Mobile хувилбар
www.BOLOD.mn
Fact.mn | Miss.mn | Ord.mn | Choibalsan.mn |

Архив ангилал
ДЭЛГҮҮР ХУДАЛДААНЫ ТӨВ
» ДАА ХҮРЭЭ (123781)
» ДҮНЖИНГАРАВ ХТ (106784)
» Гранд плаза (99865)
» Боса (68790)
» БӨМБӨГӨР ХТ (96676)
» Замбала (82668)
» Метромолл (86076)
» Миний дэлгүүр (100066)
» Эвридэй (75637)
» Чансаа гутлын дэлгүүр (97138)
» Хар Хорин зах (80355)
» Хүчит Шонхор ХТ (87323)
» ТОСА ХТ (69964)
» Скай их дэлгүүр (63425)
» Сандэй плаза (80097)
» Нарантуул ОУХТ (89198)
» НАРАН ИХ ДЭЛГҮҮР (74624)
» НОМИН (83260)
» АЗ ХҮҮХДИЙН ИХ ДЭЛГҮҮР (65322)
» Оргил худалдааны төв (71109)
» Next Center (151712)
» E-mart (40562)
» БСБ (47509)
» БАРС ХТ (62973)
» UB MART (68502)
ДҮҮРЭГ ХОРОО
» Баянгол дүүргийн хүүхэд залуучуудын хөгжлийн газар (28983)
» БАГАНУУР (86027)
» ЧИНГЭЛТЭЙ (67566)
» ХАН УУЛ (79086)
» СҮХБААТАР (69951)
» НАЛАЙХ (70212)
» БАГАХАНГАЙ (61719)
» БАЯНГОЛ (75837)
» БАЯНЗҮРХ (87026)
» СОНГИНОХАЙРХАН (75015)
БАЙГУУЛЛАГА
» ГЛОБ ИНТЕРНЭШНЛ ТББ (60325)
» ГААЛЬ (87644)
» Барилгын хөгжлийн төв (16052)
» Засгийн газрын авто бааз ТӨҮГ (14896)
» ЗАМЫН ЦАГДАА (94584)
» ИНЕГ-МИАТ (99429)
» ММСУХ- Морин спорт (44658)
» Монголын Дарцын холбоо (59279)
» Монголын Залуучуудын Холбоо (92319)
» Монголын Үндэсний Бөхийн Холбоо (64567)
» МЭРГЭЖЛИЙН ХЯНАЛТ (90663)
» МСНЭ (57912)
» МОНГОЛЫН ЗОХИОЛЧДЫН ХОРОО (68703)
» МОНГОЛЫН ЦАХИЛГААН ХОЛБОО (69642)
» МОНГОЛЫН ХӨРӨНГИЙН БИРЖ (85282)
» МОНГОЛЫН САЙТЫН ХОЛБОО (80279)
» МОНГОЛЫН ОЮУТНЫ ХОЛБОО (69759)
» МОНГОЛ УЛСЫН ХҮҮХЭЛДЭЙН ТЕАТР (48298)
» МҮЭХ (66924)
» МҮХАҮТ (59324)
» МҮСХНХ (26519)
» МҮОНРТ (68806)
» Мэдээлэл технологи шуудан харилцаа холбооны газар (56591)
» ЭМНЕСТИ ИНТЕРНЭШНЛ ОУБ (43939)
» ШШГЕГ (63297)
» ШҮҮХ ПРОКУРОР (81114)
» Шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газар (83920)
» ЧИНГИС ХААНЫ ДЭЛХИЙН АКАДЕМИ (53026)
» Чөлөөт Бүс (60804)
» ЦЕГ (95258)
» Цахилгаан тээвэр (59512)
» ЦОГЦ ХАРИЛЦАА ТӨВ (66570)
» Цөмийн энергийн газар (63136)
» Хил хамгаалах ерөнхий газар (26736)
» Харилцаа Холбооны зохицуулах хороо (60469)
» ХХЕГ (56390)
» ХҮЧИРХИЙЛЛИЙН ЭСРЭГ ҮНДЭСНИЙ ТӨВ (60759)
» УБЦТС TЭЦ-4, 3 (81005)
» УМБГ (58829)
» Улсын мєрдєн байцаах газар (56652)
» УРЛАГ- УЛСЫН ДРАМЫН ЭРДМИЙН ТЕАТР (59564)
» УРЛАГ- УДБЭТ (58177)
» Ус сувгийн удирдах газар (25186)
» ТАГНУУЛ (94299)
» ТАТВАРЫН ЕРӨНХИЙ ГАЗАР (76308)
» ТӨМӨР ЗАМ (104068)
» Тээврийн төлөвлөлтийн хэлтэс (54693)
» Санхүүгийн зохицуулах хороо (26675)
» СОНГУУЛИЙН ЕРӨНХИЙ ХОРОО (63750)
» Сэргээн засалт, сургалт үйлдвэрлэлийн төв (37910)
» НИТХ (48543)
» Нийгмийн даатгал (59923)
» Нийслэлийн ЗДТГ (25071)
» Нийслэлийн газрын алба (27591)
» Нийслэлийн агаарын чанарын алба (53872)
» Нийслэлийн статистикийн газар (24596)
» НАББҮХ (53122)
» НҮБ (54287)
» Авлигатай Тэмцэх Газар (87145)
» Авто тээврийн газар (68490)
» ОБЕГ (71181)
» Оюуны өмчийн газар (22279)
» Үндэсний Дата Төв (51123)
» ҮТЕГ (53298)
» ҮНДЭСНИЙ НОМЫН САН (54951)
БАРИЛГА
» Гангар инвест (53439)
» ГАЗАР ХАШАА (81586)
» ГАНДИРС (40568)
» ГАНГАР ИНВЕСТ (59378)
» Барилгын материал (52111)
» БАЯСАХ ТРЕЙД (41645)
» БАРИЛГА-САЙН МЭДЭЭ (60091)
» БАРИЛГА-ҮНЭ ХАНШ (108590)
» БАРИЛГА (94694)
» ЖИГҮҮР ГРАНД (68659)
» ИХ ҮЙЛСИЙН ЭРЭЛД (40888)
» МУУ МЭДЭЭ (72407)
» ЭКО КОНСТРАКШН (63217)
» ШИНЭ БАЙР (78623)
» ЦАСТ ИМПЕКС (56873)
» УЛААНБААТАР ӨРГӨӨ (38867)
» Тахилт өндөр уул (52893)
» АЛТАЙ КОНСТРАКШН (66034)
» АВЗАГА ТРЕЙД (59262)
» Пума констракшн (55488)
БАРАА БҮТЭЭГДЭХҮҮН
» БҮТЭЭГДЭХҮҮН-АРХИ (83305)
» СЭЖИГТЭЙ БАРАА (76406)
БАНК САНХҮҮ
» ДААТГАЛ (53336)
» ГОЛОМТ (71473)
» ББСБ (53144)
» БАНК САНХҮҮ (82334)
» БАНК (59543)
» МУУ МЭДЭЭ (62746)
» МОНГОЛ ДААТГАЛ (51462)
» МОНГОЛ БАНК (88055)
» МОНГОЛ ШУУДАН (52015)
» ЭРЭЛ (53763)
» ЧИНГИС ХААН (51666)
» ХЗХ (56369)
» ХХБ (57204)
» ХАДГАЛАМЖ (58736)
» ХАС (55360)
» ХААН (71049)
» ХӨГЖЛИЙН БАНК (75017)
» УЛААНБААТАР БАНК (57113)
» ТРАНС (52565)
» ТӨРИЙН БАНК -ЗООС (73335)
» Тээвэр хөгжлийн банк (52628)
» САЙН МЭДЭЭ (54887)
» НАЙМАН ШАРГА (69053)
» АНОД (63893)
» ПРАЙМ ДААТГАЛ (37258)
» КАПИТРОН (52344)
» КАПИТАЛ (54836)
» ҮНДЭСНИЙ ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТ (53684)
» ҮНЭ ХАНШ (69485)
БААР РЕСТОРАН ЦАЙНЫ ГАЗАР
» Дреам (52812)
» БААР- ДОРГИО (65098)
» Бусад (54534)
» ЗОЧИД БУУДАЛ (65291)
» Жура ресторан (50587)
» МЕТРОПОЛИС (42869)
» ЧАПЛИН РЕСТОРАН (38423)
» Цайны газар- БЭЭЖИН НУГАС (38168)
» Цайны газар- ХААН БУУЗ (38747)
» СТЕЛЛА (46466)
» СТРИНГС КЛУБ (38239)
» СӨҮЛ РЕСТОРАН (50526)
» АМРИТА (40292)
» The Bull (46329)
» RIVER SOUND (48415)
» Loving hut (45768)
» HOLLYWOOD (48360)
» САУН МАССАЖ (59637)
» SS клуб (50307)
ЗӨВЛӨГӨӨ
» БИЗНЕС ТӨЛӨВЛӨГӨӨ (612927)
» ЗУРХАЙ (1231505)
» ЗАР (837868)
» ЗӨВЛӨГӨӨ (1484765)
» ИРГЭНИЙ ЭРХ (60485)
» МАРКЕТИНГ МЕНЕЖМЕНТ (81182)
» ХИЧЭЭЛ СУРГАЛТ (88385)
» ХУУЛЬ (804570)
» ХООЛНЫ ЖОР (252945)
» СЕКС ЗӨВЛӨГӨӨ (108471)
» СУРГАМЖ (55540)
» СОНЖОО (126005)
» Сэтгэл зүй (703697)
» РЕКЛАМ БАЙРЛУУЛАХ (39027)
» ПИ АР (70910)
» РЕКЛАМ (65050)
МЭДЭЭ МЭДЭЭЛЭЛ
» ЛАВЛАХ (60855)
» Дартс (48679)
» ГЭМТ ХЭРЭГ (236945)
» ГАДААД МЭДЭЭ (1776693)
» ВИДЕО МЭДЭЭ (1004518)
» БИЗНЕС МЭДЭЭ (690188)
» Их хуралдай (69196)
» МЭДЭЭ МЭДЭЭЛЭЛ (537139)
» МЭДЭЭ АЙМААР (169943)
» МЭДЭЭ ҮНЭ ХАНШ (116142)
» ЦУНАМИ (48333)
» Цөмийн хаягдал (48751)
» ХҮНИЙ ХӨГЖИЛ САН (69959)
» ХҮНС (50445)
» ФАКС МЭДЭЭ (52954)
» ФОТО МЭДЭЭ (1135718)
» УРЛАГ (1392134)
» ТЕХНОЛОГИ (1126826)
» ТВ МЭДЭЭ (64768)
» ТАНИН МЭДЭХҮЙ (91439)
» ТОДРУУЛГА (78295)
» СЕКС (1198444)
» СЭРЭМЖЛҮҮЛЭГ (72136)
» СУДАЛГАА (691416)
» СОНИН ХАЧИН (317583)
» СПОРТ (1402059)
» СКАНДАЛ (74632)
» НИЙТЛЭЛ (264689)
» НОЦТОЙ МЭДЭЭ (430450)
» Өвөр Монголын мэдээ (56487)
» NEWS /Russia/ (54894)
» NEWS /English/ (52266)
» NEWS /China/ (67335)
ЯРИЛЦЛАГА
» БИЗНЕС (1055929)
» УЛС ТӨР (1060900)
» УРЛАГ (1052110)
» СПОРТ (1054126)
» НИЙГЭМ (1057662)
ЯАМ
» ГАДААД ХЭРГИЙН ЯАМ (62716)
» Барилга хот байгуулалтын яам (32359)
» БСШУЯ (89104)
» БАТЛАН ХАМГААЛАХ ЯАМ (65566)
» БОАЖЯ (54511)
» Зам, тээврийн хөгжлийн яам (49901)
» ЯАМ (50655)
» ЭМЯ (71826)
» ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ ЯАМ (49247)
» Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яам (11600)
» ХХААХҮЯ (50208)
» ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨН ҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМ (45598)
» Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яам (53151)
» УУЯ (36424)
» Соёлын яам (11220)
» САНГИЙН ЯАМ (47457)
» ХЗДХЯ (44854)
ЭРҮҮЛ МЭНД
» ЙОНСЕЙ эмнэлэг (55641)
» ГЯЛС ТӨВ (42977)
» ГАРЬД МАГНАЙ эмнэлэг (50004)
» МОНОС (54144)
» Мөнх-Үйлстэн (45458)
» ЯТТ 103 (49166)
» ЭМДЕГ (13542)
» ЭМИЙН САН (68336)
» ЭМНЭЛЭГ-АЧТАН (49623)
» ЭМНЭЛЭГ (82328)
» ЭМ БЭЛДМЭЛ (61918)
» ЭХ НЯЛХАС (56187)
» ЭРYYЛ МЭНД (136073)
» ЭРҮҮЛ МЭНД ЗӨВЛӨГӨӨ (164572)
» Шинжлэх ухаан (47047)
» Халдварт Өвчин Судлалын ҮТ (51171)
» ХАВДАР СУДЛАЛ (50183)
» УЛАМЖЛАЛТ АНАГААХ (43981)
» УЛААН ТУУЗ эмнэлэг (50623)
» СЭТГЭШГҮЙ эмнэлэг (46111)
» СОНГОДО эмнэлэг (55005)
» ЁН МЭЛМИЙ эмнэлэг (40617)
ШИНЭ НОМ
» ШИНЭ НОМ (905759)
» НОМ (63005)
Шинэ 8 ангилал
» Ярилцах цаг (14332)
» Энтертаймент (81119)
ШАР МЭДЭЭ
» ШАР МЭДЭЭ (1158761)
ХҮМҮҮС
» Д.Дагвадорж /сумоч/ (77093)
» Д.Сумьяабазар /бөх/ (59827)
» ГАДААД ХҮМҮҮС (86365)
» БОЛОД.М Утга зохиол (67847)
» БОЛОД.М Нийтлэл (67496)
» ИЛТГЭЛҮҮД (58712)
» ИРГЭДИЙН ЗАХИДАЛ (882539)
» ЯРИЛЦЛАГА (1300644)
» Ц.Мянганбаяр (61763)
» ХҮМҮҮС-ТҮҮХ НАМТАР (171716)
» ХҮМҮҮС (1193982)
» ХҮНИЙ АМЬДРАЛ (125051)
» ТӨРИЙН ХУТГУУР (83435)
» Тэр хэн бэ? нэвтрүүлэг (22462)
» СЭЖИГТЭЙ ХҮМҮҮС (116973)
» С.Жавхлан /дуучин/ (64435)
» ОДДЫН АМЬДРАЛ (1141639)
УЛС ТӨРЧ
» Лу.Болд (52381)
» Л.Гантөмөр /АН/ (51793)
» Л.Гансүх АН (51318)
» Л.Гүндалай АН (53952)
» Д.Лүндээжанцан /МАН/ (49637)
» Д.Дондог (46620)
» Д.Дорлигжав /АН/ (51255)
» Д.Дамба-Очир (49762)
» Д.Дэмбэрэл /МАН/ (54640)
» Д.Ганхуяг (50977)
» Д.Балдан-Очир (51098)
» Д.Батбаяр /АН/ сумоч (62033)
» Д.Бат-Эрдэнэ /Ажнай/ (50183)
» Д.Зоригт /МАН/ (58348)
» Д.Зоригт /АН/ (46927)
» Д.Загджав МАН (50161)
» Д.Идэвхтэн /МАН/ (47207)
» Д.Энхбат /Ногоон нам/ (57898)
» Д.Эрдэнэ-Бат /АН/ (48295)
» Д.Хаянхярваа (51618)
» Д.Тэрбишдагва (54206)
» Д.Нямхүү (49756)
» Д.Амарбаясгалан /МАН/ (44379)
» Д.Арвин (50732)
» Д.Одбаяр /МАН/ (47522)
» Д.Одхүү АН (48300)
» Д.Очирбат (49523)
» Д.Оюунхорол /МАН/ (50884)
» Г.Батхүү АН (56532)
» Г.БАЯРСАЙХАН (52664)
» Г.Занданшатар /МАН/ (51985)
» Г.Мөнхбаяр (52021)
» Г.Шийлэгдамба МАН (48385)
» Г.Уянга (54525)
» Бадмаанямбуу. Бат-Эрдэнэ /МАН/ (69957)
» Баабар (50907)
» Батж.Батбаяр /АН/ (53856)
» Б.Баттулга (45143)
» Б.Жаргалсайхан /БНН/ (63682)
» Б.Чойжилсүрэн (59557)
» Б.Наранхүү АН (46964)
» Б.Нямтайшир (49547)
» З.Энхболд (56547)
» З.Алтай (53207)
» Ж.Батзандан (52302)
» Ж.Батсуурь (50463)
» Ж.Бат-Эрдэнэ (49639)
» Ж.Мөнхбат /МАН/ (51325)
» Ж.Энхбаяр (55779)
» Ж.Цолмон /ЭМЯ/ (54534)
» Ж.Сүхбаатар /МАН/ (48965)
» М.Зоригт / ИЗН/ (52419)
» М.Энхболд МАН (55289)
» М.Энхсайхан (54394)
» М.Сономпил (44871)
» Я.Батсуурь (46431)
» Э.Батүүл (76780)
» Э.Мөнх-Очир (48648)
» Ш.Сайхансамбуу (58707)
» Ч.Хүрэлбаатар (50853)
» Ч.Улаан (53462)
» Ч.Сайханбилэг (56117)
» Ц.Даваасүрэн (51064)
» Ц.Дашдорж (48518)
» Ц.Батбаяр /МАН/ (53149)
» Ц.БАЯРСАЙХАН (48617)
» Ц.Жанлав МАН Дорнод (38325)
» Ц.Мөнх-Оргил /МАН/ (53126)
» Ц.Элбэгдорж АН (79511)
» Ц.Шинэбаяр (51712)
» Ц.Шаравдорж /МАН/ (46809)
» Ц.Цэнгэл (49514)
» Ц.Сэдванчиг (47909)
» Ц.Нямдорж МАН (62982)
» Ц. Оюунгэрэл (61092)
» Х.Болорчулуун (46162)
» Х.Бадамсүрэн (46183)
» Х.Баттулга АН (62644)
» Х.БАДАМСҮРЭН (46281)
» Х.Жекей (47731)
» Х.Тэмүүжин /АН/ (79842)
» Х.Наранхүү (49682)
» УЛС ТӨРЧ (76170)
» У.Барсболд /МАН/ (47262)
» У.Хүрэлсүх МАН (53652)
» Т.Ганди (57448)
» Т.Бадамжунай /МАН/ (53367)
» Т.Энхтайван (44373)
» Сү.Батболд (56323)
» Су.Батболд МАН (52289)
» С.Ламбаа /АН/ (52309)
» С.Дэмбэрэл /ТАНХИМ/ (50775)
» С.Ганбаатар (52860)
» С.Баяр МАН (66881)
» С.БАЯРЦОГТ /АН/ (63421)
» С.Бямбацогт (55105)
» С.Эрдэнэ АН (57645)
» С.Оюун (53344)
» Р.Гончигдорж (56460)
» Р.Содхүү (51718)
» Р.Раш (51532)
» Р.Амаржаргал /АН/ (55437)
» Н.Ганбямба (50346)
» Н.Болормаа (51614)
» Н.Батбаяр /АН/ фортуна (61937)
» Н.Баяртсайхан (46143)
» Н.Энхбаяр (86511)
» Н.ЭНХБОЛД (52053)
» Н.Удвал МАХН (51330)
» Н.Номтойбаяр МАН (61750)
» Н.Алтанхуяг АН (63563)
» А.Мөнхбат МЗХ (45973)
» А.Тлейхан (45579)
» Ё.ОТГОНБАЯР (58451)
» О.Магнай (50973)
» О.Чулуунбилэг /АН/ (43417)
» О.Чулуунбат (50455)
» П.Алтангэрэл АН (50951)
» Ө.Энхтүвшин МАН (50193)
» Ч.Ганхуяг (52852)
УЛС ТӨР
» ЕРӨНХИЙЛӨГЧ (83252)
» ЕРӨНХИЙ САЙД (77873)
» Гал үндэстэн (47572)
» БХЯ Цэрэг (46490)
» ЗАСГИЙН ГАЗАР (86601)
» ЗАСАГ ДАРГА (46781)
» ИРГЭНИЙ ХӨДӨЛГӨӨН (54485)
» МАХН /new/ (52451)
» МҮАН нам (44559)
» ЭЛЧИН (49319)
» УЛС ТӨР (1594482)
» УИХ-дарга (64723)
» УИХ (74232)
» Төлбөртэй (29323)
» Тєрийн ордон (49271)
» Нам- Монголын консерватив нам (32906)
» НАМЗХ /МАСЗХ/ (46657)
» НАМОХ /МАСОХ/ (44425)
» НАМ-ИРГЭНИЙ ЗОРИГ (48220)
» НАМ-НН (44744)
» НАМ- АРДЧИЛСАН НАМ (94583)
» НАМ - МАН (68570)
» НАМ (84027)
» ҮНДСЭН ХУУЛИЙН ЦЭС (46316)
» Өргөдлийн байнгын хороо (28766)
УУЛ УУРХАЙ
» ДАРХАНЫ ТӨМӨРЛӨГИЙН ҮЙЛДВЭР (50424)
» ДОРНОТ УРАНЫ ОРД (47013)
» ГАШУУН СУХАЙТ (44438)
» ГАЦУУРТ ХХК (53404)
» БАГАНУУР УУРХАЙ (53435)
» БАГАНУУР (46893)
» БОРОО ГОУЛД (55810)
» БОРОО ОРД (45050)
» БҮРЭН ХААН ОРД (35884)
» МАРДАЙ (53046)
» МАК /МОНГОЛ АЛТ/ (56297)
» МОНГОЛРОСЦВЕТМЕТ (48975)
» МОНГОЛ ГАЗАР (45488)
» МОНГОЛ 999 (44887)
» ЭМЭЭЛТ МАЙНЗ (38060)
» Энержи ресурс (49882)
» ЭРДЭНЭТ (77502)
» ЭРДЭНЭС МЖЛ (45768)
» ЭРДЭНЭС ТАВАНТОЛГОЙ (73376)
» ШИВЭЭ ОВОО ОРД (54534)
» Чалко (43098)
» ЦАЙРТ МИНЕРАЛ (35825)
» ЦАГААН СУВАРГА (45217)
» ХАН РЕСОРСЕЗ Инк (46531)
» ХӨШӨӨТИЙН УУРХАЙ (127958)
» УУЛ УУРХАЙ (107697)
» УРАН (49372)
» Тавантолгой Түлш ХХК (26936)
» Тавантолгой төмөр зам (22595)
» ТАВАНТОЛГОЙ (85160)
» ТӨМӨРТЭЙН ОВОО (50185)
» ТӨМӨРТЭЙН ОРД (50198)
» РИО ТИНТО (54013)
» НИНЖА (49733)
» Нийтлэлч Болормаа (30309)
» НАРИЙН СУХАЙТ (42640)
» АЙВЕНХОУ МАЙНЗ (45531)
» АЛТАНДОРНОД МОНГОЛ (66356)
» АДУУНЧУЛУУН ХК (45250)
» АЖНАЙ (50067)
» АШИГТ МАЛТМАЛ (50085)
» Арева “Кожеговь” (42854)
» ОЛОН ОВООТ (51630)
» ОЮУТОЛГОЙ (122412)
» ПЕТРО ЧАЙНА ДАЧИН ТАМСАГ (66556)
» ПОЛО РЕСОУРСЕС (33000)
УРАН ЗОХИОЛ
» ДУУНЫ ҮГ (90331)
» ЗҮЙР ЦЭЦЭН ҮГ (79806)
» ШИНЭ ДУУ (75590)
» ШҮЛЭГ (166635)
» ХАЙРЫН ЗАХИДАЛ (56284)
» ХYYХДИЙН ЗОХИОЛ (59074)
» УТГА ЗОХИОЛ (68733)
» ТЭМДЭГЛЭЛ (66611)
» ТҮҮХ (85679)
» АФОРИЗМ (116542)
» АРДЫН УРАН ЗОХИОЛ (60812)
» ОНИГОО (980221)
» ОНЬСОГО (63572)
» ӨГҮҮЛЛЭГ (1150001)
СОНГУУЛЬ
» СОНГУУЛЬ (97594)
НИЙГЭМ ЭДИЙН ЗАСАГ
» БАЙГАЛ ОРЧИН (110366)
» БАЯР НААДАМ (107299)
» ЭДИЙН ЗАСАГ-ДЭЛХИЙ (65935)
» ЭДИЙН ЗАСАГ (1450598)
» ШИНЖЛЭХ УХААН (61391)
» ШАШИН (1184187)
» ХУВЬЦАА (52945)
» УЛААНБААТАР ХОТ (137372)
» ТАТВАР (51526)
» НИЙГЭМ (1406505)
» ОЮУТАН (68965)
» ОРОН НУТАГ (86653)
АЙМАГ
» Дорноговь (62334)
» ДУНДГОВЬ (74471)
» ДАРХАН УУЛ (93146)
» ДОРНОД (78188)
» Говьсүмбэр (53617)
» ГОВЬ-АЛТАЙ (83487)
» Баян-Өлгий (68243)
» БУЛГАН (72169)
» БАЯНХОНГОР (83659)
» ЗАВХАН (68453)
» ЭРДЭНЭТ (57343)
» ХЭНТИЙ ӨНДӨРХААН (82800)
» ХОВД (73032)
» ХӨВСГӨЛ (88829)
» Увс (82297)
» ТӨВ (56382)
» СЭЛЭНГЭ (71039)
» АРХАНГАЙ (61833)
» ОРХОН (61724)
» ӨМНӨГОВЬ (83756)
» Өвөрхангай (69916)
» СҮХБААТАР (67466)
АГЕНТЛАГ
» Мал эмнэлгийн ерөнхий газар (10915)
КОМПАНИ
» Дацан трейд (51806)
» ДЭВШИЛ (35961)
» ДАШВААНЖИЛ (52451)
» ДОНШИН (48994)
» ГОВЬ (52977)
» ГОЁО (39941)
» Витафит (52125)
» Витсамо Фрутт Жүүс ХХК (57286)
» Вагнер Ази (55427)
» ВОЯАЖ (38711)
» БИШРЭЛТ (49086)
» БИТ ХЭВЛЭХ (35171)
» Боорчи (56571)
» БУЯН ХОЛДИНГ (39683)
» БАМБУУШ (36065)
» БYТЭЭГДЭХYYН-КОКА КОЛА (36578)
» Бөхбат (52816)
» БӨXӨГ (34876)
» Зиг Заг (36862)
» ЖЕМ (55436)
» ЖИ МОБАЙЛ (63711)
» Жигүүр гранд (71555)
» ЖУУЛЧИН (35788)
» ЖАСТ ОЙЛ ШТС (58578)
» ИММО ТРЕЙД ХХ (48926)
» Имарт (20628)
» Изинис Эйрвэйс (54411)
» Их-Өвөр (61401)
» МИГ даатгал (49005)
» Монгол газар (61442)
» Монгол Шилтгээн ХК (52572)
» Монгол тамхи СО ХХК (59106)
» Мон-ад (51021)
» Мон Эн Ко (70191)
» Макс групп (62636)
» МЦХ, МОНГОЛ ШУУДАН (51156)
» МАХ ИМПЕКС (59225)
» МАК (68602)
» МОБИКОМ (82169)
» МОНДАВС ХХК (41247)
» МОНГОЛ МАХ ЭКСПО (37514)
» МОНФРЭШ (55237)
» МОНСУДАР (34497)
» МОНРОУД (48585)
» МОННИС (54406)
» МОН УРАН (66658)
» Мөнхийн үсэг (50102)
» ЮНИТЕЛ (75509)
» ЭДМОН (38896)
» ЭРЭЛ ХХК (51353)
» ШУНХЛАЙ ШТС (55754)
» Хамо (47615)
» Хаан хүнс хк (52453)
» ХОС ГАРЬД ХХК (39180)
» Хүннү-Эйр (51726)
» УЛУСНЭТ (35655)
» УЛААНБААТАР ПРИНТ (34364)
» УРЛАХ ЭРДЭМ ХЭВЛЭХ (35967)
» ТЭСО (19413)
» ТАЛХ ЧИХЭР (59839)
» ТАВАН БОГД (50060)
» Тэнгэр даатгал (48650)
» Тэнүүн-Огоо (49940)
» СББ (50777)
» Синчи-Ойл (63104)
» Саун- ТҮНДЭМҮН (40817)
» СЭЖИГТЭЙ БАЙГУУЛЛАГА (77341)
» СОДМОНГОЛ ШТС (67428)
» СОЁМБО ХЭВЛЭХ (38050)
» СКАЙТЕЛ (54473)
» СҮҮ ХК (61033)
» НОМИН ХОЛДИНГ (57932)
» АЛЕЙСК ИМПЕКС- Алейка гурил (40593)
» АЛТАЙ КАШМЕР (41824)
» АЛТАН ТАРИА (60181)
» АДМОН (35908)
» Алко групп (49210)
» Алтай Констракшн (50549)
» Алтай хүдэр (50821)
» АЭРОМОНГОЛИА ХХК (52317)
» АТАР ӨРГӨӨ (59585)
» АСА групп (48285)
» АПУ (63780)
» ОБ КАПИТАЛ (35941)
» ПЕТРОВИС НИК ШТС- (73487)
» КОМПАНИУД (58462)
» UFC (67829)
» Prophecy resource (58570)
» ӨГӨӨЖ (51846)
» Ospring (36733)
» MАГНАЙ ТРЕЙД ШТС (59350)
» MILL HOUSE-АТАР ГУРИЛ (43377)
» MCS (82269)
BOLOD STUDIO
» Иргэний үг (10729)
» МАНАЙД ИРЭЭРЭЙ НЭВТРҮҮЛЭГ (13650)
» Хүүхдийн ертөнц (16317)
» Фото сурвалжлага (10910)
» Таны мэдлэгт | Animation (13271)
» Нийгмийн төрх - Хуулийн зөвлөгөө (12657)
» Нийгмийн төрх (11754)
» Асуудлыг тодруулъя (14112)
» Онцлох хүмүүс (11168)
» Оточ - Эмчийн зөвлөгөө подкаст (10586)
» Контентууд (11983)
» Petrichor /Гэгээлэг нийгмийн үнэр/ (12876)
» LIVE (16137)
» Expert podcast (11889)
» Bolod Studio | Ярилцлага (13714)
» Bolod Studio | Реклам (13181)
» Bolod Studio | Онцлох нийтлэл (12123)
» Bolod News (19909)
» 7 хоногийн тойм (18651)
» "Тэр хэн бэ?" ярилцлагын нэвтрүүлэг (14576)
» "Нутаг нэг" подкаст (12916)
   

“Хан уулын ард түрүүлсэн аваргыг чинь би хар сээрээр нь тавина аа, хараарай”

“Хан уулын ард түрүүлсэн аваргыг чинь би хар сээрээр нь тавина аа, хараарай”
2024-01-25

Хүчирхэг далиа хумин суугаа сүрлэг хүрэн бүргэд шиг аварга, заан хоёр хоймор эзлэн сууна. 

Тэд нэг нэгнийхээ зүг мэхийх мэт үл мэдэг бөхийн суугаад, идэр залуу насныхаа ид хавыг эргэн дурсах бүрийд нь тэртээ ууланд цас нурж, энэтээ ууланд адуу янцгаах шиг болно. Хаа нэг мөрөө хөдөлгөн цээжээ түрж, ханцуйгаа шуухыг нь харах хүртэл урамтай аж. Монгол Улсын Хөдөлмөрийн баатар, дархан аварга Хорлоогийн Баянмөнх, Монгол Улсын манлай заан Донровын Долгорсүрэн хоёрыг ийн бишрэн, аманд нь орох шахан яриаг нь сонордон суухын жаргалыг юутай ч жишмээр юм билээ дээ. Аавынхаа тохойг түшээд, жаахан хөвүүн шиг өвдөглөөд суучихсан Монгол Улсын гарьд Б.Гантогтох, гэрийн зүүнтээ удаан уулзаагүй залуу охид шиг бие биенээ нудран, амьдралын нарийн ширийн бүхнээ уудлан жигтэйхэн шивнэлдэн буй аварга, заан хоёрын маань гэргий нар энэ агшны чимэг болж, шигтгээ нэмж байв. Ингээд олныг үл нурших аварга заан хоёрын халуун ярианд таныг ч бас урин залъя.


 

Сурв: Аварга аа, таны төрсөн нутгаар би өнгөрсөн зун анх удаа явж үзлээ. Үнэхээр нэг өөр, сүрдмээр нутаг юм?

Х.Баянмөнх: Харахад нэг шалдан улаан уулнууд. Тэрний тэр энерги нь ямар гайхамшигтай гээч. Дээр үед “Диваажин гэж хаана байна” гэж Төвөдийн лам нарын дотор асуулт явуулсан байгаа юм. 200 гаруй лам “Баруун хойшоо 2000 километр яваад л диваажин байна” гэсэн нь Алтайн нурууг хэлж л дээ. Монгол Алтайн нурууг бол хүний амьдралын диваажин гэдэг гэнэ лээ. Эрчим хүч, янз бүрийн хүний мэддэг мэддэггүй түмэн юмыг цуглуулсан, лус савдгийн орон. Тэр дундаа манай Бор хайрхан бол хэтэрхий сайхан л даа. Гантогтох чи хэл дээ, хоёр цаг болоход яасан гэлээ?

Б.Гантогтох: Хаана?

Х.Баянмөнх: Бор хайрхан дээр сууж байхад чи юу гэж хэллээ?

Б.Гантогтох: Аан, дөрвөн улирлыг үзлээ гэсэн. Ерөөсөө л нэг дор дөрвөн улирал үзсэн.

Х.Баянмөнх: Ерөөсөө л тийм шүү дээ. Манайхны нэг гардаг овоо байдаг юм. Тэрэн дээр гараад хоёр цаг гаруй суухад л дөрвөн улирлыг үзчихсэн. Цасаар шуурч байснаа хаврын хавсарга тавьж, тэгснээ бороо орж, удалгүй нар гарлаа гэж байгаа юм. Хоёр цаг суухад л дөрвөн улирал солигдчихож байгаа нь тэр.

Сурв: Тэгэхээр тийм эрс тэс байгальд төрж, өсөж бойжсон тулдаа л та ийм лут бөх болсон байж болох уу?

Х.Баянмөнх: Тэгэлгүй яадаг юм. Тэр маргаангүй. Тэр хатуу ширүүн байгаль, бага насны тарчиг ядуу байдал л энэ биед тэсвэр хатуужил, тэмцэх чадвар суулгасан. Хад асгатай, зун гэж бараг үзэхгүй тийм нутагт тавдугаар сар дөнгөж цухуймагц л гутал тайлаад авчихна шүү дээ. Тэгээд аравдугаар сар хүртэл гутлын бараа үзэхгүй. Намар өмсөх гуталгүй болчихно гээд ганц муу майга монгол гутлыг минь тайлаад авчихна. Тэгээд л хөл нүцгэн хоцорч байгаа юм чинь.

Д.Долгорсүрэн: Аав ээж хураагаад авчихна, тийм ээ?

Х.Баянмөнх: Тэгэлгүй яах юм, тэр чинь. Өвөл болтол хөл нүцгэн л явна. Бороо орвол цамц байхгүй. Нэг муу хөх даалимбан өмдтэй. Өөр юу ч байхгүй. Тэгээд тэр хүйтэнд чинь гүйж л явна.

Д.Долгорсүрэн: Тийм. Юу ч байхгүй. Бандааж энэ тэр байхгүй шүү дээ.

Х.Баянмөнх: Би бол нэг муу хэвтдэг гудастай л. Тэр нь нэг адууны арьсан дэвс­гэр. Дээгүүр нь ах эгч нарын багадсан дээлийн тасархай чулуудчихна. Тэгээд л өглөө босоод нүцгэн гараад л ухасхийчихнэ. Би баригддаггүй тугалыг их хад асга руу оруулж байж барьж авдаг байсан шүү. Миний хөл өвдөнө гэж байхгүй. Тугалын хөл өвдөөд гишгэж чадахгүй баригдаж байхад... (Инээв)

Д.Долгорсүрэн: Дээр үед тийм л ядуу байсан. Тийм ээ, Баянаа? Най байхгүй. Сургуульд хөл нүцгэн очиж байлаа шүү дээ.

Х.Баянмөнх: Яадаг ч арга байхгүй шүү дээ. Тийм л байсан.

Д.Долгорсүрэн: Дарга нарын хоёр гурван охид л бажийнхтай. (Ботинкийг хэлж байна. сурв). Нэг ангийн 55 хүүхдээс шүү дээ. Бусад нь дандаа хөл нүцгэн. Гутал олдохгүй. Цүнх гэж цайны уут шиг хөгийн юм хийгээд үүрүүлчихэж байгаа юм.

Х.Баянмөнх: Би 11 нас хүртлээ өөрийн гэх дээлтэй байж үзээгүй. Ах эгч нарын багадсан юм л өмсөнө. 11 настайдаа би хүүхдийн барилдаанд түрүүлээд, 48 төгрөг авсан юм. Түүнээс минь илүүчилж нэг хөх даалимба авч, би дээлтэй болж байлаа. Өмссөн чинь шинэ даавууны үнэр ханхлаад л. Тэгээд түүнээ өмсөөд сургуульд орох гэсэн, гутал байдаггүй. Ахын нэг далжгий гиш­гэсэн гутлыг шөнөжин зуухаар даруулж хонуу­лаад, өмсгөөд явуулж байсан. Зулагийг нь тэгш болгож байгаа нь тэр юм байна л даа.

Дэжимбээ: Зэрлэг шахуу л өссөн хүн шүү дээ, наадах чинь. Гутал бол нэг хонохдоо дургүй шүү. (Инээлдэв) Угаасаа тийм хатуу ширүүн байгальд өөр нөхцөлгүй юм билээ. Ямар сайндаа л үхэр шээж бааж байхад хөлөө түүнд дүрж дулаацдаг байсан гэхэв дээ.

Х.Баянмөнх: Өө, тэр бол юу ч биш. Тэр үеийн бүх хүүхэд тэгдэг байсан.

Д.Долгорсүрэн: Бүгд ээ, бүгд. Гутал байх­гүй, дотуураа бандааж байхгүй. Бөгс арчих юм ч байхгүй шүү дээ. (Бүгд хөхрөлдөв)

Х.Баянмөнх: Би 11-тэйдээ сургуульд орсон. Тэгээд дотуур байрны зөвлөлийн дарга болчихсон. Нөгөөдүүлээсээ хоёр насаар ах, том биетэй юм чинь би дарга болохгүй яах юм. Туж дарга хийдэг тийм байлаа шүү дээ. Тэгээд бөөс цохино гэж том ажил байлаа. Хүүхдүүдийн ариун цэврийг сахиулах гэж хувцсыг нь тайлуулна. Өмдийг нь шувтлаадахлаар л цөм шалдан. Гутлыг нь авахаар л оймс байхгүй.

Д.Долгорсүрэн: Оймс гэж мэдэх ч үгүй байсан. Мөн ч ядуу байсан шүү, бас.

Х.Баянмөнх: Дайны дараахан болохоор арга байж уу. Чи бодоод үз дээ. Тавдугаар гурил гэж байсан шүү дээ, тэр үед. Бараг овьёос шахуу. Тэр тавдугаар гурилаар ээж бин хайрч өгнө. Амттай гэж тоймгүй. Зурамны арьс их авдаг байсан юм. Би бол их зурам алдаг. Зурамны хүзүүг нь тас мушгичихаад л, арьсыг нь дарайтал элдээд агентад аваачиж өгнө.

Д.Долгорсүрэн: 20 мөнгө. Нэг зурам 20 мөнгө байсан.

Х.Баянмөнх: Одооны хүүхдүүд мэдэхгүй. Яриад ч нэмэргүй. Хүнд байсан шүү. Өрөвдмөөр байсан.

Д.Долгорсүрэн: Юу л байна, бөөс л байсан даа. (Инээлдэв)

Сурв: Та хоёр ер нь яаж танилцаж байв. Наадмын дэвжээнд таарав уу, эсвэл өөр тохиолоор уулзав уу?

Х.Баянмөнх: Заан цэргийн албанд анх ирсэн. Би тэр үед Улаанбаатар хотын намын хорооны лектор хийж байсан. Хааяа “Алдар” нийгэмлэг дээр очиж лекц уншина. Би Даш хурандаагаас “Бөх болох хүн байна уу” гэж асууна. Тэгэхэд анх Долгорсүрэнг жагсаалд зогсож байхыг нь хараад “Энэ бөх болно оо. Ийм хүзүүтэй хүн бөх болохгүй байна гэж байдаггүй юм” гэж хэлээд би яваад өгсөн.

Д.Долгорсүрэн: Би 1966 онд цэрэгт ирсэн. Дотроо бол жолооч болох сонирхолтой. Тэгсэн Өвөрхангайгаас 11 машин дүүрэн шинэ цэргүүд татагдаад, замдаа Шархайн хөндийд биднийг барилдуулсан юм. 365 цэрэг дундаас би түрүүлээд дарга маань “Би чамайг ангидаа авна” гээд Цагаан хуаранд ирлээ. Тэгээд “Бөх болъё, жолооч болъё, албаа хаая” гэсэн гурван зорилготой болсон. Удалгүй бөхийн “Алдар” нийгэмлэгт орж, цэргийн жагсаалаас бөх болох гараа тавигдсан даа.

Х.Баянмөнх: Шинельтэй цэрэг бөхийн аманд гараад, ер нь хувираад, задраад ирвэл хүн дийлэхийн аргагүй тийм ясархуу хүн байсан шүү. Яс их сайтай. Эндээ гэж хэлэхэд хөл, гуя жаахан нарийхан. Банзандуухан гуятай. 

Сурв: Зааны хувьд цэрэгт татагдсан жилээ л улсын наадамд зодоглосон гэдэг байх аа?

Д.Долгорсүрэн: Тэгсэн шүү. Би “Алдар” нийгэмлэгт ороод удаагүй байхад улсын наадам боллоо. Бид нэгийн давааны аманд гарахаар талбайд жагсаж байлаа. Бороо ороод зогсохгүй болохоор бөхийн саравч руу орлоо. Тэнд ногоон дээлтэй Баянаа аваргыг хараад “Ийм л бөх болох юмсан” гэж бодсон шүү. Тэгээд нэгийн даваанд Хөвсгөл аймгийн заан Гүрбадам гэж хүний аманд очлоо л гэнэ. Үзсээр байгаад арай гэж давлаа. Тэгсэн цэнгэлдэх тэр чигтээ үерт автаад... Морин тэрэгтэй хүн далд ороод, мориных нь хоёр чих л цухуйгаад хөвж байсан.

Сурв: Аан, нөгөө 1966 оны айхтар үер...?

Д.Долгорсүрэн: Өө, тэр чинь. Цэнгэлдэх тойроод битүү ус. Тэр үед Туулын голын сав анх удаа дүүрсэн гэдэг байх шүү.

Х.Баянмөнх: Би хоёрын даваанд барилдах гээд зодог шуудагтайгаа цүнхээ үүрчихсэн Энхтайвны гүүрэн дээр алхаж явсан. Тэндээс цэнгэлдэх рүү хартал “Зил 130” машин хөвөөд явж байгааг хараад ухаан алдчихсан. Хана нь онгорхой гэрүүд ярзайж байсан шүү.

Д.Долгорсүрэн: За, тэгээд наадам завсарлаад олон хонолоо. “Алдар” нийгэмлэг дээр долоо хоногийн дараа хоёрын даваа эхэлсэн.

Х.Баянмөнх: Хоёрын даваа эхлээд, барилдаан яг дунд орж байхад дахиад л...

Д.Долгорсүрэн: Алаагүй юу.

Х.Баянмөнх: Өө, ёстой алаад хаялаа. Орох байх газар байхгүй. Үер хамаг юм урсгаад, баллаад хаялаа. Тэгээд монгол гуталтайгаа ус туулж явсаар нэг унаа олоод гэр рүүгээ явсан. Тэр үед манайх спортын төв ордны зүүн талд гэр бариад амьдарч байсан юм. Тэгсэн манай гэрийн ойролцоо хүмүүс шавчихсан, машин тэрэг дүүрэн байна. “Юу болж байгаа юм” гэсэн “Спортын төв ордонд барилдаан болж байна” гэнэ. Самбуу дарга, Цэдэнбал дарга бүгд ирээд суучихсан. Тэгээд байхгүйг нь шууд унасанд тооцоод, нөгөө бөхөд даваа өгч байсан.

Д.Долгорсүрэн: Би хоёрын даваанд Наваан гэж харьж яваа начинтай таараад, арай ч унасангүй хоёр давсан. Тэгээд маргааш нь цэргүүд жагсаагаад, намайг сайшааж “Хоёр давлаа. Одоо гурвын даваа ч чамд амархан байна даа” гээд л. Тэгсэн гурвын даваанд намайг Ч.Бээжин авч дээ. Мижиддорж гуай тэгж байна “За, Бээжингийн элэг бүс л барьж аваарай” гэсэн. Тэр элэг бүс нь яаж надад олдох вэ дээ. Барих арга байхгүй. Шинэ цэрэг надад олддог эд биш.

Х.Баянмөнх: Хөл гар хоёр нь салга өвчтэй хүн шиг зэрэг л ирнэ. Барилдахад мөн ч эвгүй дээ.

Д.Долгорсүрэн: Хэлэх юм биш.

Х.Баянмөнх: Цаадахтай чинь сайхан золгоод л гол ясанд нь хүрвэл гайгүй.

Д.Долгорсүрэн: Золгооноос муу. Ангайгаад явчихна. Аа, тэр дөрвөн мөчийг барихад ч эвгүй дээ.

Х.Баянмөнх: Ээ, хэцүү. Барьц бол өгнө гэсэн тооцоо байхгүй. Гялс гээд суйлаад л, эргэж гуд татаад л, этээд л, нэг юм босоод ирэхээр таллаж ийшээ тонгойгоод л, эргэхэд өмсөж дороо хийгээд л. Ерөөсөө маш эвгүй. Тэгээд бид яадаг гэхээр дайраад л хав дөрвөлжин золгоно. Тал мал хамаа байхгүй, золгоод л авна.

Д.Долгорсүрэн: Золгож л хаяна. Золгохгүй л бол аюултай.

Х.Баянмөнх: Өө, золгох бас аюултай. Салтаа дэлгэж тонгойно. Нүгэлтэй тонгойно шүү дээ. Салтаа нь бүр тээр дээр, толгой нь газар шүргэн алдаад л. Тэгээд л дороо хийчихнэ. Тонгороход нь нөгөө урт халимаг нь газар шүргээд л, мөн ч маягтай шүү. Барилдахад үгүй ээ мөн ч адармаатай шүү.

Д.Долгорсүрэн: Тэгж л би анх энэ хэдийн чинь барилдахыг харж байлаа. Жамц гуай, Цэрэн гуай, тэгээд энэ Баянаа аварга, Мөнхбат аварга гээд л. Тэнд муухай амьтан алга аа. Ийм бөх болох юмсан л гэж бодож суулаа.

Сурв: Та харин тэр жил яаж барилдсан бэ?

Х.Баянмөнх: Тэр жил би Мөнхбатыг хаях ёстой байж байгаад, том Санжаатай хоёр дахин барилдуулаад... “Хүний хөл дээр хаялаа” гэж Лхагвасүрэн жанжин тэндээс босч ирж хашгираад, тэгсээр байгаад дахиж барилдуулсан. Том Санжаа чинь их үетэй, хэцүү бөх шүү дээ. Хүний тамир их авдаг, Ө.Эрдэнэ-Очир бас тийм. Тэгээд хоёр барилдаж, хоёр хаяад, долоогийн даваанд Эрдэнэ-Очиртой таарсан. Тэгээд шөвгийн дөрөвт Мөнхбатад юу ч бололгүй унасан. Би бараг тахимаа өгсөн шүү дээ. Хоёр гарт барих юм байхгүй. Би дууссан шүү дээ.

Д.Долгорсүрэн: Би Баянаа аваргын том Санжааг давсан барилдааныг мартдаггүй юм. Санжаа гуайн хоёр хөл нь газар хүрэхгүй. Баянаа ганц гараараа өргөсөн шүү дээ, тэгэхэд. Ингэж. (Ганц гараа дээш нь өргөж үзүүлэв)

Аймар... Баянаа чинь аймар байсан шүү. Би ер нь хүнийг ганц гараараа тэгж өргөж байхыг хараагүй. Тэр нь том Санжаа гуай шүү дээ. Зүгээр нэг амны цэрэг биш.

Сурв: Ингэхэд аварга, заан хоёрын нөхөрлөл яаж эхэлж байв?

Д.Долгорсүрэн: Баянаа бид хоёр олон жил нөхөрлөж яваа найзууд аа. 1968 онд би начин болчихоод, Увс аймаг тэр жил шинэ заалны нээлт хийсэн юм. Тэнд Дүвчин, Түвшин заан, бүдүүн Намжил, Завханы Батбаяр баахан бөхчүүд очсон. Тэгээд хоёр гурав хоноод, ар гэр ажил төрөл гээд явцгаасан. Би цэрэг юм чинь арагшаа яарах юм байхгүй, тэнд үлдээд Хяргаст очоод хонож өнжлөө. Түүнээс хойш олон жил сайхан нөхөрлөсөөн.

Х.Баянмөнх: Манай Долгорсүрэн бол боловсролын хувьд дээд сургууль төгсөөгүй. Гэхдээ ардын хар ухаанаар ямар ч эрдэмтнээс илүү. Ой тогтоолт, юмны арга эвийг олохдоо бол агуу хүн. Хэцүү бэрх үед амьдралыг хөдөлмөр, оюун ухаанаараа бий болгосон. Гавьяат тээвэрчин цол авсан шүү дээ. Үнэхээрийн тээвэрт явж байсан хүн байхгүй юу. Ноён нуруу их сайтай. Манай бөхчүүд их хүндэтгэнэ.

Сурв: Та хоёр хэдий найз нөхөд гэвч дэвжээн дээр бол өрсөлдөгчид байсан биз дээ?

Х.Баянмөнх: Тэгэлгүй яахав. Бидний үеийн бөхчүүд чинь барилдахаараа начигнаад л үзчихдэг, яриа хөөрөө гэж байхгүй. Тийм л байсан.

Сурв: Долгорсүрэн заан бөхийн хувьд хэцүү өрсөлдөгч байв уу?

Х.Баянмөнх: Аа, эвгүй байлгүй яахав. Долгорсүрэнгийн хоёр гарын тамир бол мундаг л даа. Базарваанийн хум пад. Сарвуу марвууны атгалт гэж айхтар. Шуу том. Тээвэр хийгээд амьдралын төлөө зүтгээд байсан юм даа. Түүнээс биш, бидэн шиг бөхийн төлөө явсан бол арслан, аварга авчих байсан юм. Яахав, тээврээ хийж явж явж ирээд л наадамд барилддаг тийм л бөх байсан. Одоо нас нь яваад, яс нь улам мэдэгдээд байна шүү, харин. Залуу байхад нь Мөнхбат нарын хүнд нэр хоч өгдөг хүмүүс “Янгир хийцийн тэх” гэж явуулдаг байсан. “Гуя нь нарийхан, цээж нь ярих юм байхгүй ээ” гэдэг байлаа. Тэгсэн хэрнээ авдаггүй. Мөнхбат ер нь Долгорсүрэнг амалж авдаггүй байсан шүү.

Д.Долгорсүрэн: Мөнхбат авахгүй. Бас та ч аваагүй биз дээ?

Х.Баянмөнх: Би ч авахгүй. Би нэг л авсан. Гол нь эвгүй байхгүй юу. Тэгээд л авахгүй байхгүй юу. Түүнээс юуг нь хайрлах вэ дээ. Амархан учраа байсан бол амалж авч унагаад, тахимаа аваад л явуулчихна. Гэтэл эвгүй, ясархаг. Хоёр гар бол лантуу шүү дээ. Цэрэнтогтохыг ид түрүүлж байх үед нь Долгорсүрэн илүүрхэж давж байсан шүү. Тохойноос нь татаад, эгэмд алгадаад л унагаж байгаа юм. Би яг хажууд нь барилдаж байсан чинь таньдаг шуудаг л тас гэдрэгээ хараад уналаа даа. “Үгүй ээ, Цэрэнтогтохыг хэн ингэж унагадаг билээ” гээд харсан чинь энэ нөхөр цаашаа дэвж явсан.

Сурв: Баянаа аварга аа, ер нь барилдахад эвгүй, барилдаан таарахгүй бөх гэж байна биз? Танд тийм бөх ер нь байсан уу?

Х.Баянмөнх: Ер нь тэгээд муу бөх гэж байдаггүй юм. Тун эвгүй юм гараад л ирнэ. Мэндсайхан гэж Өвөрхангайн арслан байх аа. Жоохон дөрвөлжин бөх. Таадгалзсан юм. Тэрэнтэй Цагаан сарын дөрвийн даваанд нэг барилдаад ёстой хаширсан. “Үгүй ээ, тэгж барилддаг хүн гэж бас байна аа” л гэж бодсон. Ганц ч барьц өгдөггүй шүү, бүр. Тэр үед чинь надад шуудагдуулдаггүй хүн гэж байхгүй, татахаар л гарт ороод ирдэг байсан байхгүй юу. Тэгээд л хоёр гурван мэх хийгээд л хөдөлгөчихөөр гарын аясаар болоод ирдэг байхгүй юу. Гэтэл тэр бүр шонгүй. Ёстой нэг хаадганаж байгаа юм аа. Сүүлдээ би бүр “Унавал ч унаг, яршиг” гэж бодоод, засуул дайруулж барьж авч байж нэг юм хаясан.

Д.Долгорсүрэн: Жоохоон бор юм байгаа биз дээ?

Х.Баянмөнх: Тийм. Модны зах дээр мод зардаг байсан. Барьц өгнө гэж байхгүй. Намайг хашраасан бас нэг хүн бий. Улсын начин “Чапаев” Дашзэвэг гэж...

Д.Долгорсүрэн: Өө, ёстой “хогийн” эр бий. Ёстой аймар. Өрөөсөн гарыг бүр мэдээ байхгүй болгоно шүү дээ.

Х.Баянмөнх: Би бас нэг цагаан сараар авчихсан чинь өрөөсөн гарнаас барьчихаад тавьдаггүй. Хоёр гараараа бариад тонгой­чихно. Тэгээд арай гэж өргөнө. Өө, уул шиг гозойтол өргөж байгаад л тавина. Байх­гүй, тап хийгээд хоёр хөл дээрээ бууна. Базар­ваанийн хум пад. Аюултай хүн байж билээ.

Д.Долгорсүрэн: Зальдах гэнэ, бас.

Х.Баянмөнх: Өө, найгүй найгүй. Ар өврөөс дайрна. Ер нь хийхгүй юм байхгүй. Тэгээд уурладаг арга байхгүй. Тахим өгнө гэж үхэж байгаа амьтан шиг өгнө. Уурлах ямар ч арга байхгүй. Өө, тэндээс гүйж ирээд л тахим өгч байгаа нь бүр хөөрхөн гэж жигтэйхэн шүү дээ. Яг барилдахаараа л бүр хамаг юм бараад хаяна даа.

Д.Долгорсүрэн: Өрөөсөн гар доош дарж татаад, тэгээд л мэдээгүй болгочихно. Би анх мэдэхгүй ойчоод...

Х.Баянмөнх: Яг тэгдэг. Өргөж гаргаж ирээд, гутал нь тэр дээр харагдаж байгаа юм чинь. Тэгээд л тавингуут байхгүй. Хоёр хөл дээрээ тап гээд л бууна. Шүд нь тачигнаад л байна. Ёстой нээрээ аймшигтай. Сонин сонин бөхчүүд байсан шүү.

Д.Долгорсүрэн: Баянаа аварга аа, та Бээжин Дэмүүлийг хаяхыг мэднэ, тээ? Би унахдаа тэгж хойшоо гурав өнхөрч байгаа хүнийг хараагүй.

Х.Баянмөнх: Тэр чинь хөлөөрөө суйлдаг байхгүй юу. Халз тонгорох гэж өөрөө туйлж байгаад гэв гэнэтхэн хүн чинь өөрөө чирна аа даа. Тэгэнгүүт тахимдаж суйлаад л, угсруулж этээд, цээжин дээр нь алгадчихаар тэгж унаж байгаа юм. Тэгээд бөөрөнхий хүн юм чинь өнхөрчихгүй юу.

Д.Долгорсүрэн: Ёстой хачин барилдаан. Хөл нь гозойгоод л гурав өнхөрсөн шүү дээ. Араг­шаа хөл нь даваад л өнхрөөд байгаа юм.

Х.Баянмөнх: Би байгаагүй л дээ. Гадаадад байсан.

Д.Долгорсүрэн: Өө тийм байх. 1970 оны наадам. Та нээрээ гадаадад тэмцээнд явчихсан. Тэгээд Бээжин түрүүлээгүй юу?

Х.Баянмөнх: Би ирээд зураг үзсэн л дээ. Гурав өнхөртөл суйлсан байна лээ.

Сурв: Та хоёр ер нь бие биенийхээ барилдаанд хэр зөвлөгөө өгдөг байв? “Тэр бөхийг ингэж хаяарай” гэж зөвлөж, мэх зааж өгөх тохиолдол байсан уу?

Д.Долгорсүрэн: Тэр үед яаж мэх заадаг байсан гээч. Цэрэнчимэд, Нанжид гээд бөхийн багш нар байсан л даа. Тэд “Мэх заана” гээд дуудна. Яваад очихоор “Биеэ сулла” гэнэ. Тэгмэгц “Ип” хийтэл ачаад л. Ёстой нус сугартал ачна. Мэх заахгүй шдээ, биеэ суллаж бай гээд л алаад өгнө.

Х.Баянмөнх: Тэгдэг. Мэхийг хаяж байж биш, тэр мэхэнд унаж байж сурдаг. Хашрааж байж л юм сургана шүү дээ. “Далбаанаас ингэж бариад, ингэж мэх хийдэг” гэж заалгасан монгол бөх нэг ч байхгүй. Барилдаж үзээд л, ингэж болдоггүй юм байна гэж мэдэхээс. Тэгээд унаж хашраад л бөх болсон, одоо бодоод байхад.

 

 

Сурв: Барилдана гэдэг дан ганц биеийн хүчний ч ажил биш шиг байгаа юм аа, тийм ээ?

Д.Долгорсүрэн: Угаасаа л огцом мундаг ухаан гарч байж л барилдаж байгаа юм.

Х.Баянмөнх: Бөх хүнд гурван үйл явдал зэрэг шийдэгддэг байхгүй юу. Нэгдүгээрт, эсрэг хүн ямар мэх хийв гэдгийг зөв таних хэрэгтэй. Хоёрдугаарт, би энэ тохиолдолд яах вэ гэдэг шийд гаргана. Гуравт нь, гаргасан шийдээ гүйцэтгэж чаддаг байх хэрэгтэй. Ийм гурван юм нийлж байж мэх болж, өрсөлдөгчөө хаядаг юм. Аюултай юм байхгүй юу, энэ чинь.

Б.Гантогтох: Аавын нэг үг байдаг. Чи бодож мэх хийх юм бол хоцорчихдог гэж. Тэр үнэн байгаа юм. Заримдаа эгзэгтэй барилдаанд яаж хаяснаа мэддэггүй. Ямар мэх хийгээд хүн хаяснаа мэдэхгүй шүү дээ. Хэрэв мэдчихээд хийсэн бол магадгүй хоцорно. Хаяхгүй гэсэн үг.

Х.Баянмөнх: Бөх хүний мэх, хөдөлгөөн гэдэг бол ердөө 15-30-хан сантиметр дотор байдаг. Бөхчүүдийг хурд суулгаж байна гээд 100 метрт гүйлгээд байдаг. Тэр огт биш. Тийм хурд байхгүй. 15-30 сантиметр дотор л явагддаг тэсрэлт. Тэр л унагадаг байхгүй юу, хүнийг.

Сурв: Хэт их төлөвлөж, бодож тооцож барилдвал бас бурууддаг гэсэн үг үү?

Х.Баянмөнх: Леван Тедиашвили гэж гэж олимпын гурван удаагийн аварга мундаг бөх байдаг. Юрий Шахмурадов гэж дэлхийн аварга. Леван бол Грузины маш мундаг биетэй, Шахмурадов бол бөхийн бүх техник эзэмшсэн хүн байхгүй юу. Тэгээд л Леван яаж ч тооцоолж барилдаад Шахмурадовыгаа бардаггүй байж. Тэгээд хөнгөн жинд барилддаг Владимир Лойсик гэж Беларусын нэг мундаг бөхтэй уулзаж. “Би бяраар Шахмурадовоос хамаагүй илүү. Гэтэл улсын аваргад ялагдаад болдоггүй. Би дэлхийд очвол Шахмурадовоос илүү түрүүлнэ” гэсэн юм байна л даа. Тэгсэн хэлж гэнэ. “Шатарт нэг юм байдаг. Нүүдэл бүрээ тооцоолсныхоо дагуу нүүгээд байхад л нөгөөх нь нэг хүүгээр илүү гараад хождог юм. Яаж ч оролдоод хожигдоод байдаг. Түүнтэй адил чи яаж сайхан мэх зохиогоод, явсаар байгаад тэр хүн чинь л хаяна. Тийм учраас би тэртэй тэргүй ялагдах юм чинь гэж бодоод хамаа намаагүй барилд. Чамайг огт тоолоогүй хөдөлгөөнүүд хийхээр нөгөө хүний хөдөлгөөн алдагдаад, чиний биеэ барих, чангалаад байдаг юм чинь сулраад, нөгөө хүн чинь эсрэгээрээ биеэ чангалж өгөөд, ингээд алдагдалд ордог байхгүй юу” гэж зөвлөсөн гэдэг. Тэгээд л Леван Тедиашвили яг хэлснээр нь барилдаад хожсон гэж байгаа юм. Тэгээд Олимпод гурав түрүүлсэн.

Сурв: Аварга аа, та түрүүнд Долгорсүрэн зааныг нэг л удаа амалж авсан гэж ярьсан. Та хоёр улсын наадамд нэг л удаа таарч барилдсан гэсэн үг үү?

Д.Долгорсүрэн: Үнэндээ манай хоёр аварга намайг авч байгаагүй юм шүү дээ. Авсан хоёр л тохиолдол бий. Мөөеө аварга 1979 онд нэг, Баянаа аварга 1982 онд нэг авсан, тийм ээ? Миний сайных биш л дээ, найз нөхөр байсан болохоор авдаггүй байсан.

Х.Баянмөнх: Найз нөхөр байсандаа ч биш. Энэ чинь аралтай, бяртай. Зовооно. Барьц таарвал тахимдана. Эгэм, тахим гэдгийг бол янзтай хийнэ шүү дээ. Ёстой пад гээд явчихна. Унаж байгаа хүн хөл, гаргүй унаж байгаа юм шиг л ойчдог.

Д.Долгорсүрэн: Би 1968 онд начин болсон. Тэгээд 1976 онд Ж.Хайдаваараа долоо давж, улсын заан болсон. Заанаа дараа нь баталсан хүн. Хэрвээ Д.Цэрэнтогтохыг давдаг тэр жил таныг давчихсан бол ер нь түрүүлэх байсан шүү.

Х.Баянмөнх: Өө, баараггүй. Тэр жил миний гар муу. Би бүр ганц ч бэлтгэл хийгээгүй хүн байхгүй юу. Жанчивдоржтой нэг майханд ороод тувт тариа хийлгэсээр байгаад ирсэн.

Сурв: Хэдэн оны наадам бэ?

Д.Долгорсүрэн: Тэр 1982 оны наадам. Тийм ээ, Баянаа? 1982 оны хавар би Хархоринд ачаа буулгаад буцаж явтал Цэрэнтогтохтой таардаг юм. Тэгсэн тэгж байна. “Би өнгөрсөн жил Баянмөнхөд унасан. Галдаа том хүн авахгүй, дандаа жижиг хүн аваад нэмэргүй байна. Энэ жил наадмын бэлтгэлд чи хамт гарах уу” гэнэ. Би ч “Тэгье ээ” л гэлээ. Тэгээд зургадугаар сарын 20-ны өдөр дахиад зам дээр таардаг юм. “За, Харзтайн амралтанд бүх юм бэлэн болсон. Одоо очоорой чи” гэлээ. Би хүүхдүүдийн амралт энэ тэр гэсээр байгаад долдугаар сарын 1-нд очсон. Хоцроод очиж байгаа юм. Тэгсэн мань хүн хүрэн хар болчихсон л, жигтэйхэн. Би гэдэг хүн хувхай цагаан юм. Цэрэнтогтох Бандицэрэн начинтай хамт хамгийн захад майхан барьчихсан. “Ус сайн байдаг юм” гээд өглөө бүхэн хүйтэн усанд орж шогшоод л. Тэгээд л долдугаар сарын 5, 6 гээд л тэд чинь барилдахаа больчихож байгаа юм чинь. Надтай бэлтгэл хийх хүн байдаггүй. Цэрэнтогтохтойгоо нэг барилдлаа, би ойчлоо. Дахиад барилддаггүй. Өөрөөсөө доош хүнийг барьж авч барилдаад, дээш хүнтэй барилдахгүй болчихов оо. Би тэгээд улаан ягаан юм, арай ч нэг хувхай цагаан биш, хүрэндүү болоод л буцлаа. Тэгсэн наадмаар зургаа давчихаад зогсож байтал Баянаа надад хэлдэг юм. “Чамайг Тогтох авна даа“ гэж хэлдэг юм. Би “Үгүй байлгүй. Хамт бэлтгэлд гарсан улс юу гэж тийм юм байх вэ” гээд л тэглээ. Тэгсэн долоогийн даваанд Цэрэнтогтох нээрээ намайг авчихсан байна шүү. Мөнхбат тэр жил барилдаагүй. Тийм ээ, Баянаа?

Х.Баянмөнх: Тэгсэн.

Д.Долгорсүрэн: Тэгээд би дотроо Цэрэнтогтоход аймар уур хүрч байгаа юм. “Чамтай би үзнэ дээ. Чамд миний  бяр байхгүй, миний рам байхгүй. Аварга л юм байгаа биз, үзнэ дээ” гээд дотроо л бодоод байлаа. Баянаа надад “За, сайхан барилдаарай. Чиний наад хоёр гар ч атгана даа, Атгана даа, чиний хоёр гар атгана даа” л гээд байгаа юм. Тэгээд гарлаа даа. Өрөхдөө харсан чинь мань хүн халимаг нь хийсээд л жаахан шаналж байгаа болтой байна шүү. “Чи намайг хаях аргаа олсон бол би унахгүй байх аргаа олно доо” гээд дотроо өөртэйгээ яриад байгаа шд, би. Тэгээд л гуд татаж авчраад л, хагалж цавчаад байхгүй юу. Тэгсэн тэр нэг хөлөө хойш шидчихээд, нөгөө хөлөө үлдээчихгүй юу. Тэгэнгүүт нь ганц тойгдоод л аваад явчихсан.

Х.Баянмөнх: Тас гээд миний хажууд нэг их таньдаг шуудагтай хүн тас гэдрэгээ хараад унасан. Тэгсэн энэ нөхөр л тийшээ дэвж явна.

Д.Долгорсүрэн: Тэгээд Цэрэнтогтохыг давсны дараа улсын наадмын үзүүр, түрүү ойрхон харагдаад эхэлсэн. Арслан цол ч бодогдоод. Тэгсэн чинь Баянаа аварга Амгаа заантай хамт юм яриад л зогсоод байна шүү. Амгаа толгойгоо шидээд л “Үгүй” гээд байгаа болтой байна. Тэгэнгүүт нь би шууд гүйгээд очсон. Яриаг нь тасдаад л, тийм ээ?

Х.Баянмөнх: Тийм.

Д.Долгорсүрэн: Тэгээд би Баянаад “Та Амгаагаа авах юм байгаа биз дээ? Таны замыг би цэвэрлэж өглөө” гэсэн. Баянаа аварга толгой дохиод л үлдлээ. Тэгээд ам аваад дууслаа. Мөнгөн, Амгаа хоёр зүүн, баруун тийш гараад явчихлаа шүү. Тэгэнгүүт л Баянаа аварга “Би чамайг авчихсан шүү” гэдэг юм даа. Би ч тэгээд яахав, “Өө” гээд л... Тэгээд л барилдсан. Тийм ээ, Баянаа?

Х.Баянмөнх: Тэгсэн, тэгсэн.

Д.Долгорсүрэн: Тэгээд хоёулаа зөндөө үзсэн дээ. Тийм ээ, Баянаа?

Х.Баянмөнх: Тийм. Миний өрөөсөн гар муу, ерөөсөө дээшээ өргөж болдоггүй. Доогуур бол нэг юм атгаад байдаг. Тэгээд би энэ нөхрийг чинь “Унавал ч унаг” гэж бодоод авахгүй юу. Тэгсэн чинь толгой дарчихаад хөдөлгөдөггүй.

Д.Долгорсүрэн: Тумбарайдаад...

Х.Баянмөнх: Тэгсэн чинь засуул нь цаанаас “Дараад бай, дараад бай” л гээд байдаг. Тэвчээд нэлээн байлаа. Сүүлдээ ч ерөөсөө унах нь ээ. Өрөөсөн гар дээш нь татаж болдоггүй. Тэгээд л бодлоо. “За, ерөөсөө нэг суугаад л үзье. Ирвэл ирнэ биз, ирэхгүй бол тэгээд дуусч байгаа юм байна” гэж. Тэгээд хоёр хөл дээрээ ганцхан суугаад сэжсэн чинь толгой уургалсан чигтээ толгой дээр гараад ирдэг юм. Тэгээд л гар ч хүрсэн юм байхгүй, газар тавьчихсан.

Д.Долгорсүрэн: Тэгээд Мөнгөнийг хаяж түрүүлснийх нь дараа уулзлаа, хоёулаа. Баяр хүргэж үнсчихээд явах гэсэн чинь Баянаа араас татаад “За, миний гар муу байсан. Амгаа мэдэж байсан байхгүй юу. Тийм болохоор Амгааг аваагүй юм. Чамд би гараа муу гэж яаж хэлэх вэ дээ” гэж байгаа юм, надад. Тийм ээ, Баянаа?

Х.Баянмөнх: Тийм тийм. Яг тэгсэн байхгүй юу. Гар муу болохоор ерөөсөө барилдах арга байхгүй, нөхдүүд чинь цөм мэдэж байгаа юм чинь. Өглөөд нүүр гараа угааж чадахгүй, тийм л байсан. Даваад туг тойроход гар босохгүй байсан шүү дээ.

Сурв: Тэр таны хэд дэх түрүү байсан билээ, арав дахь түрүү юү?

Х.Баянмөнх: Үгүй, ес дэх түрүү. 1982 он шүү дээ. Арав чинь 1987 он байхгүй юу. Би тэгж ес дэхээ түрүүлчихээд “Би түрүүлэх бодолгүй байсан. Унаж яваа бөхийг татаж босголтой нь биш дээ. Яахав, тэгээд түрүүллээ” гэж хэлээд нэлээн шүүмжлүүлсэн.

Д.Долгорсүрэн: 1983 онд та яасан юм бэ?

Х.Баянмөнх: Мэдэхгүй.

Д.Долгорсүрэн: Цэрэнтогтох таныг араас чинь хаядаг чинь хэзээ билээ?

Х.Баянмөнх: Өө, тэгвэл Цэрэнтогтох миний араас хаядаг жил юм байна. Барилдаж байгаад бид хоёр явган хүний зам дээр гараад ирсэн байхгүй юу. Тэгсэн засуулаад “Дотогшоо ор” гээд. Талбайгаас гарвал дотогшоо ороод шуудагддаг дүрэм тэгэхэд гарчихсан байсан. Би чинь шуудагдвал илүү барилддаг болохоор баяртай нь аргагүй барьцаа тавиад, эргээд явдаг юм болтол хойноос дайраад хаячихсан юм.

Сурв: Та тэгээд маргаан үүсгэлгүй тахимаа шууд өгчихсөн юм уу?

Х.Баянмөнх: Юу гэж хүлээн зөвшөөрөх вэ дээ. Тэгтэл Цэнгэлдэхийн тайлбарлагч болохоор Цэрэнтогтох, Хадаа хоёрыг гар гээд зарлаад байдаг. Миний асуудал шийдэгдээгүй байдаг. Хоёр засуул болохоор “Барьцаа тавиад дотогшоо ор гэсэн” гэдгээ хүлээн зөвшөөрөөд байдаг. Тэгээд хөлийн цэцээс дахиж барилдуулах шийд гарсан байхгүй юу. Гэтэл үзүүр түрүүнд барилдах хоёр бөх аль хэзээний гарчихсан байсан. Би дахиж барилдаад Цэрэнтогтоход унавал бүр шившиг боллоо, за хаясан ч дахиж барилдсан булхай. Тэгээд Хадааг давах уу, үгүй юу. Ингээд бодохоор миний байдал маш хүнд байхгүй юу. Тэгээд л би Цэрэнтогтох руу очоод тахимаа өгөөд “За, чи яв. Чи муухай юм хийлээ шүү” гэсэн.

Д.Долгорсүрэн: Өө, уг нь дахиж барилдах шийд гарсан юм уу?

Х.Баянмөнх: Тэгсэн.

Д.Долгорсүрэн: Тэр жилийн наадмын дараа биднийг шууд Төв аймгийн ойн барилдаан руу автобусаар авч явлаа. Би чинь гэртээ харилгүй шууд явсан л даа. Очоод нэгийн даваанд барилдчихаад, Лхагвасүрэн заантай хоёулаа 10 жилийн сургуулийн байранд хоносон. Сайхан амраад хоол унд идээд өглөө боссон чинь бие сэвэлзсэн, хачин гоё болчихсон байна. “За даа, надад тэр хойд индэр олдохгүй, энэ индэр олдож магадгүй юм байна даа” гэж дотроо бодоод. “Хэн ч таарсан яадаг юм” гэж ч бодож байх шиг. Тавын даваанд би Загдсүрэн начинг аваад, Загдсүрэн “Давъя” гэнэ. “Битгий дэмийрээд бай, чи. Би барилдана аа” гээд өнөөхөө давчихлаа. Тэгсэн зургаагийн даваанд Цэрэнтогтох авчихсан байна аа, намайг. Мөөеө аварга “Наадамд түрүүлсэн бөх чамайг авсан байна шүү дээ” л гэж байна. Тэгэхэд нь “Хан уулын ард түрүүлсэн хар аваргыг чинь би хар сээрээр нь тавина аа, хараарай” гээд гарсан шүү дээ, би. Ичмээр, бүр санаа зовмоор. Тэгээд би үүрч, далаар нь тавьчихаад гүйгээд очсон. Тэгсэн Мөөеө аварга “Ээ, Дооёо чи ямар аймар юм бэ” гэж хөөргөөд л... Би Цэрэнтогтох аваргыг ер нь хаячихдаг байсан шүү.

Сурв: Та улсад дөрвөн удаа тав, таван удаа зургаа, хоёр удаа долоо давсан бөх. Таныг арслан бол элбэг болчих байсан гэж ярьдаг шүү дээ. Улсад түрүүлэх ч боломж байж дээ?

Д.Долгорсүрэн: Би харин нэг муухай алдаа хийсэн юм. Би 1979 онд Мөнхбатад өгсөн нь буруудсан юм байна лээ. Хаячихаад тантай үлдэх л ёстой байсан юм.

Х.Баянмөнх: Хэзээ?

Д.Долгорсүрэн: 1979 онд. Та түрүүлээгүй юу. Би тэр жил “Бушхүүгийн үлгэр” кинонд тоглочихсон жигтэйхэн амьтан. Тэгээд Мөнхбат авчихсан байхаар нь “Та яагаад намайг авчихав? Дүвчинг авахгүй яасан юм” гэсэн чинь “Дүвчинг Хадаа авсан” гэнэ. “Юу яриад байгаа юм. Хадаа танаас түрүүлж ам авна гэж юу байсан юм” гээд. Тэгээд гарахгүй юу. Тэгсэн баахан юм яриад барилдуулаагүй дээ, намайг.

Х.Баянмөнх: За, юу гэж байх юм? (Шоолонгуй асуув)

Д.Долгорсүрэн: Би ерөөсөө байна шүү дээ, Баянаа. Их тэнэг толгой. Хүн өмнөөс юм яриад байхаар шууд барьж аваад хаяж чаддаггүй. Тэгсээр байгаад унасан шүү дээ. Өөр хүн бол би ёстой хаячихаар байсан, тэр жил. Би тэгээд Мөнхбатад уначихаад иртэл Баянмөнх “Яаж байгаа юм чи” гэж загнаад... Тийм ээ, Баянаа?

Х.Баянмөнх: Үгүй, яахав. Тийм юм гардаг хог л доо, спорт гэдэг...

Д.Долгорсүрэн: Эгзэгтэй үед бол ерөөсөө яс үзээд л дуусах хэрэгтэй. Би тэгээд хүүхдүүддээ бага байхад нь хэлдэг байсан. “Миний хоёр хүү яс үзэж байгаарай. Ах дүү хоёр үлдэх юм бол өөрсдөө мэдсүгэй. Өөр тохиолдолд бол яс үзээд л дуусгаарай. Аав шигээ битгий бантан хутгаж байгаарай” гэж хэлдэг байсан.

Б.Гантогтох: Ам мэх гэдэг ёстой аюул­тай. Манай А.Сүхбат бол ёстой барилдуул­даггүй. Чихэн дээр бараг роман уншчихна шүү дээ. Бараг унтуулж байгаад тэгээд хусаад хаячихдаг.

Х.Баянмөнх: (Хөгжилтэй хөхрөв) Манай Гантогтох тайван амгалан, номхон хүн юм чинь яах вэ дээ. Сүхбатын лекцэнд зүгээр орчихдог байхгүй юу. 

Д.Долгорсүрэн: Тэр барилдааны дараа Баянбат гуайн жолооч надад юу гэж хэлсэн гээч. “Мөнхбатыг хаячихвал арслан цолыг нь өгье” гэж ярьж байсан гэсэн шүү. Давчихвал арслан болох байсан. Тэгээд найм дээр тантай барилдаж таарна шүү дээ, би. Би тантай барилдахгүй шүү дээ. Барилдаад яах юм. Арслан болчих юм чинь. Ойлгомжтой.

Х.Баянмөнх: Баянбат чинь тэр үед Бөхийн холбооны дэд дарга. Мэдэлтэй хүн байсан юм аа.

Д.Долгорсүрэн: Тэгэлгүй яах юм. Тэр үед чинь тэр хүн гарын үсэг зурлаа л бол цол өгнө. Зурлаа, гүйцээ. Асуудал байхгүй. Тэгээд л би арслангаа алдчихсан шүү дээ. (Хэлээ гаргав)

Сурв: Та өмнө нь Мөнхбат аваргыг хаядаг байсан юм байна, тийм үү?

Д.Долгорсүрэн: Үгүй, үгүй.

Х.Баянмөнх: Яг тэр үед бол ерөөсөө дийлэхээ больчихсон үе байхгүй юу. Яахав, даваа авч байхгүй юу даа.

Д.Долгорсүрэн:  Гэхдээ спорт бол спорт л байдаг байхгүй юу. Тэгэх байсан, ингэх байсан гэж ер гомдох юм байхгүй. Тийм ээ, Баянаа?

Х.Баянмөнх: Тэгэлгүй яахав. Бид сайхан барилдаж, сайхан өрсөлдөж явсан. Түүний дараа хүүхдүүд минь бидний нөхөрлөлийг ч, өрсөлдөөнийг ч сайхан үргэлжлүүлж яваа. Өөрийн хүүхдүүд барилдахыг үзнэ гэдэг хувь ерөөл юм. Хүүхдүүд минь бид хоёрыг барилдахаа больсон үед бидний нэрийг гаргаад, хэчнээн сайхан байдаг гэж бодож байна. Тэрэн дотроо би одоо Дагвадоржоо шүтдэг хүн. Манай Дагваа бол гишгэлт, барилдаанд өөрийгөө дайчлах чадвар, зүрх зоригоороо бол чөлөөтөд орсон ч дэлхийн аварга, жүдод барилдсан ч Олимпын аварга, үндэсний бөхөөр явсан бол Дархан аварга болох байсан. Ийм л хүүхэд. Сүүлд Сумъяабазар маань аварга боллоо. Үзүүрт үлдчихээд Азжаргалтай хамаа намаагүй барилдахад нь “Ингэж байж ачуулах вий дээ” гэж айж байлаа. Би барилддаг хүн болохоор дандаа аюул л бодож явдаг байхгүй юу. Тэгсэн харин сайхан даваад аварга болсон. Миний хүү ч гурван удаа үзүүрт үлдсэн бөх. Арслан цолоо авах байлгүй л гэж бодож явдаг даа.

Д.Долгорсүрэн: Тэгэлгүй яахав. Удахгүй авна.

Сурв: Одоо ингээд бүхний ард гараад, алдар гавьяаныхаа амралтыг эдлээд сууж байхад юу хамгийн их жаргал өгдөг вэ?

Д.Долгорсүрэн: Одоо энэ үр хүүхдүүд, бэр, ач зээтэйгээ л шаагилдаад, тэднийхээ амжилтыг хараад сууж байх л жаргал шүү дээ. Хүүхдүүдээ хажуудаа л байлгаад баймаар байгаа биз, Баянаа?

Х.Баянмөнх: Үгүй ээ, одоо. Болдог юм бол хамт л байж баймаар байна. Даанч хамт байж өгөх хүн олдохгүй юм байна шүү дээ. Одоо Дэжимбээ бид хоёр энэ уулын мухарт өглөө босоод л гадаах муу хоёр сандал дээрээ жаахан суудаг юм. Агаар амьсалж байгаа юм уу даа. Шинэ агаар сайхан шүү. Амьд байгаа өдөр бүхэндээ талархдаг даа. Тэгчихээд орж ирээд, цайгаа чанаж уугаад, зурагт үзээд л, би хааяа ганц нэг хуудас юм бичнэ. Ингээд л байж байдаг ухаантай. Өө, тэгээд өдөр дорхноо л өнгөрнө дөө. Сүүлийн үед Дагваа барилдахаа больсноос хойш сумо үзэхээ больсон. Харин Гантогтохын охин волейбол тоглоод, түүнийгээ л үздэг болсон.

Д.Долгорсүрэн: Та залуудаа волейболоор бас мундаг байсан биз дээ?

Х.Баянмөнх: Би яг л тэр Хандаагийн хийдэг богинын цохилтыг чинь тас хийтэл л авдаг байлаа шүү дээ. Нэг хэсэг би волейбол тоглох уу, бөх барилдах уу гэдгээ мэдэхгүй явсан үе бий.

Аварга, заан хоёрын хөөрөлдөхийг сонсон суух зуур цаг хугацаа яаж өнгөрснийг ч мэдсэнгүй. Хоёр гэргий эхэлж хөдөлгөөнд орж, Б.Пүрэвбадам гуай тэндээс “Алив, өвгөөн. Одоо хөдөлцгөөе. Цаг орой болчихлоо” гэж хэлэхэд л бид гадаа хэдийнэ харуй бүрий болсныг анзаарав. Заан “Өө, яг сайхан яриа халж байхад...” гэж хоргодонгуй дуугарч, аварга “Жаахан бай л даа. Алив Дэжимбээ, ахиад цай хоол...” гэж арга ухаан сийлсэн ч удалгүй хөдлөх болсноор яриа өндөрлөж билээ. Гэвч ийм илэн далангуй, халуун дотно ярианы ард бүгд л мишээл дүүрэн байв. Аваргын гэрээс гарахад тэнгэрт цөөн од хэдийнээ тодроод, улам улмаа олшрон гялалзаж эхлэхийг хөөр төрөн харж зогслоо.

Д.Дамдинжав

https://news.zindaa.mn/4sfn


“Хан уулын ард түрүүлсэн аваргыг чинь би хар сээрээр нь тавина аа, хараарай”
Bolod.mn


Сэтгэгдэл (0)


Уншигчдын оруулсан сэтгэгдлийн талаар манай сайт хариуцлага хvлээхгvй болохыг анхаарна уу.
Үгийн санд шүүлтүүр хийсэн болно

   



УИХ-ын 26 гишүүн гадаадад явна
12:50

УИХ-ын чуулганы өнөөдрийн хуралдаанд 126 гишүүнээс 66 нь оролцож, 52.4 хувийн ирцтэй байна. Хуралдаанд оролцоогүй гишүүдээс орон нутагт 10 гишүүн буюу

УИХ-ын 26 гишүүн гадаадад явна

УИХ-ын чуулганы өнөөдрийн хуралдаанд 126 гишүүнээс 66 нь оролцож, 52.4 хувийн ирцтэй байна. Хуралдаанд оролцоогүй гишүүдээс орон нутагт 10 гишүүн буюу

»»
Дараах байршлуудад өнөөдрөөс эхлэн 14 хоног халуун ус хязгаарлана
12:21

"Улаанбаатар дулааны сүлжээ" ТӨХК-аас энэ зун дулааны шугам, тоноглолд засвар хийх хуваарийг баталсан. 

Дараах байршлуудад өнөөдрөөс эхлэн 14 хоног халуун ус хязгаарлана

"Улаанбаатар дулааны сүлжээ" ТӨХК-аас энэ зун дулааны шугам, тоноглолд засвар хийх хуваарийг баталсан. 

»»
Гавьяат багш С.Шаарийбууд "Энхийн шагнал" хүртээнэ
10:55

Монгол Улсын Гавьяат багш С.Шаарийбууд "Энхийн шагнал" хүртээхээр болжээ. “Дэлхийн энхийн их наадам” төрийн бус байгууллагаас жил бүр олгодог энэ шагналыг гардуулах ёслол хүндэтгэлийн арга хэмжээ өнөөдөр /2025.15.15/ 16.00 цагт “Чингис хаан” үндэсний музейн танхимд болох гэнэ. Өнгөрсөн 2024 оны “Энхийн шагнал”-ын эзнээр Дорнод аймгийн Баянтүмэн сумын малчин Л.Лхагвасүрэн тодорч байсан юм.

Гавьяат багш С.Шаарийбууд

Монгол Улсын Гавьяат багш С.Шаарийбууд "Энхийн шагнал" хүртээхээр болжээ. “Дэлхийн энхийн их наадам” төрийн бус байгууллагаас жил бүр олгодог энэ шагналыг гардуулах ёслол хүндэтгэлийн арга хэмжээ өнөөдөр /2025.15.15/ 16.00 цагт “Чингис хаан” үндэсний музейн танхимд болох гэнэ. Өнгөрсөн 2024 оны “Энхийн шагнал”-ын эзнээр Дорнод аймгийн Баянтүмэн сумын малчин Л.Лхагвасүрэн тодорч байсан юм.

»»
УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаан эхэллээ
10:40

УИХ-ын чуулганы өнөөдрийн /2025.05.15/ нэгдсэн хуралдаан эхлээд байна.  УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар Засгийн газраас өргөн мэдүүлсэн Монгол Улсын хөгжлийн 2026 оны төлөвлөгөө батлах тухай УИХ-ын тогтоолын төслийн нэгдэх хэлэлцүүлгийг хийнэ. Танилцуулгыг Тэргүүн Шадар сайд Л.Гантөмөр хийж байна.

УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаан эхэллээ

УИХ-ын чуулганы өнөөдрийн /2025.05.15/ нэгдсэн хуралдаан эхлээд байна.  УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар Засгийн газраас өргөн мэдүүлсэн Монгол Улсын хөгжлийн 2026 оны төлөвлөгөө батлах тухай УИХ-ын тогтоолын төслийн нэгдэх хэлэлцүүлгийг хийнэ. Танилцуулгыг Тэргүүн Шадар сайд Л.Гантөмөр хийж байна.

»»
Бага насны хүүхэд нохойд хазуулж, гэмтжээ
10:36

Цагдаагийн байгууллагад энэ оны 05 дугаар сарын 14-ний 01 цаг 40 минутад “Дорнод аймгийн бүсийн оношилгооны эрүүл 

Бага насны хүүхэд нохойд хазуулж, гэмтжээ

Цагдаагийн байгууллагад энэ оны 05 дугаар сарын 14-ний 01 цаг 40 минутад “Дорнод аймгийн бүсийн оношилгооны эрүүл 

»»
120 мянгат, 19 дүгээр хороолол орчимд шөнийн цагаар хэрэглээний хүйтэн ус хязгаарлана
10:16

Ус сувгийн удирдах газраас графикт засварын ажилтай холбоотойгоор тавдугаар сарын 16-ны орой 21:00 цагаас тавдугаар сарын 17-ны үүрийн 04:00 цагийн хооронд Хан-Уул дүүргийн 1, 2, 15, 17, 18 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрийн орон сууц, аж ахуйн нэгжүүдийн хэрэглээний хүйтэн усыг хязгаарлах тул иргэд та бүхэн унд ахуйн усаа нөөцлөхийг мэдэгдэж байна.

120 мянгат, 19 дүгээр хороолол орчимд шөнийн цагаар хэрэглээний хүйтэн ус хязгаарлана

Ус сувгийн удирдах газраас графикт засварын ажилтай холбоотойгоор тавдугаар сарын 16-ны орой 21:00 цагаас тавдугаар сарын 17-ны үүрийн 04:00 цагийн хооронд Хан-Уул дүүргийн 1, 2, 15, 17, 18 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрийн орон сууц, аж ахуйн нэгжүүдийн хэрэглээний хүйтэн усыг хязгаарлах тул иргэд та бүхэн унд ахуйн усаа нөөцлөхийг мэдэгдэж байна.

»»
🇺🇸 АНУ: Цэргийн бааз руу халдлага төлөвлөсөн этгээдийг Мичиган мужид баривчиллаа
10:10

2025 оны 5-р сарын дундуур Холбооны мөрдөх товчоо (FBI)-ны мөрдөгчид Мичиган мужид байрлах АНУ-ын Армийн Үндэсний гвардийн цэргийн бааз руу халдлага зохион байгуулахаар төлөвлөж байсан этгээдийг баривчилсан тухай мэдээлжээ.

🇺🇸 АНУ: Цэргийн бааз руу халдлага төлөвлөсөн этгээдийг Мичиган мужид баривчиллаа

2025 оны 5-р сарын дундуур Холбооны мөрдөх товчоо (FBI)-ны мөрдөгчид Мичиган мужид байрлах АНУ-ын Армийн Үндэсний гвардийн цэргийн бааз руу халдлага зохион байгуулахаар төлөвлөж байсан этгээдийг баривчилсан тухай мэдээлжээ.

»»
Мексик: ТикТок нөлөөлөгч шууд дамжуулалтын үеэр амиа алдав
10:04

2025 оны 5-р сарын 13-ны өдөр Мексикийн Запопан хотод олны танил нөлөөлөгч, 100,000 гаруй дагагчтай ТикТок од Валерия Маркез өөрийн гоо сайхны салоноос шууд дамжуулалт хийж байхдаа хоёр этгээдийн гэнэтийн халдлагад өртөж, буудуулан амиа алдлаа.

Мексик: ТикТок нөлөөлөгч шууд дамжуулалтын үеэр амиа алдав

2025 оны 5-р сарын 13-ны өдөр Мексикийн Запопан хотод олны танил нөлөөлөгч, 100,000 гаруй дагагчтай ТикТок од Валерия Маркез өөрийн гоо сайхны салоноос шууд дамжуулалт хийж байхдаа хоёр этгээдийн гэнэтийн халдлагад өртөж, буудуулан амиа алдлаа.

»»
Католик сүмийн тэргүүнээр Роберт Превост сонго
09:51

Ромын пап Францис дөрөвдүгээр сарын 21-ний өдөр 88 насандаа таалал төгссөн билээ. Түүний залгамжлагчийг сонгох санал хураалт тавдугаар сарын 7-нд эхэлж, улмаар тавдугаар сарын 9-ний өдөр АНУ, Перугийн давхар иргэншилтэй Роберт Превостыг дэлхий дахинаа Ромын пап лам XIV Лео хэмээн тунхагласан. Ромын 267 дахь папаар тодроод буй Роберт Превостыг Ньюс агентлаг энэ удаагийн ХҮМҮҮС буландаа онцолж байна.

Католик сүмийн тэргүүнээр Роберт Превост сонго

Ромын пап Францис дөрөвдүгээр сарын 21-ний өдөр 88 насандаа таалал төгссөн билээ. Түүний залгамжлагчийг сонгох санал хураалт тавдугаар сарын 7-нд эхэлж, улмаар тавдугаар сарын 9-ний өдөр АНУ, Перугийн давхар иргэншилтэй Роберт Превостыг дэлхий дахинаа Ромын пап лам XIV Лео хэмээн тунхагласан. Ромын 267 дахь папаар тодроод буй Роберт Превостыг Ньюс агентлаг энэ удаагийн ХҮМҮҮС буландаа онцолж байна.

»»
"The MongolZ" хэт өндрөөр, "Aurora" үргэлж дутуу үнэлэгддэг гэв
09:43

Казахстан улсад үргэлжилж буй цахим спортын "CS2" төрлийн "PGL Astana 2025" тэмцээний плей-оффд өрсөлдөх багуудын нэрс бүрэн тодорлоо. 16 багтай эхэлсэн тэмцээний дараагийн шатанд найман баг шалгарсан бөгөөд "The MongolZ" баг тэдний нэг.

Казахстан улсад үргэлжилж буй цахим спортын "CS2" төрлийн "PGL Astana 2025" тэмцээний плей-оффд өрсөлдөх багуудын нэрс бүрэн тодорлоо. 16 багтай эхэлсэн тэмцээний дараагийн шатанд найман баг шалгарсан бөгөөд "The MongolZ" баг тэдний нэг.

»»
Ёкозүна Хошорюү С.Бямбасүрэн дараалан ялагдаж, шүүмжлүүлэв
09:31

Мэргэжлийн сүмогийн Нацү башё Токио хотноо эхэлсэн. Өчигдөр/2025.05.14/ башёгийн дөрөв дэх өдрийн барилдаанууд болов. Өнгөрсөн башёг бэртлийн улмаас эрт өндөрлүүлсэн ёкозүна Хошорюү С.Бямбасүрэн энэ удаагийн башёд барилдаж буй. Харамсалтай нь хүлээлтэд хүрсэн барилдааныг үзүүлж чадахгүй л байна. Түүний хувьд өчигдөр Абитай барилдаж, өвдөг шорооджээ. Ингэснээр хоёр даваа, хоёр унаатай болсон аж.

Ёкозүна Хошорюү С.Бямбасүрэн дараалан ялагдаж, шүүмжлүүлэв

Мэргэжлийн сүмогийн Нацү башё Токио хотноо эхэлсэн. Өчигдөр/2025.05.14/ башёгийн дөрөв дэх өдрийн барилдаанууд болов. Өнгөрсөн башёг бэртлийн улмаас эрт өндөрлүүлсэн ёкозүна Хошорюү С.Бямбасүрэн энэ удаагийн башёд барилдаж буй. Харамсалтай нь хүлээлтэд хүрсэн барилдааныг үзүүлж чадахгүй л байна. Түүний хувьд өчигдөр Абитай барилдаж, өвдөг шорооджээ. Ингэснээр хоёр даваа, хоёр унаатай болсон аж.

»»
“Хөрөнгө оруулж шагналаа аваарай” гэх группт нэгдэн ₮69 саяыг шилжүүлж, залилуулжээ
09:16

Энэ сарын 12-ны өдөр Телеграмм олон нийтийн сүлжээний “Орлого ол” гэх группт нэгдэж, бусадтай харилцан 10 

“Хөрөнгө оруулж шагналаа аваарай” гэх группт нэгдэн ₮69 саяыг шилжүүлж, залилуулжээ

Энэ сарын 12-ны өдөр Телеграмм олон нийтийн сүлжээний “Орлого ол” гэх группт нэгдэж, бусадтай харилцан 10 

»»
ТРАМП ЗЭВСЭГ ХУДАЛДААЛНА
17:23

АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Саудын Арабтай түүхэн хэмжээний хөрөнгө оруулалтын хэлэлцээр байгуулжээ. Уг хэлэлцээрт АНУ-д үйлдвэрлэсэн зэвсгийн хамгийн том борлуулалт багтсан гэж мэдээлж байна.

Трамп мягмар гарагт (Саудын Арабын нийслэл) Рияад хотод уг улсын хунтайж Мохаммед бин Салмантай уулзалт хийжээ.

Тэрээр уулзалтын үеэр:

“Манай сөнөөгч онгоцууд, пуужин, Патриот систем зэрэг хамгийн шилдэг тоног төхөөрөмжтэй. Түүнээс гадна та бүхэн маш олон төрлийн бүтээгдэхүүн худалдан авч байгаа, би үүнд талархаж байна” хэмээн онцолсон байна.

ТРАМП ЗЭВСЭГ ХУДАЛДААЛНА

АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Саудын Арабтай түүхэн хэмжээний хөрөнгө оруулалтын хэлэлцээр байгуулжээ. Уг хэлэлцээрт АНУ-д үйлдвэрлэсэн зэвсгийн хамгийн том борлуулалт багтсан гэж мэдээлж байна.

Трамп мягмар гарагт (Саудын Арабын нийслэл) Рияад хотод уг улсын хунтайж Мохаммед бин Салмантай уулзалт хийжээ.

Тэрээр уулзалтын үеэр:

“Манай сөнөөгч онгоцууд, пуужин, Патриот систем зэрэг хамгийн шилдэг тоног төхөөрөмжтэй. Түүнээс гадна та бүхэн маш олон төрлийн бүтээгдэхүүн худалдан авч байгаа, би үүнд талархаж байна” хэмээн онцолсон байна.

»»
ТЕЛЕГРАМААР 69 САЯ ТӨГРӨГӨӨ ЗАЛИЛУУЛЖЭЭ
17:18

Энэ оны 05 дугаар сарын 12-ны өдөр Телеграм олон нийтийн сүлжээний “Орлого ол” гэх группт нэгдэж, бусадтай харилцан 10 удаагийн гүйлгээгээр 40.000.000 төгрөг, “Хөрөнгө оруулж шагналаа аваарай” гэх группт нэгдэж 8 удаагийн гүйлгээгээр 29.000.000 төгрөгөө шилжүүлж залилуулсан үйлдэлд цагдаагийн байгууллагаас шалгалтын ажиллагааг явуулж байна.

ТЕЛЕГРАМААР 69 САЯ ТӨГРӨГӨӨ ЗАЛИЛУУЛЖЭЭ

Энэ оны 05 дугаар сарын 12-ны өдөр Телеграм олон нийтийн сүлжээний “Орлого ол” гэх группт нэгдэж, бусадтай харилцан 10 удаагийн гүйлгээгээр 40.000.000 төгрөг, “Хөрөнгө оруулж шагналаа аваарай” гэх группт нэгдэж 8 удаагийн гүйлгээгээр 29.000.000 төгрөгөө шилжүүлж залилуулсан үйлдэлд цагдаагийн байгууллагаас шалгалтын ажиллагааг явуулж байна.

»»
ЭРХ МЭДЭЛ БА ТАНСАГЛАЛ ДЭЛХИЙД...
17:13

Төрийн өндөр албан тушаалтнуудын гэр бүлийн гишүүдийн тансаг хэрэглээ дэлхий даяар олон нийтийн шүүмжлэл дагуулж, зарим тохиолдолд улс төрийн замналын төгсгөл, хууль эрх зүйн хариуцлагаар үргэлжилдэг. Доорх тохиолдлууд нь “хувийн амьдрал” гэх халхавчийн цаана нийтийн итгэл, төрийн ёс зүйн асуудал хэр гүн гүнзгий байдгийг харуулна.

ЭРХ МЭДЭЛ БА ТАНСАГЛАЛ ДЭЛХИЙД...

Төрийн өндөр албан тушаалтнуудын гэр бүлийн гишүүдийн тансаг хэрэглээ дэлхий даяар олон нийтийн шүүмжлэл дагуулж, зарим тохиолдолд улс төрийн замналын төгсгөл, хууль эрх зүйн хариуцлагаар үргэлжилдэг. Доорх тохиолдлууд нь “хувийн амьдрал” гэх халхавчийн цаана нийтийн итгэл, төрийн ёс зүйн асуудал хэр гүн гүнзгий байдгийг харуулна.

»»
УЛСЫН ДУГААРЫН ДУУДЛАГА ХУДАЛДАА БОЛНО
17:10

Автомашины улсын дугаарын дуудлага худалдаа тавдугаар сарын 16-ны өдөр 10:00, 11:00, 12:00, 15:00, 16:00 цагуудад зохион байгуулагдана. 

Та дараах зөвлөмжийн дагуу дуудлага худалдаанд оролцоно уу.

Үүнд: Дуудлага худалдаа эхлэхээс 5-10 минутын өмнө auction.transdep.mn системд нэвтэрч бэлэн байдлаа хангасан байх.

УЛСЫН ДУГААРЫН ДУУДЛАГА ХУДАЛДАА БОЛНО

Автомашины улсын дугаарын дуудлага худалдаа тавдугаар сарын 16-ны өдөр 10:00, 11:00, 12:00, 15:00, 16:00 цагуудад зохион байгуулагдана. 

Та дараах зөвлөмжийн дагуу дуудлага худалдаанд оролцоно уу.

Үүнд: Дуудлага худалдаа эхлэхээс 5-10 минутын өмнө auction.transdep.mn системд нэвтэрч бэлэн байдлаа хангасан байх.

»»
Пэйтон: 2004 онд Коби асуудалгүй байсан бол бид Буллсын рекордыг эвдэх байсан
17:02

NBA-ийн түүхэнд аварга авах гэж супер багууд бүрэлдсэн ч бүтэлгүйтсэн тохиолдол олон байдаг. Тэдний нэг нь яахын аргагүй 2004 оны Лос Анжелес Лэйкерс. Коби, Шактай гурав дараалан аварга аваад удаагүй байсан тэд дахин аваргын төлөө дайрахаар Карл Малоне, Гэри Пэйтон гэх үеэ өнгөрөөсөн ч мөчөөгөө өгөхөөргүй, туршлагатай оддыг эгнээндээ элсүүлсэн түүхтэй.

Пэйтон: 2004 онд Коби асуудалгүй байсан бол бид Буллсын рекордыг эвдэх байсан

NBA-ийн түүхэнд аварга авах гэж супер багууд бүрэлдсэн ч бүтэлгүйтсэн тохиолдол олон байдаг. Тэдний нэг нь яахын аргагүй 2004 оны Лос Анжелес Лэйкерс. Коби, Шактай гурав дараалан аварга аваад удаагүй байсан тэд дахин аваргын төлөө дайрахаар Карл Малоне, Гэри Пэйтон гэх үеэ өнгөрөөсөн ч мөчөөгөө өгөхөөргүй, туршлагатай оддыг эгнээндээ элсүүлсэн түүхтэй.

»»
Трамп Сирийн ард түмэнд бэлэг барив
16:59

АНУ-ын ерөнхийлөгч Дональд Трамп энэ долоо хоногт Персийн булангийн орнуудад айлчилж байгаа билээ. Түүний эхний зогсоол Саудын Арабын Эр Рияд байлаа. Энэхүү айлчлал нь АНУ-Саудын Арабын харилцааны түүхэнд тэмдэглүүштэй чухал үйл явдал болов. Тодруулбал, хоёр улсын удирдагч нар 600 тэрбум ам.долларын хэд хэдэн гэрээнд гарын үсэг зурав. Үүний дотор 142 тэрбум ам.долларын зэвсгийн гэрээ багтаж байна.

Трамп Сирийн ард түмэнд бэлэг барив

АНУ-ын ерөнхийлөгч Дональд Трамп энэ долоо хоногт Персийн булангийн орнуудад айлчилж байгаа билээ. Түүний эхний зогсоол Саудын Арабын Эр Рияд байлаа. Энэхүү айлчлал нь АНУ-Саудын Арабын харилцааны түүхэнд тэмдэглүүштэй чухал үйл явдал болов. Тодруулбал, хоёр улсын удирдагч нар 600 тэрбум ам.долларын хэд хэдэн гэрээнд гарын үсэг зурав. Үүний дотор 142 тэрбум ам.долларын зэвсгийн гэрээ багтаж байна.

»»
Дэлхийн хамгийн "ядуу" ерөнхийлөгч таалал төгсжээ
16:55

Уругвайн ерөнхийлөгч асан Хосе Мухика буюу олноо "Пепе" нэрээр танигдсан эрхэм 89 насандаа таалал төгслөө. Ахмад партизан тэрээр 2010-2015 онд Уругвайн ерөнхийлөгчөөр ажиллажээ. Даруухан амьдралын хэв маягаас нь улбаалаад түүнийг дэлхийн хамгийн "ядуу" ерөнхийлөгч хэмээн нэрийддэг байв.

 

Дэлхийн хамгийн

Уругвайн ерөнхийлөгч асан Хосе Мухика буюу олноо "Пепе" нэрээр танигдсан эрхэм 89 насандаа таалал төгслөө. Ахмад партизан тэрээр 2010-2015 онд Уругвайн ерөнхийлөгчөөр ажиллажээ. Даруухан амьдралын хэв маягаас нь улбаалаад түүнийг дэлхийн хамгийн "ядуу" ерөнхийлөгч хэмээн нэрийддэг байв.

 

»»
“Улаанбаатар марафон 2025” олон улсын гүйлтийн бүртгэл энэ сарын 20-ны өдөр хүртэл үргэлжилнэ
16:47

Жил бүр уламжлал болгон зохион байгуулдаг “Улаанбаатар марафон” олон улсын гүйлт тавдугаар сарын 24-ний өдөр болно. Гүйлтийн бүртгэл дөрөвдүгээр сарын 1-нээс тавдугаар сарын 20-ны өдөр үргэлжлэх юм. Өнөөдрийн байдлаар нийт 10.000 гаруй иргэн марафонд бүртгүүлснээс 5000 гаруй иргэн эрүүл мэндийн 5 км-ийн гүйлтэд бүртгүүлээд байна.

“Улаанбаатар марафон 2025” олон улсын гүйлтийн бүртгэл энэ сарын 20-ны өдөр хүртэл үргэлжилнэ

Жил бүр уламжлал болгон зохион байгуулдаг “Улаанбаатар марафон” олон улсын гүйлт тавдугаар сарын 24-ний өдөр болно. Гүйлтийн бүртгэл дөрөвдүгээр сарын 1-нээс тавдугаар сарын 20-ны өдөр үргэлжлэх юм. Өнөөдрийн байдлаар нийт 10.000 гаруй иргэн марафонд бүртгүүлснээс 5000 гаруй иргэн эрүүл мэндийн 5 км-ийн гүйлтэд бүртгүүлээд байна.

»»
"Богд уул" сувиллыг хууль бусаар ашиглаж байсныг таслан зогсоож, нийслэл өмчлөлдөө буцаан авав
16:44

Нийслэлийн Өмч хувьчлах комисс өнгөрсөн сарын 15-ны өдөр хуралдаж, НЗД-ын дэргэдэх "Уламжлалт анагаах ухааны Элэг судлалын клиник төв"-ийг  менежментийн гэрээгээр ажиллуулах 73 дугаар тогтоолыг хүчингүй болгосон. Энэ хүрээнд тус төвийн "Богд уул" сувиллыг хууль бусаар ашиглаж байсныг таслан зогсоож,  өнгөрсөн сарын 30-нд нийслэл өмчлөлдөө буцаан авав. 

Нийслэлийн Өмч хувьчлах комисс өнгөрсөн сарын 15-ны өдөр хуралдаж, НЗД-ын дэргэдэх "Уламжлалт анагаах ухааны Элэг судлалын клиник төв"-ийг  менежментийн гэрээгээр ажиллуулах 73 дугаар тогтоолыг хүчингүй болгосон. Энэ хүрээнд тус төвийн "Богд уул" сувиллыг хууль бусаар ашиглаж байсныг таслан зогсоож,  өнгөрсөн сарын 30-нд нийслэл өмчлөлдөө буцаан авав. 

»»
БНСУ-ын хил дээр эрхээ зөрчүүлсэн Монгол иргэд хариуцлага нэхэв
15:21

БНСУ –руу зорчсон хуулийн зөрчилгүй Монгол Улсын иргэдийг хил дээрээс шалтгаан нөхцөлгүй буцаасан бөгөөд энэ үедээ хүний эрхийг зөрчсөн үйлдлүүдийг тухайн улсын төрийн албан хаагч гаргасан тул энэ асуудалд хариуцлага тооцохыг хэсэг иргэд хүсэж, өнөөдөр БНСУ-аас Монгол Улсад суугаа Элчин сайдын яамны гадаа мэдээлэл хийлээ.

БНСУ-ын хил дээр эрхээ зөрчүүлсэн Монгол иргэд хариуцлага нэхэв

БНСУ –руу зорчсон хуулийн зөрчилгүй Монгол Улсын иргэдийг хил дээрээс шалтгаан нөхцөлгүй буцаасан бөгөөд энэ үедээ хүний эрхийг зөрчсөн үйлдлүүдийг тухайн улсын төрийн албан хаагч гаргасан тул энэ асуудалд хариуцлага тооцохыг хэсэг иргэд хүсэж, өнөөдөр БНСУ-аас Монгол Улсад суугаа Элчин сайдын яамны гадаа мэдээлэл хийлээ.

»»
ОБЕГ: Гал түймэр 26.8 хувиар өссөн ч нас барсан хүний тоо буурсан
15:17

УОК-ын Нарийн бичгийн дарга, хурандаа Т.Баярхүү:

-Улсын хэмжээнд өнөөдрийн байдлаар объектын гал түймрийн 2070 тохиолдол бүртгэгдснээс 309 буюу 15 хувийг өнжмөл шар өвсний түймэр эзэлж байна. Объектын гал түймрийн дуудлага, мэдээллийг өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулахад гал түймрийн тоо 26.8 хувиар өссөн бол гал түймэрт өртөж нас барсан хүний тоо 31.2 хувиар буурсан үзүүлэлттэй байна. Өнжмөл шар өвс шатсан дуудлагын 79.3 хувь нь Улаанбаатар хотын нутаг дэвсгэрт бүртгэгдлээ.

ОБЕГ: Гал түймэр 26.8 хувиар өссөн ч нас барсан хүний тоо буурсан

УОК-ын Нарийн бичгийн дарга, хурандаа Т.Баярхүү:

-Улсын хэмжээнд өнөөдрийн байдлаар объектын гал түймрийн 2070 тохиолдол бүртгэгдснээс 309 буюу 15 хувийг өнжмөл шар өвсний түймэр эзэлж байна. Объектын гал түймрийн дуудлага, мэдээллийг өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулахад гал түймрийн тоо 26.8 хувиар өссөн бол гал түймэрт өртөж нас барсан хүний тоо 31.2 хувиар буурсан үзүүлэлттэй байна. Өнжмөл шар өвс шатсан дуудлагын 79.3 хувь нь Улаанбаатар хотын нутаг дэвсгэрт бүртгэгдлээ.

»»
Тахилтын уулзвараас “Найрамдал” зуслан чиглэлийн авто замыг шинэчлэх ажил 60 хувьтай үргэлжилж байна
15:09

Сонгинохайрхан дүүргийн 22, 34 дүгээр хороо, Тахилтын уулзвараас “Найрамдал” зуслан чиглэлийн 16 км урт, хоёр эгнээ бүхий авто замыг өнгөрсөн оны есдүгээр сараас шинэчилж эхэлсэн. Тодруулбал өнгөрсөн онд 4 км авто замыг шинэчилсэн бол энэ онд үлдсэн 12 км авто замыг шинэчлэх ажил үргэлжилж, өнөөдрийн байдлаар 60 хувийн гүйцэтгэлтэй байна. Энэ талаар НЗХГ-ын Зам барилга, инженерийн байгууламжийн хяналтын хэлтсийн ахлах мэргэжилтэн Б.Түшиг-Эрдэнээс тодрууллаа.

Тахилтын уулзвараас “Найрамдал” зуслан чиглэлийн авто замыг шинэчлэх ажил 60 хувьтай үргэлжилж байна

Сонгинохайрхан дүүргийн 22, 34 дүгээр хороо, Тахилтын уулзвараас “Найрамдал” зуслан чиглэлийн 16 км урт, хоёр эгнээ бүхий авто замыг өнгөрсөн оны есдүгээр сараас шинэчилж эхэлсэн. Тодруулбал өнгөрсөн онд 4 км авто замыг шинэчилсэн бол энэ онд үлдсэн 12 км авто замыг шинэчлэх ажил үргэлжилж, өнөөдрийн байдлаар 60 хувийн гүйцэтгэлтэй байна. Энэ талаар НЗХГ-ын Зам барилга, инженерийн байгууламжийн хяналтын хэлтсийн ахлах мэргэжилтэн Б.Түшиг-Эрдэнээс тодрууллаа.

»»
Япон: Хүүхэд төрүүлэхтэй холбоотой зардлыг төр даана
14:51

Японы Эрүүл мэнд, хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яам хүүхэд төрүүлэх зардлыг үнэ төлбөргүй болгох тогтолцоог тусгайлан боловсруулж байна. Жирэмсэн болон хөхүүл эхчүүдийг дэмжих тухай мэргэжилтнүүдийн хэлэлцүүлэг өнөөдөр болно. Энэ үеэр яамнаас өнөөдрийг хүртэлх явцыг танилцуулах юм.

Япон: Хүүхэд төрүүлэхтэй холбоотой зардлыг төр даана

Японы Эрүүл мэнд, хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яам хүүхэд төрүүлэх зардлыг үнэ төлбөргүй болгох тогтолцоог тусгайлан боловсруулж байна. Жирэмсэн болон хөхүүл эхчүүдийг дэмжих тухай мэргэжилтнүүдийн хэлэлцүүлэг өнөөдөр болно. Энэ үеэр яамнаас өнөөдрийг хүртэлх явцыг танилцуулах юм.

»»
Ерөнхий сайд хүүгийнхээ тансаглалд тайлбар хийлгүй бултав
14:42

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнээс өнөөдөр/2025.05.14/ сэтгүүлчид хүүгийнх нь тансаглалын талаар тайлбар авахыг хүссэн ч хариулт өгөлгүй, бие хамгаалагчдаараа халхавчлан бултжээ.

Ерөнхий сайдын хүү О.Тэмүүлэн нь найз охиныхоо төрсөн өдөрт брэндээр бэлэг барьж, данс руу нь 20 сая төгрөг шилжүүлж, нисдэг тэрэг хөлөглөн амралтын газар очсон зэрэг дуулиант асуудал хэдэн өдөр дамнан яригдаж олон нийт гүйцэтгэх засаглалын тэргүүнийг Хөрөнгө орлогоо тайлбарлахыг шаардаж буй. Гэвч Ерөнхий сайд тайлбар хийлгүй гүрийсээр өнөөдрийг хүргэсэн. Иймээс Гашуунсухайт-Ганцмод хил холболтын төмөр замын бүтээн байгуулалтыг сурвалжлахаар очсон сэтгүүлчид Ерөнхий сайдыг дээрх арга хэмжээнд оролцох үеэр нь амдаж, хүүгийнхээ тансаглалд тайлбар хийхийг хүссэн ч үг унагуулж чадсангүй. харин Засгийн газрын хэвлэлийн алба нь Ерөнхий сайдын өмнөөс “Бүтээн байгуулалтын ажилд оролцож байгаа тул Ерөнхий сайд одоо энэ талаар ярих боломжгүй. Цаашаа явах ажилтай” гэж тайлбарласан юм.

 

Ерөнхий сайд хүүгийнхээ тансаглалд тайлбар хийлгүй бултав

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнээс өнөөдөр/2025.05.14/ сэтгүүлчид хүүгийнх нь тансаглалын талаар тайлбар авахыг хүссэн ч хариулт өгөлгүй, бие хамгаалагчдаараа халхавчлан бултжээ.

Ерөнхий сайдын хүү О.Тэмүүлэн нь найз охиныхоо төрсөн өдөрт брэндээр бэлэг барьж, данс руу нь 20 сая төгрөг шилжүүлж, нисдэг тэрэг хөлөглөн амралтын газар очсон зэрэг дуулиант асуудал хэдэн өдөр дамнан яригдаж олон нийт гүйцэтгэх засаглалын тэргүүнийг Хөрөнгө орлогоо тайлбарлахыг шаардаж буй. Гэвч Ерөнхий сайд тайлбар хийлгүй гүрийсээр өнөөдрийг хүргэсэн. Иймээс Гашуунсухайт-Ганцмод хил холболтын төмөр замын бүтээн байгуулалтыг сурвалжлахаар очсон сэтгүүлчид Ерөнхий сайдыг дээрх арга хэмжээнд оролцох үеэр нь амдаж, хүүгийнхээ тансаглалд тайлбар хийхийг хүссэн ч үг унагуулж чадсангүй. харин Засгийн газрын хэвлэлийн алба нь Ерөнхий сайдын өмнөөс “Бүтээн байгуулалтын ажилд оролцож байгаа тул Ерөнхий сайд одоо энэ талаар ярих боломжгүй. Цаашаа явах ажилтай” гэж тайлбарласан юм.

 

»»
Энэ сарын 16, 17, 18-нд Үндэсний номын баяр болно
14:20

Гурван өдөр үргэлжлэх 37 дахь удаагийн “Үндэсний бичиг соёл, номын өдрүүд-2025” буюу номын баярыг тавдугаар сарын 16-18-нд Сүхбаатарын талбайд зохион байгуулах гэж буй. Ард иргэд, хүүхэд, залууст ном унших соёл, дадал хэвшүүлэх, номтой нөхөрлөх эерэг хандлага бий болгох, зохиолч, туурвигч, идэвхтэн бичигчид, ном, хэвлэлийн салбар, нийтийн уншлагыг дэмжин сурталчлах зорилготой энэ жилийн номын баяр нь “Илүү их уншъя” уриатайгаар зохион байгуулж байна. 

Энэ сарын 16, 17, 18-нд Үндэсний номын баяр болно

Гурван өдөр үргэлжлэх 37 дахь удаагийн “Үндэсний бичиг соёл, номын өдрүүд-2025” буюу номын баярыг тавдугаар сарын 16-18-нд Сүхбаатарын талбайд зохион байгуулах гэж буй. Ард иргэд, хүүхэд, залууст ном унших соёл, дадал хэвшүүлэх, номтой нөхөрлөх эерэг хандлага бий болгох, зохиолч, туурвигч, идэвхтэн бичигчид, ном, хэвлэлийн салбар, нийтийн уншлагыг дэмжин сурталчлах зорилготой энэ жилийн номын баяр нь “Илүү их уншъя” уриатайгаар зохион байгуулж байна. 

»»
“Завхан Даян дэвжээ”-ний нээлтэд зориулсан барилдааны бүртгэл эхэллээ
13:31

“Завхан Даян дэвжээ”-ний нээлтэд зориулсан барилдаан Улиастай хотод болно. “Завхан Даян дэвжээ”-ний нээлтэд зориулсан 

“Завхан Даян дэвжээ”-ний нээлтэд зориулсан барилдааны бүртгэл эхэллээ

“Завхан Даян дэвжээ”-ний нээлтэд зориулсан барилдаан Улиастай хотод болно. “Завхан Даян дэвжээ”-ний нээлтэд зориулсан 

»»
БНСУ-ын хил дээр эрхээ зөрчүүлсэн Монгол иргэд хариуцлага нэхэв
12:18

БНСУ –руу зорчсон хуулийн зөрчилгүй Монгол Улсын иргэдийг хил дээрээс шалтгаан нөхцөлгүй буцаасан бөгөөд энэ үедээ хүний эрхийг зөрчсөн үйлдлүүдийг тухайн улсын төрийн албан хаагч гаргасан тул энэ асуудалд хариуцлага тооцохыг хэсэг иргэд хүсэж, өнөөдөр БНСУ-аас Монгол Улсад суугаа Элчин сайдын яамны гадаа мэдээлэл хийлээ.

БНСУ-ын хил дээр эрхээ зөрчүүлсэн Монгол иргэд хариуцлага нэхэв

БНСУ –руу зорчсон хуулийн зөрчилгүй Монгол Улсын иргэдийг хил дээрээс шалтгаан нөхцөлгүй буцаасан бөгөөд энэ үедээ хүний эрхийг зөрчсөн үйлдлүүдийг тухайн улсын төрийн албан хаагч гаргасан тул энэ асуудалд хариуцлага тооцохыг хэсэг иргэд хүсэж, өнөөдөр БНСУ-аас Монгол Улсад суугаа Элчин сайдын яамны гадаа мэдээлэл хийлээ.

»»
Монголын тамирчид Өвөр Байгалийн хязгаарт зохиогдсон гурван тэмцээнд өрсөлдлөө
12:08

Монголын тамирчид ОХУ-д болсон гурван тэмцээнд оролцлоо. Тэмцээн бүгд Өвөр Байгалийн хязгаарт зохиогдсон юм. Тухайлбал, Агийн тойрогт буриад бөхийн Бүх Оросын аварга шалгаруулах “Бөх барилдаан” (2025.05.10) болон ширээний теннисний 25 дахь удаагийн “Кубок дружбы” (2025.04.30) тэмцээн, Чита хотод самбо бөхийн “Таван орны цом” (2025.05.03) тэмцээн зохиогдов. “Таван орны цом” тэмцээн нь анх удаа зохиогдож байгаа юм.

Монголын тамирчид Өвөр Байгалийн хязгаарт зохиогдсон гурван тэмцээнд өрсөлдлөө

Монголын тамирчид ОХУ-д болсон гурван тэмцээнд оролцлоо. Тэмцээн бүгд Өвөр Байгалийн хязгаарт зохиогдсон юм. Тухайлбал, Агийн тойрогт буриад бөхийн Бүх Оросын аварга шалгаруулах “Бөх барилдаан” (2025.05.10) болон ширээний теннисний 25 дахь удаагийн “Кубок дружбы” (2025.04.30) тэмцээн, Чита хотод самбо бөхийн “Таван орны цом” (2025.05.03) тэмцээн зохиогдов. “Таван орны цом” тэмцээн нь анх удаа зохиогдож байгаа юм.

»»
ОБЕГ: Гал түймэр 26.8 хувиар өссөн ч нас барсан хүний тоо буурсан
12:07

УОК-ын Нарийн бичгийн дарга, хурандаа Т.Баярхүү:
-Улсын хэмжээнд өнөөдрийн байдлаар объектын гал түймрийн 2070 тохиолдол бүртгэгдснээс 309 буюу 15 хувийг өнжмөл шар өвсний түймэр эзэлж байна. Объектын гал түймрийн дуудлага, мэдээллийг өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулахад гал түймрийн тоо 26.8 хувиар өссөн бол гал түймэрт өртөж нас барсан хүний тоо 31.2 хувиар буурсан үзүүлэлттэй байна. Өнжмөл шар өвс шатсан дуудлагын 79.3 хувь нь Улаанбаатар хотын нутаг дэвсгэрт бүртгэгдлээ.

ОБЕГ: Гал түймэр 26.8 хувиар өссөн ч нас барсан хүний тоо буурсан

УОК-ын Нарийн бичгийн дарга, хурандаа Т.Баярхүү:
-Улсын хэмжээнд өнөөдрийн байдлаар объектын гал түймрийн 2070 тохиолдол бүртгэгдснээс 309 буюу 15 хувийг өнжмөл шар өвсний түймэр эзэлж байна. Объектын гал түймрийн дуудлага, мэдээллийг өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулахад гал түймрийн тоо 26.8 хувиар өссөн бол гал түймэрт өртөж нас барсан хүний тоо 31.2 хувиар буурсан үзүүлэлттэй байна. Өнжмөл шар өвс шатсан дуудлагын 79.3 хувь нь Улаанбаатар хотын нутаг дэвсгэрт бүртгэгдлээ.

»»
Газрын тосны үнэ буурснаар Саудын Арабын төсвийн алдагдал хоёр дахин нэмэгдэх эрсдэл тулгарлаа
11:58

Саудын Арабын газрын тосны аварга компани болох “Aramco” эдийн засгийн тодорхойгүй байдал газрын тосны үнэ унаж 

Газрын тосны үнэ буурснаар Саудын Арабын төсвийн алдагдал хоёр дахин нэмэгдэх эрсдэл тулгарлаа

Саудын Арабын газрын тосны аварга компани болох “Aramco” эдийн засгийн тодорхойгүй байдал газрын тосны үнэ унаж 

»»
Н.Ганибал: АН шинэчлэгдэх зайлшгүй шаардлага байгаа
11:56

Ардчилсан намын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Ганибалаас намын дүрмийн шинэчлэлийнх нь талаар тодрууллаа.

Н.Ганибал: АН шинэчлэгдэх зайлшгүй шаардлага байгаа

Ардчилсан намын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Ганибалаас намын дүрмийн шинэчлэлийнх нь талаар тодрууллаа.

»»
Үерийн аюулаас сэрэмжтэй байхыг анхааруулж байна
11:23

Хөвсгөлийн уулсаас эхтэй Дэлгэрмөрөн, Бүгсий, Үүр, Хангай нурууны арын Идэр, Хануй, Чулуут, Урдтамир, өврийн Буянт, 

Үерийн аюулаас сэрэмжтэй байхыг анхааруулж байна

Хөвсгөлийн уулсаас эхтэй Дэлгэрмөрөн, Бүгсий, Үүр, Хангай нурууны арын Идэр, Хануй, Чулуут, Урдтамир, өврийн Буянт, 

»»
Улаанбаатарт 19 градус дулаан байна
10:23

Цаг уур орчны шинжилгээний газраас гаргасан өнөөдрийн /2025.05.13/ 20:00 цаг хүртэлх мэдээллийг хүргэж байна.

Улаанбаатарт 19 градус дулаан байна

Цаг уур орчны шинжилгээний газраас гаргасан өнөөдрийн /2025.05.13/ 20:00 цаг хүртэлх мэдээллийг хүргэж байна.

»»
ЦЕГ: Зургаан хүн угаартсан хэргийг мөрдөн шалгаж дуусаагүй
10:10

Нийслэлийн Баянгол дүүргийн 22 дугаар хороонд 2025 оны нэгдүгээр сарын 23-24-нийг шилжих шөнө гэр бүлийн зургаан хүн угаартсаны улмаас нас барсан байж болзошгүй харамсалтай хэрэг гарсан. Олон нийтийн сүлжээнд нас барсан иргэд болон хохирогчдын талаарх хувийн мэдээлэл цацагдсан нь олон нийтийн шүүмжлэлд дагуулж, энэ мэдээллийг цацсан хүнийг олж тогтоон, хуулийн хариуцлага хүлээлгэнэ гэдгийг Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд О.Алтангэрэл мэдээлсэн юм.

ЦЕГ: Зургаан хүн угаартсан хэргийг мөрдөн шалгаж дуусаагүй

Нийслэлийн Баянгол дүүргийн 22 дугаар хороонд 2025 оны нэгдүгээр сарын 23-24-нийг шилжих шөнө гэр бүлийн зургаан хүн угаартсаны улмаас нас барсан байж болзошгүй харамсалтай хэрэг гарсан. Олон нийтийн сүлжээнд нас барсан иргэд болон хохирогчдын талаарх хувийн мэдээлэл цацагдсан нь олон нийтийн шүүмжлэлд дагуулж, энэ мэдээллийг цацсан хүнийг олж тогтоон, хуулийн хариуцлага хүлээлгэнэ гэдгийг Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд О.Алтангэрэл мэдээлсэн юм.

»»
Монголын оюутны лигээс Вьетнамын дээд лигийг зорьсон Г.Отгонболд
10:09

Монголын сагсан бөмбөг сүүлийн жилүүдэд хурдацтай хөгжиж, багууд нь олон улсын тэмцээнүүдэд тогтмол оролцож, тамирчид нь ч Азийн зах зээлд үнэлэгдэж эхлэв. Энэ жил л гэхэд Вьетнамын дээд лигт Монголын гурван тамирчин тоглохоор болжээ.

Монголын оюутны лигээс Вьетнамын дээд лигийг зорьсон Г.Отгонболд

Монголын сагсан бөмбөг сүүлийн жилүүдэд хурдацтай хөгжиж, багууд нь олон улсын тэмцээнүүдэд тогтмол оролцож, тамирчид нь ч Азийн зах зээлд үнэлэгдэж эхлэв. Энэ жил л гэхэд Вьетнамын дээд лигт Монголын гурван тамирчин тоглохоор болжээ.

»»
Олон улсын тээвэр загварчлалын тэргүүлэгч PTV группийн төлөөлөгчдийг хүлээн авч уулзлаа
16:00

Олон улсын тээврийн төлөвлөлт, загварчлалын тэргүүлэгч PTV группийн Ази, Номхон далайн бүс хариуцсан төлөөлөгчдийг нийслэлийн Автозамын түгжрэлийг бууруулах төсөл, хөтөлбөрийн зохицуулагч Д.Бадарсан, Улаанбаатар хотын Ерөнхий архитектор Ч.Төгсдэлгэр, нийслэлийн Бодлого, төлөвлөлтийн газрын дарга П.Хадбаатар тэргүүтэй албаны хүмүүс хүлээн авч уулзлаа.

Олон улсын тээвэр загварчлалын тэргүүлэгч PTV группийн төлөөлөгчдийг хүлээн авч уулзлаа

Олон улсын тээврийн төлөвлөлт, загварчлалын тэргүүлэгч PTV группийн Ази, Номхон далайн бүс хариуцсан төлөөлөгчдийг нийслэлийн Автозамын түгжрэлийг бууруулах төсөл, хөтөлбөрийн зохицуулагч Д.Бадарсан, Улаанбаатар хотын Ерөнхий архитектор Ч.Төгсдэлгэр, нийслэлийн Бодлого, төлөвлөлтийн газрын дарга П.Хадбаатар тэргүүтэй албаны хүмүүс хүлээн авч уулзлаа.

»»
Путин төсөөлж байснаас хурдан хугацаанд барууны орнууд руу довтолж магадгүй гэв
15:45

ОХУ барууны орнуудын бэлтгэлгүй байдлыг далимдуулан 2-3 жилийн дараа цэргийн дайралт хийж магадгүй гэж 

Путин төсөөлж байснаас хурдан хугацаанд барууны орнууд руу довтолж магадгүй гэв

ОХУ барууны орнуудын бэлтгэлгүй байдлыг далимдуулан 2-3 жилийн дараа цэргийн дайралт хийж магадгүй гэж 

»»
Х.Нямбаатар: Туршлага судлах нэрээр дэмий явсангүй
15:08

Улаанбаатар хотын захирагч Х.Нямбаатар Унгар улсад хоёр орны дипломат харилцаа тогтоосны 75 жилийн ойн хүрээнд 

Х.Нямбаатар: Туршлага судлах нэрээр дэмий явсангүй

Улаанбаатар хотын захирагч Х.Нямбаатар Унгар улсад хоёр орны дипломат харилцаа тогтоосны 75 жилийн ойн хүрээнд 

»»
Иран Путиныг хүлээж авахаар бэлтгэж байна
14:47

Иран улс Кремлийн тэргүүн Владимир Путиныг хүлээж авахаар бэлтгэж байгааг Тегераны засгийн газрын хэвлэлийн төлөөлөгч Фатеме Мохажерани хэллээ. Тэрбээр "Путины Тегеран дахь айлчлалын бэлтгэл ажил яг одоо үргэлжилж байна" гэжээ. Гэхдээ Кремлийн зүгээс айлчлалын талаар албан ёсны мэдээлэл өгөөгүй байна.

 

Иран Путиныг хүлээж авахаар бэлтгэж байна

Иран улс Кремлийн тэргүүн Владимир Путиныг хүлээж авахаар бэлтгэж байгааг Тегераны засгийн газрын хэвлэлийн төлөөлөгч Фатеме Мохажерани хэллээ. Тэрбээр "Путины Тегеран дахь айлчлалын бэлтгэл ажил яг одоо үргэлжилж байна" гэжээ. Гэхдээ Кремлийн зүгээс айлчлалын талаар албан ёсны мэдээлэл өгөөгүй байна.

 

»»
Турк дэх уулзалтад Трамп нэгдэж магадгүй
14:28

Орос, Украины ерөнхийлөгч нар энэ Пүрэв гаригт гал зогсоох асуудлаар Туркт уулзах төлөвтэй байна. Тэгвэл Украин дахь дайныг зогсооно гэсэн амлалт өгсөн хүний хувьд АНУ-ын ерөнхийлөгч Дональд Трамп энэ уулзалтад нэгдэж магадгүй аж.

 

Турк дэх уулзалтад Трамп нэгдэж магадгүй

Орос, Украины ерөнхийлөгч нар энэ Пүрэв гаригт гал зогсоох асуудлаар Туркт уулзах төлөвтэй байна. Тэгвэл Украин дахь дайныг зогсооно гэсэн амлалт өгсөн хүний хувьд АНУ-ын ерөнхийлөгч Дональд Трамп энэ уулзалтад нэгдэж магадгүй аж.

 

»»
Каннын наадмын үеэр хэт задгай хувцаслахыг хориглоно
12:11

КАНН, 2025 оны тавдугаар сарын 13 /AP/. Каннын кино наадмын улаан хивсний ёслол хатуу хяналтын дор явагдах гэж байна. 

Каннын наадмын үеэр хэт задгай хувцаслахыг хориглоно

КАНН, 2025 оны тавдугаар сарын 13 /AP/. Каннын кино наадмын улаан хивсний ёслол хатуу хяналтын дор явагдах гэж байна. 

»»
Хятадад 17 шинэ мэргэжил бий болжээ
11:46

БЭЭЖИН, 2025 оны тавдугаар сарын 13 /Kazinform/. Хятад улсын хэмжээнд 17 шинэ мэргэжил албан ёсоор 

Хятадад 17 шинэ мэргэжил бий болжээ

БЭЭЖИН, 2025 оны тавдугаар сарын 13 /Kazinform/. Хятад улсын хэмжээнд 17 шинэ мэргэжил албан ёсоор 

»»
Шарга морьт, Хандгайтын авто замын уулзварт цагдаагийн хяналтын пост ашиглалтад орлоо
10:50

Дүүргийн төсвийн хөрөнгө оруулалтаар Сүхбаатар дүүргийн 19 дүгээр хороо, Шарга морьт, Хандгайтын авто замын уулзварт цагдаагийн хяналтын постын барилга ашиглалтад орлоо.

Шарга морьт, Хандгайтын авто замын уулзварт цагдаагийн хяналтын пост ашиглалтад орлоо

Дүүргийн төсвийн хөрөнгө оруулалтаар Сүхбаатар дүүргийн 19 дүгээр хороо, Шарга морьт, Хандгайтын авто замын уулзварт цагдаагийн хяналтын постын барилга ашиглалтад орлоо.

»»
Чилийн өмнөд хэсэгт 7.4 магнитудын газар хөдлөлт болж, цунамигийн аюул зарлагдав
10:46

2025 оны тавдугаар сарын 2-нд Чилийн өмнөд хэсэгт орших Дрейкийн хоолойд 7.4 магнитудын хүчтэй газар хөдлөлт болж, бүс нутгийн оршин суугчдад ноцтой аюул учрууллаа. Энэ газар хөдлөлт нь 1949 оноос хойших хамгийн хүчтэй нь бөгөөд Аргентин, Чилийн өмнөд бүс нутгуудад нөлөөлсөн юм.

Чилийн өмнөд хэсэгт 7.4 магнитудын газар хөдлөлт болж, цунамигийн аюул зарлагдав

2025 оны тавдугаар сарын 2-нд Чилийн өмнөд хэсэгт орших Дрейкийн хоолойд 7.4 магнитудын хүчтэй газар хөдлөлт болж, бүс нутгийн оршин суугчдад ноцтой аюул учрууллаа. Энэ газар хөдлөлт нь 1949 оноос хойших хамгийн хүчтэй нь бөгөөд Аргентин, Чилийн өмнөд бүс нутгуудад нөлөөлсөн юм.

»»
САНАМЖ БИЧИГ БАЙГУУЛЛАА
10:36

Говийн бүсийн зөвлөлийн анхдугаар хуралдаан болж байна. Энэ хүрээнд Өмнөговь, Дундговь аймгийн нутаг дэвсгэрт хэрэгжих мега төсөл,

САНАМЖ БИЧИГ БАЙГУУЛЛАА

Говийн бүсийн зөвлөлийн анхдугаар хуралдаан болж байна. Энэ хүрээнд Өмнөговь, Дундговь аймгийн нутаг дэвсгэрт хэрэгжих мега төсөл,

»»
Европын сэтгэл түгшээсэн ухралт
10:09

Дэлхийн хамгийн аюултай, хэнийг ч ялгадаггүй зэвсгүүдийн нэг бол мина. Гэсэн хэдий ч Оросын өсөн нэмэгдэж буй заналхийллээс улбаатайгаар Европын таван улс мина ашиглах тухай олон улсын гэрээнээс нүүр буруулав. Тодруулбал, Оростой хиллэдэг Финланд, Польш, Латви, Эстони, Литва улсууд явган хүний эсрэг мина ашиглахыг хориглосон Оттавагийн гэрээнээс гарахаар болжээ.

 

Европын сэтгэл түгшээсэн ухралт

Дэлхийн хамгийн аюултай, хэнийг ч ялгадаггүй зэвсгүүдийн нэг бол мина. Гэсэн хэдий ч Оросын өсөн нэмэгдэж буй заналхийллээс улбаатайгаар Европын таван улс мина ашиглах тухай олон улсын гэрээнээс нүүр буруулав. Тодруулбал, Оростой хиллэдэг Финланд, Польш, Латви, Эстони, Литва улсууд явган хүний эсрэг мина ашиглахыг хориглосон Оттавагийн гэрээнээс гарахаар болжээ.

 

»»
Норовлин суманд гарсан түймрийг өнөөдөр өглөө бүрэн УНТРААЛАА
09:51

Хэнтий аймгийн Норовлин суманд тавдугаар сарын 08-нд гарсан ойн түймрийг өнөөдөр /2025.05.13/ 08:00 цагт бүрэн унтраалаа.

Норовлин суманд гарсан түймрийг өнөөдөр өглөө бүрэн УНТРААЛАА

Хэнтий аймгийн Норовлин суманд тавдугаар сарын 08-нд гарсан ойн түймрийг өнөөдөр /2025.05.13/ 08:00 цагт бүрэн унтраалаа.

»»
Улсын баяр наадмаар ес хоног нийтээр амрах хуулийн төсөл боловсруулжээ
09:50

УИХ-ын гишүүн О.Амгаланбаатар  126 гишүүний нэг болж, парламентад суусан ч өнөөдрийг хүртэл тэгтлээ танигдаагүй нэгэн.

Улсын баяр наадмаар ес хоног нийтээр амрах хуулийн төсөл боловсруулжээ

УИХ-ын гишүүн О.Амгаланбаатар  126 гишүүний нэг болж, парламентад суусан ч өнөөдрийг хүртэл тэгтлээ танигдаагүй нэгэн.

»»
Католик сүмийн тэргүүнээр Роберт Превост сонго
09:51

Ромын пап Францис дөрөвдүгээр сарын 21-ний өдөр 88 насандаа таалал төгссөн билээ. Түүний залгамжлагчийг сонгох санал хураалт тавдугаар сарын 7-нд эхэлж, улмаар тавдугаар сарын 9-ний өдөр АНУ, Перугийн давхар иргэншилтэй Роберт Превостыг дэлхий дахинаа Ромын пап лам XIV Лео хэмээн тунхагласан. Ромын 267 дахь папаар тодроод буй Роберт Превостыг Ньюс агентлаг энэ удаагийн ХҮМҮҮС буландаа онцолж байна.

Католик сүмийн тэргүүнээр Роберт Превост сонго

Ромын пап Францис дөрөвдүгээр сарын 21-ний өдөр 88 насандаа таалал төгссөн билээ. Түүний залгамжлагчийг сонгох санал хураалт тавдугаар сарын 7-нд эхэлж, улмаар тавдугаар сарын 9-ний өдөр АНУ, Перугийн давхар иргэншилтэй Роберт Превостыг дэлхий дахинаа Ромын пап лам XIV Лео хэмээн тунхагласан. Ромын 267 дахь папаар тодроод буй Роберт Превостыг Ньюс агентлаг энэ удаагийн ХҮМҮҮС буландаа онцолж байна.

»»
ТРАМП ЗЭВСЭГ ХУДАЛДААЛНА
17:23

АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Саудын Арабтай түүхэн хэмжээний хөрөнгө оруулалтын хэлэлцээр байгуулжээ. Уг хэлэлцээрт АНУ-д үйлдвэрлэсэн зэвсгийн хамгийн том борлуулалт багтсан гэж мэдээлж байна.

Трамп мягмар гарагт (Саудын Арабын нийслэл) Рияад хотод уг улсын хунтайж Мохаммед бин Салмантай уулзалт хийжээ.

Тэрээр уулзалтын үеэр:

“Манай сөнөөгч онгоцууд, пуужин, Патриот систем зэрэг хамгийн шилдэг тоног төхөөрөмжтэй. Түүнээс гадна та бүхэн маш олон төрлийн бүтээгдэхүүн худалдан авч байгаа, би үүнд талархаж байна” хэмээн онцолсон байна.

ТРАМП ЗЭВСЭГ ХУДАЛДААЛНА

АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Саудын Арабтай түүхэн хэмжээний хөрөнгө оруулалтын хэлэлцээр байгуулжээ. Уг хэлэлцээрт АНУ-д үйлдвэрлэсэн зэвсгийн хамгийн том борлуулалт багтсан гэж мэдээлж байна.

Трамп мягмар гарагт (Саудын Арабын нийслэл) Рияад хотод уг улсын хунтайж Мохаммед бин Салмантай уулзалт хийжээ.

Тэрээр уулзалтын үеэр:

“Манай сөнөөгч онгоцууд, пуужин, Патриот систем зэрэг хамгийн шилдэг тоног төхөөрөмжтэй. Түүнээс гадна та бүхэн маш олон төрлийн бүтээгдэхүүн худалдан авч байгаа, би үүнд талархаж байна” хэмээн онцолсон байна.

»»
ЭРХ МЭДЭЛ БА ТАНСАГЛАЛ ДЭЛХИЙД...
17:13

Төрийн өндөр албан тушаалтнуудын гэр бүлийн гишүүдийн тансаг хэрэглээ дэлхий даяар олон нийтийн шүүмжлэл дагуулж, зарим тохиолдолд улс төрийн замналын төгсгөл, хууль эрх зүйн хариуцлагаар үргэлжилдэг. Доорх тохиолдлууд нь “хувийн амьдрал” гэх халхавчийн цаана нийтийн итгэл, төрийн ёс зүйн асуудал хэр гүн гүнзгий байдгийг харуулна.

ЭРХ МЭДЭЛ БА ТАНСАГЛАЛ ДЭЛХИЙД...

Төрийн өндөр албан тушаалтнуудын гэр бүлийн гишүүдийн тансаг хэрэглээ дэлхий даяар олон нийтийн шүүмжлэл дагуулж, зарим тохиолдолд улс төрийн замналын төгсгөл, хууль эрх зүйн хариуцлагаар үргэлжилдэг. Доорх тохиолдлууд нь “хувийн амьдрал” гэх халхавчийн цаана нийтийн итгэл, төрийн ёс зүйн асуудал хэр гүн гүнзгий байдгийг харуулна.

»»
Пэйтон: 2004 онд Коби асуудалгүй байсан бол бид Буллсын рекордыг эвдэх байсан
17:02

NBA-ийн түүхэнд аварга авах гэж супер багууд бүрэлдсэн ч бүтэлгүйтсэн тохиолдол олон байдаг. Тэдний нэг нь яахын аргагүй 2004 оны Лос Анжелес Лэйкерс. Коби, Шактай гурав дараалан аварга аваад удаагүй байсан тэд дахин аваргын төлөө дайрахаар Карл Малоне, Гэри Пэйтон гэх үеэ өнгөрөөсөн ч мөчөөгөө өгөхөөргүй, туршлагатай оддыг эгнээндээ элсүүлсэн түүхтэй.

Пэйтон: 2004 онд Коби асуудалгүй байсан бол бид Буллсын рекордыг эвдэх байсан

NBA-ийн түүхэнд аварга авах гэж супер багууд бүрэлдсэн ч бүтэлгүйтсэн тохиолдол олон байдаг. Тэдний нэг нь яахын аргагүй 2004 оны Лос Анжелес Лэйкерс. Коби, Шактай гурав дараалан аварга аваад удаагүй байсан тэд дахин аваргын төлөө дайрахаар Карл Малоне, Гэри Пэйтон гэх үеэ өнгөрөөсөн ч мөчөөгөө өгөхөөргүй, туршлагатай оддыг эгнээндээ элсүүлсэн түүхтэй.

»»
Дэлхийн хамгийн "ядуу" ерөнхийлөгч таалал төгсжээ
16:55

Уругвайн ерөнхийлөгч асан Хосе Мухика буюу олноо "Пепе" нэрээр танигдсан эрхэм 89 насандаа таалал төгслөө. Ахмад партизан тэрээр 2010-2015 онд Уругвайн ерөнхийлөгчөөр ажиллажээ. Даруухан амьдралын хэв маягаас нь улбаалаад түүнийг дэлхийн хамгийн "ядуу" ерөнхийлөгч хэмээн нэрийддэг байв.

 

Дэлхийн хамгийн

Уругвайн ерөнхийлөгч асан Хосе Мухика буюу олноо "Пепе" нэрээр танигдсан эрхэм 89 насандаа таалал төгслөө. Ахмад партизан тэрээр 2010-2015 онд Уругвайн ерөнхийлөгчөөр ажиллажээ. Даруухан амьдралын хэв маягаас нь улбаалаад түүнийг дэлхийн хамгийн "ядуу" ерөнхийлөгч хэмээн нэрийддэг байв.

 

»»
БНСУ-ын хил дээр эрхээ зөрчүүлсэн Монгол иргэд хариуцлага нэхэв
15:21

БНСУ –руу зорчсон хуулийн зөрчилгүй Монгол Улсын иргэдийг хил дээрээс шалтгаан нөхцөлгүй буцаасан бөгөөд энэ үедээ хүний эрхийг зөрчсөн үйлдлүүдийг тухайн улсын төрийн албан хаагч гаргасан тул энэ асуудалд хариуцлага тооцохыг хэсэг иргэд хүсэж, өнөөдөр БНСУ-аас Монгол Улсад суугаа Элчин сайдын яамны гадаа мэдээлэл хийлээ.

БНСУ-ын хил дээр эрхээ зөрчүүлсэн Монгол иргэд хариуцлага нэхэв

БНСУ –руу зорчсон хуулийн зөрчилгүй Монгол Улсын иргэдийг хил дээрээс шалтгаан нөхцөлгүй буцаасан бөгөөд энэ үедээ хүний эрхийг зөрчсөн үйлдлүүдийг тухайн улсын төрийн албан хаагч гаргасан тул энэ асуудалд хариуцлага тооцохыг хэсэг иргэд хүсэж, өнөөдөр БНСУ-аас Монгол Улсад суугаа Элчин сайдын яамны гадаа мэдээлэл хийлээ.

»»
Япон: Хүүхэд төрүүлэхтэй холбоотой зардлыг төр даана
14:51

Японы Эрүүл мэнд, хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яам хүүхэд төрүүлэх зардлыг үнэ төлбөргүй болгох тогтолцоог тусгайлан боловсруулж байна. Жирэмсэн болон хөхүүл эхчүүдийг дэмжих тухай мэргэжилтнүүдийн хэлэлцүүлэг өнөөдөр болно. Энэ үеэр яамнаас өнөөдрийг хүртэлх явцыг танилцуулах юм.

Япон: Хүүхэд төрүүлэхтэй холбоотой зардлыг төр даана

Японы Эрүүл мэнд, хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яам хүүхэд төрүүлэх зардлыг үнэ төлбөргүй болгох тогтолцоог тусгайлан боловсруулж байна. Жирэмсэн болон хөхүүл эхчүүдийг дэмжих тухай мэргэжилтнүүдийн хэлэлцүүлэг өнөөдөр болно. Энэ үеэр яамнаас өнөөдрийг хүртэлх явцыг танилцуулах юм.

»»
Диддигийн экс найз охин гэрчийн мэдүүлэг өглөө
11:47

Шон Кумбс буюу Диддигийн экс найз охин Касандра Вентура түүний шүүх хурал дээр гэрчийн мэдүүлэг өгсөн байна. Вентура хэлэхдээ Кумбс мансууруулах бодис агуулсан секс үдэшлэгүүд зохион байгуулж, хүчээр оролцохыг өөрт нь тулгадаг байсан гэжээ.

Диддигийн экс найз охин гэрчийн мэдүүлэг өглөө

Шон Кумбс буюу Диддигийн экс найз охин Касандра Вентура түүний шүүх хурал дээр гэрчийн мэдүүлэг өгсөн байна. Вентура хэлэхдээ Кумбс мансууруулах бодис агуулсан секс үдэшлэгүүд зохион байгуулж, хүчээр оролцохыг өөрт нь тулгадаг байсан гэжээ.

»»
“Агаарын ордон” асуудал дагуулж байна
11:07

АНУ-ын ерөнхийлөгч Д.Трамп ирэх долоо хоногт Катарт айлчилна. Энэ нь түүний хоёр дахь бүрэн эрхийн хугацаа эхэлснээс 

“Агаарын ордон” асуудал дагуулж байна

АНУ-ын ерөнхийлөгч Д.Трамп ирэх долоо хоногт Катарт айлчилна. Энэ нь түүний хоёр дахь бүрэн эрхийн хугацаа эхэлснээс 

»»
Зеленский: Путинг ирвэл Турк руу явна
10:05

Украины Ерөнхийлөгч Владимир Зеленский мягмар гарагт /2025.05.13/ хэлэхдээ  ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин ирсэн тохиолдолд л Туркт болж магадгүй уулзалтад оролцоно гэжээ. Тэр Путинийг өөртэй нь нүүр нүүрээ харж ярилцахаас айж байгаа гэж хэлсэн байна.

Зеленский: Путинг ирвэл Турк руу явна

Украины Ерөнхийлөгч Владимир Зеленский мягмар гарагт /2025.05.13/ хэлэхдээ  ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин ирсэн тохиолдолд л Туркт болж магадгүй уулзалтад оролцоно гэжээ. Тэр Путинийг өөртэй нь нүүр нүүрээ харж ярилцахаас айж байгаа гэж хэлсэн байна.

»»
Путин төсөөлж байснаас хурдан хугацаанд барууны орнууд руу довтолж магадгүй гэв
15:45

ОХУ барууны орнуудын бэлтгэлгүй байдлыг далимдуулан 2-3 жилийн дараа цэргийн дайралт хийж магадгүй гэж 

Путин төсөөлж байснаас хурдан хугацаанд барууны орнууд руу довтолж магадгүй гэв

ОХУ барууны орнуудын бэлтгэлгүй байдлыг далимдуулан 2-3 жилийн дараа цэргийн дайралт хийж магадгүй гэж 

»»
Иран Путиныг хүлээж авахаар бэлтгэж байна
14:47

Иран улс Кремлийн тэргүүн Владимир Путиныг хүлээж авахаар бэлтгэж байгааг Тегераны засгийн газрын хэвлэлийн төлөөлөгч Фатеме Мохажерани хэллээ. Тэрбээр "Путины Тегеран дахь айлчлалын бэлтгэл ажил яг одоо үргэлжилж байна" гэжээ. Гэхдээ Кремлийн зүгээс айлчлалын талаар албан ёсны мэдээлэл өгөөгүй байна.

 

Иран Путиныг хүлээж авахаар бэлтгэж байна

Иран улс Кремлийн тэргүүн Владимир Путиныг хүлээж авахаар бэлтгэж байгааг Тегераны засгийн газрын хэвлэлийн төлөөлөгч Фатеме Мохажерани хэллээ. Тэрбээр "Путины Тегеран дахь айлчлалын бэлтгэл ажил яг одоо үргэлжилж байна" гэжээ. Гэхдээ Кремлийн зүгээс айлчлалын талаар албан ёсны мэдээлэл өгөөгүй байна.

 

»»
Турк дэх уулзалтад Трамп нэгдэж магадгүй
14:28

Орос, Украины ерөнхийлөгч нар энэ Пүрэв гаригт гал зогсоох асуудлаар Туркт уулзах төлөвтэй байна. Тэгвэл Украин дахь дайныг зогсооно гэсэн амлалт өгсөн хүний хувьд АНУ-ын ерөнхийлөгч Дональд Трамп энэ уулзалтад нэгдэж магадгүй аж.

 

Турк дэх уулзалтад Трамп нэгдэж магадгүй

Орос, Украины ерөнхийлөгч нар энэ Пүрэв гаригт гал зогсоох асуудлаар Туркт уулзах төлөвтэй байна. Тэгвэл Украин дахь дайныг зогсооно гэсэн амлалт өгсөн хүний хувьд АНУ-ын ерөнхийлөгч Дональд Трамп энэ уулзалтад нэгдэж магадгүй аж.

 

»»
Чилийн өмнөд хэсэгт 7.4 магнитудын газар хөдлөлт болж, цунамигийн аюул зарлагдав
10:46

2025 оны тавдугаар сарын 2-нд Чилийн өмнөд хэсэгт орших Дрейкийн хоолойд 7.4 магнитудын хүчтэй газар хөдлөлт болж, бүс нутгийн оршин суугчдад ноцтой аюул учрууллаа. Энэ газар хөдлөлт нь 1949 оноос хойших хамгийн хүчтэй нь бөгөөд Аргентин, Чилийн өмнөд бүс нутгуудад нөлөөлсөн юм.

Чилийн өмнөд хэсэгт 7.4 магнитудын газар хөдлөлт болж, цунамигийн аюул зарлагдав

2025 оны тавдугаар сарын 2-нд Чилийн өмнөд хэсэгт орших Дрейкийн хоолойд 7.4 магнитудын хүчтэй газар хөдлөлт болж, бүс нутгийн оршин суугчдад ноцтой аюул учрууллаа. Энэ газар хөдлөлт нь 1949 оноос хойших хамгийн хүчтэй нь бөгөөд Аргентин, Чилийн өмнөд бүс нутгуудад нөлөөлсөн юм.

»»
Европын сэтгэл түгшээсэн ухралт
10:09

Дэлхийн хамгийн аюултай, хэнийг ч ялгадаггүй зэвсгүүдийн нэг бол мина. Гэсэн хэдий ч Оросын өсөн нэмэгдэж буй заналхийллээс улбаатайгаар Европын таван улс мина ашиглах тухай олон улсын гэрээнээс нүүр буруулав. Тодруулбал, Оростой хиллэдэг Финланд, Польш, Латви, Эстони, Литва улсууд явган хүний эсрэг мина ашиглахыг хориглосон Оттавагийн гэрээнээс гарахаар болжээ.

 

Европын сэтгэл түгшээсэн ухралт

Дэлхийн хамгийн аюултай, хэнийг ч ялгадаггүй зэвсгүүдийн нэг бол мина. Гэсэн хэдий ч Оросын өсөн нэмэгдэж буй заналхийллээс улбаатайгаар Европын таван улс мина ашиглах тухай олон улсын гэрээнээс нүүр буруулав. Тодруулбал, Оростой хиллэдэг Финланд, Польш, Латви, Эстони, Литва улсууд явган хүний эсрэг мина ашиглахыг хориглосон Оттавагийн гэрээнээс гарахаар болжээ.

 

»»
Трамп: Катар үнэгүй онгоц бэлэглэж байхад татгалзвал би тэнэг хүн болох байх
09:29

АНУ-ын ерөнхийлөгч Дональд Трамп Катар улсаас бэлэглэж буй тансаг зэрэглэлийн онгоцыг хүлээж авахгүй байх нь тэнэг үйлдэл гэв.

Трамп: Катар үнэгүй онгоц бэлэглэж байхад татгалзвал би тэнэг хүн болох байх

АНУ-ын ерөнхийлөгч Дональд Трамп Катар улсаас бэлэглэж буй тансаг зэрэглэлийн онгоцыг хүлээж авахгүй байх нь тэнэг үйлдэл гэв.

»»
Украин дүрвэгсдэд хандах Польшийн хандлага өөрчлөгдөв үү?
15:51

Дайны эхний саруудад олон сая украин хүн Польш руу дүрвэсэн. Польшууд цонхон дээрээ Украины далбааг өлгөх, сайн дурынхан хил дагуу хүнс, хүүхдийн живх, сим карт тараах, зарим нь бүр дүрвэгсдийг гэртээ байрлуулах зэргээр украинчуудад ер бусын халуун дотно хандсан юм.

Украин дүрвэгсдэд хандах Польшийн хандлага өөрчлөгдөв үү?

Дайны эхний саруудад олон сая украин хүн Польш руу дүрвэсэн. Польшууд цонхон дээрээ Украины далбааг өлгөх, сайн дурынхан хил дагуу хүнс, хүүхдийн живх, сим карт тараах, зарим нь бүр дүрвэгсдийг гэртээ байрлуулах зэргээр украинчуудад ер бусын халуун дотно хандсан юм.

»»
БНСУ-ын сонгуулийн кампанит ажил 7 өрсөлдөгчтэй эхлэв
15:42

Өмнөд Солонгосын ерөнхийлөгчийн сонгууль зургадугаар сарын 3-нд болно. 22 өдрийн турш үргэлжлэх сонгуулийн сурталчилгааны кампанит ажил долоон өрсөлдөгчтэйгөөр өнөөдөр /2025.05.12/ эхэлж байна.

БНСУ-ын сонгуулийн кампанит ажил 7 өрсөлдөгчтэй эхлэв

Өмнөд Солонгосын ерөнхийлөгчийн сонгууль зургадугаар сарын 3-нд болно. 22 өдрийн турш үргэлжлэх сонгуулийн сурталчилгааны кампанит ажил долоон өрсөлдөгчтэйгөөр өнөөдөр /2025.05.12/ эхэлж байна.

»»
Бангкокт газар хөдлөлтийн улмаас 30 давхар барилга нурж, 89 хүн амиа алджээ
15:03

Мьянмарын төв хэсэгт гуравдугаар сарын 28-нд болсон газар хөдлөлт хөрш зэргэлдээ улсуудад хүртэл мэдрэгдсэн билээ. Ялангуяа Тайландын нийслэл Бангкокт чичирхийлэл асар хүчтэй байснаас болж баригдаж байсан 30 давхар барилга нурсан.

Бангкокт газар хөдлөлтийн улмаас 30 давхар барилга нурж, 89 хүн амиа алджээ

Мьянмарын төв хэсэгт гуравдугаар сарын 28-нд болсон газар хөдлөлт хөрш зэргэлдээ улсуудад хүртэл мэдрэгдсэн билээ. Ялангуяа Тайландын нийслэл Бангкокт чичирхийлэл асар хүчтэй байснаас болж баригдаж байсан 30 давхар барилга нурсан.

»»
Пап XIV Лео Ватиканаас гаднах анхны айлчлалаараа Францисын булшинд хүндэтгэл үзүүллээ
09:28

Гэгээн ширээт улсын тэргүүнээр сонгогдсон шинэ пап XIV Лео бямба гарагт /2025.05.10/ Ватиканаас гаднах анхны айлчлалаа хийсэн байна. Тус айлчлалаараа тэр гэгээн Мэригийн сүмд очиж, Фрацисын булшинд хүндэтгэл үзүүлжээ. XIV Лео сүмд ирэхдээ цугласан олон руу даллан мэндчилсэн байна.

Пап XIV Лео Ватиканаас гаднах анхны айлчлалаараа Францисын булшинд хүндэтгэл үзүүллээ

Гэгээн ширээт улсын тэргүүнээр сонгогдсон шинэ пап XIV Лео бямба гарагт /2025.05.10/ Ватиканаас гаднах анхны айлчлалаа хийсэн байна. Тус айлчлалаараа тэр гэгээн Мэригийн сүмд очиж, Фрацисын булшинд хүндэтгэл үзүүлжээ. XIV Лео сүмд ирэхдээ цугласан олон руу даллан мэндчилсэн байна.

»»
Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг
14:42

Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг

Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг

Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг

»»
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл Улаанбаатар хотын түгжрэлийг бууруулах бодлоготой уялдуулж шийдвэрлэнэ
18:07

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл 

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл Улаанбаатар хотын түгжрэлийг бууруулах бодлоготой уялдуулж шийдвэрлэнэ

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл 

»»
ХЗДХ-ийн сайд О.Алтангэрэл: Ухаа Худагийн ордын төрийн эзэмшлийн хувь хэмжээг тогтоох тогтоолын төслийг УИХ-д өргөн мэдүүлнэ
12:07

Монгол Улсын Засгийн газраас стратегийн ач холбогдол бүхий ашигт малтмалын орд гэж УИХ-аас тогтоосон Ухаа Худагийн 

ХЗДХ-ийн сайд О.Алтангэрэл: Ухаа Худагийн ордын төрийн эзэмшлийн хувь хэмжээг тогтоох тогтоолын төслийг УИХ-д өргөн мэдүүлнэ

Монгол Улсын Засгийн газраас стратегийн ач холбогдол бүхий ашигт малтмалын орд гэж УИХ-аас тогтоосон Ухаа Худагийн 

»»
Батзандан яаж ажиллах ёстойг Учрал санууллаа
14:24
Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн
18:27

Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн. Харин энэ талаар Сангийн сайд

Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн

Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн. Харин энэ талаар Сангийн сайд

»»
Сар шинийн амралтыг 7-10 хоног болгож сунгахыг та дэмжих үү?
21:13
Б.Жаргалсайхан: Монголчууд юм үзээгүй зангаасаа болж дээр доороо хэрэлдэж алалцдаг учраас улс хөгжихгүй байна
11:50
ВИДЕО: БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёол баривчлагдахаасаа өмнө богино хэмжээний ганцаарчилсан мэдэгдэл хийжээ
17:15

Онц байдал тогтоосонтой нь холбогдуулан БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёолийг баривчлах тушаал гаргаж өнөөдөр өглөө 

ВИДЕО: БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёол баривчлагдахаасаа өмнө богино хэмжээний ганцаарчилсан мэдэгдэл хийжээ

Онц байдал тогтоосонтой нь холбогдуулан БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёолийг баривчлах тушаал гаргаж өнөөдөр өглөө 

»»
Хамтарсан Засгийн газрын 2024-2028 онд хэрэгжүүлэх 14 мега төслийг танилцуулж байна - Төсөл-8 Гангийн үйлдвэр
11:33
150 мВт хүчин чадалтай станц эрчим хүчээ нийлүүлж эхэллээ
18:43
СТАНДАРТ бидний амьд явах баталгаа
18:22
Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа
13:48

Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа. Хамтдаа зүтгэж, эрчээ алдсан ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ салбарыг сэргээцгээе!

#GoMongolia

Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа

Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа. Хамтдаа зүтгэж, эрчээ алдсан ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ салбарыг сэргээцгээе!

#GoMongolia

»»
Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 1500 айлтай гэрээ хийгээд байна
10:57

Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 

Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 1500 айлтай гэрээ хийгээд байна

Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 

»»
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Улаанбаатар хотын бүтээн байгуулалтын талаар сэтгүүлчдийн асуултад хариуллаа
17:57

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Хамтарсан Засгийн газар Бүсчилсэн хөгжлийн бодлого бүхий үйл ажиллагааны хөтөлбөр хэрэгжүүлнэ. 

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Улаанбаатар хотын бүтээн байгуулалтын талаар сэтгүүлчдийн асуултад хариуллаа

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Хамтарсан Засгийн газар Бүсчилсэн хөгжлийн бодлого бүхий үйл ажиллагааны хөтөлбөр хэрэгжүүлнэ. 

»»
Хамтарсан Засгийн газар 2024-2028 онд 14 мега төсөл хэрэгжүүлнэ
23:25

Төсөл-1

Хамтарсан Засгийн газар 2024-2028 онд 14 мега төсөл хэрэгжүүлнэ

Төсөл-1

»»
Элон Маск хиймэл оюун ухаан ашиглан дэлхийн удирдагчдын загварын шоу хийжээ
22:02

Элон Маск дэлхийн улс төрийн удирдагчид болон технологийн аваргуудыг хиймэл оюун ухаанаар бүтээгдсэн виртуал 

Элон Маск хиймэл оюун ухаан ашиглан дэлхийн удирдагчдын загварын шоу хийжээ

Элон Маск дэлхийн улс төрийн удирдагчид болон технологийн аваргуудыг хиймэл оюун ухаанаар бүтээгдсэн виртуал 

»»
Авлигачид ялах уу, ард түмэн ялах уу?
20:36
Ахмадуудад туслах робот хүүг зохион бүтээжээ
14:45

Германий “Navel Robotics” гэх гарааны компани өндөр настнуудын асрамжийн газарт ашиглах зориулалттай робот үйлдвэрлэж эхэлжээ.

Ахмадуудад туслах робот хүүг зохион бүтээжээ

Германий “Navel Robotics” гэх гарааны компани өндөр настнуудын асрамжийн газарт ашиглах зориулалттай робот үйлдвэрлэж эхэлжээ.

»»
Газар тариалан, гурилын үйлдвэрлэл жилд 3-4% ашигтай. Харин уул уурхайн үйлдвэрлэл 40-50% ашигтай
20:57
Дубай хотод “нисдэг хүмүүс”-ийн анхны уралдаан зохион байгуулагджээ
14:35

Арабын Нэгдсэн Эмират Улсын Дубай хотод өчигдөр анх удаагаа “нисдэг хүмүүс”-ийн уралдаан зохион байгуулагджээ.

Дубай хотод “нисдэг хүмүүс”-ийн анхны уралдаан зохион байгуулагджээ

Арабын Нэгдсэн Эмират Улсын Дубай хотод өчигдөр анх удаагаа “нисдэг хүмүүс”-ийн уралдаан зохион байгуулагджээ.

»»












bolod.mn logo
RSS Feeds | Холбоо барих | Маркетингийн алба |
Мэдээлэл хуулбарлах хориотой. © 2005-2024 Bolod Мэдээллийн сүлжээ сайт. Бүх эрх хуулиар хамгаалагдсан. Developed by: "Онлайн Хүрээ" ХХК