Энэ асуудлыг хүнсний хямрал, бас өлсгөлөн хэмээн нэрлэжээ. Дэлхийн хүн амын тоо долоон тэрбумыг даваад байна. Олуулаа байх сайхан ч энэ бол ганцхан цэнхэр гаригт маань ахадсан тоо. Асуудлын гол нь дэлхий тэднийг даахгүйдээ биш, хоол хүнсийг нь залгуулах хэмжээнд хязгаар гэж бий. Газар нутаг, ургамал тариалан, ан амьтан, мал аж ахуй гээд бүгд хязгаарлагдмал нөөц боломжтой. Үүн дээр байгалийн өөрийнх нь араншин болох ган зуд гэхчлэн аюул нэмэгдэнэ. Энэ жилийн хувьд хүн төрөлхтний чихэнд дэлдэж байгаа аюулын харанга бол өлсгөлөн. Үүний шалтгаан нь уур амьсгалын таагүй байдал, ган гачиг.
АНУ, Энэтхэгт ган болж байна. 1956 оноос хойш америкчууд ийм аймаар ган гачиг болж байхыг харсангүй. Нийт 29 мужийн 1300 орчим тойрог байгалийн гамшигт нэрвэгджээ.
Хойд хөршийнхөн маань төмсний ургацынхаа тал орчим хувийг тавиад туучихлаа. Бас дотоодын хэрэгцээт улаан буудайгаа ч бүрэн дүүрэн хангаж чадахгүй нь бололтой. Мэргэжилтнүүдийн тооцоолсноор ОХУ энэ жил наанадаж 17 сая тонн үр тарианы эрэлд гарч бадар барих бололтой. Бас нэг өлсгөлөн бүс нутаг бол Умард Солонгос. Тус улсын 25 сая хүн амын гуравны нэг нь хүнсний наад захын хэрэглээгээр гачигдаж байна. Энэ жишээг арай томруулж харъя. Эдүгээ дэлхий нийтэд 925 сая хүн өлмөн зэлмүүн амьдарч байна. Өөрөөр хэлбэл, долоон хүн тутмын нэг нь өлсгөлөн гэсэн үг. Африк тивийн өлсгөлөнг дэлхий нийтээрээ хичээгээд ч шийдэж чадаагүй хэвээрээ.
Өмнөд хөршийнхөн өнгөрсөн сард 432 мянган тонн эрдэнэ шиш гаднаас худалдан авсан гэх мэдээлэл бас байна. Хятад улс түүхэндээ ийм их хэмжээний эрэдэнэ шиш гаднаас худалдан авч байсан нь үгүй.
Хүн төрөлхтний ходоодыг баярлуулдаг гол бүтээгдэхүүн бол цагаан будаа. Дэлхийн цагаан будааны зах зээлд Энэтхэгийн нийлүүлэлт чухал байр суурь эзэлдэг. Гэтэл Энэтхэгт нүүрлэсэн ган гачиг цагаан будааны нийлүүлэлтэд нөлөөлнө. Энэ мэт таагүй мэдээллүүд ар араасаа урссаар байна. Дэлхий хавтгай болж, байгаа нь байхгүйдээ гар тэнийдэг болсон болохоор илүү дутуугаа хуваалцаад нэг хоёр жилдээ болох л байх. Гэхдээ ингэлээ гээд асуудал нэг мөр шийдвэрлэгдэхгүй. Эрэлт нийлүүлэлтийн ийм хангамж нөгөө талдаа зах зээлийнхээ жам ёсоор хийгдэнэ. Өөрөөр хэлбэл, мөнгөтэй хүн хөгжмөө захиална гэсэн үг. Хомсдлыг дагасан үнийн хөөрөгдөл бичигдээгүй хууль болон хэрэгжинэ.
НҮБ-ын Хүнс, хөдөө аж ахуйн байгууллага 2008 онд үнийн үсрэлтээс шалтгаалан “Гуравдагч ертөнцөд” хүнсний дажин дэгдсэн шиг үйл явдал давтагдах вий хэмээн болгоомжилж байна. Ялгаатай нь 2008 оны хүнсний бүтээгдэхүүний үнийн дажин дамын худалдаанаас шалтгаалж байсан бол энэ удаагийнх хомсдлоос шалтгаалж байгаа юм. Байгүй юмыг байлгана гэдэг угаасаа боломж багатай. 2008 оны үед улаан буудайн үнэ 13 ам.долларт хүрсэн гэдэг. Одоохондоо дэлхийн зах зээлийн үнэ дээрхээс 22 хувиар доогуур байгаа аж. Гэхдээ л ОХУ-д гэхэд л улаан буудайн үнэ энэ оны зургадугаар сараас хойш 70 хувиар өсчээ. АНУ-д болсон ган гачиг эрдэнэ шишийн үнийг 40 хувь нэмэгдүүлэхэд хүрээд байна. Үнийн ийм дажин мэдээж өлсгөлөнг нэмэхээс багасгахгүй. Дэлхий нийтэд ийн нүүрлээд байгаа гамшиг нь 2013 оны хүнсний бүтээгдэхүүний үнийн хөөрөгдлийг авчирна хэмээн мэргэжилтнүүд болгоомжилж байгаа юм.
Өөр нэг аюул нь өлсгөлөнд хамгийн их нэрвэгддэг нь хүүхдүүд. Дэлхий дээр жил бүр нас барж байгаа 10.9 сая хүүхэд, таван сая насанд хүрэгчдийн үхлийн шалтгаан нь ердөө хоол хүнсний хангамж хүрэлцээний дутмаг байдлаас болдог. Энэ мэтээр “аймшгийн” тоо баримт дурдая гэвэл хэдэн арваар үргэлжилнэ. Харин ийм байдлаас гарах арга зам юу байна. Асуудлын гол нь энд байгаа юм.
Асуудлыг намжаах нэг арга бол нэгжээс авах ашиг шимийг нэмэгдүүлэх явдал гэж нотолдог. Үүний тулд шинэ техник технологи нэвтрүүлэх хэрэгтэй гэсэн номлол буй. Энэ ч зүй байх. Гэхдээ үүний нөгөө талд генийн өөрчлөлттэй хүнсний бүтээгдэхүүн гэсэн ойлголт гарч ирээд байна. Генийн өөрчлөлттэй бүтээгдэхүүний талаархи таагүй мэдээлэл, таамаг яриа нь хэрэглэгчдийг дайжуулах нэг шалтгаан болдог аж. Үүнээс ч болсон уу экологийн цэвэр бүтээгдэхүүн гэсэн ойлголт сүүлийн үес хэрэглэгчдийн дунд моод болж байна. Харин монголчуудын хувьд бол ихэнхдээ ориг бүтээгдэхүүн хэрэглэх бүрэн боломжтой ард түмэн. Газар нутаг, мал сүрэг, тариа ногоо, уух ус бүх юм унаган хэлбэр агуулгаараа байгаа, одоохондоо. Энэ газар шороо, ан амьтан, мал сүрэг монголчуудыг нэг их баян цатгалан болгоогүй юмаа гэхэд зуун зуун дамжсан олон жилүүдэд ходоодыг нь хонхолзуулж байсан нь үгүй билээ. Одоо ч тэр л янзаараа байгаа.
Хэрэв эдүгээ Монголд хүн өлсөж байна гэвэл тэр арчаа муугийнх, ажилгүй хойргын харгай. Хормойн чинээ газарт ногоо тариад дээлийн чинээ ургац авч болно. Ижлээсээ хоцорсон ганц өнчин ишгийг тэжээхэд таргийн таван ямаатай болоход төвдөх юмгүй. “Эмээлт” захад тушааж байгаа нэхий арьснууд шийртэйгээ. “Сайхан хуйхалсан шийр мөн ч амттайсан. Ялз чанаж амтлаад цэлцэгнүүр хийвэл салахын аргагүй сайхан. Одоо тоохоо больжээ” хэмээн харамсангуй ярьж байгаа хүнтэй тэнд таарсан.
Дэлхий нийтэд ган гачиг нүүрлэж байгаа ч энэ жил Монгол нутагт сайхан зун боллоо. Нар, хур нь хэлэлцсэн юм шиг ээлжлээд. Тариа ногоо ч сайхан ургажээ. Урьдчилсан тооцоогоор 500 мянга шахам тн улаан буудай хураан авах төлөвтэй. Үүнийгээ бид дангаараа барж идэхгүй. Тиймээс энэ өлсгөлөн зах зэлүүдэд экспортлох боломжтой гэж байна. Талх тариатай бол дуу хууртай гэх сайхан үг бий. Бас мал сүрэг маань 50 сая хүрчихлээ. Өлсөхийн зовлон лав үгүй байх. Нэг зүйлийг онцлоход бидний амьдарч буй Ази тив, Номхон далайн бүс нутаг маань өлсгөлөн, өлмүүн зэлмүүн байдлаараа тэргүүлдэг юм банйа. Дээр өгүүлсэн 925 сая өлсгөлөнчүүдийн дийлэнх нь буюу 578 сая нь Азид байна. Тэгэхээр бид өлсгөлөн тивийн цатгалан монголчууд хэмээн өөрсдийгөө тодотгож болохоор ажээ.

ӨЛСГӨЛӨН ТИВИЙН ЦАТГАЛАН МОНГОЛЧУУД
Tweet
Bolod.mn

Сэтгэгдэл (3)

Уншигчдын оруулсан сэтгэгдлийн талаар манай сайт хариуцлага хvлээхгvй болохыг анхаарна уу.
Үгийн санд шүүлтүүр хийсэн болно

Зочин
манайх тэр өмнөд солонгост дорнодийн талийг огох гэж байгаагаа болих хэрэгтэй! ямар тэнэгн ийм шийдвэр гаргадаг байнаа! тэр хойд солонгосруун илүүдсэн тариа буудайгаа өгөөд оронд цөмийн зэвсэгийгн авах хэрэгтэй! ирээдүйд юуч болоо билээ!

2012-09-07 | 01:38:50 | 113.193.153.229 |

Зочин
ЭНЭ БӨМБӨРЦӨГ ДУНДААС ИЙМ АУГАА НУТГИЙГ ОНЦЛОН ҮЛДЭЭЖ ӨГСӨН ӨВӨГ ДЭЭД-ЭСДЭЭ БАЯРЛАХГҮЙ БАЙХЫН АРГАГҮЙ ЭЭ, БИД. ХАРИН ДЭЭР СУУЖ БАЙГАА ШУНАЛТАЙ НӨХДҮҮД ХЭР УДААН ТЭСЭХ ЮМ БОЛ ДОО, ХӨӨРХИЙ. ЭНЭ ИХ ӨӨРЧЛӨЛТ АЙСУЙ ЦАГТ ЗӨВ БАЙХГҮЙ БОЛ ГОРИГҮЙ ДЭЭ. МӨНХ ХӨХ ТЭНГЭР МИНЬ ИВЭЭНЭЭ.

2012-09-06 | 13:17:07 | 202.70.43.14 |

Зочин
яг үнэн, 5 хошуу малын минь буян заяа, Тэнгэр өршөө

2012-09-06 | 11:05:31 | 203.194.115.214 |

Мэдээ
Гадаад мэдээ
Видео