Энэ нь таван амьд төрөлт тутамд нэг үр хөндөлт ногдож байна гэнэ үг. Жилдээ 30 мянга шахам аборт хийсэн тухай, өнгөрсөн хорин жилд 600 мянган хүнээ устгасан тухай тооцоо судалгаа ч гарав. Сүүлийн жилүүдэд төрөх эмэгтэйчүүдийн нас залуужиж 10 орчим хувийг 20-с доош насны “охид” болов. Үүнийг даган үр хөндөлт хийлгэх нас ч залуужсан байна. Үр хөндүүлсэн эмэгтэйчүүдээс үр хөндүүлэх болсон шалтгааныг тодруулахад эмэгтэйчүүдийн 32 хувь нь хүүхэд төрүүлэх болоогүй, 25 хувь нь санхүүгийн бололцоогүй, 19 хувь нь эрүүл мэндийн шалтгаанаар, 17 хувь нь нас ахисан, олон хүүхэдтэй гэсэн хариуг өгсөн байна. Үр хөндүүлэх сонирхолтой хүмүүсийн эрэлт хэрэгцээ, үүнийг дагасан үр хөндөлт хийх эмнэлэг, эмч нарын тоо ч нэмэгдэв.
Байдал хүндэрснийг хэвлэл мэдээлэл, олон нийт хүлээв зөвшөөрлөө. Үнэхээр энэхүү харилцааг зохицуулахыг нийгэм шаардаж байлаа.

САЙД ЯМАР ТУШААЛ ГАРГАСАН БЭ?

Одоогоос жил гаруйн өмнө буюу 2010 оны дөрөвдүгээр сарын 1-ний өдөр Эрүүл мэндийн сайд С.Ламбаа “Үр хөндөлтийг зохицуулах журмыг шинэчлэн батлах тухай” гэх “чухал” тушаалаа гаргажээ. Уг тушаалын агуулга нь үр хөндөлтийг тодорхой стандартын шаардлагад нийцсэн тохиолдолд л хийж болохоор зохицуулсан аж. Түүнчлэн энэхүү тушаалыг нь хэрэгжүүлээгүй нь нотлогдсон тохиолдолд эмнэлгийн мэргэжилтний “Эмчлэх, сувилах, эм барих” зөвшөөрлийг хүчингүй болгох, бүр тухайн эмнэлгийн тусламж үйлчилгээ эрхлэх тусгай зөвшөөрлийг хүчингүй болгох арга хэмжээ авах тухай хатуу хариуцлагыг тогтоосон байв.

Дээрх стандарт гэх зүйлдээ үр хөндөлтийг эрт үеийн, хожуу үеийн хэмээн ангилаад, “Эрт үеийн үр хөндөлт” гэж жирэмсний эхний арван хоёр долоо хоног дотор үр хөврөлийг авах ажилбарыг, “Хожуу үеийн үр хөндөлт” гэж жирэмсний арван гурван долоо хоногоос хорин хоёр долоо хоногийн дотор жирэмслэлтийг эмнэлгийн аргаар таслах ажилбарыг хэлнэ хэмээн тус тус тодорхойлжээ.

Түүнийгээ цааш нь нарийвчлан “эрт үеийн үр хөндөлтийг эрүүл ахуй, халдвар хамгааллын нөхцөл бүрдсэн, гарч болох хүндрэлээс сэргийлэх, эмчлэх бэлтгэлийг бүрэн хангасан, хүндрэл гарсан тохиолдолд арга зүйн дагуу найдвартай эмчлэх, 24 цагаар үйлчилгээ үзүүлэх, “Эх барих буюу эмэгтэйчүүдийн чиглэлээр мэргэжлийн үйл ажиллагаа явуулах” тусгай зөвшөөрөлтэй, магадлан итгэмжлэгдсэн эмнэлэгт хийнэ. Эрт үеийн үр хөндөлтийг эмэгтэйн өөрийнх нь хүсэлтээр төлбөртэйгөөр, эмч нарын зөвлөгөөний шийдвэрээр төлбөргүйгээр холбогдох шинжилгээг бүрдүүлж, зөвхөн эх барих эмэгтэйчүүдийн мэргэжлийн эмч гүйцэтгэнэ” хэмээн тогтоосон аж.

Харин илүү эрсдэлтэй гэгдэх хожуу үеийн үр хөндөлтийг мэргэжлийн эмч нарын дүгнэлт, зөвлөгөөний шийдвэрээр дор дурьдсан заалтаар зөвхөн Эх нялхсын эрдэм шинжилгээний төв, нийслэлийн амаржих газар, аймгийн төрөх тасагт болон эх барихын чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулах тусгай зөвшөөрөлтэй магадлан итгэмжлэгдсэн хувийн хэвшлийн эмнэлэгт зөвхөн эх барих эмэгтэйчүүдийн мэргэжлийн эмч төлбөргүйгээр гүйцэтгэж байхаар зохицуулсан байна.

Түүнчлэн хожуу үр хөндөлт хийх тохиолдлыг хязгаарлан “Тухайн жирэмсэлт нь эх, ургийн амь нас, эрүүл мэндэд аюултай болох нь тогтоогдсон, 18 хүртэлх насны охид өөрөө хүсвэл, эцэг эх асран хамгаалагчийн зөвшөөрлөөр, 40-өөс дээш насны эмэгтэй өөрөө хүсвэл, Сэтгэцийн эмгэгтэй бол, Цусан төрөл ойртсон нь нотлогдсон, Бэлгийн хүчирхийлэлд өртөж жирэмсэлснээс бусад тохиолдолд жирэмснийг хожуу хугацаанд таслахыг хориглоно” гэх хатуу заажээ.

“НОТЛОГДСОН ТОХИОЛДОЛД” ГЭХ ҮГ ХАРИУЦЛАГААС ЧӨЛӨӨЛӨВ

Нийслэлийн эрүүл мэндийн газрынхан сэтгүүлчдийн хамтаар оны өмнөхөн нэр устай зарим эмнэлэг, эмнэлгийн үйлчилгээ үзүүлдэг газруудад шалгалт хийсэн. Магадлан итгэмжлэгдээгүй тус эмнэлэгт үр хөндөлт хийж байсныг албан бус эх сурвалжууд удаа дараа мэдээлж байсны хүчинд ийнхүү шалгасан. Гэвч тэд “үр хөндөлт хийснийг яг яаж батлах юм. Бид хууль бус зүйл хийгээгүй” хэмээн мэлзсээр хариуцлага хүлээлгүй өнгөрсөн. Үнэхээр шалгалтынхан үр хөндөж байгааг нь нотлох боломжгүй байсан тул сайдын тушаалын дагуу хариуцлага оноож чадаагүй.

Өнөөх “үр хөндөлт огт хийдэггүй” эмнэлгийн талаар тухайн үед нэр устайгаа хэвлэлүүдээр дурдагдаж байсан. Магадгүй тус шалгалтын талаарх мэдээлэл эмнэлгийн сайхан сурталчилгаа болсон биз. Хэрэв үнэхээр л хууль бус үйл ажиллагаа явуулдаггүй юм бол байгууллагын нэр төрд халдсан хэмээн заргалдах байсан биз. Гэвч тэгээгүй.

Авлигийн гэмт хэрэг авсан өгсөндөө аль алинд нь ашигтай, хохирогч нь мэдэх боломжгүй нөхцөлд хийгддэг. Яг л үүн шиг үр хөндүүлж буй үйлчлүүлэгч, үр хөндөж буй эмч нарын аль алиных нь хэргийг бүтээж байгаа тул хэн ч гомдол гаргадаггүй. “Хохирогч”-ийг ч шатаачих тул нотлох зүйл гэх юм үлддэггүй. Ийм нөхцөлд хэрхэн нотлох баримт бүрдүүлэх билээ дээ. Цаад шалтгааныг нь харалгүй механик аргаар зохицуулалт хийх нь тухайн үйлдлийг далд хэлбэрт оруулахаас өөр зүйлгүй.

Саяхан чуулганы завсарлагааны үеэр тушаал гаргагчтай таарав. “-Сайдаа, Үр хөндөлтийг зохицуулах тухай таны тушаал гарснаас хойш багагүй хугацаа өнгөрлөө. Энэ хугацаанд шийдвэр зөрчсөн байдлаар хариуцлага хүлээсэн эмч, эмнэлгийн ажилтан байгаа юу? -Үгүй. Одоогоор гараагүй байна. Сайдынхаа хувьд би шийдвэрээ гаргасан. Үүнийг хэрэгжүүлэх, шалгаж тогтоох үүрэг нь Мэргэжлийн хяналт, Эрүүл мэндийн газар зэрэгт байгаа” Сайд чухал ажилтай явж байсан тул яриа цааш үргэлжилсэнгүй.

Хэрэв үнэхээр энэхүү тушаал хэрэгжсэн бол сүүлийн нэг жилийн хугацаанд хууль бус үр хөндөлт болоогүй гэж үзэж болох нь. Гэвч үүнд итгэж чадахгүй нь.
Яагаад гэвэл замбараагүй үр хөндөлтийг зогсоосон бол хүн амын өсөлт, төрөлт мэдэгдхүйц өсөх нь зүйн хэрэг. Гэтэл Улсын хэмжээнд 2011 оны нэг дүгээр сард 5163 эх амаржиж, өмнөх оны мөн үеийнхээс 934 эхээр, төрсөн хүүхдийн тоо (амьд төрөлтөөр) 5190 болж, 937 хүүхдээр буюу 15.3 хувиар буурчээ. Үндэсний статистикийн хорооноос гаргасан энэ судалгаанаас харахад нэг хэсэг өсөж, амаржих газруудад багтахгүй байсан эхчүүдийн төрөлт эргээд буурч эхэлснийг харуулж байна. Хамгийн гол нь үр хөндөлтийг хориглоогүй байх үеэс шийдвэр гарсны дараах үеийн төрсөн хүүхдийн тоо нэмэгдээгүй, харин ч буурсан байх юм.

Үр хөндөлт хийдэг эмнэлгүүд багассантай зэрэгцэн үр зулбуулах эмийн хэрэгцээ нэмэгдэж хэвлийд буй ургийг устгах аргыг өөрчилснөөс өөр үр дүн гарсангүй. Сайдын тушаалын зорилго хууль бус үр хөндөлтийг зогсоох байснаас биш устгах аргыг өөрчлөх баймааргүй л юм.

Б.МАНДАХ

news

С.Ламбаа сайдын тушаал үр хөндөлтийг нууц байдалд оруулчхав уу тушаал гарахаас өмнө
Tweet
Bolod.mn

Сэтгэгдэл (2)

Уншигчдын оруулсан сэтгэгдлийн талаар манай сайт хариуцлага хvлээхгvй болохыг анхаарна уу.
Үгийн санд шүүлтүүр хийсэн болно

Зочин
õàðèí òèéìýý. Á¿ëòýí ýì÷.¯éëñò ýì÷ ãýý ä ë õàìòðàí ç¿òãýæ áàéñàí íºõºä íü ÿðüäàã ë þì áèëýý

2011-03-11 | 14:34:10 | 202.179.19.146 |

Зочин
Áààõàí õ¿¿ýä àáîðò õèéæ öààø õàðóóëæ áàéãààä ÃÀÂÜßÀÒ áîëñîí ýì÷ íàð áèé ø¿¿ äýý. Áóðõàíû îðîíä î÷îîä þó ãýæ òàéëáàð õèé áîëîî òà ìèíü

2011-03-11 | 13:16:15 | 202.179.19.146 |

Мэдээ
Гадаад мэдээ
Видео