2024-08-26ИНЕГ-ын даргын албан тушаалыг Ч.Мөнхтуяа “Түр орлон гүйцэтгэгч” статусын дор хашаад жил хагас болж байна.

Жинхэлж эсвэл жинхэнэ даргыг нь томилдоггүй энэ хугацаанд ИНЕГ хуучин жишгээрх замбараагүй шууд худалдан авалт, төсвийн үрэлгэн зарцуулалт, дарга нарын ёс зүйгүй авир гаарсан байгууллага болж хувираад байна.
Ч.Мөнхтуяа анх 2023 оны нэгдүгээр сард ИНЕГ-ыг түр удирдахаар ирэхэд л намтар дахь ашиг сонирхлын зөрчил нь анхаарал татсан удаатай. Тэрбээр үүний өмнө ЗТХЯ-ны Иргэний нисэхийн бодлого, хэрэгжилтийг зохицуулах газрын даргаар ажиллаж байсан. Ингэхдээ нэгэн зэрэг МИАТ ТӨХК-ийн ТУЗ-д томилогдон, ажилласан.
МИАТ-ийн ТУЗ хараат бус байх учиртай. Харин Ч.Мөнхтуяагийн албан тушаал зөвхөн МИАТ биш бусад иргэний агаарын тээврийн компаниудад ч хяналт тавих үүрэгтэй юм.
Түүнчлэн Ч.Мөнхтуяагийн нөхөр Ө.Батсайхан нэр бүхий хувийн авиа компанид удирдах албан тушаал хашдаг, хүү нь ИНЕГ-т инженерээр ажилладаг гэх мэдээлэл тухайн үед салбарынхан дундаа өндөр авч байв.
ЗТХЯ-нд газрын дарга байхдаа л иргэний нисэхийн салбар дахь ашиг сонирхлын зөрчил нь ийм байдлаар ил мэдээлэгдэж ирсэн Ч.Мөнхтуяа ИНЕГ-т ирснээс хойш ажилчдын цалин буурч, ажлаас гарах тохиолдол эрс нэмэгдсэнээс гадна хууль, хяналтын байгууллагын анхаарлыг татах учиртай зүй бус үйлдэл ч нэгээр тогтохгүй бүртгэгджээ.
-ИНЕГ-т архидан согтуурах явдал газар авчээ-
Тэднээс онцлон дурдвал, өнгөрсөн тавдугаар сард ИНЕГ-ынхан архидан согтуурч, муудалцаж нэгнээ гэмтээсэн хэрэг гарсан. Мөн Жаргалант дахь амралтын газар байгууллагын арга хэмжээ зохион байгуулж, архи согтууруулах ундаа хэрэглэцгээсэн.
Ноцтой бэртэл, гэмтэл сонсогддог ч мөн л хуулийн байгууллагаас гадуур, нам жим өнгөрсөн нь анхаарал татдаг.
Энэ бол алба хаагчдын дотоод дэг жаяг, ёс суртахууны тухай асуудал. Үүнд байгууллагын дарга хяналт тавих үүргийг албан бусаар ч хүлээх учиртай. Хяналт тавиад зогсохгүй, нэгнээ танхайрч гэмтээсэн албан хаагчдад ёс зүйн хариуцлага тооцох нь зүй байв.
Гэвч хэн ч тэдэнд хариуцлага тооцсонгүй. Эсрэгээрээ хуулийн байгууллага, хэвлэл мэдээллийн хэрэгслийн анхаарлаас гадуур өнгөрүүлж, намжаах ажлыг зохион байгуулжээ.
Ер ИНЕГ-ын алба хаагчид архидан согтуурах, зодолдон танхайрах нь хэвийн үзэгдэл болоод буй гэх.
Жишээ: Ажилдаа ирдэггүй Д.Гантулгыг менежер болгож, томилолтын зардлаар санхүүжүүлж байна
Үүний зэрэгцээ үндэсний хэмжээний томоохон салбарын асуудлыг зохицуулдаг төрийн агентлагийн хувьд төсвийн үрэлгэн зарцуулалтын тухай сэдэвт ч мэдрэг хандах учиртай.
Тэгвэл, ИНҮТ-ийн Үйлдвэр, үйлчилгээний газрын Нисэх буудлуудын үйлчилгээ хариуцсан менежер Д.Гантулгын хувьд он гарснаас хойш тогтмол томилолттой байгаа тухай эх сурвалжууд мэдээлж байна. Багцаа бөгөөд ханатай дүнгээр 20 гаруй сая төгрөгийн томилолтын зардлыг Д.Гантулгад олгоод буй аж.
Гэвч Д.Гантулга энэ албан тушаалд ердөө энэ оны нэгдүгээр сард томилогдсон нэгэн байх юм.
Дамдиндоржийн Гантулгын ХОМ-ийг харвал,
- 2019 онд ИНЕГ-т ахлах мэргэжилтэн
- 2020 онд албаны дарга болсон байна.
Харин 2024 онд менежер гэж дурдахдаа “Сонгогдсон, шинэчлэл гаргасан” гэж онцолжээ. Өөрөөр хэлбэл, Д.Гантулгыг удирдлагын субъектив хандлагаар менежерийн албанд дэвшүүлсэн байж болзошгүй сэжүүр ингэж дурдагдсан байна.
Д.Гантулгын өөрийн орлого 2020 онд, албаны дарга байх үед нь 21 сая 600 мянган төгрөг байж. Харин менежер болж дэвшээд 42 сая 300 мянга болж, хоёр дахин нэмэгджээ.
Дотоод эх сурвалжууд Д.Гантулгыг ажилдаа барагтай ирдэггүй, ирээгүй хугацаанд нь үргэлж томилолтын зардал бодогдож байдаг талаар мэдээллээ.
Он гарснаас хойш ИНЕГ 410 сая төгрөгийн шууд худалдан авалт хийжээ
Мөн ИНЕГ-ын тендергүй, шууд худалдан авалтын асуудал хамгийн анхаарал хандуулах сэдэв болж хувирсан нь харагдаж байна.
Тухайлбал, төлбөрийн баримттай тулгасан дүнгээр 2024 оны хоёрдугаар сараас хойших хэмжээнд 410 сая төгрөгийн шууд шилжүүлэг ИНЕГ-ын данснаас гарчээ.
Энэ дунд, ИНҮТ-ийн УУГ-ын хэрэгцээнд гэж (дээр дурдсан Д.Гантулга ажилладаг) 10.2 сая төгрөг “Люсида хаус холд” компани руу шилжсэн байх жишээтэй. Энэ компани нь хүүхдийн тоглоом, гэр ахуйн барааны онлайн болон бөөний худалдааны чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг аж.
Бид дараагийн цувралдаа энэхүү 410 сая төгрөгийн шууд худалдан авалтад холбогдох зориулалт, компани, тэдгээрийн үйл ажиллагааны чиглэлийг онцлон танилцуулахаар бэлтгээд буй юм.
-Ч.Мөнхтуяагийн орлого ИНЕГ-ыг удирдаад хоёр дахин өсжээ-
ИНЕГ-т энэ бүх зүйл өрнөж байх үес удирдлагаас нь хариуцлага нэхье гэвэл тэр нь түр орлон гүйцэтгэгч Ч.Мөнхтуяа.
Ч.Мөнхтуяа энэ хугацаандаа ИНЕГ биш ЗТХЯ-ны нэр дээр хоёр удаа ХОМ мэдүүлжээ.
Үүнээс нь харвал, тэрбээр “Монкорд хоршоо”, “Монос хүнс”, “Алтан дорнод Монгол” компаниудад хувьцаа эзэмшдэг нь хэвээр байна. Харин орлого нь тогтмол өсжээ.
ЗТХЯ-нд газрын дарга байсан 2021 ондоо 49 сая төгрөгийн өөрийн орлоготой хэмээн мэдүүлж. Харин 2022 онд 55 сая төгрөг болж өссөн. Улмаар ИНЕГ-ын дарга болсноор 127 сая төгрөг болж, хоёр дахин нэмэгдсэн байна.
Ч.Мөнхтуяагийн нөхөр Ө.Батсайхан нь “Томс эйр” гэх хувийн авиа компанид нөлөө бүхий албан тушаалтай юм билээ. Энэ ашиг сонирхлын зөрчилд тооцогддог талаар нийтлэлийн эхэнд дурдсан. “Томс эйр”-ийн цаад эзэн нь нэр бүхий томоохон улстөрчид холбогддог. Ер улстөрчдийн ашиг сонирхол үйлчилдэг авиа компани гэдгээр яригддаг юм.
-Ч.Мөнхтуяа хүүгээ ИНЕГ-ын зардлаар гадаадад сургажээ-
Одоогоос нэг жилийн өмнө ИНЕГ-ын зардлаар хүүхдүүдээ гадаадад сургасан алба хаагчдын нэрс зарлагдаж, АТГ-аас шалгасан удаатайг эргэн сануулахад ч Ч.Мөнхтуяа холбогдох юм.
Тодруулбал, Ч.Мөнхтуяагийн хүү Б.Золбоо ИНЕГ-аас нийт 197.5 сая төгрөг гаргуулж, гадаадад суралцсан. Анх 2016 онд ИНЕГ-ын тушаалаар Ч.Мөнхтуяагийн хүүд эхний сургалтын зардлыг төлсөн бөгөөд, энэ үедээ АНУ-ын “Shoreline” коллежид түр суралцжээ. Улмаар өөрчилж, 2019 онд “Embry Riddle” их сургуульд шилжсэнийх нь дараа ИНЕГ-аас дахин сургалтын зардал олгожээ.
Б.Золбоог ИНЕГ-ын зардлаар, нисэхийн бус мэргэжлээр гадаадад суралцсан 35 хүний нэгээр нэрлэж байв.
Мөн гэрээний үүргээ биелүүлээгүй, төгсөөд авсан диплом, сертификатаа үзүүлээгүй гэх мэдээлэл яригддаг юм.
Тэмдэглэл: Эх сурвалжийн мэдээлдгээр, Ч.Мөнхтуяа ЗТХЯ-наас ИНЕГ-т ирэхдээ шилжин ажиллах тушаалаар түр томилогдсон нэгэн юм. Мөн төрийн албанаас чөлөөлөгдөх нас нь болсон. Өөрөөр хэлбэл тэтгэврийн насандаа хүрсэн аж. Түүнийг чөлөөлөх шалтгаан тэтгэврийн насандаа байдаггүй юм гэхэд шилжин ажиллах тушаал, бүхэл бүтэн агентлаг жил хагас түр орлон гүйцэтгэгчээр удирдуулж яваа зэрэгт бүрэн үндэслэхээр харагдаж байна.
М.ТЭНГИС
https://eguur.mn/523470/