Гэхдээ Хятад-Америкийн сансар дахь өрсөлдөөн нь хагас зуун жилийн өмнөх Зөвлөлт-Америкийн өрсөлдөөнийг давтана гэж үзэж болохгүй гэдгийг Стэнфордын их сургуулийн түүхч, академич Иен Моррис /Ian Morris/ онцолж байна. Тэрбээр энэ тухай нийтлэлээ Америкийн дүн шинжилгээний Stratfor төвийн цахим хуудсанд байрлуулсныг орчуулан хүргэе.

Хятад улс ба АНУ-ын хооронд эхэлж буй сансар дахь өрсөлдөөн нь “Хүйтэн дайн”-ы үеийн өрсөлдөөнөөс эрс ялгаатай. Хятадын сансрын хөтөлбөр нь НАСА-гийн хөтөлбөртэй нэгэн адилаар арилжааны чиглэлтэй учраас сансарт өрнөсөн шинэ өрсөлдөөн нь эдийн засгийн хэмжүүрээр тодорхойлогдох болно.

Түүнчлэн сансрын уудам дахь Хятад-Америкийн өрсөлдөөний цэрэг стратегийн чиглэл нь ч өөр бөгөөд учир нь, хиймэл дагуулын холбооны системээ хамгаалах болон дайсны систем рүү довтлоход гол анхаарал төвлөрч байна. Өмнө нь тив алгасагч баллистик пуужингуудаас хамгаалах, тэдгээрийг устгах явдал гол зорилт болж байсан билээ. Гэхдээ нөхцөл байдал маш түргэн өөрчлөгдөхийг үгүйсгэх аргагүй.

1 дүгээр сарын 3-ны өдөр Хятадын Үндэсний сансрын удирдлагын газар бидэнд Сарны нөгөө талд судалгааны төхөөрөмжөө буулгалаа. Энэ бол техникийн гайхамшигтай ололт юм. Хятадууд Сарнаас 64 мянган км-ийн зайд дахин дамжуулах хиймэл дагуулыг тойрог замд оруулсан нь ийм амжилтад хүрэх боломжийг нээж өглөө. Уг хиймэл дагуул Дэлхийгээс ирж буй дохиог дээрх төхөөрөмжид дамжуулснаар Сарны нөгөө талаас холбоо барих асуудлыг шийдэж чадсан юм.

Хятад улсын хувьд сансрын өрсөлдөөнд нэлээд хожуу татагдан орсон бөгөөд 1970 онд л анхны хиймэл дагуулаа хөөргөж байлаа. Өөрөөр хэлбэл, Зөвлөлтийн хиймэл дагуул тойрог замд орсноос хойш 13 жилийн дараа гэсэн үг. Хятадын анхны сансрын нисгэгч 2003 онд сансарт ниссэн нь Юрий Гагаринаас даруй 42 жилийн дараа болсон үйл явдал юм. Түүнээс гадна, Хятад улс сансрын судалгаанд зарцуулж буй хөрөнгөө аль болохоор хэмнэхийг хичээж байгаа бөгөөд АНУ-тай харьцуулахад 5 гаруй дахин бага мөнгө зарцуулдаг. Гэхдээ тус улс сансрын хоёрдахь том гүрэн болж чадсан байна. Ийм учраас сансрын хоёрдахь өрсөлдөөн эхэлсэн тухай мэргэжилтнүүд сүүлийн үед байнга ярих боллоо. Уг өрсөлдөөн нь 1950-1980 оны хооронд АНУ ба ЗХУ-ын хооронд өрнөж байсан анхны өрсөлдөөнтэй зарим талаараа төстэй мэт. Гэхдээ нарийн ширийн зүйлүүдийг анхааралтай ажиглах аваас хагас зуун жилийн өмнөх Зөвлөлт-Америкийн өрсөлдөөн ба өнөөгийн Хятад-Америкийн өрсөлдөөн нь хоорондоо төстэй зүйлээр тун бага гэдгийг анзаарах болно.

Нэр хүндийн төлөөх тэмцэл

Сансрын уудам дахь Зөвлөлт-Америкийн өрсөлдөөн нь нэр хүндийн төлөөх тэмцэл байсан. 1956 онд Н.Хрущев барууныханд хандан “бид та нарыг булшилна” гэж заналхийлж байсан нь үүнийг гэрчилнэ. Тухайн үеийн бодит байдлыг ажвал, тус хоёр улсын сансрын хөтөлбөрүүд нь эхэн үедээ нацист Германы эрдэмтдээс ихээхэн хамаарч байсан нь үнэн. Зөвлөлтүүд дэлхийн анхны хиймэл дагуулыг амжилттай хөөргөж, анх удаа хүн сансарт нисгэсэн нь үзэл суртлын гайхамшигтай амжилт байлаа. Харин америкчууд 1969 онд Саран дээр амжилттай бууж, үүнийг нь шууд нэвтрүүлгээр дэлхий даяар 530 сая хүн үзсэнээр тэд ЗХУ-аас давамгайлах болсон юм.

Тодорхой утгаар нь харвал, өнөөгийн Хятад-Америкийн өрсөлдөөн нь Зөвлөлт-Америкийн өрсөлдөөнтэй төстэй мэт санагдаж магадгүй. Хятадын засгийн газрын хэвлэл болох “Чайна Дэйли” сонинд байнга бичиж байгаагаар бол, сансрын уудмыг эзэмших тал дээр олж буй ололт амжилт нь Хятад улс шинжлэх ухаан, техникийн салбарт Барууны орнуудын түвшинд хүрч, улмаар тэднийг гүйцэн түрүүлж буйг харуулж байгаа ажээ. Гэхдээ энд зарчмын том ялгаа бий. Хрущев болон түүнийг залгамжлагчид ярихдаа “ЗХУ сансрын уудмыг эзэмшиж байгаа нь коммунизм бол капитализмаас давуу гэдгийг харуулж байна” гэж байлаа. Харин Хятадын удирдагчид мэдэгдэхдээ “сансрын хөтөлбөр нь БНХАУ-ын үндэсний соёлын хүчийг харуулж байна” гэж байгаа бөгөөд социализмын давуу талын талаар огт ярьдаггүй. 2003 онд “Шэнжоу-10” сансрын хөлгийг хөөргөх ёслолын ажиллагааны үеэр Ши Жинпинь хэлэхдээ “сансрын нисгэгчид нь Хятад үндэстний сансрын мөрөөдлийг биелүүлж, Хятадын ард түмний эрхэм зорилго тэмүүллийг илэрхийлж байна” гэж байв.

Зөвлөлтүүд сансрын хөлгүүддээ “спутник”, “союз” гэх мэтчилэн социалист маягийн нэр өгдөг байсан бол хятадууд үлгэр домгийн холбогдолтой нэр өгөхийг илүүд үзэж байгаа нь тэдний соёлын хандлагыг илэрхийлнэ. Сарнаа аялагч “Чанъэ-4” хөлгийг үхэшгүй мөнхийн шидэт ундаа уусныхаа дараа Саран дээр нисч очоод ордон барьсан охин тэнгэрийн нэрээр нэрлэжээ. Энэ бол Хятадын сансрын хөтөлбөр нь Хятадын үндэсний онцлогийг тусгадаг гэдгийг харуулна. Уг хөлгийн бүхээгт Хятадын соёлын нэг хэсэг болох торго нэхэгч хүр хорхойноос гадна төмсний үр байжээ.

Хятадын Үндэсний сансрын удирдлагын газраас 4 дүгээр сарын 24-ний өдрийг “Сансрын өдөр” болгосныг зарлан мэдэгдээд “Саран дээрх ордонд амьдрах гэсэн хятад мөрөөдөл тун удахгүй биеллээ олно” гэдгийг онцоллоо. Энэ мөрөөдөл 2030 онд биелнэ хэмээн төслийн ерөнхий зохион бүтээгч У Вэйжень (Wu Weiren) таамаглаж байна. Одоогийн байдлаар, сайн дурынхан Сарны ордныг дууриалган барьсан байшин дотор чийгийн улаан хорхойгоор хооллон дасгал сургуулилт хийж байна. Тэд Энди Вейрийн бичсэн “Ангараг гарагийн хүн” гэдэг уран зөгнөлт зохиолын гол баатрын нэгэн адил шээсээрээ бордон ургуулсан ургамлыг идэж байна. Сарны ар талд буух боломжийг бий болгосон холбооны хиймэл дагуулыг Цюэцяо буюу “Шаазгайны гүүр” хэмээн нэрлэнэ. Шаазгайнууд жилдээ нэг удаа сүрэг болон нийлж, Сүүн замын галактикийн дундуур гүүр барьснаар салж хагацсан хайртай хүмүүсийг уулзуулдаг тухай домог ярианаас сэдэвлэн энэ нэрийг өгчээ. Сансрын судалгаа бол пролетари ангийн ялалтын бэлгэдэл мөн гэж үздэг Зөвлөлтийн сансрын хөтөлбөрөөс ялгарах хамгийн том ялгаа нь энэ юм. Тэгэхээр сансрын уудам болон эх дэлхий дээрх их гүрнүүдийн өрсөлдөөнд үндэсний үзэл нь социализм ба капитализмаас давамгайлж байна гэсэн дүгнэлтийг хийхээс өөр аргагүй ээ.

Сансрын хөтөлбөрийн технологийг хөгжил дэвшилд ашигласан нь

Сансрын хоёрдахь өрсөлдөөний эдийн засгийн агуулга нь түүнийг Зөвлөлт-Америкийн өрсөлдөөнөөс ихээхэн ялгаатай гэдгийг харуулж байна. ЗХУ-ын хувьд, сансрын хөтөлбөрөөсөө эдийн засгийн ямар ч ашиг олоогүй бол харин Америкийн НАСА хувийн хэвшлийнхний оролцоог хөхиүлэн дэмжиж, сансрын судалгааны ололт амжилтуудаа ашиг олоход чиглүүлсээр иржээ. 1960-аад оны сүүлч гэхэд Америкийн сансрын удирдлагын газарт холбооны төсвийн 4 хувийг зарцуулж байх үед америкчуудын тал хувь нь “Аполлон” хөтөлбөрийг санхүүжүүлэхийг дэмжихгүй байсан нь олон нийтийн дунд явуулсан санал асуулгын дүнгээс харагдана. Гэвч эцсийн дүндээ хөтөлбөрийн хүрээнд 6300 шинэ бүтээл гарган авснаар зарцуулсан мөнгөө хангалттай хэмжээгээр нөхөөд олсон билээ. Хэрвээ “Аполлон” хөтөлбөр хэрэгжээгүй бол өдгөө бидний амьдралд ердийн зүйлс болчихоод байгаа компьютер, байршил тогтоох систем зэрэг нь одоогийнхоос хэдэн арван жилээр биш юм аа гэхэд нэлээд олон жилээр хоцрогдсон байх байлаа.

Хятадын хөтөлбөр ч гэсэн НАСА-гийнхтай адил арилжааны чиглэлтэй. Хөтөлбөрийн хүрээнд хиймэл дагуулаас байршил тогтоох системийг зохион бүтээсэн нь Америк, Орос, Европын хуучин системүүдтэй дүйцэхүйц болжээ. Уг систем одоо жилдээ 30 тэрбум долларын ашиг авчирч байна. “Чанъэ-4” хөлөг Сарны нөгөө талд газардахаас долоо хоногийн өмнө уг байршил тогтоох системийн “Бэйдоу-3” гэдэг хувилбарыг ашиглаж эхэлжээ. Хятадуудын баталж байгаагаар, уг хувилбар нь ижил төстэй Америкийн системээс 10 дахин илүү нарийвчлалтайгаар байршлыг тогтоож чадах гэнэ.

Ийм том амжилт олсон ч гэсэн Хятад улс илүү том зорилтуудыг өмнөө тавиад байна. Цэргийн Төв комиссын дэслэгч генерал Жан Юлин-ий хэлснээр “Дэлхий-Сар гэсэн орон зай нь хятад үндэстний аугаа их сэргэн мандалтад стратегийн ач холбогдолтой” аж. Түүний ярьснаар бол, Хятадын инженерүүд 1990-аад оны эхнээс сансарт нарны эрчим хүч гарган авах талаар ажиллаж байгаа гэнэ. Хятадын Сансрын технологийн академийн эрдэмтдийн төлөвлөж байгаагаар, 2035 он гэхэд Дэлхий ба Сарны дунд 100 мегаваттын хүчин чадалтай нарны цахилгаан станц барих аж. 1 км хэмжээтэй, 10 мянган тонн жинтэй уг станц одоо ажиллаж буй Олон улсын сансрын станцаас даруй 25 дахин том юм. Эрдэмтдийн таамаглаж байгаагаар, уг станц 2050 он ажиллаж эхэлснээр дэлхийн эрчим хүчний тогтолцоонд хувьсгал гарах ажээ.

Цэрэг стратегийн талаар ашиглах нь

Зөвлөлтийн болон Америкийн сансрын хөтөлбөрүүдийн аль аль нь тив алгасагч баллистик пуужин зохион бүтээхтэй салшгүй холбоотой байсан. 1957 онд зөвлөлтүүд хиймэл дагуул хөөргөсөн нь тэд ийм төрлийн пуужин үйлдвэрлэж чадна гэдгийг харуулсан бол 1959 онд америкчууд ЗХУ-ыг гүйцэж түрүүлэв. 1960 онд тус хоёр улс шумбагч хөлөг онгоцноос пуужин харвах технологийг эзэмшлээ. Ингэснээр шумбагч хөлөг онгоцнууд гэнэтийн дайралтад өртөхөөргүй болсон юм. 1962 оны Карибын хямралын үеэр цэнэгт хошууны тоогоор америкчууд 9:1 гэсэн харьцаагаар ЗХУ-аас давамгайлж байлаа. Батлан хамгаалах яамны таамаглаж байснаар, Америкийн эхний цохилтод өртөн 100 сая хүн амиа алдсанаар ЗХУ сүйрэн унахад хүрэх байв. Үүний сацуу Зөвлөлтийн хариу цохилтод 75 сая америкчууд болон 115 сая европчууд амь үрэгдэнэ гэдгийг хүлээн зөвшөөрчээ. Энэ тохиолдолд дэлхийн хойд хагас бөмбөрцөг бүрмөсөн сүйрэхээр байлаа. Сансарт зэвсэглэлээр хөөцөлдөх явдал нь бие биенийгээ бүрмөсөн устгах аюулын эрин үеийн эхлэлийг тавьсан юм.

Харин сансрын хоёрдахь өрсөлдөөний цэрэг стратегийн чиглэл нь өдгөө огт өөр байгаа болой. 1980-аад оны дунд үеэс эхлэн дэлхий дээрх цөмийн цэнэгийн тоо олон дахин хорогдож, өдгөө цөмийн томоохон дайн дэгдэх магадлал буурчээ. Цэргийн талаас нь харвал, өөрсдийн хиймэл дагуулын системүүдээ хамгаалах, бие биенийхээ системүүдэд халдах гэсэн санаа зорилго АНУ, Хятад, Орос гуравт бий учраас эдгээр улс сансрын уудмыг сонирхож байна. 2018 оны сүүлчээр бие даасан цэргийн командлал болж өргөжсөн Америкийн сансрын командлал үүнийг гол үүрэг зорилт хэмээн харж байна. Өдгөө сансрын хөтөлбөр нь тив алгасагч баллистик пуужин харвахтай бараг хамаагүй болжээ. 2007 онд хятадууд Орос, АНУ хоёрын нэгэн адилаар пуужин ашиглан тойрог замд байгаа хиймэл дагуулуудаа устгаж чадна гэдгээ харуулсан нь олны эгдүүцлийг төрүүлж байсан билээ. Хиймэл дагуулуудыг устгасанаар Дэлхийгээс 800 км-ийн зайтай тойрог замд байгаа 500 мянган ширхэг хог хаягдлын тоо улам л нэмэгдсэн. 2016 онд Хятад улс робот гар бүхий сансрын аппаратыг тойрог замд гаргасныгаа “сансрын аюултай хог хаягдлыг цэвэрлэх зорилготой” гэж тайлбарлав. Харин цэргийн мэргэжилтнүүдийн болгоомжилж байснаар, уг аппаратыг хөөргөсөн нь Америкийн хиймэл дагуулуудыг дэлбэлэхийн оронд тэдгээрийг олзлон авах, ингэснээр бүгдэд аюул учруулж болзошгүй хог хаягдлыг шинээр үүсгэх зорилготой байсан аж.

2010-аад оны үеийн сансрын дайн нь 1980-аад оны үеийнхтэй адил төстэй зүйлээр тун хомс. Гэхдээ нөхцөл байдал өөрчлөгдөж болзошгүй юм. Тодруулбал, Америкийн пуужингийн довтолгооноос хамгаалах системүүд нь ойртон ирж буй тив алгасагч баллистик пуужингуудыг харван устгах чадвартай гэсэн хардлага улстөрчдөд төрөх аваас байдал өөрчлөгдөж магадгүй гэсэн үг. Төгс төгөлдөр гэж болохоор нөхцөл бүрдсэн үед амдан сөнөөгч пуужингууд байгаа онох магадлал 56 хувьтай гэдгийг 2018 онд явуулсан туршилт харуулсан. Өөрөөр хэлбэл, тив алгасагч баллистик пуужин бүрээс 4 ширхэг пуужин харвана гэж үзвэл, тэдгээр пуужингийн 97 хувийг устгаж чадна гэсэн үг. Үлдсэн 3 хувь нь байгаа оноход л олон сая хүн амь үрэгдэнэ, гэхдээ АНУ дайралтыг тэсч гараад, дайныг үргэлжлүүлсээр байх боломжтой. Тэгэхээр дээрх цуу яриа нь ямар нэгэн үндэслэлтэй байж таарах нь. Пуужингийн довтолгооноос хамгаалах систем нь “цөмийн зэвсгээр бие биенийгээ бүрмөсөн устгах” тухай үзэл баримтлалыг үгүй хийснээр сансрын уудам дахь хоёрдахь өрсөлдөөн нь аймшиг төрүүлэхүйц цоо шинэ чиглэлд хөгжих магадлалтай.

“Чанъэ-4” хөлгийн нислэг бол асар том үсрэлт бөгөөд энэ нь зөвхөн шинжлэх ухаанд хамаатай зүйл биш ээ. Хятад улс дэлхий дээрх АНУ-ын давамгайллын эсрэг маш хүчтэй сөрөн зогслоо. Гэхдээ Хятад-Америкийн сансар дахь өрсөлдөөн нь өмнөх үеийн Зөвлөлт-Америкийн өрсөлдөөнийг давтсан хэрэг болно гэж үзэж болохгүй. Нэр хүнд, эдийн засаг, цэрэг дайны талаар хэчнээн бодлоо ч гэсэн өнөөгийн нөхцөл байдал 1980-аад оны үеийнхтэй харьцуулахын аргагүйгээр өөрчлөгдсөн билээ.

Stratfor-ийн тухайд товчхон: Америкийн улс төр судлаач Жорж Фридманы 1996 онд үүсгэн байгуулсан Strategic Forecasting Inc буюу товчоор Stratfor бол тагнуул-дүн шинжилгээний чиглэлээр дагнан ажилладаг Америкийн хувийн компани юм. Тус компанийг “сүүдрийн ТТГ” гэж нэрлэх нь ч бий. Stratfor-ийн ажилтнууд дэлхийн дахинд болж буй үйл явдлын талаарх мэдээллүүдийг цуглуулж, тэдгээрт эдийн засгийн болон геополитикийн дүн шинжилгээ хийдэг. Үүсгэн байгуулагч Ж.Фридман өнөөг хүртэл тус компанийн Ерөнхийлөгчөөр ажиллаж байгаа бол Фред Бартон компанийн дэд ерөнхийлөгч юм.

Орчуулсан Б.Адъяахүү

Эх сурвалжууд: Монцамэ агентлаг

http://ttps://worldview.stratfor.com/article/chinas-giant-leap-new-space-race

https://inosmi.ru/politic/20190115/244387852.html

Stratfor: Сансрын төлөөх өрсөлдөөнд Хятад улс асар том үсрэлт хийлээ
Tweet
Bolod.mn

Сэтгэгдэл (0)

Уншигчдын оруулсан сэтгэгдлийн талаар манай сайт хариуцлага хvлээхгvй болохыг анхаарна уу.
Үгийн санд шүүлтүүр хийсэн болно

Мэдээ
Гадаад мэдээ
Видео

“Дээлтэй Монгол” наадам энэ сарын 8-нд болно
10:33

Нийслэлийн Засаг даргын тамгын газар, нийслэлийн Аялал жуулчлалын газар, Соёл, Спорт, Аялал жуулчлал,

»»

Дэлгүүрийн худалдагчийг зодсон эрэгтэйг 48 цаг саатуулжээ
09:06

Цагдаагийн байгууллагад энэ оны 06 дугаар сарын 27-ны өдрийн 22:40 цагт Дундговь аймгийн Сайнцагаан сумын 7-р багийн

»»

Нагоя башёд Монголын 20 бөх барилдана
08:45

Японы сумо бөхийн холбооноос ирэх сарын 13-нд эхлэх Нагоя башёгийн банцүкэг өчигдөр зарлаж манай улсаас 20 бөх дөрвөн зиндаанд зодоглох юм.

»»

Ой хээрийн хоёр түймрийг бүрэн унтраалаа
17:04

Өнөөдөр хоёр гал түймрийг бүрэн унтраасан талаар ОБЕГ-аас мэдээллээ.

»»

Өвөр Монголын цөлийг зассан туршлага
15:40

Энэ жил “Гурван умард” төсөл хэрэгжиж эхэлсний 47 жилийн ой тохиож байна. Хагас зуун жил үргэлжилсэн уйгагүй хөдөлмөрөөр Өвөр Монгол орон эх орныхоо хойд хилд нуршгүй ногоон хэрэм босгож, улс орны экологийн аюулгүй байдлыг үр ашигтайгаар баталгаажуулсан юм.

Харилцаа хамтын ажиллагаагаа гүнзгийрүүлж, Хятад Монголын найрамдлын түүхийг өгүүлнэ
15:39

6-р сарын 10-нд Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийн Хүбэй муж, ӨМӨЗО дахь хамтарсан сурвалжилгын арга хэмжээний нээлтийн үеэр Бүх Хятадын Сэтгүүлчдийн Нийгэмлэг болон Монголын СНЭ-ыэ дарга нар захидал илгээж, хамтарсан сурвалжилга амжилттай эхэлсэнд баяр хүргэжээ.

Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийнхний хамтарсан сурвалжилга эхэллээ
15:38

Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүдийн Хүбэй, ӨМӨЗО дахь "Боломжоо хуваалцан, хамтдаа хөгжье" хамтарсан сурвалжилгын үйл ажиллагаа ӨМӨЗО-ны Тунляо хотод 6-р сарын 10-ны үдээс хойш эхэллээ. Энэхүү арга хэмжээг БХСН, БНХАУ-аас Монгол Улсад суугаа ЭСЯ, Монголын СНЭ хамтран гүйцэтгэж, ӨМӨЗО-ны Ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллин алба, Хүбэй мужийн Ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллийн алба хамтран зохион байгуулж буй юм.

Шэнь Миньжуань:Хятад, Монголын хүмүүнлэгийн солилцооны агуулгыг баяжуулж, найрамдлыг бэхжүүлнэ
15:37

БНХАУ-аас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Шэнь Миньжуань Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийн хамтарсан сурвалжилгын арга хэмжээнд захидал илгээж, Бүх Хятадын сэтгүүлчдийн нийгэмлэг, БНХАУ-аас Монгол улсад суугаа Элчин Сайдын Яам, Монгол Улсын СНЭ, ӨМӨЗО-ны ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллийн алба, Хүбэй мужийн ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллийн албанаас хамтран зохион байгуулж буй Хятад, Монголын сэтгүүлчдийн Хүбэй, Өвөр Монгол дахь хамтарсан сурвалжилгын ажиллагаа эхэлсэнд баяр хүргэв.

Хятад улс сансар судлалын өдрөөрөө Хятад маягийн сансар судллын шинэ аяллаа эхлүүлэв
15:36

4-р сарын 24-ний өдөр бол Хятадын сансар судлалын арав дах өдөрлөг юм. Энэ өдөр мөн Хятад улсын анхны хиймэл дагуул "Дүнфанхүн-1"-ийг амжилттай хөөргөсний 55 жилийн ой юм. Энэ өдөр "Шэньжөү-20" нисэгчтэй сансрын хөлгийг хөөргөж, орчлон ертөнцийг судлах шинэ аяныг дахин эхлүүлсэн юм.

Өнөөдөр бид бүгдээрээ одон орон сонирхогчид болсон. 04-р сард бид сансрын нисгэгчиддээ хүндэтгэл үзүүлэх ёстой, уудам орчлонгийн нууцыг тайлж, сансрын нисгэгчдийн бичсэн хятад маягийн романтикийг мэдрэх ёстой.

Супер хиймэл оюун бүтээх лаборатори байгуулжээ
14:53

НЬЮ-ЙОРК, 2025 оны долоодугаар сарын 1 /Bloomberg/. Өгөгдсөн даалгаврыг хүний түвшинд эсвэл бүр илүү сайн

»»

Баяр наадмын нээлтийн тасалбар 07 сарын 02 буюу маргааш 07 цагаас худалдаанд гарна
14:31

Баяр наадмын нээлтийн тасалбар 07 сарын 02 буюу маргааш 07 цагаас худалдаанд гарна

»»

Ерөнхий Сайд Г.Занданшатар: Засгийн газар үнэнч, ил тод, хариуцлагатай байх зарчмыг тууштай баримтлана. Хөрөнгө оруулагчдад ээлтэй бодлого хэрэгжүүлж, тэдний эрх ашгийг хамгаалж ажилллана
13:57

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Г.Занданшатар гадаад улсаас Монгол Улсад суугаа дипломат төлөөлөгчийн газар болон олон

»»

Ганцмод-Гашуунсухайт боомтын хил дамнасан төмөр замын шав тавилаа
12:55

Хятад, Монголын уламжлалт анагаах ухааны эмчийн ур чадварыг дээшлүүлэх сургалт болов
12:37

Эрч хүчтэй залуу насаа хайрлая
12:00

Найруулагч:	С.УРЬХАН
Эх сурвалж:	СОЛОНГО

Уламжлалт заслаар бяцхан охины ”Нойрмог”нүдийг сэргээлээ
11:50

Зохиогч:	Ц.Урантунгалаг,Б.Сурнаа
Найруулагч:	Б.СУРНАА
Эх сурвалж:	solongonews.mn

2025 онд ахмад настанд амралт, сувиллын үйлчилгээ үзүүлэх байгууллагын жагсаалт гарлаа
09:57

Ахмад настны тухай хуулийн 8 дугаар зүйлийн 8.1.2-т заасан эрхийн бичгийн хөнгөлөлттэй үнээр ахмад настанд амралт,

»»

Дональд Трампын дэвшүүлсэн хуулийн төслийг Маск дахин шүүмжлэв
09:25

Зургадугаар сарын 28-ны өдөр Америкийн бизнес эрхлэгч Элон Маск АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трампын дэвшүүлсэн "том мөртөө

»»

Аутизмын хүрээний эмгэгийн оношилгоог эрт илрүүлж, эмчлэх боломж нээгдлээ
15:34

”Монгол Улсад эмчлэгдэх боломжгүй өвчлөлийг бууруулах” бодлогын хүрээнд СЭМҮТ-ийн нарийн мэргэжлийн хүүхдийн

»»

Баруун Европ даяар хэт халж байна
15:25

БЕРЛИН, 2025 оны зургаадугаар сарын 30 /DW/. Өнгөрсөн амралтын өдрүүдэд Баруун Европын орнуудад агаарын хэм

»»

Blue Origin жуулчдыг сансарт аялуулжээ
12:44

НЬЮ-ЙОРК, 2025 оны зургаадугаар сарын 30 /TASS/. Америкийн “Blue Origin” компани сансрын дэд тойрог замд

»»

Хөх хот Улаанбаатар чиглэлд шууд нислэг үйлдэнэ
10:25

Хөх хот Улаанбаатар чиглэлд шууд нислэг үйлдэнэ

»»

Улаанбурханы товлолт дархлаажуулалтад бүрэн хамрагдаагүй хүүхдүүдийн гэрт нь очиж вакцин хийнэ
09:49

Улаанбурханы нөхцөл байдалтай холбоотойгоор дархлаажуулалтыг эрчимжүүлэхээр болоод байна.

»»

"Багийн бага сургууль"-д хувийн хэвшлийнхэн хөрөнгө оруулна
09:24

Боловсролын яам, НҮБ-ын Хүүхдийн Сангийн хамтын ажиллагааны хүрээнд хэрэгжүүлэх “Багийн бага сургууль” санаачилга албан ёсоор эхэллээ.

»»

"Түймрээр эхээсээ өнчирсөн хоёр янзагыг хариуцлагатай айлд хүлээлгэн өгнө"
09:16

Сэлэнгэ аймгийн Алтанбулаг сумын ойн түймэрт өртөж, эхээсээ өнчирсөн 2 янзагыг өөрсдийн нутагт нь амьдардаг

»»

С.Молор-Эрдэнэ Монголчуудтай “таарсан” анхны философич гэж үү?
08:58

Олон нийтийн анхаарлын төвд байдаг хүмүүсийн нэг бол философич С.Молор-Эрдэнэ . Тэрээр “Монголчууд анх удаа л

»»

“GEM Mall”-д эхнэрээ хутгалж хөнөөсөн хэрэг гарлаа
08:07

Өнөөдөр Баянгол дүүргийн 6 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт байрлах “GEM Mall” худалдааны төвд эмэгтэй хүнийг

»»

Дорнодын түймрийг унтрааж, Хөвсгөл, Сэлэнгэ, Булган аймагт гарсан 7 түймрийг цурамд оруулжээ
19:16

Дорнод аймгийн Баян-Уул сумын Өвөр эрээн багийн “Тарам” гэдэг газар өчигдөр буюу энэ сарын 26-нд гарсан ой,

»»

Ерөнхий Сайд Г.Занданшатар Хүнс, Хөдөө Аж Ахуй, Хөнгөн Үйлдвэрийн салбарын цаг үеийн ажлын талаар УИХ-д мэдээлэл хийлээ
19:14

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Г.Занданшатар хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн салбарын цаг үеийн

»»

Японд ажлаас үүдэлтэй сэтгэцийн өвчлөл дээд хэмжээнд хүрчээ
18:24

ТОКИО, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /NHK/. Японд ажилтай холбоотой сэтгэцийн эрүүл мэндийн асуудлаар

»»

Төр нийгмийн нэрт зүтгэлтэн Жамсрангийн Самбуугийн алдар гавьяаг мөнхжүүллээ
17:31

АРД ОЛОНДОО МОНГОЛ ТӨРИЙН МЭРГЭН ӨВӨӨ ХЭМЭЭН АЛДАРШСАН ТӨР, НИЙГМИЙН НЭРТ ЗҮТГЭЛТЭН

»»

Хятад-Төв Азийн олон улсын соёл аялал жуулчлалын анхны галт тэрэг Ши-Аниас аялж эхэллээ
16:23

Энэ онд Казахстаны "Хятадын аялал жуулчлалын жил" тохиож байна. Хятад, Казахстаны соёлын солилцоог дэмжиж, Хятад, Төв Азийн орнуудын дэд бүтцийн холболтыг гүнзгийрүүлэх зорилгоор өчигдөр Хятадын Ши-Ань хотоос Казахстаны Алматы хот чиглэлийн Хятад-Төв Азийн олон улсын соёл аялал жуулчлалын тусгай галт тэрэгний анхны галт тэрэг Ши Ань өртөөнөөс хөдөллөө. Тусгай галт тэрэг Шааньши, Ганьсу, Шиньжян зэрэг муж, өөртөө засах орныг дайран өнгөрч, Хоргос боомтоос хил гарч, 05-р сарын 31-нд Алматы хотод ирэх төлөвтэй байна.

»»

Долоодугаар сарын барилдааны хуваарь
16:03

Долоодугаар сарын 11-12-нд Ардын хувьсгалын 104 жилийн ой, Үндэсний Их баяр наадам хүчит 512 бөхийн брилдаан,

»»

НҮБ: Дэлхий даяар мансууруулах бодис хэрэглэгчдийн тоо нэмэгджээ
15:56

ВЕНА, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /DW/. Дэлхий дахинд тогтворгүй байдал нэмэгдэж буй энэ үед мансууруулах

»»

Хүний эрхийн дэд хороо: Гадаад улсад зорчиж буй, ажиллаж, амьдарч байгаа иргэдийн эрхийг хамгаалах чиглэлээр шийдвэр гаргав
13:48

БНСУ-д оршин суугаа иргэд болон хил, гааль дээрээс буцаагдаж байгаа, хүний эрхийн зөрчилд орж байгаа гэх мэдээллийн дагуу хэлэлцлээ.

»»

АНУ, Хятад улс худалдааны хэлэлцээр байгуулжээ
13:46

ВАШИНГТОН, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /TASS/. АНУ энэ сарын 25-нд БНХАУ-тай худалдааны шинэ

»»

Labubu хүүхэлдэй хэрхэн дэлхий нийтийг байлдан дагуулах болов?
11:43

Сүүлийн үед “Labubu” гэсэн нэрийг сонсоогүй хүн гэж бараг байхгүй болов уу. Гудамжинд зөрөөд өнгөрөх бараг хүн бүрийн

»»

Хуурамч зар байршуулан иргэдийг залилсан этгээдийг баривчилжээ
11:17

Мөрдөн байцаах албаны Залилах гэмт хэрэгтэй тэмцэх газар, Баянхонгор аймгийн цагдаагийн газрын алба хаагчид

»»

Х.Нямбаатар: Эвдэрсэн замыг гүйцэтгэгч байгууллагууд руу шаардлага хүргүүлэн өөрсдийн хөрөнгөөр нь засварлуулна
10:47

Дулааны шугам засах ажлын хүрээнд, нийслэлээс шинэчилсэн явган хүний болоод авто замуудыг хуулж, эргээд хучихдаа

»»

Өмнөговийн Гурвантэст үер бууж, 4 гэр, нэг машин усанд автжээ
10:25

Өмнөговь аймгийн Гурвантэс сумын Шугшаа, Мөргөцөг, Тост, Хөв, Мод үржүүлэг хорооллуудад 06.25-ны өдрийн 15:05-16-20

»»

Кенид улс даяар жагсаал болж, 16 хүн амь үрэгджээ
10:16

“Amnesty Kenya” байгууллага мэдэгдэл хийхдээ лхагва гарагт /2025.06.25/ улс даяар явагдсан засгийн газрыг эсэргүүцсэн

»»

Интерполын шугамаар эрэн сурвалжлагдаж иргэн “А”-г баривчилжээ
10:15

Мансууруулах бодис улсын хилээр хууль бусаар нэвтрүүлсэн гэх эрүүгийн хэрэгт Интерполын шугамаар олон улсын

»»

Төмөр замаар нүүрс тээвэрлэх урт хугацааны гэрээний "анхны тээвэр" хөдөллөө
10:05

“Монголын төмөр зам” ТӨХК болон “Чайна Энержи Коксжих нүүрс (Тяньжин)” ХХК хоорондын нүүрс тээвэрлэлтийн урт

»»

Д.Мөнх-Эрдэнэ, Ж.Энхжаргалан нарт оногдуулсан анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг хэвээр үлдээлээ
08:43

Иргэн Д.Мөнх-Эрдэнэ, "Төв цэнгэлдэх хүрээлэн"-гийн гүйцэтгэх захирал Ж.Энхжаргалан нар нэг нэгэндээ салаавч гаргаж,

»»

Ерөнхий сайд Г.Занданшатар “Рио Тинто” компанийн Зэсийн группийн захирал Кейти Жаксоныг хүлээн авч уулзав
15:31

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Г.Занданшатар “Рио Тинто” компанийн Зэсийн группийн захирал Кейти Жаксоныг хүлээн авч уулзлаа.

»»

Парист орсон хүчтэй аадар борооны улмаас RER галт тэрэгний буудал усанд автжээ
14:12

Парист орсон хүчтэй аадар борооны улмаас RER галт тэрэгний буудал усанд автжээ. Улсын хэмжээнд хэт халалтын улмаас аадар бороо үргэлжилж, сүүлийн өдрүүдэд агаарын хэм 40°C давжээ.

»»

Х.Нямбаатар: Олон жил гацсан, хогийн цэг болсон барилгуудыг буулгаж, чөлөөлнө
14:00

Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч Х.Нямбаатарын дөрөвдүгээр сарын 3-ны өдрийн дүүрэг,

»»

Ж.Чинбүрэн: Улаанбурхан өвчний халдвар ковидоос ноцтой
12:05

Ерөнхий сайд Г.Занданшатар өчигдөр /2025.06.21/ ХӨСҮТ-д ажиллалаа. Энэ үеэр Эрүүл мэндийн сайд Ж.Чинбүрэн

»»

Хөрш улсын залуусыг гайхшируулсан аялал
11:49

Хятад, Монгол хоёр орон стратегийн хамтын ажиллагааны харилцаатай мөнхийн найрсаг хөршүүд. Бид хөрш оронтойгоо хамтран ажиллах нь гарцаагүй. Саяхан Монгол Улсын Их Хурлын гишүүн Г.Очирбат БНХАУ-д айлчлах үеэрээ Монголын компаниуд Хятадад ирж хамтран ажиллах талаар яриа хэлэлцээ өрнүүлнэ гэдэгт итгэлтэй байгаагаа илэрхийлсэн юм.

»»

”Хятадтай танилцах аялал” олон улсын хэвлэл мэдээллийн солилцооны баг Улаанцав хотод айлчиллаа
11:41

Хятадын Кибер орон зайн удирдлагын сүлжээний харилцааны товчооноос удирдаж, Хятадын олон нийтийн дипломатын нийгэмлэг болон Глобал сүлжээнээс санаачлан, ӨМӨЗО-ны интернэт мэдээллийн албанаас зохион байгуулсан 2025 "Хятадтай танилцах аялал" олон улсын хэвлэл мэдээллийн солилцооны баг 05-р сарын 14-ны өдөр Улаанцав хотод айлчиллаа.

»»