хүсэгчдэд зориулан “Шинэ орон сууц -2012” үзэсгэлэнг зохион байгууллаа. Орон сууцны зах зээлд оролцогчдын бүтээгдэхүүн үйлчилгээг олон нийтэд хүргэх зорилгоор Барилгын мэдээлэл сургалт сурталчилгааны Координат Инфо компаниас зохион байгуулсан. Үзэсгэлэнд нийтдээ 40 гаруй компани оролцсоноос 32 барилгын компаны 45 хотхон, хорооллууддаа танилцууллаа. МҮЭСТО-ны нэг, хоёрдугаар давхарт бүх л барилгын компаниуд барилгын макет, танилцуулгаа дэлгэн тавьжээ.

Метр квадрат нь хэдэн төгрөг вэ?

“100 мянган айлын орон сууц” хөтөлбөрт хамрагдсан барилгын компаныг л иргэд хамгийн ихээр сонирхож байлаа. Эдгээр компаны танилцуулга тараагч, менежерүүд л энэ үзэсгэлэнд хамгийн завгүй хүмүүс байв. Энэ нь иргэд энэ хөтөлбөрт хамрагдахыг хичнээн их хүсэж байгаа нь батлагдаж байлаа. Тэднээс иргэд “Танай барилга чанартай юу?, урьчилгаа хэдэн хувийг төлөх үү?, хэдэн төгрөгний үнэтэй вэ? дулаахан уу?, 55 метр квадрат хүртэлх байр бий юу?” гэх асуултыг л давтан асуусаар байлаа. Харамсалтай нь жижиг квадрат метртэй буюу “100 мянган айлын орон сууц” хөтөлбөрт заасан 55 м.кв-д багтах байр тун цөөхөн байлаа. Барилгын компаны дундаж үнэ нь метр квадрат нь сая 400- сая 700 мянган төгрөгийн үнэтэй байлаа. Хамгийн үнэтэй орон сууц нь Номин констракшн River Garden нь метр квадрат нь хоёр сая 300 мянган төгрөг аж. Хатан Туул голын хөвөөнд сүндэрлэх тансаг өргөөнд иргэд жилийн 0,6 хувийн хүүтэй зээлд хамрагдан орох боломжгүй гэнэ. Учир нь хамгийн жижигхэн нь гэхэд 125 метр квадрат байдаг гэнэ. “100 мянган айлын орон сууц” хөтөлбөрт хамрагдсан Өндөр буянт холдинг компаны Happy town хотхон нь 2013 оны III улиралд ашиглалтад орох бөгөөд метр квадрат нь сая 500 мянган төгрөг аж. Кино үйлдвэрт байрлалтай энэ хотхонд одоогийн байдлаар 360 айлын захилга авах гэнэ.

Сонгинохайран дүүрэгт байрлах Орчлон хороололд сая 195 мянга гэнэ. Иргэд метр квадратын үнэ нь хямдхан байна гэж ихэд сонирхсон боловч гурван өрөө гуравхан байр л байгаа гэж менежер учирлав.

90 хувийн гүйцэтгэлтэй баригдаж буй Есөн бүрд компаны барилга модны 2-т байрлах Оюуны ундраа цогцолборын хажууд байрлах байрыг иргэдийн анхаарлыг татаж байлаа. Гэвч 42,79 метр квадрат байр авлаа гэхэд төрөөс заасан 50 саяас илүү гарсан 16 саяаа мөн зээлийн 10 хувиа төлж байж л “100 мянган айлын орон сууц” хөтөлбөрт хамрагдана гэсэн үг.

Засгийн газрын хөтөлбөрт хамрагдсан хамгийн олон захиалагч авах боломжтой буюу 4500 айлын захиалга авах X хороололд байрлалтай Golden Park хотхон ч мөн адил үзэсгэлэнд оролцов. Метр квадратын үнэ нь 1,499 мянган төгрөг аж. Мөн нэгдүгээр давхарт үйлдвэрлэл үйлчилгээ эрхлэх болмжтой байр нь 1,699,000 төгрөг аж. Дэлгэрэнгүй мэдээлэл авах гэсэн ч менежр бүсгүй “Танилцуулга тараахаас өөр зүйлийг би мэдэхгүй ямар ч мэдээлэл өгч чадахгүй” гэлээ

Үзэсгэлэнд оролцож байгаа барилгуудаас 55 м.квадратад багтах хэмжээтэй “100 мянган айлын орон сууц” хөтөлбөрт хамрагдсан Грийн ресурс констракшны байранд иргэд ам сайтай байлаа. Учир нь энэ барилга Өгөөмөр захын ойролцоо баригдаж байгаа бөгөөд метр квадрат нь сая 400 мянган төгрөг аж. 30 м.кв-42 м.квадратын 4 төрлийн орон сууцнаас сонготоо хийх боломжтой гэнэ.

“100 мянган айлын орон сууц” хөтөлбөрт хамрагдахыг хүссэн бүтэхээ болилоо гэж харамсан зогсох Ж. Алтанцэцэг “Би Форстихоорс компаны ерөнхий менежрээр ажилладаг. Олон жилийн турш яригдаж ирсэн энэ хүү багатай зээлийг хүсэн хүлээсээр ирсэн. Охин маань сэтгүүлчээр ажилладаг. Бид хоёрын цалин арай гэж л 700 мянга хүрдэг. Өмсөж идэх нь ч яахав өөрийн гэсэн байртай болох нь гэж баярлаж байтал 50 саяд багтах байр үнэндээ алга байна. Уг цагаан сарын баярын өмнө судалхад байрны м.квадратыг сая нэг зуун мянгад таалагдсан байраа авах боломжтой байсан. Гэтэл одоо нөгөө сонирхсон байр маань сая 700 мянган төгрөг болсон байна. Тооцоод үзсэн чинь 76 сая төгрөг болж байна. Гэтэл надад бэлэн 26 сая төгрөг алга. Дээрээс нь бас заавал 30 хувийн урьдчилгаа авна гэнэ. Тиймээс охин бид хоёрын байртай болох хүсэл мөрөөдөл хэвээр үлдэх нь тодорхой боллоо” гэсэн юм.

Үнээ яагаад нэмсэн бэ?

Ер нь хоёрхон сарны дотор квадрат метрээ зуугаас 400 мянган төгрөгөөр нэмсэнээ үзэсгэлэнд оролцож байгаа барилгын менежрүүд “Барилга дуусах шатандаа ороод гадгах хүлэмж, пассад, хүүхдийн тоглоомын талбайг тохижуулах зэрэг ажлын мөнгийг нэмж авч байгаа юм. Угаасаа л оны эхэнд байрны үнэ нэмэгддэг. Өнгөрсөн оныхтой харьцуулбал барилгын материал харьцангуй нэмэгдсэнтэй холбоотой” гэж тайлбарлав. Үнэн хэрэгтээ Засгийн газрын “100 мянган айлын орон сууц” хөтөлбөр хэрэгжиж эхлэн эргэлт нь удааширч, худалдан авагчгүй болоод байсан барилгын компаниуд ийнхүү эрэлт огцом нэмэгдсэнээр үнэд орох хамгийн том шалтгаан болсон.

Капитал банк зээлийн журмаа баталжээ

Барилгаа сурталчилж буй барилгатай зэрэгцэн “Капитал” банкны ажилчид иргэдэд мэдээлэл өгч байлаа. Тус банк нь Засгийн газраас хэрэгжүүлж буй “100 мянган айлын орон сууц” хөтөлбөрийн хөнгөлөлттэй зээлийг олгохоор болсон бөгөөд зээлийн журмаа баталжээ. Дээрх хөтөлбөрт хамрагдахыг хүссэн иргэд “Капитал” банкинд дараахи зээлийн материалыг бүрдүүлж өгөхөөр журамласан байна. . Одоогийн байдлаар тус банкинд 0.6 хувийн хүүтэй зээлд хамрагдах 40-өөд иргэний баримт ирсэн байна.

Орон сууц худалдан авах зээлдэгчид тавих шаардлага:

Банкны салбар, нэгж оршин буй тухайн орон нутагт байнгын оршин суугч байх,
Сүүлийн 1.5 жилээс дээш хугацаанд төрийн болон хувийн хэвшлийн байгууллагад хөдөлмөрийн гэрээгээр тогтвор суурьшилттай ажиллаж байгаа, цаашид тогтвортой ажиллах,

Хувиараа бизнес эрхлэгч бол сүүлийн 1.5 жилээс дээш хугацаанд тухайн бизнесийн үйл ажиллагааг тогтортой эрхэлсэн, үйл ажиллагааны орлого баримтаар баталгаажсан байх,

Хэвийн зээлийн үлдэгдэлтэй байж болох бөгөөд зээлдэгчийн бүх зээлийн төлбөрийг өрийн дүнд оруулан тооцсон байх,

Өрхийн өр, орлогын харьцаа татварын дараах орлогын 45 хувиас ихгүй байх,

Хамтран зээл хүсэгч нь зээл хүсэгчийн гэр бүлийн гишүүн байх бөгөөд тухайн зээлийн зээл, хүүний төлбөрийг хамтран төлөх санхүүгийн чавартай байх /Гэр бүлийн гишүүд гэдэгт эхнэр, нөхөр, эцэг, эх, ах, эгч хамаарна/,

Зээл хүсэгч дараах бичиг баримтыг бүрдүүлнэ
Зээл хүссэн өргөдөл
Зээл хүсэгч болон хамтран зээл хүсэгчийн анкет,
ЦЕГ-н тодорхойлолт / нэг сарын дотор авсан байх/,
Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх алба, банк, хадгаламж зээлийн хоршоодын төлбөр барагдуулах ажлын албаны тодорхойлолт / нэг сарын дотор авсан байх,

Байнга оршин суугаа Засаг даргын тодорхойлолт /Ам бүлийн гишүүдийн овог нэрийн хамт/ 14 хоногийн дотор авсан байх,

Түр барьцаа хөрөнгийн хувьд Улсын бүргэлийн ерөнхий газраас авсан эд хөрөнгө өмчлөх эрх, түүнтэ йхолбоотой эд хөрөнгийн бусад эрхийн улсын бүртгэлийн лавлагаа /14 хоногийн дотор авсан байх,

Дундын өмчлөлийн эд хөрөнгийг зээлийн барьцаанд тавих бол энэ талаархи гэр бүлийн гишүүд, хамтран өмчлөгч нарын бичгээр гаргаж нотариатаар гэрчлүүлсэн зөвшөөрөл, итгэмжлэл,

Орлого нотлох бусад баримт буюу харилцаа, хадгаламж, картын дансны хуулга,
Банкнаас шаардсан бусад бичиг баримт,

Цалинтай холбоотой бүрдүүлэх бичиг баримт

Нийгмийн даатгалын дэвтрийн нотариатаар баталгаажсан хуулбарыг эх хувьтай тулгаж авах /сүүлийн хёор жилийн хугацаан төлсөн НДШ болон ажил албан тушаалын өөрчлөлтийн хавсралтын хуулбар/,

Ажил олгогч байгууллагад үндсэн ажилтнаар ажиллаж байгаа хугацаа болон сарын дундаж цалингийн тухай ажлын газрын тодорхойлолт,

Хөдөлмөрийн гэрээ,
Ажлын газрын үнэмлэхний хуулбар,
Бусад цалин, орлогыг батлах баримт,
Хийснээр цалинждаг, улирлын чанаттай ажитай тохиолдолд цалнгийн тогтвортой байдлыг батлах баримт,
Хувиараа бизнес эрхэлдэг бол
Хуулийн этгээдийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээний нотариатаар баталгаажсан хуулбар, ҮТЕГ-ын улын бүртгэлийн албаны тэмдгээр баталгаажсан хуулийн этгээдийн дүрэм, үүсгэн байгуулагчдын хооронд хийсэн гэрээ /Нотариатаар баталгаажсан хуулбар/,

Сүүлийн хоёр жилийн татварын албаар баталгаажсан санхүүгийн тайлан,

Үйлдвэрлэл, үйлчилгээ эрхлэх тусгай зөвшөөрөл, лиценз, ажлын байрны дүгнэлт /Нотариатаар баталгаажсан хуулбарыг эх хувьтай нь тулгаж авах/

Эрхэлж байгаа бизнесийн үйл ажиллагааг батлах батлах бусад баримт, /нэг жил таван сараас доошгүй хугацаанд/,

Өрхийн болон бизнесийн үйл ажиллагааны орлого, зарлагын баримт, үр ашгийн тооцоо болон бараа материалын үлдэгдлийн тайлан, орлого зарлагыг тэмдэглэсэн хувийн тэмдэглэл, татвар төлөгчийн цэнхэр дэвтэр,

Хамтран зээл хүсэгчийн зүгээс бүрдүүлэх бичиг баримт

Хамтран зээл хүсэгч нь үндсэн зээлгэдчийн нэгэн адил орлогоо тодорхойлох,

Зээлдэгч болон хамтран зээл хүсэгчийн хоорондын холбоог тодорхойлох,

Хамтран зээл хүсэгч нь үндсэн зээлгэдчийн нэгэн адил бичиг баримт бүрдүүлнэ.

ОССК-ын тавьж буй шаардлагад нийцсэн иргэд дээрх байдлаар банкинд бичиг баримтаа бүрдүүлж өгөх юм байна. Энэ долоо хоногийн байдлаар ОССК дээр “100 мянган айлын орон сууц” хөтөлбөрт хамрагдахыг хүссэн 130 орчим иргэний бичиг баримт ирээд байгаа ажээ.

Д.Жаргалсүрэн