Ямартаа л Хаан банк 21 мянгыг тараахдаа шимтгэлд 1000 төгрөг, 4 сарынхыг өгөхдөө 4000 мянгыг авна гэж ядуу иргэдийг бухимдуулж байхав дээ. Ингээд хөөрхий улс даяар аалзны шүлс шиг хэрэн тэнэсэн хаан банкны нэр хүнд 21 мянгад хайртай иргэдийн дунд навс унаад байтал араас нь гадаад эзэн нь гайгүй хэдэн цаас халаасалж аваад алга болсон. Удирдлагагүй ажиллахын зовлонг амссан тэднийг уулгалан довтолж ороод буудсан хэрэг ч гарлаа. Үнэндээ бол яагаад заавал Хаан банк гэж. Өөр банкуудад ч гэсэн ийм хэрэг гарч болно ш дээ.

Тэгвэл цаад нарийн учрыг нь харвал арай үгүй юмаа. Өнөөдөр хөдөөгийн малчид өөрийнхөө биш ХААН банкны малыг хариулж байна. Арчилж байна, хооллож байна, үр төлийг нь хайрлан өсгөж байна. Хэдэн малаа бодохоороо хүүхдүүдээ ч мартдаг малчид ийнхүү банкны малыг цалингүй маллаж, дээрээс нь хүү төлж байгаадаа сэтгэл дундуур явдагаа ч нуудаггүй. Учир нь малыг нь барьцаанд аваад зээлийн хүүгээр өндийж босохгүй болтол нь навс дараад хаячихсан. Хөдөөгийн иргэд бүгд л хаан банкинд өртэй зээлтэй. Төсвийн хэд нь лизингийн бараа авчихаад хаан банкны хаалгыг сар болгон татна. Харин хэдэн малтай нь дээрх ажлыг сар бүр хийхээс гадна өдөр тутам хаан банкны малыг хариулж байгаам. Ер нь хаан банкийг занасан хүмүүс олон шүү дээ. Тэр олон занагсдын дундаас буудсан хүн нэг гарч ирэв. Цаашлаад яах ч билээ. Буу шийдэм болсон хүнийг өмгөөлж байгаа юм биш, заналхийлж байгаа ч юм биш. Гэхдээ бидэнд буу байдаг бол буудчихмаар зүйл бишгүй тохиолддог. Ялангуяа Хаан банкаар үйлчлүүлж байгаа тохиолдолд. Монголчууд бид чинь уг нь тэвчээртэй хүмүүс дээ.

Харин монголд монополь банкны үйлчилгээг үзүүлэх гэж оролдож буй тус банкийг хүн бүр зорих юм. Ард түмний хайртай дуучин поп хатагтай Б.Сараагаас эхлээд томчууд байнга рекламддаг болохоор ч тэр юм биш. Үнэндээ бол үйлчилгээнийхээ салбарт 10 теллерийн цонх байгуулаад 2-хон теллер ажиллаж байдаг энэ банк руу гйүлгээ хийх гэж орвол бүтэн өдрийнхөө ажлыг алдана ер нь чөлөө авсан нь дээр. АТМ-ууд олонтой гэдэг боловчиг ихэнх нь ажиллагаагүй, эсвэл мөнгөгүй, болж байгаа нэг нь 3 хүний нэгнийх нь картыг өлхөн хоб гээд сороод авчихна. Энэ мэтээр иргэдэд хүндрэлтэй үйлчилгээ үзүүлснийхээ хариуд топ банк хэмээн реклам цацах нь илүүц биз ээ.

Монголоос хэдэн тэрбум төгрөг халааслаад зугтсан харийн нөхөрт хэрхэн хариуцлага тооцох нь мэдэгдэхгүй үймээн самуун дэгдэж байхад үйлчлүүлэгчдийн дунд бухимдал дэгдэж хадгаламжаа татах хаан банкийг хайрлах хайраа гээлгүй ч яахав дээ. Хөл толгойгүй тус банкинд дарааллын систем нэвтрүүлэх, теллерүүдийнхээ зан харилцааг анхаарах гээд олон асуудал бий. Загварын агентлагийн топ багш нараар лекц уншуулдаг гэж байгаа нөгөөдүүл нь их зан гаргаж, хүнийг хэрхэн ялгаварлаж харьцахыг заадаг бололтой. Хаан банкны теллерүүд дийлэнх нь яг л тийм харьцаа гаргана. Хөдөөний голдуу хүмүүст яаж томорхоо тэд хэнээр ч заалгахгүй шийдэж харагддаг. Энэ бол их зан биш үйлчилгээ. Үйлчилгээг үйлчлүүлэгчийн өмнө бөхөлзөж тонголзохоос эхэлдэгийг тус банкныхан харуулаасаа эхлээд мэддэггүй учраас халдлага гарсан ч байж болох.

Хамгийн инээдтэй нь хаан банкны салбар ороод та хараарай. Мэдээлэл зөвлөгөө өгдөг ажилтан байхгүй. Өөдөөс чинь хамгаалалтын ажилтан бүх асуудалыг нь шийдэж, хэлж ярьж үнэгүй зөвлөгөө өгөөд гаргадаг. Ийм зүйл үйлчилгээний салбарт байж болох уу? 1917 тусгай дугаараар үйлчлүүлэгчдээс сардаа хөөрхөн хэдэн төгрөг зулгаана. 500 төгрөг унадаг энэ утасруу залгаж картын болон бусад мэдээлэл авахаас өөр замгүй.

Дээрх хүснэгтэд зээлдэгчдийн болон хадгаламж эзэмшигчдийн тоо харьцангуй байгааг харж болно. Онлайн үйлчилгээнд 100 хувь шилжиж шинэ цагийн банкны үйлчилгээг нэвтрүүлсэн гэх ХААН банкны үйлчилгээнд бухимдах иргэд олон байдаг. Хадгаламжийн хүү өсвөл зээлийн хүү дагаж өсдөг нь зах зээлийн хууль. Гэтэл хадгаламжийн хүүгээр далимдуулан тус банкны зээлийн хүү огтхон буурахгүй байгаа нь олон олон зээлдэгчдийг сэтгэл гонсгор буцааж байгаа юм.

Мөн программын алдаанаас болсон гэх сонин тайлбарыг сүүлийн үед байрны зээл авсан хүмүүс сонсдог болжээ. Нэгэн зээлдэгч дараах захидлыг онлайнаар ирүүлсэн болно.

Миний буруу эсэхийг мэдмээр байна.

Би орон сууцны зээлтэй юм. Уг нь хугацаанаас нь өмнө төлөөд яваад байдаг. Гэтэл саяхан дуудаад та хүүний дутууг төлөх хэрэгтэй байна гэлээ. Би гайхаад юун хүү вэ гэсэн чинь тэднийх өнгөрсөн жилийн 6 сард бил үүдээ программаа өөрчилсөн юм тэгсэн тэрэнд нь алдаа гараад хүмүүсийн зээлийн хүүг дутуу бодоод оруулчихсан техникийн алдаа гарсан байна. Тэгэхээр та 23% төлөх байсан бол таныхыг 21,5% болгочихож түүнийг төл гэх юм. Яагаад тэдний техникийн алдааг би төлөх болсоноо гайхаад олохгүй байна. Уг нь хүү нь дутуу авсан ч гэсэн цаад мөнгө нь миний үндсэн зээлд нэмэгдээд үндсэн зээл маань багасаад байгаа юм байна л даа . Тэгсэн ч гэсэн тэдний алдааг би төлөх нь зөв эсэхийг мэдэхгүй бөөн бухимдал болоод байнаа. Тэгээд танайд телевизийнхнийг авчирч сурвалжлага хийлгэнэ гэж уурлаж байгаад гарч ирсэн . Энэ талаар хаана хандахаа мэдэхгүй явнаа эгч нь . Хууль эрх зүйн мэддэг газар нь хаана байдаг юм бол оо. Мэдэх зүйл байвал эгчдээ нэг зөвлөөд өгөөч . Энэ ХААН банк нэг л биш ээ. Ноднин 6 сард программаа сольчихоод дахиад 8 сард бас сольчихсон байгаа юм даа. Тэгээд ажил нь улам л дордоод үйлчилгээ нь бүр муудаад байх юм. Хэрэг алгаа.

Хаан банк хаан шиг биш үйлчлүүлэгчид нь хаан шиг байгаасай. Бухимдал, иргэдийн гомдол олон бий. Энэ бүгдийг магадгүй нөгөө төлбөрт утас 1917 руу хүмүүс хэлдэг л байх. Өөдөөс нь харилцааны соёлын гайхамшигаар амыг нь таглаад тасалдаг гэсэн. Харин та бүхэн бодит байдалтай эвлэрч, харилцааны төвүүдийнхээ теллерийн тоог нэмж, цайны цаг, дотоод ажилтай гэсэн бичиг байнгын хадаастай байдаг цонхнуудаа ажилд оруулан үйлчилгээгээ сайжруулах шаардлага цаг үеийн, нийгмийн хэрэгцээний дагуу гарч ирж байгааг анхааралдаа авна уу?

Танд ч гэсэн гомдол санал байвал манай сайтад хандаж болно.

Г.Ертөнц

дуулиан.мн