хийдэд шашны ном үздэг хүүхдүүд гээд бидний төдийлөн анзаардаггүй хэсэг олон бий. Тиймээс энэ удаагийн өдрийн сурвалжилгаараа сүм, хийдэд шашны ном заалгадаг бага насны хүүхдүүдийн амьдрал, ахуй байдалтай танилцсан юм.

Ганданд 11:30 цагийн үед очиход лам нарын ном хурах цаг өндөрлөсөн болоод ч тэр үү, нэлээд эл хуль, тайван байдал биднийг угтав. Мөн ихэнх хүүхдүүд амрахаар явснаас гадна, том лам нар ч цөөн байсан. Ингээд тэднээс лам хүүхдүүдийн амьдрал, ахуйн талаар асууж тодрууллаа.

Ихэвчлэн амьдралын бололцоо муутай, аль эсвэл өнчин хүүхдүүд хийдэд ирж, ном заалгадаг байна. Өөрөөр хэлбэл, эцэг, эхчүүд хүүхдээ сургуульд явуулах боломжгүй учраас хийдэд суулгаж, ном үзүүлдэг аж. Түүнээс гадна өвөг, эцгээсээ лам угсаа залгамжилсан хүүхдүүд ч байдаг гэнэ. Харин насны хувьд зургаа, долоон наснаас эхлэн янз бүрын насныхан энд шавилан суудаг.

Хичээллэж байх үедээ тэд өглөө зургаан цагт босч номоо цээжилж, шалгуулаад 09:00 цагаас ном хурж, өдөр 12:00-13:00 цагийн үед гадаалдаг аж. Харин үдээс хойш өдрийн ангийнхан хичээлдээ орж, 17-18 цаг гээд тардаг. Дуган, сүм болгон нь 20-30 хүүхдийн багтаамжтай лам нарын байртай. Тэндээ байрласан ч болдог байна.

Суралцагсад шашны дээд сургуульд ч орох боломжтой. Мөн 3-4 жил сурсны дараа Гандангийн зардлаар болон хувиараа Энэтхэгт очиж, үргэлжлүүлэн сурдаг. Ерөнхийдөө боломжтой бол нэг, хоёр жил сураад л Энэтхэг рүү явах тохиолдол ч байдаг аж.

Гэхдээ Энэтхэгт болон Шашны дээдэд зөвхөн эдгээр хүүхдүүд бус шашны сургалттай 10 жилийг төгссөн сурагчид ч сурч болдог байна.

Тэдний хувьд хийдэд сууж, ном үзсэн хүүхдүүдтэй харьцуулбал их өөр. Тодруулбал, тавдугаар ангиа төгсөөд шашны сургалттай “Гэсэр” болон Бакула Ринбүүчийн “Битүб” зэрэг 10 жилийн сургалттай шашны сургуудьд сурдаг. Бүр Зайсанд цэцэрлэгийн наснаас эхлэн ном заадаг Буддын шашны цэцэрлэг байдаг тухай лам нар ярьж байв. Эдгээр сургууль нь бурхны ном үзэхээс гадна арван жилийн хичээлийн хөтөлбөрийг давхар үздэгээрээ давуу талтай байдаг ажээ.

Харин энэ талаар хийдийн ахмад лам нар арай өөр бодолтой байлаа. Тэд “Шашин дөнгөж сэргэх гэж байхад янз бүрийн буруу соёл орж ирээд байна. Хурал семинар хийж, хүүхдийн эрх гэж байнга ярьдаг. Бараг л биднийг шашны номоор хүүхэд мунхрууллаа гэж байна. Цаанаа бол Монголын уламжлал руу дайраад байгаа хэрэг шүү дээ.

Төр засгаас ямар ч анхаарал тавихгүй мөртлөө орос үсгээр ном үзэх ёстой тийм ч хуультай гээд л. Бид чинь бараг хүний хүүхэд мунхрууллаа гээд торгууль төлөх нь холгүй байна” гэж байв.

Энэ талаар “Гунгаа чойлин” хийдийн гавж, лам Ө.Гүндсамбуу “Цөөхөн хэдэн хүүхэд ирж байна. Зарим нь ч удахгүй явчихдаг. Тэгээд л ажил хийж байгаа хүмүүс шиг өглөө ирж, номоо үзчихээд, өлсөж цангахаараа яваад өгдөг. Ийм байдлаар яаж сурах вэ дээ.

Уг нь бол бүх юм нь цэрэг шиг л байх ёстой шүү дээ. Сургуульд явсан нь хүртэл 1-2 жил болоод залхуураад ирж байна. Шашны номыг дуустал нь 25 жил сурах ёстой. Цалин мөнгө байхгүй гэдэг ч юм уу аль эсвэл авгай, хүүхэн эргүүлэх сонирхолтой байдаг юм уу, бүү мэд.

Ерөөсөө Орос, Европын сургалтын хэв маягийг шууд шахах гээд байна. Энэ чинь их өөр зүйл. Сургууль гэдэг бол ажил, мэдлэг заадаг байгууллага. Энд хүн болох, хүн шиг байх тухай заадаг. Тэрийг нь хаячихаж байгаа юм чинь. Ер нь одоо ядуу айлын аргаа барсан хүүхдүүд л ирдэг болж дээ” хэмээн ярилаа.

Тэрбээр “Одоо хүүхдүүд бүгд амрахаар явсан. Юун амралт байх вэ дээ. Гадуур янз бүрийн юм сураад л явж байгаа. Оюун ухааны ажилд амрах гэж байхгүй. Өдөр бүр ном хурах ёстой. Хэрэв нэг өдөр хурал завсардвал түүнийг амрах биш өнжих гэж хэлнэ. Амрах гэдэг их хүнд ажил хийсэн хүн түр амсхийхийг л хэлнэ” гэсэн юм.

Ийнхүү нэгэн үе мөхлийн ирмэгт хүрээд байсан шарын шашин сэргээд хорь гаруй жилийн нүүрийг үзэж байгаа ч хуучин уламжлалын хувьд зогсонги байдалд орчихоод байгаа аж.

Магадгүй, шарын шашны хуучин мөн чанар, уламжлал хадгалагдан үлдсэнээр ард олны итгэл үнэмшил, дээрээс нь өнөөгийн нийгмийн хэрүүл, тэмцэл, хуурамч, зальхай байдлыг зөөллөх биз ээ.

Лам нар сүүлийн үед мэдлэг хэрэгтэй гэж үздэг болсон

“Дүйнхэр дацан” хийдийн хурлын лам Б.Золбаяртай ярилцлаа

-Та хэзээнээс эхлэн энд сууж байна?

-Би найман настайгаасаа хойш энэ дуганд сууж байна. Тэр үед багштайгаа хамт лам нарын байранд амьдардаг байсан. Өглөө зургаан цагт босоод багшдаа цайг нь хийж өгнө. Дараа нь хүүхдүүд ирж, 30-40 хүүхдүүдтэй хамт хичээлд суудаг байсан.

Тэгээд хэдэн жилийн дараа “Гэсэр сүм” гэж нийслэлийн шашны сургалттай 112 дугаар сургуулийг төгссөн. Одоо энд хурлын лам гэдэг цолтой. Хурлын лам гэдэг нь гол уншлагыг хийдэг гэсэн үг.

-Одоо танайд хэдэн хүүхэд сурч байгаа вэ?

-Манайх нийтдээ 20 ламтай. Тарнийн ёсны дацан гэдгээрээ 50-аас дээш лам байдаггүй. Хоёр хүүхэд явж байгаа. Бага нь 14 настай. Арай лам болоогүй, үсгээ заалгаад явж байгаа хүүхдүүд. Ихэнх нь 20 гаруй насны залуус байдаг.

-Энэ хоёр хүүхэд хаана байрладаг вэ. Дуган дээрээ юу, гэрээсээ явдаг уу?

-Гэр нь ойрхон байдаг. Багш өглөө тэднийг гэрээр нь дайраад авчихдаг. Өглөө зургаан цагаас хичээл эхэлнэ. Хичээл ороод хуваарь гарчихаар хөгжим, бишгүүр, уншлага гээд бүх юмыг заадаг. Эхэндээ номыг юугаа ч мэдэхгүй л цээжилдэг. Харин миний үеэс эхлээд орчуулга орно.

-Хэтэрхий европ тал руугаа хүүхдийг татаж сургах гээд байна. Хуучин уламжлал алдагдаж байгаа гэх юм. Энэ тал дээр ямар бодолтой явдаг вэ?

-Би ч бас тэгж боддог. Уламжлалаа л дагах ёстой. Намайг жаахан байхад манай өвгөн багш нар яг дэглэмд сургадаг байсан. Орхимжоо ингэж буулгахгүй, энэ голын замаар хүн явахгүй гээд л. Манж хийхдээ хүртэл доороос нь нар зөв тойруулж хийдэг байсан.

Ер нь бүх зүйл дэглэмийн дагуу хийгдэнэ. Хурал дээр үймүүлэх юм бол гэсгүй бэрээгээ авч ирж зодож, жавтий хүртээдэг байсан. Гэхдээ энэ дэглэм одоо ч гэсэн байгаа. Харин жаахан сулраад байна. Миний хувьд багаасаа сурчихсан учраас дэглэмээ алдахгүй, баримталж явдаг. Орж ирсэн хүүхдүүдэд захиж хэлдэг.

-Танай үеийн залуус ихэвчлэн шашны сургалттай арван жилийн сургуулийг төгсөөд энд орж ирдэг үү?

-Дунд сургуулиа төгсөөд орж ирэх ёстой. Гэхдээ ердийн сургалттай сургуулиас элсэхэд хичээлээ ойлгоход хэцүү болдог. Харин шашны сургалттай дунд сургуулиа төгссөний дараа шалгуулаад шууд орж болно. Ихэнх нь Шашны дээд сургуульд ордог. Миний хувьд Шашны дээд сургуульд сурахын хажуугаар өдөр нь дацандаа хурал хурдаг.

Зарим нь МУИС-ийн шашин судлалын ангид орох нь бий. Ер нь манай лам нар сүүлийн үед мэдлэг хэрэгтэй гэж үздэг болсон учраас магистр, докторантурт их сурдаг болсон. Ихэнх нь Энэтхэгт сурдаг.

Бүх юм нь гоё

Хичээл тарсан ч хийд дээрээ байсан О.Жигжидсүрэнгийн сэтгэгдлийг сонслоо.

-Хэзээнээс эхэлж хийдэд сууж эхэлсэн бэ. Яагаад лам болохоор шийдэв?

-2009 онд ирсэн. Одоо бурхны номыг эхнээс нь үзэж байгаа. Өөрийнхөө сонирхлоор орсон.

-Ламын сургуульд суух ямар байна. Юу нь гоё байна?

-Бүх юм нь гоё санагдсан. Одоохондоо хийсэн юмгүй байгаа. Есдүгээр сарын нэгнээс хичээллэж эхэлнэ.

Эх сурвалж: "Өглөөний сонин"

Шашны сургуулийн хуучин уламжлал алдагдсан
Tweet
Bolod.mn

Сэтгэгдэл (0)

Уншигчдын оруулсан сэтгэгдлийн талаар манай сайт хариуцлага хvлээхгvй болохыг анхаарна уу.
Үгийн санд шүүлтүүр хийсэн болно

Мэдээ
Гадаад мэдээ
Видео

”Солонго ярилцлага”｜Г.Баатар: Тэнгэрлэг сайхан аав минь
17:34

“Бүс ба Зам - Гэрэлт аялал” үргэлжилсээр
17:18

“Бүс ба Зам - Гэрэлт аялал” Монгол улс дахь төслийн 2025 оны үйл ажиллагаанд хамрагдахаар Монгол Улсын нүдний болор цайх өвчтэй 121 хүн 06 дугаар сарын 20-ны өдөр Эрээн боомтоор Хятад улсад иржээ.

Авлига авсан ХХЕГ-ын Нууцын албаны ажилтнуудын 2 жил нийтийн албанд томилогдох эрхийг хасаж, ₮6 саяар торголоо
15:18

Хил хамгаалах ерөнхий газар (ХХЕГ)-ын Нууц, мэдээллийн аюулгүй байдлын албаны Бүртгэлийн нэгдсэн системийн

»»

Долдугаар сард ЦАГ АГААР ямар байх вэ?
13:17

Цаг уурын байгууллагаас долдугаар сард нутгийн өмнөд хэсэг болон говийн аймгуудын нутгаар бороо хур ихтэй байх төлөвтэй байгааг мэдээлжээ.

»»

BTS хамтлаг 2026 онд шинэ цомог, дэлхийн аялан тоглолтоор эргэн ирнэ
12:49

Мягмар гарагийн /2025.07.01/ орой Өмнөд Солонгосын алдарт BTS хамтлаг ирэх жил эргэн эрэлтээ хийнэ гэж Weverse

»»

Путин, Макрон нар гурван жилийн дараа дахин утсаар ярилаа
12:47

ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин, Францын Ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон нар долдугаар сарын 1-ний өдөр утсаар

»»

“Дээлтэй Монгол” наадам энэ сарын 8-нд болно
10:33

Нийслэлийн Засаг даргын тамгын газар, нийслэлийн Аялал жуулчлалын газар, Соёл, Спорт, Аялал жуулчлал,

»»

Дэлгүүрийн худалдагчийг зодсон эрэгтэйг 48 цаг саатуулжээ
09:06

Цагдаагийн байгууллагад энэ оны 06 дугаар сарын 27-ны өдрийн 22:40 цагт Дундговь аймгийн Сайнцагаан сумын 7-р багийн

»»

Нагоя башёд Монголын 20 бөх барилдана
08:45

Японы сумо бөхийн холбооноос ирэх сарын 13-нд эхлэх Нагоя башёгийн банцүкэг өчигдөр зарлаж манай улсаас 20 бөх дөрвөн зиндаанд зодоглох юм.

»»

Ой хээрийн хоёр түймрийг бүрэн унтраалаа
17:04

Өнөөдөр хоёр гал түймрийг бүрэн унтраасан талаар ОБЕГ-аас мэдээллээ.

»»

Өвөр Монголын цөлийг зассан туршлага
15:40

Энэ жил “Гурван умард” төсөл хэрэгжиж эхэлсний 47 жилийн ой тохиож байна. Хагас зуун жил үргэлжилсэн уйгагүй хөдөлмөрөөр Өвөр Монгол орон эх орныхоо хойд хилд нуршгүй ногоон хэрэм босгож, улс орны экологийн аюулгүй байдлыг үр ашигтайгаар баталгаажуулсан юм.

Харилцаа хамтын ажиллагаагаа гүнзгийрүүлж, Хятад Монголын найрамдлын түүхийг өгүүлнэ
15:39

6-р сарын 10-нд Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийн Хүбэй муж, ӨМӨЗО дахь хамтарсан сурвалжилгын арга хэмжээний нээлтийн үеэр Бүх Хятадын Сэтгүүлчдийн Нийгэмлэг болон Монголын СНЭ-ыэ дарга нар захидал илгээж, хамтарсан сурвалжилга амжилттай эхэлсэнд баяр хүргэжээ.

Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийнхний хамтарсан сурвалжилга эхэллээ
15:38

Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүдийн Хүбэй, ӨМӨЗО дахь "Боломжоо хуваалцан, хамтдаа хөгжье" хамтарсан сурвалжилгын үйл ажиллагаа ӨМӨЗО-ны Тунляо хотод 6-р сарын 10-ны үдээс хойш эхэллээ. Энэхүү арга хэмжээг БХСН, БНХАУ-аас Монгол Улсад суугаа ЭСЯ, Монголын СНЭ хамтран гүйцэтгэж, ӨМӨЗО-ны Ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллин алба, Хүбэй мужийн Ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллийн алба хамтран зохион байгуулж буй юм.

Шэнь Миньжуань:Хятад, Монголын хүмүүнлэгийн солилцооны агуулгыг баяжуулж, найрамдлыг бэхжүүлнэ
15:37

БНХАУ-аас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Шэнь Миньжуань Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийн хамтарсан сурвалжилгын арга хэмжээнд захидал илгээж, Бүх Хятадын сэтгүүлчдийн нийгэмлэг, БНХАУ-аас Монгол улсад суугаа Элчин Сайдын Яам, Монгол Улсын СНЭ, ӨМӨЗО-ны ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллийн алба, Хүбэй мужийн ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллийн албанаас хамтран зохион байгуулж буй Хятад, Монголын сэтгүүлчдийн Хүбэй, Өвөр Монгол дахь хамтарсан сурвалжилгын ажиллагаа эхэлсэнд баяр хүргэв.

Хятад улс сансар судлалын өдрөөрөө Хятад маягийн сансар судллын шинэ аяллаа эхлүүлэв
15:36

4-р сарын 24-ний өдөр бол Хятадын сансар судлалын арав дах өдөрлөг юм. Энэ өдөр мөн Хятад улсын анхны хиймэл дагуул "Дүнфанхүн-1"-ийг амжилттай хөөргөсний 55 жилийн ой юм. Энэ өдөр "Шэньжөү-20" нисэгчтэй сансрын хөлгийг хөөргөж, орчлон ертөнцийг судлах шинэ аяныг дахин эхлүүлсэн юм.

Өнөөдөр бид бүгдээрээ одон орон сонирхогчид болсон. 04-р сард бид сансрын нисгэгчиддээ хүндэтгэл үзүүлэх ёстой, уудам орчлонгийн нууцыг тайлж, сансрын нисгэгчдийн бичсэн хятад маягийн романтикийг мэдрэх ёстой.

Супер хиймэл оюун бүтээх лаборатори байгуулжээ
14:53

НЬЮ-ЙОРК, 2025 оны долоодугаар сарын 1 /Bloomberg/. Өгөгдсөн даалгаврыг хүний түвшинд эсвэл бүр илүү сайн

»»

Баяр наадмын нээлтийн тасалбар 07 сарын 02 буюу маргааш 07 цагаас худалдаанд гарна
14:31

Баяр наадмын нээлтийн тасалбар 07 сарын 02 буюу маргааш 07 цагаас худалдаанд гарна

»»

Ерөнхий Сайд Г.Занданшатар: Засгийн газар үнэнч, ил тод, хариуцлагатай байх зарчмыг тууштай баримтлана. Хөрөнгө оруулагчдад ээлтэй бодлого хэрэгжүүлж, тэдний эрх ашгийг хамгаалж ажилллана
13:57

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Г.Занданшатар гадаад улсаас Монгол Улсад суугаа дипломат төлөөлөгчийн газар болон олон

»»

Ганцмод-Гашуунсухайт боомтын хил дамнасан төмөр замын шав тавилаа
12:55

Хятад, Монголын уламжлалт анагаах ухааны эмчийн ур чадварыг дээшлүүлэх сургалт болов
12:37

Эрч хүчтэй залуу насаа хайрлая
12:00

Найруулагч:	С.УРЬХАН
Эх сурвалж:	СОЛОНГО

Уламжлалт заслаар бяцхан охины ”Нойрмог”нүдийг сэргээлээ
11:50

Зохиогч:	Ц.Урантунгалаг,Б.Сурнаа
Найруулагч:	Б.СУРНАА
Эх сурвалж:	solongonews.mn

2025 онд ахмад настанд амралт, сувиллын үйлчилгээ үзүүлэх байгууллагын жагсаалт гарлаа
09:57

Ахмад настны тухай хуулийн 8 дугаар зүйлийн 8.1.2-т заасан эрхийн бичгийн хөнгөлөлттэй үнээр ахмад настанд амралт,

»»

Дональд Трампын дэвшүүлсэн хуулийн төслийг Маск дахин шүүмжлэв
09:25

Зургадугаар сарын 28-ны өдөр Америкийн бизнес эрхлэгч Элон Маск АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трампын дэвшүүлсэн "том мөртөө

»»

Аутизмын хүрээний эмгэгийн оношилгоог эрт илрүүлж, эмчлэх боломж нээгдлээ
15:34

”Монгол Улсад эмчлэгдэх боломжгүй өвчлөлийг бууруулах” бодлогын хүрээнд СЭМҮТ-ийн нарийн мэргэжлийн хүүхдийн

»»

Баруун Европ даяар хэт халж байна
15:25

БЕРЛИН, 2025 оны зургаадугаар сарын 30 /DW/. Өнгөрсөн амралтын өдрүүдэд Баруун Европын орнуудад агаарын хэм

»»

Blue Origin жуулчдыг сансарт аялуулжээ
12:44

НЬЮ-ЙОРК, 2025 оны зургаадугаар сарын 30 /TASS/. Америкийн “Blue Origin” компани сансрын дэд тойрог замд

»»

Хөх хот Улаанбаатар чиглэлд шууд нислэг үйлдэнэ
10:25

Хөх хот Улаанбаатар чиглэлд шууд нислэг үйлдэнэ

»»

Улаанбурханы товлолт дархлаажуулалтад бүрэн хамрагдаагүй хүүхдүүдийн гэрт нь очиж вакцин хийнэ
09:49

Улаанбурханы нөхцөл байдалтай холбоотойгоор дархлаажуулалтыг эрчимжүүлэхээр болоод байна.

»»

"Багийн бага сургууль"-д хувийн хэвшлийнхэн хөрөнгө оруулна
09:24

Боловсролын яам, НҮБ-ын Хүүхдийн Сангийн хамтын ажиллагааны хүрээнд хэрэгжүүлэх “Багийн бага сургууль” санаачилга албан ёсоор эхэллээ.

»»

"Түймрээр эхээсээ өнчирсөн хоёр янзагыг хариуцлагатай айлд хүлээлгэн өгнө"
09:16

Сэлэнгэ аймгийн Алтанбулаг сумын ойн түймэрт өртөж, эхээсээ өнчирсөн 2 янзагыг өөрсдийн нутагт нь амьдардаг

»»

С.Молор-Эрдэнэ Монголчуудтай “таарсан” анхны философич гэж үү?
08:58

Олон нийтийн анхаарлын төвд байдаг хүмүүсийн нэг бол философич С.Молор-Эрдэнэ . Тэрээр “Монголчууд анх удаа л

»»

“GEM Mall”-д эхнэрээ хутгалж хөнөөсөн хэрэг гарлаа
08:07

Өнөөдөр Баянгол дүүргийн 6 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт байрлах “GEM Mall” худалдааны төвд эмэгтэй хүнийг

»»

Дорнодын түймрийг унтрааж, Хөвсгөл, Сэлэнгэ, Булган аймагт гарсан 7 түймрийг цурамд оруулжээ
19:16

Дорнод аймгийн Баян-Уул сумын Өвөр эрээн багийн “Тарам” гэдэг газар өчигдөр буюу энэ сарын 26-нд гарсан ой,

»»

Ерөнхий Сайд Г.Занданшатар Хүнс, Хөдөө Аж Ахуй, Хөнгөн Үйлдвэрийн салбарын цаг үеийн ажлын талаар УИХ-д мэдээлэл хийлээ
19:14

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Г.Занданшатар хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн салбарын цаг үеийн

»»

Японд ажлаас үүдэлтэй сэтгэцийн өвчлөл дээд хэмжээнд хүрчээ
18:24

ТОКИО, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /NHK/. Японд ажилтай холбоотой сэтгэцийн эрүүл мэндийн асуудлаар

»»

Төр нийгмийн нэрт зүтгэлтэн Жамсрангийн Самбуугийн алдар гавьяаг мөнхжүүллээ
17:31

АРД ОЛОНДОО МОНГОЛ ТӨРИЙН МЭРГЭН ӨВӨӨ ХЭМЭЭН АЛДАРШСАН ТӨР, НИЙГМИЙН НЭРТ ЗҮТГЭЛТЭН

»»

Хятад-Төв Азийн олон улсын соёл аялал жуулчлалын анхны галт тэрэг Ши-Аниас аялж эхэллээ
16:23

Энэ онд Казахстаны "Хятадын аялал жуулчлалын жил" тохиож байна. Хятад, Казахстаны соёлын солилцоог дэмжиж, Хятад, Төв Азийн орнуудын дэд бүтцийн холболтыг гүнзгийрүүлэх зорилгоор өчигдөр Хятадын Ши-Ань хотоос Казахстаны Алматы хот чиглэлийн Хятад-Төв Азийн олон улсын соёл аялал жуулчлалын тусгай галт тэрэгний анхны галт тэрэг Ши Ань өртөөнөөс хөдөллөө. Тусгай галт тэрэг Шааньши, Ганьсу, Шиньжян зэрэг муж, өөртөө засах орныг дайран өнгөрч, Хоргос боомтоос хил гарч, 05-р сарын 31-нд Алматы хотод ирэх төлөвтэй байна.