оролцогчдын Хөдөлгөөний аюулгүй байдлын тухай хууль, журам, дүрэм биелүүлэх сахилга дэг журам хангалтгүй байгаатай холбогдож, зам тээврийн осол өдөр хоногоор өсч байна.

Нийслэлд 2007 онд 95547 тээврийн хэрэгсэл бүртгэгдэж байсан бол 2009 онд 135160 болж 41.4 хувиар өссөн байгаа юм. Энэ маягаар жилээс жилд эрчимтэй өсч, энэ онд гэхэд 300 мянгад хүрэх шахаад байна.

Улаанбаатар хотод 2007-2010 оны эхний гуравдугаар улирлын байдлаар зам тээврийн ослын улмаас 348 хүн нас барж, 1784 хүн хүнд хүндэвтэр, хөнгөн гэмтэл авчээ.

Зам тээврийн осолд өртсөн хүмүүсийн хөдөлгөөнд оролцож байсан хэлбэрээс нь авч үзэхэд, нас барж, гэмтсэн хүний 65.6 хувийг явган зорчигч, 23.4 хувийг тээврийн хэрэгслээр зорчигч, 10.9 хувийг жолооч эзэлж байна. Энэ тоо баримтаас харахад осолд өртсөн хүмүүсийн 90.1 хувь нь жолоочийн буруутай үйл ажиллагаанаас болж эрүүл мэнд амь насаараа хохирсон байгаа юм.

Ерөөс замын цагдаагийн газарт бүртгэгдсэн осол, хэргийн шалтгаанаас үзэхэд, нийслэл, орон нутаг хоёуланд нь жолоочийн буруутай үйлдлээс гарсан осол, хэрэг давамгайлж байгаа аж. Жолооч нар согтуугаар тээврийн хэрэгсэл жолоодох, уулзвар гарц нэвтрэх журам зөрчих, хурд хэтрүүлснээс, эгнээ байр буруу эзэлснээс хамгийн их осол гарчээ.

Нийслэл хотод гарч буй зам тээврийн осол, хэргийн 80 орчим хувь нь жолоочийн хууль, дүрэм зөрчсөн хариуцлагагүй үйл ажиллагаанаас гарч байгаагийн 70 гаруй хувь нь тэдний шууд буруугаас шалтгаалдаг нь тоон үзүүлэлтээс харагдана. Тэр дундаа нийслэлд гарч буй зам тээврийн осол, хэргийн 63.1 хувь нь мөргөлдөх, 33.3 хувь явган ба дугуйтай хүн дайрах, үлдсэн хувь нь бусад хэлбэрээр гарсаар. Тэгэхээр явган зорчигчийг мөргөж гэмтээх, амь насыг хохироох хэрэг ямар их гарч байгааг энэ тоо баримтаас харагдана.

Зарим тоо баримтаас үзэхэд Монгол Улс зам тээврийн улмаас нас барж байгаа хүнийхээ тоогоор дэлхийд 16 дугаар байрт орж байгаа юм. Гэтэл хүн амынхаа тоогоор 140 дүгээр байрт жагсч байгаа юм. Тэгэхээр зам тээврийн ослоороо бид дэлхийд тэргүүлэх хэмжээнд яваагийн илрэл энэ.

Зам тээврийн осол гарч байгаагийн шалтгаан дээр дурьдлаа. Гэхдээ ихэнх тохиолдолд согтуу жолоочийн буруугаас болж эрдэнэт хүний амь нас эрсэдсээр.

Саяхан гэхэд 25 дугаар эмийн сангийн буудлын урд согтуу жолооч 10 настай хүүг дайрч амь насыг нь хохироосон хэрэг гарсан. Гэтэл машин дотроос согтуу хүүхэн гарч ирээд, хүүгийн цогцсыг өшиглөж байсныг хүн бүр үзсэн байх. Согтуу жолооч ч яах вэ, тодорхой ял шийтгэл авах л байх. Харин хүүгийн цогцсыг өшиглөж байсан согтуу хүүхэн зорчигч гэдэг утгаараа зүгээр өнгөрөх юм билээ.

Тэгэхээр юуны өмнө замын хөдөлгөөний дүрэмдээ өөрчлөлт оруулмаар байгаа юм. Өнөөдөр замын хөдөлгөөний дүрэм зөрчсөн, хөдөлгөөний аюулгүй байдлын эсрэг гэмт хэрэг үйлдсэн нөхдүүд худалч хүнд 5000 төгрөг өгчихөөд давхиад явчихаж байгаа шүү дээ. Зохицуулдаггүй уулзвар дээр гарцаар гарч байхад зам тавьж өгдөг жолооч өнөөдөр бараг байхгүй. Тэр ч битгий хэл явган зорчигч гарцаар гарч байхад хурдаа нэмдэг жолооч нийслэлээр дүүрэн байна. Энэ бол хөдөлгөөний аюулгүй байдлын эсрэг гэмт хэрэг шүү дээ.

Гэтэл замын цагдаа нар дүрэм зөрчсөн жолооч нараа өөхшүүлсээр байгаа. Хүн амины хэрэг гарах нөхцөл байдал дүрэм зөрчсөнөөс үүдэж эхэлж байгаа. Нэг ёсондоо замын хөдөлгөөний дүрэм зөрчиж байгаа жолооч нар хутга барьж, хүн рүү дайрч байгаа алуурчнаас ялгаа алга. Тийм байхад замын цагдаа нар хүн алахыг завдсаных нь төлөө ердөө 5000 төгрөгөөр торгож байгаа. Дээрээс нь согтуу жолооч нартай тооцож байгаа хариуцлага нь үнэхээр ичмээр. Бараг шал согтуу, өөрийгөө удирдах чадваргүй болсон жолоочийг жилээр эрхийг нь хасч байгаа юм. Эрхийг хасна гэхээр жолооны үнэмлэхийг хурааж авахаас хэтрэхгүй шүү дээ. Сайндаа л Замын цагдаагийн газар тухайн жолоочийн эрхийг хассан гэсэн тэмдэглэл үлдээнэ.

Тийм байтал хүн алахыг завдсан хүйтэн зэвсгийг хурааж авахгүй байгаа нь сонирхолтой. Согтуугаар машин жолоодож байгаа хүний унаж яваа техник гэдэг тухайн цаг үед хүйтэн зэвсгээс ялгаа юу байна. Хэрвээ согтуу нөхөр явганаар явбал хүн мөргөж гэмтээхгүй нь тодорхой. Өнөөдөр нийслэлд эрхээ хасуулсан, жолооны үнэмлэхээ хураалгасан олон жолооч зүгээр л машинаа унаад, согтуураад явж л байна. Тиймээс согтуугаар машин жолоодсон хүний эрхийг хасахын хажуугаар машиныг нь хураадаг байя. Зургаан сарын хугацаатай эрхийг нь хассан бол тэр хугацаанд машиныг нь ч гэсэн хураах хэрэгтэй шүү дээ.

Яадаг юм бэ, Замын цагдаагийн газраас хураагдсан машин зогсоодог зогсоол яаж ийж байгаад гаргачихгүй юу. Эхний үед хэдэн жолооч машинаа хураалгана биз. Сүүлдээ хүмүүс хашраад хаширлаад согтуугаар машин жолоодохгүй шүү дээ. Дээрээс нь согтуу жолоочийн хажууд сууж явсан зорчигчийг ч гэсэн торгодог, шаардлагатай үед хэрэгтнээр татдаг байвал яасан юм. Хэрвээ зорчигч жолоочтой адил согтуу байсан бол бүр хорих хүртэл шийтгэл оноодог байх хэрэгтэй.

Зорчигч жолоочийг ямар нэг байдлаар машин унахыг нь болиулсан бол өнөөдөр хэчнээн хүн эрүүл саруул, амьд сэрүүн явж байхыг хэн мэдлээ. Тиймээс иргэний үүргээ биелүүлж, хүний амь нас, эрүүл мэндийг хохироох үйлдэл хийхээс сэргийлээгүй гэдэг утгаар нь хариуцлага хүлээлгэдэг тогтолцоо үнэхээр үгүйлэгдэж байна. Сүүлдээ бүр хүн дайрч алчихаад, согтуу байсан гэдэг шалтгаанаар ялаас мултрах тохиолдол ч гарч ирэх нь бололтой.

Өнгөрсөн жил Үйлдвэр худалдааны яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга Д.Сүрэнхорын эхнэр Л.Эрдэнэ-Отгон гэгч эмэгтэй 30 настай эрэгтэйг дайрч, амь насыг нь хохироосон хэрэг гарсан. Тэрбээр тухайн үед согтуугаар машин барьж явсан гэдэг. Хамгийн гол нь Л.Эрдэнэ-Отгон батлан даалтад гараад ямар ч ял шийтгэлгүй өнгөрсөн. Согтуугаар машин жолоодож яваад хүн алчихсан байхад яагаад ял шийтгэлгүй өнгөрөв гэдэг бас л сонирхолтой асуудал. Эсвэл согтуу байсан, мэдээгүй гэдэг шалтгаанаар батлан даалтад гаргаж байгаа юм уу.

Ингээд бодохоор бид замын хөдөлгөөний дүрэм, түүнтэй холбоотой хуулиудыг өөрчлөх цаг аль хэдийнэ болж. Ерөөс хатуу хууль дүрмээр жолооч нарыг барьж, замын хөдөлгөөний дүрмийг ягштал биелүүлдэг, хөдөлгөөнд соёлтой оролцдог болгох хэрэгтэй байна. Тэгэхгүй бол төмөр хөлөгтнүүд жилээс жилд нэмэгдэж байгаа энэ үед манай улс зам тээврийн осолд өртөж байгаа хүнийхээ тоогоор дэлхийд нэгдүгээр байрт орох вий.

Н.Пунцагболд

Машинтай “алуурчид”-ын хүйтэн зэвсгийг хураая
Tweet
Bolod.mn

Сэтгэгдэл (7)

Уншигчдын оруулсан сэтгэгдлийн талаар манай сайт хариуцлага хvлээхгvй болохыг анхаарна уу.
Үгийн санд шүүлтүүр хийсэн болно

Зочин
торгоод эрх хасаад нэмэр алга машиниг улсин орлго болгуул

2012-05-24 | 20:54:43 | 202.179.18.134 |

Зочин
ßã ¿íýí çàì òàâèàä ºãºõººð á¿¿ð õóðäàà ñààðóóëààä õºäºëæ ÿäààä á¿¿ð äóðã¿é õ¿ðãýæ á¿¿ð áóóãààä àìáààðäààä õàÿìààð ñàíàãäààä áàéäàã äàà.

2012-05-23 | 23:10:14 | 182.160.57.216 |

Зочин
хэн буруутайг нь газар дээр нь шууд буудаад байвал яасын хө.

2012-05-23 | 19:14:49 | 180.149.80.194 |

Зочин
хөдөлгөөний дүрэм зарчсөн тохиолдолд хүлээх хахриуцлагыг эрэс чангатгая

2012-05-23 | 17:02:45 | 49.0.199.37 |

Зочин
хөдөлгөөний дүрэм зарчсөн тохиолдолд хүлээх хахриуцлагыг эрэс чангатгая

2012-05-23 | 17:02:43 | 49.0.199.37 |

Зочин
зайл чи

2012-05-23 | 16:17:32 | 124.158.111.64 |

Зочин
Манай явган зорчигчид ч яг үхэрнүүд шүү. Наанаас нь машин ирж байхад цаашаа харчихаад л яваад байдаг. Амь насаа бусдын гарт даатгачихаж байгаан. Бусад хүмүүс л өмнөөс нь амь насыг нь хариуцах ёстой. Гэрлэн дохиогоор гарна гэж байхгүй тэгээд зам тавиад өгөхөөр аймаар удаан гэгч нь урдуур гарна. Явган хүний гарцан дээр бол бараг амарч хэвтэх нь холгүй юм болж байгаан. Явган зорчигчдын энэ хөдөлгөөний аюулгүй байдалд саад учруулдаг явдлыг зогсоохын тулд бас торгодог байх хэрэгтэй.

2012-05-23 | 15:08:41 | 202.21.106.3 |

Мэдээ
Гадаад мэдээ
Видео