Б.Нямбаяр: Худалдааг зогсоосон гэчихээд шонхор шувуугаа гаргасаар байна
Б.Нямбаяр: Худалдааг зогсоосон гэчихээд шонхор шувуугаа гаргасаар байна
2020-03-13 “Зууны мэдээ” сонин шонхор шувууны эргэн тойронд асуудал хөндөж байгаа билээ. Энэ удаа шонхор шувууг хамгаалах
талаар Зэрлэг амьтан судлах, хамгаалах төвийн захирал, шувуу судлаач, доктор Б.Нямбаяртай ярилцсанаа хүргэе.
-Идлэг шонхорыг судлахын зэрэгцээ хамгаалах ажлыг санаачилж хэрэгжүүлдэг гэсэн. Шонхорыг ямар аргаар хамгаалж байна вэ?
-Манай байгууллага 2004 онд албан ёсоор байгуулагдан Хууль зүйн яаманд бүртгүүлж гэрчилгээгээ авсан. Түүнээс өмнө 2-3 жил судалгааны ажлууд хийж байсан. Би АНУ-д махчин шувууны чиглэлээр магистр, дараа нь усны шувуудын талаарх судалгаагаар докторын зэргээ хамгаалсан. Энэ чиглэлээрээ өнөөг хүртэл тасралтгүй ажиллаж байна
Үндсэндээ манай байгууллага зэрлэг амьтдыг судлах, хамгаалах чиглэлээр эрдэм шинжилгээний ажил дагнан хийдэг. Монгол дахь байгаль орчны чиглэлээр ажилладаг ТББ-уудаас мэргэжлийн түвшинд хүрсэн, тэр дотроо шувуу судлалаар мэргэшсэн байгууллага гэж болно. Зөвхөн идлэг шонхорын талаар гаргасан судалгааны ажлыг яривал цаг их орох байх. Зөвхөн идлэг шонхортой холбоотой сэдвээр гадаадын хянан магадлалтай сэтгүүлд манай судлаачид 13-14 нийтлэл гаргасан байгаа. Дэлхий нийтээрээ эрдэм шинжилгээний ийм сэтгүүлд хэвлэгдсэн нийтлэлүүдийг судалгааны ажил гэж хүлээн зөвшөөрдөг жишигтэй.
Шонхор шувууг хамгаалах тухайд бол 5000 үүр хийж, байршуулан, дараагаар нь мониторингийн ажлыг хийж байсныг дурдах хэрэгтэй байх. Мөн одоогоор махчин шувууд тогонд цохиулж олноороо үхэж байгаа асуудлыг шийдэхээр гадаад, дотоодын төрийн болон төрийн бус олон байгуулагуудтай хамтран ажиллаж байна. Манай төв шонхорын асуудлаар зөвхөн судалгаа хийж хамгааллын зөвлөмж, менежментийн шийдлийг боловсруулдаг судалгааны байгууллага.
-Шонхорыг гадагш гаргадгаас цөөрч байна. Тооллого явуулдаггүй, худалдсан мөнгийг юунд зарцуулдаг нь тодорхойгүй гэсэн шүүмжлэл гардаг. Тоог нь тогтоох бодитой аргачлал юу вэ?
-Манай улс 1990-ээд оны дунд үеэс эхлэн шонхор шувууг гадагш нь гаргаж эхэлсэн. Эхлээд судалгааны нэрээр, дараа нь худалдааны, дипломат харилцааны шугамаар гаргадаг болсон. Нэг үе худалдааны чиглэл нь тогтмолжиж ирсэн. Тэгэхэд жилдээ 300 орчим шонхор гаргадаг байсан. Олон улсын байгууллагууд болон Зэрлэг амьтан ургамлын төрөл зүйлийг олон улсын хэмжээнд худалдаалах конвенцын зүгээс Монголоос тогтмол гаргаж байгаа шонхорын тооны асуудлаас болоод худалдааг хорих санал гарч байсан. Учир нь та нар байгалиас нь шууд бариад гаргаад байна. Энэ нь байгаль дахь популяцид сөргөөр нөлөөлсөн байж магадгүй гэсэн шаардлага тавьж байсан. Сөрөг нөлөөгүй гэдгийг Монгол Улс баталж чадаагүй. Уг нь үүнийг батлах хэд хэдэн боломж бий. Нэгдүгээрт, идлэг шонхорын тооллого хийж түүн дээрээ үндэслэн тоо толгойг нь тодорхойлж болно. Нөгөөх нь бидний хийгээд байгаа хиймэл үүрэн дээр мониторинг хийгээд гарсан, бойжсон ангаахайны тодорхой хувиар тоогоо тогтоож болно.
Эхний хувилбараар нь улсын хэмжээнд шонхорын тооллого хийж тоо толгойг гаргах хэцүү. Манайд хааяагүй тархалттай, тоо толгойн хувьд ч бас тийм ховор шувуу биш л дээ. Манай улсад шонхор тоолох ажлууд нэлээн хэдэн удаа хийгдсэн. Гаргасан тоо нь асар их хэлбэлздэг. Дөрвөн мянгаас 13 мянгын хооронд янз бүрийн тоо гаргадаг. Зарим жил нь тооллогын мэдээнд улс төрийн нөлөө орсон тохиолдол ч бий. Ер нь идлэг шонхорын популяцийн тоо гаргах хэцүү. Энэ нь идлэг шонхорын тооллого хийж болохгүй гэж байгаа юм биш. Тоог нь гаргах хэцүү, гаргалаа ч тэр нь олон улсад хүлээн зөвшөөрөгдөх магадлал бага. Ер нь ямар ч зэрлэг амьтны тооллогыг олон улсад хүлээн зөвшөөрөгдөхөөр чанартай хийнэ гэдэг амаргүй. Ялангуяа идлэг шонхор шиг олон улс дамнасан худалдаа наймааны асуудлаар анхаарал татдаг, улс төрийн нөлөө ихтэй шувууг бид үнэн зөв тоолсон гэх хэцүү. Үнэнийг хэлэхэд манайхнаас мэдээлж байгаа тоог хүлээн зөвшөөрөх газар олдохгүй дээ. Харин хиймэл үүрний бүтээмжээр тухайн жил гаргах шонхорын тоог гаргахад асуудал хамаагүй ойлгомжтой бөгөөд хялбар байдаг. Учир нь судалгааны хөдөлшгүй баримт дээр үндэслэгддэг.
-Хиймэл үүр шонхорыг хамгаалаад зогсохгүй судалгааны ажлын чухал талбар болдог гэсэн үг үү?
-Хиймэл үүрэнд хэдэн өндөг байна, хэд нь ангаахай болж бойжиж байна гэдгээр мониторинг хийж болно. Энэ судалгааг хийхэд тухайн аймаг, сумаас холбогдох мэргэжилтнүүд очоод хөндлөнгийн хяналт тавьдаг. Тиймээс гаргаж байгаа тоо баримт нь баталгаатай. Нөгөө талаас мониторинг хийхэд бид гаднаас сайн дурын ажилтан авч ажиллуулдаг, тэд давхар хяналт тавьж явдаг. Тэгэхээр судалгаагаар гаргасан тоо нь хэн нэгэн зохиосон биш бодит гэдэг нь ойлгогдоно.
Идлэг шонхор өөрөө үүр засдаггүй. Бусад шувууны үүрийг ашигладаг. Идлэг шонхорын төслийн хүрээнд 2009 оноос Төв аймгийн Ээж хад, Хэнтий аймгийн Дархан ууланд байх байгалийн үүр болон туршилтын талбай дахь хиймэл үүр дэх үржлийн амжилтыг харьцуулан гаргасан. Одоо байгаа хиймэл үүрний загварыг гаргаж авахын тулд өмнө нь ямар үүр хийх вэ, яаж хийх вэ, хаана байршуулвал үр дүнтэй вэ гэсэн тандан судалгаа, туршилтын ажлыг төслийн хүрээнд гурван жил шахам хийсэн. Нийт дөрвөн янзын загвар гарган тал хээр газарт байрлуулаад, алийг нь идлэг шонхор сонгож үүрлэж байгааг, мөн аль үүрэнд нь ангаахай илүү сайн бойжиж байгааг судалсан. Ингээд одоо хэрэглэж байгаа хажуу бөөрөн талаасаа ордог үүрний загварыг ашиглахаар шидсэн юм. Төсөл өргөжин хэрэгжих үеэр тэр загвараа илүү сайжруулан дээр нь чих хийж тогтоосон. Ингэснээр шилийн сар, хон хэрээ, хээрийн бүргэд зэрэг шувууд ашиглах боломжийг давхар шийдэж өгсөн. Ингээд төслийн дараагийн шатанд зүүн таван аймгийн болон 20 сумын байгаль орчны мэргэжилтнүүдтэй уулзаж ажлаа танилцуулж зөвлөлдөөд хиймэл үүрээ байршуулсан. Орон нутгийнханд ойлгуулж, хаа хаанаа мэдээлэлтэй байсан учраас төсөл хэрэгжихэд бэрхшээл гараагүй. Тухайн үед БОНХЯ, Арабын Нэгдсэн Эмират улсын Байгаль орчны хөгжлийн агентлагийн хамтран ажиллах гэрээний хүрээнд тэр төсөл хэрэгжсэн юм.
Тэдгээр хиймэл үүрийг 2010 оны өвөл хийж дуусахад, хойтон хавраас нь эхлээд шонхороос гадна шилийн сар, хон хэрээ, начин шонхор үүрлэж эхэлсэн. Хэдийгээр бид үүрлэж байгаа бүх шувуудыг бүртгэдэг ч зөвхөн идлэг шонхорын тоог л тогтмол гаргадаг. Хон хэрээ, начин шонхор, шилийн сар элбэг байдгийн зэрэгцээ тэгтлээ анхаарал татдаггүй. Хиймэл үүрэнд анхны жилдээ буюу 2011 онд 200 хос, 2012 онд 380, 2013 онд 568 хос, 2014 онд 766 гаруй хос шонхор үүрлэсэн.
Ер нь хиймэл үүр шувуудад хэрэгтэйгээс гадна бэлчээрт хэт олширсон мэрэгчдийн тоог хянахад тустай. Учир нь шонхор, сар зэрэг тал хээрийн махчин шувуудын үндсэн идэш тэжээл нь цайвар үлийч буюу үлийн цагаан оготоно, бусад мэрэгчид байдаг. Энэ жил 1.8 тэрбум төгрөгийг үлийн цагаан оготно устгах хор цацахад төсөвлөсөн байгаа. Тэр их мөнгөөр бэлчээрийг хордуулснаас махчин шувуудыг хиймэл үүртэй болгох ажлыг дэмжвэл ногоон хөгжлийн бодлоготой уялдсан зөв шийдвэр болно.
Хиймэл үүрний төсөл их ажиллагаатай. Зүгээр хэдэн үүр бариад суурилуулчих зүйл огтоос биш. Бидний мониторингийн ажил хавар эхэлдэг. Шувууд өндгөө дарж эхэлсэн цагаас сүүлийн ангаахай үүрээ орхин нисэж явах хүртэл үргэлжилнэ. Энэ хугацаанд ангаахайнуудаа бөгжлөнө, бас микрочип суулгана. Хамгийн сүүлд бүх үүрээ цэвэрлэж цэмцийлгээд хойтон шувууд ирж дахин үүрлэхэд нь бэлэн болгоод тухайн жилийн ажил дуусдаг.
Ангаахайнууд 100 хувь бойжихгүй, үхэл хорогдол гардаг. Үүрээ орхиод нисч чадах ангаахайнуудын тоогоор тухайн жилийн үржлийн амжилт бүтээмж тодорхойлогдоно. Залуу шувуудын бие гүйцэж үржлийн насанд хүртэлх үхэл хорогдол хэчнээн байгааг тогтоох боломжийг бөгж, микрочип ашиглан судалдаг. Ер нь энэ их ажил бас овоо хүн хүч шаарддаг. Жилд 4-6 баг гарч, 5000 үүрийг 4-5 удаа шалгаж, ангаахайнуудыг бөгжилж, хамгийн сүүлд үүрнүүдийг цэвэрлээд дуусна гэдэг маш том ажил. Энэ төсөл олон улсад үлгэр жишээ гэж үнэлэгдэж, үр дүнг нь Монгол Улс тогтвортой ашиглах ёстой гэсэн зөвлөмжүүд тухайн үед өгч байсан. Ер нь Монгол Улсын түүхэнд байгаль орчны чиглэлээр хийсэн ажлууд үүн шиг олон улсад үлгэр жишээ болж байсан тохиолдол цөөхөн. Тэр дотроо шувууны төрөлд олон улсад нэр хүндтэй болсон ийм төсөл байхгүй гэдгийг баттай хэлж чадна.
-Судалгааг харахад төсөл 2009-2014 он хүртэл амжилттай хэрэгжиж, 2015 оноос яагаад буурсан үзүүлэлт гарсан юм бэ?
-2012 онд шонхорыг Үндэсний бахархалт шувуугаар өргөмжлөн баталж, Засгийн газраас худалдааг хорьсон тогтоол гаргаж олон улсад зарласан. Тэгэхээр худалдааны асуудлаар Монгол Улсад идлэг шонхорын менежмент хийх ямар ч шаардлагагүй болноо доо. Гэтэл худалдааг зогсоосон гэсэн атлаа бодит байдалд шонхороо гадагш нь гаргасаар байгаа. Тиймээс Арабын Нэгдсэн Эмират улсын төслийн хөрөнгө оруулалт нь БОАЖЯ-ны үйл ажиллагаатай уялдахгүй болсон. Манай улс хэдэн шонхор гаргаж байгаа тухай олон улсад өгдөг тоо мэдээгээ хүртэл өгөхөө байсан. Иймээс төслийг 2015 онд цаад талаасаа зогсооход хүрсэн. 2015 оны тоо бүрэн биш, мөн тухайн жил мэрэгчдийн тоо бага байсан. Дээр нь 1000 орчим үүр хулгайд алдагдсан гээд хэд хэдэн шалтгаан бий. Уг нь энэ төслийн судалгаанд үндэслэн Монгол Улс худалдаалах шонхорын тоогоо гаргаад явна гэсэн загвар байсан. Гэтэл төслийнхөө үр дүнг ашиглахгүй болохоор бүх зүйл авцалдаагүй болж зогссон. Хамгийн гол нь энэ төсөл уул нь манай улсын шонхорын худалдаанд их ач холбогдолтой ажил байсан гэдгийг л хэлэх байна даа. Засгийн газар, яам хоёр одоо энэ ажлыг сэргээе гэвэл олон улсын зүгээс дэмжигдэх л байх. Учир нь Монголд хэрэгжсэн энэ төслийн загвараар одоо Хятад, Казахстан хоёрт төсөл хэрэгжиж байна. Алсдаа энэ улсууд шонхорын зах зээлд хүчтэй өрсөлдөгч болж ирэх болов уу гэж харж байна. Эндээс хэн хохирч байна гэвэл нэгд, Монголын шонхор, хоёрт, манай улс байна даа. Магадгүй биднийг ингээд ярихаар энэ нөхөр шонхорын наймааг дэмждэг хүн байна гэж бодож магад юм. Бид шонхорын худалдааг дэмжихгүй, гэхдээ энэ шувуу бол байгалийн нөхөн төлждөг баялаг, дээр нь манай улсын Засгийн газар энэ шувууг зарах, бэлэглэхээ зогсоохгүй нь ойлгомжтой тул шувуундаа хэрэгтэй хамгийн зөв шийдлийг эрж олох шаардлагатай байгаа юм. Шонхор шувууны ачаар манай дэд бүтцийн хөгжилд хэчнээн хөрөнгө оруулалт орж ирэв. Ингээд бодохоор нэг талаар их буянтай шувуу, нөгөө талаар жаахан азгүй шувуу шүү. Бид судлаач хүмүүс тул яавал энэ идлэг шонхорын худалдаа, бэлэглэлийг байгаль дахь популяцид сөрөг нөлөөлөлгүй явуулах вэ гэдэг арга олохыг л хичээж байна. Үүний шийдэл нь хиймэл үүр байлаа. Тэр гадагш гаргаад, тогонд цохиулж үхээд байгаа шувуудыг энэ хиймэл үүрэнд жил бүр бойжиж байгаа ангаахайнууд нөхөж байна гэхэд бараг л буруудахгүй болов уу.
Ховор шувуудын популяцийг хиймэл үүрний тусламжтайгаар үржлийг нь тэтгэж тоо толгойг өсгөдөг практик маш олон оронд бий. Манай оронд идлэг шонхорт хиймэл үүр барьж өгөх ажлыг 1998 онд АНУ-ын эрдэмтэн Дэвид Эллис гэдэг хүн хийж эхэлсэн байдаг. Түүнээс хойш хэд хэдэн байгууллага төсөл хэрэгжүүлэн тэр ажлыг сайжруулан ажилласан. Манай хиймэл үүрний төсөл мөн адил, гэхдээ шинжлэх ухааны судалгаа сайтай бодит үр дүнтэй ажил болж чадсан.
-Идлэг шонхор өндөр хүчдэлд цохиулж үхдэг нь тоо толгой цөөрөх нэг шалтгаан болдог уу?
-Мэргэжлийн бус хүмүүс өндөр хүчдэл гэдгийг цахилгаан гэж ганц ойлголтоор ойлгоод байгаа юм. Тэр шувуу ихээр алаад байгаа нь нам хүчдэлийн буюу 6-15-ын кВ-ын дамжуулах шугам байдаг. Өндөр хүчдэлийн буюу 35-220 кВ-ын түгээх шугамд шонхор шувууд тогонд цохиулж тэр болгон үхээд байдаггүй. Бүргэд, тас, өрөвтас зэрэг том биетэй шувууд өндөр хүчдэлийн шугаманд тогонд цохиулах нь бий. Хоорондоо асар их зөрөөтэй цахилгаан шугам сүлжээний бүтцүүд. Үүнийг бас их ойлгож яримаар байгаа юм.
Ихэнхдээ идлэг шонхор, шилийн сар зэрэг махчин шувууд 15 кВ-ын шугамд цахилгаанд цохиулж, зарим тохиолдолд нисч явахдаа цахилгааны утас эсвэл шонг мөргөж үхдэг. Гол асуудал нь төмөр бетон цутгамал тулгууртай цахилгааны шонгуудын оройн бүтэц загварын алдаатай хийгдсэнээс энэ аюул нүүрлэж байна. Үүнийг засахаар БОАЖЯ-ны сайдын тушаалаар ажлын хэсэг гарсан. Энэ ажлын хэсэгт би орж ажиллаж байгаа. Энэ ажлын хүрээнд улсын хэмжээнд 6-15 кВ-ын дамжуулах шугамын стандарт гаргах, одоо байгаа шонгуудыг аюулгүй болгох хамгаалах хэрэгслийн загвар гаргахаар ажиллаж байна. Мөн энэ асуудлаар БОАЖЯ-тай хамтран эрчим хүчний дамжуулах, түгээх шугамынхантай 2013 онд үндэсний хэмжээний уулзалт хийсэн. Гадаад, дотоодын төрийн бус байгууллагуудтай санал солилцож, туршлага судалж байна. Энэ чиглэлээр олон ажил хийж ирсэн, тус бүрийнх нь тухай яривал дуусахгүй, тусдаа нэг том сэдэв болох байх.
Дашрамд хэлэхэд хиймэл үүрэнд бойжсон маш олон ангаахай шонгийн модны доороос тогонд цохиулсан байдалтай олдож байна. Бид тэднийг бойжуулаад байдаг, тэд тогонд цохиулж үхээд байдаг, Засгийн газар нь гаргаад байдаг. Манай улсын шонхорын худалдаа маань дипломат шугамаар бэлэглэх гэдэг гоё нэр зүүсэн л болохоос хэвээр байгаа шүү дээ. Энд Засгийн газар улсын нууц тогтоол гаргаад явуулаад байдаг. Цаад талдаа дипломат шугамаар хийж байгаа ажил гэж хардаг хүн дэндүү цөөн шүү. Олон улсын байгууллагууд манай улсыг шонхорын худалдаагаа яаж хийж байгааг маш сайн ажиглаж л байгаа, тэд тэнэг биш. Муу нуухаар сайн илчил гэдэг үг байдаг. Тэрийг л бодмоор байгаа юм. Судлаач хүний хувиар дахиад хэлэхэд энэ Засгийн газар, БОАЖЯамны удирдлага хиймэл үүрний төслийн туршлага, загварыг дам хүний амаар эсвэл сонин хэвлэлээр биш, бидэнтэй биечлэн уулзаад нэг сайн сонирхоод үзээсэй л гэж хүсэх юм даа.
-Гэхдээ поошиг тайрч хийсэн шонхорын тэр үүрнүүд шаардлага хангахгүй, тал хээрийн салхи ихтэй нутагт хүйтэн төмөр дотор шувуу өвөлжих боломжгүй гэсэн шүүмжлэл гардаг. Энэ талаар та юу хэлэх бол?
-Саяхан танай сонинд төмрөөр хийсэн хиймэл үүрэн дотор ангаахайнууд бараг л шарагдаж үхдэг байх магадлалтай гэсэн маягийн сэтгэгдэл МУИС-ийн багш, шувуу судлаач, доктор С.Гомбобаатар бичсэн байсан. Энэ их хариуцлагагүй мэдээлэл юм. Учир нь нэгд, үүр өөрөө битүү сав бас биш, том амтай, хажуудаа агаарын солилцоо чөлөөтэй нэвтрэх салхивч нүхнүүдтэй, түүгээрээ тэр дулаан зохицуулагддаг, хоёрт дээвэртэй тул харин ч халуун нар ангаахайнууд дээр шууд тусахаас хамгаална, гуравт хагас битүү үүр тул ангаахай хүчтэй салхинд цохиулах, хийсч унах аюулгүй, дөрөвт хиймэл үүрэн дэх шонхорын үржлийн амжилт байгалийн үүрнийхээс арай илүү байдаг. Ер нь шонхор шувууд тэдгээр үүрүүдийг өөрсдөө сонгож ашиглаж байгаа, тэдэнд байгалийн үүр гэсэн сонголт бас бий. Ухаалаг амьтан болохоор хаана юунд үүрлэхээ ер нь мэднэ дээ. Зун гадаа агаарын температур +35 хүрэх тэр үед идлэгийн ангаахайнууд аль хэдийнэ том болдогоо болоод үүрээ орхисон байдаг. Мэдээж өвөл ангаахай үүрэнд байхгүй. Гэхдээ бие гүйцсэн шувуу хааяа ирж хоноглодог, учир нь тэдэнд өвөл нөмөр нөөлөгтэй тухтай оромж болдог. Ер нь төмөр үүрнээс болоод дотор нь шувууд үхээд байвал бид энэ ажлыг үргэлжлүүлэхгүй зогсоох л байсан шүү дээ.
Ер нь поошиг хэрэглэдэг нь бас учиртай л даа. Нэгдүгээрт поошиг нь удаан жилийн настай. Хоёрдугаарт барихад амархан, зардал бага гарна. Гуравдугаарт, идлэг шонхор, шилийн сар нь төмөр, мод, бетон бүтэц зэрэгт хамаагүй үүрлэдэг шувуу. Поошиг бол витафитийн жүүсний сав учраас ямар нэгэн хортой нөлөөгүй. Үйлдвэрээс нь шууд худалдаж аваад үүр хийсэн. Би түрүүнд хэлсэн, үүрний дөрвөн загварыг туршсан гэж. Дээр нь тэдэнд байгалийн үүр зөндөө байгаа. Тэгэхээр шонхорын үүр бол хүний сонголт биш. Бид загвар гаргаад шувуунд сонголтыг нь олгосон.
Манай хиймэл үүрэн дотор тухайн газрын хөрснөөс дэвссэн байх учраас шувуу тэрийг хонхойлоод шууд үүрлэх боломжтой. Хүмүүс шонхор шувууг авчраад хүчээр үүрэнд байлгаад байгаа юм биш, шувууны сонголтын асуудал. Шувуу тэр үүрэнд үүрлэхгүй ч байж болно шүү дээ. Хиймэл үүрэнд бойжсон ангаахайнууд нүүдэллэж, хаа байсан Төвдийн өндөрлөг орж өвөлжөөд буцаад ирж байгаа нь эрүүл саруул бойжсоных. Өнгөрсөн жил 10 бодгаль шилийн сарын ангаахайд дохио дамжуулагч зүүсэн, бас л асуудалгүй одоо энд тэнд явж л байна.
-Шонхор шувууны тооллого хийх хэцүү гэсэн. Танай төв ийм оролдлого хийж байв уу?
-Манайх бие даасан тооллого хийж үзээгүй. Ийм оролдлого хийж байсангүй. Юуны өмнө энэ ажлыг хийх шаардлагыг маш сайн гаргаж өгөх хэрэгтэй. Хуулиндаа амьтдаа тодорхой хэдэн жил болоод тоолно гээд заачихсан тул тооллого хийх ёстой гэдэг. Би үүнтэй санал тэр болгон нийлдэггүй. Мэдээж зарим тал дээр нийлэх зүйл байлгүй яахав. Ер нь хууль дагах ёстой бол бүх амьтдаа тоолох хэрэгтэй биз дээ. Өнөөгийн эдийн засаг, хүний нөөцийн хувьд арай л хүндрэлтэй асуудал. Ер нь шонхор тоолох гэдэг хүн хүч, орон зай, урт хугацаа, зардал их шаардсан ажил. БОАЖЯ-наас өнгөрсөн хугацаанд хэд хэдэн удаа тооллого зохион байгуулсан. Хамгийн сүүлийн тооллогыг ШУА-ийн Биологийн хүрээлэн, МУИС, Шувуу судлалын нийгэмлэг хамтран хийсэн байдаг.
Ер нь зэрлэг амьтны популяцийн тооллогын дүн байнга асуудалтай байдаг. Учир нь мэргэжлийн үүднээс авч үзэхэд тэрхүү гаргасан тоо хэр үнэмшилтэй вэ гэхэд хэцүү. Нэгдүгээрт, хээрийн судалгаагаар үзэгдэн бүртгэгдсэн шувууд бол Монгол дахь хамгийн доод талын тоо байх ёстой. Тэр тоогоо явсан газар нутагтай харьцуулсны үндсэнд багцаалсан дүнг гаргадаг юм. Гэтэл тооллогын хугацаа буруу сонгосноос болоод сүүлийн тооллогод арай л өндөр гарчихшиг болов уу гэж бодож байна. Учир нь сүүлийн тооллогыг 6-7 сард явуулсан, өөрөөр хэлбэл тухайн жилийн нисгэл ангаахайнууд ихээр тоологдсон байх бүрэн үндэслэлтэй. Ийм судалгаан дээр үндэслэж Засгийн шийдвэр гарах жаахан тусгүй л байгаа юм. Тиймээс идлэг шонхорын тооллогыг хугацаанд шахагдалгүй, мэргэжлийн хүмүүс хийх ёстой юм. Хэрэв тооллогын дүн зөвхөн гадагш гаргах шонхорын тоог тогтооход хэрэгтэй байгаа бол хиймэл үүрэнд бойжсон ангаахайнуудын тоог барихад хангалттай. Тэртээ тэргүй хиймэл үүр төсөл олон улсад хүлээн зөвшөөрөгдөөд дэмжигдсэн ажил тул хэн ч буруутгахгүй. Харин ч дэмжинэ. Иймд тусад нь асар их зардал болж тооллого хийх хэрэггүй. Хэрэв би мэддэг байсан бол тэгэх л байсан. Харин тэр хэмнэсэн мөнгөөрөө хотон, мазаалай, цаа буга, хандгай мэтийн нэн ховор амьтдаа тоолох, хамгаалахад зарцуулна.
Ч.Үл-Олдох
Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин
Б.Нямбаяр: Худалдааг зогсоосон гэчихээд шонхор шувуугаа гаргасаар байна
Bolod.mn
Сэтгэгдэл (0)
Уншигчдын оруулсан сэтгэгдлийн талаар манай сайт хариуцлага хvлээхгvй болохыг анхаарна уу. Үгийн санд шүүлтүүр хийсэн болно
Г.Занданшатар: Мал аж ахуйд тулгамдаж буй асуудлыг хоршиж, нэгдэх арга замаар л шийдвэрлэж чадна 18:48 “Шинэ хоршоо” хөдөлгөөн арга хэмжээнд хот, хөдөөгийн 3100 гаруй малчид, хоршоологчид хөдөө аж ахуйн салбарт тулгамдаж буй асуудлын талаар ярилцаж, туршлагаа солилцож байна. Улсын Их Х урлын дарга Г.Занданшатар өнөөдөр /2024.04.26/ “Шинэ хоршоо” хөдөлгөөний нээлтэд оролцож үг хэллээ.
“Шинэ хоршоо” хөдөлгөөн арга хэмжээнд хот, хөдөөгийн 3100 гаруй малчид, хоршоологчид хөдөө аж ахуйн салбарт тулгамдаж буй асуудлын талаар ярилцаж, туршлагаа солилцож байна. Улсын Их Х урлын дарга Г.Занданшатар өнөөдөр /2024.04.26/ “Шинэ хоршоо” хөдөлгөөний нээлтэд оролцож үг хэллээ.
»»
Уур амьсгалын өөрчлөлтийг даван туулах болон жендэрийн мэдрэмжтэй бодлогоор дамжуулан хөдөөгийн охид, эмэгтэйчүүдийн жендэрийн тэгш байдлыг сайжруулах нь" төслийн нээлт боллоо 18:09 Монгол Улсын Засгийн газар, Жендэрийн Үндэсний хорооны Ажлын алба, Азийн Хөгжлийн банк хамтран хэрэгжүүлж буй “Уур амьсгалын өөрчлөлтийг даван туулах болон жендэрийн мэдрэмжтэй бодлогоор дамжуулан хөдөөгийн охид, эмэгтэйчүүдийн жендэрийн тэгш байдлыг сайжруулах нь” төслийн нээлт 2024 оны 4-р сарын 26-ны өдөр болж байна.
Монгол Улсын Засгийн газар, Жендэрийн Үндэсний хорооны Ажлын алба, Азийн Хөгжлийн банк хамтран хэрэгжүүлж буй “Уур амьсгалын өөрчлөлтийг даван туулах болон жендэрийн мэдрэмжтэй бодлогоор дамжуулан хөдөөгийн охид, эмэгтэйчүүдийн жендэрийн тэгш байдлыг сайжруулах нь” төслийн нээлт 2024 оны 4-р сарын 26-ны өдөр болж байна.
»»
Услалтын системийг шинэчлэн сайжруулах барилгын ажил Эрдэнэбүрэн дэд төслийн тендерийн урилга 17:46 Энэхүү тендер шалгаруулалтад зөвхөн дор дурдсан чадварын үндсэн шаардлагыг хангасан эрх бүхий тендерт оролцогч оролцоно.
Энэхүү тендер шалгаруулалтад зөвхөн дор дурдсан чадварын үндсэн шаардлагыг хангасан эрх бүхий тендерт оролцогч оролцоно.
»»
Шинэ зуун Энтертайнментын 25 жилийн ойд зориулсан" БҮХ ОДДЫН НЭГДСЭН ШОУ" тоглолт болно 17:14 Шинэ зуун Энтертайнментын 25 жилийн ойд зориулсан БҮХ ОДДЫН НЭГДСЭН ШОУ тоглолт 2024 оны 5-р сарын 5-нд UB Palace-ийн концертын их танхимд болно.
Шинэ зуун Энтертайнментын 25 жилийн ойд зориулсан БҮХ ОДДЫН НЭГДСЭН ШОУ тоглолт 2024 оны 5-р сарын 5-нд UB Palace-ийн концертын их танхимд болно.
»»
Ботаникийн эцсээс Улиастайн гүүр хүртэлх авто замыг хааж, хэсэгчилсэн засвар, шинэчлэлт хийнэ 16:57 Баянзүрх дүүргийн 10 дугаар хороо, Амгалангийн авто замын хэсэгчилсэн засвар, шинэчлэлтийн ажлын нэгдүгээр хэсэг /Ботаникийн эцсээс Төмөр Замын гарам/
Баянзүрх дүүргийн 10 дугаар хороо, Амгалангийн авто замын хэсэгчилсэн засвар, шинэчлэлтийн ажлын нэгдүгээр хэсэг /Ботаникийн эцсээс Төмөр Замын гарам/
»»
Тендерийн урилга 16:55 Дэлгэрэнгүй мэдээлэл авах болон тендерийн баримт бичигтэй танилцах сонирхолтой эрх бүхий тендерт оролцогч нь дараах хаягаар хандана:
Дэлгэрэнгүй мэдээлэл авах болон тендерийн баримт бичигтэй танилцах сонирхолтой эрх бүхий тендерт оролцогч нь дараах хаягаар хандана:
»»
Автомашины нүүрсэн яндан хилээр гаргахыг хориглолоо 16:09 УИХ-ын гишүүн Г.Тэмүүлэн нарын өргөн мэдүүлсэн Улсын хилээр нэвтрүүлэхийг хориглох, тарифын бус бусад
УИХ-ын гишүүн Г.Тэмүүлэн нарын өргөн мэдүүлсэн Улсын хилээр нэвтрүүлэхийг хориглох, тарифын бус бусад
»»
Оршин суугаа хаягаасаа өөр газар ажилладаг сонгогчдын асуудлыг хуулиар зохицуулах шаардлагатай гэв 16:04 Сонгуулийн ерөнхий хороо байнга оршин суугаа хаягаасаа өөр газар ажилладаг иргэдийн сонгох эрхийг хангах чиглэлээр Ажлын хэсэг байгуулж Хүний эрхийн үндэсний комисстой хамтран ажиллаж байгаа юм.
Сонгуулийн ерөнхий хороо байнга оршин суугаа хаягаасаа өөр газар ажилладаг иргэдийн сонгох эрхийг хангах чиглэлээр Ажлын хэсэг байгуулж Хүний эрхийн үндэсний комисстой хамтран ажиллаж байгаа юм.
»»
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэд ИБУИНХУ-ын гадаад хэрэг, хамтын нөхөрлөл, хөгжлийн сайд Дэвид Камерон бараалхав 15:45 Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэд манай улсад албан ёсны айлчлал хийж буй Их Британи, Умард Ирландын Нэгдсэн Хаант Улсын Гадаад хэрэг, хамтын нөхөрлөл, хөгжлийн сайд Дэвид Камерон бараалхав.
Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэд манай улсад албан ёсны айлчлал хийж буй Их Британи, Умард Ирландын Нэгдсэн Хаант Улсын Гадаад хэрэг, хамтын нөхөрлөл, хөгжлийн сайд Дэвид Камерон бараалхав.
»»
ХХААХҮЯ: Худалдан авалтын мэргэжилтэнг ажилд урьж байна 13:37 Төслийн хүрээнд Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамнаас дараах чиг үүргийг хэрэгжүүлэх мэргэшсэн бараа, бүтээгдэхүүн худалдан авах мэргэжилтэн шалгаруулж авна.
Төслийн хүрээнд Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамнаас дараах чиг үүргийг хэрэгжүүлэх мэргэшсэн бараа, бүтээгдэхүүн худалдан авах мэргэжилтэн шалгаруулж авна.
»»
Хэвлэл мэдээллийн байгууллагын удирдлага, сэтгүүлчид Онцгой байдлын байгууллагын үйл ажиллагаатай танилцлаа 12:32 Онцгой байдлын байгууллагын 20 жилийн ойг тохиолдуулан албаны үйл ажиллагаа, алба хаагчдын ажил, мэргэжлийн онцлогийг таниулах арга хэмжээг хэвлэл мэдээллийн байгууллагын ажилтнуудыг оролцуулан зохион байгууллаа.
Онцгой байдлын байгууллагын 20 жилийн ойг тохиолдуулан албаны үйл ажиллагаа, алба хаагчдын ажил, мэргэжлийн онцлогийг таниулах арга хэмжээг хэвлэл мэдээллийн байгууллагын ажилтнуудыг оролцуулан зохион байгууллаа.
»»
Авто замын нүхэн эвдрэл засварлах ажил үргэлжилж байна 12:17 2024 онд нийслэлийн замын сангийн хөрөнгөөр нийт 17 байршилд хотын гол болон туслах гудамж, замуудын шинэчлэлтийн ажлыг хийнэ.
2024 онд нийслэлийн замын сангийн хөрөнгөөр нийт 17 байршилд хотын гол болон туслах гудамж, замуудын шинэчлэлтийн ажлыг хийнэ.
»»
Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамнаас зөвлөх үйлчилгээний тухай зарлал 12:03 Уг төслийн гол зорилго нь ногоочдын орлогыг нэмэгдүүлэх, газар тариалан эрхлэхэд нь дэмжлэг үзүүлэх юм.
Уг төслийн гол зорилго нь ногоочдын орлогыг нэмэгдүүлэх, газар тариалан эрхлэхэд нь дэмжлэг үзүүлэх юм.
»»
БНХАУ-д суух элчин сайд Т.Бадралыг эгүүлэн татаж, УИХ-ын гишүүн Н.Энхболдыг томилох асуудлыг хэлэлцэнэ 11:59 УИХ-ын хаврын ээлжит чуулганы хуралдаан Төрийн ордонд эхэллээ.
УИХ-ын хаврын ээлжит чуулганы хуралдаан Төрийн ордонд эхэллээ.
»»
Бөжүн 26-6 газрын тосны ордын өрөмдлөг эхэлжээ 11:49 Бөхай тэнгисийн газрын тосны орд болох Бөжүн 26-6 газрын тосны ордын эхний шатны төслийн ажлыг эхлүүлж, дэлхийн хамгийн том метаморф нефтийн ордыг ашиглах гараа тавигджээ.
Бөхай тэнгисийн газрын тосны орд болох Бөжүн 26-6 газрын тосны ордын эхний шатны төслийн ажлыг эхлүүлж, дэлхийн хамгийн том метаморф нефтийн ордыг ашиглах гараа тавигджээ.
»»
НӨАТ-ын буцаан олголтыг энэ 7 хоногтоо багтааж шилжүүлнэ гэв 11:47 Нэмэгдсэн өртгийн албан татварын буцаан олголт улирал улирлаар нь иргэдийн дансанд шилжүүлдэг.
Нэмэгдсэн өртгийн албан татварын буцаан олголт улирал улирлаар нь иргэдийн дансанд шилжүүлдэг.
»»
Элсэлтийн шалгалтын бүртгэл өнөөдөр дуусна 11:40 Боловсрол, шинжлэх ухааны сайдын 2024 оны хоёрдугаар сарын 16-ны өдрийн А/66 дугаар тушаалаар батлагдсан
Боловсрол, шинжлэх ухааны сайдын 2024 оны хоёрдугаар сарын 16-ны өдрийн А/66 дугаар тушаалаар батлагдсан
»»
Казакстан гэр бүлийн хүчирхийлэлтэй тэмцэх хуулиа чангатгав 11:27 Казакстаны эдийн засгийн сайд асан Куандык Бишимбаев эхнэр 31 настай Салтанат Нукеновын амь насыг онц хэрцгийгээр
Казакстаны эдийн засгийн сайд асан Куандык Бишимбаев эхнэр 31 настай Салтанат Нукеновын амь насыг онц хэрцгийгээр
»»
“Монгол Улсын шүүх эрх мэдлийн хөгжлийн бодлого батлах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийг батлав 11:06 Улсын Их Хурлын 2024 оны хаврын ээлжит чуулганы өнөөдрийн /2024.04.25/ үдээс хойших нэгдсэн хуралдаанаар арван асуудал хэлэлцэн шийдвэрлэв.
Улсын Их Хурлын 2024 оны хаврын ээлжит чуулганы өнөөдрийн /2024.04.25/ үдээс хойших нэгдсэн хуралдаанаар арван асуудал хэлэлцэн шийдвэрлэв.
»»
IDU: Монголын ардчилал нэн эгзэгтэй “саарал” түвшинд байна 11:05 Азийн цээжинд ардчиллын баян бүрд болж олон улсад жишиг болж байсан Монгол Улсад ардчилал тогтвортой бэхжиж
Азийн цээжинд ардчиллын баян бүрд болж олон улсад жишиг болж байсан Монгол Улсад ардчилал тогтвортой бэхжиж
»»
Энэтхэг: Сонгогчдыг татахын тулд үнэгүй шар айргаар үйлчилж байна 10:03 Хүн төрөлхтөний хамгийн том сонгууль буюу Энэтхэгийн парламентын сонгууль энэ сарын 19-нд эхэлсэн.
Хүн төрөлхтөний хамгийн том сонгууль буюу Энэтхэгийн парламентын сонгууль энэ сарын 19-нд эхэлсэн.
»»
Вьетнамын шингэн хүнсний томоохон бизнесмэн $40 саяын луйврын хэргээр найман жилийн хорих ял сонсов 09:45 Вьетнамын шүүх өчигдөр шингэн хүнсний томоохон компанийн эзнийг $40 саяын луйврын хэрэгт буруутгаж, найман жилийн хорих ял оноожээ.
Вьетнамын шүүх өчигдөр шингэн хүнсний томоохон компанийн эзнийг $40 саяын луйврын хэрэгт буруутгаж, найман жилийн хорих ял оноожээ.
»»
Услалтын системийг шинэчлэн сайжруулах барилгын ажил Эрдэнэбүрэн дэд төслийн тендерийн урилга 22:54 Энэхүү тендер шалгаруулалтад зөвхөн дор дурдсан чадварын үндсэн шаардлагыг хангасан эрх бүхий тендерт оролцогч оролцоно.
Энэхүү тендер шалгаруулалтад зөвхөн дор дурдсан чадварын үндсэн шаардлагыг хангасан эрх бүхий тендерт оролцогч оролцоно.
»»
ПАРИС 2024: Сена мөрний ус цэвэршүүлэх байгууламжийг ашиглалтад оруулжээ 22:52 Францын Ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон олимпоос өмнө Сена мөрний ус цэвэршүүлэх байгууламжийг ашиглалтад оруулах үүрэг өгсөн билээ.
Францын Ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон олимпоос өмнө Сена мөрний ус цэвэршүүлэх байгууламжийг ашиглалтад оруулах үүрэг өгсөн билээ.
»»
Тендерийн урилга 22:33 Дэлгэрэнгүй мэдээлэл авах болон тендерийн баримт бичигтэй танилцах сонирхолтой эрх бүхий тендерт оролцогч нь дараах хаягаар хандана:
Дэлгэрэнгүй мэдээлэл авах болон тендерийн баримт бичигтэй танилцах сонирхолтой эрх бүхий тендерт оролцогч нь дараах хаягаар хандана:
»»
ХХААХҮЯ: Худалдан авалтын мэргэжилтэнг ажилд урьж байна 21:29 Төслийн хүрээнд Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамнаас дараах чиг үүргийг хэрэгжүүлэх мэргэшсэн бараа, бүтээгдэхүүн худалдан авах мэргэжилтэн шалгаруулж авна.
Төслийн хүрээнд Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамнаас дараах чиг үүргийг хэрэгжүүлэх мэргэшсэн бараа, бүтээгдэхүүн худалдан авах мэргэжилтэн шалгаруулж авна.
»»
Б.Оргил-Эрдэнэ: Согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ ёс зүйгүй үйлдэл гаргасандаа уучлалт хүсч байна 17:13 Өчигдөр олон нийтийн сүлжээнд "Ice Top" хамтлагийн гишүүн Б.Оргил-Эрдэнэ Макаод зүй бус авирлаж буй бичлэг цацагдсан.
Өчигдөр олон нийтийн сүлжээнд "Ice Top" хамтлагийн гишүүн Б.Оргил-Эрдэнэ Макаод зүй бус авирлаж буй бичлэг цацагдсан.
»»
"Цэцэг" хамтлаг 40-н жилийн дараа дахин тайзнаа 16:59 "Найзуудаа найзуудаа ирээрэй"
"Найзуудаа найзуудаа ирээрэй"
»»
Ерөнхийлөгч асан Ц.Элбэгдоржийг яллагдагчаар татах санал хүргүүлсэн гэв 16:22 Цагдаагийн байгууллагаас өнөөдөр “Ачит Ихт” ХХК-тай холбоотой хэргийн мөрдөн шалгах ажиллагааны явцын талаар мэдээлэл хийлээ.
Цагдаагийн байгууллагаас өнөөдөр “Ачит Ихт” ХХК-тай холбоотой хэргийн мөрдөн шалгах ажиллагааны явцын талаар мэдээлэл хийлээ.
»»
Жо Байден TikTok-ийг АНУ-д хориглож магадгүй хуульд гарын үсэг зурлаа 14:52 АНУ-ын төлөөлөгчдийн танхим бямба гарагт /2024.04.20/ дөрвөн хуулийн төсөл бүхий багцыг дэмжсэн. Эхний гурван төсөл нь Украин, Израил, Энэтхэг-Номхон далай дахь АНУ-ын холбоотнуудад цэргийн тусламж илгээх тухай байсан юм.
АНУ-ын төлөөлөгчдийн танхим бямба гарагт /2024.04.20/ дөрвөн хуулийн төсөл бүхий багцыг дэмжсэн. Эхний гурван төсөл нь Украин, Израил, Энэтхэг-Номхон далай дахь АНУ-ын холбоотнуудад цэргийн тусламж илгээх тухай байсан юм.
»»
Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамнаас зөвлөх үйлчилгээний тухай зарлал 14:21 Уг төслийн гол зорилго нь ногоочдын орлогыг нэмэгдүүлэх, газар тариалан эрхлэхэд нь дэмжлэг үзүүлэх юм.
Уг төслийн гол зорилго нь ногоочдын орлогыг нэмэгдүүлэх, газар тариалан эрхлэхэд нь дэмжлэг үзүүлэх юм.
»»
Д.Трамп: Жо Байден еврейчүүдийг ч, палестинчуудыг ч үзэн яддаг 14:10 АНУ-ын Ерөнхийлөгч асан Доналд Трамп “Ерөнхийлөгч Жо Байден еврейн ард түмнийг ч, Палестины ард түмнийг ч үзэн яддаг” гэж сошиал хуудсандаа бичжээ.
АНУ-ын Ерөнхийлөгч асан Доналд Трамп “Ерөнхийлөгч Жо Байден еврейн ард түмнийг ч, Палестины ард түмнийг ч үзэн яддаг” гэж сошиал хуудсандаа бичжээ.
»»
Түрээсийн орон сууцны оршин суугчийг сонгон шалгаруулах журмын санал боловсруулав 14:00 НЗДТГ болон БНСУ-ын Экспорт-Импортын банк хамтран хэрэгжүүлж буй “Баянголын ам түрээсийн орон сууцны хороолол барих төсөл”-ийн хэрэгжүүлэгч талууд уулзалт зохион байгууллаа.
НЗДТГ болон БНСУ-ын Экспорт-Импортын банк хамтран хэрэгжүүлж буй “Баянголын ам түрээсийн орон сууцны хороолол барих төсөл”-ийн хэрэгжүүлэгч талууд уулзалт зохион байгууллаа.
»»
ХХААХҮЯ: Зөвлөх үйлчилгээний ажлын зар 13:54 Зөвлөх үйлчилгээний нэр: Барилгын ажлын хяналтын баг
Зөвлөх үйлчилгээний нэр: Барилгын ажлын хяналтын баг
»»
Бизнест тань давуу тал нэмэх ногоон зээл 13:17 Аливаа улс орны хөгжил, хүн ардын ахуй амьдралд барилгын салбар чухал үүрэг гүйцэтгэдэг билээ. Дэлхийн дулаарал, уур амьсгалын өөрчлөлттэй нүүр тулж буй энэ цаг
Аливаа улс орны хөгжил, хүн ардын ахуй амьдралд барилгын салбар чухал үүрэг гүйцэтгэдэг билээ. Дэлхийн дулаарал, уур амьсгалын өөрчлөлттэй нүүр тулж буй энэ цаг
»»
НҮБ-ын найм дахь Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Бан Ги Мүн Монголд хүрэлцэн ирээд байна 12:34 Дэлхийн 11 улс орны 300 гаруй зочид төлөөлөгч оролцож буй “Алтай дамнасан тогтвортой байдлын яриа хэлэлцээ” сэдэвт олон улсын чуулга уулзалт өнөөдөр Улаанбаатар хотноо эхэлсэн.
Дэлхийн 11 улс орны 300 гаруй зочид төлөөлөгч оролцож буй “Алтай дамнасан тогтвортой байдлын яриа хэлэлцээ” сэдэвт олон улсын чуулга уулзалт өнөөдөр Улаанбаатар хотноо эхэлсэн.
»»
Хоёр дахь удаагийн “Алтай дамнасан тогтвортой байдлын яриа хэлэлцээ” олон улсын чуулга уулзалт эхэллээ 11:58 Монгол Улсын Их Хурал, Америкийн Нэгдсэн Улсын Стэнфордын Их сургууль, Бүгд Найрамдах Солонгос Улсын “Бан Ги Мүн” сан хамтран зохион байгуулж буй “Алтай дамнасан
Монгол Улсын Их Хурал, Америкийн Нэгдсэн Улсын Стэнфордын Их сургууль, Бүгд Найрамдах Солонгос Улсын “Бан Ги Мүн” сан хамтран зохион байгуулж буй “Алтай дамнасан
»»
Монгол Улсад бэлэн гоймон үйлдвэрлэх зөвшөөрөлтэй 90 аж ахуйн нэгж 17 улсаас бэлэн гоймон импортолдог 11:51 Нийслэлийн прокурорын газраас Нийслэлийн эрүүл мэндийн газартай хамтран Сүхбаатар, Хан-Уул, Баянгол, Баянзүрх,
Нийслэлийн прокурорын газраас Нийслэлийн эрүүл мэндийн газартай хамтран Сүхбаатар, Хан-Уул, Баянгол, Баянзүрх,
»»
СЭРЭМЖЛҮҮЛЭГ: 12 настай хүү угаартаж нас барсан ба ээж нь ухаан ороогүй байна 11:37 2024 оны дөрөвдүгээр сарын 21-ний өдрийн 10:25 цагт Сонгинохайрхан дүүргийн 41 дүгээр хороо буюу Баруун салаанд
2024 оны дөрөвдүгээр сарын 21-ний өдрийн 10:25 цагт Сонгинохайрхан дүүргийн 41 дүгээр хороо буюу Баруун салаанд
»»
Одон орончид Дэлхийн вангийн гадаргуу дээрх асар том "зүрхний" нууцыг тайлжээ 11:22 Швейцарийн одон орончид Берны их сургууль болон Үндэсний одон орон судлалын PlanetS төвийн эрдэмтдийн хамт
Швейцарийн одон орончид Берны их сургууль болон Үндэсний одон орон судлалын PlanetS төвийн эрдэмтдийн хамт
»»
АН-аас Х.Баттулгыг хөөхийг шаардаж, зарим нь иргэдийн 1072 хувьцааг хуурч авсандаа уучлалт гуй гэв 11:19 АН-ынхан хэд хэдэн фракц болж эвлэлдэн нэгдэж чаддаггүй. Тэгвэл өнөөдөр тус намын зарим гишүүд намаасаа гарч буйгаа илэрхийлэв.
АН-ынхан хэд хэдэн фракц болж эвлэлдэн нэгдэж чаддаггүй. Тэгвэл өнөөдөр тус намын зарим гишүүд намаасаа гарч буйгаа илэрхийлэв.
»»
Төв аймагт 11 настай хүү айлын морь хөлсөлж унахдаа чирэгдэж, амь насаа алджээ 11:02 Төв аймгийн Борнуур суманд өчигдөр /2024.04.25/ 11 настай хүү айлын морь гуйж, хөлсөлж унажээ. Улмаар мориноос унаж, чирэгдсэн байдалтай амь насаа алдсан байна.
Төв аймгийн Борнуур суманд өчигдөр /2024.04.25/ 11 настай хүү айлын морь гуйж, хөлсөлж унажээ. Улмаар мориноос унаж, чирэгдсэн байдалтай амь насаа алдсан байна.
»»
ХҮН намаас татгалзаж буй гишүүдийн цуваа үргэлжлэв 10:42 Сонгууль-2024 болоход хоёр сарын хугацаа үлдээд буй билээ. Тэгвэл улс төрчдийн дунд сонгуулийн халуухан тулаантай
Сонгууль-2024 болоход хоёр сарын хугацаа үлдээд буй билээ. Тэгвэл улс төрчдийн дунд сонгуулийн халуухан тулаантай
»»
ҮАГ-т бие даан нэр дэвшигч 77 иргэн мөрийн хөтөлбөрөө хянуулахаар ирүүллээ 10:09 Үндэсний аудитын газар энэ сарын 22, 23, 24-ний өдрүүдэд УИХ-ын сонгуульд оролцох бие даан нэр дэвшигч 77 иргэний мөрийн хөтөлбөрийг хүлээн авлаа.
Үндэсний аудитын газар энэ сарын 22, 23, 24-ний өдрүүдэд УИХ-ын сонгуульд оролцох бие даан нэр дэвшигч 77 иргэний мөрийн хөтөлбөрийг хүлээн авлаа.
»»
Хятадууд 2030 он гэхэд саран дээр хөл тавина гэжээ 10:09 Өчигдөр бую дөрөвдүгээр сарын 24-ний өглөөний 9 цагт Хятад Улсын Жючуаний хиймэл дагуул хөөргөх төвд болсон
Өчигдөр бую дөрөвдүгээр сарын 24-ний өглөөний 9 цагт Хятад Улсын Жючуаний хиймэл дагуул хөөргөх төвд болсон
»»
“Алтай дамнасан тогтвортой байдлын яриа хэлэлцээ” олон улсын чуулга уулзалт эхэллээ 10:07 “Алтай дамнасан тогтвортой байдлын яриа хэлэлцээ” олон улсын чуулга уулзалт Төрийн ордонд эхэллээ.
“Алтай дамнасан тогтвортой байдлын яриа хэлэлцээ” олон улсын чуулга уулзалт Төрийн ордонд эхэллээ.
»»
Сонсголонгийн гүүрний нэг талын зорчих хэсгийг хаана 09:49 Хан-Уул дүүргийн 8, 9-р хорооны нутаг дэвсгэрт байрлах Сонсголонгийн гүүрний зорчих хэсгийн зүүн талын /хойш/ чиглэлийн эгнээг хаахаар болжээ.
Хан-Уул дүүргийн 8, 9-р хорооны нутаг дэвсгэрт байрлах Сонсголонгийн гүүрний зорчих хэсгийн зүүн талын /хойш/ чиглэлийн эгнээг хаахаар болжээ.
»»
БНСУ-ын Кореа Их сургуультай ухаалаг хотуудын мэргэжлийн чадавхыг бэхжүүлэхээр хамтарна 09:43 Нийслэлийн Засаг даргын Эдийн засаг, дэд бүтцийн асуудал хариуцсан нэгдүгээр орлогч П.Сайнзориг болон БНСУ-ын Кореа Их сургуулийн Хот судлалын тэнхимийн декан Др. Жусок О нар хамтран ажиллах санамж бичиг байгууллаа.
Нийслэлийн Засаг даргын Эдийн засаг, дэд бүтцийн асуудал хариуцсан нэгдүгээр орлогч П.Сайнзориг болон БНСУ-ын Кореа Их сургуулийн Хот судлалын тэнхимийн декан Др. Жусок О нар хамтран ажиллах санамж бичиг байгууллаа.
»»
МЕТА компанийн төлөөлөгчдийг хүлээн авч уулзав 09:41 Сонгуулийн ерөнхий хорооны дарга П.Дэлгэрнаран, нарийн бичгийн дарга Д.Даваа-Очир болон холбогдох албан тушаалтнууд МЕТА компанийн Төв Азийн орнууд, Монгол,
Сонгуулийн ерөнхий хорооны дарга П.Дэлгэрнаран, нарийн бичгийн дарга Д.Даваа-Очир болон холбогдох албан тушаалтнууд МЕТА компанийн Төв Азийн орнууд, Монгол,
»»
К.Токаев Их Британийн Гадаад хэргийн сайд Д.Камеронтой уулзжээ 09:40 Казахстаны Ерөнхийлөгч Касым-Жомарт Токаев тус улсад албан ёсны айлчлал хийж буй Их Британи, Умард Ирландын Нэгдсэн Вант Улсын Гадаад хэрэг,
Казахстаны Ерөнхийлөгч Касым-Жомарт Токаев тус улсад албан ёсны айлчлал хийж буй Их Британи, Умард Ирландын Нэгдсэн Вант Улсын Гадаад хэрэг,
»»
Бөжүн 26-6 газрын тосны ордын өрөмдлөг эхэлжээ 11:49 Бөхай тэнгисийн газрын тосны орд болох Бөжүн 26-6 газрын тосны ордын эхний шатны төслийн ажлыг эхлүүлж, дэлхийн хамгийн том метаморф нефтийн ордыг ашиглах гараа тавигджээ.
Бөхай тэнгисийн газрын тосны орд болох Бөжүн 26-6 газрын тосны ордын эхний шатны төслийн ажлыг эхлүүлж, дэлхийн хамгийн том метаморф нефтийн ордыг ашиглах гараа тавигджээ.
»»
Казакстан гэр бүлийн хүчирхийлэлтэй тэмцэх хуулиа чангатгав 11:27 Казакстаны эдийн засгийн сайд асан Куандык Бишимбаев эхнэр 31 настай Салтанат Нукеновын амь насыг онц хэрцгийгээр
Казакстаны эдийн засгийн сайд асан Куандык Бишимбаев эхнэр 31 настай Салтанат Нукеновын амь насыг онц хэрцгийгээр
»»
Жо Байден TikTok-ийг АНУ-д хориглож магадгүй хуульд гарын үсэг зурлаа 14:52 АНУ-ын төлөөлөгчдийн танхим бямба гарагт /2024.04.20/ дөрвөн хуулийн төсөл бүхий багцыг дэмжсэн. Эхний гурван төсөл нь Украин, Израил, Энэтхэг-Номхон далай дахь АНУ-ын холбоотнуудад цэргийн тусламж илгээх тухай байсан юм.
АНУ-ын төлөөлөгчдийн танхим бямба гарагт /2024.04.20/ дөрвөн хуулийн төсөл бүхий багцыг дэмжсэн. Эхний гурван төсөл нь Украин, Израил, Энэтхэг-Номхон далай дахь АНУ-ын холбоотнуудад цэргийн тусламж илгээх тухай байсан юм.
»»
Д.Трамп: Жо Байден еврейчүүдийг ч, палестинчуудыг ч үзэн яддаг 14:10 АНУ-ын Ерөнхийлөгч асан Доналд Трамп “Ерөнхийлөгч Жо Байден еврейн ард түмнийг ч, Палестины ард түмнийг ч үзэн яддаг” гэж сошиал хуудсандаа бичжээ.
АНУ-ын Ерөнхийлөгч асан Доналд Трамп “Ерөнхийлөгч Жо Байден еврейн ард түмнийг ч, Палестины ард түмнийг ч үзэн яддаг” гэж сошиал хуудсандаа бичжээ.
»»
НҮБ-ын найм дахь Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Бан Ги Мүн Монголд хүрэлцэн ирээд байна 12:34 Дэлхийн 11 улс орны 300 гаруй зочид төлөөлөгч оролцож буй “Алтай дамнасан тогтвортой байдлын яриа хэлэлцээ” сэдэвт олон улсын чуулга уулзалт өнөөдөр Улаанбаатар хотноо эхэлсэн.
Дэлхийн 11 улс орны 300 гаруй зочид төлөөлөгч оролцож буй “Алтай дамнасан тогтвортой байдлын яриа хэлэлцээ” сэдэвт олон улсын чуулга уулзалт өнөөдөр Улаанбаатар хотноо эхэлсэн.
»»
Хятадууд 2030 он гэхэд саран дээр хөл тавина гэжээ 10:09 Өчигдөр бую дөрөвдүгээр сарын 24-ний өглөөний 9 цагт Хятад Улсын Жючуаний хиймэл дагуул хөөргөх төвд болсон
Өчигдөр бую дөрөвдүгээр сарын 24-ний өглөөний 9 цагт Хятад Улсын Жючуаний хиймэл дагуул хөөргөх төвд болсон
»»
БНСУ-ын Кореа Их сургуультай ухаалаг хотуудын мэргэжлийн чадавхыг бэхжүүлэхээр хамтарна 09:43 Нийслэлийн Засаг даргын Эдийн засаг, дэд бүтцийн асуудал хариуцсан нэгдүгээр орлогч П.Сайнзориг болон БНСУ-ын Кореа Их сургуулийн Хот судлалын тэнхимийн декан Др. Жусок О нар хамтран ажиллах санамж бичиг байгууллаа.
Нийслэлийн Засаг даргын Эдийн засаг, дэд бүтцийн асуудал хариуцсан нэгдүгээр орлогч П.Сайнзориг болон БНСУ-ын Кореа Их сургуулийн Хот судлалын тэнхимийн декан Др. Жусок О нар хамтран ажиллах санамж бичиг байгууллаа.
»»
К.Токаев Их Британийн Гадаад хэргийн сайд Д.Камеронтой уулзжээ 09:40 Казахстаны Ерөнхийлөгч Касым-Жомарт Токаев тус улсад албан ёсны айлчлал хийж буй Их Британи, Умард Ирландын Нэгдсэн Вант Улсын Гадаад хэрэг,
Казахстаны Ерөнхийлөгч Касым-Жомарт Токаев тус улсад албан ёсны айлчлал хийж буй Их Британи, Умард Ирландын Нэгдсэн Вант Улсын Гадаад хэрэг,
»»
Фүкүшима цахилгаан станцын далайд цутгаж буй усыг шинжилж эхэллээ 11:40 Олон улсын атомын энергийн агентлаг мягмар гарагаас эхлэн Фүкүшима цахилгаан станцын Номхон далайд гаргаж буй усны цацраг идэвхийн хэмжээг шинжилж эхэллээ.
Олон улсын атомын энергийн агентлаг мягмар гарагаас эхлэн Фүкүшима цахилгаан станцын Номхон далайд гаргаж буй усны цацраг идэвхийн хэмжээг шинжилж эхэллээ.
»»
Сонгуулийг луйвардсан гэж Дональд Трампыг буруутгажээ 15:11 ВАШИНГТОН, 2024 оны дөрөвдүгээр сарын 23 /AP/. Дональд Трамп порно жүжигчин Сторми Дэниэлст дуугүй
ВАШИНГТОН, 2024 оны дөрөвдүгээр сарын 23 /AP/. Дональд Трамп порно жүжигчин Сторми Дэниэлст дуугүй
»»
Тайваньд нэг хоногт 200 гаруй удаа газар хөдөлжээ 13:44
БНХАУ-д болсон үерийн улмаас дөрвөн хүн энджээ 10:06 БНХАУ-ын хамгийн их хүн амтай мужуудын нэг болох Гуандунд хүчтэй аадар бороо орсны улмаас үер болж, дөрвөн хүн амь үрэгджээ. Одоогийн байдлаар тус мужийн 110 мянга гаруй хүнийг яаралтай нүүлгэн шилжүүлээд байна.
БНХАУ-ын хамгийн их хүн амтай мужуудын нэг болох Гуандунд хүчтэй аадар бороо орсны улмаас үер болж, дөрвөн хүн амь үрэгджээ. Одоогийн байдлаар тус мужийн 110 мянга гаруй хүнийг яаралтай нүүлгэн шилжүүлээд байна.
»»
“Tesla”-ийн борлуулалт буурч, цахилгаан автомашинаа 2,000 ам.доллароор хямдруулав 18:01 “Magnificent 7” гэгддэг хамгийн том технологийн долоон компаниас “Microsoft”, “Meta platforms”, “Alphabet”, болон “Tesla”
“Magnificent 7” гэгддэг хамгийн том технологийн долоон компаниас “Microsoft”, “Meta platforms”, “Alphabet”, болон “Tesla”
»»
Франц “хязгааргүй” эрчим хүч үйлдвэрлэх чадамжтай цөмийн реактор бүтээж эхэлжээ 17:30 Парис хотын Елисей ордонд 2006 онд болсон нартай ижил хязгааргүй эрчим хүч гаргаж авах цөмийн реакторын төсөл
Парис хотын Елисей ордонд 2006 онд болсон нартай ижил хязгааргүй эрчим хүч гаргаж авах цөмийн реакторын төсөл
»»
АНУ-ын онцгой байдлын алба гал руу аврагчдаа явуулах биш, дрон нисгэн унтрааж байна 12:26 Аль ч улсад онцгой байдлын алба хаагчдыг хамгийн эрсдэлтэй ажил эрхэлдэгт тооцдог. Хаана ямар гамшиг, аюулт үзэгдэл
Аль ч улсад онцгой байдлын алба хаагчдыг хамгийн эрсдэлтэй ажил эрхэлдэгт тооцдог. Хаана ямар гамшиг, аюулт үзэгдэл
»»
Газын зурваст амиа алдсан хүний тоо 34049 болжээ 11:55 Палестины яаралтай тусламжийнхан хамгийн сүүлд Хан-Юнис дэх эмнэлгийн цогцолборт болсон
Палестины яаралтай тусламжийнхан хамгийн сүүлд Хан-Юнис дэх эмнэлгийн цогцолборт болсон
»»
Казахстанд үерийн улмаас 634 цооногийн олборлолтыг түр зогсоожээ 14:07 Казахстаны хоёр бүс нутагт газрын тос олборлодог компаниуд үерийн гамшгийн улмаас 634 цооногийн ажиллагааг түр зогсоожээ. Тус улсын Эрчим хүчний яам мэдээлснээр,
Казахстаны хоёр бүс нутагт газрын тос олборлодог компаниуд үерийн гамшгийн улмаас 634 цооногийн ажиллагааг түр зогсоожээ. Тус улсын Эрчим хүчний яам мэдээлснээр,
»»
Японд газар хөдлөлтийн улмаас 9 хүн гэмтжээ 13:52 Япон Улсын баруун өмнөд хэсэгт хүчтэй газар хөдлөлт болж, есөн хүн хөнгөн гэмтэн, усны хоолойн шугам сүлжээ эвдэрч, хөрсний гулгалт үүссэн байна.
Япон Улсын баруун өмнөд хэсэгт хүчтэй газар хөдлөлт болж, есөн хүн хөнгөн гэмтэн, усны хоолойн шугам сүлжээ эвдэрч, хөрсний гулгалт үүссэн байна.
»»
Казахстан улсад гэр бүлийн хүчирхийллийн улмаас жилд 80 гаруй эмэгтэй амиа алддаг 10:46 Эхнэрээ найман цагийн турш зэрлэг балмадаар зодож хөнөөсөн Казахстан улсын Эдийн засгийн сайд асан Куандык Бишимбаевыг
Эхнэрээ найман цагийн турш зэрлэг балмадаар зодож хөнөөсөн Казахстан улсын Эдийн засгийн сайд асан Куандык Бишимбаевыг
»»
“Их-7” сайдууд Ойрхи Дорнодын асуудлаар хуралдаж байна 08:27 “Их-7” бүлгийн гадаад хэргийн сайд нар Иранаас Израиль руу хийсэн томоохон дайралтад ямар хариу өгөх талаар хэлэлцэж байна. Японы Гадаад хэргийн сайд Камикава Йоко "Их 7"-ын хурлын үеэр Иран,
“Их-7” бүлгийн гадаад хэргийн сайд нар Иранаас Израиль руу хийсэн томоохон дайралтад ямар хариу өгөх талаар хэлэлцэж байна. Японы Гадаад хэргийн сайд Камикава Йоко "Их 7"-ын хурлын үеэр Иран,
»»
Ахмадуудад туслах робот хүүг зохион бүтээжээ 14:45 Германий “Navel Robotics” гэх гарааны компани өндөр настнуудын асрамжийн газарт ашиглах зориулалттай робот үйлдвэрлэж эхэлжээ.
Германий “Navel Robotics” гэх гарааны компани өндөр настнуудын асрамжийн газарт ашиглах зориулалттай робот үйлдвэрлэж эхэлжээ.
»»
Газар тариалан, гурилын үйлдвэрлэл жилд 3-4% ашигтай. Харин уул уурхайн үйлдвэрлэл 40-50% ашигтай 20:57
Дубай хотод “нисдэг хүмүүс”-ийн анхны уралдаан зохион байгуулагджээ 14:35 Арабын Нэгдсэн Эмират Улсын Дубай хотод өчигдөр анх удаагаа “нисдэг хүмүүс”-ийн уралдаан зохион байгуулагджээ.
Арабын Нэгдсэн Эмират Улсын Дубай хотод өчигдөр анх удаагаа “нисдэг хүмүүс”-ийн уралдаан зохион байгуулагджээ.
»»
ОХУ-ын Алс Дорнодын Сахалин мужид их хэмжээний цас орсон байна 11:28 ОХУ-ын Алс Дорнодын Сахалин мужид энэ сарын 24-ний өдрөөс эхлэн их хэмжээний цасан шуурга гурван өдөр үргэлжилж, урд өмнө нь болж байгаагүй байгалийн аюулт үзэгдэл тохиолоо.
ОХУ-ын Алс Дорнодын Сахалин мужид энэ сарын 24-ний өдрөөс эхлэн их хэмжээний цасан шуурга гурван өдөр үргэлжилж, урд өмнө нь болж байгаагүй байгалийн аюулт үзэгдэл тохиолоо.
»»
Хятад-Монголын олон улсын худалдааны хот 17:13
“Алтан холбоо” 1 – Хилийн Эрээн боомт 17:02 “Алтан холбоо” нэвтрүүлгийн эхний дугаараар та бидний сайн мэдэх Эрээн – Замын-Үүд боомтыг танилцууллаа.
“Алтан холбоо” нэвтрүүлгийн эхний дугаараар та бидний сайн мэдэх Эрээн – Замын-Үүд боомтыг танилцууллаа.
»»
Орос үндэстний цорын ганц шян 16:30 “Шинэ зууны Хятадын зураглал·Хөлөнбуйр дахь аялал”
“Шинэ зууны Хятадын зураглал·Хөлөнбуйр дахь аялал”
»»
Шинэ Барга зүүн хошууны Соёлын ордон 18:24 Шинэ зууны Хятадын зураглал·Хөлөнбуйр дахь аялал”
Шинэ зууны Хятадын зураглал·Хөлөнбуйр дахь аялал”
»»
Мияа: Мөрөөдөл эхэлсэн газар 17:41 Гадаад хүмүүс Хятадад
Гацууртын Л.Чинбат гарал үүслийн бичиггүй 300 тооны адууг нь нутагтаа оруулахыг эсэргүүцсэн малчдыг машинаараа дайрав 11:38 Гацуурт компанийн ерөнхий захирал Л.Чинбат адууг нь албадан гаргах гэсэн Сэлэнгэ аймгийн Цагааннуур сумын малчдыг
Гацуурт компанийн ерөнхий захирал Л.Чинбат адууг нь албадан гаргах гэсэн Сэлэнгэ аймгийн Цагааннуур сумын малчдыг
»»
Нүдний хагалгаанд яаралтай орох шаардлагатай 5 хүүхэдтэй Д.Алтанчимэгт тусалцгаая 17:58 Нүдний хагалгаанд яаралтай орох шаардлагатай 5 хүүхэдтэй Д.Алтанчимэгт тусалцгаая Утас: 8071-6660 /шууд/ Хаан банк #5417007768
Нүдний хагалгаанд яаралтай орох шаардлагатай 5 хүүхэдтэй Д.Алтанчимэгт тусалцгаая Утас: 8071-6660 /шууд/ Хаан банк #5417007768
»»
“Tesla” компанийн салбарыг Монголд байгуулахыг хүсэв 10:08 Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ өчигдөр АНУ-ын “Tesla”, “SpaceX” компанийн гүйцэтгэх захирал, “Twitter” компанийн
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ өчигдөр АНУ-ын “Tesla”, “SpaceX” компанийн гүйцэтгэх захирал, “Twitter” компанийн
»»
С.Ганбаатар: Надад гуравхан сар ерөнхийлөгч, ерөнхий сайдынхаа суудлыг өгчих. Би яаж энэ улсыг босгох вэ? гэдгийг харуулъя 10:51 УИХ-ын гишүүн С.Ганбаатар сэтгүүлчдийн асуултанд хариуллаа.
УИХ-ын гишүүн С.Ганбаатар сэтгүүлчдийн асуултанд хариуллаа.
»»
Жолооч нар зогсоол дээр маргалдаж, санаатайгаар нэгнийхээ автомашиныг мөргөжээ 09:05 Нийслэлийн Баянгол дүүргийн 9 дүгээр хороонд байрлах орон сууцны гадна, хүүхдийн талбайн зогсоол дээр "Хүмүүс нэгнээ
Нийслэлийн Баянгол дүүргийн 9 дүгээр хороонд байрлах орон сууцны гадна, хүүхдийн талбайн зогсоол дээр "Хүмүүс нэгнээ
»»
Л.Аззаяа: Бэлэг гээд өгсөн цагаан торонд мөнгө байгааг мэдээгүй. Харанхуй, хүйтэн байсан учраас гэртээ очоод задалсан 17:44 Хөгжлийн Банкны гэх хэргийн гэм буруугийн шүүх хуралдаан Улаанбаатар чуулгын байранд долоо дахь өдрөө үргэлжилж байна.
Хөгжлийн Банкны гэх хэргийн гэм буруугийн шүүх хуралдаан Улаанбаатар чуулгын байранд долоо дахь өдрөө үргэлжилж байна.
»»
Д.Сумъяабазар: С.Амарсайхантай ЗГ-ын хуралдааны үеэр муудсандаа уучлал гуйсан 10:55 Д.Сумъяабазар: С.Амарсайхантай ЗГ-ын хуралдааны үеэр муудсандаа уучлал гуйсан.
Д.Сумъяабазар: С.Амарсайхантай ЗГ-ын хуралдааны үеэр муудсандаа уучлал гуйсан.
»»
Ч.Хүрэлбаатар: Х.Баттулга арьс, ширний экспортыг зогсоосон нь маш буруу бодлого байсан 18:20
Монголбанкны Эрдэнэсийн сангаас түүх, соёлын үнэт зүйлс алдагдаагүй 09:58 УИХ-ын чуулганы өнөөдрийн /2023.03.31/ хуралдаан эхэллээ. Хуралдаанаар Монголбанкнаас 2022 оны арванхоёрдугаар
УИХ-ын чуулганы өнөөдрийн /2023.03.31/ хуралдаан эхэллээ. Хуралдаанаар Монголбанкнаас 2022 оны арванхоёрдугаар
»»
Барилгын хөгжлийн төвийн хамт олон цусаа хандивлалаа 18:40 Барилгын хөгжлийн төвийн хамт олон өнөөдөр цус хандивлах ээлжит өдөрлөгөө зохион байгууллаа. Тус байгууллага нь цус сэлбэлт судлалын үндэсний төвтэй хамтран уг өдөрлөгийг 2018 оноос хойш жилд хоёр удаа зохион байгуулдаг юм байна.
Барилгын хөгжлийн төвийн хамт олон өнөөдөр цус хандивлах ээлжит өдөрлөгөө зохион байгууллаа. Тус байгууллага нь цус сэлбэлт судлалын үндэсний төвтэй хамтран уг өдөрлөгийг 2018 оноос хойш жилд хоёр удаа зохион байгуулдаг юм байна.
»»
У.Равдан: Миний ээж хэзээ ч эх орноосоо урвах хүн биш! 16:56 Яруу найрагч Ц.Хуланг ТЕГ-аас саатуулж, улмаар нэг сар цагдан хорих шийдвэрийг шүүхээс гаргасан.
Яруу найрагч Ц.Хуланг ТЕГ-аас саатуулж, улмаар нэг сар цагдан хорих шийдвэрийг шүүхээс гаргасан.
»»