Монголчууд ын хувьд бол Төв Азийн томоохон үндэстний нэг, эсвэл Баян -Өлгий аймагт оршин суудаг монголын үндэсний цөөнх. Тэднийг ихэнхдээ лалын шашин шүтдэг, монгол үндэстэн тэй ямар ч холбоогүй тэс өөр гаралтай харь элгийн хүмүүс мэт ойлгон хүлээн авдаг нь нууц биш. Гэтэл үнэндээ тийм биш аж. Казахууд лалын шашинтай ч царай зүсний /арьстан/ хувьд баруун өмнөд сибирийн Тураны бүлэгт хамаардаг, ер нь монголжуу төрхтэй төв Азийн нүүдэлчдийн нэг. Тэд нэгэн цагт одооных шиг лалын шашинтай бус бөө мөргөлтэй байж, мөнх хөх тэнгэрээ шүтдэг байжээ. Казахууд нэгэн дээвэр дор нэгдэн анхны төр улсаа 1460-аад онуудад байгуулсан бөгөөд энэ үеэс түүхийн хуудаснаа анх казах гэдэг нэр дуулдах болсон байна. Төр улсыг байгуулагчид нь Чингис хааны ач Батын шууд удмын хаад байж түүнээс хойших хаад тэдний удмаас сонгогдох болсон ажээ. Товчхондоо тэд цөм Чингисийн алтан ургийн хаадууд байсан тул Чингис хааныг казахууд өөрийн хаанаа гэж үзсээр өдий хүрсэн билээ. Чингис хаан тэдний хувьд хэзээ ч харь хүн байгаагүй. Үүнийг бичиглэгч би вээрийн нуршихын учир юу гэвэл нийт казах үндэстэн тэр тусмаа монголд оршин суудаг цөөн тооны хэрэйд овгийн казахууд монголчуудын хувьд шууд угсааны мах цусны тасархай биш юмаа гэхэд түүхийн асар олон шижмээрээ холбогдсон тун ойрын хөрш хамаатан гэдгийг зориуд хэлэх гэснийх болой. Хоёр зуун дамжсан дайн Казахын хаант улс байгуулагдсанаас хойш даруй 200 жилийн дараа 1635 онд Монголын баруун хэсэгт ойрдууд нэгдэж нэгэн улс байгуулагдан хүчирхэгжиж эхэлсэн нь түүхийн хуудаснаа Зүүнгарын хаант улс гэж нэрлэгдэх болсон байна. Чухам энэ Зүүнгар улс нь казах, монгол хэмээх хөрш ойрын харилцаатай үндэстнүүдийг үүрд өөр хоёр үндэстэн болгон холдуулсан гашуун түүх бий. Төв Азийн бүх улсуудаас Зүүнгар улс л анхлан их буу, тэсрэх бөмбөг оньстой болж үүндээ урамшиж эрдсэн тэд хөршдөө өнгөлзөх болж улмаар анхны томоохон дайнаа уйгар улстай дайн хийж эзэлж авсан байна. Гэвч үүндээ сэтгэл ханамжгүй, баруунтаа орших найрсаг хөрш казахуудад хүртэл довтлох болж энэ нь яваандаа хүрээгээ тэлж хоёр талыг бүхэлдээ хамаарч 200 жил үргэлжилсэн түүхтэй билээ. Ойрдуудын зогсоо зайгүй довтолж байсан энэ үе казахуудын хамгийн хүнд, эмгэнэлтэй үе мөн. 200 жилийн довтолгоонд нийтдээ хоёр сая гаруй казахууд амь насаа алдсан түүхийн гашуун баримт байдаг. Төв Азийг нэг хэсэгтээ чичрүүлж байсан Зүүнгар улс, түүний их хаан Галдан тийм ч амархан манжид дийлдэхгүй байх байсан. Тухайн үедээ манж нараас дутахааргүй зэвсэг техниктэй байсан ч Галдан бошигт нэг бол угсаа нэгт халхтай, нэг бол хөрш казахтай байлдсаар байгаад туйлдсан түүхтэй. Манжид эзлэгдсэний гол шалтгаан нь энэ байсан. Ийнхүү дайтагч хоёр улсыг нэг л тавилан угтсан боловч цаашдын тавилан бүр ээдрээтэй болж иржээ. Нэг нь төр улсын хувьд устсан бол нөгөөх нь томоохон үндэстний хувьд бараг устсан байдаг аж. Казахууд бүрэн устахын даваан дээр мөнх тэнгэрийн ивээлээр ахин төр улсаа сэргээж чадсан бол нөгөөх нь бол үгүй аж. Тухайн үедээ нэг сая гаруй хүнтэй байсан баруун монголчууд одоо ердөө монголын нэг ястнууд болжээ. Одоогийн Шинжаанд буй 140 гаруй мянган ойрдууд /ихэнх нь торгууд ястан/, мөн Увс, Ховд аймагт буй 200 мянга хүрэхтэй үгүйтэй баруун монголчууд, бас төв Халхад ирж суурьшсан мөн төдий тооны ойрдууд байгаа гэвэл нийтдээ 500 мянга шахам ойрдууд л үлджээ. Казахууд мөн адил асар их хохирчээ. Зүүнгарын довтолгооны үед хоёр сая илүү казах амь үрэгдсэн байна. Казах үндэстэн түүхэндээ хоёр удаа үй олноороо үрэгдэж байсны нэг дэх энэ байлаа. Казахын төр улс түүхэндээ хэзээ ч бусдын нутаг руу халдаж байгаагүй бөгөөд эсрэгээр гаднын түрэмгийлэгчидтэй үргэлж тэмцсээр ирсэн байдаг. Бүхэл бүтэн энэ түүхийн туршид нэг л удаа “журамгүй” загнасан нь Ижил мөрнөөс буцаж Зүүнгар тийш нүүсэн торгуудын 200 мянган хүнтэй их нүүдлийг хүйс тэмтэрч ердөө дөчөөдхөн мянган хүнийг амьд үлдээсэн нь тэр их өшөө хорслын тайлал байсан биз ээ. Монголын казахын гарал үүсэл Монгол нутагт амьдарч буй цөөн тооны казахууд бараг бүгдээрээ шахам нэг л овог болох Хэрэйд овгийнх байдаг. Хэрэйд овог гэхээр түрүүн цухас дурдсан казах ба монголын гарал үүслийг холбох шижим гарч ирдэг. Монголд буй казах түмэн Чингисийн үе дэх Хэрэйд аймгаас шууд гаралтай байдаг ч зарим түүхчид үүнийг эрс үгүйсгэж тэр үеийн Хэрэйд аймаг одоогийн казах үндэстэн доторх керей /хэрэйд/ аймаг биш мэтээр маргадаг нь үнэндээ төөрөгдөл юм. Тэгвэл керей овог биш байлаа гэхэд бүр керейт /хэрэйд/ гэсэн өөр нэг овог казах дотор бас бий. Дээрх керей ба керейт гэсэн хоёр овог нэг байсныг казахын эрдэмтэд хүлээн зөвшөөрөөд байгаа аж. Тэгэхээр Монголын казахын үндсэн овог болох керей /хэрэйд/ овог нь Чингисийн үеийн хэрэйд овог аймаг мөн байсан гэвэл казах, монгол үндэстнүүд эрт дээр үеэс гарал үүслийн хувьд ихээхэн ойр байжээ гэж үзэх үндэслэл байна. Нууц товчоонд нэр нь гардаг олхонууд, жалайрд, хонгирад, мэргид, хэрэйд, найман овгууд бүгд одоогийн казах үндэстний бүрэлдэхүүнд бий. Тэр ч байтугай дээрх аймгууд одоогийн узбек дотор ч байдаг ба төв Азийн бусад түрэг гаралтай зарим үндэстнүүд дотор нэр нь тааралдаж байх жишээтэй. Казах үндэстнийг гагцхүү одоогийн Казахстаны нутагт амьдарч байсан кипчакаар төсөөлдөг нь огт буруу юм. Кипчак бол казахын олон аймгийн зөвхөн нэг нь. Эхэлж эдийн засаг, дараа нь улс төр Манайхан хол ойроос туршлага судалж жишээ татах дуртай улс. Америк, Япон, Герман гээд туршлага судлах улс орон ер мундахгүй олон бий. Гэвч тэд нэгэнт гараанаас аль эрт гарч хөгжчихсөн орнууд. Бидэнд заримдаа нэг гараанаас зэрэг гарсан орны туршлага хэрэгтэй юм шиг. Биднийг хол ойрын туршлага судалж, 15 жил тасралтгүй улс төр ярьж хийж байх хойгуур тэдний эрхийг нь ямар хүлээж байх биш, нэгэнт гараандаа гарчээ. Энэ бол холын биш ойрын хөрш Казахстан юм. Манай улс төрийн хүрээнийхэн болохоор дарангуйлагч маягийн системтэй гээд гоочлоод байдаг Назарбаевын удирддаг улс мөн л дөө. Эхэндээ эдийн засгийн гол хөдөлгөгч хүч нь мэдээж нефть байсан боловч дан ганц нефть дээр тулгуурласан явцуу эдийн засагтай байхаас татгалзаж, бүх салбарт бүтээн байгуулалт өрнөх болжээ. Үр дүнд нь тус улс нийт эдийн засгийн хэмжээгээрээ Төв Ази дахь бусад дөрвөн улсын эдийн засгийг нийлүүлснээс ч илүү эдийн засагтай болж, гадаад өрөө бүрэн барагдуулж, цаашид зээл авах биш, зээл өгөх орны хэмжээнд хүрчээ. Нэгэн үе ижил гараанаас гарч байсан Төв Азийн дөрвөн орондоо зээл олгох хэмжээний юм ярих болсон нь үнэхээр том амжит мөн. Хэдхэн жилийн дотор улсынхаа нийслэлийг шилжүүлж социалист маягийн хэвшмэл хөлдүү дизайнтай хотыг цоо шинэ орчин үеийн хот болгон өөрчилж чаджээ. Арван жилийн өмнөх нэг хүнд ногдох ДНБ-ий хэмжээ ердөө 700 ам.доллар байсан бол одоо 3500 ам.доллараас давах болжээ. Монголын казах нүүх үү, үлдэх үү? Казахстан улс 1991 онд ЗХУ-аас салж, тусгаар тогтносон улс эхлэн дайн дэлхийн 30 гаруй оронд тархсан зургаан сая орчим казахыг түүхэн эх орондоо буцаан цуглуулах, нэгтгэх бодлого баримтлах болсон нь Монгол дахь казахуудыг тойроогүй. Чухам эндээс их нүүдэл эхэлсэн түүхтэй. Сүүлийн үеийн баримтаар дэлхийд нийтдээ 15 сая орчим казах байдгаас дөрвөн сая нь төрөлх Казахстанд, бусад нь өөр улс оронд амьдарч байна. Тоталитор дэглэмийн үед атар газар эзэмших, бас бус зорилгоор суурьшуулсан орос, украйн, герман, беларусь гэх мэт төрөл бүрийн олон үндэстнүүдийн асар их давалгааны улмаас казахуудын эзлэх хувь нь багассан байна. Чухам иймээс л шинэ тулгар байгуулагдсан Казахстан өөрийн төрөлх үндэстэн казахуудаа цуглуулж, нэг дээвэр дор нэгтгэх бодлогоо хүчтэй явуулах болсон байна. Дээр нь дэлхийд есдүгээр байрт орох асар уудам газар нутгаа жинхэнэ ёсоор эзэн болохын хувьд казахуудаа түшиглэхээс өөр аргагүй билээ. Үр дүнд нэг хэсэгтээ үндэсний цөөнх болж 40 хувьтай байсан казахууд өдгөө 58 хувийг эзэлж голлох үндэстэн болсон байна. Ийнхүү дэлхийн 30 гаруй оронд тархсан үндэстэн нэгтнээ цуглуулж нэгтгэж эхэлсэн бөгөөд тэр их нүүдлийн нэгээхэн хэсэг манай улсын Баян-Өлгий аймагт ид үргэлжилсээр байна. Ардчилсан хувьсгал өрнөхөөс өмнөх 1980-аад оны сүүлчээр Монголд нийтдээ 150 мянга гаруй казах үндэстэн байснаас 60-70 мянга нь Казахстанд нүүж суурьшсан гэх мэдээ бий. Монголд өдгөө 150 мянга гаруй казах байдаг бололтой. Үүнээс 90 шахам мянга нь Баян-Өлгий аймагт амьдардаг. Тэдний олонхи нь Хэрэйд овгийн гэдгийг дээр хэлсэн. Ингэхээр монголын казахууд бусад казахуудыг бодвол Монголд илүү ойр байх өөр нэг шалтгаан байдаг нь тэд Чингисийн үе дэх Хэрэйд аймагт шууд удам угсааны казах байдгийнх. Нэг үндэстэн дөрвөн улсад хуваагдсан нь Казах үндэстэн бол өсч идээшсэн нутагтаа хамгийн их хуваагдсан үндэстэн билээ. Алтай хэмээх их уулсыг өдгөө дөрвөн өөр улс хуваан эзэмшдэг аж. Энэхүү хөх түрэгийн үеэс эхлээд казахын нарын овог, Хэрэйд овог нутаглаж ирсэн их улсын дөрвөн хуваагдсан хэсэг бүрт цөм казахууд амьдарсаар өдгөө хүрчээ. Алтай Таван богд орчмын Монгол ба Хятад улсын аль алинд тус тусдаа харьяалагддаг хэсэгхэн газарт амьдардаг цөөн тооны Тува үндэстнийг эс тооцвол шүү. Монголд ирээд удаж буй казах үндэстнийг оруулахгүй бол Алтайн уулын Орос, Хятад, Казахстанд харьяалагддаг хэсэгт казахууд үеийн үед амьдарсаар ирсэн байна. Гэвч тухайн үеийн их гүрнүүд болох Орос, Хятад улсуудын хүчээр тогтоосон хилээс болж Монгол Улс Казахстан хэмээх гуравдагч хөрштэй байх хувь дутсан байх юм. Хүчтэний өмнө сул дорой нь үргэлж буруутдаг хойно. Ер нь нэг газар орон зайд амьдарч байсан үндэстэн илүү ч үгүй дутуу, үгүй дөрвөн улсад хуваагдан харьяалагдах болсон практик дэлхийд ховор байдаг билээ. Өнгөрсөн зуунд жижиг үндэстний газар нутгийг улайн цайм дээрэмдэх явдал гаарч байснаас гадна тэдний газар нутгийг дур мэдэн бусдадаа “бэлэглэх” явдал ч моодонд орсон үе байж. Ийм газар нутгийг бусдын өмнөөс дур мэдэн бэлэглэх явдал Брежневийн үе хүртэл үргэлжилсээр үр дүнд Казахстан улс өөрийн түүхэн газар нутгийнхаа 1/3 хувийг алджээ. Мэдээж хамгийн их газар нутгаа Орос, Хятадад алдсан бөгөөд Төв Азийн бусад орнуудад бусдын хүч түрэмгийлсэн шийдвэрийн дагуу зүгээр л “шилжүүлээд өгчихсөн” байх юм. Одоо казахын эрх баригчид бусдад алдсан нутгаа эргүүлж авах биш одоо байгаа газар нутагтаа жинхэнэ ёсоор эзэн байхыг чухалчилж буй нь илт байна. Учир нь Казахстан байтугай Япон хүртэл Орост алдсан курилын алга дарам газрыг эргүүлж авч чадахгүй байгаа нь нэгийг хэлнэ биз ээ.

Казахууд гэж хэн бэ...
Tweet
Bolod.mn

Сэтгэгдэл (0)

Уншигчдын оруулсан сэтгэгдлийн талаар манай сайт хариуцлага хvлээхгvй болохыг анхаарна уу.
Үгийн санд шүүлтүүр хийсэн болно

Мэдээ
Гадаад мэдээ
Видео

Ой хээрийн хоёр түймрийг бүрэн унтраалаа
17:04

Өнөөдөр хоёр гал түймрийг бүрэн унтраасан талаар ОБЕГ-аас мэдээллээ.

»»

Өвөр Монголын цөлийг зассан туршлага
15:40

Энэ жил “Гурван умард” төсөл хэрэгжиж эхэлсний 47 жилийн ой тохиож байна. Хагас зуун жил үргэлжилсэн уйгагүй хөдөлмөрөөр Өвөр Монгол орон эх орныхоо хойд хилд нуршгүй ногоон хэрэм босгож, улс орны экологийн аюулгүй байдлыг үр ашигтайгаар баталгаажуулсан юм.

Харилцаа хамтын ажиллагаагаа гүнзгийрүүлж, Хятад Монголын найрамдлын түүхийг өгүүлнэ
15:39

6-р сарын 10-нд Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийн Хүбэй муж, ӨМӨЗО дахь хамтарсан сурвалжилгын арга хэмжээний нээлтийн үеэр Бүх Хятадын Сэтгүүлчдийн Нийгэмлэг болон Монголын СНЭ-ыэ дарга нар захидал илгээж, хамтарсан сурвалжилга амжилттай эхэлсэнд баяр хүргэжээ.

Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийнхний хамтарсан сурвалжилга эхэллээ
15:38

Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүдийн Хүбэй, ӨМӨЗО дахь "Боломжоо хуваалцан, хамтдаа хөгжье" хамтарсан сурвалжилгын үйл ажиллагаа ӨМӨЗО-ны Тунляо хотод 6-р сарын 10-ны үдээс хойш эхэллээ. Энэхүү арга хэмжээг БХСН, БНХАУ-аас Монгол Улсад суугаа ЭСЯ, Монголын СНЭ хамтран гүйцэтгэж, ӨМӨЗО-ны Ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллин алба, Хүбэй мужийн Ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллийн алба хамтран зохион байгуулж буй юм.

Шэнь Миньжуань:Хятад, Монголын хүмүүнлэгийн солилцооны агуулгыг баяжуулж, найрамдлыг бэхжүүлнэ
15:37

БНХАУ-аас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Шэнь Миньжуань Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийн хамтарсан сурвалжилгын арга хэмжээнд захидал илгээж, Бүх Хятадын сэтгүүлчдийн нийгэмлэг, БНХАУ-аас Монгол улсад суугаа Элчин Сайдын Яам, Монгол Улсын СНЭ, ӨМӨЗО-ны ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллийн алба, Хүбэй мужийн ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллийн албанаас хамтран зохион байгуулж буй Хятад, Монголын сэтгүүлчдийн Хүбэй, Өвөр Монгол дахь хамтарсан сурвалжилгын ажиллагаа эхэлсэнд баяр хүргэв.

Хятад улс сансар судлалын өдрөөрөө Хятад маягийн сансар судллын шинэ аяллаа эхлүүлэв
15:36

4-р сарын 24-ний өдөр бол Хятадын сансар судлалын арав дах өдөрлөг юм. Энэ өдөр мөн Хятад улсын анхны хиймэл дагуул "Дүнфанхүн-1"-ийг амжилттай хөөргөсний 55 жилийн ой юм. Энэ өдөр "Шэньжөү-20" нисэгчтэй сансрын хөлгийг хөөргөж, орчлон ертөнцийг судлах шинэ аяныг дахин эхлүүлсэн юм.

Өнөөдөр бид бүгдээрээ одон орон сонирхогчид болсон. 04-р сард бид сансрын нисгэгчиддээ хүндэтгэл үзүүлэх ёстой, уудам орчлонгийн нууцыг тайлж, сансрын нисгэгчдийн бичсэн хятад маягийн романтикийг мэдрэх ёстой.

Супер хиймэл оюун бүтээх лаборатори байгуулжээ
14:53

НЬЮ-ЙОРК, 2025 оны долоодугаар сарын 1 /Bloomberg/. Өгөгдсөн даалгаврыг хүний түвшинд эсвэл бүр илүү сайн

»»

Баяр наадмын нээлтийн тасалбар 07 сарын 02 буюу маргааш 07 цагаас худалдаанд гарна
14:31

Баяр наадмын нээлтийн тасалбар 07 сарын 02 буюу маргааш 07 цагаас худалдаанд гарна

»»

Ерөнхий Сайд Г.Занданшатар: Засгийн газар үнэнч, ил тод, хариуцлагатай байх зарчмыг тууштай баримтлана. Хөрөнгө оруулагчдад ээлтэй бодлого хэрэгжүүлж, тэдний эрх ашгийг хамгаалж ажилллана
13:57

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Г.Занданшатар гадаад улсаас Монгол Улсад суугаа дипломат төлөөлөгчийн газар болон олон

»»

Ганцмод-Гашуунсухайт боомтын хил дамнасан төмөр замын шав тавилаа
12:55

Хятад, Монголын уламжлалт анагаах ухааны эмчийн ур чадварыг дээшлүүлэх сургалт болов
12:37

Эрч хүчтэй залуу насаа хайрлая
12:00

Найруулагч:	С.УРЬХАН
Эх сурвалж:	СОЛОНГО

Уламжлалт заслаар бяцхан охины ”Нойрмог”нүдийг сэргээлээ
11:50

Зохиогч:	Ц.Урантунгалаг,Б.Сурнаа
Найруулагч:	Б.СУРНАА
Эх сурвалж:	solongonews.mn

2025 онд ахмад настанд амралт, сувиллын үйлчилгээ үзүүлэх байгууллагын жагсаалт гарлаа
09:57

Ахмад настны тухай хуулийн 8 дугаар зүйлийн 8.1.2-т заасан эрхийн бичгийн хөнгөлөлттэй үнээр ахмад настанд амралт,

»»

Дональд Трампын дэвшүүлсэн хуулийн төслийг Маск дахин шүүмжлэв
09:25

Зургадугаар сарын 28-ны өдөр Америкийн бизнес эрхлэгч Элон Маск АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трампын дэвшүүлсэн "том мөртөө

»»

Аутизмын хүрээний эмгэгийн оношилгоог эрт илрүүлж, эмчлэх боломж нээгдлээ
15:34

”Монгол Улсад эмчлэгдэх боломжгүй өвчлөлийг бууруулах” бодлогын хүрээнд СЭМҮТ-ийн нарийн мэргэжлийн хүүхдийн

»»

Баруун Европ даяар хэт халж байна
15:25

БЕРЛИН, 2025 оны зургаадугаар сарын 30 /DW/. Өнгөрсөн амралтын өдрүүдэд Баруун Европын орнуудад агаарын хэм

»»

Blue Origin жуулчдыг сансарт аялуулжээ
12:44

НЬЮ-ЙОРК, 2025 оны зургаадугаар сарын 30 /TASS/. Америкийн “Blue Origin” компани сансрын дэд тойрог замд

»»

Хөх хот Улаанбаатар чиглэлд шууд нислэг үйлдэнэ
10:25

Хөх хот Улаанбаатар чиглэлд шууд нислэг үйлдэнэ

»»

Улаанбурханы товлолт дархлаажуулалтад бүрэн хамрагдаагүй хүүхдүүдийн гэрт нь очиж вакцин хийнэ
09:49

Улаанбурханы нөхцөл байдалтай холбоотойгоор дархлаажуулалтыг эрчимжүүлэхээр болоод байна.

»»

"Багийн бага сургууль"-д хувийн хэвшлийнхэн хөрөнгө оруулна
09:24

Боловсролын яам, НҮБ-ын Хүүхдийн Сангийн хамтын ажиллагааны хүрээнд хэрэгжүүлэх “Багийн бага сургууль” санаачилга албан ёсоор эхэллээ.

»»

"Түймрээр эхээсээ өнчирсөн хоёр янзагыг хариуцлагатай айлд хүлээлгэн өгнө"
09:16

Сэлэнгэ аймгийн Алтанбулаг сумын ойн түймэрт өртөж, эхээсээ өнчирсөн 2 янзагыг өөрсдийн нутагт нь амьдардаг

»»

С.Молор-Эрдэнэ Монголчуудтай “таарсан” анхны философич гэж үү?
08:58

Олон нийтийн анхаарлын төвд байдаг хүмүүсийн нэг бол философич С.Молор-Эрдэнэ . Тэрээр “Монголчууд анх удаа л

»»

“GEM Mall”-д эхнэрээ хутгалж хөнөөсөн хэрэг гарлаа
08:07

Өнөөдөр Баянгол дүүргийн 6 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт байрлах “GEM Mall” худалдааны төвд эмэгтэй хүнийг

»»

Дорнодын түймрийг унтрааж, Хөвсгөл, Сэлэнгэ, Булган аймагт гарсан 7 түймрийг цурамд оруулжээ
19:16

Дорнод аймгийн Баян-Уул сумын Өвөр эрээн багийн “Тарам” гэдэг газар өчигдөр буюу энэ сарын 26-нд гарсан ой,

»»

Ерөнхий Сайд Г.Занданшатар Хүнс, Хөдөө Аж Ахуй, Хөнгөн Үйлдвэрийн салбарын цаг үеийн ажлын талаар УИХ-д мэдээлэл хийлээ
19:14

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Г.Занданшатар хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн салбарын цаг үеийн

»»

Японд ажлаас үүдэлтэй сэтгэцийн өвчлөл дээд хэмжээнд хүрчээ
18:24

ТОКИО, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /NHK/. Японд ажилтай холбоотой сэтгэцийн эрүүл мэндийн асуудлаар

»»

Төр нийгмийн нэрт зүтгэлтэн Жамсрангийн Самбуугийн алдар гавьяаг мөнхжүүллээ
17:31

АРД ОЛОНДОО МОНГОЛ ТӨРИЙН МЭРГЭН ӨВӨӨ ХЭМЭЭН АЛДАРШСАН ТӨР, НИЙГМИЙН НЭРТ ЗҮТГЭЛТЭН

»»

Хятад-Төв Азийн олон улсын соёл аялал жуулчлалын анхны галт тэрэг Ши-Аниас аялж эхэллээ
16:23

Энэ онд Казахстаны "Хятадын аялал жуулчлалын жил" тохиож байна. Хятад, Казахстаны соёлын солилцоог дэмжиж, Хятад, Төв Азийн орнуудын дэд бүтцийн холболтыг гүнзгийрүүлэх зорилгоор өчигдөр Хятадын Ши-Ань хотоос Казахстаны Алматы хот чиглэлийн Хятад-Төв Азийн олон улсын соёл аялал жуулчлалын тусгай галт тэрэгний анхны галт тэрэг Ши Ань өртөөнөөс хөдөллөө. Тусгай галт тэрэг Шааньши, Ганьсу, Шиньжян зэрэг муж, өөртөө засах орныг дайран өнгөрч, Хоргос боомтоос хил гарч, 05-р сарын 31-нд Алматы хотод ирэх төлөвтэй байна.

»»

Долоодугаар сарын барилдааны хуваарь
16:03

Долоодугаар сарын 11-12-нд Ардын хувьсгалын 104 жилийн ой, Үндэсний Их баяр наадам хүчит 512 бөхийн брилдаан,

»»

НҮБ: Дэлхий даяар мансууруулах бодис хэрэглэгчдийн тоо нэмэгджээ
15:56

ВЕНА, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /DW/. Дэлхий дахинд тогтворгүй байдал нэмэгдэж буй энэ үед мансууруулах

»»

Хүний эрхийн дэд хороо: Гадаад улсад зорчиж буй, ажиллаж, амьдарч байгаа иргэдийн эрхийг хамгаалах чиглэлээр шийдвэр гаргав
13:48

БНСУ-д оршин суугаа иргэд болон хил, гааль дээрээс буцаагдаж байгаа, хүний эрхийн зөрчилд орж байгаа гэх мэдээллийн дагуу хэлэлцлээ.

»»

АНУ, Хятад улс худалдааны хэлэлцээр байгуулжээ
13:46

ВАШИНГТОН, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /TASS/. АНУ энэ сарын 25-нд БНХАУ-тай худалдааны шинэ

»»

Labubu хүүхэлдэй хэрхэн дэлхий нийтийг байлдан дагуулах болов?
11:43

Сүүлийн үед “Labubu” гэсэн нэрийг сонсоогүй хүн гэж бараг байхгүй болов уу. Гудамжинд зөрөөд өнгөрөх бараг хүн бүрийн

»»

Хуурамч зар байршуулан иргэдийг залилсан этгээдийг баривчилжээ
11:17

Мөрдөн байцаах албаны Залилах гэмт хэрэгтэй тэмцэх газар, Баянхонгор аймгийн цагдаагийн газрын алба хаагчид

»»

Х.Нямбаатар: Эвдэрсэн замыг гүйцэтгэгч байгууллагууд руу шаардлага хүргүүлэн өөрсдийн хөрөнгөөр нь засварлуулна
10:47

Дулааны шугам засах ажлын хүрээнд, нийслэлээс шинэчилсэн явган хүний болоод авто замуудыг хуулж, эргээд хучихдаа

»»

Өмнөговийн Гурвантэст үер бууж, 4 гэр, нэг машин усанд автжээ
10:25

Өмнөговь аймгийн Гурвантэс сумын Шугшаа, Мөргөцөг, Тост, Хөв, Мод үржүүлэг хорооллуудад 06.25-ны өдрийн 15:05-16-20

»»

Кенид улс даяар жагсаал болж, 16 хүн амь үрэгджээ
10:16

“Amnesty Kenya” байгууллага мэдэгдэл хийхдээ лхагва гарагт /2025.06.25/ улс даяар явагдсан засгийн газрыг эсэргүүцсэн

»»

Интерполын шугамаар эрэн сурвалжлагдаж иргэн “А”-г баривчилжээ
10:15

Мансууруулах бодис улсын хилээр хууль бусаар нэвтрүүлсэн гэх эрүүгийн хэрэгт Интерполын шугамаар олон улсын

»»

Төмөр замаар нүүрс тээвэрлэх урт хугацааны гэрээний "анхны тээвэр" хөдөллөө
10:05

“Монголын төмөр зам” ТӨХК болон “Чайна Энержи Коксжих нүүрс (Тяньжин)” ХХК хоорондын нүүрс тээвэрлэлтийн урт

»»

Д.Мөнх-Эрдэнэ, Ж.Энхжаргалан нарт оногдуулсан анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг хэвээр үлдээлээ
08:43

Иргэн Д.Мөнх-Эрдэнэ, "Төв цэнгэлдэх хүрээлэн"-гийн гүйцэтгэх захирал Ж.Энхжаргалан нар нэг нэгэндээ салаавч гаргаж,

»»

Ерөнхий сайд Г.Занданшатар “Рио Тинто” компанийн Зэсийн группийн захирал Кейти Жаксоныг хүлээн авч уулзав
15:31

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Г.Занданшатар “Рио Тинто” компанийн Зэсийн группийн захирал Кейти Жаксоныг хүлээн авч уулзлаа.

»»

Парист орсон хүчтэй аадар борооны улмаас RER галт тэрэгний буудал усанд автжээ
14:12

Парист орсон хүчтэй аадар борооны улмаас RER галт тэрэгний буудал усанд автжээ. Улсын хэмжээнд хэт халалтын улмаас аадар бороо үргэлжилж, сүүлийн өдрүүдэд агаарын хэм 40°C давжээ.

»»

Х.Нямбаатар: Олон жил гацсан, хогийн цэг болсон барилгуудыг буулгаж, чөлөөлнө
14:00

Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч Х.Нямбаатарын дөрөвдүгээр сарын 3-ны өдрийн дүүрэг,

»»

Ж.Чинбүрэн: Улаанбурхан өвчний халдвар ковидоос ноцтой
12:05

Ерөнхий сайд Г.Занданшатар өчигдөр /2025.06.21/ ХӨСҮТ-д ажиллалаа. Энэ үеэр Эрүүл мэндийн сайд Ж.Чинбүрэн

»»

Хөрш улсын залуусыг гайхшируулсан аялал
11:49

Хятад, Монгол хоёр орон стратегийн хамтын ажиллагааны харилцаатай мөнхийн найрсаг хөршүүд. Бид хөрш оронтойгоо хамтран ажиллах нь гарцаагүй. Саяхан Монгол Улсын Их Хурлын гишүүн Г.Очирбат БНХАУ-д айлчлах үеэрээ Монголын компаниуд Хятадад ирж хамтран ажиллах талаар яриа хэлэлцээ өрнүүлнэ гэдэгт итгэлтэй байгаагаа илэрхийлсэн юм.

»»

”Хятадтай танилцах аялал” олон улсын хэвлэл мэдээллийн солилцооны баг Улаанцав хотод айлчиллаа
11:41

Хятадын Кибер орон зайн удирдлагын сүлжээний харилцааны товчооноос удирдаж, Хятадын олон нийтийн дипломатын нийгэмлэг болон Глобал сүлжээнээс санаачлан, ӨМӨЗО-ны интернэт мэдээллийн албанаас зохион байгуулсан 2025 "Хятадтай танилцах аялал" олон улсын хэвлэл мэдээллийн солилцооны баг 05-р сарын 14-ны өдөр Улаанцав хотод айлчиллаа.

»»

Өчүүхэн дүүрэн
11:38

“Өчүүхэн дүүрэн” нь жил бүрийн аргын тооллын 05 дугаар сарын 20-22-ын өдрүүдэд тохиодог бол энэ жилийн хувьд 21-ний өдөр тохиох аж.

»»

Хятад улс хөрөнгө оруулалт, хамтын ажиллагааны чухал орон хэвээр байна
11:34

Дэлхийн эдийн засгийн форумын гүйцэтгэх захирал Лян Жиньхүйтэй хийсэн ярилцлага.

Дэлхийн эдийн засгийн форумын “Шинэ аваргуудын” XVI уулзалт /“Зуны Давосын форум”/ өнөөдөр буюу 06-р сарын 24-ний өдөр болж байна. Тус форум “Шинэ эриний бизнес эрхлэлт" сэдвийн дор 06-р сарын 24-нөөс 26-ны өдрүүдэд Хятадын Тяньжинь хотод болно. Нийт 90 гаруй улс орон, бүс нутгаас ирсэн 1800 гаруй зочид энэхүү форумд оролцлоо. Энэхүү тохиолдолд тус форумын гүйцэтгэх захирал, Их Хятадын бүсийн дарга Лян Жиньхүй Синьхуа агентлагт ярилцлага өгсөн байна.
Лян Жиньхүй:

- Энэ форум хэдийгээр дэлхийн эдийн засагт тодорхойгүй байдалд байгаа нөхцөлд зохион байгуулагдаж байгаа ч оролцогчдын тоо түүхэн дээд хэмжээнд хүрэх төлөвтэй байна. Энэ нь олон улсын компаниуд болон хөрөнгө оруулагчид Хятад, Азийн зах зээлийг сонирхож буйг бүрэн харуулж байна. Тэд хиймэл оюун ухаан, дэвшилтэт үйлдвэрлэл, эрүүл мэнд зэрэг салбарт хамтран ажиллах боломжийг идэвхтэй эрэлхийлж байна.

Тэрээр улс орон, бүс нутгийн хөрөнгө оруулалтын орчныг авч үзэхдээ бодлогын уялдаа холбоо, тууштай байдал, хүний нөөцийн хүртээмж, технологийн бэлэн байдлыг анхаарч үзэх хэрэгтэй. Миний бодлоор Хятад, Азид тохирох хүчин зүйл нэлээд хүчтэй байна. Хятад улс хөрөнгө оруулагчид болон бизнесийн түншлэлд таатай орчныг бий болгосон.