санхүүгийн бодлогын асуудлаар өөрийн байр суурийг илэрхийлэв.
Тэрбээр хэлэхдээ, мөнгөний бодлогын тодорхой дүн гарч ирсэн эдийн засгийн өсөлт энэ онд 7.8 хувь байгаа. Та бүгдийн гаргаж буй статистикээр бол 9.7 хувь болно. Энэ ондоо 10 хувьд хүргэж болохоор байна. Эдийн засгийн энэ том өсөлтийг түргэтгэх бодлого оруулсан. Үүний үр дүн нь 2012 оны бодлого явна гэж бодож байна. Энэ есдүгээр сард та бүхэн мөнгөний бодлогоо тодорхойлж УИХ-д оруулах байх. Үүнд үндэслэн бид аравдугаар сарын 1-ээс 2012 оны төсвийн байдлыг хэлэлцэнэ.
2011 оны байдлаар бид төлөвлөсөн хэмжээ, зорилгодоо хүрнэ гэж найдаж байна. Дотоодын өөрт байгаа мөнгөөрөө төсвийн алдагдлыг бид нөхнө. Энэ бодлого амжилттай явж байгаа гэж үзэж байна. Энэ нь юугаар харагдаж байна вэ гэвэл манай хадгаламжийн мөнгөн хуримтлал тодорхой байна.

Өнгөрсөн оноос хадгаламж дөрвөн хувиар нэмэгдсэн, дотооддоо ашиглаж болох хадгаламжийн болон харилцахын үлдэгдэл их хэмжээтэй байна. Одоогоор та бүгдийн гаргасан зээл зэргийг тооцоод даруй 1.5 их наяд хэмжээний мөнгөний нөөц хадгаламж байна. Энэ байдлаар харвал эдийн засгийг тэтгэх боломж байгаа юм.
Харин хэрхэн зөв зарах ухааныг та нар л олж чадах юм бол бидэнд боломж байна гэдгийг нэгд хэлье. Хоёрт, зээл, төсөв дээр та бүхэн шүүмжлэлтэй хандаж байгаа. Төсөв их тээсэн явдал нь инфляцийн аюул учруулах бий гэж ноднингийн 12 дугаар сараас хойш та бүгдээс ийм хандлага их ажиглагдаж байна.

УИХ 9,7 хувийн алдагдалтай төсөв баталсан. Үүнийгээ тэр дор нь бид тодорхой тайлбарлаж байсан.
Яагаад гэвэл бид хөрөнгө оруулалтыг төсвөөс 700 гаруй тэрбум төгрөгөөр дэмжсэн. Нийт төсвийн хөрөнгө оруулалт 844 тэрбум төгрөг болсон. Санхүү, эдийн засгийн хямралд орсон хувийн хэвшлийг дэмжих үүднээс бид ийм их хэмжээний мөнгийг төсвөөс энэ удаа гаргасан. Энэ нь мэдээж төсвийн тэлэлтийг ихэсгэсэн. Бид төсвийн алдагдлыг бууруулья гэвэл хувийн хэвшлийг дэмжих төсвийн энэ хөрөнгийг зогсоож болох байсан. Гэхдээ үүнийг бодлогоор хийсэн.
Энэ бодлогоо үр дүнд хүрнэ гэж бодож байна. Хувийн хэвшлийг бодитой дэмжих хөрөнгө бага гаргаж байсан. Энэ дэмжлэг та бүхний хуримтлуулсан иргэдийн банкны хадгаламжтай нэгдээд бодит эдийн засгаа дэмжих сайхан боломжийг бүрдүүлж байгаа юм.

Төсвийн тэлэлтийн цаана захиргааны зардал нэмэгдсэн муу тал байгаа бол бид хянана. Бодлогын шинжтэй төсвийн “тэлэлт”-ийг Монголбанк ойлгож дэмжих байх. Цаашдаа бид Төсвийн тухай хуулийг батлан гаргана. Монголбанк үүн дээр ажиллах ёстой. Энэ бол та нарын яриад байгаа төсөв нэмэгдлээ гэдэг асуудлыг тэлэлтээс хамгаалахтай холбогдсон зүйл. Ирэх долдугаар сарын 1-ний дотор бид нар Төсвийн тухай хуулийг баталж гаргаж чадвал ирэх оны төсөв шинэ хуулиар, шинэ нөхцлөөр явах бодлогын арга хэмжээ болно.
Өнөөгийн нөхцөлд бид бодлогын арга хэмжээнүүд авахыг зорьж байна.

Ийм арга хэмжээг УИХ авч ч байгаа. Том арга хэмжээнүүд эрсдэл дагуулахаас сэрэмжлэх нь зөв. Шүүмжлэх биш олон талаас нь харж санал өгөх хэрэгтэй.
2010 оны төсвийн алдагдлыг 430 тэрбум төгрөгт хүргэж төлөвлөсөн. Ийм алдагдалтайгаар баталсан. Энэ нь та нарын болон эдийн засагчид, хэвлэл мэдээллийнхний шүүмжлэлийг ихээхэн дагуулж байсан.
“За харав уу, 400 гаруй тэрбум төгрөгөөр энэ төсвийн алдагдлыг батлаад энэ 76 нөхөр юу хийж байна аа, бараг ажлаа мэддэг юм уу” гэх зэрэг мэдээлэл ч гарч байсан. Харин 2010 оны гүйцэтгэлээс харвал бид тэр алдагдлыг нөхөөд цаана нь 44 тэрбумын ашигтай гаргасан байгаа. Энэ оны төсвийг бид 9,7 хувийн алдагдалтай баталсан.
Оны эхний хагас жилд алдагдлыг бараг 50 хувь бууруулсан үзүүлэлттэй явж байна.

Яагаад бид нар бодлогын хувьд ийм эргэлзээтэй том алхмыг хийгээд байна вэ гэвэл мэдээж хэрэг эх үүсвэрээ дайчлах, улмаар хөгжлийн асуудал руу ханцуй шамлан орж байгаатай холбоотой. Гэхдээ нэг шүүмжлэлийг хүлээн авч байна.
Ерөнхийдөө энэ төсвийн тэлэлтийн дотор шаардлагагүй мөнгө нэлээд гарч байгааг шүүмжлээд байгааг хэлж байгаа байх. Төсвийн тухай хуулийг гаргах замаар үүнийг шийдэж болох байх аа гэж би бодож байна. Цаашдын төлөв байдалтай холбоотойгоор “төгрөгийн ханш чангарах” ийм үзэгдэл гарах болов.

Энэ бол үзэгдлийн хувьд шинэ үг хэллэг мэт боловч бодит байдал дээр сайтар анхаарвал болох асуудал. Та бүхэн үүн дээр анхаарал тавьсан байна. Ялангуяа төгрөгийн ханшийн чангаралт 10 хувьтай байгаа, энэ 10 хувийн өсөлтийг дэлхийн санхүү, эдийн засгийн байгууллагууд анхааралтай ажиглаж байгаа, зөв үнэлж байгаа.
Энэ чангаралтыг хэт чангаруулахгүй байх тал дээр авсан арга хэмжээ үр дүнд хүрсэн байна. Энэ бол та бүхний бодлогын үр дүн юм. Төгрөгийн ханшийг тогтвортой, энэ үзэгдлийг зөв авч үзэх үүднээс мөнгөний бодлогын практик алхмууд хийхдээ анхаарах хэрэгтэй.

“Эдийн засаг халах” үзэгдлийн тухайд бол та бүхэн нийгэм, улстөрчдийг дэндүү айлгах байдлаар дүгнэлт хийж болохгүй. “Халах үзэгдэл”-ийг бид ойлгож байгаа, мэдэж ч байна. Эдийн засгийн халах үзэгдлийг хэдхэн эдийн засагчид мэдээд байгаа юм биш.
Эдийн засгийн халах тэлэх үзэгдэл, голланд өвчин зэрэг асуудлын талаар УИХ хэд хэдэн бодлогын чухал баримтуудыг, ялангуяа 2009 оны УИХ-ын ээлжит бус чуулган хийж банкны хууль, санхүүгийн бусад бодлогыг гаргаж байх үедээ нэлээд хаалтын арга хэмжээнүүдийг авсан. 2012 оны мөнгөний бодлогыг оруулж ирэхдээ халж ч магадгүй гэдгээр ерөнхий шуугианыг хийх биш эдийн засагчид, мэргэжлийн хүмүүс, хэвлэлийнхнээс шүүмжилдгийг анхаарах хэрэгтэй байна.

“Мөнгөний хатуу бодлого” гэдэг асуудлын хувьд үүнийг харьцангуй ойлголт гэж би бодож байна. Энэ талаар та бүхэн зөв бодлого явуулж байгааг зөвшөөрч байна. Яахав, төсвийн алдагдал ихтэй, инфляци өсч магадгүй, төсөв тэлэх боллоо гэдэг үүднээс та бүхэн бодлогын хүү дээр ажилласан л даа.
Үүнийг ойлгож байна. Гэхдээ тохиролцсоноосоо арай илүү чангалсан шүү. 0,25 хувиар тохирч байсан мөртлөө 0,5 хувь болгоод маргааш нь зарласан байсан. Энэ яахав. Гэхдээ энэ нь оны хагас жилийн инфляцийг барихад тус болсон байх гэж би бодож байна.

Цаашдаа энэ хатуу бодлого гэдгээ инфляцийн нөлөөллийг сайтар судалсны үндсэн дээр цааштай, нааштай уян хатан авч үзээрэй гэж хэлмээр байна. Харин арилжааны банкин дээр хэтэрхий их төвлөрөөд байгаа хөрөнгийг Монголбанк татан төвлөрүүлэх замаар инфляциа барих бодлогоо нарийсгаарай гэж та бүхэнд хэлье.
Монгол орны хувьд хурдаа авсан хөгжил, стандарт бус хөгжил явж байгаа. Үүнд тохирсон либерал бодлогыг УИХ явуулж байгаа. Гэхдээ тооцоогүй бодлого явуулаагүй, тооцоотой бодлогыг явуулж байгаа гэлээ.
УИХ-ын дарга дараа нь банк хоорондын төвлөрсөн тооцооны төвийн үйл ажиллагаа, Эрдэнэсийн сангийн сан хөмрөгтэй танилцав.
УИХ-ын даргыг Монголбанкны үйл ажиллагаатай танилцахад УИХ-ын Төсвийн байнгын хорооны дарга Д.Хаянхярваа, Эдийн засгийн байнгын хорооын дарга Д.Зоригт, УИХ-ын даргын зөвлөх Д.Даваасамбуу, албаны бусад хүн дагалдан ажилласан юм.

Ж.Батсайхан

"Монцамэ"

Эрсдэл дагуулахаас сэрэмжлээрэй, УИХ тооцоотой бодлого явуулж байгаа шүү
Tweet
Bolod.mn

Сэтгэгдэл (10)

Уншигчдын оруулсан сэтгэгдлийн талаар манай сайт хариуцлага хvлээхгvй болохыг анхаарна уу.
Үгийн санд шүүлтүүр хийсэн болно

Зочин
ЛАЛАРИЙН МАЛНУУД УХЭЖ ДАЛД ОР.

2011-06-11 | 19:27:54 | 174.59.104.142 |

Зочин
ТА НАР ДАХИЖ СОНГУУЛИД ГАРНА ГЭЖ БИТГИЙ ГОРИД МАЛНУУДАА , ИДСЭН УУСАНАА АВААД МОНГОЛ НУТАГААС МИНИ ЗАЙЛ ЛУЙВАРЦИНГУУДАА. БИД ТА НАРААС БОЛЖ ГАДНИЙ БООЛ БОЛЖ ЗОВЖ БНА БИД ХУРДАН НУТАГТАА ХАРИМААР БНА. 76 ТА НАР НЭГ Л ӨДӨР БУРХАНИЙ ЦЭЭРЛЭЛ ХУРТЭНЭ АЙХГУЙ БАЙНА УУ. ӨНДӨР БОЛОВСРОЛТОЙ ЗАЛУУЦУУДАД БАЙРАА ТАВИЖ ӨГӨЦГӨӨ. ДАХИЖ ХЭЗЭЭ Ц 76 САНАЛАА ӨГӨЖ БОЛОХГУЙ АРД ТУМЭН МИНИ УХААНТАЙ БАЙ.

2011-06-11 | 19:26:34 | 174.59.104.142 |

Зочин
муусайн пиздакууд туй бугд ухэж далд ороосой

2011-06-10 | 22:40:28 | 59.13.3.215 |

Зочин
минийх ороогуй бна шдээ

2011-06-10 | 22:39:29 | 59.13.3.215 |

Зочин
муусайн нохойн гулугнууд 76 хулгайч пизданууд хэлэх ч уг олдохгуй бна эд нар олигтой байвал монгол ахан дуус бид арай ч ингэж явах ард тумэн биш юмсан даа

2011-06-10 | 22:38:48 | 59.13.3.215 |

Зочин
Эд нар xоорондоо би 7.2 тэрбүмтай болчиxлоо чи xэр бна тэрнийx жилийн этсэс гэxэд 9.7 тэрбүм болоx гэнэлээ гэж даапаалаад бга бусуу ард тумний орлого татвартаа дарлагдаад улам багассан тог дулааний унэ шатаxуунаа дагаад буx ымний унэ нэмэгдсэн сард олснийгоо xурааx биш xургэx гэж зовж бна шуу дээ миний ард тумэн xэдий болтол тэсэx бэ

2011-06-10 | 22:08:14 | 183.81.169.4 |

Мэдээ
Гадаад мэдээ
Видео