28 хэмээх “шүүлтүүр”

2012-06-06

Монголчууд уйдамхай хүмүүс. Тэр ч утгаараа үнэхээр чадалтай, мэдлэгтэй хүн сүр хүчээ олон жил харуулж болдоггүй

бичигдээгүй хууль үйлчилдэг. Хэрвээ хэн нэгэн, нийтийн өмнө олон удаа тодроод байвал “Энэ одоо юу вэ” гэлцээд, “шуналтай”, “муухай”-гаар нь дуудаад эхэлдэг. Б.Бат-Эрдэнэ аварга наадам болгонд түрүүлдэг байх үед “Олон жил барилдаж биднийгээ баярлуулаарай” гэх хүмүүс олон байсан ч “Одоо болимоор юм”, “Шинэ бөх гарч ирээсэй” гэсэн бодолтой хүмүүс бүр ч их байж билээ. Энэ байдал улс төрд ч ажиглагдаж, уйдамхай хүмүүс сонгуульд өрсөлдөж байгаа нам, намын 28 эрхмийг сонжин, “хөгшин хөвөө”, “хүүхэд нялхас”-аар нь дуудан шүүмжилж эхэлж байна. Жагсаалтад хамгийн сайн, лидер улс төрчөө бичих ёстой болдог нь сонгуулийн холимог тогтолцооны онцлог. Тиймээс намдаа нөлөөтөй олон улс төрчөөс 28-ыг шигших шүүлтүүрийн нүх том байх нь аргагүй.
Гэвч яг дэвшээд ороод ирэнгүүт нөгөө уйдамхай зангаа гаргаж эхэлж байгаа юм байлгүй. Гэхдээ олны яриа ортой гэдэг. Сонгогчид “Зурагт асаах болгонд л харагдаж байдаг хэдэн царайнууд өөрчлөгдөхгүй нь” хэмээн гасалж байгаад бас ч гэж үнэний хувь бий.
Монгол Улс мажоритар тогтолцоогоор сонгуульддаг байх үед УИХ дунджаар 70 хувь шинэчлэгддэг байжээ. Өөрөөр хэлбэл, 76 гишүүний 25 нь дараагийн сонгуульд улиран сонгогдож, 50 орчим нь Парламентын гадна үлддэг байж. Ард түмний олонх нь хамгийн боловсрол мэдлэгтэй хүмүүсийг Парламентад оруулахыг хүсдэг. Үнэхээр чадалтай, мэдлэгтэй аавын хүү бол хэд ч сонгогдож болно гэсэн үг. Гэтэл үнэхээр шилдэг нь байж чадаагүй мөртлөө Парламентад хадаатай юм шиг суудаг гишүүд олширсон нь ард түний хүслийг өөрчлөх шалтаг болж өгчээ. Одоо иргэдийн дунд УИХ шинэчлэгдээсэй гэсэн хүсэлтэй хүн олон байна. Сонгуулийн тогтолцоонд пропорциональ хэлбэр орж ирснээр байдал арай өөр болно гэж хүлээж байсан иргэдийн итгэлийг намуудын гаргасан жагсаалт нурааж орхилоо. Жагсаалтад шинэ хүмүүс бас ч гэж байна аа, байна.. Жишээлбэл, МАН-ын 28-ын 13 нь урьд өмнө нь УИХ-д сонгогдож байгаагүй аж. АН-ын хувьд, бүр ч илүү, 18 шинэ хүнийг жагсаасан харагдана. Бусад намууд дотроо арай суурьтай нь гэгдэх ИЗНН, МАХН, МҮАН-ын “Шударга ёс” эвсэл, МУНН-ын жагсаалтын эхний нэг, хоёрт бичигдсэн эрхмүүдээс бусад нь шинэ хүмүүс байна. Эндээс харахад намууд шинэ залуу боловсон хүчнийг ихэд дэмжсэн юм шиг. Гэвч үнэн хэрэгтээ энэ асуудалд огтхон ч анхаарал хандуулсангүй.
Намуудын чансааг харвал МАН, АН-ын жагсаалтын эхний 10, бусад намуудын эхний 3-5-д бичигдсэн хүмүүсийн өмнө УИХ-д орох “Ногоон гэрэл” асах магадлалтай нь харагдаж байна. Гэтэл МАН, АН аль, аль нь 28-ын жагсаалтаа батлахдаа намаа сурталчлах олон удаа сонгогдсон хүмүүстээ хэтэрхий анхаарал хандуулаад УИХ-д байх ёстой шинэчлэлийн талаар бодолцоогүй алдаа гаргажээ. МАН-ын жагсаалтын эхний 10-ын найм, АН-ын жагсаалтын эхний 10-ын долоо нь Парламентад 1-6 удаа сонгогдож байсан хүмүүс байна. Тэд бүгдээрээ сарын дараа намтартаа “УИХ-д 2-7 удаа сонгогогдсон” гэж бичүүлэх эрхтэй болно гэсэн үг.
Жагсаалтад нэр бичигдсэн хүмүүс намынхаа нэрийг өргөх учиртай. Тэр ч утгаараа АН нэр харьцангүй цэвэр хүмүүсээ, МАН олон жил төр түшилцсэн туршлагатай парламентыг жагсаалтдаа түлхүү оруулсныг буруутгах аргагүй. Гэвч дээр хэлсэнчлэн, “Парламент шинэчлэгдэх ёстой” гэсэн утгаар хандаж, “Ногоон гэрэл” асч байгаа эхний 10-т шинэ хүмүүсийг багтааж өгөх ёстой байсан. Цаашдаа анхаарах асуудлуудын нэг нь энэ юм байна. Сая ийм жагсаалт гаргасан нам нь бараг хожих байлаа. Учир нь, иргэд парламентыг шинэчлэгдээсэй гэж хүсч байна. Гэтэл шинэчлэгдэхгүй хувилбараар орсон төдийгүй, олны нүдэнд “өргөс” болж харагдахаар зарим нэг “товарищ”-уудыг багтааснаар “Нэг үхрийн эвэр доргивол мянган үхрийн эвэр доргино” гэдэг үлгэрийг үзүүлж магадгүй болжээ. Жагсаалтад орсон нэг “тэтгэврийн хөгшин”, нэг “ээлжгүй сайд”, нэг “худалч хүү” л намынхаа чансааг навс унагаж мэднэ. Харамсалтай нь эд бүгд Парламентад ороод ирж магадгүй. Бас өмнөх Парламентад нэг “ор хөнжилд” орж байсан улс төрчид бүгд хөтлөлцөөд ороод ирэх нөхцөл бүрджээ. Энэ л хамгийн харамсалтай нь байна даа.

Х.Батсайхан

MMinfo.mn

Манай сайт танд таалагдаж байвал LIKE хийгээрэй. Танд баярлалаа.

28 хэмээх “шүүлтүүр”
Tweet
Bolod.mn

Сэтгэгдэл (4)

Уншигчдын оруулсан сэтгэгдлийн талаар манай сайт хариуцлага хvлээхгvй болохыг анхаарна уу.
Үгийн санд шүүлтүүр хийсэн болно

Зочин
МОНГОЛ ТУМЭН МИНЬ. ХЭДИЙ БОЛТОЛ МАН, АН - ын ГАДНЫ ЛУЙВАРЧДЫН ГАР ХӨЛ БОЛСОН, ЭХ ОРОН, ГАЗАР ШОРОО, БАЯЛГАА ХУДАЛДСАН, АРД ТУМНЭЭ ЯДУУРЛЫН ТУЙЛД ХУРГЭСЭН, ӨӨРСДӨӨ ХАГАРТЛАА БАЯЖСАН ХУВАЛЗНУУДАД ДЭЭРЛЭХУУЛЖ, ДОРОМЖЛУУЛЖ, ЛУЙВАРДУУЛЖ, ЦУСАА СОРУУЛЖ АМЬДАРЦГААХ ЮМ БЭ???? ЭНЭ СОНГУУЛИАР ЭНЭ ХОЁР АЛУУРЧИДЫН НАМААС БУРМӨСӨН САЛГААЯ АА. МОНГОЛ НУТАГТАА МОНГОЛ ХУН ШИГ АМЬДРАХ ЦАГ ИРСЭН ШУУ.

2012-06-06 | 09:57:55 | 124.158.73.17 |

Мэдээ
Гадаад мэдээ
Видео

Архив ангилал

28 хэмээх “шүүлтүүр”

Сэтгэгдэл (4)