“тахин шүтэх хөдөлгөөн” ихэд өрнөж билээ. Тэр үед Намбар ван гэдэг их ахыг л сонгохгүй бол балрах тухай ярьж байсан сан.
Өнөөдрөөс хэдхэн хоногийн өмнө хэдэн залуусын удирдлагаар өнөөх их ахаа “үзэн ядах хөдөлгөөн” болж байх юм. Их ах нь өнөөдөр “намын дайсан”, “ардын дайсан” болжээ. Түүнийг “Намбар ван”-аар тодруулж байсан хүн нь одоо “Намбар адаг”-аар нь дуудаж, банкнаас мөнгө луйвардсан хэрэгт холбогдсон гэгдэж байсан залуу харин одоо их ахаа муугаар нь дуудан “Их ах сөнөтүгэй!” хэмээн зогсож байх юм.

Тэр байтугай намдаа “их цэвэрлэгээ” гэдэг зүйлийг хийнэ гэцгээж байна. Муу хүмүүс бишгүй л байдаг, гэхдээ тэднийг цэвэрлэнэ гэдэг чинь одоо юу гэсэн үг вэ? Халагдаад, солигдоод л явдаг биз дээ? Ийм үг хэллэгийг коммунист цаг үеийн хэлмэгдүүлэлттэй л холбон дуулж байснаас 21-р зууны капиталист монголын ийм сайхан боловсролтой, мэдлэгтэй залуусын амнаас сонсоно чинээ бодсонгүй. Коммунизмаараа яваа юм болохоороо яг одоо энэ их цэвэрлэгээ Хойд Солонгост харин явагдаж байгаа дуулдсан. Коммунист халдвараа гэж, өмнөх нийгэмтэйгээ хамт булшлагдсан байх гэж бодож байсан үзэл хандлага хорин жилийн дараа ч амь бөхтэй оршсоор байдаг байна шүү.

Түүнийг нэгэн үе монголын хаан шахуу эрх мэдэлтэй хүн байсан гэж ярьцгаадаг. Тэр үед одоо энэ шүүмжилж байгаа хүмүүстэй нь тэнцүү тооны магтагчид байсан юм. Түүнийг ид хүчтэй байх үед шүүмжлэгчид нь харин цөөхөн байлаа. Харин одоо тэр үеийн шүүмжлэгчид нь яагаад ч юм дуугүй болцгоогоод урьдын найз нөхөд нь түүн рүү хамгийн их дайрагчид болжээ. Урьдын шүүмжлэгчид бишрэх сэтгэлийг төрүүлдэг байсан бол харин одооны шүүмжлэгчид нь гутах сэтгэлийг төрүүлнэ.

Их ах ч өөрөө болдоггүй нь ч болдоггүй хүн бололтой юм аа. Хөндлөнгөөс харахад “МАХН” гэсэн товчлолоос ганц “Х” үсгийг нь аваа л биз, энийг авлаа гээд тэгтлээ юу ч өөрчлөгдөх юм гэж бодогдох. Гэтэл заавал тэр “Х” үсгийн төлөө ингэтлээ дайн болох гэж. Ямар амь нас биш сонгуульд ялагдаа л биз, заавал ялах албатай биш баймаар санагдах. Тэр гомдол нь одоо хүртэл тайлагдахгүй байгааг нь харахаар сонин.

За ингээд гол зүйлдээ оръё. Хэн нэгийг нь өмөөрөөд нөгөө талыг нь муушаах зорилго алга. Харин дээрх зүйлээр жишээлж монголчууд биднийг муухай харагдуулж байгаа нэгэн зүйл араншингийн талаар л саналаа хуваалцах гэсэн юм.

Хүний олон сайхан чанарын нэг бол үзэл бодолдоо үнэнч, гэр бүлдээ бол гэр бүлдээ, найз нөхөддөө бол найз нөхөддөө нэгэн зангаар хандсаар дуусах нь сайхан юм даа хэмээн бодогддог. Агуу Чингис хаан маань өөрийнхөө эзнийг бариад ирсэн боолыг болохоор алж, харин эзнээ хамгаалж өөрийнх нь эсрэг тулалдсан хүнээр найз нөхрөө болгон анд болдог сайхан сургаалийг бидэнд үлдээсэн билээ. Үзэл бодолдоо үнэнч хүн ч хамгийн гоё харагддаг, тухайн үедээ буруу байвч хожим нэгэн өдөр түүнийг ойлгож болох үе бас ирдэг.

Гэтэл бид яаж байна? Хаанахын кино ямар онцлогтой байдаг тухай нэгэн онигоо байдаг. Хоёр талцаад зодолдоод байвал солонгос кино, ганцаараа олон хүнийг зодож байвал америк кино, харин олуулаа нийлээд ганц хүнийг зодож байвал монгол кино гэж байгаа юм. Одоо болж буй энэ олон үйл явдал, бидний ойр тойронд маань болдог зүйлүүдтэй гайхалтай таармаар жишээ байгаа биз?

Манай хуучин цагийн коммунист утга зохиолд манай талын болоод эсрэг талын баатрын дүр гэж байдаг байлаа. Манай тал нь учиргүй сайн хүний хайлан, эсрэг тал нь муу бүхний овоолго. Одоо ч манай зарим нэг кино жүжигт тоглосон залуучууд сайн талын дүрд тоглов, эсрэг талын муу хүний дүр бүтээлээ хэмээн ярьж байгаа харагддаг. Уул нь уран зохиолд байтугай амьдрал дээр ч хэн нэгэн туйлын сайн эсвэл саар дүр гэж байдаггүй. Адгийн алуурчин ч аав ээждээ ачит хүү нь, алаг үрдээ халамжит аав нь байж таараа. Аль талаас харахаас л болно.

Үүн шиг бид нэгнийгээ муулахаар нөгөө л социалист реализмын уран зохиолоор хүмүүжсэн яг түүгээрээ хандацгаах юм. Бүгд муулаад эхлэхээрээ нөгөө хүн нь хамгийн адгийн амьтан болж хувирна. Харин хэтэрвэл бас эргээд гэнэт бөөнөөрөө нөгөөдөхөө өмөөрөөд эхэлдэг монгол занг бас мартаж болохгүй. Олуул нийлээд пойльдоно гэдэг шиг одоо ид “Намбар ван”-ыгаа балбаж өгч байна даа. Энэ нь эргээд “Намбар ван”-ы улс төрийн карьерт ашигтай эргэж ч болох.

Өнгөрсөн он жилүүдэд ардчиллын талынхан л өчнөөн олон удаа намаа хагалж, гэдсэндээ хөлөө жийлцэж байснаас хамгийн ахмад улс төрийн хүчин нь ийм байдалд орсон удаагүй. Эгзэг нь таараад, мөн ноцтой алдаа хийчихгүй бол ирэх сонгуулиар ардчилсан талынхан ялах магадлал өндөр болж байна гэсэн үг. Энэ эгзэгтэй цагт эдгээр хэрүүл тэмцэл нь ардын намын хувьд маш том гарч хохирол мөн. Намаа хагалж байгаа хүнээ шүүмжлэх нь зөв боловч хэдхэн жилийн өмнө магтах үгээ олж ядаж байсан хүмүүс одоо муулах аль муу үгээ түүн рүү урсгаж байгаа нь өөрсдийгөө л улам үнэ цэнэгүй болгон харагдуулж байх шиг.

Одоо түүн рүү хуучин цагийн ах нь, найз нь, дүү нь, хамтрагчид нь гээд хөгшчүүдээсээ эхлээд бацаануудаа хүртэл дайрч байна. Магтаж байсан хүмүүс нь энэ цагт муулахгүй, ядаж урьдын хэлснээ бодоод чимээгүй байхад л хүний яс чанарын дээдийг хангалттай харуулах мэт. Гэтэл тэгэж болдоггүй бололтой. Тэдэнд одоо хэн хэрэгтэй ашигтай байна, шагнал болоод сандал суудал хэн өгөх боломжтой байна, түүнийг магтана, хэрэггүй болсон гэж үзвэл элбэж байгаад балбах тийм л тоглоомын дүрэм, жортой ажээ. Намбар ван бол бидний хамтын бүтээл биш үү, бид л магтсаар, алга ташсаар, долдойдсоор түүнийг дээш гаргаа биз дээ. Хүч чадалтай, эрх мэдэлтэйд үед нь шударга шүүмжлэлээ яагаад хэлж болоогүй юм бол? Яахав дээ, шагнал горьдсон долдой нарт одоо тэр хэрэггүй болж, албан тушаал хүссэнд нь тэр одоо сандал ширээ амлах боломжгүй болж. Энэ бол ганц улс төрд ч биш хаа нэг газар тааралдах “бидний араншин”, “муухай монгол хүн”-ий маань яс чанар юм даа.

Могой гурав тасравч гүрвэлийн дайтай гэдэг, ирэх сонгуулиар нам нь эс гэхэд өөрөө бол гараад л ирэх байх. Хичнээн ялагдсан ч өнгөрсөн ерөнхийлөгчийн сонгуулиар ард түмний бараг тал хувийн дэмжлэгийг авсан л хүн. Энэ ядуу ард түмэн одоо өөрсдийг нь өмөөрсөн хэнийг ч дэмжихэд бэлэн байгаа юм биш үү. Уг нь ард түмэн маань баян байсан бол юу гэж тоохов. Нөхцөл байдал өөрчлөгдөхөд энэ олон балбаж байгаа хүмүүс нь яах бол, аягүй бол “Таныг мөн ч буруу бодож байжээ, тэр муу хэнээс л боллоо” гээд долдойдох ажлаа аль хэдийн эхлүүлчихсэн сууж байна байх даа. За ямар ч гэсэн тэр мөн ч олон хүний яс чанарыг таниулж байна даа.

Нийтлэлч: Боролзой
Эх сурвалж: http://borolzoi.niitlelch.mn/content/2836.shtml

“Намбар ван” ясыг нь таниулав
Tweet
Bolod.mn

Сэтгэгдэл (19)

Уншигчдын оруулсан сэтгэгдлийн талаар манай сайт хариуцлага хvлээхгvй болохыг анхаарна уу.
Үгийн санд шүүлтүүр хийсэн болно

Зочин
За энхбаярийг хэн магтаж дуулаад гаргаж ирсийн, монготэй хэдэн хун л нийлэд гаргаж ирээ биз дээ. Надахийг чин узэн яддаг хумуус угасаа л опон байсан даг.

2011-02-11 | 21:51:28 | 89.204.137.202 |

Зочин
ха ха ха БОРОЛЗОЙ -ДОО баяр хурги! сайхан бичжээ.унэнийг сайн бичээд байгаарай...яг зоб бн .ум унэнэрээ л сайхан байдагийн шуу!!!!!!!!!хуний олон хунээ барихгуйшдээ...оорсдоо сайн явахад ни долигнож гуйтсгээгээд байсанаа унахаара ни мыы хэлээд суйд болдог оодгуй монгол зан гэж унэн биздээ?

2011-02-11 | 21:00:35 | 85.218.50.217 |

Зочин
би ЭНХБАҮАР -ийг омоорноо ...яагаад гээч ? МОНГОЛ-ийн олгийтэй хухэд ни хуртэл оронд байсанийг энэ хун орноос ни салгасан шуу!!!!!!! одоо оодгуй богс долоогчид ни унангуут ни муулж байгаа...тамийн тогооноос 1 ийгээ татаж унагадаг улгэрийн амид жишээ ни ЭНХБАҮАР моноосоо мон.хэн татаж унагаад мыылаад байгаа бэ?ногоо муусайн долдойнууд шдээ!!!! харин ЭЛБЭГДӨРЖ ю хийж бгаа ум бэ?5 хуний амиар торд гараа биздээ?ард олнийг босгож турхираад ард ни хэн эрөнхийлөгч болсон билээ .....сайхан хошгирдог тарбага яж улс удирдаж чадах бэдээ?ард тумэн суулд ни амаа баринаа харжил байгаарай

2011-02-11 | 20:55:42 | 85.218.50.217 |

Зочин
Боролзой гэх этгээд өөрөө Энхбаабаа шдээ

2011-02-11 | 15:08:38 | 202.72.247.156 |

Зочин
даанч монголд хэн нь ч хийж чадахгүй тийм мэдлэгтэй хүн байх үндэсгүй юу сэдсэн түүнийгээ л яридаг 670-жилийн өмнө мэдлэг орж ирдэг суваг хаагдсан юм

2011-02-11 | 14:13:10 | 202.55.186.7 |

Зочин
монголд юм хийсэн, монголынхоо төлөө зүтгэсэн хүн л муу хэлүүлдэг, ад үзэгддэг ш дээ, элбэгдоржтонгууд юу хийсэн юм бэ?.ядаж ганцыг нэрлэх юм байхгүй ш дээ, Энхбаярын хийсэн бүтээсэн зүйлийг үзээгүй, мэдэхийг хүсэхгүй байгаа хүн бол яах аргагүй хятадын шээс л байгаа, тэд нар удахгүй хужаа нартай алуулах нь тодорхой,

2011-02-11 | 13:30:29 | 180.149.97.30 |

Зочин
ОРОСОД ХУВИЙН ЭДЛЭНТЭЙ ГЭЖ БАЙГАА ЭНЭ НАМБАР ВАН ×ÈÍü

2011-02-11 | 12:46:39 | 203.169.49.119 |

Зочин
heden zaluug bugs doloogch, tenegvvd gej zuragtaar yarij bsaniig n sanaj bna buruu yum hiigeegumaa gehed yamar ch bsan ontsgu pizdec bna lee

2011-02-11 | 12:22:07 | 203.169.49.119 |

Зочин
Н.Энхбаярын өөрийнх хэлснээр сайн хүн биш байж болох ч муу хүн лав биш. Хүмүүс юу хийсэн талаар нь байнга асуудаг. Энэ хүнд хийсэн их зүйл байгааг бүгд мэдэж байгаа хирнээ худал гүжир гүтгэлгийн элдэв мэдээнд итгэж түүнийг нь үгүйсгэх гэж оролдох юм. Их өр, Мянганы зам, Стратегийн ордын 51 хувиас дээш эзэмших санаачилга гэх мэт том багагүй олон зүйлийг нэрлэж болно. Улам ихийг хийж чадах байсан ч түүний алдаа нь хамтрагчидаа сайн таниагүйд байж болох. Юутай ч Монголоо гэсэн сэтгэлтэй олон хүн байгаа болохоор Монголынхоо гэрэлт ирээдүйд итгэж байна.

2011-02-11 | 12:10:35 | 114.33.176.240 |

Зочин
энхбаар хуний хийх гэж байгаа зуйл дээр тоглодог оодгуй новш.

2011-02-11 | 11:50:27 | 202.179.24.44 |

Зочин
Тэр Молорэрдэнэ, Тэмүүжин нар бас зүгээр

2011-02-11 | 11:31:02 | 202.179.10.110 |

Зочин
Энхбат, Энхбаяр, Эрдэнэбат, Оюун, Алтай, Ганбямба, Даваасүрэн, Сайхансамбуу, Чулуунбаатар, Сэдваанчиг нарыг тонголын ард түмэн дэмжиж байна

2011-02-11 | 11:29:49 | 202.179.10.110 |

Зочин
Тэр ч бөөн мөнгөний хүүдий дээ

2011-02-11 | 11:27:00 | 202.179.10.110 |

Зочин
Хөөе ингэхэд Эрэлийн Эрдэнэбат хаана явна вэ?

2011-02-11 | 11:26:12 | 202.179.10.110 |

Зочин
Эрүүгийн шинжтэй юм хийснийг нь лав мэдэхгүй юм. Мэддэг бол бичээд өгөөч

2011-02-11 | 11:24:02 | 202.179.10.110 |

Зочин
Овоо хэдэн ном бичсэн, оюуны хөдөлмөр хийсэн л хүн. Бацаанууд албан тушаал, мөнгө л бодож байгаа шүү дээ.

2011-02-11 | 11:22:54 | 202.179.10.110 |

Зочин
Бацаануудыг бодвол овоо хэдэн ном, оюуны бүтээлтэй хүн шүү.

2011-02-11 | 11:21:04 | 202.179.10.110 |

Зочин
Алт бол зүлгэх тусам өнгө ордог доо. Хаж л байя! МАНАН-гаар зүлгүүлж, ард түмнээр дэмжүүлбэл ч дийлдэхгүй дээ.

2011-02-11 | 11:20:07 | 202.179.10.110 |

Зочин
энэ xүн яагаад Энхбаярийг өмөөрөөд бна.Энэ олон жил монгол улсийн төрийн тэргүүн байхдаа энэ хүн ард түмний төлөө юу хийсэн бэ?Монгол хүн эх орондоо эзэн болж сайхан амидрах цаг xэзээ ирэх бэ? Боролзой

2011-02-11 | 11:12:47 | 75.36.232.234 |