Mobile хувилбар
www.BOLOD.mn
Fact.mn | Miss.mn | Ord.mn | Choibalsan.mn |

Архив ангилал
ДЭЛГҮҮР ХУДАЛДААНЫ ТӨВ
» ДАА ХҮРЭЭ (123799)
» ДҮНЖИНГАРАВ ХТ (106798)
» Гранд плаза (99881)
» Боса (68806)
» БӨМБӨГӨР ХТ (96690)
» Замбала (82689)
» Метромолл (86090)
» Миний дэлгүүр (100081)
» Эвридэй (75655)
» Чансаа гутлын дэлгүүр (97150)
» Хар Хорин зах (80370)
» Хүчит Шонхор ХТ (87335)
» ТОСА ХТ (69977)
» Скай их дэлгүүр (63437)
» Сандэй плаза (80107)
» Нарантуул ОУХТ (89211)
» НАРАН ИХ ДЭЛГҮҮР (74633)
» НОМИН (83273)
» АЗ ХҮҮХДИЙН ИХ ДЭЛГҮҮР (65329)
» Оргил худалдааны төв (71124)
» Next Center (151724)
» E-mart (40574)
» БСБ (47522)
» БАРС ХТ (62983)
» UB MART (68509)
ДҮҮРЭГ ХОРОО
» Баянгол дүүргийн хүүхэд залуучуудын хөгжлийн газар (28991)
» БАГАНУУР (86037)
» ЧИНГЭЛТЭЙ (67576)
» ХАН УУЛ (79098)
» СҮХБААТАР (69964)
» НАЛАЙХ (70221)
» БАГАХАНГАЙ (61731)
» БАЯНГОЛ (75847)
» БАЯНЗҮРХ (87040)
» СОНГИНОХАЙРХАН (75023)
БАЙГУУЛЛАГА
» ГЛОБ ИНТЕРНЭШНЛ ТББ (60335)
» ГААЛЬ (87663)
» Барилгын хөгжлийн төв (16061)
» Засгийн газрын авто бааз ТӨҮГ (14907)
» ЗАМЫН ЦАГДАА (94593)
» ИНЕГ-МИАТ (99448)
» ММСУХ- Морин спорт (44669)
» Монголын Дарцын холбоо (59288)
» Монголын Залуучуудын Холбоо (92329)
» Монголын Үндэсний Бөхийн Холбоо (64576)
» МЭРГЭЖЛИЙН ХЯНАЛТ (90678)
» МСНЭ (57925)
» МОНГОЛЫН ЗОХИОЛЧДЫН ХОРОО (68712)
» МОНГОЛЫН ЦАХИЛГААН ХОЛБОО (69652)
» МОНГОЛЫН ХӨРӨНГИЙН БИРЖ (85296)
» МОНГОЛЫН САЙТЫН ХОЛБОО (80288)
» МОНГОЛЫН ОЮУТНЫ ХОЛБОО (69776)
» МОНГОЛ УЛСЫН ХҮҮХЭЛДЭЙН ТЕАТР (48308)
» МҮЭХ (66936)
» МҮХАҮТ (59337)
» МҮСХНХ (26530)
» МҮОНРТ (68816)
» Мэдээлэл технологи шуудан харилцаа холбооны газар (56598)
» ЭМНЕСТИ ИНТЕРНЭШНЛ ОУБ (43952)
» ШШГЕГ (63309)
» ШҮҮХ ПРОКУРОР (81138)
» Шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газар (83930)
» ЧИНГИС ХААНЫ ДЭЛХИЙН АКАДЕМИ (53036)
» Чөлөөт Бүс (60812)
» ЦЕГ (95272)
» Цахилгаан тээвэр (59523)
» ЦОГЦ ХАРИЛЦАА ТӨВ (66578)
» Цөмийн энергийн газар (63147)
» Хил хамгаалах ерөнхий газар (26743)
» Харилцаа Холбооны зохицуулах хороо (60478)
» ХХЕГ (56399)
» ХҮЧИРХИЙЛЛИЙН ЭСРЭГ ҮНДЭСНИЙ ТӨВ (60766)
» УБЦТС TЭЦ-4, 3 (81014)
» УМБГ (58841)
» Улсын мєрдєн байцаах газар (56665)
» УРЛАГ- УЛСЫН ДРАМЫН ЭРДМИЙН ТЕАТР (59570)
» УРЛАГ- УДБЭТ (58190)
» Ус сувгийн удирдах газар (25192)
» ТАГНУУЛ (94315)
» ТАТВАРЫН ЕРӨНХИЙ ГАЗАР (76321)
» ТӨМӨР ЗАМ (104084)
» Тээврийн төлөвлөлтийн хэлтэс (54706)
» Санхүүгийн зохицуулах хороо (26686)
» СОНГУУЛИЙН ЕРӨНХИЙ ХОРОО (63757)
» Сэргээн засалт, сургалт үйлдвэрлэлийн төв (37918)
» НИТХ (48553)
» Нийгмийн даатгал (59939)
» Нийслэлийн ЗДТГ (25076)
» Нийслэлийн газрын алба (27599)
» Нийслэлийн агаарын чанарын алба (53880)
» Нийслэлийн статистикийн газар (24603)
» НАББҮХ (53133)
» НҮБ (54300)
» Авлигатай Тэмцэх Газар (87168)
» Авто тээврийн газар (68507)
» ОБЕГ (71195)
» Оюуны өмчийн газар (22284)
» Үндэсний Дата Төв (51132)
» ҮТЕГ (53306)
» ҮНДЭСНИЙ НОМЫН САН (54962)
БАРИЛГА
» Гангар инвест (53449)
» ГАЗАР ХАШАА (81596)
» ГАНДИРС (40578)
» ГАНГАР ИНВЕСТ (59391)
» Барилгын материал (52122)
» БАЯСАХ ТРЕЙД (41657)
» БАРИЛГА-САЙН МЭДЭЭ (60103)
» БАРИЛГА-ҮНЭ ХАНШ (108605)
» БАРИЛГА (94709)
» ЖИГҮҮР ГРАНД (68671)
» ИХ ҮЙЛСИЙН ЭРЭЛД (40897)
» МУУ МЭДЭЭ (72418)
» ЭКО КОНСТРАКШН (63228)
» ШИНЭ БАЙР (78632)
» ЦАСТ ИМПЕКС (56885)
» УЛААНБААТАР ӨРГӨӨ (38875)
» Тахилт өндөр уул (52903)
» АЛТАЙ КОНСТРАКШН (66043)
» АВЗАГА ТРЕЙД (59273)
» Пума констракшн (55499)
БАРАА БҮТЭЭГДЭХҮҮН
» БҮТЭЭГДЭХҮҮН-АРХИ (83321)
» СЭЖИГТЭЙ БАРАА (76418)
БАНК САНХҮҮ
» ДААТГАЛ (53348)
» ГОЛОМТ (71487)
» ББСБ (53158)
» БАНК САНХҮҮ (82355)
» БАНК (59556)
» МУУ МЭДЭЭ (62758)
» МОНГОЛ ДААТГАЛ (51472)
» МОНГОЛ БАНК (88069)
» МОНГОЛ ШУУДАН (52024)
» ЭРЭЛ (53774)
» ЧИНГИС ХААН (51678)
» ХЗХ (56379)
» ХХБ (57220)
» ХАДГАЛАМЖ (58745)
» ХАС (55372)
» ХААН (71068)
» ХӨГЖЛИЙН БАНК (75024)
» УЛААНБААТАР БАНК (57125)
» ТРАНС (52577)
» ТӨРИЙН БАНК -ЗООС (73350)
» Тээвэр хөгжлийн банк (52637)
» САЙН МЭДЭЭ (54899)
» НАЙМАН ШАРГА (69059)
» АНОД (63905)
» ПРАЙМ ДААТГАЛ (37267)
» КАПИТРОН (52356)
» КАПИТАЛ (54848)
» ҮНДЭСНИЙ ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТ (53694)
» ҮНЭ ХАНШ (69500)
БААР РЕСТОРАН ЦАЙНЫ ГАЗАР
» Дреам (52824)
» БААР- ДОРГИО (65117)
» Бусад (54549)
» ЗОЧИД БУУДАЛ (65301)
» Жура ресторан (50597)
» МЕТРОПОЛИС (42881)
» ЧАПЛИН РЕСТОРАН (38434)
» Цайны газар- БЭЭЖИН НУГАС (38178)
» Цайны газар- ХААН БУУЗ (38757)
» СТЕЛЛА (46475)
» СТРИНГС КЛУБ (38249)
» СӨҮЛ РЕСТОРАН (50532)
» АМРИТА (40304)
» The Bull (46335)
» RIVER SOUND (48428)
» Loving hut (45781)
» HOLLYWOOD (48372)
» САУН МАССАЖ (59645)
» SS клуб (50317)
ЗӨВЛӨГӨӨ
» БИЗНЕС ТӨЛӨВЛӨГӨӨ (612940)
» ЗУРХАЙ (1231602)
» ЗАР (837951)
» ЗӨВЛӨГӨӨ (1484995)
» ИРГЭНИЙ ЭРХ (60496)
» МАРКЕТИНГ МЕНЕЖМЕНТ (81195)
» ХИЧЭЭЛ СУРГАЛТ (88393)
» ХУУЛЬ (804651)
» ХООЛНЫ ЖОР (252968)
» СЕКС ЗӨВЛӨГӨӨ (108495)
» СУРГАМЖ (55555)
» СОНЖОО (126016)
» Сэтгэл зүй (703779)
» РЕКЛАМ БАЙРЛУУЛАХ (39041)
» ПИ АР (70917)
» РЕКЛАМ (65062)
МЭДЭЭ МЭДЭЭЛЭЛ
» ЛАВЛАХ (60865)
» Дартс (48695)
» ГЭМТ ХЭРЭГ (236970)
» ГАДААД МЭДЭЭ (1777517)
» ВИДЕО МЭДЭЭ (1004604)
» БИЗНЕС МЭДЭЭ (690198)
» Их хуралдай (69203)
» МЭДЭЭ МЭДЭЭЛЭЛ (537188)
» МЭДЭЭ АЙМААР (169957)
» МЭДЭЭ ҮНЭ ХАНШ (116152)
» ЦУНАМИ (48345)
» Цөмийн хаягдал (48761)
» ХҮНИЙ ХӨГЖИЛ САН (69967)
» ХҮНС (50455)
» ФАКС МЭДЭЭ (52966)
» ФОТО МЭДЭЭ (1135801)
» УРЛАГ (1392761)
» ТЕХНОЛОГИ (1127024)
» ТВ МЭДЭЭ (64783)
» ТАНИН МЭДЭХҮЙ (91447)
» ТОДРУУЛГА (78307)
» СЕКС (1198506)
» СЭРЭМЖЛҮҮЛЭГ (72149)
» СУДАЛГАА (691499)
» СОНИН ХАЧИН (317602)
» СПОРТ (1402736)
» СКАНДАЛ (74647)
» НИЙТЛЭЛ (264726)
» НОЦТОЙ МЭДЭЭ (430468)
» Өвөр Монголын мэдээ (56499)
» NEWS /Russia/ (54905)
» NEWS /English/ (52279)
» NEWS /China/ (67353)
ЯРИЛЦЛАГА
» БИЗНЕС (1055941)
» УЛС ТӨР (1060910)
» УРЛАГ (1052117)
» СПОРТ (1054138)
» НИЙГЭМ (1057674)
ЯАМ
» ГАДААД ХЭРГИЙН ЯАМ (62728)
» Барилга хот байгуулалтын яам (32370)
» БСШУЯ (89118)
» БАТЛАН ХАМГААЛАХ ЯАМ (65575)
» БОАЖЯ (54518)
» Зам, тээврийн хөгжлийн яам (49913)
» ЯАМ (50668)
» ЭМЯ (71838)
» ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ ЯАМ (49259)
» Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яам (11606)
» ХХААХҮЯ (50217)
» ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨН ҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМ (45607)
» Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яам (53163)
» УУЯ (36436)
» Соёлын яам (11231)
» САНГИЙН ЯАМ (47462)
» ХЗДХЯ (44862)
ЭРҮҮЛ МЭНД
» ЙОНСЕЙ эмнэлэг (55653)
» ГЯЛС ТӨВ (42983)
» ГАРЬД МАГНАЙ эмнэлэг (50011)
» МОНОС (54152)
» Мөнх-Үйлстэн (45472)
» ЯТТ 103 (49177)
» ЭМДЕГ (13547)
» ЭМИЙН САН (68346)
» ЭМНЭЛЭГ-АЧТАН (49632)
» ЭМНЭЛЭГ (82344)
» ЭМ БЭЛДМЭЛ (61932)
» ЭХ НЯЛХАС (56199)
» ЭРYYЛ МЭНД (136085)
» ЭРҮҮЛ МЭНД ЗӨВЛӨГӨӨ (164591)
» Шинжлэх ухаан (47056)
» Халдварт Өвчин Судлалын ҮТ (51184)
» ХАВДАР СУДЛАЛ (50193)
» УЛАМЖЛАЛТ АНАГААХ (43996)
» УЛААН ТУУЗ эмнэлэг (50630)
» СЭТГЭШГҮЙ эмнэлэг (46120)
» СОНГОДО эмнэлэг (55010)
» ЁН МЭЛМИЙ эмнэлэг (40624)
ШИНЭ НОМ
» ШИНЭ НОМ (905840)
» НОМ (63018)
Шинэ 8 ангилал
» Ярилцах цаг (14338)
» Энтертаймент (81534)
ШАР МЭДЭЭ
» ШАР МЭДЭЭ (1158968)
ХҮМҮҮС
» Д.Дагвадорж /сумоч/ (77106)
» Д.Сумьяабазар /бөх/ (59841)
» ГАДААД ХҮМҮҮС (86377)
» БОЛОД.М Утга зохиол (67852)
» БОЛОД.М Нийтлэл (67507)
» ИЛТГЭЛҮҮД (58724)
» ИРГЭДИЙН ЗАХИДАЛ (882619)
» ЯРИЛЦЛАГА (1301283)
» Ц.Мянганбаяр (61780)
» ХҮМҮҮС-ТҮҮХ НАМТАР (171739)
» ХҮМҮҮС (1194199)
» ХҮНИЙ АМЬДРАЛ (125057)
» ТӨРИЙН ХУТГУУР (83450)
» Тэр хэн бэ? нэвтрүүлэг (22469)
» СЭЖИГТЭЙ ХҮМҮҮС (116980)
» С.Жавхлан /дуучин/ (64450)
» ОДДЫН АМЬДРАЛ (1141737)
УЛС ТӨРЧ
» Лу.Болд (52390)
» Л.Гантөмөр /АН/ (51804)
» Л.Гансүх АН (51325)
» Л.Гүндалай АН (53964)
» Д.Лүндээжанцан /МАН/ (49645)
» Д.Дондог (46633)
» Д.Дорлигжав /АН/ (51265)
» Д.Дамба-Очир (49773)
» Д.Дэмбэрэл /МАН/ (54651)
» Д.Ганхуяг (50989)
» Д.Балдан-Очир (51109)
» Д.Батбаяр /АН/ сумоч (62040)
» Д.Бат-Эрдэнэ /Ажнай/ (50197)
» Д.Зоригт /МАН/ (58359)
» Д.Зоригт /АН/ (46933)
» Д.Загджав МАН (50170)
» Д.Идэвхтэн /МАН/ (47219)
» Д.Энхбат /Ногоон нам/ (57913)
» Д.Эрдэнэ-Бат /АН/ (48304)
» Д.Хаянхярваа (51628)
» Д.Тэрбишдагва (54220)
» Д.Нямхүү (49766)
» Д.Амарбаясгалан /МАН/ (44389)
» Д.Арвин (50738)
» Д.Одбаяр /МАН/ (47526)
» Д.Одхүү АН (48308)
» Д.Очирбат (49534)
» Д.Оюунхорол /МАН/ (50892)
» Г.Батхүү АН (56539)
» Г.БАЯРСАЙХАН (52670)
» Г.Занданшатар /МАН/ (51993)
» Г.Мөнхбаяр (52038)
» Г.Шийлэгдамба МАН (48396)
» Г.Уянга (54537)
» Бадмаанямбуу. Бат-Эрдэнэ /МАН/ (69968)
» Баабар (50917)
» Батж.Батбаяр /АН/ (53868)
» Б.Баттулга (45154)
» Б.Жаргалсайхан /БНН/ (63692)
» Б.Чойжилсүрэн (59568)
» Б.Наранхүү АН (46975)
» Б.Нямтайшир (49556)
» З.Энхболд (56555)
» З.Алтай (53219)
» Ж.Батзандан (52311)
» Ж.Батсуурь (50470)
» Ж.Бат-Эрдэнэ (49648)
» Ж.Мөнхбат /МАН/ (51338)
» Ж.Энхбаяр (55787)
» Ж.Цолмон /ЭМЯ/ (54548)
» Ж.Сүхбаатар /МАН/ (48976)
» М.Зоригт / ИЗН/ (52429)
» М.Энхболд МАН (55304)
» М.Энхсайхан (54400)
» М.Сономпил (44881)
» Я.Батсуурь (46441)
» Э.Батүүл (76789)
» Э.Мөнх-Очир (48660)
» Ш.Сайхансамбуу (58718)
» Ч.Хүрэлбаатар (50861)
» Ч.Улаан (53472)
» Ч.Сайханбилэг (56127)
» Ц.Даваасүрэн (51074)
» Ц.Дашдорж (48527)
» Ц.Батбаяр /МАН/ (53158)
» Ц.БАЯРСАЙХАН (48627)
» Ц.Жанлав МАН Дорнод (38333)
» Ц.Мөнх-Оргил /МАН/ (53136)
» Ц.Элбэгдорж АН (79523)
» Ц.Шинэбаяр (51718)
» Ц.Шаравдорж /МАН/ (46815)
» Ц.Цэнгэл (49525)
» Ц.Сэдванчиг (47920)
» Ц.Нямдорж МАН (62993)
» Ц. Оюунгэрэл (61107)
» Х.Болорчулуун (46171)
» Х.Бадамсүрэн (46192)
» Х.Баттулга АН (62653)
» Х.БАДАМСҮРЭН (46289)
» Х.Жекей (47741)
» Х.Тэмүүжин /АН/ (79854)
» Х.Наранхүү (49700)
» УЛС ТӨРЧ (76183)
» У.Барсболд /МАН/ (47274)
» У.Хүрэлсүх МАН (53659)
» Т.Ганди (57463)
» Т.Бадамжунай /МАН/ (53374)
» Т.Энхтайван (44382)
» Сү.Батболд (56336)
» Су.Батболд МАН (52301)
» С.Ламбаа /АН/ (52323)
» С.Дэмбэрэл /ТАНХИМ/ (50783)
» С.Ганбаатар (52874)
» С.Баяр МАН (66892)
» С.БАЯРЦОГТ /АН/ (63438)
» С.Бямбацогт (55113)
» С.Эрдэнэ АН (57654)
» С.Оюун (53350)
» Р.Гончигдорж (56468)
» Р.Содхүү (51732)
» Р.Раш (51543)
» Р.Амаржаргал /АН/ (55443)
» Н.Ганбямба (50356)
» Н.Болормаа (51621)
» Н.Батбаяр /АН/ фортуна (61945)
» Н.Баяртсайхан (46151)
» Н.Энхбаяр (86524)
» Н.ЭНХБОЛД (52063)
» Н.Удвал МАХН (51340)
» Н.Номтойбаяр МАН (61761)
» Н.Алтанхуяг АН (63576)
» А.Мөнхбат МЗХ (45983)
» А.Тлейхан (45591)
» Ё.ОТГОНБАЯР (58461)
» О.Магнай (50987)
» О.Чулуунбилэг /АН/ (43428)
» О.Чулуунбат (50465)
» П.Алтангэрэл АН (50961)
» Ө.Энхтүвшин МАН (50203)
» Ч.Ганхуяг (52862)
УЛС ТӨР
» ЕРӨНХИЙЛӨГЧ (83267)
» ЕРӨНХИЙ САЙД (77902)
» Гал үндэстэн (47578)
» БХЯ Цэрэг (46499)
» ЗАСГИЙН ГАЗАР (86609)
» ЗАСАГ ДАРГА (46797)
» ИРГЭНИЙ ХӨДӨЛГӨӨН (54498)
» МАХН /new/ (52463)
» МҮАН нам (44568)
» ЭЛЧИН (49330)
» УЛС ТӨР (1595274)
» УИХ-дарга (64736)
» УИХ (74263)
» Төлбөртэй (29334)
» Тєрийн ордон (49281)
» Нам- Монголын консерватив нам (32915)
» НАМЗХ /МАСЗХ/ (46666)
» НАМОХ /МАСОХ/ (44439)
» НАМ-ИРГЭНИЙ ЗОРИГ (48229)
» НАМ-НН (44757)
» НАМ- АРДЧИЛСАН НАМ (94593)
» НАМ - МАН (68577)
» НАМ (84038)
» ҮНДСЭН ХУУЛИЙН ЦЭС (46325)
» Өргөдлийн байнгын хороо (28779)
УУЛ УУРХАЙ
» ДАРХАНЫ ТӨМӨРЛӨГИЙН ҮЙЛДВЭР (50436)
» ДОРНОТ УРАНЫ ОРД (47022)
» ГАШУУН СУХАЙТ (44445)
» ГАЦУУРТ ХХК (53410)
» БАГАНУУР УУРХАЙ (53443)
» БАГАНУУР (46903)
» БОРОО ГОУЛД (55824)
» БОРОО ОРД (45058)
» БҮРЭН ХААН ОРД (35895)
» МАРДАЙ (53059)
» МАК /МОНГОЛ АЛТ/ (56308)
» МОНГОЛРОСЦВЕТМЕТ (48984)
» МОНГОЛ ГАЗАР (45498)
» МОНГОЛ 999 (44894)
» ЭМЭЭЛТ МАЙНЗ (38071)
» Энержи ресурс (49889)
» ЭРДЭНЭТ (77513)
» ЭРДЭНЭС МЖЛ (45778)
» ЭРДЭНЭС ТАВАНТОЛГОЙ (73385)
» ШИВЭЭ ОВОО ОРД (54546)
» Чалко (43108)
» ЦАЙРТ МИНЕРАЛ (35832)
» ЦАГААН СУВАРГА (45222)
» ХАН РЕСОРСЕЗ Инк (46547)
» ХӨШӨӨТИЙН УУРХАЙ (127972)
» УУЛ УУРХАЙ (107709)
» УРАН (49383)
» Тавантолгой Түлш ХХК (26943)
» Тавантолгой төмөр зам (22599)
» ТАВАНТОЛГОЙ (85171)
» ТӨМӨРТЭЙН ОВОО (50195)
» ТӨМӨРТЭЙН ОРД (50211)
» РИО ТИНТО (54020)
» НИНЖА (49744)
» Нийтлэлч Болормаа (30320)
» НАРИЙН СУХАЙТ (42645)
» АЙВЕНХОУ МАЙНЗ (45542)
» АЛТАНДОРНОД МОНГОЛ (66366)
» АДУУНЧУЛУУН ХК (45256)
» АЖНАЙ (50074)
» АШИГТ МАЛТМАЛ (50099)
» Арева “Кожеговь” (42864)
» ОЛОН ОВООТ (51637)
» ОЮУТОЛГОЙ (122426)
» ПЕТРО ЧАЙНА ДАЧИН ТАМСАГ (66563)
» ПОЛО РЕСОУРСЕС (33006)
УРАН ЗОХИОЛ
» ДУУНЫ ҮГ (90342)
» ЗҮЙР ЦЭЦЭН ҮГ (79822)
» ШИНЭ ДУУ (75600)
» ШҮЛЭГ (166667)
» ХАЙРЫН ЗАХИДАЛ (56300)
» ХYYХДИЙН ЗОХИОЛ (59086)
» УТГА ЗОХИОЛ (68746)
» ТЭМДЭГЛЭЛ (66619)
» ТҮҮХ (85691)
» АФОРИЗМ (116561)
» АРДЫН УРАН ЗОХИОЛ (60826)
» ОНИГОО (980311)
» ОНЬСОГО (63583)
» ӨГҮҮЛЛЭГ (1150106)
СОНГУУЛЬ
» СОНГУУЛЬ (97604)
НИЙГЭМ ЭДИЙН ЗАСАГ
» БАЙГАЛ ОРЧИН (110378)
» БАЯР НААДАМ (107311)
» ЭДИЙН ЗАСАГ-ДЭЛХИЙ (65951)
» ЭДИЙН ЗАСАГ (1451382)
» ШИНЖЛЭХ УХААН (61406)
» ШАШИН (1184382)
» ХУВЬЦАА (52952)
» УЛААНБААТАР ХОТ (137384)
» ТАТВАР (51535)
» НИЙГЭМ (1407360)
» ОЮУТАН (68977)
» ОРОН НУТАГ (86659)
АЙМАГ
» Дорноговь (62343)
» ДУНДГОВЬ (74476)
» ДАРХАН УУЛ (93160)
» ДОРНОД (78199)
» Говьсүмбэр (53625)
» ГОВЬ-АЛТАЙ (83498)
» Баян-Өлгий (68253)
» БУЛГАН (72181)
» БАЯНХОНГОР (83666)
» ЗАВХАН (68459)
» ЭРДЭНЭТ (57352)
» ХЭНТИЙ ӨНДӨРХААН (82810)
» ХОВД (73044)
» ХӨВСГӨЛ (88836)
» Увс (82305)
» ТӨВ (56395)
» СЭЛЭНГЭ (71049)
» АРХАНГАЙ (61844)
» ОРХОН (61733)
» ӨМНӨГОВЬ (83769)
» Өвөрхангай (69925)
» СҮХБААТАР (67474)
АГЕНТЛАГ
» Мал эмнэлгийн ерөнхий газар (10922)
КОМПАНИ
» Дацан трейд (51817)
» ДЭВШИЛ (35970)
» ДАШВААНЖИЛ (52460)
» ДОНШИН (49001)
» ГОВЬ (52988)
» ГОЁО (39952)
» Витафит (52135)
» Витсамо Фрутт Жүүс ХХК (57298)
» Вагнер Ази (55436)
» ВОЯАЖ (38722)
» БИШРЭЛТ (49097)
» БИТ ХЭВЛЭХ (35182)
» Боорчи (56582)
» БУЯН ХОЛДИНГ (39691)
» БАМБУУШ (36075)
» БYТЭЭГДЭХYYН-КОКА КОЛА (36590)
» Бөхбат (52825)
» БӨXӨГ (34885)
» Зиг Заг (36872)
» ЖЕМ (55448)
» ЖИ МОБАЙЛ (63722)
» Жигүүр гранд (71564)
» ЖУУЛЧИН (35796)
» ЖАСТ ОЙЛ ШТС (58589)
» ИММО ТРЕЙД ХХ (48935)
» Имарт (20631)
» Изинис Эйрвэйс (54420)
» Их-Өвөр (61412)
» МИГ даатгал (49014)
» Монгол газар (61451)
» Монгол Шилтгээн ХК (52582)
» Монгол тамхи СО ХХК (59115)
» Мон-ад (51030)
» Мон Эн Ко (70203)
» Макс групп (62651)
» МЦХ, МОНГОЛ ШУУДАН (51167)
» МАХ ИМПЕКС (59237)
» МАК (68612)
» МОБИКОМ (82179)
» МОНДАВС ХХК (41256)
» МОНГОЛ МАХ ЭКСПО (37526)
» МОНФРЭШ (55243)
» МОНСУДАР (34504)
» МОНРОУД (48594)
» МОННИС (54416)
» МОН УРАН (66670)
» Мөнхийн үсэг (50112)
» ЮНИТЕЛ (75524)
» ЭДМОН (38903)
» ЭРЭЛ ХХК (51365)
» ШУНХЛАЙ ШТС (55764)
» Хамо (47624)
» Хаан хүнс хк (52460)
» ХОС ГАРЬД ХХК (39191)
» Хүннү-Эйр (51734)
» УЛУСНЭТ (35662)
» УЛААНБААТАР ПРИНТ (34368)
» УРЛАХ ЭРДЭМ ХЭВЛЭХ (35976)
» ТЭСО (19418)
» ТАЛХ ЧИХЭР (59845)
» ТАВАН БОГД (50074)
» Тэнгэр даатгал (48661)
» Тэнүүн-Огоо (49950)
» СББ (50792)
» Синчи-Ойл (63112)
» Саун- ТҮНДЭМҮН (40828)
» СЭЖИГТЭЙ БАЙГУУЛЛАГА (77354)
» СОДМОНГОЛ ШТС (67438)
» СОЁМБО ХЭВЛЭХ (38061)
» СКАЙТЕЛ (54485)
» СҮҮ ХК (61049)
» НОМИН ХОЛДИНГ (57942)
» АЛЕЙСК ИМПЕКС- Алейка гурил (40601)
» АЛТАЙ КАШМЕР (41836)
» АЛТАН ТАРИА (60192)
» АДМОН (35915)
» Алко групп (49218)
» Алтай Констракшн (50559)
» Алтай хүдэр (50831)
» АЭРОМОНГОЛИА ХХК (52328)
» АТАР ӨРГӨӨ (59594)
» АСА групп (48295)
» АПУ (63791)
» ОБ КАПИТАЛ (35951)
» ПЕТРОВИС НИК ШТС- (73499)
» КОМПАНИУД (58473)
» UFC (67839)
» Prophecy resource (58580)
» ӨГӨӨЖ (51856)
» Ospring (36744)
» MАГНАЙ ТРЕЙД ШТС (59358)
» MILL HOUSE-АТАР ГУРИЛ (43382)
» MCS (82283)
BOLOD STUDIO
» Иргэний үг (10737)
» МАНАЙД ИРЭЭРЭЙ НЭВТРҮҮЛЭГ (13658)
» Хүүхдийн ертөнц (16322)
» Фото сурвалжлага (10918)
» Таны мэдлэгт | Animation (13276)
» Нийгмийн төрх - Хуулийн зөвлөгөө (12671)
» Нийгмийн төрх (11764)
» Асуудлыг тодруулъя (14121)
» Онцлох хүмүүс (11172)
» Оточ - Эмчийн зөвлөгөө подкаст (10595)
» Контентууд (11986)
» Petrichor /Гэгээлэг нийгмийн үнэр/ (12879)
» LIVE (16143)
» Expert podcast (11898)
» Bolod Studio | Ярилцлага (13719)
» Bolod Studio | Реклам (13186)
» Bolod Studio | Онцлох нийтлэл (12130)
» Bolod News (19913)
» 7 хоногийн тойм (18660)
» "Тэр хэн бэ?" ярилцлагын нэвтрүүлэг (14583)
» "Нутаг нэг" подкаст (12919)
   

С.БАТБОЛД: ӨНГӨРСНИЙГ ШҮҮХЭЭ БОЛЬЁ. МӨРӨӨДӨЛ ЯРИХАА ЦЭГЛЭЕ. УРАГШАА Л ХАРЪЯ

С.БАТБОЛД: ӨНГӨРСНИЙГ ШҮҮХЭЭ БОЛЬЁ. МӨРӨӨДӨЛ ЯРИХАА ЦЭГЛЭЕ. УРАГШАА Л ХАРЪЯ
2011-03-30

Монгол Улсын Ерөнхий сайд С.Батболдтой уулзлаа.

 Хөгжил дэвшлийг зорьсон монгол түмний их нүүдлийн нэгэн хөтөч нь болж яваа түүний санаа бодол, Засгийн газрынх нь бодлого зорилтыг хөндөж бид ярилцав. Баахан урт ярилцлага болсон байж магадгүй. Гэхдээ хэвлэлээр тэр бүрий гараад, яриад байдаггүй Ерөнхий сайдаас асуух, сонирхох зүйл их байлаа. Уншигчид маань уйдахгүй биз ээ.

-Сайн байна уу, Ерөнхий сайд аа. Сайхан хаваржиж байна уу? Та сая Засгийн газрын хуралдаанаас гарч ирлээ. Ямар асуудал хэлэлцэж, шийдвэрлэж байна вэ?

-Сайн. Сайн байна уу? Сайхан хаваржиж байна. Сая хамгийн сүүлд Орон сууцны хөтөлбөрийн асуудлыг ярьж байлаа. Аливаа улс орон хөгжил дэвшлийг зорьё гэвэл хүнээ хөгжүүлэх таван асуудлыг шийдэх хэрэгтэй юм байна гэж би ойлгож байгаа. Нэгдүгээрт, хүнээ эрүүл байлгах ёстой. Хоёрдугаарт, өрсөлдөх, хөрвөх чадвартай боловсролтой бол гох хэрэгтэй. Гуравдугаарт, хүн ажилтай байх ёстой. Энэ талаар төр зохицуулалт хийж, дэмжлэг үзүүлнэ. Дөрөвт, хүн оршин амьдрах орон сууцтай байхгүй бол болохгүй. Тавдугаарт, ахмад настай, тодорхой бэрхшээлтэй хүмүүс тэтгэвэр, тэтгэмж халамжид байх учиртай.

Шинэ бүтээн байгуулалтын томоохон хөтөлбөрийн нэг болох Орон сууцны хөтөлбөрийг яаж хэрэгжүүлэх вэ, ямар загварыг авах вэ, тэр нь иргэдийнхээ хэрэгцээ шаардлагад нийцэж, хүрч чадах уу, үгүй юү гэдэг нь чухал. Байшин барьж болно. Борлогдохгүй бол яах юм? Тиймээс олон улсын туршлага, зарчмыг судаллаа. Сингапурт төрийн зохицуулалт их өндөр байдаг аж. Америк мэтийн өндөр хөгжилтэй орнуудад чөлөөт зах зээлийн зарчим зонхилж байна. Төрийн зохицуулалт, зах зээлийн зарчмыг хослуулж, банк санхүүгийн байгууллага, худалдан авагч харилцан үүрэг хүлээх механизмууд ч байдаг юм байна. Бид төрийн зохицуулалт өндөр байх хэлбэрийг сонгох шийдвэрт хүрлээ. Гэхдээ хавтгайруулахгүй байх ёстой. Утаа багасгах, ажлын байр нэмэгдүүлэх, орлого багатай хэсэгт дэмжлэг үзүүлэх гэх мэт бусад асуудлыг давхар шийдэхийг эрмэлзэж байна. Боломжтой, чадавхитай, дундаас дээгүүр орлоготой хэсэгт чөлөөт зах зээлийн зарчмаар хийх сонголтыг нь үлдээе. Харин дундаж, дунджаас доогуур, бага орлоготой иргэдийн сонголтод төр дэмжлэг үзүүлье.

Урт хугацааны, харьцангуй бага хүүтэй зээлийг өгөхдөө банк, санхүүгийн тогтолцоотойгоо хамжиж, хамтрах ёстой. Хүүгийн зөрөөг төр өгнө. Жилийн 06 хувиас хэтрүүлэхгүй гэж үзэж байгаа. Банкны зээл 10- 11 хувийн хүүтэй байна гэж бодоход төр тал хэсгийг нь үүрнэ гэсэн үг л дээ. Нэгээс хоёр өрөө сууц байна, нийт төлбөрийнх нь хэмжээ тэдэн төгрөг байна гэх мэтээр тодорхой хязгаарлалт тогтоох нь зайлшгүй. Энэ бол техникийн асуудал. Журам зарчим гарч таарна. Зах зээлийн зарчмаар чөлөөт сонголтоо хийж байгаа хэсэгт ч тодорхой дэмжлэг үзүүлнэ. Өөрөөр хэлбэл нэгэн зэрэг зэрэгцүүлэн хэрэгжүүлнэ. Шадар сайдаар ахлуулсан Ажлын хэсэг гараад ажиллаж байна. Сая Засгийн газрын хуралдаанаар холбогдох байгууллагуудад үүрэг өглөө. 100.000 орон сууцны эхлэл энэ болно. Хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх ажил дөрөвдүгээр сараас эхэлнэ.

-Засгийн газар энэ оныг Хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих жил болгон зарласан. 100.000 орон сууцны хөтөлб өр хэрэгжвэл хэчнээн хүн ажилтай болох бол?

- Миний хувьд, Засгийн газрын хувьд ч гэсэн өнгөрсөн цагийг шүүж, шүүмжлэхээ аль болох бага байлгая гэж зорьж байгаа. Түүнчлэн хэн нэгэн хүнээс юм уу, бусдаас бурууг хайдгийг ч эцэс болгох нь зөв. Мөрөөдөл ярихаа цэглэе, тодорхой ажил хийе гэж байгаа юм. Товчхондоо бол урагшаа л харъя. Реклам сурталчилгаанд цаг бага зарж, тэр хугацаагаа хийх зүйлдээ зориулъя. Ядуурал, ажилгүйдэл их байна. Энэ бэрхшээлийг гэтэлье гэвэл хөдөлмөр эрхлэлтийг нэмэгдүүлэх ёстой. Тиймээс бүх салбарт хөдөлмөр эрхлэлтийг нэмэгдүүлнэ. Зөвхөн орон сууцны хөтөлбөрөөр биш. Үр дүнд нь өрх бүрээс дор хаяж нэг хүнийг ажилтай болгоё гэж бодож байна даа.

Бэлэнчлэхээс татгалзъя, өөрийнхөө боломжоор ажил хийе, бүтээе гэсэн хандлага өмнө ч байсан, одоо ч байгаа. Гагцхүү тэр нөхцөлийг нь бүрдүүлж өгөх тал дээр дутмаг хандсаар ирж. Энэ дутууг нөхөхийг бид эрмэлзэж байна. Засгийн газар, Их Хурал гээд төр засгийн төвшинд эрх зүй, санхүүжилтийн асуудлыг шийдэж, боломжийг бүрдүүлж өгч байна.

-Хавар болж байна. Монголчуудын улс төрийн идэвх сэргэдэг цаг ирлээ. Жагсаал цуглаан олширч, тэр нь Засгийн газар луу чиглэх хандлага ажиглагдаж байна л даа. Засгийн газар тэдний шахалт шаардлагын өмнө хэлэх үгтэй, бэлэн байж чадах уу?

-Ардчилсан орон юм чинь улс төрийн элдэв өнгө аяс байх нь зүйн хэрэг. Гэхдээ хавар болохоор улс төрийн идэвх сэргэдэг гэсэн ойлголтыг жаахан өөрчлөх ёстой гэж боддог. Хавар болохоор л жагсаж цуглаад эхэлдэг, элдэв тулгалт сөргөлдөөн амилдаг, сайн муугаа дуудалцдаг нь бараг үзэгдэл болоод байх шиг байна л даа. Үүнийг нийгмийн олонх тийм ч их таашаадаггүй. Жагсаж, шаардсанаараа үр дүнд хүрдэг бол өнгөрсөн 20 жилд бид урагшаа их хол явчих байсан. Хорин жилийн өмнө бидэнтэй ижил төвшинд байсан улс орнууд өнгөрсөн хугацаанд ихийг хийж чадсаныг бид харж байна. Бодлого нь тодорхой, авсан арга хэмжээ нь үр дүнтэй улс орнуудад хөгжил дэвшил иржээ. Хөрш орнууд, Булангийн орнууд, Ази Дорно дахиныхан, Зүүн Европ гээд хаанаас ч жишээ татаж болно.

Тэгэхээр хаврын идэвхжил арай өөр арга замаар илрэх ёстой. Хавар болохоор хүрзээ бариад ажилдаа гардаг болохсон. Замын, барилгын, мал аж ахуйн, газар тариалангийн гээд бүх салбарт ажил буцалж байх тийм зам руу бид алхах ёстой. Иргэд нь хөдөлмөрлөгч, бүтээгч байж чадвал улс орон хөгжинө. Сайн шүүмжилдэг, маргалддагаар улс орны хөгжил тодорхойлогдохгүй байна шүү дээ. Хөдөлмөрлөдөг, бүтээдэг байх үйл явцын сууриуд энэ хамтарсан Засгийн газрын үеэс тавигдсан. Энэ он суурин дээрээ бүтээн босгох ажил эхлүүлэх, улс төр, нийгмийн бүтээх ардчиллын шинэ соёлын эхлэл тавигдах жил болно гэж бодож байна.

-Бүтээн байгуулалтын хөтөлбөрүүд Хөгжлийн банкаар дамжиж хэрэгжинэ гэж ойлгож байгаа. Банкны үйл ажиллагаа хэдийгээс жигдэрч, үйл ажиллагаагаа эхлэх вэ?

-Өнөөдрийн хуралдаанаар бүтэц, зохион байгуулалтын асуудлыг нь шийдэж байна. Эрх зүйн хувьд асуудал нь цэгцэрсэн. Орон сууц, авто зам, төмөр зам, эрчим хүчний гэх мэт үндэсний хэмжээний том хөтөлбөрүүд Хөгжлийн банкаар дамжин санхүүжигдэнэ. Менежментийн хувьд бусад улс орны туршлагыг авч хэрэгжүүлэх ёстой гэж үзэж байгаа. 20-30 жилийн дотор үсрэнгүй хөгжилд хүрсэн улс орны жишээ БНСУ, Сингапур, Арабын Нэгдсэн Эмират гээд бидний эргэн тойронд байж л байна. Тавин жилийн өмнөх биш, энүүхэн 20 жилийн урьдах асуудлыг ярьж байна шүү дээ. Тэд төрийн зохицуулалтыг маш сайн хийж өгч чадсанд нэг нууц нь оршдог. Тэрний нэг механизм нь Хөгжлийн банк.

Бид Хөгжлийн банкны менежментийг гаднынхантай хамтарч хийе гэсэн шийдвэр гаргасан. Энэ дагуу сонгон шалгаруулалт хийгдэж, Засгийн газарт танилцуулах шатандаа орчихоод байна. Надад танилцуулснаар БНСУ-ын Хөгжлийн банк түлхүү, идэвхтэй байр суурьтай байгаа юм билээ. БНСУ-ын хөгжил дэвшил, тэдний банкны туршлагыг бид сайн мэднэ. Хамтраад ажиллахад болохгүй зүйлгүй гэж бодож байгаа.

-Тавантолгойгоос баахан мөнгө одоохон урсаж орж ирээд л, түүнээс нь хувь хүртээд, амьдрал ахуй огцом сайжраад явчих юм шигээр иргэд их энгийнээр ойлгож байх шиг байна. Чухамдаа бол ашиг хүртэх асуудал өнөө маргаашийн хэрэг биш байх. Одоохондоо стратегийн хөрөнгө оруулагч, зөвлөх банкийг сонгох ажил хийгдэж байна. Яг хэдийгээс Тавантолгойн ашиглалт эхэлж, үйл ажиллагаа нь жигдрэх вэ?

- Би их ойрын хугацааг харж байгаа. Тодорхой хэлбэл энэ жилдээ багтана. Энэ төслийг үлгэр жишээ болохуйц хийх ёстой. Манайд одоо болтол улсын үйлдвэрийн газруудын үйл ажиллагаа нээлттэй биш, хаалттай байдаг. Иргэдийн хяналт оролцоо үндсэндээ байхгүй. Үр ашиг нь ч нэлээд тааруухан. Тавантолгой орчин үеийн зах зээлийн нийгмийн харилцаанд зохицсон, дэлхийн жишигт нийцэхүйц, үлгэр жишээ компани байх ёстой. “Рио Тинто” гэдэг компани манай Оюутолгойн ихэнх хувьцааг авсан. Тэдний үйл ажиллагааных нь хүрээ ил, интернэтэд ороод харахад бүгд л байж байгаа. Энэ компанийн 19 хувийг БНХАУ-ын Засгийн газар авъя гэсэн ч Австралийн Засгийн газар зөвшөөрсөнгүй гэдэг ч юм уу, хувьцааных нь үнэ ханш ямаршуу байгааг хувьцааг нь эзэмшигч хэдэн мянга, сая хүн тодорхой мэдэж байдаг. БНХАУ-ын төрийн өмчийн том компаниуд 1990-ээд он гэхэд үндсэндээ бүрэн хаалттай, үр ашиг нь тийм ч өндөр биш байжээ. Тиймээс зах зээлийн горимд шилжүүлж, Нью-Йорк, Хонконг, Лондон, Шанхайн хөрөнгийн биржүүд дээр гаргасан. Ингэснээр тэдгээр компаниудад иргэдийн оролцоог хангах, нээлттэй байх зарчимд эерэг өөрчлөлт гарч, дэлхийд өрсөлдөх чадвартай болсон байна.

Манай Тавантолгой ийм жишгийг баримталсан компани болно. Цаашдаа “Эрдэнэт” ч юмуу бусад үйлдвэрүүд яг энэ замаар явах ёстой. Тийм ч учраас бид Монголын хөрөнгийн биржийг орчин үеийн стандартад нийцүүлэхийг зорьж, Лондонгийн хөрөнгийн биржтэй менежментийн гэрээ хийж байгаа. Дараа нь дэлхийн томоохон биржүүд дээрээс Тавантолгой руу чиглэсэн хөрөнгийн урсгалыг татах болно. Би Ерөнхий сайдын ажлыг аваад эрдэс баялгийн, эрчим хүчний, дэд бүтцийн чиглэлээр Монголын бэлгэ тэмдэг болохуйц компаниуд үүсэх ёстой гэж хэлж байсан даа. Үүний эхнийх нь “ЭрдэнэсТавантолгой” болох ёстой. Энэ жил үйл ажиллагаа нь жигдэрч ард иргэдэд очих хувь, хувьцаа, үнэ цэнэ нь тодорхой болно. Ямар нэгэн эрх ашгийн бүлгийн явцуу сонирхол, давуу эрхийн хүчин зүйл огт үйлчлэхгүй. Иргэд, үндэсний компаниудын эрх ашгийн төвшин яг адил байна. Төрийн оролцоо, хяналт 51 хувиасаа буухгүй. Засгийн газар энэ талаар хатуу байр суурь баримтлах болно.

-Тавантолгойн хувьцааг хуваарилах талаар янз бүрийн санал гардаг. Жишээлбэл компанигүй иргэн яах юм, шинээр төрсөн хүүхдэд яагаад өгөхгүй байгаа юм гэх мэт. Одоо байгаа хувилбарыг засаж, сайжруулах боломж бий юү?

-Төгс төгөлдөр юм хийхийн төлөө байх ёстой гэдэгтэй би санал нэг байна. Гэхдээ бүрэн төгс төгөлдөр юм байна гэдэг бас хэцүү. Бид өнөөдөр өөрийнхөө цаг үед л амьдарч байна. Ирээдүй, өнгөрсөн, одоо цагийн холбоосыг яаж зангидах юм гэдгийг мэргэжлийн хүмүүс, хуульч, эдийн засагч, төслийг боловсруулж байгаа зөвлөхүүд гаргаж тавих ёстой байх. Янз бүрийн санал, хувилбар гарч байгааг сонсоно, анхаарна. Төгс төгөлдрийн талаарх гүн ухааны гэмээр яриа, маргаан магадгүй үйл явцыг удаашруулах нөлөө үзүүлж ч болох юм Яг одоо байгаа өгөгдөхүүн, төвшин дээрээ хамгийн боломжтой, илүү үр дүнтэй байх тэр хувилбарыг сонгож аваад ирээдүйд түүнийгээ сайжруулж төгөлдөржүүлээд явах нь зөв болов уу гэж бодож байгаа.

-Оюутолгойн төсөл хэрэгжээд эхэлчихлээ. Гэрээг нь шүүмжилсээр л байна. Ер нь энэ гэрээ хэр болсон юм бэ?

-“Эрдэнэт”-ийн гэрээг тухайн үед биднийг дэмжиж байсан системийн нөлөөн дор хийж байлаа. Тэр үед нийгэм одоогийнх шиг нээлттэй байгаагүй учраас олон нийтийн мэдэхгүй зүйл их байсан. Нэг жишээ хэлэхэд “Эрдэнэт” үйлдвэр 2003 он хүртэл одоо мөрдөгдөж буй 16-17 төрлийн татварын ихэнхийг төлдөггүй байсан. Нөөц ашигласны, газрын түрээсийн, гаалийн, ажиллах хүчний, байгаль орчны гэх мэт татваруудаас чөлөөлөгдөж, орлогын татвар л төлж байв. 2003 оноос Монгол Улсад үйл ажиллагаа явуулж буй аж ахуйн нэгжийн адил статустай ажилладаг болсон. Оюутолгойн гэрээ бол “Эрдэнэт”-ээс хойш хийгдэж байгаа үндэсний хэмжээний, “Эрдэнэт”-тэй харьцуулахад хэд дахин том гэрээ. Монголчууд өөрсдөө бие дааж хийж буй анхны том гэрээ. Өөрсдийн мэдлэг чадвар, гаднын зөвлөгөөг хослуулж, биеэ даасан байр суурин дээрээс хийсэн гэрээ. Гэхдээ төгс төгөлдөр болсон гэж хэлэхгүй ээ. Юуны өмнө уг ордыг эдийн засгийн эргэлтэд оруулах зорилт хэрэгжиж эхэлсэн нь гарцаагүй ололт.

Манай Засгийн газрын гишүүд мэдлэг, мэдээлэл, хууль эрх зүйн хүрээнд сайн ажилласан гэж үздэг. Харин бидний мэдлэгийн төвшин нэмэгдэх, зах зээлийн бөгөөд цаг хугацааны нөхцөл өөрчлөгдөх хэрээр цаашид сайжруулах асуудал нээлттэй. Сая бид зарим нэг өөрчлөлтүүдийг хийсэн шүү дээ. Зээлийн хүүг бууруулах, гуравдагч талд Монголын Засгийн газрын зөвшөөрөлгүйгээр зарж болохгүй байх зэргээр хувь нийлүүлэгчдийн гэрээнд өөрчлөлт оруулсан. Ийм зарчмаар улам сайжруулах боломжтой гэж үзэж байна.

-Монгол баялгийн хувьд асар баян орон гэдэг нь хэнд ч тодорхой боллоо. Бараг л сууж байгаа газраа ухаад л алт олж болж байх шиг байна. Цаашид уул уурхайгаа ямар зарчмаар ашиглах вэ? Олдож, гарч байвал аваад байх уу? Хоёр Толгойгоо, дээр нь нэмээд уранаа, Асгатын мөнгөө, Цагаан суваргын зэс алтаа л авъя. Бусдыг нь хөндөх шаардлага байхгүй, хойч үедээ үлдээе гэсэн яриа нэг хэсэг байсан шүү дээ?

-Засгийн газар стратегийн ордуудтай холбоотой бодлого, зохицуулалтыг хийх ёстой. Гэхдээ нөгөө талд нь хувийн хэвшлийнхэн уул уурхайн үйл ажиллагаанд нэлээд идэвхтэй оролцчихсон байж байна л даа. Өнгөрсөн 10 гаруй жилийн хугацаанд уул уурхайн лиценз олголт, ашиглалт сүрхий нээлттэй, задгай яваад ирчихэж. Сурсан, мэдсэн юм их байгаа байх. Бас алдсан алдаа, сургамж ч нэлээд хуримтлагдлаа. Хувийн хэвшлийн үйл ажиллагааг хумьж хязгаарлана гэдэг тун амаргүйг сая Урт нэртэй хууль гарсан үйл явц харууллаа шүү дээ.

Зөвхөн Засгийн газрын төсөл л хэрэгжинэ, бусдыг хязгаарлана гэвэл хэцүү. Гэхдээ засаг бодлогоо гаргаж тавих шаардлагатай. Ялангуяа стратегийн ордуудыг эдийн засгийн эргэлтэд оруулах, тэдгээрийн дэд бүтэц, эрх зүйн нөхцөлийг бүрдүүлэх ажлыг Засгийн газар хариуцах ёстой. Эдийн засгийн эргэлтэд орсон орд газраас иргэнд юу ногдож байна, хуваарилалт нь шударга ёсонд нийцэж байна уу үгүй юү гэдэг асуудал анхаарлын төвд байх учиртай. Эхний ээлжинд томоохон бодлогын орд газруудаа зөв ашиглаж эхлээд дараа дараагийн шат руу зөв зохистой туршлага дээрээ үндэслээд орох ёстой болов уу. Нэгэн зэрэг биш тодорхой шат дараатай, бодлоготойгоор.

Бүсчилсэн хөгжлийн үзэл баримтлал бидэнд бий. Түүний дагуу зөвхөн Өмнөговьд биш бусад бүс, эдийн засгийн тэнхлэгүүдэд хөгжлийн үндэс суурь тавигдах учиртай. Төр засаг энэ бодлогын үндсийг гаргаж өгөх учиртай. Бүхэлд нь хөгжлийн бодлогын асуудлыг, түүн дотроо уул уурхайн ашиглалтыг эдийн засгийн бүсийн төвүүдтэйгээ уялдуулж төлөвлөлт хиймээр байна. Зах зээлийн төлөвлөлт их тодорхой байхгүй бол болохгүй. Тиймээс Засгийн газар Үндэсний хөгжил, шинэтгэлийн хороонд тодорхой үүрэг чиглэл өгч, асуудлыг боловсруулж байгаа. Ойрын үед ярилцана. Сая Эдийн засгийн форумаар хөгжлийн загварчлал, төлөвлөлтийн асуудлаар өргөн хүрээтэй ярилцлага хийж, нийгмийнхээ дуу хоолойг сонссон. Эндээс гарсан зөв санаа, сайн шийдлүүдийг тунгааж, бодлогын үндэс суурь болгоно.

-Бүрэнхааны ордыг ашиглах хэрэггүй. Бүрэн хаанаас гадна хангалттай олон орд газар байна. Хөвсгөлийг фосфориттой фосфоритгүй хөгжүүлж болно. Монголын төдийгүй дэлхийн шим мандлын нэг гол цэг болсон энэ үзэсгэлэнт байгалийг бусниулж, буртаглахгүй байя гэсэн байр суурийг манай сонин барьж байгаа. Энэ талаар таны бодлыг сонсъё.

-Сая та бид хоёрын ярьсан хөгжлийн төлөвлөлтийн асуудлын хүрээнд л яригдаж таарна. Гарцаагүй ярих асуудал мөн үү гэвэл мөн. Төрийн зохицуулалт, төлөвлөлт нь тодорхой биш байгаа учраас асуудал руу нийгмийн, мэргэжлийн, орон нутгийн, хэсэг бүлгийн, тодорхой хэвлэл мэдээллийн байгууллагын ч юм уу санаа бодол хандаж байгаа хэрэг. Урсгалаар явж байгаа бодлогоо эхлээд цэгцэлчихье. Ингэсэн цагт алийг яах нь нэн тодорхой болно. Ямрыг нь ашиглах, алийг нь хойш тавих, аль хэсгийг огт ашиглахгүй байх вэ гэдэг шийдвэрийг гаргах хэрэгтэй. Тэгэхгүйгээр Ерөнхий сайд нэг нөхөр ч юм уу энийг ашиглая, түүнийг болъё гэж ихийг мэдэгчийн дүрээр хандаж болохгүй.

-Хөшөөтийн орд том орд. МонЭнКо хэмээх Хятадын компани гаднын бирж дээрээс асар их мөнгө босгож байгаа нь ордын хэмжээ далайцыг харуулж байна. Бидний ойлгож байгаагаар энэ бол стратегийн орд. Хөшөөтийг стратегийн ордод багтаах асуудал яригдаж байна уу?

-Одоогоор Засгийн газар дээр стратегийн ордын жагсаалтад шинээр орд газар нэмж оруулах асуудал яригдаж эхлээгүй байгаа. Гэхдээ ер нь эрдэс баялгийн салбарын асуудлыг бүхэлд нь, цогцоор нь авч үзэхгүй бол болохгүй нь гэдэг нь тодорхой байна. Үүний шийдлийг энэ Засгийн газрын үед гаргах ёстой.

-Таны Ерөнхий сайд болонгуутаа дэвшүүлсэн Кэмб рижийн боловсролын жишиг, Евро стандартыг Монголд нутагшуулах зорилтыг олон нийт талархан хүлээж авсан. Хэрэгжүүлэх ажлын явц ямар байна вэ?

-Бусад улс орны хөгжлийн нууц юунд байна вэ гэдгийг хүн бүр л хайж, цэгнэдэг. Би бол хөгжлийн нууц хүнээ боловсролтой, мэдлэгтэй болгосонд л байна гэж хараад байгаа юм. Тийм учраас тэгж зарласан. Сургууль төгссөн хүн ажлын байран дээр гараад ирэхээрээ ажил амьдралын их давалгаанд живчихгүй, харин ч өрсөлдөж сэлж чадах чадвартай байх ёстой. Шилжилтийн үед боловсролын тогтолцоонд шинэчлэл хийх шийдэл бүрэн дүүрэн гараагүй юм байна, боловсролын салбар маань шилжилттэйгээ зууралдаад үлдчихэж, шилжсээр байгаа юм байна гэсэн ойлголт надад төрсөн. Тиймээс энэ тойргоос гарах эхлэлийг тавья, тэр нь Кэмбрижийн стандарт байх нь зөв гэж үзсэн юм. Сингапураар дахиад жишээ татъя. Тэд энэ стандартыг авч, өөрсдийнхөө онцлогт нийцүүлэн боловсронгуй болгосноор өнөөдөр Сингапурт боловсрол эзэмшсэн хүн ямар ч төвшинд, ямар ч ажлыг бусдаас дутахааргүй өрсөлдөх чадвартай хийж, үнэлэгдэж чадаж байна. Гэхдээ хадаас тэгшилж байгаа юм шиг амархан шийдчихээгүй. Нэлээд урт хугацааг зарж байж, энэ чанарын дэвшилд хүрчээ.

Бид тэр замаар явна. Өөрчлөлт хийх ажилд ихээхэн хөрөнгө, хүч, арга хэрэгсэл шаардагдаж байгаа. Юутай ч эхлэл нь тавигдсан. Кэмбрижийн их сургуультай гэрээ байгуулж, Кэмбрижийн хөтөлбөртэй уялдуулсан ерөнхий боловсролын сургуулийн хөтөлбөр боловсруулах ажлын хэсэг гараад ажиллаж байна. Удахгүй ЕБС-иуд Кэмбрижийг жишиг болгосон хөтөлбөртэй болчихно. Дараа нь хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх багш нараа бэлтгэнэ. Ямар хэлбэрээр хэрэгжүүлж, нэвтрүүлэх вэ гэдгийн тухайд лаборатори сургуулийн хэлбэрийг сонгож байгаа. Лаборатори сургуулиуд энэ стандартыг нэвтрүүлэх түшиц газар, уурхай нь болох ёстой. Ийм төвүүдийг эхлээд хотод нэг, дараа нь аймаг, дүүргүүдэд нэг нэг, цаашлаад суманд гэх мэтээр нийтийг хамарна. Эдийн засгийн чадавхи нэмэгдэх тусам боловсролын салбарт хаях үр өгөөжтэй хөрөнгийн хэмжээг улам нэмэгдүүлнэ. Хөгжлийн түлхүүр энд байгаад эргэлзэхгүй байна..

Европ стандартын тухайд гэвэл бид Европын холбоотой PCI буюу түншлэл хамтын ажиллагааны хэлэлцээр байгуулах гэж байна. Тэргүүн шадар сайдаар ахлуулсан Ажлын хэсэг гараад ажиллаж байгаа. Бидэнтэй яг адил стандарттай байсан Болгар, Румын, Польш, Чех, Унгар улсууд Европын стандартыг авсан. Ингэснээр үйлдвэрлэл үйлчилгээний салбартаа арай илүү зардал гаргаж байгаа ч эцсийн дүндээ өрсөлдөх чадвар, баталгаа, чанар нь илүү сайн болж байна. Жаахан үнэтэй тусна, гэхдээ үр өгөөжтэй байх болно. Энэ тавдугаар сард Европын холбоонд айлчилж, тэр үеэр гэрээ хэлэлцээрт гарын үсэг зурна. Гэрээ хийснээр техник эдийн засгийн туслалцаа авна.

Манайх 7200 бүтээгдэхүүн Европын холбооны улсуудад экспортлох боломжтой гэж бид хөөрөөд л байгаа. Европын 28 улсын 600 сая орчим хүнтэй, төлбөрийн өндөр чадвартай зах зээл дээр бараа бүтээгдэхүүнээ татваргүй гаргах боломжийг Европын холбоо манай ардчилсан ёс, чөлөөт зах зээлийг зорьсон чармайлтыг дэмжээд бидэнд нээж өгсөн нь үнэн. Гэтэл нөгөө хэдэн ноолууран цамцнаасаа хэтрэхгүй байна. Яагаад гэвэл бидэнд стандарт нь байхгүй, стандарт байхгүй болохоор өрсөлдөх чадвар байхгүй. Зэсийн үнэ уналаа, нүүрсний үнэ савлалаа гэвэл сандраад эхэлдэг эдийн засгийн өрөөсгөл байдлыг халъя гэвэл стандарттай болохоос өөр арга байхгүй.

Боловсролын системд л гэхэд улсын болон хувийн сургууль, хятад, солонгос, турк сургууль гээд бүгдээрээ өөр өөр стандарттай. Монголд сургууль төгсөж байгаа хүн ямар стандартаар төгсөж байгаа нь ч ойлгомжгүй. Барилгад л гэхэд хэн нэгэн хүн стандарт зохиогоод л барьчихаж байна шүү дээ. Тэр нь тэгээд нурлаа л гэнэ, шатлаа л гэнэ. Хоёрдугаар төрөхийн жишээг бид мэдэж байгаа. Засвар хийчихлээ гэсэн чинь дээвэр нь нураад уначихсан. Ямар стандартаар барихаараа тэгдэг юм бүү мэд. Нураахын тулд барих стандарт гэж баймааргүй юм. Тэгэхээр стандарттай болно гэдэг бол амин чухал асуудал. Хяналт, аюулгүй байдлыг тогтоох, авлига хээл хахуулийг устгах, хүнд суртлыг багасгах, ерөөсөө төр нийгмийн харилцааг эрүүлжүүлэх асуудлын нэг зангилаа нь энэ.

-Тавантолгой ч бас олигтой юм болохгүй нь. Гурван сайд л мэдээд байх шиг байна. Батболдын хувийн сонирхол угаасаа тэнд байсан гэсэн яриа байгаад хариулт өгөхгүй юу?

- Энэ ордыг анх 1997 онд “BHP” гэдэг дэлхийн хэмжээний том компани авсан байдаг. Уг нь бол нэлээд дээр үед нээгдсэн, тодорхой судалгаа хийгдчихсэн байсан. Монголын Засгийн газар тухайн үед Румыний, Хойд Солонгосын Засгийн газар гэх мэт олон газарт хандаж хамтарч ашиглая гэсэн санал тавьж байсан байдаг юм билээ. Тэр үед нүүрсний үнэ ханш өнөөгийнх шиг өндөр байгаагүй, дэд бүтэц хөгжөөгүй, хөрш орны зах зээл бий болоогүй зэрэг олон хүчин зүйлээс хамаарч, Тавантолгойг ашиглах төсөл явж өгсөнгүй. Ингээд “BHP” орж иржээ. Гэтэл дээрх шалтгаанаар бас л ашиггүй байсан учраас лицензийг нь 1998 онд буцаагаад өгчихсөн юм. Уг лицензийг Монголын “Майн инфо” гэдэг компани авчихаад хөдөлгөх гэсэн боловч чадал тэнхээ нь дутаж. Ер нь бол “BHP” чадаагүй юмыг Монголын нэг компани чадна гэдэг боломжгүй л дээ. Тэгээд манай “Алтай холдинг”-д хамтаръя гэсэн санал тавьсан. Нэг их том юм санаж, ашиглаж эзэмших тухай яриа байгаагүй. Лицензийн төлбөрийг нь хамтраад хийе, яваандаа ашиглах асуудал хөндөгдөх байх л гэж байсан. Тэр залуучуудыг би их үнэлж хүндэтгэдэг юм. Гадагш нь зарчих боломж байсан боловч тийм амин хувиа хичээсэн байдлаар хандаагүй, үндэснийхээ компанид санал тавьсанд нь баярладаг.

Ингээд 1999 оноос манай хоёр хамтрахаар боллоо. Гэхдээ хэрэгтэй ашигтай гэдгийг нь мэдэж байсан ч яаж ашиглах аргаа олохгүй, мэдэхгүй л байлаа. Зах зээлийн нөхцөл ашиггүй хэвээрээ байгаад байдаг. Харин 2000 оноос хойш нүүрсний зах зээл сэргэх хандлага гараад ирэхээр үндэсний хэд хэдэн компани бидэнтэй нэгдэж, хамтарсан.

Миний оролцоо тэнд байснаар энэ орд гадагшаа зарагдсангүй. Энэ бол бодит үнэн. ОХУ-ын Ерөнхий сайд М.Фрадковын манай улсад хийсэн айлчлалын үеэр О.Дерипаска тэргүүтэй том бизнесменүүд, “Северсталь” гэх мэтийн томоохон компаниуд санал тавьж, худалдаж авъя гэж байлаа. 51 хувийг нь төрдөө өгчих. 25 хувийг нь Оросын компаниуд авъя. 24 хувийг нь та нар өөрсдөө ав. Бид өөрийн эзэмших 25 хувьдаа зохих хэмжээний төлбөр, урьдчилгаа төлье гэж нэлээд их хэмжээний мөнгөний тоо хэлж байлаа, тэд. Тухайн үеийн ашиг хонжоогоо бодоод зарчихсан бол, тодорхой хувийг нь эзэмшээд ч юм уу явсан бол ямар ч хууль эрх зүйн зөрчил байгаагүй. Хуульд стратегийн ордын 51 хувь нь төрийн өмч байна л гэж байгаа шүү дээ. Гэхдээ бид, манай “Алтай холдинг” асуудалд тэгж хандаагүй. Энэ бол үндэсний хэмжээний асар том орд байна, төр, ард түмэн мэдэх нь зөв л гэж үзсэн. Тиймээс лицензийг нь худалдаагүй. Хөршийн болон гуравдагч орны компаниуд асар их хэмжээний үнэ төлбөр санал болгож байхад охиноо хадамд гаргахгүй гэж байгаа эцэг шиг харамлаад л, лицензийн төлбөрийг нь төлөөд, бас техник эдийн засгийн тодорхой хэмжээний үндэслэл, төслийг нь хийгээд байгаад байсан. Нэг хүрз нүүрс ч аваагүй.

Эцэст нь төрдөө өгсөн. Оролцогч Монголын компаниуд гаргасан зардлаа нөхөж авъя, гэхдээ мөнгөөр биш, тодорхой хэмжээний газрыг Тавантолгойн ордын хажууд эзэмших маягаар авъя гэсэн санал тавиад тухайн үеийн Засгийн газар зөвшөөрсөн. Ухаа худаг бол Тавантолгойн орд газрын нийт талбайн дөрвөн хувьтай л тэнцэнэ гэж яригддаг шүү дээ. Ухаа худагийг ашиглах болоход “Алтай холдинг” тэнд хөрөнгө оруулалт хийж, ашиглах улс төр, эдийн засгийн сонирхол байхгүй ээ, гаръя гэж “Энержи ресурс”-ийнхэнд хэлээд, өөрийн хувиа үндэсний компаниудад зараад, татвараа төлөөд гарсан баримт нь байгаа. Ингээд өгчихсөн хэрнээ одоо Ерөнхий сайд байгаа миний бие өөрийнхөө ашиг сонирхолд нийцүүлээд авч ашиглана гэвэл энүүн шиг утгагүй юм байхгүй. Өмнө нь хуулийн дагуу эзэмшээд аваад явчихаж болох байсан юмнаасаа татгалзчихаад одоо хууль зөрчиж оролцоно гэдэг эрүү саруул ухаанд бол огт ойлгогдохгүй шүү дээ. Тавантолгойг тунгалаг, ил тод, нээлттэй компани болгоно гэдгээ би дээр хэлсэн. Хувьцааг нь шударгаар хуваарилахын зэрэгцээ, олон нийтийн хяналтад бүрэн байлгана.

Тавантолгойн хувьцааны ашиг, менежмент яаж явж байна гэдгийг 2.8 сая монгол хүн хянана. Өөрийнхөө юмыг эзэн нь мэдэж байх ёстой шүү дээ. Ард түмэндээ хэтэрхий их таалагдах гэсэн зарим хэсэг энэ ордыг 100 хувь ард түмэнд өг, энэ тэр гэж хийрхдэг. Хэрвээ ингэвэл ямар ч үнэ цэнэгүй болохоос өөр өөрчлөлт гарахгүй. Үнэ цэнэтэй байлгахын тулд 51 хувийг нь төр мэддэг, иргэд өөрсдөө хувьцаагаа оруулчихсан, хөрөнгийн зах зээл дээр үнэлгээ нь бодитой байх ийм төслийг Ерөнхий сайдын хувьд би хариуцаж хийнэ.

-Нэгэнт иймэрхүү сэдэв хөндөгдөнийх, Таны нэрийг холбож ярьдаг “Чингис” зо - чид буудал, Бороогийн алт ны ордын асуудлаар тайл барыг тань сонсмоор байна…

-Асуултад хариулахын өмнө өөрийнхөө тухай хэдэн үг хэлье. Боловсрол олох, ажлын дадлага туршлага суух, бизнес эрхлэх, төрд алба хаших гээд аль ч цагт надад их сайхан боломж нөхцөл тохиож байсан хувь заяандаа би баярладаг. Москвад Олон улсын харилцааны сургууль төгсөж ирээд тэр үеийн Эдийн засгийн гадаад харилцаа, хангамжийн яаманд ажилд орсон. Тэнд зургаан жил ажиллах хугацаандаа төрийн ажлын дадлага туршлага олж, завсарт нь бас Англид мастер хамгаалсан. 1992 оноос хойш хувийн секторт орж, найман жил ажилласан. 2000 оноос төрийн ажилдаа эргэж орсон. Бизнес хийж байхдаа би бизнесээ л хийж байсан. Улс төрд орж ирээд төрийн ажлаа л хийсэн. Төрийн ажил, бизнесийн ажлыг би хэзээ ч хольж хутгаж байгаагүй. Ийм байж болохгүй гэдэг зарчмыг би барьсаар ирсэн. “Чингис” зочид буудлын хувьд социализмын үеийн сэтгэлгээгээр, ЭЗХТЗ-ийн ор нуудын том том хурал хийж байх зориулалтаар төлөвлөсөн том танхимуудтай, ашигтай талбай багатай, бусад ижил төрлийн буудлаасаа орлогын хувьд ч илүү гарахааргүй барилга байсан. Тухайн үеийн Засгийн газраас гаднын хөрөнгө оруулагч хайсан боловч ашиг багатай болохоор авах газар олдохгүй, 1991-1993 оны хооронд хаягдчихсан байсан юм. Тэгээд үндэсний компаниудын дунд тендер зарласан.

Тендерт манай “Алтай трейдинг” компани оролцож, 65 хувийн гүйцэтгэлтэй, тоногдож хулгайлагдсаар бараг балгас болчихсон барилгыг авсан нь үнэн. Аваад барилгын ажлыг дуусгаж, үйл ажиллагаанд оруулсан нь ч үнэн. Ажилд оруулаад төлбөр татварыг нь улсад бүрэн төлсөн нь ч баримтаар байгаа. Бусад буудлуудын хувьчлалтай харьцуулах юм бол хэдэн арав, зуу дахин өндөр үнээр авсан. Хаягдсан барилгыг аваад дуусгаж, төрд төлөх ёстой төлбөр тооцоог нь бүрэн хийж, олон зуун хүнийг ажлын байраар хангаж байгаа тийм л объект. Хэрвээ зөв ойлгох юм бол хэрэгтэй, шударга зүйл хийгджээ гэдэг нь ойлгогдоно. Хаягдсан барилгын жишээ бий шүү дээ.

Аравдугаар хорооллын спорт комплекс байж л байна. “Чингис” зочид буудлын хувь заяа тийм замаар орохоос бид аварсан. Ер нь бол хийж бүтээсэн зүйлийг дагаж л шүүмжлэл өрнөдөг юм шиг байгаа юм. Юу ч хийхгүй байвал юу ч ярихгүй шүү дээ. Бороогийн ордыг 1960-аад юм байна лээ л дээ. Гэхдээ тэр үед ашиглах нөхцөл нь бүрдээгүй байж. 1990-ээд оны эхээр “Моррисон Кнудсен” хэмээх Америкийн компанид өгсөн. Энэ компани манай IV цахилгаан станцын өргөтгөл энэ тэрийг хийсэн маш компани. Тэд хэсэг хугацааны дараа буюу 1994 онд энэ төсөл одоохондоо эдийн засгийн хувьд үр ашиггүй юм байна гэж үзээд манай Засгийн газарт буцаагаад өгсөн байдаг юм. Яагаад гэвэл 2003 оныг хүртэл алтны үнэ их бага, дэлхийн зах зээл дээр нэг унци нь 250-300 долларын хооронд хэлбэлзэж байж.

2003 оноос хойш нэмэгдсээр одоо 1000 гараад явчихлаа. Нөгөө талаар ордын алтны агууламж харьцангуй бага байсан юм билээ. Нэг тонн хүдэрт 3.0 грамм алт байх тийм агууламж бол бусад ордтой харьцуулахад хэд дахин бага гэсэн үг. Унци нь 320 доллараас доош байх юм бол ашиггүй гэсэн тооцоо тухайн үед гарч байжээ. Улмаар 1996 онд нээлттэй тендер зарлагдаж, үндэсний дөрвөн компани, зарим нэг гаднын компани оролцсоноос манайх буюу “Алтай трейдинг” авсан. Аваад “Алт” хөтөлбөрийн хүрээнд ажил болгох гэхээр алтны үнэ өсөөгүй, ашиг багатай байсан тул гаднын хөрөнгө оруулагчийг татаж оролцуулах хэрэгтэй болсон. Бидэнд үнэнийг хэлэхэд тийм ордыг үйл ажиллагаанд оруулчих хэмжээний хөрөнгө ч байсангүй. Гаднын буюу Канад, Австралийн тэр хөрөнгө оруулагч 80 гаруй сая долларын хөрөнгө оруулсан. Манайх зөвхөн орд газраараа хувь оруулж, яваандаа эзэмших хувь маань 5.0 хувь болсон. 15 жилийн өмнөх бизнесийн орчин, хууль эрх зүйн нөхцөл одоотой харьцуулбал шал өөр. Ердөө тавхан хувьтай учраас “Алтай трейдинг” олборлолт ашиглалтын үйл ажиллагаанд үндсэндээ огт оролцоогүй.

Ногдол ашиг ч хүртээгүй, өнөөх таван хувиа тэдэнд худалдсан. Төлөх ёстой татвар төлбөрөө бүрэн хийсэн. Харин Канадын тэр компани тухайн үеийн “Гадаадын хөрөнгө оруулалтын тухай” хуулийн дагуу хөнгөлөлт эдэлсэн байдаг юм. Тэр хуулиар буюу Тогтвортой байдлын гэрээгээр 2.0 сая доллараас дээш хөрөнгө оруулсан гаднын компани орлогын албан татвараас эхний гурван жилдээ 100 хувь, дараагийн гурван жилдээ 50 хувь чөлөөлөгдөх ёстой байсан юм. “Алтай трейдинг” хувиа зараад, татвараа төлөөд гарсан нь тусдаа асуудал. Гэтэл үүнийг хольж хутгах гээд байдгийн учрыг би олдоггүй юм.

-МАХН гэсэн нэрийг өөрчлөх тухай яриа олон жил дуншсаны эцэст Таны үе дээр хийгдлээ. Ярьсан ч хийхгүй яваад байсан нь тодорхой хэмжээний эрсдэл байна гэж үзсэнийх байх. Та, таны нөхөд эрсдэлээ тооцсон уу, эрсдэлээс болгоомжлоогүй юу?

-Эрсдэлгүй юм гэж амьдралд байхгүй л дээ. Эрсдэлгүй амьдаръя гэвэл юу ч хийхгүй зүгээр сууж бай л гэсэн үг. Гэхдээ эрсдэл хийж байна гээд байгаагаа нураагаад байвал болохгүй. Чиг хандлага зөв гэдгээ мэдрэх, тооцоо судалгаа үндэслэлээ сайтар гаргах учиртай. Бүгдээрээ ярьж буруугүйг тогтоож, олонхийн байр суурийг баримталбал эрсдэл тэгж айгаад байх зүйл биш. Дийлэнх олонхийнхоо санаа бодолд захирагдаж явдаг нь ардчиллын нэгэн үнэ цэнэ. Үзэл бодлын зөрөө байж болно оо. Гэхдээ олонхдоо захирагдах ёстой. Бүр эсрэг тэсрэг санаа бодолтой нь өөрийнхөөрөө амьдарч ч болно. Манай нам нийгмийнхээ ардчилалтай хамт ардчилагдаад, шинэчлэгдээд, түүх уламжлал, ахмад, дунд, залуу үеийнхээ хэлхээ холбоосыг зангидаад явж байгаа улс төрийн хүчин. Шинэчлэгдэж чадаж байгаа нь дотоод ардчилалтай байгаагийн шинж. Ардчилалтай намаас орж гарах, зарим хэсэг нь бүрмөсөн орхиод шинэ нам байгуулах энэ тэр нээлттэй асуудал шүү дээ. Нэг зүйлийг хэлэхэд манай намын гишүүд энэ өөрчлөлтийг бүрэн дүүрэн дэмжиж хүлээж авсан. Манай намын Бага хурал, Удирдах зөвлөлийн гишүүд хөдөө орон нутагт, намын анхан шатны байгууллагууд дээрээ сая очиж ажиллахад энэ байдал тодорхой байна. Намын нэр сольсонтой холбоотойгоор ямар нэгэн эрсдэл гарах, нам 2012 оны сонгуульд хүссэн үр дүндээ хүрэхгүй бол намын даргын хувьд хариуцлагыг хамгийн түрүүнд хүлээнэ гэдгээ би Их хурлын индэр дээрээс гишүүддээ хандаж хэлсэн. Саяхан намын бат илэрхийлэхээ солилоо. Энэ үеэр намын гишүүдийн тоо эрс нэмэгдэж байгаа нь бидний өөрчлөлтийг иргэд дэмжиж байгаагийн нэг илрэл мөн. Цөөн тооны хүн гарч байгааг яриад байгаа хэрнээ орж байгааг нь ярихгүй, анзаарахгүй байна л даа.

-Арав гаруй мянган хүн шинээр элслээ гэж ярьж байсан байх аа?

-Арав биш ээ, хорь гарч байгаа байх. 90 жилийн ойн хоёр гуравхан хоногт л гэхэд 3000 гаруй гишүүд шинээр орсон байна лээ. Тэрний өмнө 14.000 гэсэн тоо байсан.

-Гарсан нь 269 бил үү?

-Албан ёсоор гарсан нь 269. Илүү олон хүн гарсан гэж ярьж байгаа. Тоо баримтад л тулгуурлах хэрэгтэй шүү дээ. Шинээр элсэгчид цаашдаа ч нэмэгдэх хандлагатай байна. Үзэл бодлын зөрүү, хувь хүний элдэв асуудлаас болоод намаас гарсан, түдгэлзсэн хүмүүс буцаж орж ирж байна. АИХ-ын дарга байсан Ж.Гомбожав гуай намдаа эргэж ирлээ. Бавуугийн Лхагвасүрэн гуай надтай уулзаад “Би намдаа эргэж орно оо” гэсэн. Ойрын үед нэлээд хэдэн хүн, тэр дотроо төр нийгмийн томоохон зүтгэлтэн хүмүүс эргэж орохоор саналаа тавиад байгаа.

-Намаас гишүүн нь гарч, өөр нам байгуулж болох байх л даа. Гэтэл тэрийг нь танай намын дарга байсан, энэ намаас дэвшиж Ерөнхий сайд, УИХ-ын дарга, Ерөнхийлөгчийн албан тушаал хашиж байсан хүн толгойлоод, санаачлаад явж байгаад Та хэрхэн хандаж байгаа вэ?

-Шулуухан хэлэхэд ойлгохгүй л байгаа. Ардчилсан нийгэмд өөрийнхөө жам ёсны эрхийг эдлээд гарна аа гээд гарч байгааг нь хүндэтгэх хэрэгтэй ч Н.Энхбаяр дарга гараад явж байгааг ойлгохгүй байгаа. Яагаад ийм ойлгомжгүй алхам хийснийг нь өөрөөс нь асуувал дээр байх.

-Та 2-3 удаа уулзсан гэсэн. Юу ярьж байх юм бэ?

-Та нартай зарим асуудлаар үзэл бодлын зөрөөтэй байна аа л гэж байна лээ.

-Ер нь бол таныг улс төрд хөтөлж оруулж ирсэн хүн Энхбаяр гуай мөн үү?

-Намайг бизнес хийж байгаад шууд улс төр лүү ороод ирсэн юм шиг төсөөлдөг юм шиг байгаа юм. Би сургууль төгсөөд төрийн албанд 6-7 жил ажиллаж байсан тухайгаа дээр хэлсэн. Тэрний дараа бизнесийн салбарт 7-8 жил хүч үзсэн. Тэр үедээ улс төрийн идэвхтэй байр суурин дээр байсан. Дундаж давхарга зонхилсон нийгэм илүү хөгжин дэвших боломжтой, илүү аз жаргалтай нийгэм байдгийг Герман, Швед, Канад, Норвеги гэх мэтийн нийгмийн чиг баримжааг орхигдуулаагүй, төрийн зохицуулалт давамгайлж байгаа улс орнуудын жишээ харуулж байна. Энэ тогтолцоог би зөв гэж боддог. Энэ чиглэлд миний үзэл баримтлал бүрэлдсэн гэж хэлж ч болох юм. Ийм үзэл баримтлал 2000 онд дэд сайд болоод л бий болчихсон юм биш л дээ.

Би 1995-1996 оноос эхлээд улс төрийн үйл ажиллагаанд оролцож ирсэн. Л.Түдэв гуайн охин Дарьбумтай би хамт ажиллаж байлаа. Тэр хүн намайг анх МАХН-ын дэргэдэх залуучуудын байгууллагын үйл ажиллагаанд татан оролцуулж байлаа. Л.Түдэв гуай ч урьж уулзаж байсан. Нэг удаагийн залуучуудын байгууллагын хурал дээр У.Хүрэлсүх даргатай танилцаж байснаа санаж байна. 1996 оны сонгуулийн дараа МАХН-ын талыг баримтлагч компани гэгдэж, бас жаахан нүд үзүүрлэгдэх байдалд хүртэл орж байсан. Намынхаа улс төрийн үйл ажиллагааг дэмжиж, амаргүй бэрхшээлтэй байх үед нь тодорхой хэмжээний дэмжлэг үзүүлж байв. 1997 онд Худалдаа аж үйлдвэрийн танхимын шинэ жилийн арга хэмжээн дээр талийгаач Л.Энэбиш гуайтай нэг ширээн дээр хамт сууж таарлаа. Энэбиш гуай “Тэвдэж явахад тэвнээр тусал гэдэг юм даа, хө. Намыг дэмжээд нэг томоохон хөгжмийн аппарат хэрэгсэл аваад өгчихөөч. Үзэл суртлын, олон нийтийн арга хэмжээ явуулах юмгүй болчихлоо” гэлээ. Тэгэхээр нь нэлээд том, гудамж талбайд арга хэмжээ явуулахад шаардлагатай хөгжмийг 1998 оны зун хандиваар өгөхөд Л.Энэбиш гуай, Ө.Энхтүвшин, С.Баяр, Н.Энхбаяр дарга, талийгаач У.Уламбаяр нар хамт хүлээж авч байсан. Одоо энэ Энхбаярынх гэгдээд байгаа “Зууны мэдээ” сониныг гарч эхлэхэд санхүүгийн дэмжлэг бас үзүүлж байсан. Бас улс төрийн намуудын үйл ажиллагааг идэвхжүүлэх, өөрсдийн дуу хоолойг нэмэрлэх зорилгоор хэсэг залуучууд нийлээд нам бусчуудын хөдөлгөөн байгуулж байлаа. Ц.Мөнх-Оргил гишүүн, Танхимын С.Дэмбэрэл, би гэх мэт хүмүүс тэнд нэгдэж байсан юм. Тэр үед би намд элсээгүй байсан үе. Намын үйл ажиллагааг идэвхтэй дэмждэг энэ нөхдийг татаж, дэмжиж ажиллах нь зүйтэй гэж тухайн үеийн намын удирдлагууд үзээд Н.Энхбаяр, Л.Энэбиш, Ө.Энхтүвшин, С.Баяр дарга нар бүгдээрээ сууж байгаад уулзаж байсан. Үүнд нь би одоо ч талархалтай ханддаг. Ё.Отгонбаяр, Ц.Мөнх-Оргил, би гэх мэт олон залуус орж ирснээр намын үйл ажиллагаанд шинэ өнгө аяс, арга барил бий болгоход тодорхой хувь нэмэр болсон байх гэж боддог. Хэн нэгэн хүн хөтлөөд л, түүнд нь хөтлөгдөөд л явж байсан гэж хэлэхэд хэцүү л дээ. Ерөөсөө энэ нийгмийн харилцаа чинь хүн хоорондын харилцан хүндэтгэл дээр тогтдог гэж би боддог юм шүү дээ.

-Одоогийн намын ерөнхий нарийн бичгийн дарга У.Хүрэлсүх та хоёрын харилцаа ямар байдаг вэ? Хүрэлсүх нь намын даргынхаа үгэнд орохгүй, дураараа аашилдаг, нэг талд нь У.Хүрэлсүх, Шадар сайд М.Энхболд хоёр суучихаад Батболдыгоо буланд шахчихдаг гэсэн яриа гадуур байх юм байна шүү дээ?

-Намын үйл ажиллагаа дүрмийнхээ дагуу л явдаг. Нам дүрмээрээ ажиллах ёстой гэж би үздэг. Намын дарга гаргах шийдвэрээ гаргаж, хийх ёстой ажлаа хийж байгаа. Энд ямар нэг зөрчил, гажуудал огт гараагүй, гарах ч үгүй. Яагаад гэвэл манай нам өөрийн гэсэн түүх уламжлалтай, зарчимтай, манай намын бодлого, боловсон хүчний нэг давуу тал үүндээ байдаг. Хүрэлсүх даргын хувьд энэ шалгуурыг бүрэн дүүрэн хангаж ча даж байгаа, эрч хүч тэй, намын лидер боловсон хүчний нэг. Хувь хүний хувьд зарим үед, тодорхой нөхцөл байдалд байр сууриа шулуухан, хатуухан хэлбэрээр илэрхийлэх үе байдаг л даа. Түүнийг нь дөвийлгөх, хэвлэлийн сенсаац сэдэв болгож хөөсрүүлэх оролдлого байх юм байна шүү дээ. М.Энхболд даргын хувьд нам дээрээ ч, Засгийн газарт ч миний түшиг тулгуур болж, санаа сэтгэлээ бүрэн ойлголцож, бие биенийг дэмжиж, нөхөж ажиллаж байгаа хүн. Ерөөсөө намын удирдлагын хүрээнд ямар нэгэн зөрөөтэй бөгөөд зөрчилтэй асуудал огт байхгүй.

-Таныг нэлээд зөөлөн аядуу байр суурьтай хүн гэсэн дүгнэлт байдаг. Олон нийтийн зүгээс намын дарга, Засгийн газрын тэргүүн хүн хааяа захиргаадчихдаг, зандарчихдаг байх ёстой гэсэн уламжлалын ч юм уу шаардлага тавих нь бий. Нөгөө талаар төрийн байгууллага, өндөр дээд албан тушаалтанд тооцох хариуцлага чанга байх ёстой гэдэг. Энэ талаар та юу хэлэх вэ?

-Би өөр бодолтой байдаг шүү. Дарга байхаар бужигнаад л, гараад явахаар нь нам жим болчихдог, дарга чангахан дуугарахаар яралзтал ажиллаад, дуулгавартай гүйцэтгэгчийн царай гаргаад байх арга хэлбэр буруу гэж боддог. Үүрэг хариуцлагатаа л эзэн бай. Өөрийнхөө хариуцсаныг ямар нэгэн даргын ташуургүйгээр хийж л байх ёстой. Хариуцлага хүлээх, хүлээлгэхийн тухайд асуудлыг арай өөр өнцгөөс харах ёстой. Тогтолцооных нь хувьд янзлах ёстой зүйл бий. Төрийн албанд меритократын буюу карьерийн тогтолцоог оруулах нь зөв гэж би үздэг. Гэнэт нэг нөхөр гарч ирээд яамны газрын дарга болдог, ялсан намын сайдын ойрын хүн албан тушаалын шатаар алгасч харайдаг, эсвэл тодорхой эрх ашгийн төлөөлөл болчихдог энэ гажуудлыг арилгах ёстой. Төрийн албаны шинэчлэл урагшилж байгаа ч гэсэн зөрчил байна аа. Яаманд наад зах нь таван жил ажилласан хүн газрын дарга болох ёстой. Үүнийг нь хуульчилж өгөх хэрэгтэй. Түүнтэйгээ хариуцлагын асуудлыг давхар уяж өгөх нь зөв болно. Карьерийн тогтолцоон дээр байгаа хүнд бүх зүйл тодорхой байна. Анх төрийн албанд орох асуудал нь сонгон шалгаруулалтаар хийгддэг, цаашаа ажилласан жил, туршлага, чадвараараа дүрэм журмынхаа дагуу албан тушаалын шатаар өгсдөг болох нь зүйд нийцнэ. Энд бас л стандарт хэрэгтэй. Төрийн алба, төрийн албаны харилцааг стандартад оруулах ёстой. Гэхдээ тогтолцооны өөрчл өлтийг хүлээгээд суулгүйгээр хариуцлага тооцох, өөрчилж солих асуудал байна аа. Ажил аваад нэг жил гаруй болж байна. Яамд, хөдөө орон нутгаар нэлээд явлаа. Бодлого зорилтоо тодорхойллоо. Түүнийг хэрэгжүүлэх үйл явцад хэн нь яаж хандаж байна, аль нь хариуцлагагүй, чадваргүй байна гэдэг нь ил болж эхэллээ. Гарч байгаа дүгнэлтийг үндэслээд хариуцлага тооцох шаардлага гарч байна. Тэгэхээр ойрын үед хэд хэдэн салбарууд дээр энэ асуудлыг ярина.

-Та санамсаргүй байдлаар Ерөнхий сайд болсон хүн. Өмнөх Ерөнхий сайд биеийн эрүүл мэндийн шалтгаанаар ажлаа өгөх болоод Танд санал тавьснаар шийдэгдсэн. Тэр үед юу бодогдож байв? Нөгөө талаар С.Баяр даргын нөлөөн дор таныг байдаг гэх нь ч бий. Намыг ч, Засгийг ч хэрэг дээрээ С.Баяр л өөрийнхөө гарт барьж байна гэж бичдэг…

-Танай хэвлэлийнхний хардлага л даа. Өмнөх Ерөнхий сайд ажлаа өгөх болохдоо намайг сонгосон нь тохиолдлынх биш болов уу. Би яамны жирийн мэргэжилтнээс хэлтсийн дарга, дэд сайдаас сайд хүртэл алба хашсан, бизнесийн хүрээний туршлагатай, эдийн засгийн гадаад харилцааг хариуцдаг Үйлдвэр худалдааны сайд, гадаад бодлогын асуудал хариуцдаг Гадаад харилцааны яамыг толгойлж, төрийн албыг төвшин төвшинд нь хийсэн, тодорхой хэмжээнд бэлтгэгдсэн хүн болов уу гэж боддог юм. Өөрийгөө магтаж байгаа хэрэг биш шүү. Тэдгээрт хуримтлуулсан туршлага маань төрийн энэ өндөр албан тушаалыг хашихад чухал хөшүүрэг болж байна.

Ерөнхий сайдаар томилогдоод хэлсэн үгэндээ би гол зорилгоо тодорхойлсон. Өгүүлбэр болгонд нь хийх ажлын зорилт тусгагдсан, нэг ёсны миний мөрийн хөтөлбөр юм. Түүнийгээ хэрэгжүүлэхийн төлөө өгүүлбэр өгүүлбэрийн араас хөөцөлдөөд явж байна даа. Гоё сайхан, ерөнхий үг ярьж олонд таалагдахын тулд биш хэрэгтэй, ажил болох үг хэлэхсэн гэж боддог. Товчоор хэлбэл хэлэхийн төлөө хэлэх биш, хийхийн төлөө хэлэх юмсан гэж хичээдэг.

Баяр даргын хувьд бол өөрийнх нь хэлсэн нэг үг бий шүү дээ. “Авч чадсан юм, өгч чад. Байхын тулд байх биш, чадахын тулд бай. Бүү зууралд, цагаа мэдэр. Явахдаа явсан шиг яв” гэсэн байх аа. Хэлсэн үгэндээ байж чаддагаа олон юман дээр харуулсан хүн. Эргэж орооцолдоод л, нөлөөлөө хадгалах гээд ч юм уу, Батболд оо наадах ажил чинь яаж байна, тэрийг нэг бодоорой, энэ хүнийг ингэчихмээр байна гэх мэтээр нэг ч удаа хандаагүй. Анх ажил өгөхдөө би иймэрхүү юм хийх гэж зорьж байсан юм, ийм ажлыг эхлүүлсэн, ингэвэл зүгээр болов уу гэж нэг хэлж байсан. Тэрнээс хойш бид хоёр Ерөнхий сайдын, Намын даргын ажил төрлийн талаар огт яриагүй. Намайг дуудаад “Би өөрийг чинь Ерөнхий сайдад санал болгох гэж байна. Чи чадна аа” гэсэн. Би “За, би хичээе ээ” гэсэн. Тэгээд л хаячихаад яваад өгсөн шүү дээ.

-Хамтарсан Засгийн газар бүрэн эрхийн хугацаагаа дуусгаж чадах уу. Засгийг огцруулах санаархал, сөрөг үзэл бодол Засгийн газар байгуулагдсан өдрөөс хойш л дагасаар өнөөг хүргэлээ. Ер нь хамтарсны оноо, алдаа юундаа байна вэ?

-Ямар ч намын үндсэн зорилго улс орноо хөгжүүлэх, иргэдийнхээ сайн сайхан амьдралын баталгааг бүрд үүлэхэд оршдог. Намууд энэ зорилгоо хэрэгжүүлэхдээ өөр өөр байр сууринаас хандаж сөргөлдөж, үзэлцэх үе байдаг. Сонгуулиар жишээлбэл өөрсдийн үзэл баримтлалаар өрс өлдөх ёстой нь ойлгомжтой. Өрсөлдөөн шударга байх ёстой. Түүний эрх зүйн үндсийг бүрдүүлэх нь чухал. Энэ хүрээнд парламентыг төлөвшүүлэх, сонгуулийн хуулийг боловсронгуй болгох чиглэлд зөвхөн эрх баригч, парламентад суудалтай нам биш нийт намуудын хийх зүйл бий. Өргөн хүрээнд хэлэлц үүлэг, ярилцлага өрнүүлэх шаардлагатай гэж бид үзэж байгаа.

Хамтарснаар алдаж байгаа бол шүүмжлэх, тэр ч байтугай огцруулах асуудал хөндөх нь зөв. Хэрвээ болж бүтэж байгаа бол түүнийг дэмжих, түших ёстой. Зөвхөн сөргөлдөхийн тулд сөргөлдөгч, эвдлэн нураахын тулд огцруулагч байх учиргүй. Түүнчлэн тэврэлдсэнээр бүх юм бас сайхан болчихгүй л дээ. Хамтраад Засгийн эрхээ барьсан, барьдаг жишиг ардчилсан орнуудад зөндөө л байна. Манайд хамтарсан Засгийн газар ажилласнаар олон чухал асуудлыг гацаанаас гаргаж, боломж нөхцөл бүрдүүлснийг надаар хэлүүлэлтгүй бүгд мэдэж байгаа. Засгийн газар улс орны хэмжээний томоохон зорилтууд, дэвш үүлсэн бүтээн байгуулалтын хөтөлбөрүүдээ урагшлуулахын тулд нэгдэж хамтарч түүнийхээ үр дүнг үзэх ёстой. Засгийн газар 2012 оны сонгууль хүртэл хамтарч ажиллах нь зөв гэсэн байр суурийг би хувь хүнийхээ хувьд ч, Засгийн газрын тэргүүний хувьд ч, МАН-ын даргын хувьд ч баримталж байгаа. Амаргүй зүйлүүд нам дотор ч, нам хооронд ч бий. Гэхдээ бид том эрх ашигтаа захирагдаж чадаж байгаа. Энэ байдал цаашид ч үргэлжилнэ гэж бодож байна.

-Гэр бүлийнхээ талаар товч танилцуулахгүй юу? Гэргийг тань монголчууд танина. Бас нэг нөхөр “Morgan Stanley”-д ажилладаг, компанийнхаа эрх ашгийг төлөөлж, аавдаа нөлөөлж магадгүй гэсэн яриа гарснаас бусдыг тэр бүр мэдэхгүй байх.

-Ажил төрөл нь өөдрөг яваа эр хүний ард үнэхээр багана түшиг болсон эмэгтэй хүн байдаг гэдгийг би сайн мэднэ. Амьдралаараа ч үүнийг ойлгож байна. Эвсэг дулаан, өнөр өтгөн, бахархаж болох сайхан гэр бүл надад бий. Гэргий Отгонтуяа маань уг нь эдийн засагч хүн. Бас соёл урлагийн чиглэлээр боловсрол эзэмшсэн. Бизнесийн гэхээсээ илүү нийгэм, соёлын чиглэлд, хүний оюун сэтгэлгээнд гэгээ гэрэл нэмэх гэсэн эрмэлзэл санаачилга гарган ажиллаж байгаа. Урлаг, соёлыг дэмжих “Төгөлдөр” сан байгуулж, нэлээд ажил өрнүүлж, цаг заваа зориулж байгаад олон нийт талархалтай хандаж байх шиг байдаг.

Дэлхийн сонгодог болон үндэсний урлагийн хөгжлийг дэмжихэд голлон анхаардаг. Хүүхдүүдээ хүн болгож төлөвшүүлэх нэргүй хэрнээ нөр их ажлын гол ачааг гэргий маань үүрдэг. Сонирхолтой хэрнээ ээдрээтэй тэр ажил их чухал. Эхнэр маань сүүлийн үед “Өсвөр насны бурхад” гэсэн Америкт бестселлер болсон цуврал сонирхолтой ном, өөр хэд хэдэн бүтээл орчуулж хэвлүүлэх гэж байгаа. Гэр бүлийн үнэт зүйл, хүүхэд-аав ээжийн харилцааг хөндсөн, монгол ээж, аавд хэрэгтэй, их чухал, сонин ном байна лээ. Том хүү АНУ-д сургуулиа дүүргээд нэг жил хэртэй “Morgan Stanley”-д ажилласан нь үнэн. Гэхдээ хэвлэлд гарсан шиг юм болоогүй. Болох ч боломж байхгүй. Дэлхийд нэр хүндтэй том компанид монгол залуу ажиллана гэдэг нэр төрийн хэрэг биз дээ. Би миний хүүг ажилд аваач гэж гуйгаагүй нь ойлгомжтой. Баттүшиг маань боловсрол, мэдлэг, чадвараараа тэндхийн тэр том шалгуурт тэнцээд ажилласанд аавын хувьд баярладаг. Сая Америкийн нэр хүндтэй нэг том сургуулийн мастерт шалгалт өгөөд тэнцэж, сургуульдаа орж байгаа. Хоёр дахь хүү Самади Англид сурдаг. Одоо Парист боловсролын солилцооны хөтөлбөрөөр оччихсон байгаа. Гурван бага нь эндээ, аав ээжтэйгээ ерөнхий боловсролын дунд сургуульд сураад, бужигнаж байна даа.

-Та ярилцлагынхаа төгсгөлд монголчууддаа, манай сонины уншигчдад хандаж товч үг хэлэхгүй юү?

-Бид ихээхэн хариуцлагатай үед ирээд байна. Улс орны хөгжил урагшаа явна аа. Энэ бол ойлгомжтой зүйл. Хүнээс хамаарахгүй юм ч байна, хамаарах нь ч байна. Хүнээс хамаарах тал дээр нь үйл явцыг хурдлуулах, дэм өгөх, хичээн шамдах нь чухал. Хурдлуулах шаардлага байна аа гэдэг нь нийгмийн хүсэмжлэл болоод байна. Шийдвэр гаргах төвшиндөө үүнийг ойлгож, эрмэлзэж зүтгэж байгаа нь сайн хэрэг. Амьдралаа сайжруулж, нөгөө яриад байгаа дундаж давхарга гэдгийг бодитоор бий болгомоор байна. Ядуурал, ажилгүйдэл, авлига гэж ярьсаар, амтай болгоны эх орон, ард түмэндээ жигтэйхэн хайртайгаа харуулахын тулд барьдаг лоозон боллоо шүү дээ. Энэ бүхнийг шийдэх хэрэгтэй. Шийдэхийн тулд ярих биш, хийх хэрэгтэй. Ажил хийх боломж хамтарсан Засгийн үед, өнөөгийн түүхэн нөхцөлд илүү таатай байдлаар тохиож байна. Нөгөө талаар илүү хариуцлагатай байх сорилтын өмнө бид иржээ. Нээлттэй засаглалыг бид хөгж үүлэх ёстой. Шилжилтээс хөгжил дэвшил рүү алхаж орох цаг ирсэн. Эдийн засгаа чанарын өөр төвшин рүү, өрсөлдөх чадвартай байх чанар луу шилжүүлье. Хатуу болон зөөлөн дэд бүтцээ яаж хөгжүүлэх вэ гэдгээ тодорхой болгоё. Асуудлын цөмд хүн байх ёстой. Хүнээ хөгжүүлж чадвал зорилго, үйл ажиллагаа тодорхой болно, зорьсондоо хүрэх зам нээгдэнэ. Тиймээс бүгдээрээ дор бүрнээ хичээе гэж хэлмээр байна даа. Монголынхоо нийт ард түмэнд сайн сайхныг ерөөе.

-Танд баярлалаа. Таны ажилд амжилт хүсье.

"Өнөөдөр"


С.БАТБОЛД: ӨНГӨРСНИЙГ ШҮҮХЭЭ БОЛЬЁ. МӨРӨӨДӨЛ ЯРИХАА ЦЭГЛЭЕ. УРАГШАА Л ХАРЪЯ
Bolod.mn


Сэтгэгдэл (0)


Уншигчдын оруулсан сэтгэгдлийн талаар манай сайт хариуцлага хvлээхгvй болохыг анхаарна уу.
Үгийн санд шүүлтүүр хийсэн болно

   



Б.Мөнгөнзул Ази тивийн аварга шалгаруулах тэмцээнээс мөнгөн медаль хүртлээ
10:04

АНЭУ-ын Аль-Айн хотод болж буй шатрын насанд хүрэгчдийн Ази тивийн аварга шалгаруулах тэмцээнд Монгол Улсын 

Б.Мөнгөнзул Ази тивийн аварга шалгаруулах тэмцээнээс мөнгөн медаль хүртлээ

АНЭУ-ын Аль-Айн хотод болж буй шатрын насанд хүрэгчдийн Ази тивийн аварга шалгаруулах тэмцээнд Монгол Улсын 

»»
Мичиган мужид хүчтэй хуй салхи, мөндөртэй шуурганы аюул тулгарч байна
17:38

2025 оны 5-р сарын 15-ны оройноос эхлэн Мичиган мужид цаг агаар эрс өөрчлөгдөж, хүчтэй хуй салхи, мөндөр, салхи шуургатай нөхцөл байдал үүсэх төлөвтэй байна.

Мичиган мужид хүчтэй хуй салхи, мөндөртэй шуурганы аюул тулгарч байна

2025 оны 5-р сарын 15-ны оройноос эхлэн Мичиган мужид цаг агаар эрс өөрчлөгдөж, хүчтэй хуй салхи, мөндөр, салхи шуургатай нөхцөл байдал үүсэх төлөвтэй байна.

»»
Б.БАТГЭРЭЛ: Б.БААСАНХҮҮ, Г.БОЛОР-ОЧИР НАР ДАШТ-Д ОРОЛЦОХГҮЙ
17:32

Монголын жүдо бөхийн холбооны ерөнхий нарийн бичгийн дарга Б.Батгэрэлээс тодрууллаа.

Б.БАТГЭРЭЛ: Б.БААСАНХҮҮ, Г.БОЛОР-ОЧИР НАР ДАШТ-Д ОРОЛЦОХГҮЙ

Монголын жүдо бөхийн холбооны ерөнхий нарийн бичгийн дарга Б.Батгэрэлээс тодрууллаа.

»»
Ч.ЛОДОЙСАМБУУ: MCS, ЗГ ХООРОНДОО БАЙЛДААГҮЙ. ТОХИРОЛЦОЖ БАЙГАА ЮМ
17:27

УИХ-ын гишүүн Ч.Лодойсамбуугаас тодрууллаа.

Ч.ЛОДОЙСАМБУУ: MCS, ЗГ ХООРОНДОО БАЙЛДААГҮЙ. ТОХИРОЛЦОЖ БАЙГАА ЮМ

УИХ-ын гишүүн Ч.Лодойсамбуугаас тодрууллаа.

»»
ГАДААДЫН 37 ИРГЭНИЙГ АЛБАДАН ГАРГАЛАА
17:22

Өнгөрөгч долоо хоногт зохион байгуулсан хяналт шалгалтын хүрээнд хууль тогтоомж зөрчсөн 7 улсын 37 иргэнийг Монгол Улсаас албадан гаргалаа.

ГАДААДЫН 37 ИРГЭНИЙГ АЛБАДАН ГАРГАЛАА

Өнгөрөгч долоо хоногт зохион байгуулсан хяналт шалгалтын хүрээнд хууль тогтоомж зөрчсөн 7 улсын 37 иргэнийг Монгол Улсаас албадан гаргалаа.

»»
The MongolZ залуу авьяастнуудыг академидаа элсүүлж байна
17:19

Азийн шилдэг CS2 баг болох The MongolZ баг залуу, авьяастай цахим спортын тамирчдыг албан ёсоор өөрсдийн академидээ элсүүлж эхэлжээ. The MongolZ Academy нь ирээдүйн одуудыг бэлтгэх зорилготой бөгөөд залуус үндсэн багийн тоглогчдоос суралцаж, зөвлөгөө авах ховор боломжийн эзэд болно.

The MongolZ залуу авьяастнуудыг академидаа элсүүлж байна

Азийн шилдэг CS2 баг болох The MongolZ баг залуу, авьяастай цахим спортын тамирчдыг албан ёсоор өөрсдийн академидээ элсүүлж эхэлжээ. The MongolZ Academy нь ирээдүйн одуудыг бэлтгэх зорилготой бөгөөд залуус үндсэн багийн тоглогчдоос суралцаж, зөвлөгөө авах ховор боломжийн эзэд болно.

»»
Дуудлага худалдаагаар дараах улсын дугааруудаас авах боломжтой
17:15

Автотээврийн үндэсний төвөөс энэ сарын 19-нд буюу Даваа гаригт автомашины улсын дугаарын дуудлага худалдаа зохион байгуулахаар болсон байна. Дуудлага худалдаанд оролцох иргэд дараах зөвлөмжийн дагуу оролцоно.

Үүнд:

  • Дуудлага худалдаа эхлэхээс 5-10 минутын өмнө auction.transdep.mn системд нэвтэрч бэлэн байдлаа хангасан байх.
  • Өөрийн тоног төхөөрөмжийн цэнэг, интернэт сүлжээ болон бусад найдвартай ажиллагааг хангаж ажиллах.
  • Үнийн санал өгөөд 2 минутын дотор өөр хэн нэгэн үнэ өсгөөгүй тохиолдолд дуудлага худалдаанд ялагч болно.
  • Ялагч болсны дараа 24 цагийн дотор зөрүү төлбөрийг дэнчинг хассан дүнгээр төлж ажлын 5 хоногт багтаан дугаараа өөрийн эзэмшлийн тээврийн хэрэгсэлд зүүсэн байх үүрэгтэй. Мөн төлбөр төлөөгүй болон 5 хоногийн хугацааг хэтрүүлсэн тохиолдолд дэнчинг буцаан олгохгүй юм байна.
  • Тухайн дуудлага худалдаанд ялаагүй тохиолдолд дэнчингийн мөнгө, төлбөр төлсөн данс руу ажлын 7-10 хоногт буцаах ажээ.
Дуудлага худалдаагаар дараах улсын дугааруудаас авах боломжтой

Автотээврийн үндэсний төвөөс энэ сарын 19-нд буюу Даваа гаригт автомашины улсын дугаарын дуудлага худалдаа зохион байгуулахаар болсон байна. Дуудлага худалдаанд оролцох иргэд дараах зөвлөмжийн дагуу оролцоно.

Үүнд:

  • Дуудлага худалдаа эхлэхээс 5-10 минутын өмнө auction.transdep.mn системд нэвтэрч бэлэн байдлаа хангасан байх.
  • Өөрийн тоног төхөөрөмжийн цэнэг, интернэт сүлжээ болон бусад найдвартай ажиллагааг хангаж ажиллах.
  • Үнийн санал өгөөд 2 минутын дотор өөр хэн нэгэн үнэ өсгөөгүй тохиолдолд дуудлага худалдаанд ялагч болно.
  • Ялагч болсны дараа 24 цагийн дотор зөрүү төлбөрийг дэнчинг хассан дүнгээр төлж ажлын 5 хоногт багтаан дугаараа өөрийн эзэмшлийн тээврийн хэрэгсэлд зүүсэн байх үүрэгтэй. Мөн төлбөр төлөөгүй болон 5 хоногийн хугацааг хэтрүүлсэн тохиолдолд дэнчинг буцаан олгохгүй юм байна.
  • Тухайн дуудлага худалдаанд ялаагүй тохиолдолд дэнчингийн мөнгө, төлбөр төлсөн данс руу ажлын 7-10 хоногт буцаах ажээ.
»»
"MrBeast"-ын дархан эрх олны дургүйцлийг төрүүлэв
16:20

Дэлхий дахинд "MrBeast" нэрээрээ танигдсан влоггер Жимми Доналдсон Мексик дахь археологийн дурсгалт газруудаар аялснаар ээлжит шуугианаа тариад байна.

"YouTube"-ийн хаан титмийн эзэн тэрбээр тавдугаар сарын 10-ны өдөр Мексикийн Юкатан хотын археологийн чухал дурсгал болох Чичен Ицагаар аялсан бичлэгээ нийтэлжээ. Тэр дундаа орчин үеийн дэлхийн долоон гайхамшгийн нэг Кукулкан сүм буюу Эль Кастиллогоор аялсан байв. Мөн Кампече муж дахь Калакмул болон Юкатан дахь Баламканчегийн археологийн дурсгалт газруудаар зочилжээ.

Тавдугаар сарын 14-ний Лхагва гаригийн үдээс хойш нийтлэгдсэн бичлэгийг 55 сая гаруй хүн үзжээ.

Дэлхий дахинд "MrBeast" нэрээрээ танигдсан влоггер Жимми Доналдсон Мексик дахь археологийн дурсгалт газруудаар аялснаар ээлжит шуугианаа тариад байна.

"YouTube"-ийн хаан титмийн эзэн тэрбээр тавдугаар сарын 10-ны өдөр Мексикийн Юкатан хотын археологийн чухал дурсгал болох Чичен Ицагаар аялсан бичлэгээ нийтэлжээ. Тэр дундаа орчин үеийн дэлхийн долоон гайхамшгийн нэг Кукулкан сүм буюу Эль Кастиллогоор аялсан байв. Мөн Кампече муж дахь Калакмул болон Юкатан дахь Баламканчегийн археологийн дурсгалт газруудаар зочилжээ.

Тавдугаар сарын 14-ний Лхагва гаригийн үдээс хойш нийтлэгдсэн бичлэгийг 55 сая гаруй хүн үзжээ.

»»
БНСУ-ын хямарсан компанийн өмнөөс Монгол Улс 610 сая төгрөгийн зээлийн хүү төлжээ
16:10

УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар Монгол Улсын хөгжлийн 2026 оны төлөвлөгөө батлах тухай УИХ-ын тогтоолын төслийн нэгдэх хэлэлцүүлгийг хийж буй бөгөөд гишүүд асуулт тавьж, хариулт авч байна. 

БНСУ-ын хямарсан компанийн өмнөөс Монгол Улс 610 сая төгрөгийн зээлийн хүү төлжээ

УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар Монгол Улсын хөгжлийн 2026 оны төлөвлөгөө батлах тухай УИХ-ын тогтоолын төслийн нэгдэх хэлэлцүүлгийг хийж буй бөгөөд гишүүд асуулт тавьж, хариулт авч байна. 

»»
Ли Жэ Мён санал асуулгын дүнгээр тэргүүлсээр байна
16:04

СӨҮЛ, 2025 оны тавдугаар сарын 15 /Yonhap/. Өмнөд Солонгосын ерөнхийлөгчийн сонгуульд Ардчилсан намаас /АН/ 

Ли Жэ Мён санал асуулгын дүнгээр тэргүүлсээр байна

СӨҮЛ, 2025 оны тавдугаар сарын 15 /Yonhap/. Өмнөд Солонгосын ерөнхийлөгчийн сонгуульд Ардчилсан намаас /АН/ 

»»
Шадивлангийн зуслан чиглэлийн авто замаас Дамбадаржаа хүртэлх нэгдүгээр хэсгийн 2.4 км авто замын хөдөлгөөнийг нээлээ
15:38

Энэ онд нийслэлийн хэмжээнд 36 байршилд 74 км авто замыг засаж, шинэчилнэ. Уг ажлын хүрээнд Сүхбаатар дүүргийн 17 дугаар хороо, Шадивлангийн зуслан чиглэлийн авто замаас Дамбадаржаа хүртэлх 5.3 км авто замыг гурав хэсэгчлэн хөдөлгөөнийг хааж, шинэчилж буй. Ийнхүү нэгдүгээр хэсгийн 2.4 км авто замыг шинэчилж, хөдөлгөөнийг нээлээ.

Шадивлангийн зуслан чиглэлийн авто замаас Дамбадаржаа хүртэлх нэгдүгээр хэсгийн 2.4 км авто замын хөдөлгөөнийг нээлээ

Энэ онд нийслэлийн хэмжээнд 36 байршилд 74 км авто замыг засаж, шинэчилнэ. Уг ажлын хүрээнд Сүхбаатар дүүргийн 17 дугаар хороо, Шадивлангийн зуслан чиглэлийн авто замаас Дамбадаржаа хүртэлх 5.3 км авто замыг гурав хэсэгчлэн хөдөлгөөнийг хааж, шинэчилж буй. Ийнхүү нэгдүгээр хэсгийн 2.4 км авто замыг шинэчилж, хөдөлгөөнийг нээлээ.

»»
Морингийн даваанд ахуйн хог хаягдлыг шатааж, эрчим хүч гаргах үйлдвэр байгуулах талаар санал авч байна
14:58

Улаанбаатар хотыг хөгжүүлэх 24 мега төслийн хүрээнд Морингийн даваа болон Цагаан давааны төвлөрсөн хогийн цэгт хог шатааж эрчим хүч үйлдвэрлэх төслийг хэрэгжүүлнэ. Энэ хүрээнд та Морингийн давааны төвлөрсөн хогийн цэгт ахуйн хог хаягдлыг шатааж, эрчим хүч гаргах дэвшилтэт технологи бүхий үйлдвэр байгуулахыг дэмжих эсэх саналаа https://vote.ulaanbaatar.mn/home холбоосоор өгнө үү. Санал асуулга тавдугаар сарын 8-30-ны өдрийг дуустал үргэлжилнэ.

Морингийн даваанд ахуйн хог хаягдлыг шатааж, эрчим хүч гаргах үйлдвэр байгуулах талаар санал авч байна

Улаанбаатар хотыг хөгжүүлэх 24 мега төслийн хүрээнд Морингийн даваа болон Цагаан давааны төвлөрсөн хогийн цэгт хог шатааж эрчим хүч үйлдвэрлэх төслийг хэрэгжүүлнэ. Энэ хүрээнд та Морингийн давааны төвлөрсөн хогийн цэгт ахуйн хог хаягдлыг шатааж, эрчим хүч гаргах дэвшилтэт технологи бүхий үйлдвэр байгуулахыг дэмжих эсэх саналаа https://vote.ulaanbaatar.mn/home холбоосоор өгнө үү. Санал асуулга тавдугаар сарын 8-30-ны өдрийг дуустал үргэлжилнэ.

»»
10 дугаар хорооллын "МТ" ШТС-ын уулзвараас "Төмөр замын дээд сургууль"-ийн уулзвар хүртэлх авто замыг хааж, шинэчилнэ
14:55

Энхтайваны өргөн чөлөөний авто замыг шинэчлэх ажлын хүрээнд БГД-ийн 6, 8, 19 дүгээр хороо, 10 дугаар хорооллын "МТ" ШТС-ын уулзвараас "Төмөр замын дээд сургууль"-ийн уулзвар хүртэлх авто замыг 5 дугаар сарын 17-ны өдрийн 23:00 цагаас 19-ний өдрийн 06:00 цаг хүртэл хааж, шинэчилнэ. Иймд иргэд, жолооч та бүхэн бусад замыг сонгон хөдөлгөөнд оролцоно уу.

10 дугаар хорооллын

Энхтайваны өргөн чөлөөний авто замыг шинэчлэх ажлын хүрээнд БГД-ийн 6, 8, 19 дүгээр хороо, 10 дугаар хорооллын "МТ" ШТС-ын уулзвараас "Төмөр замын дээд сургууль"-ийн уулзвар хүртэлх авто замыг 5 дугаар сарын 17-ны өдрийн 23:00 цагаас 19-ний өдрийн 06:00 цаг хүртэл хааж, шинэчилнэ. Иймд иргэд, жолооч та бүхэн бусад замыг сонгон хөдөлгөөнд оролцоно уу.

»»
Дахин төлөвлөлтийн төсөлд хамрагдсан иргэд, оршин суугчидтай уулзаж, санал солилцож байна
14:53

Нийслэлээс ашиглалтын шаардлага хангахгүй дүгнэлт нь гарсан, оршин суугчдын амьдрах нөхцөл хүнд байгаа байршлуудад дахин төлөвлөлтийн төслийг хэрэгжүүлж буй. Энэ хүрээнд “Улаанбаатар орон сууцжуулалт” ХХК-иас дүүрэг, хороо харгалзахгүйгээр дахин төлөвлөлтийн төсөлд хамрагдсан иргэд, оршин суугчидтай тодорхой хуваарийн дагуу тогтмол уулзалт зохион байгуулж, санал солилцож байгаа юм.

Дахин төлөвлөлтийн төсөлд хамрагдсан иргэд, оршин суугчидтай уулзаж, санал солилцож байна

Нийслэлээс ашиглалтын шаардлага хангахгүй дүгнэлт нь гарсан, оршин суугчдын амьдрах нөхцөл хүнд байгаа байршлуудад дахин төлөвлөлтийн төслийг хэрэгжүүлж буй. Энэ хүрээнд “Улаанбаатар орон сууцжуулалт” ХХК-иас дүүрэг, хороо харгалзахгүйгээр дахин төлөвлөлтийн төсөлд хамрагдсан иргэд, оршин суугчидтай тодорхой хуваарийн дагуу тогтмол уулзалт зохион байгуулж, санал солилцож байгаа юм.

»»
УИХ-ын 26 гишүүн гадаадад явна
12:50

УИХ-ын чуулганы өнөөдрийн хуралдаанд 126 гишүүнээс 66 нь оролцож, 52.4 хувийн ирцтэй байна. Хуралдаанд оролцоогүй гишүүдээс орон нутагт 10 гишүүн буюу

УИХ-ын 26 гишүүн гадаадад явна

УИХ-ын чуулганы өнөөдрийн хуралдаанд 126 гишүүнээс 66 нь оролцож, 52.4 хувийн ирцтэй байна. Хуралдаанд оролцоогүй гишүүдээс орон нутагт 10 гишүүн буюу

»»
Дараах байршлуудад өнөөдрөөс эхлэн 14 хоног халуун ус хязгаарлана
12:21

"Улаанбаатар дулааны сүлжээ" ТӨХК-аас энэ зун дулааны шугам, тоноглолд засвар хийх хуваарийг баталсан. 

Дараах байршлуудад өнөөдрөөс эхлэн 14 хоног халуун ус хязгаарлана

"Улаанбаатар дулааны сүлжээ" ТӨХК-аас энэ зун дулааны шугам, тоноглолд засвар хийх хуваарийг баталсан. 

»»
Гавьяат багш С.Шаарийбууд "Энхийн шагнал" хүртээнэ
10:55

Монгол Улсын Гавьяат багш С.Шаарийбууд "Энхийн шагнал" хүртээхээр болжээ. “Дэлхийн энхийн их наадам” төрийн бус байгууллагаас жил бүр олгодог энэ шагналыг гардуулах ёслол хүндэтгэлийн арга хэмжээ өнөөдөр /2025.15.15/ 16.00 цагт “Чингис хаан” үндэсний музейн танхимд болох гэнэ. Өнгөрсөн 2024 оны “Энхийн шагнал”-ын эзнээр Дорнод аймгийн Баянтүмэн сумын малчин Л.Лхагвасүрэн тодорч байсан юм.

Гавьяат багш С.Шаарийбууд

Монгол Улсын Гавьяат багш С.Шаарийбууд "Энхийн шагнал" хүртээхээр болжээ. “Дэлхийн энхийн их наадам” төрийн бус байгууллагаас жил бүр олгодог энэ шагналыг гардуулах ёслол хүндэтгэлийн арга хэмжээ өнөөдөр /2025.15.15/ 16.00 цагт “Чингис хаан” үндэсний музейн танхимд болох гэнэ. Өнгөрсөн 2024 оны “Энхийн шагнал”-ын эзнээр Дорнод аймгийн Баянтүмэн сумын малчин Л.Лхагвасүрэн тодорч байсан юм.

»»
УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаан эхэллээ
10:40

УИХ-ын чуулганы өнөөдрийн /2025.05.15/ нэгдсэн хуралдаан эхлээд байна.  УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар Засгийн газраас өргөн мэдүүлсэн Монгол Улсын хөгжлийн 2026 оны төлөвлөгөө батлах тухай УИХ-ын тогтоолын төслийн нэгдэх хэлэлцүүлгийг хийнэ. Танилцуулгыг Тэргүүн Шадар сайд Л.Гантөмөр хийж байна.

УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаан эхэллээ

УИХ-ын чуулганы өнөөдрийн /2025.05.15/ нэгдсэн хуралдаан эхлээд байна.  УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар Засгийн газраас өргөн мэдүүлсэн Монгол Улсын хөгжлийн 2026 оны төлөвлөгөө батлах тухай УИХ-ын тогтоолын төслийн нэгдэх хэлэлцүүлгийг хийнэ. Танилцуулгыг Тэргүүн Шадар сайд Л.Гантөмөр хийж байна.

»»
Бага насны хүүхэд нохойд хазуулж, гэмтжээ
10:36

Цагдаагийн байгууллагад энэ оны 05 дугаар сарын 14-ний 01 цаг 40 минутад “Дорнод аймгийн бүсийн оношилгооны эрүүл 

Бага насны хүүхэд нохойд хазуулж, гэмтжээ

Цагдаагийн байгууллагад энэ оны 05 дугаар сарын 14-ний 01 цаг 40 минутад “Дорнод аймгийн бүсийн оношилгооны эрүүл 

»»
120 мянгат, 19 дүгээр хороолол орчимд шөнийн цагаар хэрэглээний хүйтэн ус хязгаарлана
10:16

Ус сувгийн удирдах газраас графикт засварын ажилтай холбоотойгоор тавдугаар сарын 16-ны орой 21:00 цагаас тавдугаар сарын 17-ны үүрийн 04:00 цагийн хооронд Хан-Уул дүүргийн 1, 2, 15, 17, 18 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрийн орон сууц, аж ахуйн нэгжүүдийн хэрэглээний хүйтэн усыг хязгаарлах тул иргэд та бүхэн унд ахуйн усаа нөөцлөхийг мэдэгдэж байна.

120 мянгат, 19 дүгээр хороолол орчимд шөнийн цагаар хэрэглээний хүйтэн ус хязгаарлана

Ус сувгийн удирдах газраас графикт засварын ажилтай холбоотойгоор тавдугаар сарын 16-ны орой 21:00 цагаас тавдугаар сарын 17-ны үүрийн 04:00 цагийн хооронд Хан-Уул дүүргийн 1, 2, 15, 17, 18 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрийн орон сууц, аж ахуйн нэгжүүдийн хэрэглээний хүйтэн усыг хязгаарлах тул иргэд та бүхэн унд ахуйн усаа нөөцлөхийг мэдэгдэж байна.

»»
🇺🇸 АНУ: Цэргийн бааз руу халдлага төлөвлөсөн этгээдийг Мичиган мужид баривчиллаа
10:10

2025 оны 5-р сарын дундуур Холбооны мөрдөх товчоо (FBI)-ны мөрдөгчид Мичиган мужид байрлах АНУ-ын Армийн Үндэсний гвардийн цэргийн бааз руу халдлага зохион байгуулахаар төлөвлөж байсан этгээдийг баривчилсан тухай мэдээлжээ.

🇺🇸 АНУ: Цэргийн бааз руу халдлага төлөвлөсөн этгээдийг Мичиган мужид баривчиллаа

2025 оны 5-р сарын дундуур Холбооны мөрдөх товчоо (FBI)-ны мөрдөгчид Мичиган мужид байрлах АНУ-ын Армийн Үндэсний гвардийн цэргийн бааз руу халдлага зохион байгуулахаар төлөвлөж байсан этгээдийг баривчилсан тухай мэдээлжээ.

»»
Мексик: ТикТок нөлөөлөгч шууд дамжуулалтын үеэр амиа алдав
10:04

2025 оны 5-р сарын 13-ны өдөр Мексикийн Запопан хотод олны танил нөлөөлөгч, 100,000 гаруй дагагчтай ТикТок од Валерия Маркез өөрийн гоо сайхны салоноос шууд дамжуулалт хийж байхдаа хоёр этгээдийн гэнэтийн халдлагад өртөж, буудуулан амиа алдлаа.

Мексик: ТикТок нөлөөлөгч шууд дамжуулалтын үеэр амиа алдав

2025 оны 5-р сарын 13-ны өдөр Мексикийн Запопан хотод олны танил нөлөөлөгч, 100,000 гаруй дагагчтай ТикТок од Валерия Маркез өөрийн гоо сайхны салоноос шууд дамжуулалт хийж байхдаа хоёр этгээдийн гэнэтийн халдлагад өртөж, буудуулан амиа алдлаа.

»»
Католик сүмийн тэргүүнээр Роберт Превост сонго
09:51

Ромын пап Францис дөрөвдүгээр сарын 21-ний өдөр 88 насандаа таалал төгссөн билээ. Түүний залгамжлагчийг сонгох санал хураалт тавдугаар сарын 7-нд эхэлж, улмаар тавдугаар сарын 9-ний өдөр АНУ, Перугийн давхар иргэншилтэй Роберт Превостыг дэлхий дахинаа Ромын пап лам XIV Лео хэмээн тунхагласан. Ромын 267 дахь папаар тодроод буй Роберт Превостыг Ньюс агентлаг энэ удаагийн ХҮМҮҮС буландаа онцолж байна.

Католик сүмийн тэргүүнээр Роберт Превост сонго

Ромын пап Францис дөрөвдүгээр сарын 21-ний өдөр 88 насандаа таалал төгссөн билээ. Түүний залгамжлагчийг сонгох санал хураалт тавдугаар сарын 7-нд эхэлж, улмаар тавдугаар сарын 9-ний өдөр АНУ, Перугийн давхар иргэншилтэй Роберт Превостыг дэлхий дахинаа Ромын пап лам XIV Лео хэмээн тунхагласан. Ромын 267 дахь папаар тодроод буй Роберт Превостыг Ньюс агентлаг энэ удаагийн ХҮМҮҮС буландаа онцолж байна.

»»
"The MongolZ" хэт өндрөөр, "Aurora" үргэлж дутуу үнэлэгддэг гэв
09:43

Казахстан улсад үргэлжилж буй цахим спортын "CS2" төрлийн "PGL Astana 2025" тэмцээний плей-оффд өрсөлдөх багуудын нэрс бүрэн тодорлоо. 16 багтай эхэлсэн тэмцээний дараагийн шатанд найман баг шалгарсан бөгөөд "The MongolZ" баг тэдний нэг.

Казахстан улсад үргэлжилж буй цахим спортын "CS2" төрлийн "PGL Astana 2025" тэмцээний плей-оффд өрсөлдөх багуудын нэрс бүрэн тодорлоо. 16 багтай эхэлсэн тэмцээний дараагийн шатанд найман баг шалгарсан бөгөөд "The MongolZ" баг тэдний нэг.

»»
Ёкозүна Хошорюү С.Бямбасүрэн дараалан ялагдаж, шүүмжлүүлэв
09:31

Мэргэжлийн сүмогийн Нацү башё Токио хотноо эхэлсэн. Өчигдөр/2025.05.14/ башёгийн дөрөв дэх өдрийн барилдаанууд болов. Өнгөрсөн башёг бэртлийн улмаас эрт өндөрлүүлсэн ёкозүна Хошорюү С.Бямбасүрэн энэ удаагийн башёд барилдаж буй. Харамсалтай нь хүлээлтэд хүрсэн барилдааныг үзүүлж чадахгүй л байна. Түүний хувьд өчигдөр Абитай барилдаж, өвдөг шорооджээ. Ингэснээр хоёр даваа, хоёр унаатай болсон аж.

Ёкозүна Хошорюү С.Бямбасүрэн дараалан ялагдаж, шүүмжлүүлэв

Мэргэжлийн сүмогийн Нацү башё Токио хотноо эхэлсэн. Өчигдөр/2025.05.14/ башёгийн дөрөв дэх өдрийн барилдаанууд болов. Өнгөрсөн башёг бэртлийн улмаас эрт өндөрлүүлсэн ёкозүна Хошорюү С.Бямбасүрэн энэ удаагийн башёд барилдаж буй. Харамсалтай нь хүлээлтэд хүрсэн барилдааныг үзүүлж чадахгүй л байна. Түүний хувьд өчигдөр Абитай барилдаж, өвдөг шорооджээ. Ингэснээр хоёр даваа, хоёр унаатай болсон аж.

»»
“Хөрөнгө оруулж шагналаа аваарай” гэх группт нэгдэн ₮69 саяыг шилжүүлж, залилуулжээ
09:16

Энэ сарын 12-ны өдөр Телеграмм олон нийтийн сүлжээний “Орлого ол” гэх группт нэгдэж, бусадтай харилцан 10 

“Хөрөнгө оруулж шагналаа аваарай” гэх группт нэгдэн ₮69 саяыг шилжүүлж, залилуулжээ

Энэ сарын 12-ны өдөр Телеграмм олон нийтийн сүлжээний “Орлого ол” гэх группт нэгдэж, бусадтай харилцан 10 

»»
ТРАМП ЗЭВСЭГ ХУДАЛДААЛНА
17:23

АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Саудын Арабтай түүхэн хэмжээний хөрөнгө оруулалтын хэлэлцээр байгуулжээ. Уг хэлэлцээрт АНУ-д үйлдвэрлэсэн зэвсгийн хамгийн том борлуулалт багтсан гэж мэдээлж байна.

Трамп мягмар гарагт (Саудын Арабын нийслэл) Рияад хотод уг улсын хунтайж Мохаммед бин Салмантай уулзалт хийжээ.

Тэрээр уулзалтын үеэр:

“Манай сөнөөгч онгоцууд, пуужин, Патриот систем зэрэг хамгийн шилдэг тоног төхөөрөмжтэй. Түүнээс гадна та бүхэн маш олон төрлийн бүтээгдэхүүн худалдан авч байгаа, би үүнд талархаж байна” хэмээн онцолсон байна.

ТРАМП ЗЭВСЭГ ХУДАЛДААЛНА

АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Саудын Арабтай түүхэн хэмжээний хөрөнгө оруулалтын хэлэлцээр байгуулжээ. Уг хэлэлцээрт АНУ-д үйлдвэрлэсэн зэвсгийн хамгийн том борлуулалт багтсан гэж мэдээлж байна.

Трамп мягмар гарагт (Саудын Арабын нийслэл) Рияад хотод уг улсын хунтайж Мохаммед бин Салмантай уулзалт хийжээ.

Тэрээр уулзалтын үеэр:

“Манай сөнөөгч онгоцууд, пуужин, Патриот систем зэрэг хамгийн шилдэг тоног төхөөрөмжтэй. Түүнээс гадна та бүхэн маш олон төрлийн бүтээгдэхүүн худалдан авч байгаа, би үүнд талархаж байна” хэмээн онцолсон байна.

»»
ТЕЛЕГРАМААР 69 САЯ ТӨГРӨГӨӨ ЗАЛИЛУУЛЖЭЭ
17:18

Энэ оны 05 дугаар сарын 12-ны өдөр Телеграм олон нийтийн сүлжээний “Орлого ол” гэх группт нэгдэж, бусадтай харилцан 10 удаагийн гүйлгээгээр 40.000.000 төгрөг, “Хөрөнгө оруулж шагналаа аваарай” гэх группт нэгдэж 8 удаагийн гүйлгээгээр 29.000.000 төгрөгөө шилжүүлж залилуулсан үйлдэлд цагдаагийн байгууллагаас шалгалтын ажиллагааг явуулж байна.

ТЕЛЕГРАМААР 69 САЯ ТӨГРӨГӨӨ ЗАЛИЛУУЛЖЭЭ

Энэ оны 05 дугаар сарын 12-ны өдөр Телеграм олон нийтийн сүлжээний “Орлого ол” гэх группт нэгдэж, бусадтай харилцан 10 удаагийн гүйлгээгээр 40.000.000 төгрөг, “Хөрөнгө оруулж шагналаа аваарай” гэх группт нэгдэж 8 удаагийн гүйлгээгээр 29.000.000 төгрөгөө шилжүүлж залилуулсан үйлдэлд цагдаагийн байгууллагаас шалгалтын ажиллагааг явуулж байна.

»»
ЭРХ МЭДЭЛ БА ТАНСАГЛАЛ ДЭЛХИЙД...
17:13

Төрийн өндөр албан тушаалтнуудын гэр бүлийн гишүүдийн тансаг хэрэглээ дэлхий даяар олон нийтийн шүүмжлэл дагуулж, зарим тохиолдолд улс төрийн замналын төгсгөл, хууль эрх зүйн хариуцлагаар үргэлжилдэг. Доорх тохиолдлууд нь “хувийн амьдрал” гэх халхавчийн цаана нийтийн итгэл, төрийн ёс зүйн асуудал хэр гүн гүнзгий байдгийг харуулна.

ЭРХ МЭДЭЛ БА ТАНСАГЛАЛ ДЭЛХИЙД...

Төрийн өндөр албан тушаалтнуудын гэр бүлийн гишүүдийн тансаг хэрэглээ дэлхий даяар олон нийтийн шүүмжлэл дагуулж, зарим тохиолдолд улс төрийн замналын төгсгөл, хууль эрх зүйн хариуцлагаар үргэлжилдэг. Доорх тохиолдлууд нь “хувийн амьдрал” гэх халхавчийн цаана нийтийн итгэл, төрийн ёс зүйн асуудал хэр гүн гүнзгий байдгийг харуулна.

»»
УЛСЫН ДУГААРЫН ДУУДЛАГА ХУДАЛДАА БОЛНО
17:10

Автомашины улсын дугаарын дуудлага худалдаа тавдугаар сарын 16-ны өдөр 10:00, 11:00, 12:00, 15:00, 16:00 цагуудад зохион байгуулагдана. 

Та дараах зөвлөмжийн дагуу дуудлага худалдаанд оролцоно уу.

Үүнд: Дуудлага худалдаа эхлэхээс 5-10 минутын өмнө auction.transdep.mn системд нэвтэрч бэлэн байдлаа хангасан байх.

УЛСЫН ДУГААРЫН ДУУДЛАГА ХУДАЛДАА БОЛНО

Автомашины улсын дугаарын дуудлага худалдаа тавдугаар сарын 16-ны өдөр 10:00, 11:00, 12:00, 15:00, 16:00 цагуудад зохион байгуулагдана. 

Та дараах зөвлөмжийн дагуу дуудлага худалдаанд оролцоно уу.

Үүнд: Дуудлага худалдаа эхлэхээс 5-10 минутын өмнө auction.transdep.mn системд нэвтэрч бэлэн байдлаа хангасан байх.

»»
Пэйтон: 2004 онд Коби асуудалгүй байсан бол бид Буллсын рекордыг эвдэх байсан
17:02

NBA-ийн түүхэнд аварга авах гэж супер багууд бүрэлдсэн ч бүтэлгүйтсэн тохиолдол олон байдаг. Тэдний нэг нь яахын аргагүй 2004 оны Лос Анжелес Лэйкерс. Коби, Шактай гурав дараалан аварга аваад удаагүй байсан тэд дахин аваргын төлөө дайрахаар Карл Малоне, Гэри Пэйтон гэх үеэ өнгөрөөсөн ч мөчөөгөө өгөхөөргүй, туршлагатай оддыг эгнээндээ элсүүлсэн түүхтэй.

Пэйтон: 2004 онд Коби асуудалгүй байсан бол бид Буллсын рекордыг эвдэх байсан

NBA-ийн түүхэнд аварга авах гэж супер багууд бүрэлдсэн ч бүтэлгүйтсэн тохиолдол олон байдаг. Тэдний нэг нь яахын аргагүй 2004 оны Лос Анжелес Лэйкерс. Коби, Шактай гурав дараалан аварга аваад удаагүй байсан тэд дахин аваргын төлөө дайрахаар Карл Малоне, Гэри Пэйтон гэх үеэ өнгөрөөсөн ч мөчөөгөө өгөхөөргүй, туршлагатай оддыг эгнээндээ элсүүлсэн түүхтэй.

»»
Трамп Сирийн ард түмэнд бэлэг барив
16:59

АНУ-ын ерөнхийлөгч Дональд Трамп энэ долоо хоногт Персийн булангийн орнуудад айлчилж байгаа билээ. Түүний эхний зогсоол Саудын Арабын Эр Рияд байлаа. Энэхүү айлчлал нь АНУ-Саудын Арабын харилцааны түүхэнд тэмдэглүүштэй чухал үйл явдал болов. Тодруулбал, хоёр улсын удирдагч нар 600 тэрбум ам.долларын хэд хэдэн гэрээнд гарын үсэг зурав. Үүний дотор 142 тэрбум ам.долларын зэвсгийн гэрээ багтаж байна.

Трамп Сирийн ард түмэнд бэлэг барив

АНУ-ын ерөнхийлөгч Дональд Трамп энэ долоо хоногт Персийн булангийн орнуудад айлчилж байгаа билээ. Түүний эхний зогсоол Саудын Арабын Эр Рияд байлаа. Энэхүү айлчлал нь АНУ-Саудын Арабын харилцааны түүхэнд тэмдэглүүштэй чухал үйл явдал болов. Тодруулбал, хоёр улсын удирдагч нар 600 тэрбум ам.долларын хэд хэдэн гэрээнд гарын үсэг зурав. Үүний дотор 142 тэрбум ам.долларын зэвсгийн гэрээ багтаж байна.

»»
Дэлхийн хамгийн "ядуу" ерөнхийлөгч таалал төгсжээ
16:55

Уругвайн ерөнхийлөгч асан Хосе Мухика буюу олноо "Пепе" нэрээр танигдсан эрхэм 89 насандаа таалал төгслөө. Ахмад партизан тэрээр 2010-2015 онд Уругвайн ерөнхийлөгчөөр ажиллажээ. Даруухан амьдралын хэв маягаас нь улбаалаад түүнийг дэлхийн хамгийн "ядуу" ерөнхийлөгч хэмээн нэрийддэг байв.

 

Дэлхийн хамгийн

Уругвайн ерөнхийлөгч асан Хосе Мухика буюу олноо "Пепе" нэрээр танигдсан эрхэм 89 насандаа таалал төгслөө. Ахмад партизан тэрээр 2010-2015 онд Уругвайн ерөнхийлөгчөөр ажиллажээ. Даруухан амьдралын хэв маягаас нь улбаалаад түүнийг дэлхийн хамгийн "ядуу" ерөнхийлөгч хэмээн нэрийддэг байв.

 

»»
“Улаанбаатар марафон 2025” олон улсын гүйлтийн бүртгэл энэ сарын 20-ны өдөр хүртэл үргэлжилнэ
16:47

Жил бүр уламжлал болгон зохион байгуулдаг “Улаанбаатар марафон” олон улсын гүйлт тавдугаар сарын 24-ний өдөр болно. Гүйлтийн бүртгэл дөрөвдүгээр сарын 1-нээс тавдугаар сарын 20-ны өдөр үргэлжлэх юм. Өнөөдрийн байдлаар нийт 10.000 гаруй иргэн марафонд бүртгүүлснээс 5000 гаруй иргэн эрүүл мэндийн 5 км-ийн гүйлтэд бүртгүүлээд байна.

“Улаанбаатар марафон 2025” олон улсын гүйлтийн бүртгэл энэ сарын 20-ны өдөр хүртэл үргэлжилнэ

Жил бүр уламжлал болгон зохион байгуулдаг “Улаанбаатар марафон” олон улсын гүйлт тавдугаар сарын 24-ний өдөр болно. Гүйлтийн бүртгэл дөрөвдүгээр сарын 1-нээс тавдугаар сарын 20-ны өдөр үргэлжлэх юм. Өнөөдрийн байдлаар нийт 10.000 гаруй иргэн марафонд бүртгүүлснээс 5000 гаруй иргэн эрүүл мэндийн 5 км-ийн гүйлтэд бүртгүүлээд байна.

»»
"Богд уул" сувиллыг хууль бусаар ашиглаж байсныг таслан зогсоож, нийслэл өмчлөлдөө буцаан авав
16:44

Нийслэлийн Өмч хувьчлах комисс өнгөрсөн сарын 15-ны өдөр хуралдаж, НЗД-ын дэргэдэх "Уламжлалт анагаах ухааны Элэг судлалын клиник төв"-ийг  менежментийн гэрээгээр ажиллуулах 73 дугаар тогтоолыг хүчингүй болгосон. Энэ хүрээнд тус төвийн "Богд уул" сувиллыг хууль бусаар ашиглаж байсныг таслан зогсоож,  өнгөрсөн сарын 30-нд нийслэл өмчлөлдөө буцаан авав. 

Нийслэлийн Өмч хувьчлах комисс өнгөрсөн сарын 15-ны өдөр хуралдаж, НЗД-ын дэргэдэх "Уламжлалт анагаах ухааны Элэг судлалын клиник төв"-ийг  менежментийн гэрээгээр ажиллуулах 73 дугаар тогтоолыг хүчингүй болгосон. Энэ хүрээнд тус төвийн "Богд уул" сувиллыг хууль бусаар ашиглаж байсныг таслан зогсоож,  өнгөрсөн сарын 30-нд нийслэл өмчлөлдөө буцаан авав. 

»»
БНСУ-ын хил дээр эрхээ зөрчүүлсэн Монгол иргэд хариуцлага нэхэв
15:21

БНСУ –руу зорчсон хуулийн зөрчилгүй Монгол Улсын иргэдийг хил дээрээс шалтгаан нөхцөлгүй буцаасан бөгөөд энэ үедээ хүний эрхийг зөрчсөн үйлдлүүдийг тухайн улсын төрийн албан хаагч гаргасан тул энэ асуудалд хариуцлага тооцохыг хэсэг иргэд хүсэж, өнөөдөр БНСУ-аас Монгол Улсад суугаа Элчин сайдын яамны гадаа мэдээлэл хийлээ.

БНСУ-ын хил дээр эрхээ зөрчүүлсэн Монгол иргэд хариуцлага нэхэв

БНСУ –руу зорчсон хуулийн зөрчилгүй Монгол Улсын иргэдийг хил дээрээс шалтгаан нөхцөлгүй буцаасан бөгөөд энэ үедээ хүний эрхийг зөрчсөн үйлдлүүдийг тухайн улсын төрийн албан хаагч гаргасан тул энэ асуудалд хариуцлага тооцохыг хэсэг иргэд хүсэж, өнөөдөр БНСУ-аас Монгол Улсад суугаа Элчин сайдын яамны гадаа мэдээлэл хийлээ.

»»
ОБЕГ: Гал түймэр 26.8 хувиар өссөн ч нас барсан хүний тоо буурсан
15:17

УОК-ын Нарийн бичгийн дарга, хурандаа Т.Баярхүү:

-Улсын хэмжээнд өнөөдрийн байдлаар объектын гал түймрийн 2070 тохиолдол бүртгэгдснээс 309 буюу 15 хувийг өнжмөл шар өвсний түймэр эзэлж байна. Объектын гал түймрийн дуудлага, мэдээллийг өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулахад гал түймрийн тоо 26.8 хувиар өссөн бол гал түймэрт өртөж нас барсан хүний тоо 31.2 хувиар буурсан үзүүлэлттэй байна. Өнжмөл шар өвс шатсан дуудлагын 79.3 хувь нь Улаанбаатар хотын нутаг дэвсгэрт бүртгэгдлээ.

ОБЕГ: Гал түймэр 26.8 хувиар өссөн ч нас барсан хүний тоо буурсан

УОК-ын Нарийн бичгийн дарга, хурандаа Т.Баярхүү:

-Улсын хэмжээнд өнөөдрийн байдлаар объектын гал түймрийн 2070 тохиолдол бүртгэгдснээс 309 буюу 15 хувийг өнжмөл шар өвсний түймэр эзэлж байна. Объектын гал түймрийн дуудлага, мэдээллийг өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулахад гал түймрийн тоо 26.8 хувиар өссөн бол гал түймэрт өртөж нас барсан хүний тоо 31.2 хувиар буурсан үзүүлэлттэй байна. Өнжмөл шар өвс шатсан дуудлагын 79.3 хувь нь Улаанбаатар хотын нутаг дэвсгэрт бүртгэгдлээ.

»»
Тахилтын уулзвараас “Найрамдал” зуслан чиглэлийн авто замыг шинэчлэх ажил 60 хувьтай үргэлжилж байна
15:09

Сонгинохайрхан дүүргийн 22, 34 дүгээр хороо, Тахилтын уулзвараас “Найрамдал” зуслан чиглэлийн 16 км урт, хоёр эгнээ бүхий авто замыг өнгөрсөн оны есдүгээр сараас шинэчилж эхэлсэн. Тодруулбал өнгөрсөн онд 4 км авто замыг шинэчилсэн бол энэ онд үлдсэн 12 км авто замыг шинэчлэх ажил үргэлжилж, өнөөдрийн байдлаар 60 хувийн гүйцэтгэлтэй байна. Энэ талаар НЗХГ-ын Зам барилга, инженерийн байгууламжийн хяналтын хэлтсийн ахлах мэргэжилтэн Б.Түшиг-Эрдэнээс тодрууллаа.

Тахилтын уулзвараас “Найрамдал” зуслан чиглэлийн авто замыг шинэчлэх ажил 60 хувьтай үргэлжилж байна

Сонгинохайрхан дүүргийн 22, 34 дүгээр хороо, Тахилтын уулзвараас “Найрамдал” зуслан чиглэлийн 16 км урт, хоёр эгнээ бүхий авто замыг өнгөрсөн оны есдүгээр сараас шинэчилж эхэлсэн. Тодруулбал өнгөрсөн онд 4 км авто замыг шинэчилсэн бол энэ онд үлдсэн 12 км авто замыг шинэчлэх ажил үргэлжилж, өнөөдрийн байдлаар 60 хувийн гүйцэтгэлтэй байна. Энэ талаар НЗХГ-ын Зам барилга, инженерийн байгууламжийн хяналтын хэлтсийн ахлах мэргэжилтэн Б.Түшиг-Эрдэнээс тодрууллаа.

»»
Япон: Хүүхэд төрүүлэхтэй холбоотой зардлыг төр даана
14:51

Японы Эрүүл мэнд, хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яам хүүхэд төрүүлэх зардлыг үнэ төлбөргүй болгох тогтолцоог тусгайлан боловсруулж байна. Жирэмсэн болон хөхүүл эхчүүдийг дэмжих тухай мэргэжилтнүүдийн хэлэлцүүлэг өнөөдөр болно. Энэ үеэр яамнаас өнөөдрийг хүртэлх явцыг танилцуулах юм.

Япон: Хүүхэд төрүүлэхтэй холбоотой зардлыг төр даана

Японы Эрүүл мэнд, хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яам хүүхэд төрүүлэх зардлыг үнэ төлбөргүй болгох тогтолцоог тусгайлан боловсруулж байна. Жирэмсэн болон хөхүүл эхчүүдийг дэмжих тухай мэргэжилтнүүдийн хэлэлцүүлэг өнөөдөр болно. Энэ үеэр яамнаас өнөөдрийг хүртэлх явцыг танилцуулах юм.

»»
Ерөнхий сайд хүүгийнхээ тансаглалд тайлбар хийлгүй бултав
14:42

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнээс өнөөдөр/2025.05.14/ сэтгүүлчид хүүгийнх нь тансаглалын талаар тайлбар авахыг хүссэн ч хариулт өгөлгүй, бие хамгаалагчдаараа халхавчлан бултжээ.

Ерөнхий сайдын хүү О.Тэмүүлэн нь найз охиныхоо төрсөн өдөрт брэндээр бэлэг барьж, данс руу нь 20 сая төгрөг шилжүүлж, нисдэг тэрэг хөлөглөн амралтын газар очсон зэрэг дуулиант асуудал хэдэн өдөр дамнан яригдаж олон нийт гүйцэтгэх засаглалын тэргүүнийг Хөрөнгө орлогоо тайлбарлахыг шаардаж буй. Гэвч Ерөнхий сайд тайлбар хийлгүй гүрийсээр өнөөдрийг хүргэсэн. Иймээс Гашуунсухайт-Ганцмод хил холболтын төмөр замын бүтээн байгуулалтыг сурвалжлахаар очсон сэтгүүлчид Ерөнхий сайдыг дээрх арга хэмжээнд оролцох үеэр нь амдаж, хүүгийнхээ тансаглалд тайлбар хийхийг хүссэн ч үг унагуулж чадсангүй. харин Засгийн газрын хэвлэлийн алба нь Ерөнхий сайдын өмнөөс “Бүтээн байгуулалтын ажилд оролцож байгаа тул Ерөнхий сайд одоо энэ талаар ярих боломжгүй. Цаашаа явах ажилтай” гэж тайлбарласан юм.

 

Ерөнхий сайд хүүгийнхээ тансаглалд тайлбар хийлгүй бултав

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнээс өнөөдөр/2025.05.14/ сэтгүүлчид хүүгийнх нь тансаглалын талаар тайлбар авахыг хүссэн ч хариулт өгөлгүй, бие хамгаалагчдаараа халхавчлан бултжээ.

Ерөнхий сайдын хүү О.Тэмүүлэн нь найз охиныхоо төрсөн өдөрт брэндээр бэлэг барьж, данс руу нь 20 сая төгрөг шилжүүлж, нисдэг тэрэг хөлөглөн амралтын газар очсон зэрэг дуулиант асуудал хэдэн өдөр дамнан яригдаж олон нийт гүйцэтгэх засаглалын тэргүүнийг Хөрөнгө орлогоо тайлбарлахыг шаардаж буй. Гэвч Ерөнхий сайд тайлбар хийлгүй гүрийсээр өнөөдрийг хүргэсэн. Иймээс Гашуунсухайт-Ганцмод хил холболтын төмөр замын бүтээн байгуулалтыг сурвалжлахаар очсон сэтгүүлчид Ерөнхий сайдыг дээрх арга хэмжээнд оролцох үеэр нь амдаж, хүүгийнхээ тансаглалд тайлбар хийхийг хүссэн ч үг унагуулж чадсангүй. харин Засгийн газрын хэвлэлийн алба нь Ерөнхий сайдын өмнөөс “Бүтээн байгуулалтын ажилд оролцож байгаа тул Ерөнхий сайд одоо энэ талаар ярих боломжгүй. Цаашаа явах ажилтай” гэж тайлбарласан юм.

 

»»
Энэ сарын 16, 17, 18-нд Үндэсний номын баяр болно
14:20

Гурван өдөр үргэлжлэх 37 дахь удаагийн “Үндэсний бичиг соёл, номын өдрүүд-2025” буюу номын баярыг тавдугаар сарын 16-18-нд Сүхбаатарын талбайд зохион байгуулах гэж буй. Ард иргэд, хүүхэд, залууст ном унших соёл, дадал хэвшүүлэх, номтой нөхөрлөх эерэг хандлага бий болгох, зохиолч, туурвигч, идэвхтэн бичигчид, ном, хэвлэлийн салбар, нийтийн уншлагыг дэмжин сурталчлах зорилготой энэ жилийн номын баяр нь “Илүү их уншъя” уриатайгаар зохион байгуулж байна. 

Энэ сарын 16, 17, 18-нд Үндэсний номын баяр болно

Гурван өдөр үргэлжлэх 37 дахь удаагийн “Үндэсний бичиг соёл, номын өдрүүд-2025” буюу номын баярыг тавдугаар сарын 16-18-нд Сүхбаатарын талбайд зохион байгуулах гэж буй. Ард иргэд, хүүхэд, залууст ном унших соёл, дадал хэвшүүлэх, номтой нөхөрлөх эерэг хандлага бий болгох, зохиолч, туурвигч, идэвхтэн бичигчид, ном, хэвлэлийн салбар, нийтийн уншлагыг дэмжин сурталчлах зорилготой энэ жилийн номын баяр нь “Илүү их уншъя” уриатайгаар зохион байгуулж байна. 

»»
“Завхан Даян дэвжээ”-ний нээлтэд зориулсан барилдааны бүртгэл эхэллээ
13:31

“Завхан Даян дэвжээ”-ний нээлтэд зориулсан барилдаан Улиастай хотод болно. “Завхан Даян дэвжээ”-ний нээлтэд зориулсан 

“Завхан Даян дэвжээ”-ний нээлтэд зориулсан барилдааны бүртгэл эхэллээ

“Завхан Даян дэвжээ”-ний нээлтэд зориулсан барилдаан Улиастай хотод болно. “Завхан Даян дэвжээ”-ний нээлтэд зориулсан 

»»
БНСУ-ын хил дээр эрхээ зөрчүүлсэн Монгол иргэд хариуцлага нэхэв
12:18

БНСУ –руу зорчсон хуулийн зөрчилгүй Монгол Улсын иргэдийг хил дээрээс шалтгаан нөхцөлгүй буцаасан бөгөөд энэ үедээ хүний эрхийг зөрчсөн үйлдлүүдийг тухайн улсын төрийн албан хаагч гаргасан тул энэ асуудалд хариуцлага тооцохыг хэсэг иргэд хүсэж, өнөөдөр БНСУ-аас Монгол Улсад суугаа Элчин сайдын яамны гадаа мэдээлэл хийлээ.

БНСУ-ын хил дээр эрхээ зөрчүүлсэн Монгол иргэд хариуцлага нэхэв

БНСУ –руу зорчсон хуулийн зөрчилгүй Монгол Улсын иргэдийг хил дээрээс шалтгаан нөхцөлгүй буцаасан бөгөөд энэ үедээ хүний эрхийг зөрчсөн үйлдлүүдийг тухайн улсын төрийн албан хаагч гаргасан тул энэ асуудалд хариуцлага тооцохыг хэсэг иргэд хүсэж, өнөөдөр БНСУ-аас Монгол Улсад суугаа Элчин сайдын яамны гадаа мэдээлэл хийлээ.

»»
Монголын тамирчид Өвөр Байгалийн хязгаарт зохиогдсон гурван тэмцээнд өрсөлдлөө
12:08

Монголын тамирчид ОХУ-д болсон гурван тэмцээнд оролцлоо. Тэмцээн бүгд Өвөр Байгалийн хязгаарт зохиогдсон юм. Тухайлбал, Агийн тойрогт буриад бөхийн Бүх Оросын аварга шалгаруулах “Бөх барилдаан” (2025.05.10) болон ширээний теннисний 25 дахь удаагийн “Кубок дружбы” (2025.04.30) тэмцээн, Чита хотод самбо бөхийн “Таван орны цом” (2025.05.03) тэмцээн зохиогдов. “Таван орны цом” тэмцээн нь анх удаа зохиогдож байгаа юм.

Монголын тамирчид Өвөр Байгалийн хязгаарт зохиогдсон гурван тэмцээнд өрсөлдлөө

Монголын тамирчид ОХУ-д болсон гурван тэмцээнд оролцлоо. Тэмцээн бүгд Өвөр Байгалийн хязгаарт зохиогдсон юм. Тухайлбал, Агийн тойрогт буриад бөхийн Бүх Оросын аварга шалгаруулах “Бөх барилдаан” (2025.05.10) болон ширээний теннисний 25 дахь удаагийн “Кубок дружбы” (2025.04.30) тэмцээн, Чита хотод самбо бөхийн “Таван орны цом” (2025.05.03) тэмцээн зохиогдов. “Таван орны цом” тэмцээн нь анх удаа зохиогдож байгаа юм.

»»
ОБЕГ: Гал түймэр 26.8 хувиар өссөн ч нас барсан хүний тоо буурсан
12:07

УОК-ын Нарийн бичгийн дарга, хурандаа Т.Баярхүү:
-Улсын хэмжээнд өнөөдрийн байдлаар объектын гал түймрийн 2070 тохиолдол бүртгэгдснээс 309 буюу 15 хувийг өнжмөл шар өвсний түймэр эзэлж байна. Объектын гал түймрийн дуудлага, мэдээллийг өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулахад гал түймрийн тоо 26.8 хувиар өссөн бол гал түймэрт өртөж нас барсан хүний тоо 31.2 хувиар буурсан үзүүлэлттэй байна. Өнжмөл шар өвс шатсан дуудлагын 79.3 хувь нь Улаанбаатар хотын нутаг дэвсгэрт бүртгэгдлээ.

ОБЕГ: Гал түймэр 26.8 хувиар өссөн ч нас барсан хүний тоо буурсан

УОК-ын Нарийн бичгийн дарга, хурандаа Т.Баярхүү:
-Улсын хэмжээнд өнөөдрийн байдлаар объектын гал түймрийн 2070 тохиолдол бүртгэгдснээс 309 буюу 15 хувийг өнжмөл шар өвсний түймэр эзэлж байна. Объектын гал түймрийн дуудлага, мэдээллийг өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулахад гал түймрийн тоо 26.8 хувиар өссөн бол гал түймэрт өртөж нас барсан хүний тоо 31.2 хувиар буурсан үзүүлэлттэй байна. Өнжмөл шар өвс шатсан дуудлагын 79.3 хувь нь Улаанбаатар хотын нутаг дэвсгэрт бүртгэгдлээ.

»»
Газрын тосны үнэ буурснаар Саудын Арабын төсвийн алдагдал хоёр дахин нэмэгдэх эрсдэл тулгарлаа
11:58

Саудын Арабын газрын тосны аварга компани болох “Aramco” эдийн засгийн тодорхойгүй байдал газрын тосны үнэ унаж 

Газрын тосны үнэ буурснаар Саудын Арабын төсвийн алдагдал хоёр дахин нэмэгдэх эрсдэл тулгарлаа

Саудын Арабын газрын тосны аварга компани болох “Aramco” эдийн засгийн тодорхойгүй байдал газрын тосны үнэ унаж 

»»
Н.Ганибал: АН шинэчлэгдэх зайлшгүй шаардлага байгаа
11:56

Ардчилсан намын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Ганибалаас намын дүрмийн шинэчлэлийнх нь талаар тодрууллаа.

Н.Ганибал: АН шинэчлэгдэх зайлшгүй шаардлага байгаа

Ардчилсан намын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Ганибалаас намын дүрмийн шинэчлэлийнх нь талаар тодрууллаа.

»»
Үерийн аюулаас сэрэмжтэй байхыг анхааруулж байна
11:23

Хөвсгөлийн уулсаас эхтэй Дэлгэрмөрөн, Бүгсий, Үүр, Хангай нурууны арын Идэр, Хануй, Чулуут, Урдтамир, өврийн Буянт, 

Үерийн аюулаас сэрэмжтэй байхыг анхааруулж байна

Хөвсгөлийн уулсаас эхтэй Дэлгэрмөрөн, Бүгсий, Үүр, Хангай нурууны арын Идэр, Хануй, Чулуут, Урдтамир, өврийн Буянт, 

»»
Улаанбаатарт 19 градус дулаан байна
10:23

Цаг уур орчны шинжилгээний газраас гаргасан өнөөдрийн /2025.05.13/ 20:00 цаг хүртэлх мэдээллийг хүргэж байна.

Улаанбаатарт 19 градус дулаан байна

Цаг уур орчны шинжилгээний газраас гаргасан өнөөдрийн /2025.05.13/ 20:00 цаг хүртэлх мэдээллийг хүргэж байна.

»»
ЦЕГ: Зургаан хүн угаартсан хэргийг мөрдөн шалгаж дуусаагүй
10:10

Нийслэлийн Баянгол дүүргийн 22 дугаар хороонд 2025 оны нэгдүгээр сарын 23-24-нийг шилжих шөнө гэр бүлийн зургаан хүн угаартсаны улмаас нас барсан байж болзошгүй харамсалтай хэрэг гарсан. Олон нийтийн сүлжээнд нас барсан иргэд болон хохирогчдын талаарх хувийн мэдээлэл цацагдсан нь олон нийтийн шүүмжлэлд дагуулж, энэ мэдээллийг цацсан хүнийг олж тогтоон, хуулийн хариуцлага хүлээлгэнэ гэдгийг Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд О.Алтангэрэл мэдээлсэн юм.

ЦЕГ: Зургаан хүн угаартсан хэргийг мөрдөн шалгаж дуусаагүй

Нийслэлийн Баянгол дүүргийн 22 дугаар хороонд 2025 оны нэгдүгээр сарын 23-24-нийг шилжих шөнө гэр бүлийн зургаан хүн угаартсаны улмаас нас барсан байж болзошгүй харамсалтай хэрэг гарсан. Олон нийтийн сүлжээнд нас барсан иргэд болон хохирогчдын талаарх хувийн мэдээлэл цацагдсан нь олон нийтийн шүүмжлэлд дагуулж, энэ мэдээллийг цацсан хүнийг олж тогтоон, хуулийн хариуцлага хүлээлгэнэ гэдгийг Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд О.Алтангэрэл мэдээлсэн юм.

»»
АНУ БНХАУ-д ногдуулах гаалийн нэмэлт татвартаа өөрчлөлт оруулжээ
09:53

5-р сарын 12-нд АНУ-аас гаргасан “Гаалийн харилцан тэгш татварын хувь хэмжээг өөрчлөн тохируулж БНХАУ-тай хийсэн 

АНУ БНХАУ-д ногдуулах гаалийн нэмэлт татвартаа өөрчлөлт оруулжээ

5-р сарын 12-нд АНУ-аас гаргасан “Гаалийн харилцан тэгш татварын хувь хэмжээг өөрчлөн тохируулж БНХАУ-тай хийсэн 

»»
Мичиган мужид хүчтэй хуй салхи, мөндөртэй шуурганы аюул тулгарч байна
17:38

2025 оны 5-р сарын 15-ны оройноос эхлэн Мичиган мужид цаг агаар эрс өөрчлөгдөж, хүчтэй хуй салхи, мөндөр, салхи шуургатай нөхцөл байдал үүсэх төлөвтэй байна.

Мичиган мужид хүчтэй хуй салхи, мөндөртэй шуурганы аюул тулгарч байна

2025 оны 5-р сарын 15-ны оройноос эхлэн Мичиган мужид цаг агаар эрс өөрчлөгдөж, хүчтэй хуй салхи, мөндөр, салхи шуургатай нөхцөл байдал үүсэх төлөвтэй байна.

»»
"MrBeast"-ын дархан эрх олны дургүйцлийг төрүүлэв
16:20

Дэлхий дахинд "MrBeast" нэрээрээ танигдсан влоггер Жимми Доналдсон Мексик дахь археологийн дурсгалт газруудаар аялснаар ээлжит шуугианаа тариад байна.

"YouTube"-ийн хаан титмийн эзэн тэрбээр тавдугаар сарын 10-ны өдөр Мексикийн Юкатан хотын археологийн чухал дурсгал болох Чичен Ицагаар аялсан бичлэгээ нийтэлжээ. Тэр дундаа орчин үеийн дэлхийн долоон гайхамшгийн нэг Кукулкан сүм буюу Эль Кастиллогоор аялсан байв. Мөн Кампече муж дахь Калакмул болон Юкатан дахь Баламканчегийн археологийн дурсгалт газруудаар зочилжээ.

Тавдугаар сарын 14-ний Лхагва гаригийн үдээс хойш нийтлэгдсэн бичлэгийг 55 сая гаруй хүн үзжээ.

Дэлхий дахинд "MrBeast" нэрээрээ танигдсан влоггер Жимми Доналдсон Мексик дахь археологийн дурсгалт газруудаар аялснаар ээлжит шуугианаа тариад байна.

"YouTube"-ийн хаан титмийн эзэн тэрбээр тавдугаар сарын 10-ны өдөр Мексикийн Юкатан хотын археологийн чухал дурсгал болох Чичен Ицагаар аялсан бичлэгээ нийтэлжээ. Тэр дундаа орчин үеийн дэлхийн долоон гайхамшгийн нэг Кукулкан сүм буюу Эль Кастиллогоор аялсан байв. Мөн Кампече муж дахь Калакмул болон Юкатан дахь Баламканчегийн археологийн дурсгалт газруудаар зочилжээ.

Тавдугаар сарын 14-ний Лхагва гаригийн үдээс хойш нийтлэгдсэн бичлэгийг 55 сая гаруй хүн үзжээ.

»»
Ли Жэ Мён санал асуулгын дүнгээр тэргүүлсээр байна
16:04

СӨҮЛ, 2025 оны тавдугаар сарын 15 /Yonhap/. Өмнөд Солонгосын ерөнхийлөгчийн сонгуульд Ардчилсан намаас /АН/ 

Ли Жэ Мён санал асуулгын дүнгээр тэргүүлсээр байна

СӨҮЛ, 2025 оны тавдугаар сарын 15 /Yonhap/. Өмнөд Солонгосын ерөнхийлөгчийн сонгуульд Ардчилсан намаас /АН/ 

»»
Католик сүмийн тэргүүнээр Роберт Превост сонго
09:51

Ромын пап Францис дөрөвдүгээр сарын 21-ний өдөр 88 насандаа таалал төгссөн билээ. Түүний залгамжлагчийг сонгох санал хураалт тавдугаар сарын 7-нд эхэлж, улмаар тавдугаар сарын 9-ний өдөр АНУ, Перугийн давхар иргэншилтэй Роберт Превостыг дэлхий дахинаа Ромын пап лам XIV Лео хэмээн тунхагласан. Ромын 267 дахь папаар тодроод буй Роберт Превостыг Ньюс агентлаг энэ удаагийн ХҮМҮҮС буландаа онцолж байна.

Католик сүмийн тэргүүнээр Роберт Превост сонго

Ромын пап Францис дөрөвдүгээр сарын 21-ний өдөр 88 насандаа таалал төгссөн билээ. Түүний залгамжлагчийг сонгох санал хураалт тавдугаар сарын 7-нд эхэлж, улмаар тавдугаар сарын 9-ний өдөр АНУ, Перугийн давхар иргэншилтэй Роберт Превостыг дэлхий дахинаа Ромын пап лам XIV Лео хэмээн тунхагласан. Ромын 267 дахь папаар тодроод буй Роберт Превостыг Ньюс агентлаг энэ удаагийн ХҮМҮҮС буландаа онцолж байна.

»»
ТРАМП ЗЭВСЭГ ХУДАЛДААЛНА
17:23

АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Саудын Арабтай түүхэн хэмжээний хөрөнгө оруулалтын хэлэлцээр байгуулжээ. Уг хэлэлцээрт АНУ-д үйлдвэрлэсэн зэвсгийн хамгийн том борлуулалт багтсан гэж мэдээлж байна.

Трамп мягмар гарагт (Саудын Арабын нийслэл) Рияад хотод уг улсын хунтайж Мохаммед бин Салмантай уулзалт хийжээ.

Тэрээр уулзалтын үеэр:

“Манай сөнөөгч онгоцууд, пуужин, Патриот систем зэрэг хамгийн шилдэг тоног төхөөрөмжтэй. Түүнээс гадна та бүхэн маш олон төрлийн бүтээгдэхүүн худалдан авч байгаа, би үүнд талархаж байна” хэмээн онцолсон байна.

ТРАМП ЗЭВСЭГ ХУДАЛДААЛНА

АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Саудын Арабтай түүхэн хэмжээний хөрөнгө оруулалтын хэлэлцээр байгуулжээ. Уг хэлэлцээрт АНУ-д үйлдвэрлэсэн зэвсгийн хамгийн том борлуулалт багтсан гэж мэдээлж байна.

Трамп мягмар гарагт (Саудын Арабын нийслэл) Рияад хотод уг улсын хунтайж Мохаммед бин Салмантай уулзалт хийжээ.

Тэрээр уулзалтын үеэр:

“Манай сөнөөгч онгоцууд, пуужин, Патриот систем зэрэг хамгийн шилдэг тоног төхөөрөмжтэй. Түүнээс гадна та бүхэн маш олон төрлийн бүтээгдэхүүн худалдан авч байгаа, би үүнд талархаж байна” хэмээн онцолсон байна.

»»
ЭРХ МЭДЭЛ БА ТАНСАГЛАЛ ДЭЛХИЙД...
17:13

Төрийн өндөр албан тушаалтнуудын гэр бүлийн гишүүдийн тансаг хэрэглээ дэлхий даяар олон нийтийн шүүмжлэл дагуулж, зарим тохиолдолд улс төрийн замналын төгсгөл, хууль эрх зүйн хариуцлагаар үргэлжилдэг. Доорх тохиолдлууд нь “хувийн амьдрал” гэх халхавчийн цаана нийтийн итгэл, төрийн ёс зүйн асуудал хэр гүн гүнзгий байдгийг харуулна.

ЭРХ МЭДЭЛ БА ТАНСАГЛАЛ ДЭЛХИЙД...

Төрийн өндөр албан тушаалтнуудын гэр бүлийн гишүүдийн тансаг хэрэглээ дэлхий даяар олон нийтийн шүүмжлэл дагуулж, зарим тохиолдолд улс төрийн замналын төгсгөл, хууль эрх зүйн хариуцлагаар үргэлжилдэг. Доорх тохиолдлууд нь “хувийн амьдрал” гэх халхавчийн цаана нийтийн итгэл, төрийн ёс зүйн асуудал хэр гүн гүнзгий байдгийг харуулна.

»»
Пэйтон: 2004 онд Коби асуудалгүй байсан бол бид Буллсын рекордыг эвдэх байсан
17:02

NBA-ийн түүхэнд аварга авах гэж супер багууд бүрэлдсэн ч бүтэлгүйтсэн тохиолдол олон байдаг. Тэдний нэг нь яахын аргагүй 2004 оны Лос Анжелес Лэйкерс. Коби, Шактай гурав дараалан аварга аваад удаагүй байсан тэд дахин аваргын төлөө дайрахаар Карл Малоне, Гэри Пэйтон гэх үеэ өнгөрөөсөн ч мөчөөгөө өгөхөөргүй, туршлагатай оддыг эгнээндээ элсүүлсэн түүхтэй.

Пэйтон: 2004 онд Коби асуудалгүй байсан бол бид Буллсын рекордыг эвдэх байсан

NBA-ийн түүхэнд аварга авах гэж супер багууд бүрэлдсэн ч бүтэлгүйтсэн тохиолдол олон байдаг. Тэдний нэг нь яахын аргагүй 2004 оны Лос Анжелес Лэйкерс. Коби, Шактай гурав дараалан аварга аваад удаагүй байсан тэд дахин аваргын төлөө дайрахаар Карл Малоне, Гэри Пэйтон гэх үеэ өнгөрөөсөн ч мөчөөгөө өгөхөөргүй, туршлагатай оддыг эгнээндээ элсүүлсэн түүхтэй.

»»
Дэлхийн хамгийн "ядуу" ерөнхийлөгч таалал төгсжээ
16:55

Уругвайн ерөнхийлөгч асан Хосе Мухика буюу олноо "Пепе" нэрээр танигдсан эрхэм 89 насандаа таалал төгслөө. Ахмад партизан тэрээр 2010-2015 онд Уругвайн ерөнхийлөгчөөр ажиллажээ. Даруухан амьдралын хэв маягаас нь улбаалаад түүнийг дэлхийн хамгийн "ядуу" ерөнхийлөгч хэмээн нэрийддэг байв.

 

Дэлхийн хамгийн

Уругвайн ерөнхийлөгч асан Хосе Мухика буюу олноо "Пепе" нэрээр танигдсан эрхэм 89 насандаа таалал төгслөө. Ахмад партизан тэрээр 2010-2015 онд Уругвайн ерөнхийлөгчөөр ажиллажээ. Даруухан амьдралын хэв маягаас нь улбаалаад түүнийг дэлхийн хамгийн "ядуу" ерөнхийлөгч хэмээн нэрийддэг байв.

 

»»
БНСУ-ын хил дээр эрхээ зөрчүүлсэн Монгол иргэд хариуцлага нэхэв
15:21

БНСУ –руу зорчсон хуулийн зөрчилгүй Монгол Улсын иргэдийг хил дээрээс шалтгаан нөхцөлгүй буцаасан бөгөөд энэ үедээ хүний эрхийг зөрчсөн үйлдлүүдийг тухайн улсын төрийн албан хаагч гаргасан тул энэ асуудалд хариуцлага тооцохыг хэсэг иргэд хүсэж, өнөөдөр БНСУ-аас Монгол Улсад суугаа Элчин сайдын яамны гадаа мэдээлэл хийлээ.

БНСУ-ын хил дээр эрхээ зөрчүүлсэн Монгол иргэд хариуцлага нэхэв

БНСУ –руу зорчсон хуулийн зөрчилгүй Монгол Улсын иргэдийг хил дээрээс шалтгаан нөхцөлгүй буцаасан бөгөөд энэ үедээ хүний эрхийг зөрчсөн үйлдлүүдийг тухайн улсын төрийн албан хаагч гаргасан тул энэ асуудалд хариуцлага тооцохыг хэсэг иргэд хүсэж, өнөөдөр БНСУ-аас Монгол Улсад суугаа Элчин сайдын яамны гадаа мэдээлэл хийлээ.

»»
Япон: Хүүхэд төрүүлэхтэй холбоотой зардлыг төр даана
14:51

Японы Эрүүл мэнд, хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яам хүүхэд төрүүлэх зардлыг үнэ төлбөргүй болгох тогтолцоог тусгайлан боловсруулж байна. Жирэмсэн болон хөхүүл эхчүүдийг дэмжих тухай мэргэжилтнүүдийн хэлэлцүүлэг өнөөдөр болно. Энэ үеэр яамнаас өнөөдрийг хүртэлх явцыг танилцуулах юм.

Япон: Хүүхэд төрүүлэхтэй холбоотой зардлыг төр даана

Японы Эрүүл мэнд, хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яам хүүхэд төрүүлэх зардлыг үнэ төлбөргүй болгох тогтолцоог тусгайлан боловсруулж байна. Жирэмсэн болон хөхүүл эхчүүдийг дэмжих тухай мэргэжилтнүүдийн хэлэлцүүлэг өнөөдөр болно. Энэ үеэр яамнаас өнөөдрийг хүртэлх явцыг танилцуулах юм.

»»
Диддигийн экс найз охин гэрчийн мэдүүлэг өглөө
11:47

Шон Кумбс буюу Диддигийн экс найз охин Касандра Вентура түүний шүүх хурал дээр гэрчийн мэдүүлэг өгсөн байна. Вентура хэлэхдээ Кумбс мансууруулах бодис агуулсан секс үдэшлэгүүд зохион байгуулж, хүчээр оролцохыг өөрт нь тулгадаг байсан гэжээ.

Диддигийн экс найз охин гэрчийн мэдүүлэг өглөө

Шон Кумбс буюу Диддигийн экс найз охин Касандра Вентура түүний шүүх хурал дээр гэрчийн мэдүүлэг өгсөн байна. Вентура хэлэхдээ Кумбс мансууруулах бодис агуулсан секс үдэшлэгүүд зохион байгуулж, хүчээр оролцохыг өөрт нь тулгадаг байсан гэжээ.

»»
“Агаарын ордон” асуудал дагуулж байна
11:07

АНУ-ын ерөнхийлөгч Д.Трамп ирэх долоо хоногт Катарт айлчилна. Энэ нь түүний хоёр дахь бүрэн эрхийн хугацаа эхэлснээс 

“Агаарын ордон” асуудал дагуулж байна

АНУ-ын ерөнхийлөгч Д.Трамп ирэх долоо хоногт Катарт айлчилна. Энэ нь түүний хоёр дахь бүрэн эрхийн хугацаа эхэлснээс 

»»
Зеленский: Путинг ирвэл Турк руу явна
10:05

Украины Ерөнхийлөгч Владимир Зеленский мягмар гарагт /2025.05.13/ хэлэхдээ  ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин ирсэн тохиолдолд л Туркт болж магадгүй уулзалтад оролцоно гэжээ. Тэр Путинийг өөртэй нь нүүр нүүрээ харж ярилцахаас айж байгаа гэж хэлсэн байна.

Зеленский: Путинг ирвэл Турк руу явна

Украины Ерөнхийлөгч Владимир Зеленский мягмар гарагт /2025.05.13/ хэлэхдээ  ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин ирсэн тохиолдолд л Туркт болж магадгүй уулзалтад оролцоно гэжээ. Тэр Путинийг өөртэй нь нүүр нүүрээ харж ярилцахаас айж байгаа гэж хэлсэн байна.

»»
Путин төсөөлж байснаас хурдан хугацаанд барууны орнууд руу довтолж магадгүй гэв
15:45

ОХУ барууны орнуудын бэлтгэлгүй байдлыг далимдуулан 2-3 жилийн дараа цэргийн дайралт хийж магадгүй гэж 

Путин төсөөлж байснаас хурдан хугацаанд барууны орнууд руу довтолж магадгүй гэв

ОХУ барууны орнуудын бэлтгэлгүй байдлыг далимдуулан 2-3 жилийн дараа цэргийн дайралт хийж магадгүй гэж 

»»
Иран Путиныг хүлээж авахаар бэлтгэж байна
14:47

Иран улс Кремлийн тэргүүн Владимир Путиныг хүлээж авахаар бэлтгэж байгааг Тегераны засгийн газрын хэвлэлийн төлөөлөгч Фатеме Мохажерани хэллээ. Тэрбээр "Путины Тегеран дахь айлчлалын бэлтгэл ажил яг одоо үргэлжилж байна" гэжээ. Гэхдээ Кремлийн зүгээс айлчлалын талаар албан ёсны мэдээлэл өгөөгүй байна.

 

Иран Путиныг хүлээж авахаар бэлтгэж байна

Иран улс Кремлийн тэргүүн Владимир Путиныг хүлээж авахаар бэлтгэж байгааг Тегераны засгийн газрын хэвлэлийн төлөөлөгч Фатеме Мохажерани хэллээ. Тэрбээр "Путины Тегеран дахь айлчлалын бэлтгэл ажил яг одоо үргэлжилж байна" гэжээ. Гэхдээ Кремлийн зүгээс айлчлалын талаар албан ёсны мэдээлэл өгөөгүй байна.

 

»»
Турк дэх уулзалтад Трамп нэгдэж магадгүй
14:28

Орос, Украины ерөнхийлөгч нар энэ Пүрэв гаригт гал зогсоох асуудлаар Туркт уулзах төлөвтэй байна. Тэгвэл Украин дахь дайныг зогсооно гэсэн амлалт өгсөн хүний хувьд АНУ-ын ерөнхийлөгч Дональд Трамп энэ уулзалтад нэгдэж магадгүй аж.

 

Турк дэх уулзалтад Трамп нэгдэж магадгүй

Орос, Украины ерөнхийлөгч нар энэ Пүрэв гаригт гал зогсоох асуудлаар Туркт уулзах төлөвтэй байна. Тэгвэл Украин дахь дайныг зогсооно гэсэн амлалт өгсөн хүний хувьд АНУ-ын ерөнхийлөгч Дональд Трамп энэ уулзалтад нэгдэж магадгүй аж.

 

»»
Чилийн өмнөд хэсэгт 7.4 магнитудын газар хөдлөлт болж, цунамигийн аюул зарлагдав
10:46

2025 оны тавдугаар сарын 2-нд Чилийн өмнөд хэсэгт орших Дрейкийн хоолойд 7.4 магнитудын хүчтэй газар хөдлөлт болж, бүс нутгийн оршин суугчдад ноцтой аюул учрууллаа. Энэ газар хөдлөлт нь 1949 оноос хойших хамгийн хүчтэй нь бөгөөд Аргентин, Чилийн өмнөд бүс нутгуудад нөлөөлсөн юм.

Чилийн өмнөд хэсэгт 7.4 магнитудын газар хөдлөлт болж, цунамигийн аюул зарлагдав

2025 оны тавдугаар сарын 2-нд Чилийн өмнөд хэсэгт орших Дрейкийн хоолойд 7.4 магнитудын хүчтэй газар хөдлөлт болж, бүс нутгийн оршин суугчдад ноцтой аюул учрууллаа. Энэ газар хөдлөлт нь 1949 оноос хойших хамгийн хүчтэй нь бөгөөд Аргентин, Чилийн өмнөд бүс нутгуудад нөлөөлсөн юм.

»»
Европын сэтгэл түгшээсэн ухралт
10:09

Дэлхийн хамгийн аюултай, хэнийг ч ялгадаггүй зэвсгүүдийн нэг бол мина. Гэсэн хэдий ч Оросын өсөн нэмэгдэж буй заналхийллээс улбаатайгаар Европын таван улс мина ашиглах тухай олон улсын гэрээнээс нүүр буруулав. Тодруулбал, Оростой хиллэдэг Финланд, Польш, Латви, Эстони, Литва улсууд явган хүний эсрэг мина ашиглахыг хориглосон Оттавагийн гэрээнээс гарахаар болжээ.

 

Европын сэтгэл түгшээсэн ухралт

Дэлхийн хамгийн аюултай, хэнийг ч ялгадаггүй зэвсгүүдийн нэг бол мина. Гэсэн хэдий ч Оросын өсөн нэмэгдэж буй заналхийллээс улбаатайгаар Европын таван улс мина ашиглах тухай олон улсын гэрээнээс нүүр буруулав. Тодруулбал, Оростой хиллэдэг Финланд, Польш, Латви, Эстони, Литва улсууд явган хүний эсрэг мина ашиглахыг хориглосон Оттавагийн гэрээнээс гарахаар болжээ.

 

»»
Трамп: Катар үнэгүй онгоц бэлэглэж байхад татгалзвал би тэнэг хүн болох байх
09:29

АНУ-ын ерөнхийлөгч Дональд Трамп Катар улсаас бэлэглэж буй тансаг зэрэглэлийн онгоцыг хүлээж авахгүй байх нь тэнэг үйлдэл гэв.

Трамп: Катар үнэгүй онгоц бэлэглэж байхад татгалзвал би тэнэг хүн болох байх

АНУ-ын ерөнхийлөгч Дональд Трамп Катар улсаас бэлэглэж буй тансаг зэрэглэлийн онгоцыг хүлээж авахгүй байх нь тэнэг үйлдэл гэв.

»»
Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг
14:42

Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг

Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг

Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг

»»
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл Улаанбаатар хотын түгжрэлийг бууруулах бодлоготой уялдуулж шийдвэрлэнэ
18:07

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл 

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл Улаанбаатар хотын түгжрэлийг бууруулах бодлоготой уялдуулж шийдвэрлэнэ

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл 

»»
ХЗДХ-ийн сайд О.Алтангэрэл: Ухаа Худагийн ордын төрийн эзэмшлийн хувь хэмжээг тогтоох тогтоолын төслийг УИХ-д өргөн мэдүүлнэ
12:07

Монгол Улсын Засгийн газраас стратегийн ач холбогдол бүхий ашигт малтмалын орд гэж УИХ-аас тогтоосон Ухаа Худагийн 

ХЗДХ-ийн сайд О.Алтангэрэл: Ухаа Худагийн ордын төрийн эзэмшлийн хувь хэмжээг тогтоох тогтоолын төслийг УИХ-д өргөн мэдүүлнэ

Монгол Улсын Засгийн газраас стратегийн ач холбогдол бүхий ашигт малтмалын орд гэж УИХ-аас тогтоосон Ухаа Худагийн 

»»
Батзандан яаж ажиллах ёстойг Учрал санууллаа
14:24
Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн
18:27

Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн. Харин энэ талаар Сангийн сайд

Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн

Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн. Харин энэ талаар Сангийн сайд

»»
Сар шинийн амралтыг 7-10 хоног болгож сунгахыг та дэмжих үү?
21:13
Б.Жаргалсайхан: Монголчууд юм үзээгүй зангаасаа болж дээр доороо хэрэлдэж алалцдаг учраас улс хөгжихгүй байна
11:50
ВИДЕО: БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёол баривчлагдахаасаа өмнө богино хэмжээний ганцаарчилсан мэдэгдэл хийжээ
17:15

Онц байдал тогтоосонтой нь холбогдуулан БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёолийг баривчлах тушаал гаргаж өнөөдөр өглөө 

ВИДЕО: БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёол баривчлагдахаасаа өмнө богино хэмжээний ганцаарчилсан мэдэгдэл хийжээ

Онц байдал тогтоосонтой нь холбогдуулан БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёолийг баривчлах тушаал гаргаж өнөөдөр өглөө 

»»
Хамтарсан Засгийн газрын 2024-2028 онд хэрэгжүүлэх 14 мега төслийг танилцуулж байна - Төсөл-8 Гангийн үйлдвэр
11:33
150 мВт хүчин чадалтай станц эрчим хүчээ нийлүүлж эхэллээ
18:43
СТАНДАРТ бидний амьд явах баталгаа
18:22
Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа
13:48

Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа. Хамтдаа зүтгэж, эрчээ алдсан ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ салбарыг сэргээцгээе!

#GoMongolia

Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа

Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа. Хамтдаа зүтгэж, эрчээ алдсан ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ салбарыг сэргээцгээе!

#GoMongolia

»»
Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 1500 айлтай гэрээ хийгээд байна
10:57

Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 

Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 1500 айлтай гэрээ хийгээд байна

Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 

»»
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Улаанбаатар хотын бүтээн байгуулалтын талаар сэтгүүлчдийн асуултад хариуллаа
17:57

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Хамтарсан Засгийн газар Бүсчилсэн хөгжлийн бодлого бүхий үйл ажиллагааны хөтөлбөр хэрэгжүүлнэ. 

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Улаанбаатар хотын бүтээн байгуулалтын талаар сэтгүүлчдийн асуултад хариуллаа

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Хамтарсан Засгийн газар Бүсчилсэн хөгжлийн бодлого бүхий үйл ажиллагааны хөтөлбөр хэрэгжүүлнэ. 

»»
Хамтарсан Засгийн газар 2024-2028 онд 14 мега төсөл хэрэгжүүлнэ
23:25

Төсөл-1

Хамтарсан Засгийн газар 2024-2028 онд 14 мега төсөл хэрэгжүүлнэ

Төсөл-1

»»
Элон Маск хиймэл оюун ухаан ашиглан дэлхийн удирдагчдын загварын шоу хийжээ
22:02

Элон Маск дэлхийн улс төрийн удирдагчид болон технологийн аваргуудыг хиймэл оюун ухаанаар бүтээгдсэн виртуал 

Элон Маск хиймэл оюун ухаан ашиглан дэлхийн удирдагчдын загварын шоу хийжээ

Элон Маск дэлхийн улс төрийн удирдагчид болон технологийн аваргуудыг хиймэл оюун ухаанаар бүтээгдсэн виртуал 

»»
Авлигачид ялах уу, ард түмэн ялах уу?
20:36
Ахмадуудад туслах робот хүүг зохион бүтээжээ
14:45

Германий “Navel Robotics” гэх гарааны компани өндөр настнуудын асрамжийн газарт ашиглах зориулалттай робот үйлдвэрлэж эхэлжээ.

Ахмадуудад туслах робот хүүг зохион бүтээжээ

Германий “Navel Robotics” гэх гарааны компани өндөр настнуудын асрамжийн газарт ашиглах зориулалттай робот үйлдвэрлэж эхэлжээ.

»»
Газар тариалан, гурилын үйлдвэрлэл жилд 3-4% ашигтай. Харин уул уурхайн үйлдвэрлэл 40-50% ашигтай
20:57
Дубай хотод “нисдэг хүмүүс”-ийн анхны уралдаан зохион байгуулагджээ
14:35

Арабын Нэгдсэн Эмират Улсын Дубай хотод өчигдөр анх удаагаа “нисдэг хүмүүс”-ийн уралдаан зохион байгуулагджээ.

Дубай хотод “нисдэг хүмүүс”-ийн анхны уралдаан зохион байгуулагджээ

Арабын Нэгдсэн Эмират Улсын Дубай хотод өчигдөр анх удаагаа “нисдэг хүмүүс”-ийн уралдаан зохион байгуулагджээ.

»»












bolod.mn logo
RSS Feeds | Холбоо барих | Маркетингийн алба |
Мэдээлэл хуулбарлах хориотой. © 2005-2024 Bolod Мэдээллийн сүлжээ сайт. Бүх эрх хуулиар хамгаалагдсан. Developed by: "Онлайн Хүрээ" ХХК