүмжлэлтэйгээр хандахдаа яадаг байсан гэхээр хориотой зүйл рүү тэмүүлдэг байсан. Буддын шашин хориотой байсан, тэгэхээр буддын шашныг судалсан. Хориотой ном уншсан, хориотой дуу хөгжим сонссон. Энэ дуун дээр юу өгүүлсэн болоод хориод байдаг юм гээд сонирхож судална. Би орос сургуульд сурч байсан болохоор оросоор ойлгоно, англи хэл үзсэн болохоор англиар ойлгоно. Надад давуу тал байсан л даа. Тэгээд буддын шашин нэгэнтээ л Монголын нэг том соёл юм чинь илүү гүнзгий судалъя гээд судалсан. Гүнзгий судлахын тулд өөрөө бас тэр орчинд орох ёстой болдог. Тэгээд л цагаан хоолтон болж байлаа. Буддын шашин судлахаар өөрийн эрхгүй мацаг барих соёл, махнаас татгалзах соёл, аливаа амьд амьтанд хор учруулахгүй байх соёл гээд л бүгдийг өөр дээрээ тусгаж авдаг. Цагаан хоолтон болох маань тэр үед оюуны хэрэгцээ байлаа. Бид хоёр бие биенийгээ зоригжуулж байсан учир цагаан хоолтон болж чадсан. Муу зүйл байгаагүй. Гэхдээ тухайн үед махыг орлох юм бараг байсангүй. Сүү цагаан идээ ч ховор байлаа. Бид хоёрын хоол чанасан төмс, жигнэсэн лууван байцаа, будаа л байлаа. Аарц цөцгий нүдний гэм. Цагаан хоолтон байх амар биш байсан ч маш гоё байсан. Миний хувьд уураг дутагдаад цус бүлэгнэлт удааширч эхэлсэн. Аав, ээж санаа зовоод ятгаад, уургаа нөхөхийн тулд эргээд хоёр жилийн дараа маханд орж байсан. Мах орлох өөр зүйл олдоогүй учир махан хоол идэж эхэлсэн. Гэхдээ тэр үеэс эхлээд өөрийгөө удирдахад маш амар болсон.
-Та бясалгал хийж байгаа юу?
-Одоо тэр болгон амжихгүй. Хааяа маш богино хугацаанд бясалгана. Бясалгал хийх маш гоё, гэхдээ хэцүү. Өөрөө өөртэйгөө л тэмцдэг. Хүний оюун ухаан өөрөө саваагүй сармагчинтай адилхан гэдэг. Нэг ч тийм юм бодоод, нэг ч өөр юм хүсээд л. Тэр саваагүй сармагчинг гинжилж нэг газар суулгаж сурна гэдэг их хэцүү. Бясалгал бол оюун ухааны маш гайхалтай дасгал болдог. Худлаа юманд маш их хууртдаг гэдгийг бясалгал мэдрүүлдэг. Нөгөө газар байхдаа ч би бясалгал хийж байсан. Мэргэн хүмүүсийн номыг уншиж байхад хүн бясалгал хийгээд сурчихвал хүн өөрөө бясалгал хийхгүй бясалгаж амьдардаг болчихдог юм билээ. Явж байхдаа, хоол идэж байхдаа, хүнтэй ярьж байхдаа хүртэл бясалгаж байдаг болчихдог гэнэ лээ. Тэр бол дараагийн шат байх аа.
Н.Энхбаяр: Монголчууд залхуурснаас болж оюун ухаан нь хөгшрөөд байна
Bolod.mn
Сэтгэгдэл (0)
Уншигчдын оруулсан сэтгэгдлийн талаар манай сайт хариуцлага хvлээхгvй болохыг анхаарна уу. Үгийн санд шүүлтүүр хийсэн болно
Хиймэл оюунд суурилсан багшийн виртуал туслахыг монгол хэл, математикийн хичээлүүд дээр хөгжүүлсэн 16:03 Боловсролын сайд П.Наранбаярын 2025-2026 оны хичээлийн шинэ жилийн мэндчилгээнд дурдсан зарим мэдээллийг хүргэж байна.
Боловсролын сайд П.Наранбаярын 2025-2026 оны хичээлийн шинэ жилийн мэндчилгээнд дурдсан зарим мэдээллийг хүргэж байна.
»»
Брюс Уиллисын эхнэрийн ярьсан зүйлс олныг эмзэглүүлэв 16:00 Алдарт жүжигчин Брюс Уиллисын эхнэр Эмма Хеминг Уиллис нөхрийнхөө эрүүл мэндийн талаар тун таагүй мэдээг хуваалцжээ.
Алдарт жүжигчин Брюс Уиллисын эхнэр Эмма Хеминг Уиллис нөхрийнхөө эрүүл мэндийн талаар тун таагүй мэдээг хуваалцжээ.
»»
2024 онд 12-17 насны 560 охин үр хөндүүлжээ 14:15 Монгол Улсын хэмжээнд өнгөрсөн жил хүүхдийн эсрэг үйлдэгдсэн гэмт хэргийн 70.1 хувь нь гэр бүлийн орчинд үйлдэгджээ.
Монгол Улсын хэмжээнд өнгөрсөн жил хүүхдийн эсрэг үйлдэгдсэн гэмт хэргийн 70.1 хувь нь гэр бүлийн орчинд үйлдэгджээ.
»»
Ордуудын есдүгээр сарын зурхай 14:03 Ордуудын есдүгээр сарын зурхайг хүргэж байна.
Ордуудын есдүгээр сарын зурхайг хүргэж байна.
»»
iPhone 17 танилцуулах тов нь тодорчээ 13:06 “Apple” компани намрын уламжлалт арга хэмжээнийхээ товыг гаргажээ.
“Apple” компани намрын уламжлалт арга хэмжээнийхээ товыг гаргажээ.
»»
УДШ Хангарьд ордон руу нүүжээ 13:03 Улсын дээд шүүх байршлаа өөрчилсөн талаар өнөөдөр /2025.09.01/ мэдээллээ. Тодруулбал, Улсын дээд шүүх Чингэлтэй
Улсын дээд шүүх байршлаа өөрчилсөн талаар өнөөдөр /2025.09.01/ мэдээллээ. Тодруулбал, Улсын дээд шүүх Чингэлтэй
»»
Шинэ хичээлийн жилд 296 сургуулийн автобус үйлчилгээнд явна 12:32 Хотын төвийн бүсийн ачааллыг сааруулах, хол гэртээ сурагчдыг аюулгүй зорчуулах зорилгоор “Сургуулийн автобус” төсөл 5 дахь жилдээ хэрэгжиж байна.
Хотын төвийн бүсийн ачааллыг сааруулах, хол гэртээ сурагчдыг аюулгүй зорчуулах зорилгоор “Сургуулийн автобус” төсөл 5 дахь жилдээ хэрэгжиж байна.
»»
Ариана Гранде аялан тоглолт хийнэ 12:32 Америкийн алдарт дуучин Ариана Гранде 2026 онд хийх аялан тоглолтынхоо хуваарийг пүрэв гарагт зарлажээ.
Америкийн алдарт дуучин Ариана Гранде 2026 онд хийх аялан тоглолтынхоо хуваарийг пүрэв гарагт зарлажээ.
»»
Хятад улс дэлхийн хамгийн том усан дээрх салхин турбин суурилуулжээ 12:31 Хятад улсын инженерүүд дэлхийн хамгийн том буюу 26 МВт-ын хүчин чадалтай усан дээрх салхин цахилгаан үүсгүүр
Хятад улсын инженерүүд дэлхийн хамгийн том буюу 26 МВт-ын хүчин чадалтай усан дээрх салхин цахилгаан үүсгүүр
»»
Байт харвааны ДАШТ-д Монголын дөрвөн тамирчин өрсөлдөнө 12:28 БНСУ-ын Гванжу хотод байт харвааны насанд хүрэгчдийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн есдүгээр сарын 6-12-ний өдрүүдэд болно.
БНСУ-ын Гванжу хотод байт харвааны насанд хүрэгчдийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн есдүгээр сарын 6-12-ний өдрүүдэд болно.
»»
Дарханы “GS-25"-ын ажилтны биед халджээ 12:07 Дархан-Уул аймгийн нутаг дэвсгэрт байрлах “GS-25 дэлгүүрээс шалгуулах зүйл байна” гэх дуудлага мэдээлэл цагдаагийн
Дархан-Уул аймгийн нутаг дэвсгэрт байрлах “GS-25 дэлгүүрээс шалгуулах зүйл байна” гэх дуудлага мэдээлэл цагдаагийн
»»
Хотын төвийн барилгын өндрийг тогтоох талаар иргэдээс санал авч эхэллээ 21:08 Улаанбаатар хотын түүхэн хэсэг, соёл, архитектурын дүр төрхийг хамгаалж авч үлдэх, иргэдийн амьдрахад таатай
Улаанбаатар хотын түүхэн хэсэг, соёл, архитектурын дүр төрхийг хамгаалж авч үлдэх, иргэдийн амьдрахад таатай
»»
Нийслэлийн төр, захиргааны байгууллагууд 08:00-17:00 цаг хүртэл ажиллах хуваарьт шилжинэ 20:00 Нийслэлийн төр, захиргааны байгууллагууд 2025 оны зургаадугаар сарын 1-ээс эхлэн 07:00-16:00 цаг хүртэл ажиллаж байна.
Нийслэлийн төр, захиргааны байгууллагууд 2025 оны зургаадугаар сарын 1-ээс эхлэн 07:00-16:00 цаг хүртэл ажиллаж байна.
»»
Эмийн сангийн цонхоор нэвтэрч их хэмжээний эм хулгайлжээ 19:57 Эмийн сангийн цонхоор нэвтэрч их хэмжээний эм хулгайлжээ. Тодруулбал, эмийн сангаас эм алдагдсан гэх дуудлага
Эмийн сангийн цонхоор нэвтэрч их хэмжээний эм хулгайлжээ. Тодруулбал, эмийн сангаас эм алдагдсан гэх дуудлага
»»
Бусдыг хөнөөж, цогцсыг нь оршуулгын газар нуусан байжээ 15:01 Ө нь энэ оны 06 дугаар сарын 02-оос 03-нд шилжих шөнө Чингэлтэй дүүргийн нутаг дэвсгэрт иргэн А гэгчтэй хамт архидан
Ө нь энэ оны 06 дугаар сарын 02-оос 03-нд шилжих шөнө Чингэлтэй дүүргийн нутаг дэвсгэрт иргэн А гэгчтэй хамт архидан
»»
Тавантолгой цахилгаан станц баригдвал Оюу толгой 2028 оноос дотоодоос эрчим хүч худалдан авна 14:44 Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газрын дарга С.Бямбацогт өнөөдөр“Оюу толгой” ХХК-ийн гүйцэтгэх захирал Дэйрдрэ
Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газрын дарга С.Бямбацогт өнөөдөр“Оюу толгой” ХХК-ийн гүйцэтгэх захирал Дэйрдрэ
»»
Ачаалал хэтэрсэн сургуулиудад шуурхай зохицуулалт хийхийг Ерөнхий сайд үүрэг болголоо 14:39 -Орлогод нийцсэн орон сууцжуулах хөтөлбөрийн хүрээнд багш нарыг дэмжихээр боллоо-
-Орлогод нийцсэн орон сууцжуулах хөтөлбөрийн хүрээнд багш нарыг дэмжихээр боллоо-
»»
Б.Хулан жүдо бөхийн өсвөрийн ДАШТ-ээс хүрэл медаль хүртлээ 14:19 Болгар улсын нийслэл Софи хотод жүдо бөхийн өсвөр үеийнхний дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн наймдугаар сарын 27-31-нд болж байна.
Болгар улсын нийслэл Софи хотод жүдо бөхийн өсвөр үеийнхний дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн наймдугаар сарын 27-31-нд болж байна.
»»
АНУ гадаадын оюутан, сэтгүүлчдэд виз олгох журмаа чангатгана 13:58 АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трампын засаг захиргаа гадаадын оюутан, соёлын солилцооны хөтөлбөрийн оролцогчид
АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трампын засаг захиргаа гадаадын оюутан, соёлын солилцооны хөтөлбөрийн оролцогчид
»»
Намын даргын сонгуульд Ерөнхийлөгч идэвхийлэн оролцож байгаа нь хууль зөрчиж байгаа юу 13:57 Ардын хувьсгалын үед байгуулагдсан МАН болон Ардчилсан хувьсгалын үед байгуулагдсан Ардчилсан намын дарга нарын
Ардын хувьсгалын үед байгуулагдсан МАН болон Ардчилсан хувьсгалын үед байгуулагдсан Ардчилсан намын дарга нарын
»»
Сансрыг гэтэлцгээе 11:26 Хүмүүс бид сансар гэж юу юм бэ, сансар ямар шинж чанартай юм бэ, сансрыг хэрхэн гэтлэх вэ гэдгийг мэдэх хэрэгтэй.
Хүмүүс бид сансар гэж юу юм бэ, сансар ямар шинж чанартай юм бэ, сансрыг хэрхэн гэтлэх вэ гэдгийг мэдэх хэрэгтэй.
»»
ФОТО: Дуучин Т.Ариунаа “Зүрх асна” тоглолтоос 10:36 Монголын орчин үеийн хөгжмийн ертөнцийн тод од, Гавьяат жүжигчин, дуучин Т.Ариунаа урлагийн тайзнаа 40 жилийн
Монголын орчин үеийн хөгжмийн ертөнцийн тод од, Гавьяат жүжигчин, дуучин Т.Ариунаа урлагийн тайзнаа 40 жилийн
»»
Йемений Ерөнхий сайд Израилын цохилтод өртөн амь үрэгджээ 10:03 КАИР, 2025 оны наймдугаар сарын 29 /РИА Новости/. Шийт шашинтнуудын “Ансар Алла” хөдөлгөөнийхний
КАИР, 2025 оны наймдугаар сарын 29 /РИА Новости/. Шийт шашинтнуудын “Ансар Алла” хөдөлгөөнийхний
»»
БНСУ сургуулийн анги танхимд ухаалаг утас хэрэглэхийг хориглоно 08:44 БНСУ-ын Үндэсний Ассамблей ирэх хичээлийн жилээс эхлэн сурагчдыг анги дотор ухаалаг утас болон бусад дижитал
БНСУ-ын Үндэсний Ассамблей ирэх хичээлийн жилээс эхлэн сурагчдыг анги дотор ухаалаг утас болон бусад дижитал
»»
Оросын арми Киев хотод томоохон цохилт өгчээ 08:43 8-р сарын 28-ны шөнө Оросын цэргүүд Киев хотыг дрон, далавчит болон баллистик пуужингаар өргөн хүрээтэй довтолсныг
8-р сарын 28-ны шөнө Оросын цэргүүд Киев хотыг дрон, далавчит болон баллистик пуужингаар өргөн хүрээтэй довтолсныг
»»
Бага тойруу орчимд зориулалтын зогсоолд байршуулаагүй мопед, скүүтэрийг өнөөдрөөс ачиж эхэллээ 17:05 Мопед, скүүтэрийн замбараагүй хэрэглээг цэгцлэх үүднээс НИТХ-ын дарга бөгөөд Нийслэлийн гэмт хэргээс урьдчилан
Мопед, скүүтэрийн замбараагүй хэрэглээг цэгцлэх үүднээс НИТХ-ын дарга бөгөөд Нийслэлийн гэмт хэргээс урьдчилан
»»
Ган-Эрдэнийн Гансүлд олон улсын “Brahms” хөгжмийн уралдааны шилдгээр тодорчээ 17:04 Хонг Конг хотноо зохион байгуулагдсан 2025 оны Brahms international music competition буюу “Brahms” олон улсын
Хонг Конг хотноо зохион байгуулагдсан 2025 оны Brahms international music competition буюу “Brahms” олон улсын
»»
Энэтхэгт үерийн улмаас олон хүн амиа алджээ 16:29 ШИНЭ ДЕЛИ, 2025 оны наймдугаар сарын 28 /Reuters/. Хималайн нуруунд хүчтэй аадар бороо орсны улмаас
ШИНЭ ДЕЛИ, 2025 оны наймдугаар сарын 28 /Reuters/. Хималайн нуруунд хүчтэй аадар бороо орсны улмаас
»»
Оросын хийн хоолойг дэлбэлэхэд оролцсон бүх хүнийг олж тогтоожээ 16:14 БЕРЛИН, 2025 оны наймдугаар сарын 28 /DW/. Оросын “Умардын урсгал”, “Умардын урсгал-2” хийн хоолойнуудыг
БЕРЛИН, 2025 оны наймдугаар сарын 28 /DW/. Оросын “Умардын урсгал”, “Умардын урсгал-2” хийн хоолойнуудыг
»»
Умардад чиглэсэн үндэсний нээлттэй бодлогын тинк-танк форум 2025 зохиогдлоо 16:06 Налгар намын сайхан улиралд дэлхийн өнцөг булангаас хүрэлцэн ирсэн зочид төлөөлөгчид товолсон цагтаа Далан Хар уулын энгэр дэх үзэсгэлэнт сайхан Хөххотод маань хуран цугларч, найрсаг сэтгэлээр танилцан, хөгжлийн шинэ боломжийг хайн, тал нутгийн өрнөл хөгжлийг магтан шагшиж, хөгжлийн талаар хамтдаа ярилцсан нижгжир форум болж өнгөрлөө.
Налгар намын сайхан улиралд дэлхийн өнцөг булангаас хүрэлцэн ирсэн зочид төлөөлөгчид товолсон цагтаа Далан Хар уулын энгэр дэх үзэсгэлэнт сайхан Хөххотод маань хуран цугларч, найрсаг сэтгэлээр танилцан, хөгжлийн шинэ боломжийг хайн, тал нутгийн өрнөл хөгжлийг магтан шагшиж, хөгжлийн талаар хамтдаа ярилцсан нижгжир форум болж өнгөрлөө.
»»
Дөрвөн орны төлөөлөгчид эмэгтэйчүүдийн салбарт хамтран ажиллах боломжийн талаар ярилцав 16:00 Монгол-Хятадын V Экспогийн Хятад, Монголын эмэгтэйчүүдийн хөгжлийн хамтын ажиллагаа солилцооны 5 дахь удаагийн арга хэмжээ 08-р сарын 25-нд Хөх хотод болов. Уг арга хэмжээнд Хятад, Монгол, Орос, Бүгд Найрамдах Никарагуа Улс зэрэг дөрвөн орны 100 гаруй зочид төлөөлөгчид, эмэгтэйчүүдийн холбооны удирдлагууд, бизнес эрхлэгч эмэгтэйчүүд, эмэгтэй мэргэжилтэн, эрдэмтдийн төлөөлөл оролцож, эмэгтэйчүүдийн салбарт хамтран ажиллах боломжийн талаар ярилцан, хамтын хөгжлийн гарцыг хайн хэлэлцэв.
Монгол-Хятадын V Экспогийн Хятад, Монголын эмэгтэйчүүдийн хөгжлийн хамтын ажиллагаа солилцооны 5 дахь удаагийн арга хэмжээ 08-р сарын 25-нд Хөх хотод болов. Уг арга хэмжээнд Хятад, Монгол, Орос, Бүгд Найрамдах Никарагуа Улс зэрэг дөрвөн орны 100 гаруй зочид төлөөлөгчид, эмэгтэйчүүдийн холбооны удирдлагууд, бизнес эрхлэгч эмэгтэйчүүд, эмэгтэй мэргэжилтэн, эрдэмтдийн төлөөлөл оролцож, эмэгтэйчүүдийн салбарт хамтран ажиллах боломжийн талаар ярилцан, хамтын хөгжлийн гарцыг хайн хэлэлцэв.
»»
Элсэрхэг бүс нутгийн хөгжлийн загвар-Ордос хотын цөлжилттэй тэмцсэн практик 15:14 Хятадын долоо дахь том цөл болох Хөвчийн элсэн цөл нь баруунаас зүүн тийш умард талаараа гурван хошууг сундалдаг бол Хятадын хамгийн том элсэрхэг нутаг болох Муу-Усын элс нь өмнөд хэсгээрээ дөрвөн хошуутай хиллэдэг. Эдгээр цөл, элсэрхэг газар нь Ордос хотын нийт нутаг дэвсгэрийн 52 хувийг эзэлдэг бөгөөд жилийн турш ган гачиг, бороо багатай байдаг тул маш эмзэг экосистемтэй юм.
Энэ хоёр том элсэн цөл газар Хатан голоос ердөө 3 км, Бээжингээс ердөө 800 км-ийн зайд оршдог. Энэ нь Хатан голын аюулгүй байдал, Бээжин-Тяньжин-Хэбэй бүс нутгийн экологийн аюулгүй байдалд эрсдэл учруулж байдаг.
Хятадын долоо дахь том цөл болох Хөвчийн элсэн цөл нь баруунаас зүүн тийш умард талаараа гурван хошууг сундалдаг бол Хятадын хамгийн том элсэрхэг нутаг болох Муу-Усын элс нь өмнөд хэсгээрээ дөрвөн хошуутай хиллэдэг. Эдгээр цөл, элсэрхэг газар нь Ордос хотын нийт нутаг дэвсгэрийн 52 хувийг эзэлдэг бөгөөд жилийн турш ган гачиг, бороо багатай байдаг тул маш эмзэг экосистемтэй юм.
Энэ хоёр том элсэн цөл газар Хатан голоос ердөө 3 км, Бээжингээс ердөө 800 км-ийн зайд оршдог. Энэ нь Хатан голын аюулгүй байдал, Бээжин-Тяньжин-Хэбэй бүс нутгийн экологийн аюулгүй байдалд эрсдэл учруулж байдаг.
»»
Монгол-Хятадын V экспогийн гэр ахуйн цахилгаан хэрэгсэл, дижитал бүтээгдэхүүний үзэсгэлэн 15:09 Монгол-Хятадын V экспо сүр дуулиантайгаар нээлтээ хийх гэж байна. Үзэсгэлэнгийн сонирхол татахуйц хэсэг болох гэр ахуйн цахилгаан хэрэгсэл, дижитал бүтээгдэхүүний үзэсгэлэнгийн талбай нь дотоодын дэвшилтэт технологи, шинэлэг технологиудыг толилуулах болно.
Гэр ахуйн цахилгаан хэрэгсэл, дижитал бүтээгдэхүүний үзэсгэлэнгийн талбай руу ороход таны анхаарлыг хамгийн түрүүнд татдаг зүйл бол ухаалаг гэр ахуйн барааны хэсэг юм.
Монгол-Хятадын V экспо сүр дуулиантайгаар нээлтээ хийх гэж байна. Үзэсгэлэнгийн сонирхол татахуйц хэсэг болох гэр ахуйн цахилгаан хэрэгсэл, дижитал бүтээгдэхүүний үзэсгэлэнгийн талбай нь дотоодын дэвшилтэт технологи, шинэлэг технологиудыг толилуулах болно.
Гэр ахуйн цахилгаан хэрэгсэл, дижитал бүтээгдэхүүний үзэсгэлэнгийн талбай руу ороход таны анхаарлыг хамгийн түрүүнд татдаг зүйл бол ухаалаг гэр ахуйн барааны хэсэг юм.
»»
Өвөр Монгол гадаадын сэтгүүлчдийн нүдээр 14:43 -“Хятадын хүний эрхийн үйл ажиллагаа -2025” Өвөр Монгол дахь сурвалжилга
-“Хятадын хүний эрхийн үйл ажиллагаа -2025” Өвөр Монгол дахь сурвалжилга
»»
Хятад, Монгол хоёр орны эмч, сувилагчдын сургалт амжилттай боллоо 14:37 ӨМӨЗО-ны Олон улсын Монгол эмнэлэг, Монгол Улсын Эрүүл Мэндийн Яамны харьяа Эрүүл мэндийн хөгжлийн төвөөс хамтран зохион байгуулсан “Хятад улс - Монгол Улсын уламжлалт анагаах ухааны эмч, сувилагч нарын мэргэжлийн ур чадварыг дээшлүүлэх сургалт”-ын 3-р ээлжийн сургалт, мөн хамгийн эцсийн сургалт өнөөдөр буюу 08 дугаар сарын 15-ны өдрийн үдээс өмнө амжилттай өндөрлөлөө.
ӨМӨЗО-ны Олон улсын Монгол эмнэлэг, Монгол Улсын Эрүүл Мэндийн Яамны харьяа Эрүүл мэндийн хөгжлийн төвөөс хамтран зохион байгуулсан “Хятад улс - Монгол Улсын уламжлалт анагаах ухааны эмч, сувилагч нарын мэргэжлийн ур чадварыг дээшлүүлэх сургалт”-ын 3-р ээлжийн сургалт, мөн хамгийн эцсийн сургалт өнөөдөр буюу 08 дугаар сарын 15-ны өдрийн үдээс өмнө амжилттай өндөрлөлөө.
»»
“Рашаант дахь улсын нөөцийн агуулах” төслийн концессын гэрээг цуцлав 14:32 Гэрээгээр хүлээсэн үүргээ биелүүлээгүй “Нэйшнл трейдинг энд транспорт” ХХК-тай байгуулсан “Рашаант дахь улсын
Гэрээгээр хүлээсэн үүргээ биелүүлээгүй “Нэйшнл трейдинг энд транспорт” ХХК-тай байгуулсан “Рашаант дахь улсын
»»
Ашиглалтад орсон цэцэрлэг, ЕБС-ийн тавилга, тоног төхөөрөмжийн санхүүжилтийг шийдвэрлэлээ 11:36 2025-2026 оны хичээлийн жилийн сургалт, үйл ажиллагааг эхлүүлэх, бэлтгэл ажлыг хангах хүрээнд улсын болон орон
2025-2026 оны хичээлийн жилийн сургалт, үйл ажиллагааг эхлүүлэх, бэлтгэл ажлыг хангах хүрээнд улсын болон орон
»»
"Аялал жуулчлалын хөгжлийн төв"-ийг татан буулгалаа 10:45 “Монгол-Кувейтын байгаль хамгаалах төв” төрийн өмчит аж ахуйн тооцоот үйлдвэрийн газрыг “Уур амьсгалын өөрчлөлтийн
“Монгол-Кувейтын байгаль хамгаалах төв” төрийн өмчит аж ахуйн тооцоот үйлдвэрийн газрыг “Уур амьсгалын өөрчлөлтийн
»»
ОУХМ Э.Даваахүү Ази тивийн АШТ-ээс хүрэл медаль хүртлээ 10:41 Казахстан Улсын Шимкет хотод энэ сарын 15-30-ны өдрүүдэд Буудлага спортын насанд хүрэгчид, өсвөр, залуучуудын
Казахстан Улсын Шимкет хотод энэ сарын 15-30-ны өдрүүдэд Буудлага спортын насанд хүрэгчид, өсвөр, залуучуудын
»»
“Хусаад хож” гэсэн гарчигтай лайвуудаар иргэд сугалаанд оролцож, залилуулж байна 09:54 Сүүлийн үед цахим орчинд “Хусаад хож” гэсэн гарчигтай лайвууд их хийгдэж байна, цагдаагийн байгууллагад сугалаанд
Сүүлийн үед цахим орчинд “Хусаад хож” гэсэн гарчигтай лайвууд их хийгдэж байна, цагдаагийн байгууллагад сугалаанд
»»
Токиод 10 хоног дараалан +35 хэмээс дээш халжээ 18:08 ТОКИО, 2025 оны наймдугаар сарын 27 /AFP/. Японы нийслэл Токио хотод түүхэнд хамгийн олон буюу 10 хоног дараалан
ТОКИО, 2025 оны наймдугаар сарын 27 /AFP/. Японы нийслэл Токио хотод түүхэнд хамгийн олон буюу 10 хоног дараалан
»»
20 орчим насны дөрвөн залуу ганцаараа явж байсан эмэгтэйг машиндаа хүчээр суулган дээрэмджээ 15:40 Энэ сарын 13-14-нд шилжих шөнө СХД-ийн тавдугаар хорооны нутаг дэвсгэрт "Дөрвөн этгээд намайг нийлж зодоод,
Энэ сарын 13-14-нд шилжих шөнө СХД-ийн тавдугаар хорооны нутаг дэвсгэрт "Дөрвөн этгээд намайг нийлж зодоод,
»»
Энхтайваны гүүрийг 2026 онд шинэчлэн засварлана 15:32 Энхтайваны гүүрийг 1958 онд Хятадын Засгийн газрын буцалтгүй тусламжаар барьж байсан. 68 орчим жилийн туршид
Энхтайваны гүүрийг 1958 онд Хятадын Засгийн газрын буцалтгүй тусламжаар барьж байсан. 68 орчим жилийн туршид
»»
Израил даяар эсэргүүцлийн жагсаал болжээ 14:39 ТЕЛЬ-АВИВ, 2025 оны наймдугаар сарын 27 /DW/. Газын зурваст барьцаанд байгаа хүмүүсийг нэн даруй суллах
ТЕЛЬ-АВИВ, 2025 оны наймдугаар сарын 27 /DW/. Газын зурваст барьцаанд байгаа хүмүүсийг нэн даруй суллах
»»
Өсвөр насны хүүхдийн амиа хорлосон хэрэгтэй холбоотойгоор ChatGPT шүүхэд дуудагдав 11:39 Калифорнид өсвөр насны хүү амиа хорлосон хэрэгт ChatGPT амиа хорлох аргуудын талаар зөвлөж байсан гэж үзэж,
Калифорнид өсвөр насны хүү амиа хорлосон хэрэгт ChatGPT амиа хорлох аргуудын талаар зөвлөж байсан гэж үзэж,
»»
Apple, OpenAI компаниудыг И.Маск шүүхэд өгчээ 11:38 ВАШИНГТОН, 2025 оны наймдугаар сарын 27 /DW/. Хиймэл оюун ухаант ChatGPT чатботыг айфон гар утсанд суулгасан
ВАШИНГТОН, 2025 оны наймдугаар сарын 27 /DW/. Хиймэл оюун ухаант ChatGPT чатботыг айфон гар утсанд суулгасан
»»
2500 жилийн өмнө амьдарч байсан хүний царайг дижитал аргаар сэргээснээ танилцуулав 11:16 Энэтхэгийн өмнөд хэсэгт орших Тамил Наду мужийн их сургуулийн лабораторид судлаачид 2500 жилийн өмнө амьдарч байсан
Энэтхэгийн өмнөд хэсэгт орших Тамил Наду мужийн их сургуулийн лабораторид судлаачид 2500 жилийн өмнө амьдарч байсан
»»
Ховдын 2 суманд үер бууж, 95 гэр, 84 хашаа усанд автжээ 10:33 Ховд аймгийн Жаргалант сумын төвд өчигдөр /2025.08.26/ 16:55 цагаас эхлэн 40 минутын турш түр зуурын усархаг бороо, мөндөр оржээ.
Ховд аймгийн Жаргалант сумын төвд өчигдөр /2025.08.26/ 16:55 цагаас эхлэн 40 минутын турш түр зуурын усархаг бороо, мөндөр оржээ.
»»
Агаарын бохирдлыг бууруулах чиглэлд НҮБ-ын Хүүхдийн сантай хамтран ажиллана 10:23 Нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газар, НҮБ-ын Хүүхдийн сан, Тавантолгой түлш ХХК Агаарын бохирдлыг бууруулах
Нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газар, НҮБ-ын Хүүхдийн сан, Тавантолгой түлш ХХК Агаарын бохирдлыг бууруулах
»»
Эрүүл энхийн элчүүд “Эрдэнэ” өвөрлөөд буцлаа 09:23 ӨМӨЗО-ны Олон улсын Монгол эмнэлэг, Монгол Улсын Эрүүл Мэндийн Яамны харьяаЭрүүл мэндийн хөгжлийн төвөөс хамтран зохион байгуулсан “Хятад улс - Монгол Улсын уламжлалт анагаах ухааны эмч, сувилагч нарын мэргэжлийн ур чадварыг дээшлүүлэх сургалт” 08 дугаар сарын 08-ны өдөр амжилттай өндөрлөлөө.
ӨМӨЗО-ны Олон улсын Монгол эмнэлэг болон Монгол Улсын Эрүүл Мэндийн Яамны харьяа Эрүүл мэндийн хөгжлийн төв нь сүүлийн жилүүдэд эрүүл мэндийн үйлчилгээ, эрдэм шинжилгээний солилцоо, эмч мэргэжилтэн нарын сургалт боловсрол зэрэг тал дээр идэвхтэй хамтран ажиллаж байгаа бол энэ удаагийн сургалтын арга хэмжээ нь мөн хоёр талын хамтын ажиллагааны санамж бичиг дэх чухал агуулгын нэг юм.
ӨМӨЗО-ны Олон улсын Монгол эмнэлэг, Монгол Улсын Эрүүл Мэндийн Яамны харьяаЭрүүл мэндийн хөгжлийн төвөөс хамтран зохион байгуулсан “Хятад улс - Монгол Улсын уламжлалт анагаах ухааны эмч, сувилагч нарын мэргэжлийн ур чадварыг дээшлүүлэх сургалт” 08 дугаар сарын 08-ны өдөр амжилттай өндөрлөлөө.
ӨМӨЗО-ны Олон улсын Монгол эмнэлэг болон Монгол Улсын Эрүүл Мэндийн Яамны харьяа Эрүүл мэндийн хөгжлийн төв нь сүүлийн жилүүдэд эрүүл мэндийн үйлчилгээ, эрдэм шинжилгээний солилцоо, эмч мэргэжилтэн нарын сургалт боловсрол зэрэг тал дээр идэвхтэй хамтран ажиллаж байгаа бол энэ удаагийн сургалтын арга хэмжээ нь мөн хоёр талын хамтын ажиллагааны санамж бичиг дэх чухал агуулгын нэг юм.
»»
Афганистанд газар хөдөлсний улмаас 250 хүн амиа алджээ 15:56 КАБУЛ, 2025 оны есдүгээр сарын 1 /Xinhua/. Афганистаны зүүн нутгийн Кунар мужид орон нутгийн цагаар ням
КАБУЛ, 2025 оны есдүгээр сарын 1 /Xinhua/. Афганистаны зүүн нутгийн Кунар мужид орон нутгийн цагаар ням
»»
Хятад улс дэлхийн хамгийн том усан дээрх салхин турбин суурилуулжээ 12:31 Хятад улсын инженерүүд дэлхийн хамгийн том буюу 26 МВт-ын хүчин чадалтай усан дээрх салхин цахилгаан үүсгүүр
Хятад улсын инженерүүд дэлхийн хамгийн том буюу 26 МВт-ын хүчин чадалтай усан дээрх салхин цахилгаан үүсгүүр
»»
АНУ гадаадын оюутан, сэтгүүлчдэд виз олгох журмаа чангатгана 13:58 АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трампын засаг захиргаа гадаадын оюутан, соёлын солилцооны хөтөлбөрийн оролцогчид
АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трампын засаг захиргаа гадаадын оюутан, соёлын солилцооны хөтөлбөрийн оролцогчид
»»
Йемений Ерөнхий сайд Израилын цохилтод өртөн амь үрэгджээ 10:03 КАИР, 2025 оны наймдугаар сарын 29 /РИА Новости/. Шийт шашинтнуудын “Ансар Алла” хөдөлгөөнийхний
КАИР, 2025 оны наймдугаар сарын 29 /РИА Новости/. Шийт шашинтнуудын “Ансар Алла” хөдөлгөөнийхний
»»
БНСУ сургуулийн анги танхимд ухаалаг утас хэрэглэхийг хориглоно 08:44 БНСУ-ын Үндэсний Ассамблей ирэх хичээлийн жилээс эхлэн сурагчдыг анги дотор ухаалаг утас болон бусад дижитал
БНСУ-ын Үндэсний Ассамблей ирэх хичээлийн жилээс эхлэн сурагчдыг анги дотор ухаалаг утас болон бусад дижитал
»»
Оросын арми Киев хотод томоохон цохилт өгчээ 08:43 8-р сарын 28-ны шөнө Оросын цэргүүд Киев хотыг дрон, далавчит болон баллистик пуужингаар өргөн хүрээтэй довтолсныг
8-р сарын 28-ны шөнө Оросын цэргүүд Киев хотыг дрон, далавчит болон баллистик пуужингаар өргөн хүрээтэй довтолсныг
»»
Энэтхэгт үерийн улмаас олон хүн амиа алджээ 16:29 ШИНЭ ДЕЛИ, 2025 оны наймдугаар сарын 28 /Reuters/. Хималайн нуруунд хүчтэй аадар бороо орсны улмаас
ШИНЭ ДЕЛИ, 2025 оны наймдугаар сарын 28 /Reuters/. Хималайн нуруунд хүчтэй аадар бороо орсны улмаас
»»
Оросын хийн хоолойг дэлбэлэхэд оролцсон бүх хүнийг олж тогтоожээ 16:14 БЕРЛИН, 2025 оны наймдугаар сарын 28 /DW/. Оросын “Умардын урсгал”, “Умардын урсгал-2” хийн хоолойнуудыг
БЕРЛИН, 2025 оны наймдугаар сарын 28 /DW/. Оросын “Умардын урсгал”, “Умардын урсгал-2” хийн хоолойнуудыг
»»
Токиод 10 хоног дараалан +35 хэмээс дээш халжээ 18:08 ТОКИО, 2025 оны наймдугаар сарын 27 /AFP/. Японы нийслэл Токио хотод түүхэнд хамгийн олон буюу 10 хоног дараалан
ТОКИО, 2025 оны наймдугаар сарын 27 /AFP/. Японы нийслэл Токио хотод түүхэнд хамгийн олон буюу 10 хоног дараалан
»»
Израил даяар эсэргүүцлийн жагсаал болжээ 14:39 ТЕЛЬ-АВИВ, 2025 оны наймдугаар сарын 27 /DW/. Газын зурваст барьцаанд байгаа хүмүүсийг нэн даруй суллах
ТЕЛЬ-АВИВ, 2025 оны наймдугаар сарын 27 /DW/. Газын зурваст барьцаанд байгаа хүмүүсийг нэн даруй суллах
»»
Өсвөр насны хүүхдийн амиа хорлосон хэрэгтэй холбоотойгоор ChatGPT шүүхэд дуудагдав 11:39 Калифорнид өсвөр насны хүү амиа хорлосон хэрэгт ChatGPT амиа хорлох аргуудын талаар зөвлөж байсан гэж үзэж,
Калифорнид өсвөр насны хүү амиа хорлосон хэрэгт ChatGPT амиа хорлох аргуудын талаар зөвлөж байсан гэж үзэж,
»»
Apple, OpenAI компаниудыг И.Маск шүүхэд өгчээ 11:38 ВАШИНГТОН, 2025 оны наймдугаар сарын 27 /DW/. Хиймэл оюун ухаант ChatGPT чатботыг айфон гар утсанд суулгасан
ВАШИНГТОН, 2025 оны наймдугаар сарын 27 /DW/. Хиймэл оюун ухаант ChatGPT чатботыг айфон гар утсанд суулгасан
»»
Украины тал Оростой уулзалт хийхийн тулд хүчин чармайлтаа эрчимжүүлнэ 11:00 КИЕВ, 2025 оны наймдугаар сарын 27 /NHK/. ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путинтэй яаралтай дээд хэмжээний
КИЕВ, 2025 оны наймдугаар сарын 27 /NHK/. ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путинтэй яаралтай дээд хэмжээний
»»
Эмнэлгийн барилгад цохилт өгснийг НҮБ буруушаалаа 13:40 НЬЮ-ЙОРК, 2025 оны наймдугаар сарын 26 /DW/. Газын зурвасын өмнөд хэсэг дэх Нассер эмнэлгийн барилгад
НЬЮ-ЙОРК, 2025 оны наймдугаар сарын 26 /DW/. Газын зурвасын өмнөд хэсэг дэх Нассер эмнэлгийн барилгад
»»
Трамп Кимтэй хэлэлцээ хийхээр зорьж байна 08:49 АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп БНАСАУ-ын удирдагч Ким Жон Унтай “нэг л өдөр” уулзалт хийнэ гэж найдаж байгаагаа мэдэгдэв.
АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп БНАСАУ-ын удирдагч Ким Жон Унтай “нэг л өдөр” уулзалт хийнэ гэж найдаж байгаагаа мэдэгдэв.
»»
Лавров: Украиныг НАТО-д элсэхийг зөвшөөрөхгүй 17:30 ОХУ-ын Гадаад хэргийн сайд Сергей Лавровын хэлснээр Украйны энхийн хэлэлцээрийн түлхүүр нь НҮБ-ын Аюулгүйн
ОХУ-ын Гадаад хэргийн сайд Сергей Лавровын хэлснээр Украйны энхийн хэлэлцээрийн түлхүүр нь НҮБ-ын Аюулгүйн
»»
Украины дрон Оросын цөмийн цахилгаан станцад цохилт өгч, гал гарчээ 09:35 Украины Орос руу хийсэн дроны халдлагын улмаас тус улсын хамгийн том цөмийн цахилгаан станцуудын реакторын хүчин
Украины Орос руу хийсэн дроны халдлагын улмаас тус улсын хамгийн том цөмийн цахилгаан станцуудын реакторын хүчин
»»
Пакистанд үерийн улмаас 427 хүн амиа алджээ 11:28 Пакистанд хүчтэй аадар орсны улмаас сүүлийн 24 цагийн хугацаанд нийт 46 хүн амиа алдсанаар өнгөрсөн пүрэв гаргаас
Пакистанд хүчтэй аадар орсны улмаас сүүлийн 24 цагийн хугацаанд нийт 46 хүн амиа алдсанаар өнгөрсөн пүрэв гаргаас
»»
БНХАУ-ын дарга Ши Жиньпин Төвөдөд хоёр дахь удаагаа айлчиллаа 09:39 БНХАУ-ын дарга Ши Жиньпин лхагва гарагт Төвөдийн нийслэл Лхаст айлчилж, Төвөдийг Өөртөө Засах Орон болгон
БНХАУ-ын дарга Ши Жиньпин лхагва гарагт Төвөдийн нийслэл Лхаст айлчилж, Төвөдийг Өөртөө Засах Орон болгон
»»
Дэлхийн хуванцар бохирдлыг бууруулах олон улсын хэлэлцээ бүтэлгүйтлээ 13:36 Хуванцар бохирдлын эсрэг түүхэн гэрээ байгуулах зорилготой олон улсын хэлэлцээ баасан гарагт нурж, улс орнууд хэрхэн
Хуванцар бохирдлын эсрэг түүхэн гэрээ байгуулах зорилготой олон улсын хэлэлцээ баасан гарагт нурж, улс орнууд хэрхэн
»»
Парист орсон хүчтэй аадар борооны улмаас RER галт тэрэгний буудал усанд автжээ 14:12 Парист орсон хүчтэй аадар борооны улмаас RER галт тэрэгний буудал усанд автжээ. Улсын хэмжээнд хэт халалтын улмаас аадар бороо үргэлжилж, сүүлийн өдрүүдэд агаарын хэм 40°C давжээ.
Парист орсон хүчтэй аадар борооны улмаас RER галт тэрэгний буудал усанд автжээ. Улсын хэмжээнд хэт халалтын улмаас аадар бороо үргэлжилж, сүүлийн өдрүүдэд агаарын хэм 40°C давжээ.
»»
Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг 14:42 Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг
Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг
»»
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл Улаанбаатар хотын түгжрэлийг бууруулах бодлоготой уялдуулж шийдвэрлэнэ 18:07 Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл
Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл
»»
ХЗДХ-ийн сайд О.Алтангэрэл: Ухаа Худагийн ордын төрийн эзэмшлийн хувь хэмжээг тогтоох тогтоолын төслийг УИХ-д өргөн мэдүүлнэ 12:07 Монгол Улсын Засгийн газраас стратегийн ач холбогдол бүхий ашигт малтмалын орд гэж УИХ-аас тогтоосон Ухаа Худагийн
Монгол Улсын Засгийн газраас стратегийн ач холбогдол бүхий ашигт малтмалын орд гэж УИХ-аас тогтоосон Ухаа Худагийн
»»
Батзандан яаж ажиллах ёстойг Учрал санууллаа 14:24
Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн 18:27 Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн. Харин энэ талаар Сангийн сайд
Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн. Харин энэ талаар Сангийн сайд
»»
Сар шинийн амралтыг 7-10 хоног болгож сунгахыг та дэмжих үү? 21:13
Б.Жаргалсайхан: Монголчууд юм үзээгүй зангаасаа болж дээр доороо хэрэлдэж алалцдаг учраас улс хөгжихгүй байна 11:50
ВИДЕО: БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёол баривчлагдахаасаа өмнө богино хэмжээний ганцаарчилсан мэдэгдэл хийжээ 17:15 Онц байдал тогтоосонтой нь холбогдуулан БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёолийг баривчлах тушаал гаргаж өнөөдөр өглөө
Онц байдал тогтоосонтой нь холбогдуулан БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёолийг баривчлах тушаал гаргаж өнөөдөр өглөө
»»
Хамтарсан Засгийн газрын 2024-2028 онд хэрэгжүүлэх 14 мега төслийг танилцуулж байна - Төсөл-8 Гангийн үйлдвэр 11:33
150 мВт хүчин чадалтай станц эрчим хүчээ нийлүүлж эхэллээ 18:43
СТАНДАРТ бидний амьд явах баталгаа 18:22
Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа 13:48 Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа. Хамтдаа зүтгэж, эрчээ алдсан ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ салбарыг сэргээцгээе!
#GoMongolia
Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа. Хамтдаа зүтгэж, эрчээ алдсан ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ салбарыг сэргээцгээе!
#GoMongolia
»»
Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 1500 айлтай гэрээ хийгээд байна 10:57 Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас
Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас
»»
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Улаанбаатар хотын бүтээн байгуулалтын талаар сэтгүүлчдийн асуултад хариуллаа 17:57 Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Хамтарсан Засгийн газар Бүсчилсэн хөгжлийн бодлого бүхий үйл ажиллагааны хөтөлбөр хэрэгжүүлнэ.
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Хамтарсан Засгийн газар Бүсчилсэн хөгжлийн бодлого бүхий үйл ажиллагааны хөтөлбөр хэрэгжүүлнэ.
»»
Хамтарсан Засгийн газар 2024-2028 онд 14 мега төсөл хэрэгжүүлнэ 23:25 Төсөл-1
Элон Маск хиймэл оюун ухаан ашиглан дэлхийн удирдагчдын загварын шоу хийжээ 22:02 Элон Маск дэлхийн улс төрийн удирдагчид болон технологийн аваргуудыг хиймэл оюун ухаанаар бүтээгдсэн виртуал
Элон Маск дэлхийн улс төрийн удирдагчид болон технологийн аваргуудыг хиймэл оюун ухаанаар бүтээгдсэн виртуал
»»
Авлигачид ялах уу, ард түмэн ялах уу? 20:36
Ахмадуудад туслах робот хүүг зохион бүтээжээ 14:45 Германий “Navel Robotics” гэх гарааны компани өндөр настнуудын асрамжийн газарт ашиглах зориулалттай робот үйлдвэрлэж эхэлжээ.
Германий “Navel Robotics” гэх гарааны компани өндөр настнуудын асрамжийн газарт ашиглах зориулалттай робот үйлдвэрлэж эхэлжээ.
»»
Газар тариалан, гурилын үйлдвэрлэл жилд 3-4% ашигтай. Харин уул уурхайн үйлдвэрлэл 40-50% ашигтай 20:57