Монгол Ардын намын дарга, Монгол Улсын Ерөнхий сайд С.Батболдын тавьсан илтгэлийг сонссон ямар ч хүн “Түүн шиг сэтгэ, нэгд, хий, тэгвэл МАН ялна” гэж хэлэх биз ээ. Түрүүчээсээ хэлж ч байна.

 Намын Бага хурлынхаа II хуралдаанд “Улс орны нийгэм эдийн засгийн өнөөгийн байдал ба Монгол Ардын намын зорилтууд” сэдэвт илтгэлийг тэрбээр тавьсан билээ. Эдийн засаг, уул уурхай, зам тээвэр, барилга, хот байгуулалт, боловсрол, эрүүл мэнд, мал аж ахуй, газар тариалан энэ бүгдээс шууд хамааралтай Монгол хүн, Монгол Улсын хөгжлийн талаарх түүний илтгэл итгэл үнэмшил төрүүлэхүйц байлаа.

Хий хоосон уриа лоозон барьж, чанга дуугаар хошгируулж ярих биш шинжлэх ухаан, судалгааны үндэслэлтэй, дайны талбарт команд өгч буй жинхэнэ генерал мэт ялахын төлөө сэтгэл шу­луудсан, үнэнд ойрхон, өөртөө бөгөөд бусдад итгэл үзүүлэхүйц илт­гэл тавьсанд гишүүд, дэм­жигч, иргэд сэтгэл хангалуун байна. Мэдээж МАН-ын дотоод асуудал, хийж амжуулсан зүйл, амлалтын биелэлт бас 2012 оны мөрийн хөтөлбөр, хамгийн гол нь хариуцлагын тогтол­цоогоо чангаруулахад ихээ­хэн ач холбогдол өгсөн зэргээс үзвэл МАН-ын дарга С.Батболд хатуу, зөөлөн гэсэн хос аргачлалаар ялалт байгуулахаар зүтгэж эхэлсэн нь илт. С.Батболд даргын илт­гэлийг харж байхад зарим үед өөрийн эрхгүй сэт­гэл сэр­гэж байлаа. Тухайл­бал “Өнөөдөр нэг хүнд ногдох До­тоодын нийт бүтээг­дэ­хүүний хэмжээ 3000 ор­чим ам.долларт хүрлээ. Үүнийг хоёр жилийн дотор 5000, 2016 он гэхэд 10000 гаруй ам.доллар болгох, 20 жилийн дараа өнөөгийн өндөр хөгжилтэй орнуудын түвшинд хүргэх боломж бидэнд байна. Ийм судалгааг олон улсын байгууллагууд хийж байна. Хамгийн гол нь цаашид иргэдийн орлогыг нэмэгдүүлж, амьдралын түвш­ний ялгааг аль болох багас­гаж, улмаар нийгмийн дундаж давхаргын тоог нэмэгдүүлэх нь зүүн төвийн бодлого бүхий манай намын гуйвшгүй чиг шугам мөн” гэж ярьсан нь орлогын ялгаа багатай, ядуурлыг даван туулсан, хөгжингүй Монгол Улсыг удахгүй бид бий болгох нь ээ гэсэн итгэл үнэмшлийг төрүүлсэн юм. Тэгэхдээ Ерөнхий сайд С.Батболд нүглийн нүдийг гурилаар хуурахыг хүс­сэн­гүй.

Сайны хажуугаар саар буюу Монгол Улсын хөг­жил дэлхийн аль хавьд тавар­гаж явааг шулуухан хэлж орхисон нь ард түмэн биднээсээ атга шороо ч нуудаггүйнх болов уу. Тэрбээр “Монгол Улс хүний хөгжлийн индексээр эдүгээ дэлхийн 169 орноос 100 дугаар байранд буюу дундаж ангилалд байна. Хүний хөгж­лийг төвд тавьсан, нийгмийн баримжаатай зөв бод­лого тууштай явуулж чад­вал ойрын жилүүдэд манай улс хүний хөгжлийн ин­дексээрээ дээгүүр үзүү­лэлт­тэй орнуудын тоонд орох боломж байна гэж Хүний хөгжлийн илтгэлийг боловс­руулсан НҮБ-ын Хөгжлийн хөтөл­бөрөөс дүгнэсэн. Дэлхийн банкнаас гаргадаг улс орны өрсөлдөх чадварын үзүүлэлтээрээ 142 орноос манай орон 96-д орж, технологи, бизнесийн орчин, дэд бүтэц, санхүүгийн зах зээ­лийн хөгжлөөр бусад хөгжиж буй орнуудаас харь­цангуй хоцорч байна. Өндөр өсөлт­тэй, өрсөлдөх чадвартай эдийн засгийг бий болгохын тулд дэд бүтэц, бизнесийн орчин, санхүүгийн зах зээл, санхүүгийн бүртгэлийн шинэ системийг нэвтрүүлэх, техно­логи инновацийг түлхүү хөгжүүлэх учиртайг энэ­хүү индексээс дүгнэж болно” хэ­мээж байна лээ. “Хөгжлийн мод”-той боллоо МАН-ын бага хурал дээр МАН-ын дарга, Мон­гол ­Улсын Ерөнхий сайд С.Бат­­болд хэд хэдэн сонир­хол­той санаа хөндлөө. Тэр­бээр ер нь үе үе сонин со­дон санаа дэвшүүлдэг. Энэ удаа улс орноо хөгжүүлэх алсын бодлогоо “Хөгжлийн мод” хэмээн тодорхойлон томъёол­лоо. Өөрөөр хэлбэл улс орны хөгжлийг хэдхэн жилээр биш 20 жилээр тоо­цож төсөөлсөн нь МАН-ын даргын алсын хараа сайтайг илтгэнэ. Харин хөгж­лийн энэхүү мод нь нов ногоон, олон салаа мөчиртэй, саг­лагар, том, сүртэй, үр жимс сайтай байгаасай гэж хэн хүн­гүй төсөөлөн бодсон биз. Ерөнхий сайд С.Батболд “Манай улсын “Хөгжлийн мод”-ны үндэс нь өмчийн олон хэлбэрийн зохистой найр­сал, гол бие нь зах зээлийн эдийн засаг, салаа мөчир нь ашиг өгөөжтэй үндэсний үйлдвэрлэл, үйлчилгээний салбарууд, үр жимс нь хүн амын сайн сайхан амьдрал гэж томъёолж болно.

Улс орноо, зорилтоо цогцоор нь бид ингэж харж байна. Энэ санааг баримталж улс орноо ойрын 20 жилд хөгжүүлэх бодлогыг томъёолсон төсөл, 2012 оны сонгуульд оролцох мөрийн хөтөлбөрийн төс­лийг хамтад нь бэлтгэх тусгай ажлын хэсгийг Намын дар­гаар удирдуулан бай­гуу­лаад ажиллаж байна. “Хөгжлийн мод”-ыг төл­жүүлэн ургуулж, тордон цэцэг­жүүлэх шимт хөрс нь бүх иргэдийн оролцоо бүхий Их бүтээн байгуулалтын үйл хэрэг мөн” гэж хэлснийг ун­шигч танд дайж хүргэх нь зүй­тэй байх. Хувийн сонирхлоор намыг хагалган бутаргагчидтай хатуу тэмцэнэ Иймэрхүү утга санаатай зүйлийг МАН-ын дарга шулуу­хан хэлээд авна лээ. Ихэнхдээ зөөлөн үг хэлж, зөөлөн инээмсэглэж явдаг Ерөнхий сайд маань энэ удаа хатуухан үгээр Бага хурлын гишүүдээ шүүмжлээд амжив. Намыг нь хагалган бутгар­гах, хувийн ашиг сонирх­лоор холион бантан хутгах үзэгдэл МАН-д байгаа учраас л С.Батболд дарга ширүүхэн үгээр зэвсэглэсэн нь энэ биз. Угаасаа ч Засгийн газрыг унагах хорыг явж явж МАН-ын хэсэг бүлэг нөхөд зохион байгуулсан талаар ил биш далд ярьдаг л юм билээ. Түүнээс биш С.Батболд дарга хатуу гэхээсээ зөөлөн нь дэндсэн хүн.

Зөөлөн нь хатуугаа иднэ гэдэг зарч­маар ажлаа явуулдаг шиг харагддаг. Тиймээс Монголын эцэг на­мыг тол­гойлж буй хүний хувьд жилдээ ганц, хоёр удаа чан­гахан лүндэн буулгахад яах вэ дээ. Дэмжиж байна аа. Тэрбээр “Юуны өмнө долоон сарын дараа болох сон­гуульд бэлтгэж, ялах нөх­цөлийг хангахад бид онцгой анхаарах ёстой. Өнөөгийн шинэ нөхцөлд та бид сонгуульд амжилттай орол­цохын төлөө намыг хага­лан бутаргахыг амин сонирх­лоо болгогсдыг дийлж гарахын тулд намын­хаа дотоод амьдралын байд­лыг сайтар оношилж шинж­лэн үзэх нь чухал болж байна. Хувийн сонирхлоор намын дотор хэрүүл маргаан өдөөх, олон саналаар тогт­сон бод­логыг ойлгож хэрэг­­жүү­лэхийн оронд зөрүү­­дэлж, өөрийн аминч алдаа­тай санааг сөргүүлэн тавих, ганцаарчилсан тог­лолт хийх гэсэн бусармаг оролдлого бидний дунд байж болохгүй. Улмаар улс орны болон нийгмийн эрх ашигт нийцсэн намын бодлого, байр суурийг бүлэглэлийн юм уу, хувийнхаа явцуу ашиг сонирхлын үүднээс элдвээр өөнтөглөн мушгин гуйвуулах нь манай намд төдийгүй, улс оронд хортой. Намын гишүүдийн дунд шүүмжлэлд өртөөд байгаа ийм оролдлогыг цаашид газар авахуулахгүй шууд таслан зогсоож хариуцлага ногдуулах нь шударга хэрэг болно гэж намын даргын хувьд үзэж байна. Намаас нэр дэвшиж сонгогдож, томилогдсон ажил албаа ч сайн хийдэггүй, өөрийг нь дэмжиж тусалж гаргаж ирсэн нам, журмын нөхдөө хүндэтгэдэггүй зөвхөн хувийн нэр, зорилгоо урдаа тавьдаг хүн манай намд төдийгүй улстөрийн бусад хүчинд ч хэрэггүй биз ээ. Нийгэм хөгжихийн хэрээр тийм хүнд улс төрийн орон зай байхгүй болж байна. Ер нь манай намыг дотроос нь хагалан бутаргах, гишүүдийн хооронд маргаан тэмцэл үүсгэх гэсэн аливаа оролдлого үргэлж л бүтэлгүйтэж байсан. Цаг үеийн тийм сорилт болгонд МАН ямагт бат цул, нэгдмэл байж улс орныхоо төлөө зүтгэсээр ирсэн.

Өнөөдөр ч тийм байна. Үүнд манай намын хүч чадал оршдог юм” гэх зэргээр ширүүхэн, шулуухан үзэл бодлоо илэрхийлээд авсан шүү. МАХН таагүй сэтгэгдэл төрүүлж байна Тэснэ, тэвчинэ гэхэд үүнээс илүү яаж тэсэх вэ гэг­чээр МАХН-ын талаарх таа­гүй сэтгэгдлээ МАН-ын дарга С.Батболд хэлсэн юм. Тэрбээр “Сүүлийн үед улстөрийн амьдралд гарсан таатай бус нэгэн үзэгдэл нь хэсэг хүн “МАХН” нэрээр үйл ажиллагаа явуулж буй явдал юм. Улстөрийн намуудын тухай хуулийн тодорхой заалтын талаар Үндсэн хуулийн цэц хоёрдмол утгагүй шийдвэр гаргасаар байтал шүүх хууль зөрчиж бүртгэл хийснийг та бид мэдэж байгаа. Монгол Ардын нам бол Монгол Ардын Хувьсгалт намын зүй ёсны эхлэл бөгөөд үргэлж­лэл гэж Дээд шүүх манай намын уугуул нэрийг зөв­шөөрч, баталгаажуулсан атлаа “МАХН”-ыг бас давхар бүртгэсэн нь илт хууль зөрчсөн үйлдэл юм. “МАХН” нэрээр улстөрийн үйл ажиллагаа явуулж буй хүмүүс Монгол Ардын Намын дэмжигчдийн саналыг хуваах зорилготой нь илт. Ялангуяа ма­най намын ахмад гишүүдэд элдэв аргаар нөлөөлөх ажил хийж буйг бүх шатны бай­гуул­лага, идэвхтэн сонгуультнууд анхааралдаа авах ёстой. МАХН гэгч нь Дээд шүүхийн шийдвэрээр 19 дэх улстөрийн нам болон шинээр байгуулагдсан бөгөөд таван сарын хугацаанд үйл ажиллагаа явуулж буй юм.

Энэ нам нь Монгол Ардын намын үнэт зүйл, өмч хөрөнгө, 90 жилийн түүхтэй холбоогүй болохыг нийт ард иргэд, гишүүд, дэмжигчдэдээ намын даргын хувьд зориуд цохон тэмдэглэж хэлье” гэв. Мөн тэрбээр ирэх сонгууль хийгээд сонгуулийн хуулийн тухайд “Манай намын эрх ашигт нийцсэн хууль болж чадсан уу хэмээн зарим хүн асууж байна. Ийм асуултын оронд сонгогчдын эрх ашигт нийцсэн үү, улстөрийн тогтвортой байдлыг хангаж чадахаар байгаа юу гэвэл харин би тийм гэж хариулах болно. Зөвхөн сонгуулийн хуулиас болж манай нам ялна, эсвэл ялагдана гэх нь өрөөс­гөл ойлголт юм. Сон­гууль ямар ч хуулиар явагд­сан манай нам ялна гэсэн итгэлтэй байх ёстой” хэмээ­сэн нь “С.Батболдыг юу ч зогсоохоосоо өнгөрч, тэр шийдчихжээ” гэсэн бодлыг төрүүлэх аж. Ийнхүү МАН-ын Бага хур­лын II хуралдаанаар зүрх сэтгэлээ уудлах шиг болсон МАН-ын дарга, Мон­гол Улсын Ерөнхий сайд С.Бат­­болд аргагүй төрийн түшээ, МАН-ын дарга, Засгийн газрын тэргүүн болохоо харууллаа. Монгол Улсын хэтийн 20 жилийн хөгжлийн төлөвөөс авахуулаад долоохон сарын дараа болох сонгууль, улс­төрийн амьдрал гэхчилэн дутуу үлдээсэн зүйлгүй бүг­дийг нь хамж, шимээд ярив. Харин хөндлөнгийн үзэгч бид МАН-ын дарга бөгөөд Ерөнхий сайд С.Батболд нам, төр, засгийн ажлын аль алиныг амжуулж иржээ гэж дүгнэж байна. Тиймээс С.Батболд шигээ сэтгэ, нэгд, хий, тэгвэл МАН ялна хэмээн намынханд нь үгээ дайя.

Эх сурвалж: Өглөөний сонин