УИХ өнгөрсөн долоо хоногт Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийн хоёрдугаар хэлэлцүүлгийг хийж дууслаа. УИХ-ын 62 гишүүний Үндсэн хуулийн 53 заалтыг хөндөх төслийг өргөн барьсан. Түүнийг Төрийн байгуулалтын байнгын хорооноос (ТББХ) 60 зүйл, 150 зарчмын зөрүүтэй санал болгон чуулганы нэгдсэн хуралдаанд оруулсан ч 34 зүйл нь л Үндсэн хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах журмын тухай хуулийн “босго” болох 57 гишүүний дэмжлэг авав. Үлдсэн 26 зүйл, заалт гишүүдийн зарчмын зөрүүтэй санал, эрх ашгийн зөрчилдөөнөөс болж уналаа. Тэр тусмаа нийгмийн хүлээлт, олон нийтийн

анхаарлын төвд байсан олон заалт эрх баригч МАН-ын бүлгийн үл ойлголцлоос болж унасан нь эцэг хуулийн өөрчлөлтийг бүхэлд нь эрсдэлд оруулав. Магадгүй төсөл санаачлагчид иргэд “тийм” гэсэн хариултыг өгөх нь бараг тодорхой хэмээн тооцоолж том гавьяаг зовлонгүй авах аргыг сүвэгчилсэн байх талтай. Мөн шуудайд хийсэн үхрийн эвэр мэт эрээвэр санал зөрчлөө ганц “хямд” асуултаар дарж авах эрх баригч намын ашиг сонирхол байгааг ч үгүйсгэхгүй. Үндсэн хуулийн өөрчлөлтийн төслийн хоёрдугаар хэлэлцүүлгийн явцад гишүүдийн байр суурь өмнөхөөс өөрчлөгдсөн, парламентаар санал хураах үйл явц эргэж дахисан зэргээс харвал гуравдугаар хэлэлцүүлэг юу ч болж магад гэсэн байдал нь МАН-ын бүлгийг аргагүй болгосон биз. Нөгөөтэйгүүр парламент дахь цөөнхийн зүгээс шаардаад байгаа Ард нийтийн санал асуулгыг нь явуулчихвал “оноо” нэмэх, ам таглахыг “зэвсэгтэй” болох талтайг ч бодолцсон биз.

Өнгөрсөн баасан гарагт МАН-ын бүлэг хуралдаж Ард нийтийн санал асуулга явуулахыг дэмжин, УИХ хоёрдугаар хэлэлцүүлгээс төслийг ТББХ-нд шилжүүлсэн нь дэвшил боловч иргэдээс санал авах асуулт нь “шог” байна.

Санал асуулгыг явуулчихвал “оноо” нэмэх “зэвсэгтэй” болох талтайг ч бодолцсон биз

МАН-ын бүлгийн даргын тайлбарласнаар иргэдээс Үндсэн хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулахыг дэмжих үү, үгүй юу гэсэн ганц асуултаар тийм, үгүй гэсэн хариулт авах аж. Үндсэн хуульд өөрчлөлт оруулах нь Монголын нийгэм, эдийн засгийн хэрэгцээ шаардлага болчихоод байгаа үед ганц өөрчлөлт оруулахыг дэмжих үү гэдэг асуулт нь хангалтгүй. Гэвч хоёрдугаар хэлэлцүүлэг давсан 34 зүйл дотор иргэдийн дэмжих хийгээд эсэргүүцэх заалт олон бий. Тухайлбал Монгол Улсын тусгаар тогтнол, үндэсний аюулгүй байдалтай холбоотой аливаа оролдлогыг үл зөвшөөрөх, урт хугацаанд хөгжлийн бодлогоо тодорхойлох, парламент гишүүдийн олонхоор хууль батлах, Дархан, Эрдэнэтийг хот болгох, төсвийн зарлага нэмэхийг хориглох, шүүгчид хариуцлага тооцох сахилгын хороо байгуулах гээд нийтээрээ “тийм” гэснийг дугуйлах заалт олон байна. Гэвч нөгөө талд нь “давхар дээлийг тайлах”, Ерөнхий сайдад танхимаа бүрдүүлэх эрх өгөх, Ерөнхийлөгчийг парламентаас сонгох гэх мэт заалтууд хасагдсан нь бас тийм гэсэн хариултад хавчуулагдах боллоо. Мөн аль нь олонх санал авахыг тодорхойлох шаардлагатай заалтууд ч байгаа. “Баялаг нийтийн өмч байх уу, төрийн хяналттай нийтийнх байх уу”, “Шүүгчийн эрхийн хугацааг 12, ҮХЦ-ийн гишүүнийх зургаан жил байвал дэмжих үү” гэх зэрэг нарийвчилсан асуултууд ч баймаар санагдана.

Ийм нөхцөлд зөвхөн өөрчлөхийг дэмжих эсэх ганц асуултаар санал хураах нь учир дутагдалтай. Ядаж л анх дэвшүүлсэн таван багц болох “Парламентын ардчиллыг төлөвшүүлж, ард түмний засаглах эрхийг баталгаажуулах”, “Гүйцэтгэх эрх мэдлийг нэмэгдүүлж, тогтвортой байдлыг хангах”, “Шүүх эрх мэдлийн хариуцлагыг дээшлүүлж хараат бус байдлыг хангах”, “Нутгийн удирдлагын тогтолцоог боловсронгуй болгох”, Баялгийн хуваарилалтыг тодорхойлж,сан байгуулах” зэргээр таван асуулттай болно. Мөн Үндсэн хуулийн өөрчлөлт хэдийгээс хэрэгжиж эхлэхтэй холбоотой “Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийн дагаж мөрдөх хугацааг 2020 оны тавдугаар сарын 25-ны өдрийн 12.00 цаг буюу арван долдугаар жарны төмөр хулгана жилийн зуны тэргүүн сарын шинийн гуравны рашаан барилдлагатай өлзийт сайн шар луу өдрийн морин цагаас эхлэн улс даяар дагаж мөрдөнө” гэсэн заалтыг ч төгсгөлт нь асуучихад гэмгүй.

Дээрх саналуудыг нэгтгээд нэг хуудас болгоод хэвлэхэд зардлын хувьд ялгаагүй. Угаасаа л нэг хуудас хэвлүүлж цаас үрэх хойно зохицуулж болох мэт. Нэгэнт Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн санал хураалттай тэнцэх хэмжээний зардал гаргахаас хойш нэг удаад сайн “дэнсэлбэл” хожим гарах хэрүүл, тэмцэлд ч “таягтай”. Тэгээд ч Ард нийтийн санал асуулгын тухай хуулийн 6.3-т “Санал асуулгын асуулт, хариултыг хоёрдмол утгагүй, тодорхой, ойлгомжтой томьёолсон байна” гэснээс бус ганц асуулттай байна гэж тулгаагүй. Мөн хуулийн 15.1.1. “Санал асуулга явуулах саналын хуудсанд санал асуулгаар шийдвэрлэх асуудлын агуулгыг илэрхийлсэн асуулт түүнд өгөх эсрэг утга бүхий хариултын хувилбарын хамт УИХ-аас баталсан томъёоллоор хэвлэх” гэж заасан буй.

МАН-ын зарим гишүүнээс Ард нийтийн санал асуулга яагаад ганц асуулттай байгаа талаарх тодруулбал олон саналыг ялгаж цэгцлэхэд ажиллагаа ихтэй, хугацаа давчуу гэсэн шалтаг тавьж байгаа. Технологи хөгжсөн өнөө үед ганц хуудас материалыг “дэнслэх” техник тоног төхөөрөмж бий. Жишээ нь ЭЕШ авдаг төхөөрөмжөө ашиглаад тохирсон программ суулгачихад л шийдэгдэх асуудал юм.

Монголын ард түмэн 1945 онд тусгаар тогтнолоо баталгаажуулах санал асуулга зохион байгуулснаас хойш 74 жилийн дараа Үндсэн хуулийн өөрчлөлтөөр Ард нийтийн санал асуулга явуулах боллоо. “Бүгдээрээ хэлэлцэж бүлээн усаар угааж” иргэдийн олонх дэмжсэн заалтуудаа батлагдсан тооцвол ойрын 20, 30 жилдээ маргаангүй байх нь мадаггүй.

П.Батбөх

Засгийн газрын мэдээ

Ард нийтийн санал хураалтын асуулт нь “шог” байна
Tweet
Bolod.mn

Сэтгэгдэл (1)

Уншигчдын оруулсан сэтгэгдлийн талаар манай сайт хариуцлага хvлээхгvй болохыг анхаарна уу.
Үгийн санд шүүлтүүр хийсэн болно

Зочин
АСУУЛГА НЭР ЗҮҮСЭН ШОУ ХИЙЖ 20 ЦЭЦЭРЛЭГ БАРИХ МӨНГӨ САЛХИНД ХИЙСГЭМЭЭРГҮЙ БАЙНА. САНАЛ ЗӨРӨӨТӨЙ ГО АСУУДЛААР АСУУЛГЫГ ЦОГЦ ЯВУУЛЬЯ

2019-09-09 | 12:22:08 | 103.50.206.40 |

Мэдээ
Гадаад мэдээ
Видео

”Солонго ярилцлага”｜Г.Баатар: Тэнгэрлэг сайхан аав минь
17:34

“Бүс ба Зам - Гэрэлт аялал” үргэлжилсээр
17:18

“Бүс ба Зам - Гэрэлт аялал” Монгол улс дахь төслийн 2025 оны үйл ажиллагаанд хамрагдахаар Монгол Улсын нүдний болор цайх өвчтэй 121 хүн 06 дугаар сарын 20-ны өдөр Эрээн боомтоор Хятад улсад иржээ.

Авлига авсан ХХЕГ-ын Нууцын албаны ажилтнуудын 2 жил нийтийн албанд томилогдох эрхийг хасаж, ₮6 саяар торголоо
15:18

Хил хамгаалах ерөнхий газар (ХХЕГ)-ын Нууц, мэдээллийн аюулгүй байдлын албаны Бүртгэлийн нэгдсэн системийн

»»

Долдугаар сард ЦАГ АГААР ямар байх вэ?
13:17

Цаг уурын байгууллагаас долдугаар сард нутгийн өмнөд хэсэг болон говийн аймгуудын нутгаар бороо хур ихтэй байх төлөвтэй байгааг мэдээлжээ.

»»

BTS хамтлаг 2026 онд шинэ цомог, дэлхийн аялан тоглолтоор эргэн ирнэ
12:49

Мягмар гарагийн /2025.07.01/ орой Өмнөд Солонгосын алдарт BTS хамтлаг ирэх жил эргэн эрэлтээ хийнэ гэж Weverse

»»

Путин, Макрон нар гурван жилийн дараа дахин утсаар ярилаа
12:47

ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин, Францын Ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон нар долдугаар сарын 1-ний өдөр утсаар

»»

“Дээлтэй Монгол” наадам энэ сарын 8-нд болно
10:33

Нийслэлийн Засаг даргын тамгын газар, нийслэлийн Аялал жуулчлалын газар, Соёл, Спорт, Аялал жуулчлал,

»»

Дэлгүүрийн худалдагчийг зодсон эрэгтэйг 48 цаг саатуулжээ
09:06

Цагдаагийн байгууллагад энэ оны 06 дугаар сарын 27-ны өдрийн 22:40 цагт Дундговь аймгийн Сайнцагаан сумын 7-р багийн

»»

Нагоя башёд Монголын 20 бөх барилдана
08:45

Японы сумо бөхийн холбооноос ирэх сарын 13-нд эхлэх Нагоя башёгийн банцүкэг өчигдөр зарлаж манай улсаас 20 бөх дөрвөн зиндаанд зодоглох юм.

»»

Ой хээрийн хоёр түймрийг бүрэн унтраалаа
17:04

Өнөөдөр хоёр гал түймрийг бүрэн унтраасан талаар ОБЕГ-аас мэдээллээ.

»»

Өвөр Монголын цөлийг зассан туршлага
15:40

Энэ жил “Гурван умард” төсөл хэрэгжиж эхэлсний 47 жилийн ой тохиож байна. Хагас зуун жил үргэлжилсэн уйгагүй хөдөлмөрөөр Өвөр Монгол орон эх орныхоо хойд хилд нуршгүй ногоон хэрэм босгож, улс орны экологийн аюулгүй байдлыг үр ашигтайгаар баталгаажуулсан юм.

Харилцаа хамтын ажиллагаагаа гүнзгийрүүлж, Хятад Монголын найрамдлын түүхийг өгүүлнэ
15:39

6-р сарын 10-нд Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийн Хүбэй муж, ӨМӨЗО дахь хамтарсан сурвалжилгын арга хэмжээний нээлтийн үеэр Бүх Хятадын Сэтгүүлчдийн Нийгэмлэг болон Монголын СНЭ-ыэ дарга нар захидал илгээж, хамтарсан сурвалжилга амжилттай эхэлсэнд баяр хүргэжээ.

Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийнхний хамтарсан сурвалжилга эхэллээ
15:38

Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүдийн Хүбэй, ӨМӨЗО дахь "Боломжоо хуваалцан, хамтдаа хөгжье" хамтарсан сурвалжилгын үйл ажиллагаа ӨМӨЗО-ны Тунляо хотод 6-р сарын 10-ны үдээс хойш эхэллээ. Энэхүү арга хэмжээг БХСН, БНХАУ-аас Монгол Улсад суугаа ЭСЯ, Монголын СНЭ хамтран гүйцэтгэж, ӨМӨЗО-ны Ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллин алба, Хүбэй мужийн Ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллийн алба хамтран зохион байгуулж буй юм.

Шэнь Миньжуань:Хятад, Монголын хүмүүнлэгийн солилцооны агуулгыг баяжуулж, найрамдлыг бэхжүүлнэ
15:37

БНХАУ-аас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Шэнь Миньжуань Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийн хамтарсан сурвалжилгын арга хэмжээнд захидал илгээж, Бүх Хятадын сэтгүүлчдийн нийгэмлэг, БНХАУ-аас Монгол улсад суугаа Элчин Сайдын Яам, Монгол Улсын СНЭ, ӨМӨЗО-ны ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллийн алба, Хүбэй мужийн ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллийн албанаас хамтран зохион байгуулж буй Хятад, Монголын сэтгүүлчдийн Хүбэй, Өвөр Монгол дахь хамтарсан сурвалжилгын ажиллагаа эхэлсэнд баяр хүргэв.

Хятад улс сансар судлалын өдрөөрөө Хятад маягийн сансар судллын шинэ аяллаа эхлүүлэв
15:36

4-р сарын 24-ний өдөр бол Хятадын сансар судлалын арав дах өдөрлөг юм. Энэ өдөр мөн Хятад улсын анхны хиймэл дагуул "Дүнфанхүн-1"-ийг амжилттай хөөргөсний 55 жилийн ой юм. Энэ өдөр "Шэньжөү-20" нисэгчтэй сансрын хөлгийг хөөргөж, орчлон ертөнцийг судлах шинэ аяныг дахин эхлүүлсэн юм.

Өнөөдөр бид бүгдээрээ одон орон сонирхогчид болсон. 04-р сард бид сансрын нисгэгчиддээ хүндэтгэл үзүүлэх ёстой, уудам орчлонгийн нууцыг тайлж, сансрын нисгэгчдийн бичсэн хятад маягийн романтикийг мэдрэх ёстой.

Супер хиймэл оюун бүтээх лаборатори байгуулжээ
14:53

НЬЮ-ЙОРК, 2025 оны долоодугаар сарын 1 /Bloomberg/. Өгөгдсөн даалгаврыг хүний түвшинд эсвэл бүр илүү сайн

»»

Баяр наадмын нээлтийн тасалбар 07 сарын 02 буюу маргааш 07 цагаас худалдаанд гарна
14:31

Баяр наадмын нээлтийн тасалбар 07 сарын 02 буюу маргааш 07 цагаас худалдаанд гарна

»»

Ерөнхий Сайд Г.Занданшатар: Засгийн газар үнэнч, ил тод, хариуцлагатай байх зарчмыг тууштай баримтлана. Хөрөнгө оруулагчдад ээлтэй бодлого хэрэгжүүлж, тэдний эрх ашгийг хамгаалж ажилллана
13:57

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Г.Занданшатар гадаад улсаас Монгол Улсад суугаа дипломат төлөөлөгчийн газар болон олон

»»

Ганцмод-Гашуунсухайт боомтын хил дамнасан төмөр замын шав тавилаа
12:55

Хятад, Монголын уламжлалт анагаах ухааны эмчийн ур чадварыг дээшлүүлэх сургалт болов
12:37

Эрч хүчтэй залуу насаа хайрлая
12:00

Найруулагч:	С.УРЬХАН
Эх сурвалж:	СОЛОНГО

Уламжлалт заслаар бяцхан охины ”Нойрмог”нүдийг сэргээлээ
11:50

Зохиогч:	Ц.Урантунгалаг,Б.Сурнаа
Найруулагч:	Б.СУРНАА
Эх сурвалж:	solongonews.mn

2025 онд ахмад настанд амралт, сувиллын үйлчилгээ үзүүлэх байгууллагын жагсаалт гарлаа
09:57

Ахмад настны тухай хуулийн 8 дугаар зүйлийн 8.1.2-т заасан эрхийн бичгийн хөнгөлөлттэй үнээр ахмад настанд амралт,

»»

Дональд Трампын дэвшүүлсэн хуулийн төслийг Маск дахин шүүмжлэв
09:25

Зургадугаар сарын 28-ны өдөр Америкийн бизнес эрхлэгч Элон Маск АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трампын дэвшүүлсэн "том мөртөө

»»

Аутизмын хүрээний эмгэгийн оношилгоог эрт илрүүлж, эмчлэх боломж нээгдлээ
15:34

”Монгол Улсад эмчлэгдэх боломжгүй өвчлөлийг бууруулах” бодлогын хүрээнд СЭМҮТ-ийн нарийн мэргэжлийн хүүхдийн

»»

Баруун Европ даяар хэт халж байна
15:25

БЕРЛИН, 2025 оны зургаадугаар сарын 30 /DW/. Өнгөрсөн амралтын өдрүүдэд Баруун Европын орнуудад агаарын хэм

»»

Blue Origin жуулчдыг сансарт аялуулжээ
12:44

НЬЮ-ЙОРК, 2025 оны зургаадугаар сарын 30 /TASS/. Америкийн “Blue Origin” компани сансрын дэд тойрог замд

»»

Хөх хот Улаанбаатар чиглэлд шууд нислэг үйлдэнэ
10:25

Хөх хот Улаанбаатар чиглэлд шууд нислэг үйлдэнэ

»»

Улаанбурханы товлолт дархлаажуулалтад бүрэн хамрагдаагүй хүүхдүүдийн гэрт нь очиж вакцин хийнэ
09:49

Улаанбурханы нөхцөл байдалтай холбоотойгоор дархлаажуулалтыг эрчимжүүлэхээр болоод байна.

»»

"Багийн бага сургууль"-д хувийн хэвшлийнхэн хөрөнгө оруулна
09:24

Боловсролын яам, НҮБ-ын Хүүхдийн Сангийн хамтын ажиллагааны хүрээнд хэрэгжүүлэх “Багийн бага сургууль” санаачилга албан ёсоор эхэллээ.

»»

"Түймрээр эхээсээ өнчирсөн хоёр янзагыг хариуцлагатай айлд хүлээлгэн өгнө"
09:16

Сэлэнгэ аймгийн Алтанбулаг сумын ойн түймэрт өртөж, эхээсээ өнчирсөн 2 янзагыг өөрсдийн нутагт нь амьдардаг

»»

С.Молор-Эрдэнэ Монголчуудтай “таарсан” анхны философич гэж үү?
08:58

Олон нийтийн анхаарлын төвд байдаг хүмүүсийн нэг бол философич С.Молор-Эрдэнэ . Тэрээр “Монголчууд анх удаа л

»»

“GEM Mall”-д эхнэрээ хутгалж хөнөөсөн хэрэг гарлаа
08:07

Өнөөдөр Баянгол дүүргийн 6 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт байрлах “GEM Mall” худалдааны төвд эмэгтэй хүнийг

»»

Дорнодын түймрийг унтрааж, Хөвсгөл, Сэлэнгэ, Булган аймагт гарсан 7 түймрийг цурамд оруулжээ
19:16

Дорнод аймгийн Баян-Уул сумын Өвөр эрээн багийн “Тарам” гэдэг газар өчигдөр буюу энэ сарын 26-нд гарсан ой,

»»

Ерөнхий Сайд Г.Занданшатар Хүнс, Хөдөө Аж Ахуй, Хөнгөн Үйлдвэрийн салбарын цаг үеийн ажлын талаар УИХ-д мэдээлэл хийлээ
19:14

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Г.Занданшатар хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн салбарын цаг үеийн

»»

Японд ажлаас үүдэлтэй сэтгэцийн өвчлөл дээд хэмжээнд хүрчээ
18:24

ТОКИО, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /NHK/. Японд ажилтай холбоотой сэтгэцийн эрүүл мэндийн асуудлаар

»»

Төр нийгмийн нэрт зүтгэлтэн Жамсрангийн Самбуугийн алдар гавьяаг мөнхжүүллээ
17:31

АРД ОЛОНДОО МОНГОЛ ТӨРИЙН МЭРГЭН ӨВӨӨ ХЭМЭЭН АЛДАРШСАН ТӨР, НИЙГМИЙН НЭРТ ЗҮТГЭЛТЭН

»»

Хятад-Төв Азийн олон улсын соёл аялал жуулчлалын анхны галт тэрэг Ши-Аниас аялж эхэллээ
16:23

Энэ онд Казахстаны "Хятадын аялал жуулчлалын жил" тохиож байна. Хятад, Казахстаны соёлын солилцоог дэмжиж, Хятад, Төв Азийн орнуудын дэд бүтцийн холболтыг гүнзгийрүүлэх зорилгоор өчигдөр Хятадын Ши-Ань хотоос Казахстаны Алматы хот чиглэлийн Хятад-Төв Азийн олон улсын соёл аялал жуулчлалын тусгай галт тэрэгний анхны галт тэрэг Ши Ань өртөөнөөс хөдөллөө. Тусгай галт тэрэг Шааньши, Ганьсу, Шиньжян зэрэг муж, өөртөө засах орныг дайран өнгөрч, Хоргос боомтоос хил гарч, 05-р сарын 31-нд Алматы хотод ирэх төлөвтэй байна.