Будда хэн байсан, түүний номлол, сургаал юу болох талаарх асуудлыг Бурханы шашин үүссэн, бусад олон оронд дэлгэрсэн түүхүүдээс ялгаж үзэх нь зүйтэй байна. Будда хэн байгаад хэрхэн аугаа их сэтгэгч болсон, юуны учир түүний сургаал, номлол 2500 гаруй жилийн туршид нөлөө, ач холбогдлоо хадгалсаар, хүрээ хязгаараа тэлсээр ирснийг шинжлэх ухаанч байр сууринаас тодруулах, үнэлэх нийтэд нээн харуулах нь буддизмыг судалдаг эрдэмтдэд тавигдах ёстой хамгийн чухал шаардлага юм.2000 гаруй жилийн туршид олон оронд дэлгэрч, элдвээр өөрчлөгдсөөр улам бүр шашинжсаар, Төв Монгол мэтийн оронд бол эцэс сүүлдээ мухар сүсэг, хуурамч зан, үйл, мунхруулга, бүр бизнесийн шинжийг олсон нь түүхэн бие хүн болох Буддад өөрт нь ямар ч холбогдолгүй билээ.Түүний сургаал, номлолыг шашны ашиг сонирхлын үүднээс, улстөрийн ашиг сонирхлын үүднээс танигдамгүй болтол нь өөрчилсөн тохиолдол ч цөөнгүй. Өөрөөр хэлбэл бурханы шашин, суртал нь Буддагаас хойш, түүний оролцоогүйгээр үүсэн хэлбэржиж олон оронд тархах хэрээр улам бүр шашинжиж, эцэс сүүлдээ бүр мухар сүсэг, худал хуурмагтаа хил нийлж, шинжлэх ухаанч шинж, хүн судлалын шинж, хүний оюун ухаан, сэтгэхүйн нууцыг илрүүлэх, ашиглах бие ба сэтгэхүйн холбоо, харилцаанд сэтгэхүйн тал нь давалгаалах, удирдах чигт дасгалжуулах (иог гэх мэтээр) практик зорилгоо ч бүүдгэрүүлжээ.

Ид шид, тарни шившлэг, увидас, хойд дүрээр тодрох, амьд бурханаар өргөмжлөгдөх, далдыг мэдэх, хувь тавиланг заах, буян заяаг бэлэглэх гэх мэтийн худал хуурмагт автаж, түгшүүр айдас төрүүлэх зан үйлүүдийг хайж, улмаар өргөл, барьцанд шунасаар эцэс сүүлдээ нэгэн төрөл бизнес болж хувирсанд нь Будда буруутай биш билээ.

Сургаал номлолын нь зөв зүйтэй, шинжлэх ухаанч хэрэглээ эцэс сүүлдээ мухар сүсэг төрүүлэх, мунхруулах хэрэгт ашиглагдах болно гэж Будда зүүдлээ ч үгүй бизээ. Нийгмийн ухамсрын хоцрогдол, үзэл суртал-улс төрийн хуурамчлал, анги бүлгийн сонирхлын гажуудал,танин мэдэхүйн үйл явдлын дутагдал, согог нь зөвийг буруугаар ашиглах хүргэж байсан тохиолдол тун ч олон ажээ.Буддаг бурхан болгож, номлол сургаалыг нь ид шидтэй хутгаж, тарни шившлэг, сахиус болгон худалдаж, Бурхан багшийн болон бусад бурхадын гэгдэх олон дүрийг элдвээр зохиомжлон алт, мөнгө, шавар, мод, зэс гуулиар бүтээж таваар болгон борлуулж, бас аравнайлан шүтүүлж сор залах мэтийн хуурамч зан үйл хийх зэргээр мухар сүсэгт олон түмнийг автуулсны хор уршгийг эдүгээ дэлхий нийтээр таньж мэдээд буруушаах болоод байна.Будда түүхэн бие хүн, их сэтгэгч, энэрэнгүй үйлстэн соён гэгээрүүлэгч, хүний оюун ухаан, сэтгэхүйн чадамжийг танин мэдэх, ашиглахын төлөө бие, сэтгэлээрээ туршин шинжлэгч, авьяаслаг судлаач хүн байжээ. Тэрээр таньж мэдсэн бүхнээ шавь нартаа 50 орчим жил зааж сургасан багш, 80 насыг зооглосон хэдий ч өвчин тахалд нэрвэгдсэн хүн ардад тус хүргэхээр яваад замдаа нас эцэслэсэн зариг хатуужил бүхий нэгэн байлаа. Халуун дулаан, чийглэг уур амьсгалтай хойд нутгийн нөхцөлд насан өндөр болсон Будда зам зууртаа муудаж гэмтсэн хүнсний зүйлд хордож нас барсан гэдэг нь үнэн бололтой.

Будда МЭӨ 563 онд төрөөд МЭӨ 483 онд нас барсан байж болох юм. Гэвч энэ бол яг таг батлагдсан баримт биш болно.Түүний хааны хүү байсан, эхнэр хүүхэдтэй байсан талаарх мэдээ ч гэсэн эргэлзээтэй. Гэхдээ Будда тэр цагийн Энэтхэг дэх хүн амын дөрвөн давхрааны дээд хэсэгт хамаарагдах гэр бүлээс гарвалтай нь үнэн байх. Учир нь хүмүүсийг дээд, дунд, доод гэсэн бүлгүүдэд хувааж “сортолдог” уламжлалтай Эртний Энэтхэгийн нийгэмд доод (харц, боол) гарвалтай хүний үг, сургаал үнэлэгдэх, шүтэгдэх нь эргэлзээтэй юм. Чухам үүний учир Буддагийн гарал, үүслийг дээшлүүлж, дээдэлж үзүүлэх нь чухал байсан бизээ. Жишээ нь Манжийг хааны монголчуудад шүтүүлэх гэхдээ түүнийг Манзушир бурханы хувилгаан хэмээн сурталчилж байсантай агаар нэг азийнхны арга бололтой. Буддагийн талаарх судруудад өгүүлэгддэг мэдээллүүд нь ихэвчлэн олон зуун жилийн дараа түүний үзэл санааг залгамжлагчдаас гол төлөв тагтаж, гоёчилж, хөөрөгдөж, дээдэлж бичсэн, дурссан зүйлүүд байх тул итгэхэд хэцүү ажээ. Харин түүний сургаал, номлолд хүч далайц өгч, бусад оронд элдэв аргаар анхлан тарааж дэлгэрүүлсэн, Энэтхэг даяар сурталчилж, мөрдүүлж байсан том төлөөлөгч бол Ашока хаан бололтой.Энэтхэгчүүд анхны эзэнт гүрнийг үндэслэгч Ашока хааны (МЭӨ 265-232) үед хамгийн том газар нутагтай болж эдийн хийгээд оюуны соёл ихэд хөгжиж шашны суртлын нөлөө мөн хүчээ авчээ. Энэ үеийн Энэтхэгийн нийгэмд Эллины соёл, Персийн төрийн байгууллын нөлөө, ер МЭӨ II-III зууны үеийн Европын болон Азийн урлаг шинжлэх ухаан, уран барилга, хот байгуулалтын ололтууд тусгалаа олж, биежжээ. Ашокын эзэнт гүрний зонхилох шашин нь буддизм байлаа. Ашока хаан буддизмыг аль болохоор өргөн дэлгэрүүлэхийг хичээж ойр зэргэлдээ орших бүх улс оронд номлоочдыг илгээх болжээ. Буддизмын энэ үеийн их дэлгэрэлт Ойрх Дорнотоор дамжин Хүннүчүүдэд мөн хүрчээ.

Хүннүгийн ихэс дээдэс, язгууртнууд Буддагийн үзэл санаа, сургаалтай чухамхүү энэ үед анх танилцсан байна. Ашокын үед үндэс, суурь нь тавигдсан соёл, урлаг, шашны их өрнөл хожуухан Хойд Энэтхэгт байгуулагдсан Гуптагийн эзэнт гүрний үед “сонгодог” гэгдэх хэмжээ, түвшиндээ хүрч цэцэглэн хөгжжээ. Уран барилга, жүжиг, бүжиг, философи, одон орон судлал, математик, анагаах ухаан мөнхүү цаг үед нэгэн оргил цэгдээ хүрсэн байна.

Одоогоос 4000-2500 жилийн өмнө тэр үеийн Энэтхэгт хүмүүс өөрсдийгөө, хүн өөрийгөө, мөн тухайн цагт урсгалаар, ахуйн өвөрмөц нөхцлөөр буй болчихоод байсан бүлгийн ялгаа, зөрөөгөө, баян ба ядуу байдлаа, эрдэм номтой ба харанхуй бүдүүлэг байдлаа таних, тайлбарлах, оноосон нэр өгөх, зиндаа тогтоох гэсэн санаархал ихэд газар авчээ. Тэг тэгсээр хүмүүсийг 4 давхраа болгон ангилж, ялгаж, тэр үнэлгээ, ялгааг хүмүүст хүчлэн тулгаж, зүйчлэн сахиулах болсон байна. Энэ нь цаашид хэлбэржин үргэлжилсээр Кастын гэгдэх бүр ч хатуу, үг дуугүй дагадаг ялгаат байдлыг ч үүджээ. Энэний үлдэгдэл, инерци одоо ч гэсэн орчин үеийн Энэтхэгийн нийгэмд оршсоор байгаа болно. Өмнө дурдсан эрт цагт Энэтхэгийн тухайн үеийн сэхээтэн давхраанд хамаатуулж болох лам нар даяанчид өөрийнхөө “Би”-г, дотоод сэтгэлээ, оюун санаа, сэтгэхүйн хүчээ таних, хүмүүст зовлон авч ирдэг өвчин, эмгэг, эрэндэг (мэдрэлийн гажиг)-ийг анагаах, хүнээс бусадтайгаа харьцдаг хэрэгслүүд болох бие, сэтгэл, хэлээ хянах, ариусгах асуудлуудад ихэд анхаарах, ижилгүй байр суурь баримтлах, маргалдах, бие ба сэтгэлээрээ туршиж үзэх, даяанчлан суух, бясалгал үйлдэх,иогийн дасгалууд хийх нь ихэд элбэгшжээ. Амьтнаас уламжлан авсан, үлдсэн байж болох “доод, төрөлх, муу чанаруудаа бие, сэтгэлээс хөөх”, оюун ухаан сэтэхүйнхээ хүч, чадамжаар бурхадтай холбогдох, нүгэл үйлдүүлдэг бүхнээс чөлөөлөгдөж бурханлаг төлөвт шилжих санаархал, оролдлого дурдсан үеийн нийгмийн ухамсрын онцлог ч гэхээр, “өвчин” ч гэхээр болчихоод байжээ. Нийгмийн ийм өвөрмөц байдал, нөхцлийн нэгэн бүтээгдэхүүн болж Буддагийн сургаал, номлолууд анх боловсрогджээ.

Хүмүүсийн ухамсар дахь төрөлх муу чанарууд бол араатных, адгуусных лугаа адил. Тиймээс тэдгээрийг гээх, давантуулах ёстой. Тэгэж байж л бурхад мэт хүмүүс болно, төгс хүмүүс болно. Хүн ховдгоосоо болж л өлсдөг, аймхайгаасаа болж л уравдаг, эмзэглэдгээсээ болж зовиурладаг, шуналтайгаасаа болж хулгай, дээрэм хийдэг, ууртайгаасаа болж үг, хэлээр бусдыг доромжилдог, муу санаатайгаасаа болж л хар санадаг, тачаангуйгаасаа болж эмсийг хүчирхийлдэг, тансаглалд автагдаж л амттанд хөтлөгддөг, сайхан үнэрт дөрлөгддөг, гоё ганганд татагддаг, нэрэлхүүгээсээ болж үнэн байдлаа нуудаг, худал хэлдэг ихэрхдэг, томордог, нэр алдарт дурлаж л цол хэргэм хүсэмжилдэг гэхчилэн амьтанлаг, төрөлх, муу төгс бус шинжүүддээ хөтлөгдөн өөрийгөө ч бас өрөөлийг ч зовоодог, хүн алж, дайн самууныг үүддэг, гай хөнөөл тарьдаг” гэсэн үзэл санаа буй болж, элдвээр хөгжиж, бүр ноёрхох үзэл баримтлал болоод байв. Үүний зэрэгцээ, мөн шууд үр дагавар нь болж нөлөөлөгдсөөр анагаах ухаан нилээд хурдан хөгжиж “Анагаахын дөрвөн үндэс” хэмээх ном, сургаал ч бас боловсрогдож, бичигджээ.

Буддаг нас барснаас хойш 300-400 жилийн дараа л түүний сургаал, номлолыг бичиж олшруулжээ. Буддагийн яг өөрийнх нь талаарх баримтуудыг агуулсан хамгийн эртний хоёр судар (Суттапитака, Виняпитака) буй. Тэдгээрт Буддагийн яг хэлсэн үгс бичгийн хэлээр анх тэмдэглэгдсэн байж болох ажээ. Буддагийн найз нөхөд нь тэр цагийн хэрмэл философичид байжээ. Түүний номлол, сургаал алдарших үед Буддаг тойрсон шавь нар, дагалдагчдын томоохон бүлэг үүсчээ. Тэдний дунд тэр үеийн нэрд гарсан оточ нар мөн байлцжээ. Аажимдаа хэрмэл философичид, даяанчид, оточ нар, тэдгээрийн шавь нарын тоо ба нөлөө, нэр төр ихэд өсөж бүр тэр цагийн нийгэмдээ нэгэн давхраа болон бэхэжжээ. Чухам хүү энэ давхраа Дорнын, Энэтхэгийн олон талтай, олон салбартай их соёлын өвийг бүтээлцэж хөгжүүлсөн байдаг. Ингэхлээр Будда бол эртний Энэтхэгийн соёл, шинжлэх ухааны суурийг тавилцаж бас хөгжүүлсэн аугаа сэтгэгч мөн болно. Буддагийн ухааны нандин сан хөмрөг болох тухайд нь эдүгээчлэн шинээр нээх, нийтэд сурталчлах ажил хангалтгүй байгаа нь харамсал төрүүлэх асуудал, үгүйлэгдэх үйл хэрэг болоод байна. Ер нь шашны үзэл баримтлал дахь чухал санаа, оноог шинжлэх ухааны аргаар нэг бүрчлэн шалгах, нягтлах нь илүүц зүйл ер биш юм. Шашин нэг бүрийн олон мянган дамжин боловсрогдсоор ирсэн анхаарал татахуйд үзэл, санаа нэг бүрийн шалгаж нягталснаар бид сүсэгтэн олонд тус хүргээж аль нэгэн хэмжээ, тунгаар тэдний оюун санааг мухар сохроо шүтэн бишрэх зуршлаас болно. Одоо ер шашны тухай тэр дундаас бурханы шашин талаар цөөн зүйл өгүүлье. Айх, гайхах, сүсэглэх, бишрэх сэрэл мэдрэмж бол хүмүүсийн хувьд төрөлх гэхээр шинж юм. Ингэхлээр бүр анхнаасаа л шүтэх, бишрэх суурь дэвсгэр байжээ. Энэ суурь, дэвсгэр үндсэн хоёр шалтгааны улмаас цааш цаашдаа хатгайрч, бас гүнзгийрсээр байгаад бөөмөргөл, түүний элдэв хэлбэр болон шашин, түүний үндсэн хийгээд салбар урсгалуудыг буй болгож бүр хэлбэржүүлж орхижээ. Том шашин бүр өөрийн гэсэн захиргаа, бүрдэл хэсгүүдтэй, багш нар шавь бэлдэх сургуулиудтай, дотоод дүрэм, горимтой, хөрөнгө санхүүтэй болсон байна.

Судлаач, профессор Д.Чулуунжав

Эх сурвалж: sonin.mn

Буддагийн номлол Монгол, Төвдөд мухар сүсэг, бизнес шинжийг олсон...
Tweet
Bolod.mn

Сэтгэгдэл (1)

Уншигчдын оруулсан сэтгэгдлийн талаар манай сайт хариуцлага хvлээхгvй болохыг анхаарна уу.
Үгийн санд шүүлтүүр хийсэн болно

Зочин
Будда болж гэгээрсэн Шакиамуни Сиддарта МЭӨ 1080-аад онд төрсөн гэдэг. Төрсөн өдрийг нь мэдэхгүй, нэрээр нь хэлж ярьдаггүй Тангуд хааны Бурхан гэдгээр авгайлдаг хүмүүс ямар ацных нь буддист байхав дээ

2020-04-10 | 15:36:34 | 209.89.142.82 |

Мэдээ
Гадаад мэдээ
Видео

“Хүннү Эйр” Улаанбаатар–Эрээн чиглэлийн нислэгийг 7-р сарын 10-ноос өдөр бүр эхлүүлнэ
00:09

2025 оны 7-р сарын 3, Улаанбаатар — Монголын иргэний агаарын тээврийн “Хүннү Эйр” ХХК энэ сарын 10-наас эхлэн Улаанбаатар-Эрээн чиглэлийн шууд нислэгээ өдөр бүрийн тогтмол давтамжтайгаар сэргээхээр болсноо мэдэгдлээ.

»»

ЦЕГ: Хар тамхитай тэмцэх газрын алба хаагчид PLAYTIME болж буй тухайн газар ажиллаж байгаа
15:37

Өчигдөр буюу пүрэв гарагт жил бүр болдог PLAYTIME хөгжмийн фестивал арга хэмжээ Налайх дүүргийн нутагт гурав хоног

»»

НӨАТ-ын буцаан олголтыг энэ сард иргэдийн дансанд шилжүүлнэ
15:32

2025 оны хоёрдугаар улирал буюу 4, 5, 6-р сарын төлбөрийн баримтаа долдугаар сарын 8-ны 23:59:59 цагаас өмнө

»»

Сэлбэ хотын орон сууцжуулах төслийн шинэчилсэн таван багц тендерийг зарлалаа
15:08

Сэлбэ хотын орон сууцжуулах төслийн 3, 4 дүгээр багц тендерийг задалж, тав хувааж зарлана гэдгийг өнгөрсөн долоо

»»

ХӨСҮТ: 10-14 насны 4591 хүүхэд улаанбурханаар өвджээ
14:20

Xалдварт өвчин судлалын үндэсний төвөөс гаргасан мэдээллээр, 2025 оны долдугаар сарын 4-ны байдлаар улаанбурхан

»»

И.Цэлмүүн шатрын өсвөрийн дэлхийн цомоос медаль хүртсэн анхны тамирчин болов
14:11

Гүрж улсын Батуми хотод шатрын 8, 10, 12 насныхны Дэлхийн цомын тэмцээн зургадугаар сарын 22-ноос долоодугаар

»»

Бусдыг хутгалсан гэх этгээдүүдийг хяналтын камерын тусламжтай олж тогтоон мөрдөн шалгаж байна
10:34

Энэ оны 07 дугаар сарын 03-ны өдөр цахим орчинд “Үл таних этгээд дүүг минь зөрж өнгөрөхдөө хутгалсан байна” гэх мэдээлэл нийтлэгдсэн.

»»

Ээлжийн амралтын мөнгөө дутуу авбал маргаан таслах комиссоор шийдүүлэх боломжтой
10:32

–Зарим хүмүүс ээлжийн амралтын мөнгө нь бодсоноос нь бага орсон гээд байдаг. Үндсэн цалингаас нь ээлжийн амралтын

»»

Сэлэнгэ аймгийн Баянгол сумын нутагт гарсан түймрийг бүрэн унтраалаа
10:07

Сэлэнгэ аймгийн Баянгол сумын Баян багийн “Хар морьт” гэдэг газар гарсан ойн гал түймрийг өнөөдөр /2025.07.03/ 13:41

»»

Labubu-г бүтээгч Хятадын хамгийн залуу тэрбумтан боллоо
10:01

“Pop Mart” компанийн тэргүүн, 38 настай Ван Нин Хятадын хамгийн баян 10 хүний тоонд багтаж, улсынхаа хамгийн залуу тэрбумтан болжээ.

»»

Ой, хээрийн гал түймэртэй тэмцэх, шуурхай хариу арга хэмжээ авахад шаардлагатай 6,7 тэрбум төгрөгийг Засгийн газрын нөөц сангаас гаргана
09:53

Засгийн газрын ээлжит бус хуралдаан боллоо.

»»

Хятадын эрдэмтэд хүчирхэг шинэ оптик тооцоолох чип бүтээжээ
17:48

Хятадын эрдэмтэд тооцоолол хийхдээ цахилгааны оронд гэрэл ашиглаж ажилладаг компьютерийн чипийг бүтээжээ.

»»

Ливерпулийн довтлогч Диого Жота 28 насандаа таалал төгслөө
17:44

Английн Премьер лигийн аварга Ливерпуль багийн довтлогч Диого Жота Испанид автомашины ослоор өөд боллоо.

»»

Өсвөрийн шатарчдын “Дэлхийн цом” тэмцээнээс И.Цэлмүүн хүрэл медаль хүртжээ
17:36

Монгол Улсын дөрвөн удаагийн аварга шатарчин И.Цэлмүүн өсвөрийн шатарчдын “Дэлхийн цом” тэмцээнээс хүрэл медаль хүртсэн байна.

»»

Үндэсний их баяр наадамд зодголох бөхчүүдийн бүртгэл даваа гаригт эхэлнэ
16:22

Тулгар төрийн 2234, Их Монгол Улсын 819, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114,

»»

II улирлын баримтаа энэ сарын 8-ны дотор бүртгүүлж, НӨАТ-ын буцаан олголт авна
16:07

2025 оны хоёрдугаар улирлын төлбөрийн баримтаа долоодугаар сарын 8-ны 23:59:59 цагаас өмнө амжиж бүртгүүлэн НӨАТ-ын буцаан олголтын урамшууллаа авна.

»»

Хойд Солонгос улс аялал жуулчлалын шинэ бүсээ нээв
15:46

Хойд Солонгос улс зургадугаар сарын 24-ний өдөр Вонсан Калма аялал жуулчлалын бүсийг нээлээ. Далайн эргийн шинэ

»»

Чансаатай хөгжлийг дэмжиж буй Өвөр Монголын практик
14:58

ХКН-ын төв хорооны ерөнхий нарийн бичгийн дарга Ши Жиньпин 2023 оны 06-р сард ӨМӨЗО-нд дөрөв дэх удаа ажиллаж, Өвөр Монголын ажлыг удирдан чиглүүлэв. Ши Жиньпин дарга:

- Бид ХКН-ын төв хорооноос ӨМӨЗО-нд авч буй стратегийн бодлогыг тууштай баримталж, хөгжлийн шинэ үзэл баримтлалыг бүрэн, үнэн зөв, иж бүрэн хэрэгжүүлэх ёстой. Чансаатай хөгжлийг ахиулах үндсэн зорилтод анхаарлаа хандуулан, Хятадын үндэстнүүдийн хамтын цогцын ухамсрыг бэхжүүлж, хөгжил, аюулгүй байдалд адилхан ач холбогдол өгөх ёстой. Экологийг тэргүүнд тавих ногоон хөгжлийн чиг баримжааг баримталж, хөгжлийн шинэ хэв маягийг бий болгоход идэвхтэй нэгдэж, үйлчилнэ. "Экологийн болон аюулгүйн халхавч", "Хоёр бааз", "Нэг гүүрэн гарц"-ын бүтээн байгуулалтад шинэ амжилт үзүүлж, Өвөр Монголд Хятад маягийн орчин үеийн шинэчлэлийн шинэ хуудсыг нээх ёстой гэж онцоллоо.

2025 оны Зуны Давосын форум дах ”Хятадын хэв маяг”
14:55

2025 оны Зуны Давосын форумын үеэр Тяньжинь хот хамгийн сүүлийн үеийн технологи, ухаалаг үйлдвэрлэл, түүхэн соёл, хотын өнгө үзэмж зэрэг олон төрлийн сэдвийг хамарч, үүний зэрэгцээ соёлын биет бус өвийн гайхамшигт төслүүд, соёл урлагийн тоглолт, тусгай хоолны амталгаа болон бусад арга хэмжээнүүд зохион байгуулж, өнгөрсөн ба одоо үеийг хослуулсан, нээлттэй, хүртээмжтэй байдал, инновац ба дэвшлийг агуулсан "Хятадын хэв маяг"-ийг зочдод мэдрүүлсэн байна.

»»

УИХ-ын гишүүн П.Сайнзориг Counter strike-2 тоглоомын дэлхийн аваргын дэд байрт шалгарсан “THE MONGOLZ” багийн тамирчидтай уулзлаа
13:36

АНУ-д болсон Countre strike-2 энэ оны эхний дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнээс Монголын The MongolZ баг Ази тивээс

»»

Унадаг дугуйтай бага насны хүүхэд замын хөдөлгөөнд оролцож байх үедээ ачааны машинд дайруулж, амь насаа алджээ
13:27

Энэ оны 06 дугаар сарын 27-ны өдөр Увс аймгийн цагдаагийн газарт “Гурван замын уулзварт ачааны автомашин унадаг

»»

Японы хаан Монголд айлчлах үеэрээ Япон цэргүүдийн булшийг эргэнэ гэв
11:58

Японы Цог Жавхлант Эзэн хаан, Эрхэм Дээд хатны хамт энэ сарын 6-ны өдрөөс Монгол Улсад төрийн айлчлал хийхтэй

»»

P. Diddy-г хүнд гэмт хэргүүдэд буруугүй гэж үзжээ
11:22

ВАШИНГТОН, 2025 оны зургаадугаар сарын 3 /DW/. P.Diddy, Puff Daddy, Diddy гэсэн тайзны нэрээр алдаршсан Америкийн

»»

Ойн түймэр 77.1 хувиар өссөн үзүүлэлттэй байна
10:17

Улсын хэмжээнд өнөөдөр /2025.07.02/ 11:00 цагийн байдлаар Сэлэнгэ аймгийн Хүдэр суманд-2, Баянгол, Алтанбулаг суманд

»»

Далай лам дахин төрнө гэдгээ зарлаж, хойд дүрийг нь зөвхөн Гадэн Подран сан хайх эрхтэй гэв
09:45

Төвөдийн оюун санааны удирдагч Далай лам лхагва гарагт мэдэгдэхдээ, өөрийн нас барсны дараа дахин төрнө гэж баталж,

»»

Хэт халалтын улмаас Франц сургуулиудын үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарлав
09:44

Европт хэт халалт эхэлсний улмаас Франц сургууль, цэцэрлэгүүдийн үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарласан байна.

»»

”Солонго ярилцлага”｜Г.Баатар: Тэнгэрлэг сайхан аав минь
17:34

“Бүс ба Зам - Гэрэлт аялал” үргэлжилсээр
17:18

“Бүс ба Зам - Гэрэлт аялал” Монгол улс дахь төслийн 2025 оны үйл ажиллагаанд хамрагдахаар Монгол Улсын нүдний болор цайх өвчтэй 121 хүн 06 дугаар сарын 20-ны өдөр Эрээн боомтоор Хятад улсад иржээ.

Авлига авсан ХХЕГ-ын Нууцын албаны ажилтнуудын 2 жил нийтийн албанд томилогдох эрхийг хасаж, ₮6 саяар торголоо
15:18

Хил хамгаалах ерөнхий газар (ХХЕГ)-ын Нууц, мэдээллийн аюулгүй байдлын албаны Бүртгэлийн нэгдсэн системийн

»»

Долдугаар сард ЦАГ АГААР ямар байх вэ?
13:17

Цаг уурын байгууллагаас долдугаар сард нутгийн өмнөд хэсэг болон говийн аймгуудын нутгаар бороо хур ихтэй байх төлөвтэй байгааг мэдээлжээ.

»»

BTS хамтлаг 2026 онд шинэ цомог, дэлхийн аялан тоглолтоор эргэн ирнэ
12:49

Мягмар гарагийн /2025.07.01/ орой Өмнөд Солонгосын алдарт BTS хамтлаг ирэх жил эргэн эрэлтээ хийнэ гэж Weverse

»»

Путин, Макрон нар гурван жилийн дараа дахин утсаар ярилаа
12:47

ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин, Францын Ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон нар долдугаар сарын 1-ний өдөр утсаар

»»

“Дээлтэй Монгол” наадам энэ сарын 8-нд болно
10:33

Нийслэлийн Засаг даргын тамгын газар, нийслэлийн Аялал жуулчлалын газар, Соёл, Спорт, Аялал жуулчлал,

»»

Дэлгүүрийн худалдагчийг зодсон эрэгтэйг 48 цаг саатуулжээ
09:06

Цагдаагийн байгууллагад энэ оны 06 дугаар сарын 27-ны өдрийн 22:40 цагт Дундговь аймгийн Сайнцагаан сумын 7-р багийн

»»

Нагоя башёд Монголын 20 бөх барилдана
08:45

Японы сумо бөхийн холбооноос ирэх сарын 13-нд эхлэх Нагоя башёгийн банцүкэг өчигдөр зарлаж манай улсаас 20 бөх дөрвөн зиндаанд зодоглох юм.

»»

Ой хээрийн хоёр түймрийг бүрэн унтраалаа
17:04

Өнөөдөр хоёр гал түймрийг бүрэн унтраасан талаар ОБЕГ-аас мэдээллээ.

»»

Өвөр Монголын цөлийг зассан туршлага
15:40

Энэ жил “Гурван умард” төсөл хэрэгжиж эхэлсний 47 жилийн ой тохиож байна. Хагас зуун жил үргэлжилсэн уйгагүй хөдөлмөрөөр Өвөр Монгол орон эх орныхоо хойд хилд нуршгүй ногоон хэрэм босгож, улс орны экологийн аюулгүй байдлыг үр ашигтайгаар баталгаажуулсан юм.

Харилцаа хамтын ажиллагаагаа гүнзгийрүүлж, Хятад Монголын найрамдлын түүхийг өгүүлнэ
15:39

6-р сарын 10-нд Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийн Хүбэй муж, ӨМӨЗО дахь хамтарсан сурвалжилгын арга хэмжээний нээлтийн үеэр Бүх Хятадын Сэтгүүлчдийн Нийгэмлэг болон Монголын СНЭ-ыэ дарга нар захидал илгээж, хамтарсан сурвалжилга амжилттай эхэлсэнд баяр хүргэжээ.

Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийнхний хамтарсан сурвалжилга эхэллээ
15:38

Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүдийн Хүбэй, ӨМӨЗО дахь "Боломжоо хуваалцан, хамтдаа хөгжье" хамтарсан сурвалжилгын үйл ажиллагаа ӨМӨЗО-ны Тунляо хотод 6-р сарын 10-ны үдээс хойш эхэллээ. Энэхүү арга хэмжээг БХСН, БНХАУ-аас Монгол Улсад суугаа ЭСЯ, Монголын СНЭ хамтран гүйцэтгэж, ӨМӨЗО-ны Ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллин алба, Хүбэй мужийн Ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллийн алба хамтран зохион байгуулж буй юм.

Шэнь Миньжуань:Хятад, Монголын хүмүүнлэгийн солилцооны агуулгыг баяжуулж, найрамдлыг бэхжүүлнэ
15:37

БНХАУ-аас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Шэнь Миньжуань Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийн хамтарсан сурвалжилгын арга хэмжээнд захидал илгээж, Бүх Хятадын сэтгүүлчдийн нийгэмлэг, БНХАУ-аас Монгол улсад суугаа Элчин Сайдын Яам, Монгол Улсын СНЭ, ӨМӨЗО-ны ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллийн алба, Хүбэй мужийн ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллийн албанаас хамтран зохион байгуулж буй Хятад, Монголын сэтгүүлчдийн Хүбэй, Өвөр Монгол дахь хамтарсан сурвалжилгын ажиллагаа эхэлсэнд баяр хүргэв.

Хятад улс сансар судлалын өдрөөрөө Хятад маягийн сансар судллын шинэ аяллаа эхлүүлэв
15:36

4-р сарын 24-ний өдөр бол Хятадын сансар судлалын арав дах өдөрлөг юм. Энэ өдөр мөн Хятад улсын анхны хиймэл дагуул "Дүнфанхүн-1"-ийг амжилттай хөөргөсний 55 жилийн ой юм. Энэ өдөр "Шэньжөү-20" нисэгчтэй сансрын хөлгийг хөөргөж, орчлон ертөнцийг судлах шинэ аяныг дахин эхлүүлсэн юм.

Өнөөдөр бид бүгдээрээ одон орон сонирхогчид болсон. 04-р сард бид сансрын нисгэгчиддээ хүндэтгэл үзүүлэх ёстой, уудам орчлонгийн нууцыг тайлж, сансрын нисгэгчдийн бичсэн хятад маягийн романтикийг мэдрэх ёстой.

Супер хиймэл оюун бүтээх лаборатори байгуулжээ
14:53

НЬЮ-ЙОРК, 2025 оны долоодугаар сарын 1 /Bloomberg/. Өгөгдсөн даалгаврыг хүний түвшинд эсвэл бүр илүү сайн