Ємнєх жилээс нэгээс хоёр сая тєгрєгєєр нэмэгдэж, одоо л энэ орон сууцаа зардаг хэрэг” хэмээн євгєн маань шийдсэн янзтай гэртээ орж ирэв. 13 дугаар хорооллын энэ хоёр єрєє маань бид хоёрт болж байгаа боловч vр хvvхдээ тусдаа гаргаж, орох оронтой болгохын тулд яалт ч vгvй зарахаас аргагvйд хvрч, орон сууцны зарыг хоёр сарын ємнєєс сонирхсон хэрэг. Уг нь, жилийн ємнє л байраа зарчих санаатай орон сууцны зах зээлийн vнэ ханшийг судалсан боловч нэг єрєє байр аваад илvvчлэн хашаа байшин авах мєнгє гарахгvй байсан болохоор тvр хойшлуулсан юм.

“Харин Амгалангийн нэг єрєє байр 47 сая тєгрєг хvрч байгаа бол 13 дугаар хорооллын хоёр єрєє маань 60, 70 сая хvрэх нь гэсэн урьдчилсан таамаг дэвшvvлэн бушуухан байраа зарж хvvхдээ тусад нь гаргая хэмээн зарын сонингуудыг судлахыг надад vvрэг болгов. Ингээд хамгийн тvрvvнд олон хvнд зэрэг хvрдэг хvртээмжтэй хэмээх “Зар мэдээ” сониныг авч vзвэл орон сууц худалдана, авна гэсэн зар 50 хувийг нь эзэлж. Зарим зарынх нь ард жич: ченж биш гэж тодотгох аж. Ямар ч гэсэн байр авна гэсэн 9901-тэй дугаар руу залгаж ийн ярив.
Нэг орон сууцнаас ойролцоогоор таван сая тєгрєгийн ашиг гаргадаг

-Байна уу. Зарын дагуу ярьж байна аа. Хоёр єрєє байр зарах гэсэн юм?
-Єє бололгvй яахав. Хаана байрлалтай орон сууц вэ. Шинэ орон сууц уу. Хэдэн саяар зарах юм бэ?
-13 дугаар хороололд байрлалтай хуучин байр 75 саяар зармаар байна?
-Хоёр єрєє байр 75 сая гэхээр хэцvv л байна. Засвар хийгээгvй бол бvр хэцvv. Гэхдээ байрыг чинь харж байгаад болно доо.
-Одоо байр vнэд орж байхад хотын тєвийн хоёр єрєє орон сууц 75 сая гэдэг боломжийн л vнэ. Дээр нь, хуучин байранд хvмvvс илvv дуртай байдаг шvv дээ. Тэгээд ч ченж биш гэсэн биз дээ?
-Байрыг чинь аваад засвар хийнэ, дээр нь зарах гэж хугацаа шаардана. Бидэнд хамгийн гол нь хугацаа шvv дээ. Богино хугацаанд олон байр авч зарвал илvv ашиг олно. Vл хєдлєх хєрєнгийн гэрчилгээгээ нэр дээрээ шилжvvлэх гэж ажил болно. Эд хєрєнгийн эрхийн бvртгэлийн газарт бичиг баримтаа єгєєд хэд хоног хvлээнэ шvv дээ. Надад таньдаг хvн бий. Тэгэхээр нэр шилжvvлэх гэж нэг их удахгvй байх. Vнэнийг хэлэхэд эгчээ би ченж. Ченж гэж зар єгєхєєр хvмvvс залгадаггvй юм. Юм л бол биднийг муулах юм байна шvv дээ.
-Ний нуугvй хэлэхэд эгч нь байрандаа єєрєє засвар хийгээд зарвал єндєр vнэ хvрэх vv?
-Та єєрєє засвар хийвэл их мєнгє шаардагдана. Зєвхєн ханын цаас солиход ам.метр нь 10 гаруй мянган тєгрєг. Ер нь, супер засвар хийхгvй бол энгийн засвар хийсэн орон сууц vнэ хvрэхгvй л дээ. Хэдий хуучин байр vнэд орж байгаа гэлээ ч орчин vеийн шийдлээр засвар хийхгvй бол зарагдахгvй. Хэдэн саяын наймаа хийж байна вэ гэдгээсээ шалтгаалан олох ашиг нь єєр єєр. Нэг орон сууцнаас ойролцоогоор таван сая тєгрєг харна шvv. Бид чинь гол нь засварын бригадтай гэрээ хийчихсэн байдаг болохоор илvv хямдаар засвар хийлгэдэг юм.
-Тэгэхээр нэг орон сууц зараад багадаа таван сая тєгрєг олдог юм байна. Тийм vv?
-Аз таарвал vvнээс ч их олно шvv дээ. Гэхдээ энэ мєнгийг чинь олох гэж их хєдєлмєр, цаг, зав, шатахуун зарцуулна.
-Орон сууцны vнийг ченж, vл хєдлєх хєрєнгийн зуучлалын газар єсгєєд байна гэдэг. Ортой vг байх нь ээ?
-Юм болгонд л олз хайсан наймаачид хэмээн биднийг шvvмжилдэг. Vнэндээ бид бусдын л адил хєдєлмєрлєж мєнгє олж байгаа хvмvvс. Биднийг орон сууцны vнийг ор vндэсгvй єсгєж байгаа гэж ойлгож болохгvй. Барилгын материалын импортын татвар хvртэл саяхан нэмэгдчихлээ шvv дээ. Энэ бvхэн чинь л vнэд нєлєєлєєд байна. Орон сууцны vнэ цаашдаа ч єсєх хандлага харагдаж байгаа шvv гэв.
Ямар ч гэсэн байр маань vнэтэй бол зарагдах нь. Гол нь супер засвар хийгээгvй бол хэчнээн хотын тєвийн нэг, хоёр єрєє байлаа гээд орон сууц маань 70 саяд хvрэхгvй аж. Тиймээс тэтгэврийн хvмvvс байрандаа засвар хийж зарна гэдэг хvндхэн тул надад зарчих эгч ээ хэмээн нєгєє хvv маань гуйв. Ямар ч гэсэн євгєнтэйгєє зєвлєнє хэмээн хэд хэдэн утас руу залгавал бас л дээрх хариултыг сонсох нь тэр. Дам сонсох нь ээ, Зарын сонинуудад байраа зарах зар єглєє гэхэд хэвлэгдэхээс нь ємнє ченжvvдийн гарт оччихдог гэнэ. Бvр зар хvлээн авагчтай ченжvvд зузаан харилцаатай, нэг хямдхан байрны зар єгсний тєлєє 10-30 мянган тєгрєг урамшуулалд авдаг аж. Тиймээс ч ченж нарт зарахгvй гэж зvтгэсэн ч хvссэн хvсээгvй тэдний гарт ордог гэнэ хэмээн найзууд маань хэлээд vл хєдлєх хєрєнгийн газраар явахыг санал болгов.

Хоёр хувийг нь vл хєдлєхийн газрууд авдаг

Эхлээд хvмvvсийн хамгийн сайн мэддэг “ОСМО” vл хєдлєх хєрєнгийн газраар оров. Олон vйлчлvvлэгчтэй, ТV-5, SВN, єєрийн сониноороо давхар олон нийтэд сайн сурталчилдаг гэсэн болохоор тус газрыг нь зорьсон нь энэ. Хэрэг зоригоо хэлтэл ажилтан охин “Таны орон сууцыг бид очиж vзэж байж vл хєдлєх хєрєнгийн чинь vнийг тогтооно. Ер нь бол, тєвийн орон сууц хотын аль зэрэглэлийн газарт байна гэдгээсээ хамаарч vнэ нь тогтдог юм. 13 дугаар хорооллын хоёр єрєє байр 50 сая хvрнэ. Хотын захын Ботаникийн УС-15 байр гэхэд нэг єрєє нь 16 сая хvрдэг. Хэрвээ та манайхаар байраа заруулна гэвэл гэрээ байгуулна. Гэрээнд зааснаар худалдан борлуулсны хоёр хувийг манай байгууллага авна. Мєн орлогын албан татварын тухай хуулийн дагуу хоёр хувь буюу нийлээд дєрвєн хувийг та єгєх юм” гэв. Харин “Deltazuuch” vл хєдлєх газрынхан мєн л ийм мэдээлэл єгч байх юм. Ямартай ч байрны vнэ єсч байгаа vед 13 дугаар хорооллын байрны vнийг минь vл хєдлєхийн газрууд навс унагав. Уг нь байр, хашаа байшин гээд vл хєдлєх хєрєнгє худал-дан борлуулдаг эдгээр байгууллага илvv найдвартай хэмээн иргэд сонгодог. Байраа зарах гээд бvтэлгvйтэж байгаагаа нэгэн найздаа хэлтэл “Байраа єєрєє зарах гэж зарын сонин болон хувь хvн ченжид хандаж байхаар ийм байгууллагаар дамжуулан зарах нь чирэгдэл багатай гэж хvмvvс боддог. Гэвч vнийг нь яаж тогтоох нь тэдний дур байдаг. Яагаад гэвэл, vл хєдлєх ємчийн тогтсон vнэ гэж байхгvй. Хотын хаана, ямар байршилтай газар байна гэдгээсээ шалтгаалж vнэ нь тогтдог. Уулын мод урттай богинотой, хvний дотор сайнтай муутай гэгчээр бvх vл хєдлєхийн байгууллагыг бага vнэ тогтоож зардаг гэж байгаа юм биш. Гэхдээ vл хєдлєхийн газар, ченж ялгаагvй шvv дээ” хэмээв. Ийнхvv яахаа мэдэхгvй ацан шалаанд оров. Хvvхдээ тусад нь гаргахын тулд байраа зармаар байдаг. Гэтэл vл хєдлєх газар, ченж ялгаагvй хямд vнээр авна хэмээнэ.
Vнэхээр ч олны vг оргvй биш бололтой. Орон сууцны зах зээлийг vл хєдлєх газар, ченжvvд захирдаг аж. Тэдний дохиогоор байрны vнэ єсч, буурна. Мэдээж хуучин болон баригдсан орон сууцны хувьд шvv дээ. Харин шинээр баригдах гэж байгаа орон сууцны хувьд барилгын компани барилгын материал, дэд бvтцийн зардлаа оруулан vнэ тогтооно. Харин шинэхэн байраа худалдагсад зарахаар шийдвэл ченжvvдийн гарт орон цикл маягаар явж орон сууцны vнэ тогтдог жишиг тогтчихож. Тухайлбал, гуравдугаар хорооллын гурван єрєє байр 70 саяд зарсан бол хэдхэн долоо хоногийн дараа 82 саяар зарагдсан байх жишээтэй. Бvр Ботаникийн УС-15 байрны нэг єрєє 16, 17 сая гэж байгаа ч хувь хvнээс 47 саяар авсан хэмээн нэг эрхэм хэлж байсныг санаж байна. Ийнхvv ченж нар л орон сууцны vнийг єсгєєд байна хэмээн ярьж байгаа ч энэ бизнест vл хєдлєх хєрєнгє зуучлалын компаниуд хэдийнэ шургалаад амжсан нь байраа зарах гэсэн долоо хоногт ийнхvv мэдрэв. Ингээд найз нєх-дєєрєє дамжуулан байраа зарах шийдэлд хvрлээ. Гэхдээ хэн хэндээ ашигтайгаар…