Хойд Солонгос шинэчлэлд бэлэн үү

2012-08-02

Залуу маршал Ким Жон Уны удирдлагаар Умард Солонгос Хятадын замаар замнаж эхлэх бололтой.

Сүүлийн хэдэн долоо хоногт БНАСАУ-ын хөдөө аж ахуйн удирдлагад их өөрчлөлт гарч эхлэв. Үйлдвэрлэлийн салбаруудын хүрээг эрс багасгаж, гэл бүлээрээ гэрээгээр ажиллах зарчмыг нэвтрүүлж байна. Энэ бүхэн 1970-аад оны сүүлээр эхэлсэн Хятадын хөдөө аж ахуйн үйлдвэрлэлийн үе шаттай төстэй байна.

Энэ нь шинэтгэл биш шинэтгэлийн угтвар нөхцөл хэмээн ОХУ-ын шинжээчид таамаглаж байна. Энэ үйл явдалтай зэрэгцэн үзэл суртлын хяналт суларч байна. Өнгөцхөн харахад зарим өөрчлөлт ёс төдий шинжтэй байгаа. Энэ сарын эхээр Ким Жон Ун эхнэртэйгээ хамт ард түмний өмнө гарах болжээ. Энэ нь гэр бүлийн амьдралыг ийнхүү ил тод болгохын эсрэг уламжлалд харшлаж байна.

Залуу маршалын санаачилгаар зохион байгуулсан “Моранбон” чуулгынхан энэ сарын эхээр Пёньяанд анх удаа олон нийтийн концерт тоглосон үйл явдал нь өнөөх уламжлалд мөн нийцээгүй юм. Ким Жон Ун гэргийтэйгээ хамт ер бусын үзвэр болсон концертод оролцсон. Умард Солонгосын ёсыг харвал нэлээд чөлөөтэй маягийн хувцастай арав гаруй эмэгтэй АНУ-ын эстрадын хөгжим тоглож бүх умардуудыг гайхуулсан юм.

Үүнээс гадна, микки маус минни, белоснежка хоёртой хамт тайзнаа гарчээ. Америкийн олонд түгсэн хөгжмийг булай явдлын илрэл мэтээр олон арван жилийн турш харуулж ирсэн улсад ийм үйл явдал болсон нь гайхмаар.

Ажиглагчид Умард Солонгосын эдийн засгийн бодлогыг олон жилийн турш гайхан ажиглаж ирсэн хэмээн Солонгосын талаарх Оросын нэрт шинжээч Андрей Ланков хэлээд “Умард Солонгосын эдийн засгийн байдал хүндэрч, хөрш орнуудаас хоцорсон. БНАСАУ-ын удирдлага Хятад буюу Вьетнам маягийн шинэтгэл улс орондоо явуулах арга барилыг няцаасан” гэжээ.

Өнгөцхөн харахад энэ нь ухаалаг бус бодлого мэт санагдана. Гэвч маршал Ким Чен Ир ба түүнийг хүрээлэгсэд шинэтгэлээс эмээх шалтгаан байсан. Шинэтгэл бол улс орноо сунжирсан хямралаас гаргах шилдэг арга барил гэдгийг Ким Чен Ир ойлгосон байх. Гэвч Хятадыг бодоход Солонгос хоёр хэсэгт хуваагдсан улс юм. Эдгээр хоёр хэсгийн эдийн засгийн хөгжил эрс ялгаатайг тэрбээр бас ойлгож байсан бололтой. Ийм нөхцөлд шинэтгэл эрсдэлтэй ажиллагаа болж мэднэ.

Хятад маягийн шинэтгэл бол хүн амд тавих хяналт суларна гэсэн үг. Хяналт суларвал гадаад ертөнц юуны түрүүнд Өмнөд Солонгосын тухай мэдлэг гарцаагүй дэлгэрэнэ. Умард Солонгосын хүн ам засгийн хууль ёсны удирдлагад эргэлзэж мэднэ. Тэгвэл Хятадад эдийн засгийн өрнөлт шинэтгэлийн үр дүн болсон бол Умард Солонгост улс төрийн хямрал гарах хор холбогдолтой болж мэднэ гэжээ.

Ким Чен Ир байдал ийнхүү хөгжихөөс болгоомжилсон. Эдүгээ түүний Макаод суудаг хүү Ким Чен Нам өрнөдийн хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэлд өгсөн ярилцлагдаа үүнийг батлав. Чен Нам ч болгоомжилж байсан. Өнгөрсөн оны арванхоёрдугаар сард маршал Ким Чен Ир нас барснаас хойш түүний отгон хүү Ким Жон Ун засгийн эрхэнд гарсан байдаг. Ким Жон Ун хэдэн настай нь тодорхой биш байна. Гэвч 30 хүрээгүй нь лавтай.

Харин Умард Солонгосын өөр удирдагчдын дундаж нас 70-д ойртож байна. Нас сүүдэр бол Ким Жон Унд тулгарсан ганц асуудал биш. Шинэ удирдагч улс төрийн туршлага нэлээд бага байгаа. Ийм нөхцөлд эхний үед туршлагагүй залуу жолоодогч болгоомжтой удирдаж, ахмадуудын зөвлөмжийг анхаарах нь зүй ёсны хэрэг болох байсан.

Ахмад зүтгэлтнүүд л Ким Чен Ир засгийн эрхэнд байсан үед улс орны бодлогыг тодорхойлж байв. Иймээс эхний нэг хоёр жил өөрчлөлт гарахгүй хэмээн үзэж байсан. Гэвч Ким Жон Ун улс төрийн чиг бодлогыг шийдвэртэй өөрчлөх бодолтой байх шиг байна.

Цэргийн нөлөө бүхий удирдагч жанжин штабын дарга Ли Ён Хог бүх албан тушаалаас нь огцоруулсныг үүнтэй холбогдуулан дурдаж болно. Өмнөд Солонгосын тагнуулын тоо баримтуудаас харахад албан ёсоор мэдээлсэн “биеийн байдал” биш Ким Чен Ирийн хамтран зүтгэгч залуу удирдагчийн эдийн засгийн шинэтгэлийг эсэргүүцсэн явдал нь огцруулах шалтгаан болжээ.

Ким Жон Ун ахмад удирдагчдын эсэргүүцлийг давж, бодит шинэтгэл явуулж чадах болов уу. Чадвал шинэтгэж байгаа Умард Солонгосыг хяналтдаа хэвээр байлгах уу. Хувь заяа нь Дэн Сяопины эсвэл шинэтгэлийг эхлүүлсэн ч байдлыг хяналтдаа байлгаж чадалгүй ЗСБНХУ-ыг бутаргахад хүргэсэн Горбачевын хувь заяатай төстэй болох уу. Зөвхөн хариултыг хүлээх үлдлээ.