Mobile хувилбар
www.BOLOD.mn
Fact.mn | Miss.mn | Ord.mn | Choibalsan.mn |

Архив ангилал
ДЭЛГҮҮР ХУДАЛДААНЫ ТӨВ
» ДАА ХҮРЭЭ (124290)
» ДҮНЖИНГАРАВ ХТ (108413)
» Гранд плаза (101466)
» Боса (69237)
» БӨМБӨГӨР ХТ (97208)
» Замбала (83171)
» Метромолл (86558)
» Миний дэлгүүр (101794)
» Эвридэй (76086)
» Чансаа гутлын дэлгүүр (98721)
» Хар Хорин зах (81899)
» Хүчит Шонхор ХТ (88867)
» ТОСА ХТ (70369)
» Скай их дэлгүүр (64880)
» Сандэй плаза (81550)
» Нарантуул ОУХТ (90873)
» НАРАН ИХ ДЭЛГҮҮР (76116)
» НОМИН (83699)
» АЗ ХҮҮХДИЙН ИХ ДЭЛГҮҮР (66766)
» Оргил худалдааны төв (72599)
» Next Center (153162)
» E-mart (40901)
» БСБ (47841)
» БАРС ХТ (63338)
» UB MART (68843)
ДҮҮРЭГ ХОРОО
» Баянгол дүүргийн хүүхэд залуучуудын хөгжлийн газар (29247)
» БАГАНУУР (86495)
» ЧИНГЭЛТЭЙ (67962)
» ХАН УУЛ (79479)
» СҮХБААТАР (70329)
» НАЛАЙХ (70558)
» БАГАХАНГАЙ (62082)
» БАЯНГОЛ (76239)
» БАЯНЗҮРХ (87588)
» СОНГИНОХАЙРХАН (75430)
БАЙГУУЛЛАГА
» ГЛОБ ИНТЕРНЭШНЛ ТББ (61795)
» ГААЛЬ (88218)
» Барилгын хөгжлийн төв (17356)
» Засгийн газрын авто бааз ТӨҮГ (16193)
» ЗАМЫН ЦАГДАА (96105)
» ИНЕГ-МИАТ (100001)
» ММСУХ- Морин спорт (46071)
» Монголын Дарцын холбоо (60715)
» Монголын Залуучуудын Холбоо (93900)
» Монголын Үндэсний Бөхийн Холбоо (65970)
» МЭРГЭЖЛИЙН ХЯНАЛТ (92289)
» МСНЭ (58237)
» МОНГОЛЫН ЗОХИОЛЧДЫН ХОРОО (70204)
» МОНГОЛЫН ЦАХИЛГААН ХОЛБОО (71121)
» МОНГОЛЫН ХӨРӨНГИЙН БИРЖ (86947)
» МОНГОЛЫН САЙТЫН ХОЛБОО (82004)
» МОНГОЛЫН ОЮУТНЫ ХОЛБОО (71311)
» МОНГОЛ УЛСЫН ХҮҮХЭЛДЭЙН ТЕАТР (49731)
» МҮЭХ (67308)
» МҮХАҮТ (59695)
» МҮСХНХ (26786)
» МҮОНРТ (69199)
» Мэдээлэл технологи шуудан харилцаа холбооны газар (58051)
» ЭМНЕСТИ ИНТЕРНЭШНЛ ОУБ (45335)
» ШШГЕГ (63657)
» ШҮҮХ ПРОКУРОР (82756)
» Шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газар (85406)
» ЧИНГИС ХААНЫ ДЭЛХИЙН АКАДЕМИ (54399)
» Чөлөөт Бүс (61156)
» ЦЕГ (95640)
» Цахилгаан тээвэр (61001)
» ЦОГЦ ХАРИЛЦАА ТӨВ (68004)
» Цөмийн энергийн газар (64581)
» Хил хамгаалах ерөнхий газар (28111)
» Харилцаа Холбооны зохицуулах хороо (61921)
» ХХЕГ (56764)
» ХҮЧИРХИЙЛЛИЙН ЭСРЭГ ҮНДЭСНИЙ ТӨВ (62192)
» УБЦТС TЭЦ-4, 3 (82526)
» УМБГ (59192)
» Улсын мєрдєн байцаах газар (58020)
» УРЛАГ- УЛСЫН ДРАМЫН ЭРДМИЙН ТЕАТР (61018)
» УРЛАГ- УДБЭТ (59615)
» Ус сувгийн удирдах газар (26586)
» ТАГНУУЛ (94795)
» ТАТВАРЫН ЕРӨНХИЙ ГАЗАР (77849)
» ТӨМӨР ЗАМ (104639)
» Тээврийн төлөвлөлтийн хэлтэс (56134)
» Санхүүгийн зохицуулах хороо (27992)
» СОНГУУЛИЙН ЕРӨНХИЙ ХОРОО (65245)
» Сэргээн засалт, сургалт үйлдвэрлэлийн төв (39286)
» НИТХ (48913)
» Нийгмийн даатгал (61392)
» Нийслэлийн ЗДТГ (26320)
» Нийслэлийн газрын алба (28908)
» Нийслэлийн агаарын чанарын алба (55351)
» Нийслэлийн статистикийн газар (25935)
» НАББҮХ (53466)
» НҮБ (54611)
» Авлигатай Тэмцэх Газар (88769)
» Авто тээврийн газар (70013)
» ОБЕГ (71641)
» Оюуны өмчийн газар (23571)
» Үндэсний Дата Төв (52557)
» ҮТЕГ (53639)
» ҮНДЭСНИЙ НОМЫН САН (56403)
БАРИЛГА
» Гангар инвест (54842)
» ГАЗАР ХАШАА (81958)
» ГАНДИРС (40874)
» ГАНГАР ИНВЕСТ (60838)
» Барилгын материал (53514)
» БАЯСАХ ТРЕЙД (43029)
» БАРИЛГА-САЙН МЭДЭЭ (61524)
» БАРИЛГА-ҮНЭ ХАНШ (110092)
» БАРИЛГА (95296)
» ЖИГҮҮР ГРАНД (70358)
» ИХ ҮЙЛСИЙН ЭРЭЛД (42263)
» МУУ МЭДЭЭ (72839)
» ЭКО КОНСТРАКШН (64629)
» ШИНЭ БАЙР (79002)
» ЦАСТ ИМПЕКС (57246)
» УЛААНБААТАР ӨРГӨӨ (40275)
» Тахилт өндөр уул (54295)
» АЛТАЙ КОНСТРАКШН (67614)
» АВЗАГА ТРЕЙД (60758)
» Пума констракшн (56980)
БАРАА БҮТЭЭГДЭХҮҮН
» БҮТЭЭГДЭХҮҮН-АРХИ (84901)
» СЭЖИГТЭЙ БАРАА (77927)
БАНК САНХҮҮ
» ДААТГАЛ (53685)
» ГОЛОМТ (72011)
» ББСБ (53476)
» БАНК САНХҮҮ (82841)
» БАНК (59908)
» МУУ МЭДЭЭ (63115)
» МОНГОЛ ДААТГАЛ (51806)
» МОНГОЛ БАНК (88598)
» МОНГОЛ ШУУДАН (52400)
» ЭРЭЛ (54120)
» ЧИНГИС ХААН (51985)
» ХЗХ (56721)
» ХХБ (57594)
» ХАДГАЛАМЖ (59096)
» ХАС (55712)
» ХААН (71487)
» ХӨГЖЛИЙН БАНК (75385)
» УЛААНБААТАР БАНК (57510)
» ТРАНС (52901)
» ТӨРИЙН БАНК -ЗООС (73864)
» Тээвэр хөгжлийн банк (52994)
» САЙН МЭДЭЭ (55247)
» НАЙМАН ШАРГА (69387)
» АНОД (64408)
» ПРАЙМ ДААТГАЛ (37578)
» КАПИТРОН (52705)
» КАПИТАЛ (55191)
» ҮНДЭСНИЙ ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТ (54057)
» ҮНЭ ХАНШ (69889)
БААР РЕСТОРАН ЦАЙНЫ ГАЗАР
» Дреам (53179)
» БААР- ДОРГИО (65610)
» Бусад (54914)
» ЗОЧИД БУУДАЛ (65669)
» Жура ресторан (50951)
» МЕТРОПОЛИС (43160)
» ЧАПЛИН РЕСТОРАН (38730)
» Цайны газар- БЭЭЖИН НУГАС (38474)
» Цайны газар- ХААН БУУЗ (39073)
» СТЕЛЛА (46771)
» СТРИНГС КЛУБ (38538)
» СӨҮЛ РЕСТОРАН (50837)
» АМРИТА (40641)
» The Bull (46637)
» RIVER SOUND (48790)
» Loving hut (46066)
» HOLLYWOOD (48701)
» САУН МАССАЖ (59962)
» SS клуб (50653)
ЗӨВЛӨГӨӨ
» БИЗНЕС ТӨЛӨВЛӨГӨӨ (613329)
» ЗУРХАЙ (1235491)
» ЗАР (841156)
» ЗӨВЛӨГӨӨ (1494229)
» ИРГЭНИЙ ЭРХ (60819)
» МАРКЕТИНГ МЕНЕЖМЕНТ (81557)
» ХИЧЭЭЛ СУРГАЛТ (88731)
» ХУУЛЬ (807915)
» ХООЛНЫ ЖОР (253770)
» СЕКС ЗӨВЛӨГӨӨ (109509)
» СУРГАМЖ (55900)
» СОНЖОО (126488)
» Сэтгэл зүй (706963)
» РЕКЛАМ БАЙРЛУУЛАХ (39324)
» ПИ АР (71273)
» РЕКЛАМ (65450)
МЭДЭЭ МЭДЭЭЛЭЛ
» ЛАВЛАХ (61175)
» Дартс (49047)
» ГЭМТ ХЭРЭГ (238132)
» ГАДААД МЭДЭЭ (1813771)
» ВИДЕО МЭДЭЭ (1009756)
» БИЗНЕС МЭДЭЭ (691715)
» Их хуралдай (69536)
» МЭДЭЭ МЭДЭЭЛЭЛ (543372)
» МЭДЭЭ АЙМААР (171512)
» МЭДЭЭ ҮНЭ ХАНШ (117633)
» ЦУНАМИ (48687)
» Цөмийн хаягдал (50177)
» ХҮНИЙ ХӨГЖИЛ САН (71467)
» ХҮНС (50748)
» ФАКС МЭДЭЭ (53272)
» ФОТО МЭДЭЭ (1141559)
» УРЛАГ (1418009)
» ТЕХНОЛОГИ (1135530)
» ТВ МЭДЭЭ (65198)
» ТАНИН МЭДЭХҮЙ (93142)
» ТОДРУУЛГА (78638)
» СЕКС (1201689)
» СЭРЭМЖЛҮҮЛЭГ (73745)
» СУДАЛГАА (694678)
» СОНИН ХАЧИН (320056)
» СПОРТ (1429016)
» СКАНДАЛ (75497)
» НИЙТЛЭЛ (268027)
» НОЦТОЙ МЭДЭЭ (433635)
» Өвөр Монголын мэдээ (58020)
» NEWS /Russia/ (56344)
» NEWS /English/ (53669)
» NEWS /China/ (69061)
ЯРИЛЦЛАГА
» БИЗНЕС (1056310)
» УЛС ТӨР (1061354)
» УРЛАГ (1052544)
» СПОРТ (1054560)
» НИЙГЭМ (1058172)
ЯАМ
» ГАДААД ХЭРГИЙН ЯАМ (63122)
» Барилга хот байгуулалтын яам (32686)
» БСШУЯ (89601)
» БАТЛАН ХАМГААЛАХ ЯАМ (66055)
» БОАЖЯ (54871)
» Зам, тээврийн хөгжлийн яам (50303)
» ЯАМ (51019)
» ЭМЯ (72291)
» ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ ЯАМ (49578)
» Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яам (11749)
» ХХААХҮЯ (50557)
» ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨН ҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМ (45888)
» Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яам (53473)
» УУЯ (36720)
» Соёлын яам (11406)
» САНГИЙН ЯАМ (47748)
» ХЗДХЯ (45201)
ЭРҮҮЛ МЭНД
» ЙОНСЕЙ эмнэлэг (57097)
» ГЯЛС ТӨВ (43302)
» ГАРЬД МАГНАЙ эмнэлэг (51414)
» МОНОС (54512)
» Мөнх-Үйлстэн (46835)
» ЯТТ 103 (49478)
» ЭМДЕГ (13704)
» ЭМИЙН САН (68766)
» ЭМНЭЛЭГ-АЧТАН (51009)
» ЭМНЭЛЭГ (82824)
» ЭМ БЭЛДМЭЛ (62362)
» ЭХ НЯЛХАС (56539)
» ЭРYYЛ МЭНД (136889)
» ЭРҮҮЛ МЭНД ЗӨВЛӨГӨӨ (166299)
» Шинжлэх ухаан (48425)
» Халдварт Өвчин Судлалын ҮТ (52639)
» ХАВДАР СУДЛАЛ (51572)
» УЛАМЖЛАЛТ АНАГААХ (45384)
» УЛААН ТУУЗ эмнэлэг (52065)
» СЭТГЭШГҮЙ эмнэлэг (47520)
» СОНГОДО эмнэлэг (56444)
» ЁН МЭЛМИЙ эмнэлэг (41988)
ШИНЭ НОМ
» ШИНЭ НОМ (908973)
» НОМ (63391)
Шинэ 8 ангилал
» Ярилцах цаг (14435)
» Энтертаймент (99111)
ШАР МЭДЭЭ
» ШАР МЭДЭЭ (1167380)
ХҮМҮҮС
» Д.Дагвадорж /сумоч/ (78697)
» Д.Сумьяабазар /бөх/ (61300)
» ГАДААД ХҮМҮҮС (88120)
» БОЛОД.М Утга зохиол (69345)
» БОЛОД.М Нийтлэл (69001)
» ИЛТГЭЛҮҮД (59052)
» ИРГЭДИЙН ЗАХИДАЛ (886767)
» ЯРИЛЦЛАГА (1326426)
» Ц.Мянганбаяр (63318)
» ХҮМҮҮС-ТҮҮХ НАМТАР (173666)
» ХҮМҮҮС (1203099)
» ХҮНИЙ АМЬДРАЛ (126516)
» ТӨРИЙН ХУТГУУР (84876)
» Тэр хэн бэ? нэвтрүүлэг (23714)
» СЭЖИГТЭЙ ХҮМҮҮС (118588)
» С.Жавхлан /дуучин/ (66059)
» ОДДЫН АМЬДРАЛ (1147418)
УЛС ТӨРЧ
» Лу.Болд (52699)
» Л.Гантөмөр /АН/ (53218)
» Л.Гансүх АН (51661)
» Л.Гүндалай АН (55453)
» Д.Лүндээжанцан /МАН/ (51036)
» Д.Дондог (46945)
» Д.Дорлигжав /АН/ (52671)
» Д.Дамба-Очир (51199)
» Д.Дэмбэрэл /МАН/ (56092)
» Д.Ганхуяг (51311)
» Д.Балдан-Очир (52484)
» Д.Батбаяр /АН/ сумоч (63568)
» Д.Бат-Эрдэнэ /Ажнай/ (51613)
» Д.Зоригт /МАН/ (59860)
» Д.Зоригт /АН/ (48338)
» Д.Загджав МАН (51621)
» Д.Идэвхтэн /МАН/ (48624)
» Д.Энхбат /Ногоон нам/ (59348)
» Д.Эрдэнэ-Бат /АН/ (49681)
» Д.Хаянхярваа (53046)
» Д.Тэрбишдагва (55624)
» Д.Нямхүү (50046)
» Д.Амарбаясгалан /МАН/ (45741)
» Д.Арвин (51074)
» Д.Одбаяр /МАН/ (48911)
» Д.Одхүү АН (48628)
» Д.Очирбат (49809)
» Д.Оюунхорол /МАН/ (52287)
» Г.Батхүү АН (56892)
» Г.БАЯРСАЙХАН (54050)
» Г.Занданшатар /МАН/ (53378)
» Г.Мөнхбаяр (52498)
» Г.Шийлэгдамба МАН (49743)
» Г.Уянга (54835)
» Бадмаанямбуу. Бат-Эрдэнэ /МАН/ (71417)
» Баабар (51217)
» Батж.Батбаяр /АН/ (55401)
» Б.Баттулга (45479)
» Б.Жаргалсайхан /БНН/ (65303)
» Б.Чойжилсүрэн (61029)
» Б.Наранхүү АН (48323)
» Б.Нямтайшир (49907)
» З.Энхболд (56904)
» З.Алтай (53586)
» Ж.Батзандан (52645)
» Ж.Батсуурь (50762)
» Ж.Бат-Эрдэнэ (51034)
» Ж.Мөнхбат /МАН/ (52778)
» Ж.Энхбаяр (56104)
» Ж.Цолмон /ЭМЯ/ (56060)
» Ж.Сүхбаатар /МАН/ (50395)
» М.Зоригт / ИЗН/ (53982)
» М.Энхболд МАН (56783)
» М.Энхсайхан (54701)
» М.Сономпил (45220)
» Я.Батсуурь (46748)
» Э.Батүүл (77326)
» Э.Мөнх-Очир (48971)
» Ш.Сайхансамбуу (60234)
» Ч.Хүрэлбаатар (52233)
» Ч.Улаан (53752)
» Ч.Сайханбилэг (57589)
» Ц.Даваасүрэн (52463)
» Ц.Дашдорж (48835)
» Ц.Батбаяр /МАН/ (54549)
» Ц.БАЯРСАЙХАН (49994)
» Ц.Жанлав МАН Дорнод (39670)
» Ц.Мөнх-Оргил /МАН/ (54515)
» Ц.Элбэгдорж АН (81100)
» Ц.Шинэбаяр (52100)
» Ц.Шаравдорж /МАН/ (48197)
» Ц.Цэнгэл (49848)
» Ц.Сэдванчиг (48218)
» Ц.Нямдорж МАН (64522)
» Ц. Оюунгэрэл (62497)
» Х.Болорчулуун (47580)
» Х.Бадамсүрэн (47609)
» Х.Баттулга АН (64094)
» Х.БАДАМСҮРЭН (47656)
» Х.Жекей (48059)
» Х.Тэмүүжин /АН/ (81377)
» Х.Наранхүү (50146)
» УЛС ТӨРЧ (76606)
» У.Барсболд /МАН/ (48643)
» У.Хүрэлсүх МАН (55155)
» Т.Ганди (57866)
» Т.Бадамжунай /МАН/ (54799)
» Т.Энхтайван (44697)
» Сү.Батболд (56721)
» Су.Батболд МАН (53713)
» С.Ламбаа /АН/ (53758)
» С.Дэмбэрэл /ТАНХИМ/ (52220)
» С.Ганбаатар (53194)
» С.Баяр МАН (67441)
» С.БАЯРЦОГТ /АН/ (65090)
» С.Бямбацогт (55462)
» С.Эрдэнэ АН (58009)
» С.Оюун (53687)
» Р.Гончигдорж (57912)
» Р.Содхүү (52042)
» Р.Раш (51858)
» Р.Амаржаргал /АН/ (56834)
» Н.Ганбямба (50618)
» Н.Болормаа (52010)
» Н.Батбаяр /АН/ фортуна (63444)
» Н.Баяртсайхан (47520)
» Н.Энхбаяр (87102)
» Н.ЭНХБОЛД (52367)
» Н.Удвал МАХН (52683)
» Н.Номтойбаяр МАН (63312)
» Н.Алтанхуяг АН (65163)
» А.Мөнхбат МЗХ (47404)
» А.Тлейхан (45879)
» Ё.ОТГОНБАЯР (58812)
» О.Магнай (51314)
» О.Чулуунбилэг /АН/ (44816)
» О.Чулуунбат (50769)
» П.Алтангэрэл АН (52364)
» Ө.Энхтүвшин МАН (51613)
» Ч.Ганхуяг (53209)
УЛС ТӨР
» ЕРӨНХИЙЛӨГЧ (83913)
» ЕРӨНХИЙ САЙД (79476)
» Гал үндэстэн (49021)
» БХЯ Цэрэг (46798)
» ЗАСГИЙН ГАЗАР (88148)
» ЗАСАГ ДАРГА (47096)
» ИРГЭНИЙ ХӨДӨЛГӨӨН (55860)
» МАХН /new/ (52826)
» МҮАН нам (44864)
» ЭЛЧИН (49643)
» УЛС ТӨР (1627557)
» УИХ-дарга (65010)
» УИХ (74793)
» Төлбөртэй (29623)
» Тєрийн ордон (50640)
» Нам- Монголын консерватив нам (34234)
» НАМЗХ /МАСЗХ/ (48084)
» НАМОХ /МАСОХ/ (45811)
» НАМ-ИРГЭНИЙ ЗОРИГ (49659)
» НАМ-НН (45009)
» НАМ- АРДЧИЛСАН НАМ (96268)
» НАМ - МАН (69173)
» НАМ (84459)
» ҮНДСЭН ХУУЛИЙН ЦЭС (47656)
» Өргөдлийн байнгын хороо (30150)
УУЛ УУРХАЙ
» ДАРХАНЫ ТӨМӨРЛӨГИЙН ҮЙЛДВЭР (51820)
» ДОРНОТ УРАНЫ ОРД (48429)
» ГАШУУН СУХАЙТ (45834)
» ГАЦУУРТ ХХК (53714)
» БАГАНУУР УУРХАЙ (54917)
» БАГАНУУР (47169)
» БОРОО ГОУЛД (56160)
» БОРОО ОРД (45381)
» БҮРЭН ХААН ОРД (37232)
» МАРДАЙ (53435)
» МАК /МОНГОЛ АЛТ/ (57734)
» МОНГОЛРОСЦВЕТМЕТ (50385)
» МОНГОЛ ГАЗАР (46854)
» МОНГОЛ 999 (45196)
» ЭМЭЭЛТ МАЙНЗ (39416)
» Энержи ресурс (51287)
» ЭРДЭНЭТ (77863)
» ЭРДЭНЭС МЖЛ (46093)
» ЭРДЭНЭС ТАВАНТОЛГОЙ (74864)
» ШИВЭЭ ОВОО ОРД (55937)
» Чалко (43366)
» ЦАЙРТ МИНЕРАЛ (37216)
» ЦАГААН СУВАРГА (46607)
» ХАН РЕСОРСЕЗ Инк (48110)
» ХӨШӨӨТИЙН УУРХАЙ (129597)
» УУЛ УУРХАЙ (108465)
» УРАН (49680)
» Тавантолгой Түлш ХХК (28277)
» Тавантолгой төмөр зам (23829)
» ТАВАНТОЛГОЙ (85638)
» ТӨМӨРТЭЙН ОВОО (51591)
» ТӨМӨРТЭЙН ОРД (51622)
» РИО ТИНТО (54327)
» НИНЖА (50039)
» Нийтлэлч Болормаа (31645)
» НАРИЙН СУХАЙТ (44019)
» АЙВЕНХОУ МАЙНЗ (46905)
» АЛТАНДОРНОД МОНГОЛ (67759)
» АДУУНЧУЛУУН ХК (46631)
» АЖНАЙ (50348)
» АШИГТ МАЛТМАЛ (51462)
» Арева “Кожеговь” (44266)
» ОЛОН ОВООТ (51947)
» ОЮУТОЛГОЙ (122875)
» ПЕТРО ЧАЙНА ДАЧИН ТАМСАГ (68007)
» ПОЛО РЕСОУРСЕС (34368)
УРАН ЗОХИОЛ
» ДУУНЫ ҮГ (90748)
» ЗҮЙР ЦЭЦЭН ҮГ (80230)
» ШИНЭ ДУУ (75914)
» ШҮЛЭГ (167590)
» ХАЙРЫН ЗАХИДАЛ (56685)
» ХYYХДИЙН ЗОХИОЛ (59436)
» УТГА ЗОХИОЛ (69154)
» ТЭМДЭГЛЭЛ (67020)
» ТҮҮХ (86149)
» АФОРИЗМ (117053)
» АРДЫН УРАН ЗОХИОЛ (61129)
» ОНИГОО (983894)
» ОНЬСОГО (63870)
» ӨГҮҮЛЛЭГ (1154152)
СОНГУУЛЬ
» СОНГУУЛЬ (98058)
НИЙГЭМ ЭДИЙН ЗАСАГ
» БАЙГАЛ ОРЧИН (111899)
» БАЯР НААДАМ (108894)
» ЭДИЙН ЗАСАГ-ДЭЛХИЙ (67442)
» ЭДИЙН ЗАСАГ (1484159)
» ШИНЖЛЭХ УХААН (62784)
» ШАШИН (1192143)
» ХУВЬЦАА (53211)
» УЛААНБААТАР ХОТ (139126)
» ТАТВАР (51807)
» НИЙГЭМ (1440506)
» ОЮУТАН (69271)
» ОРОН НУТАГ (87081)
АЙМАГ
» Дорноговь (62663)
» ДУНДГОВЬ (74841)
» ДАРХАН УУЛ (93689)
» ДОРНОД (78627)
» Говьсүмбэр (53923)
» ГОВЬ-АЛТАЙ (83851)
» Баян-Өлгий (68587)
» БУЛГАН (72458)
» БАЯНХОНГОР (84075)
» ЗАВХАН (68732)
» ЭРДЭНЭТ (57629)
» ХЭНТИЙ ӨНДӨРХААН (83179)
» ХОВД (73422)
» ХӨВСГӨЛ (89239)
» Увс (82647)
» ТӨВ (56641)
» СЭЛЭНГЭ (71398)
» АРХАНГАЙ (62233)
» ОРХОН (62037)
» ӨМНӨГОВЬ (84129)
» Өвөрхангай (70315)
» СҮХБААТАР (67801)
АГЕНТЛАГ
» Мал эмнэлгийн ерөнхий газар (12131)
КОМПАНИ
» Дацан трейд (52094)
» ДЭВШИЛ (36256)
» ДАШВААНЖИЛ (52737)
» ДОНШИН (49297)
» ГОВЬ (53274)
» ГОЁО (40242)
» Витафит (52413)
» Витсамо Фрутт Жүүс ХХК (58682)
» Вагнер Ази (55693)
» ВОЯАЖ (38998)
» БИШРЭЛТ (49387)
» БИТ ХЭВЛЭХ (35475)
» Боорчи (56834)
» БУЯН ХОЛДИНГ (41095)
» БАМБУУШ (36315)
» БYТЭЭГДЭХYYН-КОКА КОЛА (37948)
» Бөхбат (53104)
» БӨXӨГ (35162)
» Зиг Заг (37150)
» ЖЕМ (55718)
» ЖИ МОБАЙЛ (64034)
» Жигүүр гранд (73097)
» ЖУУЛЧИН (36045)
» ЖАСТ ОЙЛ ШТС (59972)
» ИММО ТРЕЙД ХХ (50319)
» Имарт (20832)
» Изинис Эйрвэйс (55783)
» Их-Өвөр (61699)
» МИГ даатгал (49305)
» Монгол газар (62838)
» Монгол Шилтгээн ХК (54009)
» Монгол тамхи СО ХХК (60635)
» Мон-ад (51278)
» Мон Эн Ко (70513)
» Макс групп (63003)
» МЦХ, МОНГОЛ ШУУДАН (52590)
» МАХ ИМПЕКС (59560)
» МАК (68913)
» МОБИКОМ (82716)
» МОНДАВС ХХК (41551)
» МОНГОЛ МАХ ЭКСПО (38896)
» МОНФРЭШ (55524)
» МОНСУДАР (34770)
» МОНРОУД (48890)
» МОННИС (54727)
» МОН УРАН (67010)
» Мөнхийн үсэг (51453)
» ЮНИТЕЛ (75956)
» ЭДМОН (39183)
» ЭРЭЛ ХХК (51652)
» ШУНХЛАЙ ШТС (55994)
» Хамо (47904)
» Хаан хүнс хк (53824)
» ХОС ГАРЬД ХХК (40554)
» Хүннү-Эйр (51995)
» УЛУСНЭТ (35919)
» УЛААНБААТАР ПРИНТ (35713)
» УРЛАХ ЭРДЭМ ХЭВЛЭХ (37332)
» ТЭСО (19542)
» ТАЛХ ЧИХЭР (60170)
» ТАВАН БОГД (50347)
» Тэнгэр даатгал (50038)
» Тэнүүн-Огоо (50195)
» СББ (51157)
» Синчи-Ойл (63388)
» Саун- ТҮНДЭМҮН (42218)
» СЭЖИГТЭЙ БАЙГУУЛЛАГА (78743)
» СОДМОНГОЛ ШТС (68957)
» СОЁМБО ХЭВЛЭХ (39408)
» СКАЙТЕЛ (54744)
» СҮҮ ХК (61353)
» НОМИН ХОЛДИНГ (59293)
» АЛЕЙСК ИМПЕКС- Алейка гурил (41974)
» АЛТАЙ КАШМЕР (43193)
» АЛТАН ТАРИА (60550)
» АДМОН (36210)
» Алко групп (49482)
» Алтай Констракшн (51962)
» Алтай хүдэр (51097)
» АЭРОМОНГОЛИА ХХК (53704)
» АТАР ӨРГӨӨ (59907)
» АСА групп (48573)
» АПУ (64133)
» ОБ КАПИТАЛ (36245)
» ПЕТРОВИС НИК ШТС- (74900)
» КОМПАНИУД (58798)
» UFC (68137)
» Prophecy resource (59966)
» ӨГӨӨЖ (52137)
» Ospring (37033)
» MАГНАЙ ТРЕЙД ШТС (60783)
» MILL HOUSE-АТАР ГУРИЛ (44764)
» MCS (82695)
BOLOD STUDIO
» Иргэний үг (10886)
» МАНАЙД ИРЭЭРЭЙ НЭВТРҮҮЛЭГ (14860)
» Хүүхдийн ертөнц (17524)
» Фото сурвалжлага (12108)
» Таны мэдлэгт | Animation (14472)
» Нийгмийн төрх - Хуулийн зөвлөгөө (14044)
» Нийгмийн төрх (12952)
» Асуудлыг тодруулъя (15322)
» Онцлох хүмүүс (12343)
» Оточ - Эмчийн зөвлөгөө подкаст (11806)
» Контентууд (12109)
» Petrichor /Гэгээлэг нийгмийн үнэр/ (14082)
» LIVE (16283)
» Expert podcast (13118)
» Bolod Studio | Ярилцлага (14914)
» Bolod Studio | Реклам (14432)
» Bolod Studio | Онцлох нийтлэл (13360)
» Bolod News (20020)
» 7 хоногийн тойм (19919)
» "Тэр хэн бэ?" ярилцлагын нэвтрүүлэг (15817)
» "Нутаг нэг" подкаст (14166)
   

Ө.Энхтүвшин: Би 10-аад хоногийн өмнө Н.Энхбаярыг эмнэлэгт эргэж очсон

Ө.Энхтүвшин: Би 10-аад хоногийн өмнө Н.Энхбаярыг эмнэлэгт эргэж очсон
2012-10-01

Монгол Ардын Намын дарга бүхэн Монгол Улсын Ерөнхий сайдын албыг хашсан 12 жил өнгөрчээ.

Гүйцэтгэх засаглалын буухиаг өрсөлдөгчийнх нь гарт шилжүүлсэн 2012 оны сонгуулийн дараах МАН-ыг УИХ-ын гишүүн Ө.Энхтүвшин удирдаж байна. МАНын даргын албан тушаал улс төрд асар их эрх мэдэл, алдар хүндийн оргил болон уншигдаж даджээ. Ийм байсан он жилүүдийн хаялгаас өдгөөгийн сөрөг хүчний лидерийн нуруун дээр зөвхөн үүрэг, хариуцлага үлдэв. Гэхдээ энэ нь Ө.Энхтүвшингийн хувьд их улс төрд орсон, энэ намд зүтгэсэн намтарт нь бичигдэх анхны “азгүй” хуудас биш. Тэрбээр яг ийм цаг үеийг одоогоос 16 жилийн өмнө туулсан.

-Та МАН-ын даргын албыг аваад яг хоёр сар боллоо. Таны ажлын нэг өдөр хэрхэн өнгөрч байна вэ?

-Одоогоор УИХ-ын чуулган завсарлачихаад, нам дээрээ ажиллаж байна. Чуулганы үед бол даваад Бүлэг хуралдана, лхагва, пүрэв, баасан гаригт нэгдсэн хуралдаанд заавал орно. Одоогоор бид нийг Байнгын хороодод ажиллуулахг үй байгаа учраас дээрхээс бусад өдөр намынхаа ажлыг хийдэг. МАН-ын даргаар ажиллаж эхэлснээс хойш миний хийж байгаа гол ажил уулзалт болоод байгаа. Намын гишүүд, ахмадууд маань намынхаа байранд ёстой л багширалдах боллоо. Тэдэнтэй уулзаж ярилцахад ихэнх цагаа зарцуулж байна. Ер нь сонгуульд ялагдсан намын гишүүд, дэмжигчдийн уур амьсгал сонгуулийн дараахан нэлээд хатуу, ширүүн байдаг юм л даа.

-Танай намын гишүүд юу гэх юм?

-Гол нь сонгуульд яагаад ялагдав гэдгийг тал бүрээс нь ярьц гааж байна. Энэ бол аргагүй ярих ёстой асуудал. Үүнийг зөв оношилж чадах юм бол бидний цаашдын чиглэл оновчтой байх болно. Өмнөх дөрвөн жилд дэндүү мөс, жудаг муутай хүмүүстэй ханилж явсны гор гарч байгаа нь тэр гэж бухимдах нь ч энүүхэнд. Нэг намын дарангуйлал тогтох нь, “ардчилал” гэж хамгийн их хашгир даг этгээдүүд ардчиллыг харин багалзуурдаж эхэллээ, улс орон даяар томоохон үйл ажиллагаа явуулцгаая гэж байна. МАНын байр суурийг олон нийтэд илэрхий лэх хурц, тод талбар шаардлагатай боллоо, яагаад УИХ дахь бүлэг байгуулагдахгүй байгаа юм, хууль зөрчиж төрийн албан хаагчдыг хоморголон халлаа, жагсаал цуглаан хийцгээе ч гэж байна.

-Харин Таны байр суурь?

-Улс төрийн шат дараалсан акц, арга хэмжээнүүдийг тасралтгүй зохион байгуулах нь зайлшгүй. Гэхдээ тэр нь сайн бодож төлөвлөсөн, гарах үр дүнгээ урьдчилж харсан, оновчтой, зохион байгуулалттай, хуулийн хүрээнд байх ёстой. Уулгамч эмгэн шиг хүн хашгирахаар дагаж хашгираад, босч харайхаар нь бас дагаж сүр пар гээд байж болохгүй л дээ. Нэг удаагийн сонгуульд ялагдсан болохоос, мөхөж баларсан биш сандарч, тэвдээд яах юм бэ. Гол нь цаашдаа яаж ажиллаж, тэмцэх вэ гэдгээ сайн бодож төлөвлөх шаардлагатай. Эрх барьсан нөхөд юу хийх гээд байгааг анхааралтай харах, мэдрэх хэрэгтэй. Ямар хуулиудыг яаж зөрчив, сонгуулийн өмнө өгсөн амлалтаа биелүүлэх нь үү, түүнээсээ няцаж бултах нь уу ... гэх мэт зүйлүүд дээр л нүд хурц, чих соргог байх нь сөрөг хүчний үүрэг биз дээ. Бид хатуу хяналт тавьж, оновчтой зөв бодлогоороо өрсөлдөж хурдтай, дайчин байж чадна. Цаг эрт, юм дөнгөж эхэлж байна. 1996-2000 оныг бид туулсан шүү дээ. 1996 оны зургаадугаар сар. МАН буюу тухайн үеийн МАХН УИХ-ын сонгуульд “хэмх” ялагдаж 25 суудал авч, “Ардчилсан холбоо” эвсэл 50 суудалтай үнэмлэхүй олонх болов. Наймдугаар сарын 26. Ө.Энхт үвшин, Н.Энхбаяр, С.Баяр нар намын даргад өрсөлдөж байлаа. МАХН-ын Бага хурлаар Н.Энхбаяр намын ерөнхий нарийн бичгийн даргаар, Ө.Энхтүвшин нарийн бичгийн даргаар сонгогдов. Аравдугаар сар. Орон нутгийн сонгууль болж, МАХН-ын нарийн бичгийн дарга бөгөөд нийслэлийн МАХН-ын хорооны даргын албыг давхар хашиж байсан Ө.Энхтүвшин намаа сонгуульд удирдалцан орж, ялалт авчрав. Тэр үед МАХН-ыг ерөнхий нарийн бичгийн дарга нь удирдаж, нарийн бичгийн даргын албан тушаал нэг л байсан бөгөөд одоогийн генсекийн үүргийг гүйцэтгэдэг байжээ. 16 жилийн өмнө нэг намын удирдлагад нэгэн зэрэг гарч, нэг шугаман дээ рээс нэгэн зүг харж, нэгэн үзүүрт зорилго, итгэл үнэмшлээр гар нийлэн тэмцэж явсан Н.Энхбаяр, Ө.Энхтүвшин хоёр. Хоёулаа 1958 онд төрсөн нас чацуутнууд гэдэг нь ч сонин давхцал. 16 жилийн дараах салаа замын нэгэн дээр МАН-ын дарга Ө.Энхтүвшин зогсож, нөгөө дээр нь МАХН-ын дарга Н.Энхбаяр байна. Одоо МАН, МАХН хоёр улс төрийн өрсөлдөгчид.

-Та намынхаа экс дарга нартай хэр дотно вэ?

-Ер нь МАН-ын даргаар ажиллаж байсан хүмүүстэй уулзана шүү. С.Батболд, М.Энхболд нартай байнга уулзаж, ажил төрлөө ярилцаж байна. С.Баяр дарга эрүүл мэндийн шалтгаанаар гадаадад эмчилгээтэй байгаа учраас ховорхон таарах юм. Н.Багабанди даргатай хааяа зарим чухал асуудлаар санал солилцдог. Ахмадуудтай бол долоо хоног болгон л уулзана. Тэд маань нийгмийн амьд барометр шиг, амьдралын хөрсөнд буучихсан, бодитой сэтгэдэг мундаг улс шүү. Б.Даш-Ёндон дарга одоо миний зөвлөхөөр ажиллаж байна. Н.Энхбаяр бид хоёрыг улс төрд хөтөлсөн хүн шүү дээ. Г.Очирбат дарга гэхэд л хуучин монголоор баахан юм биччихсэн орж ирээд, ингэмээр, тэгмээр байна гээд шавдуулж гарна.

-Та Н.Энхбаяртай хамгийн сүүлд хэзээ уулзав?

-Би 10-аад хоногийн өмнө эмнэлэгт эргэж очсон. Эргэж очъё гэсэн хүн бүрийг оруулаад байдаггүй бололтой. Зөвшөөрөл хөөцөлдсөнөөс хойш нэлээд удаж байтал тэдний намынхны тус орж байж шийдэгдсэн байх шүү.

-Та хоёр өнгөрсөн бүх хугацаа, үйл явдлуудын дараа инээж уулзах ёстой хүмүүс байх?

-Бид хамтдаа маш их зүйлийг туулсан хоёр шүү дээ. МАХН-ын хүнд үеэс эхлэн, амжилтын он жилүүдэд ч хамт байлаа. Бидний дунд итгэл, үл итгэл, тэгээд дахин итгэл ч байлаа. Хүмүүсийн явуулгаар хоорондын ха рил цаанд ан цав үүсэж, түр тар гэх үе байсан ч намаа гээд хамтарч ажиллаад явж л байж. Сайн сайхнаар дурсах зүйл нь олон үлджээ. Н.Энхбаярыг Орост төлөх их өрийг тэглэнэ гэж зүтгээд ард нь гарч чадсаных нь төлөө би үнэхээр бахархдаг. Өнөөдөр тэр хүн ялтан болчихлоо. Хурал нь мэтгэлцээнгүй, хэрэг нь хохирогчгүй, нэхэмжлэгчгүй, хангалттай үндэслэл, нотолгоогүй сонин шүүх ажиллагаа болж өнгөрлөө гээд хүмүүс шуугиад байна. Энэ талаар шүүх олон түмэнд маш тодорхой хариулт өгөөсэй гэж бодох юм. Хүнийг ямар нэг хэлбэрээр хэлмэгдүүлэх вий гэдгээс Мон голын төр, улс төрийн хүчнүүд үргэлж сэрэмжлэх ёстой.

-Таны мэдэрч байгаачлан Н.Энхбаяр Таныг бас мэдэрдэг болов уу?

-Уулзалгүй удаж, удаж саяхан л уулзлаа. Намайг намын дарга болоход баяр хүргэж утасдсан. Бид сая эрүүл мэндийнх нь талаар ярилц санаас бусад сэдвийг хөндөж амжсангүй. Надтай хамт ажиллаж байх үеэ, бид юун дээр алдаж, юун дээр оносноо эргэцүүлж боддог байх.

-Танай намын гишүүдээс МАХН-ыг зорих урсгал бий болж байгааг Та юу гэж харж байгаа вэ?

-Сонин, телевизээр л тийм юм яриад байгаа. “МАХН-ын гишүүнчлэлээ сэргээх” аян гэдгийг зохион байгуулж байгаа юм гэсэн. Ийм аян өрнүүлж байгаа юм болохоор 220 гаруй мянган гишүүнтэй том намын эгнээнээс хэдэн хүн тийш явахыг үгүйсгэхгүй. МАН-д элсэх хаалга нээлттэй, чөлөөтэй, бас гарах, буцах зам нь яг тийм. Хэн ямар бодол тээж орж ирсэн бэ гэдгээс хамаарах асуудал. Ингэхлээр нэг талаас, улс төрийн зорилгоор уг аяныг зохион байгуулагчдын үйлдэл, ятгалга нөлөөлж таарна. Өөрөөр хэлбэл, үүр шөнийн цагаар хашаа хотноос хэд гурван хурга, ишиг суйлчих шиг боллоо. Нөгөөтэйгүүр, энэ намд хатуу итгэл үнэмшлээрээ биш, өөр зорилго, бодлоор орж ирсэн нь буцаж буй бололтой. Ийм хүн цөөн гэдгийг харин би итгэлтэй хэлж чадна. Цаашдаа гурав дахь, дөрөв дэх нам руу битгий яваарай, тэгвэл гар дамжсан самбай хадаг шиг болно шүү гэдгийг тэдэндээ хэлье.

-Ер нь танай намаас хүмүүс ингэж гарч байгаа нь анхны үзэгдэл үү?

-Би зурвасхан түүх ярья. 1996 оны сонгуулийн дараа Хотын намын хорооны дарга н.Өлзий агснаас томоо сейф хүлээж авлаа. Дотор нь байгаа материалтай танилцаад архивт шилжүүлээрэй гэж байна. Тэгээд үзтэл 1990 оны төгсгөлөөс 1992 оны хооронд МАХН-аас гарсан гишүүдийн анкет мөнөөх сейфийг чинь дүүргэчихэж. Ер нь энэ хугацаанд 40 орчим мянган хүн гарсан гэдэг юм билээ. Хэдэн орой би түүнтэй танилцсан. Анкетын “Яагаад гарах болов” гэсэн асуултад “Үзэл бодол нийлэхээ болив”, “Өөр намд орохоор шийдэв”, “Нас өндөр болов” гэх мэт янз бүрийн шалтгаан тоочсон байлаа. Намд маань гишүүн үлдсэн юм уу ч гэж бодогдохоор байв. Тэр үйл явцыг өнөөдрийнх шиг үй олон сонин, телевиз, сайтаар янз бүрийн зорилгоор мэдээлсэн бол олон хүн “За энэ нам ингээд дуусчээ” гэх байсан биз. Тэгээд яасан бэ? 40 мянган гишүүнээ алдсан нөгөө нам чинь хэдхэн сарын дараа болсон УИХ-ын 1992 оны сонгуульд 72 суудал аваад үнэмлэхүй ялалт байгуулсан. Өнөөдөр хэд гурван хүн гарахад сурталчилгаа нь хэдэн зуу, мянгаар тоологдох мэт сүржин явж байна. Ялгаа нь ердөө л энэ. Үнэн хэрэгтээ, 30 хүн гарахад 300 хүн шинээр элсэх жишээтэй, ийм л хандлага байна даа.

-За, би бүр тодорхой асууя. Н.Энхбаяр МАН-ыг “цэвэрлэж” өглөө, буян боллоо гэж үзэж болох уу?

-Тэгж дүгнэхэд хэцүү. Учир шалтгааныг нь нарийн тодруулаагүй байж би хувьдаа тийм ноцтой дүгнэлт хийж чадахгүй. Н.Энхбаяр даргыг удирдагчийнх нь хувьд хүндэтгэдэг учир дагаад явсан хүмүүс бий байх. Нам уугуул нэрээ сэргээсний учир шалтгааныг бид өөрсдөө, ялангуяа ахмад гишүүд дэмжигчдэдээ сайтар ойлгуулж чадаагүй дутагдал ч байгаа. Гомдсон, туньсан нь ч бий. Хэлэхгүй өнгөрч болохгүй нэг зүйл бол МАХН-ыг бүртгэсэн Улсын Дээд шүүхийн шийдвэр их холион бантан хутгасан. Маш олон хүчин зүйл, нөхцөл шалт гаан давхацсан л даа.

-Бас сүүлийн өдрүүдэд МАХН-аас гарч МАН-д элсэх хөдөлгөөн өрнөлөө гэх юм. Хэр үндэстэй вэ?

-Тийм зүйл дуулдаж байгаа. Зарим нэг хүн ирж уулзаж байгаа. Жаахан төөрөлдлөө, энээ тэрээ гээд. Түүнийг их сүр дуулиан болгож хэвлэл, мэ дээллийн хэрэгслээр шоудах хэрэгг үй л дээ. Харин онцолж хэлэх нэг зүйл бол, сонгуулийн дараа маш олон хүн МАН-д элсье гээд ороод ирж байна. Тэдэн дотор “Ялагдсан үед нь энэ намд элсье гэж бодсон юм” гээд ирж буй нь ч байна, бас биднийг хурц шүүм жилсээр ирсэн хүмүүс ч байна. Буцаж буй хүмүүстэй зуурал дах биш, шинээр элсэж буй нөхөдтэй, ер нь гишүүдтэйгээ ажиллах том үүрэг бидэнд ногдож байна. Сүү лийн жилүүдэд бид олон мянган хү нийг намдаа элсүүлж, тооны хой ноос нэлээд хөөцөлджээ. Харин элс сэн гишүүдтэй нүүр тулж, тэднийг үү рэгжүүлж, алба ажилд тавьж, сайн бол дэвшүүлж, саар бол хариуцлага тоо цож ажиллах тал дээр алдсан. Ө.Энхтүвшин УИХ-ын сонгуульд дөрвөн удаа сонгогдон ажиллаж буй туршлагатай улс төрч. Тэрбээр 2005 онд намдаа “Уламжлал, шинэч лэлАрдчилал, шударга ёс” жигүүрийг байгуулалцсан. Сонгуульд ялсан нам нь “биеэ тоочихоод” нэг л ёозгүй төрхтэй болсныг шүүмжлэн, хэсэг нөхдийн хамт нэлээд бужигнуулсан зам нал Ө.Энх түвшинд бий. Жигүүрийнхэн намын дотоод эв нэгдэл, шударга ёсыг үгүй хийж байгаа бүлэглэл, фракцуудын эсрэг тэмцэж байлаа. Тэрбээр их улс төрд урт замыг туулахдаа фракц гэдэг ойлголтоос, ийм бүлэглэлүүдээс хол явжээ. “Аливаа намын дарга аль нэг фракцын нөлөөнд ав тах ёсгүй. Би хойшид ч ямар нэг бүлэглэлийг хүлээн зөвшөөрөхгүй. Ялангуяа сонгуульд ялсан улс төрийн хүчнийг фракцууд нь алсуураа хорлон сүйтгэж байдаг учраас АН-ын дотоод дахь олон фракцууд маш аюултай. Тэднийг зөвхөн албан тушаал, бизнесийн явцуу эрх ашиг нэгтгэдэг” гэж Ө.Энхтүвшин өгүүллээ.

-УИХ, НИТХ-ын сонгуулийн дүнг МАН их хурлаараа хэлэлцэхээс өмнө Танаас асуумаар зүйл байна. МАН яагаад хотын тойргуудаа хоёр ч шатны сонгуулиар алдав аа. Улаанбаатарт газрын наймааг цэцэглүүлснээс хот төлөвлөлт алдагдаж, иргэдийн аюулгүй байдалд ноцтой байдал үүссэн, авлига шингээсэн орон сууцны үнэ тэнгэрт хадсан зэрэг нийслэлийнхний ахуй амьдралын тулгамдсан асуудлуудад иргэд МАН-ыг буруутгасан учраас өнгөрсөн сонгуулиар санал огцом эргэсэн гэж боддог. Одоо дүүргүүдийн ИТХын сонгуульд “хотын” фракцаас нэр дэвшүүлэхгүй байж чадах болов уу?

-Бүлэглэлийн эрх ашиг гэж байгаа бол би түүнийг задлахын төлөө тэмцэнэ. Том эрх ашгаа л бодъё гэж би хэлж байгаа. Хэн, хаана өрсөлдвөл амжилт гаргаж чадах вэ гэдгийг гол шалгуураа болгож нэр дэвшигчдээ тодруулна.

-Та фракцын эсрэг үзэлтэй байтал МАН-ын фракцууд яагаад Таныг дэмжиж, даргаар сонгосон юм бол?

-Манай намд АН-д байдаг шиг нэр хаягтай бүлэглэл, фракцууд албан ёсоор үйл ажиллагаа явуулдаггүй юм шүү дээ. Фракцууд гэхээсээ бодлогыг голлон барьдаг нөлөө бүхий фигурууд бол бий. Тэднийг улс төр сонирхогчид бүгд мэднэ. Тэдний санал нэгдсэн хүн нь энэ удаад би байсан байх гэж боддог. Харин одоо намайг МАН-ын даргад 90 шахам хувиар дэмжсэн шигээ намынхаа том эрх ашгийг, бодлогыг минь бүгд дэмжихээс их зүйл шалтгаалах юм.

-Сөрөг хүчний лидер гэхээр “сэлэм эргүүлдэг” хүн байх мэт төсөөлөл олон нийтэд байдаг болов уу. Гэтэл Таныг эрс тэс мэдэгдэл хийж байсныг, эсвэл хурц, ширүүн авир гарган бусадтай сөргөлдөж байсныг огт санахгүй юм. Харин ч Ө.Энхтүвшинг аядуу зөөлөн төрхөөр нь хүмүүс таньж мэддэг байх шүү?

-АН-ынхан хүртэл хэлээд байгаа шүү, аль алинд нь дүр зохихгүй байна аа гэж. “Та сөрөг хүчний удирдагч болсныг харахаар ер бууж өгөхгүй юм. Манайханд ч энэ эрх баригчийн дүр ерөөсөө зохихгүй байна” гэцгээж байна лээ. Магадгүй ээ, тийм байж болно. “Сэлэм эргүүлэх” шаардлага гарлаа гэхэд хэний эсрэг, юуны төлөө, яах гэж тэр билээ гэдгээ бодох учиртай. Ер нь л тэмцээд байх ёстой гээд нүдээ аниатай сэлэм эргүүлээд байж болдоггүй. Харин бодлоготой, мэдрэмжтэй, хурдтай, бодитой тооцоотой, эрх баригчдын алхам бүрийг урьдчилан харж чаддаг байвал энэ цаг үеийн хамгийн нөлөө бүхий, хүчтэй сөрөг хүчин болж орон зайгаа эзлэнэ. Бид тэгж чадна, харин олонхийг бүрдүүлсэн хүчин маань бодлоготой, ам, ажлын нэгдлийг хангасан жинхэнэ эрх баригч хүчин хэдийд болж чадах бол гэдэг нь улс орон, ард түмэнд илүү чухал юм даа.

-Би Таныг МАН-ын дарга боллоо гэсэн мэдээллийг сонсохдоо л нам нь Ө.Энхтүвшингээ Ерөнхийлөгчийн сонгуульд өрсөлдүүлэх гэж ийм шийдвэр гаргасан байх гэж таасан. Миний таамаг нэг их гэнэн сонсогдохгүй гэж бодож байна?

-Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн тухай бид одоо ярих болоогүй ээ. Бүхэл бүтэн найман сарын хугацаа байна шүү дээ. Том намд цагийн юм цагтаа л байдаг юм. МАН-аас нэр дэвших боломжтой хүмүүсийн судалгааг хийж байгаа. Наана нь амжуулах ажил их байна. Цаг хугацаа, эрэмбэ, дараа энэ тэр гээд нарийн юм их бий. Орон нутгийн сонгууль гэж том даваа байна шүү дээ.

-МАН шинэ даргатай болохоороо их хурлаа хийдэг шүү дээ. Та хэзээ зарлах бодолтой байна?

-Намын дүрэмд их хурлыг дөрвөн жилд хоёроос доошгүй хуралдуулна гэж заасан байдаг. Хамгийн сүүлд 2010 онд МАН-ын XXVI их хурал болсон (энэ их хурлаар Ө.Энхтүвшин МАН-ын даргад өрсөлдсөн). Дүрмийн заалтаар бол хугацаа ойртсон. Миний бодлоор орон нутгийн сонгуулийн өмнө зарлах боломжгүй. Хоёр туулай хөөсөн анчин хоосон гэдэг шиг сонгуульд бэлтгэхийн хажуугаар намын их хурал гэж цаг, хүч алдах ёсгүй. Тиймээс орон нутгийн сонгуулийн дараа, магадгүй 2013 оны эхээр их хурлаа хийж таарах болов уу. Их хурал зарлах амархан. Бэлтгэлээ сайн базаах ёстой шүү дээ. Юу хэлэлцэж, ямар том шийдвэр гаргах юм бэ гэдгээс эхлээд бодох ярилцах зүйл их байна. Одоогийнх шиг сөрөг хүчин байх үед буюу 1997 онд болсон XXII их хурлаар гэхэд намын онол суртахууны үндсийг өөрчилж, ардчилсан социализмын үзлийг авч мөрийн хөтөлбөр, дүрэмдээ маш том өөрчлөлтүүдийг оруулж байлаа. Иймэрхүү том асуудлыг шийдвэрлэхийн төлөө Их хурал хуралддаг. Тэгэхлээр бэлтгэл бүхнээс чухал.

-Хоёр сонгуульд ялагдал хүлээсэн МАНын хувьд хамгийн ойрын том сорилт бол яах аргагүй орон нутгийн сонгууль. Гэхдээ Та 1996 онд УИХ-ын сонгуульд навс ялагдсан намаа удирдаж, орон нутгийн сонгуульд ялж байсан туршлагатай. Тэр үеийнхээс одоо юу өөрчлөгдсөн бол?

-Адил төстэй зүйл гэхээсээ өөрчлөгдсөн нь хавьгүй их байна. Хөгжлөө дагаад хамгийн их өөрчлөгддөг нь хүн юм байна шүү. Сонгууль, улс төрийн намууд ч ялгаагүй. Сонгогчид их прагматик болсон. Энэ удаагийн Орон нутгийн сонгуулийн хувьд анх удаа цоо шинэ хуулиар явагдах гэж байна. УИХ-ын олонх маань улс төр, математик гээд бүхий л призмийг харж, тооцоо судалгаа хийж байгаад үндсэндээ өөрсдөдөө сайхан тааруулаад хуулиа баталчихлаа. Бүлэггүй байлгах гэсний цаад гол зорилго нь энэ л дээ. Ийм л хууль гаргавал АН орон нутагт бат ялна гэсэн бүх тооцоогоор хийлээ. Одоо дутуу юм байхгүй. АН-ын рейтинг өндөр байгаа гээд холимог тогтолцоог авчихлаа. 180 хоногийн дотор шилжилт хийж чадаагүй бол тухайн орон нутагт нэр дэвших эрхийг хязгаарлачихлаа. Баянгол дүүрэгт амьдардаг хүн Баянзүрхэд нэр дэвшихгүй болж байна. УИХын сонгуулийн үеэр машинаар санал тоолох явцад гарсан алдаа мадгийг нягтлаагүй байж орон нутгийн сонгуулийн саналыг заавал машинаар тоолохоор хуульчиллаа. Тэр машин гэдгээ америкчуудаас аваад америкчуудаар программыг нь хийлгээд монгол хүний мэдлээс хол байлгахыг АН хичээж байна. Эргэлзээ их байна, машиныг дахин шалгачихъя гэхээр ухаан алдталаа айж байна. Ийм нөхцөлд монголчууд нутгийн өөрөө удирдах ёсны байгууллагаа сонгох цаг ирлээ. Гэхдээ МАН-д давуу талууд бий. Луйвардуулчихгүй л бол бид ялна.

-МАН-ыг хатуу уламжлалтай улс төрийн хүчин гэж үзэх өнцгөөс асуувал, Та хэдийгээр Ерөнхий сайд биш ч гэсэн өмнөх дарга С.Батболдын баримталж байсан эдийн засгийн бодлогыг өвлөж үлдсэн үү?

-Тэр бол тэгэлгүй яахав. Миний тухайд урьд өмнөх дарга нараас ялгаатай нь Ерөнхий сайд биш учраас намын ажилдаа анхаарах, хүнтэй ажиллах, гишүүдийнхээ байр суурийг ойртуулах гол үүрэг хүлээсэн. Олон жил тасралтгүй засгийн эрх барьсан хүчний хувьд саяын ялагдал намын ажлаа эмхэлж цэгцлэх боломжийг олгосон байж ч магадгүй. Одоо надад МАН-ыг бэхжүүлэх, эв нэгдлийг хангах, дайчин тэмцэгч улс төрийн хүчин болгох түүхэн үүрэг оногдсон.

-Эдийн засгийн асар том төслийнхөө хувьд Оюутолгойн орд шинэ Парламентад халуун сэдэв болж уламжлагдлаа. Өмнөх Засгийн газрын үед баримталж байсан байр сууриа сөрөг хүчин болсон МАН өөрчлөх үү?

-Хувь улстөрчийнхөө хувьд Оюутолгойн гэрээнд УИХ-ын 57 дугаар тогтоолын зарим заалт зөрчигдөөд байгааг өмнөх УИХ-ын үед би эсэргүүцэж л байлаа. “Оны шилдэг эх оронч түшээ” болсон гишүүдтэй хамт шоудаагүй л болохоос. Одоо тэдгээр “эх орончид” маань УИХ-ын дарга, байнгын хороодын дарга нар, Засгийн газрын хамгийн чухал яамдын сайдаар томилогдлоо. Гэрээг УИХ-ын тогтоолд нийц үүлэх ёстой гэдэг байр суурийг баримтлах болно. Эсхүл УИХ-ын тогтоолыг өөрчлөх ёстой. Анхны хөрөнгө оруулалтаа нөхсөний дараа эрх зүйн орчныг боловсронгуй болгон Монголын талын эзэмших хувь хэмжээг 51-ээс дээш хувь болгох ёстой гэдэг бол зүй ёсны шаардлага. Анхны хөрөнгө оруулалтаа одоогоос 5-6 жилийн дараа нөхнө гэсэн тооцоо байгаа. Түүнээс хойш 51 хувь нь Монголын талынх болох байдлаар гэрээг өөрчлөх ёстой. Гэтэл Оюутолгойн одоогийн гэрээнд анхны хөрөнгө оруулалтаа нөхсөнөөс 30 жилийн дараа энэ асуудлыг ярихаар тусгасан. Энэ чинь юу гэсэн үг вэ, 2050 он дөхүүлж байж Монголын тал 51 хувийн тухай ярьж эхлэх нь. Тэр үед Оюутолгойн ордоос хоосон нүх л үлсэн байх байлгүй. Гэрээн дээр ажилласан нөхдүүд маань нөгөө талдаа хөтлөгдчихсөн юм уу гэмээр заалт байгааг залруулах л хэрэгтэй. Түүнээс биш Оюутолгой, Тавантолгойг ашиглахын эсрэг байж болохгүй. Дэлхий дээр баялгаа ашиглалгүй хөгжсөн улс гэж байхгүй. Үүний сацуу баялгаасаа болж баларсан Африк мэтийн муу туршлагыг яавал давтахгүй, хөгжихөө л бодох хэрэгтэй.

-МАН одоо болтол ялагдлынхаа шоокноос гарч чадахгүй байна гэсэн шүүмжлэлийг Та хүлээж авдаг уу?

-Олонхийг бүрдүүлсэн нам маань хүртэл Засгийн газраа бүрэн бүрдүүлж амжаагүй л байна. Сонгуулиас хойш гурван сар өнгөрчихөөд байхад томилгоонууд нь ч дуусаагүй, ажил төрөл нь эмх цэгцэндээ орох яагаа ч үгүй байна. Дэд сайд, Төрийн нарийнд хэнийгээ тавих вэ л гэж бүхэл бүтэн гурван сарыг барж байгааг нь харлаа шүү дээ. Тэгэхээр тэд ч бас шооконд орсон хэрэг биш гэж үү. Сөрөг хүчин болсон нь бидний хувьд асуудал байхгүй. Шинэ нөхцөлдөө дасан зохицоод сэтгэлгээ, арга барилаа өөрчилж 1996-2000 оных шиг бужигнуулаад эхэлнэ. Дахиад хэлье, бид яах вэ, санаа зоволтгүй, харин олонхийг бүрдүүлсэн нам маань түргэхэн шиг гүйдэл, суудлаа олоосой билээ.

-МАН үнэндээ Бүлгээ л нэхэж хоёр сарыг өнгөрөөлөө. Энэ хугацаанд Засгийн газар эмхлэгдэн байгуулагдах гэж мөн л аажуухан алхаж явна. МАН шинэ Засгийн газраас хямралыг давах төлөвлөгөөг нь нэхэж болдоггүй юм уу. Дэлхийн эдийн засгийн хямрал улсын маань төсөвт ч, иргэдийн ахуй амьдралд ч бодитой нүүрлэж байна. Хямрал шинэ үзэгдэл биш шүү дээ. Өмнөх Засгийн газрууд хямралаас үүдэх эрсдлийг тооцож, хөрөнгө оруулалтыг төлөвлөдөг л байсан?

-Олонхийг бүрдүүлж байгаа улс төрийн хүчний хийх ёстой гол ажил. Хямралын тухай сануулах бүрт сонгуульд ялагдчихаад хонзогносон зүйл яриад уналаа гэсэн бачуухан бодлоор хүлээж авдаг шүү дээ. “Тахимаа өгсөн бол дуугүй бай” л гээд байгаа. Тэд МАН-гүйгээр чадна гэж тооцсон. Монголын эдийн засаг хэврэг шүү дээ. Гадаадад экспортолж байгаа гол түүхий эдийн үнэ унавал манай эдийн засаг дагаад л уначихдаг. Дэлхийн эдийн засгийн ээлжит хямрал манайд хүндхэн тусах нөхцөл байдал аль сонгуулийн өмнө тодорхой байсан. УИХ-ын сонгуулийн дүн гарахад 31 суудалтай АН Засгийн газарт хамтарч ажиллах түншээрээ 11 суудалтай МАХН-МҮАН-ын “Шударга ёс” эвслийг сонгосон. Эд нар тэгээд хямралын нөхцөлд Монголын эдийн засгийг аваад гарч чадна гэж эрхбиш тооцсон болоод Засгийн газраа байгуулсан байх. Наймдугаар сараас хойш нүүрс, төмрийн хүдрийн үнэ ханш буурлаа, тэгэхлээр экспорт бараг зогсонги байдалд орчихлоо. Одоо цаашид яах вэ гэдэг асуултад Засгийн газар эхлээд хариулах ёстой. Хямралыг даван туулах төлөвлөгөөг эрх барьж байгаа хүчин уг нь олон нийтийг хүлээлгэлгүй бэлтгэсэн байх учиртай юм. Тэгэхдээ бид зүгээр суугаагүй. Саяхан нам дээрээ нэрт эдийн засагчид, эрдэмтдийг хуралдуулаад “Эдийн засгийн хямралд Монгол бэлэн үү?” сэдвээр хэлэлцүүлэг явуулж маш хэрэгтэй зөвлөмжүүдийг гаргасан. Тоож үзвэл Засгийн газарт тус болох л байх.

-Засгийн газрын үйл ажиллагааны мөрийн хөтөлбөр батлагдлаа. Олон Засгийн газрын мөрийн хөтөлбөрийг боловсруулсан, хэрэгжүүлсэн туршлагатай намын зүгээс энэ хөтөлбөрийг хэрхэн дүгнэж байгаа вэ?

-Нэг л их яаруу хийсэн даржин хөтөлбөр. Бид нэлээд шүүмжлэлтэй хандаж байгаа. Шүүмжлэхгүй өнгөрөхийн ч аргагүй эд билээ дээ. МАН-ын хөтөлбөрөөс авсангүй энэ тэр гэж гоншигнохгүй ээ. Хамгийн гол нь тэр хөтөлбөр нь улс орныг дөрвөн жилийн хугацаанд хөгжүүлэх бодлого болсон уу, гадаад дотоод хүчин зүйлийг шинжлэх ухааны үндэстэй тооцож судалсан бодлогын баримт бичиг болж чадав уу гэдэгт л эргэлзээ байна. Энгийн жишээ хэлэхэд, дөрвөн жилийн дараа улс орны хөгжил ямар түвшинд хүрсэн байх юм, түүнийг илэрхийлэх гол үзүүлэлтүүд юу вэ гэдгийг Засгийн газар тооцсонгүй. Хүрэх үр дүнгүй, шалгуургүй хөтөлбөрийн дагуу Засгийн газар ажиллах болж байна. Үгүй ядаж, эдийн засгийн өсөлтийг жилд хэдэн хувиас буулгахгүй гэж тооцсон, нэг хүнд ногдох дотоодын нийт бүтээгдэхүүний хэмжээ хэд болох юм бүү мэд. 2008-2012 онд ажилласан Засгийн газар эдийн засгийн өсөлтийг 10 хувиас буулгахгүй байх, нэг хүнд ногдох ДНБ-ийг 5000 ам.долларт хргэхээр төлөвлөсөн, тэгээд одоогийн Засгийн газарт 20 хувийн өсөлттэй эдийн засгийг хүлээлгэж өгсөн шүү. Гэтэл хөтөлбөрт амралт, цэнгээний төв байгуулах ажлыг эхлүүлнэ, хувийн хэвшилтэй хамтарч тогтмол форум зохион байгуулна, хүнсний ногооны тариалалтыг нэмэгдүүлнэ, хар тамхитай тэмцэх гадаад орнуудын туршлага судална гэх мэт маш ерөнхий заалтууд олон оржээ. Тэгснээ бүр хэтэрхий жижиг юмнууд чиг туссан байгаа юм. Тухайлбал, сургуулиудын гар угаагууруудын тоог нэмнэ, оюутны их наадмыг 2013 онд хийнэ, хоригдол, хэрэгтнийг хуяглан хүргэдэг тусгай алба байгуулна гэхчлэн тун жижиглэсэн байна лээ. Хөтөлбөрт уг нь том, том бодлогын асуудлууд байдаг л даа.

-Сонгуулийн амлалтаа биелүүлээгүй улс төрийн хүчний үйл ажиллагааг хаах тухай заалт бас орсон байна?

-Наадах чинь бүр “Эрх чөлөөт монгол хүн” хэмээх гоё гарчгийн дор яваа шүү. Тэнд зарим нэг ариун явдалтай бус муу намуудын үйл ажиллагааг зогсооно гэсэн байна лээ. Үүнийг хэн ямар шалгуураар яаж тогтоох юм, бүү мэд. Иймэрхүү ажлууд хийж байж эрх чөлөөт монгол хүнийг төлөвшүүлэх юм гэсэн. Монгол Улсын иргэн сонгуульд ялагдсан намын гишүүн байх эрхгүй гэсэн шууд логик агуулсан аймшигтай заалт.

-УИХ дахь Бүлгийн асуудлаар хандсан МАН-ын өргөдлийн хувь заяа Үндсэн хуулийн цэц дээр очоод бүдгэрч орхилоо. Тэнд ер нь юу болоод байгаа юм бол?

-Бүлэг ярихаар л МАН жижиг асуудлаар хөөцөлдлөө гээд байгаа юм. Ер нь МАН бүлэгтэй байх эсэх ард түмэнд ямар хамаатай хэрэг вэ? Том хамаарал байгаа юм. Сонгогчдын 40 гаруй хувийн саналаар УИХ-д сонгогдсон гишүүд Парламентад Бүлэггүй байна гэдэг бол ард түмний бараг тэн хагасынх нь эрх ашиг шууд зөрчигдсөн гэсэн үг. Хамгийн гол нь Бүлэггүйн улмаас Байнгын хороодод ажиллаж чадахгүй байна. Одоо УИХ-д найман Байнгын хороо байгуулагдаж, нэгд нь УИХ-ын 10-19 гишүүнтэй байхаар хуульчилсан. Олонхийг бүрдүүлж буй УИХ-ын 46 гишүүнийг эдгээр Байнгын хороо тус бүрт ижил тэнцүү 16-гаар хуваарилаад, үлдсэн гурван суудалд МАН-ын гишүүдийг сайн дураар оролцвол оролц гэж байгаа. УИХын үйл ажиллагааны амин сүнс болдог Байнгын хороодын хуралдаанд сайн дураараа оролцоно гэж юу байдгийг бид ойлгохгүй байгаа юм. Манай нам улс төрийн томоохон хүчний хувьд УИХ-ын гишүүдийнхээ хэнийг аль Байнгын хороонд ажиллуулахаа бодлогоор хуваарилж ирсэн уламжлалтай. Үндсэн хуулийн цэцэд хандаад хоёр сар гаруй хугацаа өнгөрөөд байгаа боловч одоо хүртэл хариу алга. Эхний өргөдлийн хувь заяа ийм байхад хоёр дахийнх нь бүр ойлгомжтой. Цэцийн удирдлага “Шийдэж болохгүй” гэсэн командыг эрх барьж байгаа улс төрийн хүчнээс авсан юм байлгүй. Уг нь Цэцэд өргөдөл ирвэл 24 цагийн дотор Цэцийн гишүүнд хуваарилдаг журам бий. Цэц бол Үндсэн хуулийн “манаачийн” хувьд уг хууль зөрчигдөж байгаа тухай өргөдөл ирсэн л бол үндэслэлтэй байна уу, үгүй юү, заавал хэлэлцдэг учиртай. Цэц ингэж улстөржиж байна гэдэг Үндсэн хууль маань манаачгүй болжээ гэсэн үг. Энэ нь монгол төрийн дархлаа алдагдаж, төр хяналтгүй, нэг намын дохио зангаагаар хөдөлж эхлэх цондон. АН-д дутуу юм алга. Ерөнхийлөгч нь байна, УИХ дахь олонх нь байна, Засгийн газар, шүүх, прокурор, Цэц, АТГ гээд бүгд байна. Тэгээд МАН-ыг бүлэггүй болгож байна. Ядаж Үндсэн хуулийн цэцэд асуудлыг шийдчих зүрх үлдээгээгүйд харамсаж байна.

-МАН-ын Бүлэггүйгээс болж УИХ иргэдийг хохироосон бодитой ямар жишээг хэлэх вэ?

-Нэг намын сонирхлоор ард түмний язгуур эрх ашгийг ноцтой хөндсөн асуудал Засгийн газрын мөрийн хөтөлбөрт ч, Төсвийн тодотголд ч орсон. Бид тухайн үедээ хэчнээн анхааруулж хэлсэн боловч чуулганы танхимд зүгээр л “хий гаргах” дайны л замхраад өнгөрлөө шүү дээ. Хэрэв МАН бүлэгтэй, УИХ-ын дэд даргатай байсан бол нийгмийн халамж шаардлагатай иргэдэд 21 мянган төгрөг олгуулах талаар хүчтэй ажиллах боломж байсан. Тухайлбал, өмнөх Засгийн газрын үед сар бүр аваад сурчихсан 21 мянган төгрөгөөрөө амьдардаг хэдэн мянган өрх Монголд байдаг. Хавтгайруулж олгодгоо болиод, ажилгүй, орлогогүй, хөгжлийн бэрхшээлтэй, өнчин өрөөсөн иргэддээ 21 мянгыг нь үргэлжлүүлэн өгье гэдэг МАН-ын санал уг нь маш их ач холбогдолтой байлаа. 21 мянган төгрөгийг олгуулахгүйн тулд зарим нь “аавынх нь архины мөнгө” гэдэг яриа тараасан. Түүгээр архи авч уусан хүн байсан л байх. Тэгэхдээ түүгээр амьжиргаагаа залгуулж ирсэн айл өрх хэдэн мянга дахин олон байгаа гэдэгт би эргэлздэггүй. Архи уухаа хүрвэл хүүхдийн мөнгөөр ч ууна.

-Тэгээд УИХ-д Бүлэггүй дөрвөн жил явах хувилбар МАН-д байж болох уу?

-Бүлэг байгуулагдаж л таарна. Үндсэн хуулиар тийм. Яах вэ, АН нэн тэргүүнд өөрсдийнх өө ашиг сонирхолд нийцүүлж шийдэх гол хуулиудаа МАН-ын бүлэггүй сиймхийгээр батлаад авъя л гээд байгаа юм. Орон нутгийн сонгуулийн хуулийг яг бодсоноороо, зөвхөн АН-д ашигтай байдлаар баталчихлаа шүү дээ. Ийм явдал Монголын Парламентын түүхэнд анх удаа тохиолдож байна. Эд нар МАН-ын бүлгийг байгуулахгүй байснаараа бид хэдийг дөнг өлөө гэж бодоод баясаад байх шиг. Үнэн хэрэгтээ ард түмний эрх ашгаар тоглоод байгаагаа ойлгохгүй байгаа юм.

-МАН сонгуулиар ард түмний 40 хувийн саналыг авсны хэрэг, сүүдрийн Засгийн газар байгуулдаг ч юм уу, сөрөг хүчний идэвхтэй, бас мэдээж өгөөжтэй арга механизмыг Бүлгээс ангид хэрэглэж болох мэт?

-Би дээр хэлсэн дээ, юм дөнгөж эхэлж байна аа гэж. Төлөвлөж бодсон зүйл бидэнд бишгүй бий. Сүүдрийн Засгийн газрын тухайд манайхан бас ярилцдаг л сэдэв. Монголд сүүдрийн танхим ажиллах хууль эрх зүйн орчин тун дулимаг шүү дээ. Гэхдээ түүнийг эхлүүлж болно. Ө.Энхтүвшин 1989 онд ЗХУ-ын Коммунист намын Төв хорооны дэргэдэх Нийгмийн ухааны академи төгсөж, түүхийн ухааны доктор цол хамгаалжээ. МАХН-ын Төв хорооны дэргэдэх Нийгмийн ухааны институтэд эрдэм шинжилгээний ахлах ажилтнаар ороод удаагүй байтал уг институт санхүүжилтгүйн улмаас татан буугдсан байна. Шинжлэх ухааны цолтон ажилгүй болов. Олны жишгээр ганзага үүрч наймаанд явах, аль эсвэл ШУА-д ажилд орох гэсэн хоёр хувилбар бодчихоод, юу ч гэсэн хэсэг амрахаар төлөвлөв. “Цаадах чинь хоёр ширхэг савхин цамц аваад Орос руу гарсан гэж байгаа. Галт тэрэгний цонхоор цамцаа зарах санаатай толгойгоо цухуйлгачихсан явахыг нь манайхны нэг хараад бидэнд ярьж бөөн инээдэм болж байлаа. “Нөгөө круглый отличник Энхтүвшин чинь...” гээд л. Энхтүвшин яаж наймаа хийх вэ дээ, ясны политик хүн шүү дээ” хэмээн түүнтэй хамт Москвад сурч байсан нэгэн хуучиллаа. Хөдөө өссөн, тэгээд их сургуулиа Монголд төгссөн түүнийг академид орос хэл дээр цол хамгаалах гэж нэлээд “ядарна” хэмээн төсөөлж байтал Ө.Энхтүвшин хамгийн шилдэг докторант болж байж. “Энхтүвшинг хүмүүс улс төр хөөсөн уйтгартай хүмүүсийн нэг гэж боддог байх. Бас хорчин болохоороо л улс төрөөс шахагдахгүй яваад байдаг ч гэж хардаг л байх. Нэг их цэмцгэр, халдаж боломгүй ч юм шиг төрхтэй хүн шүү дээ. Энхтүвшингийн хувьд намын дарга болтлоо өссөн шалтгаан нь зөвхөн хүн чанар нь л юм. Тууштай, үнэнч. Улс төрийн нам амьд организм юм бол тэнд хүн чанар ч бас үнэлэгддэгийг Ө.Энхтүвшингийн карьераас харж болно. Нэг тийм тогтуун хүч ханхийлгэж яваа л улстөрч юм даа. Цаадах чинь хамт байхад сонирхолтой, “аймаар” этгээд шүү дээ. Шооч гэж. Хүн явуулахаараа бүр “зуураад” хаячихна. Нөхрийнхөө төлөө, өөрийнхөө байр сууриа хамгаалж бусадтай гар зөрүүлчихээд, “цэмцийж” л явах. Түүний мэдрэмж, төсөөлөн бодох, анализ хийх чадвар энэ тэр бол “галзуу” шүү”. Москвагийн академийн дотуур байранд нэг өрөөнд амьдарч байсан анд нь үүнийг өгүүлэв. 1990 он. Шинжлэх ухаанаа хөөх үү, эсвэл... Яг энэ үед “Үнэн” сонины үүдэнд академийн найз Ц.Балдоржтой таараатахав. Юу болж, ямар төлөвлөгөөтэй байгаагаа дуулгатал “Би нэг шинэ сонин гаргах гэж байна. “Ардын эрх” гэж. Ном дориун үзсэн чамд таарсан шинэ ажил байгаа. Би хэнийг тавихаа яг бодоод явж байлаа” гэж. Ийнхүү Ө.Энхтүвшин байнгын ажиллагаатай парламентын анхны сурвалжлагчаар ажиллаж эхэллээ.

-Өглөөний шуурхай дээр АНУ-ын Төрийн нарийн бичгийн дарга Ж.Бейкерийн анхны айлчлалын сурвалжлагыг маань Бал “алж” өглөө. Уг нь би тэр сурвалжлагадаа Монгол, Америкийн харилцааны түүхийг нэлээд эрэн сурвалжилж, сонирхолтой баримтаар “амьдруулсан” гэж өөрийгөө тоож байлаа. Тэгтэл Бал нэг их шогширч ирээд л, баахан сэтгүүлчдийн дунд жинхэнэ “будаа” болгож байна шүү. “Бейкер ямар онгоцоор, хэдэн бие хамгаалагчтай ирсэн, юу идэв, нохойг нь хэн гэдэг, эхнэр нь ямаршуу эмэгтэй юм. Ийм л юм олж мэдэх ёстой, мэдэв үү. Дахиад ийм балай түүх мүүх бичвэл явуулна шүү” гэлээ дээ. Уур хүрээд явчихсан. Хурлын дараа өрөөнд нь давхиад орлоо. “Би эрдэмтэн хүн. Чи муу хүнийг нийтийн өмнө гутаагаад байхдаа яадаг юм. Чи миний бичсэн шинжлэх ухааныг ойлгохгүй. Юуны чинь хоол моол, нохой гахай. Би тийм юм бичих ч үгүй” гэж хэллээ. Тэгсэн өнөөх чинь инээгээд, “Миний найз иймхэн юман дээр эмзэглэж байгаа бол сэтгүүлч болохгүй шүү. Бид ямар судалгааны ажил хийж байгаа биш. Сонин гэдэг чинь сонин л юм нэхдэг байхгүй юу. Худлаа гэвэл чи цаад “уруул”-аасаа (Б.Ганболд) асуухгүй юу. Миний зөв шүү. За яах вэ, би чамайг гомдоосон бол хоёулаа шил юм хувааж ууя” гээд хаалгаа түгжив. Бид шил юмны ард элдвийг хөөрөлдөж, хөхрөлдөж суугаад салахдаа нэг зүйлийг тохирсон нь би сэтгүүлчээр үлдэх шийдвэр байлаа. Тэгээд л би сонины хүн болсон доо. Эхний хоёр жилд нь Парламентын сурвалжлагч, тоймчоор ажилласан. Эдийн засгийн мэдээллийн хэлтсийн дарга, хариуцлагатай нарийн бичгийн дарга боллоо. Сонинд ажилласан таван жил миний хувьд улс төрд хөл тавих хамгийн том сургууль болсон юм. Ялангуяа парламентын тоймчоор ажиллаж байхад “Би эд нараас дутахгүй юм байна” гэсэн өөртөө итгэх итгэл, бас чиг эрүүл шар гозойгоод эхэлсэн юм даг. Сурвалжлагчаар ажиллаж, мэдээллийн яг гүнд нь байхдаа хууль боловсруулах ажлын дөртэй болж байлаа. Тэгэхэд монголчууд хууль төрөх үйл явцтай миний мэдээлснээр, тоймлож бичсэнээс минь танилцаж эхэлсэн юм шүү дээ.

-Тэгээд УИХ-ын сонгуульд өрсөлдсөн үү?

-1992 оны сонгуульд Хөвсгөл аймагт МАХНаас нэр дэвшлээ. Гэхдээ сонгуульд өрсөлдөнө гэж юу байдгийг огт мэдэхгүй хүн шүү дээ. Тэр жил сэтгүүлчдийг 21 хоног Америк руу явуулсан юм. Америкаас ирсэн өдрийн маргааш нь намаас дуудаад, Бага хурлаас намайг сонгуульд нэр дэвшүүлэхээр шийдсэнийг хэллээ. Тэгээд сольж өмсөх хувцсаа ч авалгүй, халаасандаа 100 төгрөгтэй, Хөвсгөл рүүгээ нисчихэж байгаа юм. 92 оны сонгууль гэж инээдэмтэй юм болж байлаа даа. Би бол бүр сонгогчдод юу ярихаа ч мэдэхгүй яваа шүү. Тоймчоор ажилласан тухайгаа ярих ч юм уу, бүү мэд. Б.Чимид гуайг л сонсъё гэж бодлоо. Гэтэл Б.Чимид гуай “Үндсэн хуулийн загалмайлсан эцэг” юм чинь Үндсэн хуулиа л яриад байх юм. Тараах материал ч үгүй, нөгөө 100 төгрөг маань ч үрэгдэхгүй, Хөвсгөлөөрөө 20 гаруй хоног яваад байлаа. Хаа ч очсон би дув дуугүй суугаад л, Чимид гуай нөгөө Үндсэн хуулиа, Дэнзэн гуай алт, дилерийн хэргийг хэрхэн илрүүлснээ, Төрөө бага залуудаа бичсэн хайрын шүлгээ уншаад л яваад байлаа. Гэтэл Галт суман дээр харин нэг өвгөн “Наана нь суугаад байгаа шар банди чинь юу хийж яваа юм” гэлээ. Тэгж л би анх удаа ам нээсэн нь “Намайг Энхтүвшин гэдэг. Би нэр дэвшиж яваа юм аа” гэж ганц дуугарсан даа. Тэгээд сонгууль дуусахад би ялагдсан. Манай гурав гараад, нөгөө намаас Ц.Элбэгдорж ялж байсан. Түүнээс хойш Хөвсгөлийн тойрогтоо УИХ-ын таван удаагийн сонгуульд нэр дэвшиж, гурав ялж, хоёр ялагдсан даа. Унаж, босож л явна. Унаж, ялагдаж, бүдэрч үзээгүй хүн бол ямагт онгон хангалаараа, эмзэг, “ногоон” л байдаг. Алдсан хүн өсдөг. Энэ бол зөвхөн улс төрд байдаг муруй биш шүү

Б.ЭНХЦЭЦЭГ

 Эх сурвалж : "ӨНӨӨДӨР" СОНИН


Ө.Энхтүвшин: Би 10-аад хоногийн өмнө Н.Энхбаярыг эмнэлэгт эргэж очсон
Bolod.mn


Сэтгэгдэл (3)


Уншигчдын оруулсан сэтгэгдлийн талаар манай сайт хариуцлага хvлээхгvй болохыг анхаарна уу.
Үгийн санд шүүлтүүр хийсэн болно
Зочин
Энхтүвшин бол Багабанди баяр мэтийн юмны утсан хүүхэлдэй хотын фракц гэж мафи авилгалын том үүр болсон М.Энхболд Бадамжунай гэх авилгалчид бхд Энхтүвшин худлаа нам дотроо эвтэй ухааны юм яриад жужиглэх юмдаа хэлэх эрх чгүйм бга биз дээ? Өнөөх Багабанди баяр гэсэн авилгалын загалмайлсан эцэгүүд М Энхболд Батболд Хүрэлсүх савсагнуур Нямдорж гэж намын нэр шалбааг болгсн хятадн тагнуул нь батлагдаад авилгал нь ил бхад МАН хараагүйн болж ингээд хаацаалаад бх нь жирийн гишүүдийн дургуйг хүргэн дээ Баяр Хүрэлсүх Бадамжунай Занданшатар нар Хадгаламж банк дампууруулж Захирал асан Чимэдцэрэнтэй арыг нь даахаар тохирч 14 тэрбүм Төгрөг луйвардаж Сөүл явж казинодсон бхад хуйвалдан дэмжээд бгн МАН авилгалын үүр гэмт бүлэглэл аль хэдийнээ болчоод бгааг батлаж бна даа Энхтүвшөөн!?

2013-01-12 | 20:12:09 | 93.174.95.139 |

Зочин
Энхтүвшин бол Багабанди баяр мэтийн юмны утсан хүүхэлдэй хотын фракц гэж мафи авилгалын том үүр болсон М.Энхболд Бадамжунай гэх авилгалчид бхд Энхтүвшин худлаа нам дотроо эвтэй ухааны юм яриад жужиглэх юмдаа хэлэх эрх чгүйм бга биз дээ? Өнөөх Багабанди баяр гэсэн авилгалын загалмайлсан эцэгүүд М Энхболд Батболд Хүрэлсүх савсагнуур Нямдорж гэж намын нэр шалбааг болгсн хятадн тагнуул нь батлагдаад авилгал нь ил бхад МАН хараагүйн болж ингээд хаацаалаад бх нь жирийн гишүүдийн дургуйг хүргэн дээ Баяр Хүрэлсүх Бадамжунай Занданшатар нар Хадгаламж банк дампууруулж Захирал асан Чимэдцэрэнтэй арыг нь даахаар тохирч 14 тэрбүм Төгрөг луйвардаж Сөүл явж казинодсон бхад хуйвалдан дэмжээд бгн МАН авилгалын үүр гэмт бүлэглэл аль хэдийнээ болчоод бгааг батлаж бна даа Энхтүвшөөн!?

2013-01-12 | 20:06:23 | 93.174.95.139 |

Зочин
их л өөрчлөлт хийхгүй бол хэцүү дээ, үзэл бодол өөр өөр хүмүүсийг нэгтгэн удирдана гэдэг том ажил, ээдэээ МАН нам одоо нэг хэсэгтээ сэргэхгүй байж мэднэ, дараагийн үе гарч ирж байж л сэргэх болов уу? даа, одоо байгаа лидэр гэгдэх хүмүүсийг ард түмэн дэмжихгүй байхааа даа, нэг тийм байдал харагдаад байна, өөрөө учиргүй л магтаад байна, сайн мэдэрч ажиллаачээ

2012-10-01 | 13:56:39 | 159.93.101.144 |


   



Наадмын нээлт, хаалтыг 21 аймгийн төв талбайд шууд дамжуулна
16:30

Үндэсний их баяр наадмыг зохион байгуулах хорооны ээлжит хуралдаанаар Тулгар төрийн 2234, Их Монгол Улсын 819, 

Наадмын нээлт, хаалтыг 21 аймгийн төв талбайд шууд дамжуулна

Үндэсний их баяр наадмыг зохион байгуулах хорооны ээлжит хуралдаанаар Тулгар төрийн 2234, Их Монгол Улсын 819, 

»»
Өсвөр насны хүүхдүүд гудамжинд танхайрсан үйлдлийг шалгаж байгаа
16:02

Зайсангийн Оргил худалдааны төв орчимд 12-16 насны согтуу хүүхдүүд танхайрсан зураг, бичлэг олон нийтийн сүлжээнд цацагдсан.

Өсвөр насны хүүхдүүд гудамжинд танхайрсан үйлдлийг шалгаж байгаа

Зайсангийн Оргил худалдааны төв орчимд 12-16 насны согтуу хүүхдүүд танхайрсан зураг, бичлэг олон нийтийн сүлжээнд цацагдсан.

»»
Наадмын нээлтийн тоглолтыг 7 дугаар сарын 11-ний 21:00 цагт дахин тоглоно
14:19

Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, 

Наадмын нээлтийн тоглолтыг 7 дугаар сарын 11-ний 21:00 цагт дахин тоглоно

Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, 

»»
“Хүннү Эйр” Улаанбаатар–Эрээн чиглэлийн нислэгийг 7-р сарын 10-ноос өдөр бүр эхлүүлнэ
00:09

2025 оны 7-р сарын 3, Улаанбаатар — Монголын иргэний агаарын тээврийн “Хүннү Эйр” ХХК энэ сарын 10-наас эхлэн Улаанбаатар-Эрээн чиглэлийн шууд нислэгээ өдөр бүрийн тогтмол давтамжтайгаар сэргээхээр болсноо мэдэгдлээ. 

“Хүннү Эйр” Улаанбаатар–Эрээн чиглэлийн нислэгийг 7-р сарын 10-ноос өдөр бүр эхлүүлнэ

2025 оны 7-р сарын 3, Улаанбаатар — Монголын иргэний агаарын тээврийн “Хүннү Эйр” ХХК энэ сарын 10-наас эхлэн Улаанбаатар-Эрээн чиглэлийн шууд нислэгээ өдөр бүрийн тогтмол давтамжтайгаар сэргээхээр болсноо мэдэгдлээ. 

»»
ЦЕГ: Хар тамхитай тэмцэх газрын алба хаагчид PLAYTIME болж буй тухайн газар ажиллаж байгаа
15:37

Өчигдөр буюу пүрэв гарагт жил бүр болдог PLAYTIME хөгжмийн фестивал арга хэмжээ Налайх дүүргийн нутагт гурав хоног 

ЦЕГ: Хар тамхитай тэмцэх газрын алба хаагчид PLAYTIME болж буй тухайн газар ажиллаж байгаа

Өчигдөр буюу пүрэв гарагт жил бүр болдог PLAYTIME хөгжмийн фестивал арга хэмжээ Налайх дүүргийн нутагт гурав хоног 

»»
НӨАТ-ын буцаан олголтыг энэ сард иргэдийн дансанд шилжүүлнэ
15:32

2025 оны хоёрдугаар улирал буюу 4, 5, 6-р сарын төлбөрийн баримтаа долдугаар сарын 8-ны 23:59:59 цагаас өмнө 

НӨАТ-ын буцаан олголтыг энэ сард иргэдийн дансанд шилжүүлнэ

2025 оны хоёрдугаар улирал буюу 4, 5, 6-р сарын төлбөрийн баримтаа долдугаар сарын 8-ны 23:59:59 цагаас өмнө 

»»
Сэлбэ хотын орон сууцжуулах төслийн шинэчилсэн таван багц тендерийг зарлалаа
15:08

Сэлбэ хотын орон сууцжуулах төслийн 3, 4 дүгээр багц тендерийг задалж, тав хувааж зарлана гэдгийг өнгөрсөн долоо 

Сэлбэ хотын орон сууцжуулах төслийн шинэчилсэн таван багц тендерийг зарлалаа

Сэлбэ хотын орон сууцжуулах төслийн 3, 4 дүгээр багц тендерийг задалж, тав хувааж зарлана гэдгийг өнгөрсөн долоо 

»»
ХӨСҮТ: 10-14 насны 4591 хүүхэд улаанбурханаар өвджээ
14:20

Xалдварт өвчин судлалын үндэсний төвөөс гаргасан мэдээллээр, 2025 оны долдугаар сарын 4-ны байдлаар улаанбурхан 

ХӨСҮТ: 10-14 насны 4591 хүүхэд улаанбурханаар өвджээ

Xалдварт өвчин судлалын үндэсний төвөөс гаргасан мэдээллээр, 2025 оны долдугаар сарын 4-ны байдлаар улаанбурхан 

»»
И.Цэлмүүн шатрын өсвөрийн дэлхийн цомоос медаль хүртсэн анхны тамирчин болов
14:11

Гүрж улсын Батуми хотод шатрын 8, 10, 12 насныхны Дэлхийн цомын тэмцээн зургадугаар сарын 22-ноос долоодугаар 

И.Цэлмүүн шатрын өсвөрийн дэлхийн цомоос медаль хүртсэн анхны тамирчин болов

Гүрж улсын Батуми хотод шатрын 8, 10, 12 насныхны Дэлхийн цомын тэмцээн зургадугаар сарын 22-ноос долоодугаар 

»»
Бусдыг хутгалсан гэх этгээдүүдийг хяналтын камерын тусламжтай олж тогтоон мөрдөн шалгаж байна
10:34

Энэ оны 07 дугаар сарын 03-ны өдөр цахим орчинд “Үл таних этгээд дүүг минь зөрж өнгөрөхдөө хутгалсан байна” гэх мэдээлэл нийтлэгдсэн.

Бусдыг хутгалсан гэх этгээдүүдийг хяналтын камерын тусламжтай олж тогтоон мөрдөн шалгаж байна

Энэ оны 07 дугаар сарын 03-ны өдөр цахим орчинд “Үл таних этгээд дүүг минь зөрж өнгөрөхдөө хутгалсан байна” гэх мэдээлэл нийтлэгдсэн.

»»
Ээлжийн амралтын мөнгөө дутуу авбал маргаан таслах комиссоор шийдүүлэх боломжтой
10:32

–Зарим хүмүүс ээлжийн амралтын мөнгө нь бодсоноос нь бага орсон гээд байдаг. Үндсэн цалингаас нь ээлжийн амралтын 

Ээлжийн амралтын мөнгөө дутуу авбал маргаан таслах комиссоор шийдүүлэх боломжтой

–Зарим хүмүүс ээлжийн амралтын мөнгө нь бодсоноос нь бага орсон гээд байдаг. Үндсэн цалингаас нь ээлжийн амралтын 

»»
Сэлэнгэ аймгийн Баянгол сумын нутагт гарсан түймрийг бүрэн унтраалаа
10:07

Сэлэнгэ аймгийн Баянгол сумын Баян багийн “Хар морьт” гэдэг газар гарсан ойн гал түймрийг өнөөдөр /2025.07.03/ 13:41 

Сэлэнгэ аймгийн Баянгол сумын нутагт гарсан түймрийг бүрэн унтраалаа

Сэлэнгэ аймгийн Баянгол сумын Баян багийн “Хар морьт” гэдэг газар гарсан ойн гал түймрийг өнөөдөр /2025.07.03/ 13:41 

»»
Labubu-г бүтээгч Хятадын хамгийн залуу тэрбумтан боллоо
10:01

“Pop Mart” компанийн тэргүүн, 38 настай Ван Нин Хятадын хамгийн баян 10 хүний тоонд багтаж, улсынхаа хамгийн залуу тэрбумтан болжээ.

Labubu-г бүтээгч Хятадын хамгийн залуу тэрбумтан боллоо

“Pop Mart” компанийн тэргүүн, 38 настай Ван Нин Хятадын хамгийн баян 10 хүний тоонд багтаж, улсынхаа хамгийн залуу тэрбумтан болжээ.

»»
Ой, хээрийн гал түймэртэй тэмцэх, шуурхай хариу арга хэмжээ авахад шаардлагатай 6,7 тэрбум төгрөгийг Засгийн газрын нөөц сангаас гаргана
09:53

Засгийн газрын ээлжит бус хуралдаан боллоо.

Ой, хээрийн гал түймэртэй тэмцэх, шуурхай хариу арга хэмжээ авахад шаардлагатай 6,7 тэрбум төгрөгийг Засгийн газрын нөөц сангаас гаргана

Засгийн газрын ээлжит бус хуралдаан боллоо.

»»
Хятадын эрдэмтэд хүчирхэг шинэ оптик тооцоолох чип бүтээжээ
17:48

Хятадын эрдэмтэд тооцоолол хийхдээ цахилгааны оронд гэрэл ашиглаж ажилладаг компьютерийн чипийг бүтээжээ. 

Хятадын эрдэмтэд хүчирхэг шинэ оптик тооцоолох чип бүтээжээ

Хятадын эрдэмтэд тооцоолол хийхдээ цахилгааны оронд гэрэл ашиглаж ажилладаг компьютерийн чипийг бүтээжээ. 

»»
Ливерпулийн довтлогч Диого Жота 28 насандаа таалал төгслөө
17:44

Английн Премьер лигийн аварга Ливерпуль багийн довтлогч Диого Жота Испанид автомашины ослоор өөд боллоо. 

Ливерпулийн довтлогч Диого Жота 28 насандаа таалал төгслөө

Английн Премьер лигийн аварга Ливерпуль багийн довтлогч Диого Жота Испанид автомашины ослоор өөд боллоо. 

»»
Өсвөрийн шатарчдын “Дэлхийн цом” тэмцээнээс И.Цэлмүүн хүрэл медаль хүртжээ
17:36

Монгол Улсын дөрвөн удаагийн аварга шатарчин И.Цэлмүүн өсвөрийн шатарчдын “Дэлхийн цом” тэмцээнээс хүрэл медаль хүртсэн байна.

Өсвөрийн шатарчдын “Дэлхийн цом” тэмцээнээс И.Цэлмүүн хүрэл медаль хүртжээ

Монгол Улсын дөрвөн удаагийн аварга шатарчин И.Цэлмүүн өсвөрийн шатарчдын “Дэлхийн цом” тэмцээнээс хүрэл медаль хүртсэн байна.

»»
Үндэсний их баяр наадамд зодголох бөхчүүдийн бүртгэл даваа гаригт эхэлнэ
16:22

Тулгар төрийн 2234, Их Монгол Улсын 819, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, 

Үндэсний их баяр наадамд зодголох бөхчүүдийн бүртгэл даваа гаригт эхэлнэ

Тулгар төрийн 2234, Их Монгол Улсын 819, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, 

»»
II улирлын баримтаа энэ сарын 8-ны дотор бүртгүүлж, НӨАТ-ын буцаан олголт авна
16:07

2025 оны хоёрдугаар улирлын төлбөрийн баримтаа долоодугаар сарын 8-ны 23:59:59 цагаас өмнө амжиж бүртгүүлэн НӨАТ-ын буцаан олголтын урамшууллаа авна.

II улирлын баримтаа энэ сарын 8-ны дотор бүртгүүлж, НӨАТ-ын буцаан олголт авна

2025 оны хоёрдугаар улирлын төлбөрийн баримтаа долоодугаар сарын 8-ны 23:59:59 цагаас өмнө амжиж бүртгүүлэн НӨАТ-ын буцаан олголтын урамшууллаа авна.

»»
Хойд Солонгос улс аялал жуулчлалын шинэ бүсээ нээв
15:46

Хойд Солонгос улс зургадугаар сарын 24-ний өдөр Вонсан Калма аялал жуулчлалын бүсийг нээлээ. Далайн эргийн шинэ 

Хойд Солонгос улс аялал жуулчлалын шинэ бүсээ нээв

Хойд Солонгос улс зургадугаар сарын 24-ний өдөр Вонсан Калма аялал жуулчлалын бүсийг нээлээ. Далайн эргийн шинэ 

»»
Чансаатай хөгжлийг дэмжиж буй Өвөр Монголын практик
14:58

ХКН-ын төв хорооны ерөнхий нарийн бичгийн дарга Ши Жиньпин 2023 оны 06-р сард ӨМӨЗО-нд дөрөв дэх удаа ажиллаж, Өвөр Монголын ажлыг удирдан чиглүүлэв. Ши Жиньпин дарга:

- Бид ХКН-ын төв хорооноос ӨМӨЗО-нд авч буй стратегийн бодлогыг тууштай баримталж, хөгжлийн шинэ үзэл баримтлалыг бүрэн, үнэн зөв, иж бүрэн хэрэгжүүлэх ёстой. Чансаатай хөгжлийг ахиулах үндсэн зорилтод анхаарлаа хандуулан, Хятадын үндэстнүүдийн хамтын цогцын ухамсрыг бэхжүүлж, хөгжил, аюулгүй байдалд адилхан ач холбогдол өгөх ёстой. Экологийг тэргүүнд тавих ногоон хөгжлийн чиг баримжааг баримталж, хөгжлийн шинэ хэв маягийг бий болгоход идэвхтэй нэгдэж, үйлчилнэ. "Экологийн болон аюулгүйн халхавч", "Хоёр бааз", "Нэг гүүрэн гарц"-ын бүтээн байгуулалтад шинэ амжилт үзүүлж, Өвөр Монголд Хятад маягийн орчин үеийн шинэчлэлийн шинэ хуудсыг нээх ёстой гэж онцоллоо.

2025 оны Зуны Давосын форум дах ”Хятадын хэв маяг”
14:55

2025 оны Зуны Давосын форумын үеэр Тяньжинь хот хамгийн сүүлийн үеийн технологи, ухаалаг үйлдвэрлэл, түүхэн соёл, хотын өнгө үзэмж зэрэг олон төрлийн сэдвийг хамарч, үүний зэрэгцээ соёлын биет бус өвийн гайхамшигт төслүүд, соёл урлагийн тоглолт, тусгай хоолны амталгаа болон бусад арга хэмжээнүүд зохион байгуулж, өнгөрсөн ба одоо үеийг хослуулсан, нээлттэй, хүртээмжтэй байдал, инновац ба дэвшлийг агуулсан "Хятадын хэв маяг"-ийг зочдод мэдрүүлсэн байна.

2025 оны Зуны Давосын форум дах ”Хятадын хэв маяг”

2025 оны Зуны Давосын форумын үеэр Тяньжинь хот хамгийн сүүлийн үеийн технологи, ухаалаг үйлдвэрлэл, түүхэн соёл, хотын өнгө үзэмж зэрэг олон төрлийн сэдвийг хамарч, үүний зэрэгцээ соёлын биет бус өвийн гайхамшигт төслүүд, соёл урлагийн тоглолт, тусгай хоолны амталгаа болон бусад арга хэмжээнүүд зохион байгуулж, өнгөрсөн ба одоо үеийг хослуулсан, нээлттэй, хүртээмжтэй байдал, инновац ба дэвшлийг агуулсан "Хятадын хэв маяг"-ийг зочдод мэдрүүлсэн байна.

»»
УИХ-ын гишүүн П.Сайнзориг Counter strike-2 тоглоомын дэлхийн аваргын дэд байрт шалгарсан “THE MONGOLZ” багийн тамирчидтай уулзлаа
13:36

АНУ-д болсон Countre strike-2 энэ оны эхний дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнээс Монголын The MongolZ баг Ази тивээс 

УИХ-ын гишүүн П.Сайнзориг Counter strike-2 тоглоомын дэлхийн аваргын дэд байрт шалгарсан “THE MONGOLZ” багийн тамирчидтай уулзлаа

АНУ-д болсон Countre strike-2 энэ оны эхний дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнээс Монголын The MongolZ баг Ази тивээс 

»»
Унадаг дугуйтай бага насны хүүхэд замын хөдөлгөөнд оролцож байх үедээ ачааны машинд дайруулж, амь насаа алджээ
13:27

Энэ оны 06 дугаар сарын 27-ны өдөр Увс аймгийн цагдаагийн газарт “Гурван замын уулзварт ачааны автомашин унадаг 

Унадаг дугуйтай бага насны хүүхэд замын хөдөлгөөнд оролцож байх үедээ ачааны машинд дайруулж, амь насаа алджээ

Энэ оны 06 дугаар сарын 27-ны өдөр Увс аймгийн цагдаагийн газарт “Гурван замын уулзварт ачааны автомашин унадаг 

»»
Японы хаан Монголд айлчлах үеэрээ Япон цэргүүдийн булшийг эргэнэ гэв
11:58

Японы Цог Жавхлант Эзэн хаан, Эрхэм Дээд хатны хамт энэ сарын 6-ны өдрөөс Монгол Улсад төрийн айлчлал хийхтэй 

Японы хаан Монголд айлчлах үеэрээ Япон цэргүүдийн булшийг эргэнэ гэв

Японы Цог Жавхлант Эзэн хаан, Эрхэм Дээд хатны хамт энэ сарын 6-ны өдрөөс Монгол Улсад төрийн айлчлал хийхтэй 

»»
P. Diddy-г хүнд гэмт хэргүүдэд буруугүй гэж үзжээ
11:22

ВАШИНГТОН, 2025 оны зургаадугаар сарын 3 /DW/. P.Diddy, Puff Daddy, Diddy гэсэн тайзны нэрээр алдаршсан Америкийн 

P. Diddy-г хүнд гэмт хэргүүдэд буруугүй гэж үзжээ

ВАШИНГТОН, 2025 оны зургаадугаар сарын 3 /DW/. P.Diddy, Puff Daddy, Diddy гэсэн тайзны нэрээр алдаршсан Америкийн 

»»
Ойн түймэр 77.1 хувиар өссөн үзүүлэлттэй байна
10:17

Улсын хэмжээнд өнөөдөр /2025.07.02/ 11:00 цагийн байдлаар Сэлэнгэ аймгийн Хүдэр суманд-2, Баянгол, Алтанбулаг суманд 

Ойн түймэр 77.1 хувиар өссөн үзүүлэлттэй байна

Улсын хэмжээнд өнөөдөр /2025.07.02/ 11:00 цагийн байдлаар Сэлэнгэ аймгийн Хүдэр суманд-2, Баянгол, Алтанбулаг суманд 

»»
Далай лам дахин төрнө гэдгээ зарлаж, хойд дүрийг нь зөвхөн Гадэн Подран сан хайх эрхтэй гэв
09:45

Төвөдийн оюун санааны удирдагч Далай лам лхагва гарагт мэдэгдэхдээ, өөрийн нас барсны дараа дахин төрнө гэж баталж, 

Далай лам дахин төрнө гэдгээ зарлаж, хойд дүрийг нь зөвхөн Гадэн Подран сан хайх эрхтэй гэв

Төвөдийн оюун санааны удирдагч Далай лам лхагва гарагт мэдэгдэхдээ, өөрийн нас барсны дараа дахин төрнө гэж баталж, 

»»
Хэт халалтын улмаас Франц сургуулиудын үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарлав
09:44

Европт хэт халалт эхэлсний улмаас Франц сургууль, цэцэрлэгүүдийн үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарласан байна.

Хэт халалтын улмаас Франц сургуулиудын үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарлав

Европт хэт халалт эхэлсний улмаас Франц сургууль, цэцэрлэгүүдийн үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарласан байна.

»»
”Солонго ярилцлага”|Г.Баатар: Тэнгэрлэг сайхан аав минь
17:34

“Бүс ба Зам - Гэрэлт аялал” үргэлжилсээр
17:18

“Бүс ба Зам - Гэрэлт аялал” Монгол улс дахь төслийн 2025 оны үйл ажиллагаанд хамрагдахаар Монгол Улсын нүдний болор цайх өвчтэй 121 хүн 06 дугаар сарын 20-ны өдөр Эрээн боомтоор Хятад улсад иржээ.


Авлига авсан ХХЕГ-ын Нууцын албаны ажилтнуудын 2 жил нийтийн албанд томилогдох эрхийг хасаж, ₮6 саяар торголоо
15:18

Хил хамгаалах ерөнхий газар (ХХЕГ)-ын Нууц, мэдээллийн аюулгүй байдлын албаны Бүртгэлийн нэгдсэн системийн 

Авлига авсан ХХЕГ-ын Нууцын албаны ажилтнуудын 2 жил нийтийн албанд томилогдох эрхийг хасаж, ₮6 саяар торголоо

Хил хамгаалах ерөнхий газар (ХХЕГ)-ын Нууц, мэдээллийн аюулгүй байдлын албаны Бүртгэлийн нэгдсэн системийн 

»»
Долдугаар сард ЦАГ АГААР ямар байх вэ?
13:17

Цаг уурын байгууллагаас долдугаар сард нутгийн өмнөд хэсэг болон говийн аймгуудын нутгаар бороо хур ихтэй байх төлөвтэй байгааг мэдээлжээ.

Долдугаар сард ЦАГ АГААР ямар байх вэ?

Цаг уурын байгууллагаас долдугаар сард нутгийн өмнөд хэсэг болон говийн аймгуудын нутгаар бороо хур ихтэй байх төлөвтэй байгааг мэдээлжээ.

»»
BTS хамтлаг 2026 онд шинэ цомог, дэлхийн аялан тоглолтоор эргэн ирнэ
12:49

Мягмар гарагийн /2025.07.01/ орой Өмнөд Солонгосын алдарт BTS хамтлаг ирэх жил эргэн эрэлтээ хийнэ гэж Weverse 

BTS хамтлаг 2026 онд шинэ цомог, дэлхийн аялан тоглолтоор эргэн ирнэ

Мягмар гарагийн /2025.07.01/ орой Өмнөд Солонгосын алдарт BTS хамтлаг ирэх жил эргэн эрэлтээ хийнэ гэж Weverse 

»»
Путин, Макрон нар гурван жилийн дараа дахин утсаар ярилаа
12:47

ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин, Францын Ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон нар долдугаар сарын 1-ний өдөр утсаар

Путин, Макрон нар гурван жилийн дараа дахин утсаар ярилаа

ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин, Францын Ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон нар долдугаар сарын 1-ний өдөр утсаар

»»
“Дээлтэй Монгол” наадам энэ сарын 8-нд болно
10:33

Нийслэлийн Засаг даргын тамгын газар, нийслэлийн Аялал жуулчлалын газар, Соёл, Спорт, Аялал жуулчлал, 

“Дээлтэй Монгол” наадам энэ сарын 8-нд болно

Нийслэлийн Засаг даргын тамгын газар, нийслэлийн Аялал жуулчлалын газар, Соёл, Спорт, Аялал жуулчлал, 

»»
Дэлгүүрийн худалдагчийг зодсон эрэгтэйг 48 цаг саатуулжээ
09:06

Цагдаагийн байгууллагад энэ оны 06 дугаар сарын 27-ны өдрийн 22:40 цагт Дундговь аймгийн  Сайнцагаан сумын 7-р багийн 

Дэлгүүрийн худалдагчийг зодсон эрэгтэйг 48 цаг саатуулжээ

Цагдаагийн байгууллагад энэ оны 06 дугаар сарын 27-ны өдрийн 22:40 цагт Дундговь аймгийн  Сайнцагаан сумын 7-р багийн 

»»
Нагоя башёд Монголын 20 бөх барилдана
08:45

Японы сумо бөхийн холбооноос ирэх сарын 13-нд эхлэх Нагоя башёгийн банцүкэг өчигдөр зарлаж манай улсаас 20 бөх дөрвөн зиндаанд зодоглох юм.

Нагоя башёд Монголын 20 бөх барилдана

Японы сумо бөхийн холбооноос ирэх сарын 13-нд эхлэх Нагоя башёгийн банцүкэг өчигдөр зарлаж манай улсаас 20 бөх дөрвөн зиндаанд зодоглох юм.

»»
Ой хээрийн хоёр түймрийг бүрэн унтраалаа
17:04

Өнөөдөр хоёр гал түймрийг бүрэн унтраасан талаар ОБЕГ-аас мэдээллээ.

Ой хээрийн хоёр түймрийг бүрэн унтраалаа

Өнөөдөр хоёр гал түймрийг бүрэн унтраасан талаар ОБЕГ-аас мэдээллээ.

»»
Өвөр Монголын цөлийг зассан туршлага
15:40

Энэ жил “Гурван умард” төсөл хэрэгжиж эхэлсний 47 жилийн ой тохиож байна. Хагас зуун жил үргэлжилсэн уйгагүй хөдөлмөрөөр Өвөр Монгол орон эх орныхоо хойд хилд нуршгүй ногоон хэрэм босгож, улс орны экологийн аюулгүй байдлыг үр ашигтайгаар баталгаажуулсан юм.

Харилцаа хамтын ажиллагаагаа гүнзгийрүүлж, Хятад Монголын найрамдлын түүхийг өгүүлнэ
15:39

6-р сарын 10-нд Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийн Хүбэй муж, ӨМӨЗО дахь хамтарсан сурвалжилгын арга хэмжээний нээлтийн үеэр Бүх Хятадын Сэтгүүлчдийн Нийгэмлэг болон Монголын СНЭ-ыэ дарга нар захидал илгээж, хамтарсан сурвалжилга амжилттай эхэлсэнд баяр хүргэжээ.

Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийнхний хамтарсан сурвалжилга эхэллээ
15:38

Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүдийн Хүбэй, ӨМӨЗО дахь "Боломжоо хуваалцан, хамтдаа хөгжье" хамтарсан сурвалжилгын үйл ажиллагаа ӨМӨЗО-ны Тунляо хотод 6-р сарын 10-ны үдээс хойш эхэллээ. Энэхүү арга хэмжээг БХСН, БНХАУ-аас Монгол Улсад суугаа ЭСЯ, Монголын СНЭ хамтран гүйцэтгэж, ӨМӨЗО-ны Ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллин алба, Хүбэй мужийн Ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллийн алба хамтран зохион байгуулж буй юм. 

Шэнь Миньжуань:Хятад, Монголын хүмүүнлэгийн солилцооны агуулгыг баяжуулж, найрамдлыг бэхжүүлнэ
15:37

БНХАУ-аас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Шэнь Миньжуань  Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийн хамтарсан сурвалжилгын арга хэмжээнд захидал илгээж, Бүх Хятадын сэтгүүлчдийн нийгэмлэг, БНХАУ-аас Монгол улсад суугаа Элчин Сайдын Яам, Монгол Улсын СНЭ, ӨМӨЗО-ны ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллийн алба, Хүбэй мужийн ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллийн албанаас хамтран зохион байгуулж буй Хятад, Монголын сэтгүүлчдийн Хүбэй, Өвөр Монгол дахь хамтарсан сурвалжилгын  ажиллагаа эхэлсэнд баяр хүргэв.

Хятад улс сансар судлалын өдрөөрөө Хятад маягийн сансар судллын шинэ аяллаа эхлүүлэв
15:36

4-р сарын 24-ний өдөр бол Хятадын сансар судлалын арав дах өдөрлөг юм. Энэ өдөр мөн Хятад улсын анхны хиймэл дагуул "Дүнфанхүн-1"-ийг амжилттай хөөргөсний 55 жилийн ой юм. Энэ өдөр "Шэньжөү-20" нисэгчтэй сансрын хөлгийг хөөргөж, орчлон ертөнцийг судлах шинэ аяныг дахин эхлүүлсэн юм.

Өнөөдөр бид бүгдээрээ одон орон сонирхогчид болсон. 04-р сард бид сансрын нисгэгчиддээ хүндэтгэл үзүүлэх ёстой, уудам орчлонгийн нууцыг тайлж, сансрын нисгэгчдийн бичсэн хятад маягийн романтикийг мэдрэх ёстой.

Супер хиймэл оюун бүтээх лаборатори байгуулжээ
14:53

НЬЮ-ЙОРК, 2025 оны долоодугаар сарын 1 /Bloomberg/. Өгөгдсөн даалгаврыг хүний түвшинд эсвэл бүр илүү сайн 

Супер хиймэл оюун бүтээх лаборатори байгуулжээ

НЬЮ-ЙОРК, 2025 оны долоодугаар сарын 1 /Bloomberg/. Өгөгдсөн даалгаврыг хүний түвшинд эсвэл бүр илүү сайн 

»»
Баяр наадмын нээлтийн тасалбар 07 сарын 02 буюу маргааш 07 цагаас худалдаанд гарна
14:31

Баяр наадмын нээлтийн тасалбар 07 сарын 02 буюу маргааш 07 цагаас худалдаанд гарна

Баяр наадмын нээлтийн тасалбар 07 сарын 02 буюу маргааш 07 цагаас худалдаанд гарна

Баяр наадмын нээлтийн тасалбар 07 сарын 02 буюу маргааш 07 цагаас худалдаанд гарна

»»
Ерөнхий Сайд Г.Занданшатар: Засгийн газар үнэнч, ил тод, хариуцлагатай байх зарчмыг тууштай баримтлана. Хөрөнгө оруулагчдад ээлтэй бодлого хэрэгжүүлж, тэдний эрх ашгийг хамгаалж ажилллана
13:57

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Г.Занданшатар гадаад улсаас Монгол Улсад суугаа дипломат төлөөлөгчийн газар болон олон 

Ерөнхий Сайд Г.Занданшатар: Засгийн газар үнэнч, ил тод, хариуцлагатай байх зарчмыг тууштай баримтлана. Хөрөнгө оруулагчдад ээлтэй бодлого хэрэгжүүлж, тэдний эрх ашгийг хамгаалж ажилллана

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Г.Занданшатар гадаад улсаас Монгол Улсад суугаа дипломат төлөөлөгчийн газар болон олон 

»»
Ганцмод-Гашуунсухайт боомтын хил дамнасан төмөр замын шав тавилаа
12:55

Хятад, Монголын уламжлалт анагаах ухааны эмчийн ур чадварыг дээшлүүлэх сургалт болов
12:37

Эрч хүчтэй залуу насаа хайрлая
12:00

Найруулагч: С.УРЬХАН
Эх сурвалж: СОЛОНГО
Хойд Солонгос улс аялал жуулчлалын шинэ бүсээ нээв
15:46

Хойд Солонгос улс зургадугаар сарын 24-ний өдөр Вонсан Калма аялал жуулчлалын бүсийг нээлээ. Далайн эргийн шинэ 

Хойд Солонгос улс аялал жуулчлалын шинэ бүсээ нээв

Хойд Солонгос улс зургадугаар сарын 24-ний өдөр Вонсан Калма аялал жуулчлалын бүсийг нээлээ. Далайн эргийн шинэ 

»»
Хэт халалтын улмаас Франц сургуулиудын үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарлав
09:44

Европт хэт халалт эхэлсний улмаас Франц сургууль, цэцэрлэгүүдийн үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарласан байна.

Хэт халалтын улмаас Франц сургуулиудын үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарлав

Европт хэт халалт эхэлсний улмаас Франц сургууль, цэцэрлэгүүдийн үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарласан байна.

»»
Д.Трамп: Израиль гал зогсооход шаардлагатай нөхцөлүүдийг хүлээж авлаа
15:13

АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трамп долдугаар сарын 1-нд мэдэгдэхдээ, Израиль Палестины Исламын эсэргүүцлийн хөдөлгөөн 

Д.Трамп: Израиль гал зогсооход шаардлагатай нөхцөлүүдийг хүлээж авлаа

АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трамп долдугаар сарын 1-нд мэдэгдэхдээ, Израиль Палестины Исламын эсэргүүцлийн хөдөлгөөн 

»»
Путин, Макрон нар гурван жилийн дараа дахин утсаар ярилаа
12:47

ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин, Францын Ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон нар долдугаар сарын 1-ний өдөр утсаар

Путин, Макрон нар гурван жилийн дараа дахин утсаар ярилаа

ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин, Францын Ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон нар долдугаар сарын 1-ний өдөр утсаар

»»
Путин, Макрон нар гурван жилийн дараа утсаар ярихдаа Иран, Украины асуудлыг хэлэлцэв
08:59

ОХУ-ын ерөнхийлөгч Владимир Путин болон Францын ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон нар Иран-Израилын мөргөлдөөн, 

Путин, Макрон нар гурван жилийн дараа утсаар ярихдаа Иран, Украины асуудлыг хэлэлцэв

ОХУ-ын ерөнхийлөгч Владимир Путин болон Францын ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон нар Иран-Израилын мөргөлдөөн, 

»»
Трампаас болж унасан АНУ-ын хөрөнгийн зах зээл одоо түүхэн дээд түвшинд хүрэв, энэ өсөлт хэр удаан үргэлжлэх вэ
11:24

АНУ-ын хөрөнгийн зах зээл сүүлийн саруудад олон сорилттой тулгарсан. Ерөнхийлөгч Доналд Трампын гаалийн татвар, 

Трампаас болж унасан АНУ-ын хөрөнгийн зах зээл одоо түүхэн дээд түвшинд хүрэв, энэ өсөлт хэр удаан үргэлжлэх вэ

АНУ-ын хөрөнгийн зах зээл сүүлийн саруудад олон сорилттой тулгарсан. Ерөнхийлөгч Доналд Трампын гаалийн татвар, 

»»
Дональд Трампын дэвшүүлсэн хуулийн төслийг Маск дахин шүүмжлэв
09:25

Зургадугаар сарын 28-ны өдөр Америкийн бизнес эрхлэгч Элон Маск АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трампын дэвшүүлсэн "том мөртөө 

Дональд Трампын дэвшүүлсэн хуулийн төслийг Маск дахин шүүмжлэв

Зургадугаар сарын 28-ны өдөр Америкийн бизнес эрхлэгч Элон Маск АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трампын дэвшүүлсэн "том мөртөө 

»»
Баруун Европ даяар хэт халж байна
15:25

БЕРЛИН, 2025 оны зургаадугаар сарын 30 /DW/. Өнгөрсөн амралтын өдрүүдэд Баруун Европын орнуудад агаарын хэм 

Баруун Европ даяар хэт халж байна

БЕРЛИН, 2025 оны зургаадугаар сарын 30 /DW/. Өнгөрсөн амралтын өдрүүдэд Баруун Европын орнуудад агаарын хэм 

»»
Японд ажлаас үүдэлтэй сэтгэцийн өвчлөл дээд хэмжээнд хүрчээ
18:24

ТОКИО, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /NHK/. Японд ажилтай холбоотой сэтгэцийн эрүүл мэндийн асуудлаар 

Японд ажлаас үүдэлтэй сэтгэцийн өвчлөл дээд хэмжээнд хүрчээ

ТОКИО, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /NHK/. Японд ажилтай холбоотой сэтгэцийн эрүүл мэндийн асуудлаар 

»»
АНУ, Хятад улс худалдааны хэлэлцээр байгуулжээ
13:46

ВАШИНГТОН, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /TASS/. АНУ энэ сарын 25-нд БНХАУ-тай худалдааны шинэ 

АНУ, Хятад улс худалдааны хэлэлцээр байгуулжээ

ВАШИНГТОН, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /TASS/. АНУ энэ сарын 25-нд БНХАУ-тай худалдааны шинэ 

»»
Ираны дээд удирдагч: АНУ-ын цохилт ямар ч үр дүнд хүрээгүй
10:24

Ираны дээд удирдагч Аятолла Али Хамней АНУ-ын Ираны цөмийн байгууламжуудад өгсөн агаарын цохилт нь нөхцөл 

Ираны дээд удирдагч: АНУ-ын цохилт ямар ч үр дүнд хүрээгүй

Ираны дээд удирдагч Аятолла Али Хамней АНУ-ын Ираны цөмийн байгууламжуудад өгсөн агаарын цохилт нь нөхцөл 

»»
Кенид улс даяар жагсаал болж, 16 хүн амь үрэгджээ
10:16

“Amnesty Kenya” байгууллага мэдэгдэл хийхдээ лхагва гарагт /2025.06.25/ улс даяар явагдсан засгийн газрыг эсэргүүцсэн 

Кенид улс даяар жагсаал болж, 16 хүн амь үрэгджээ

“Amnesty Kenya” байгууллага мэдэгдэл хийхдээ лхагва гарагт /2025.06.25/ улс даяар явагдсан засгийн газрыг эсэргүүцсэн 

»»
Израил-Ираны дайн ба “Сибирийн хүч-2”
08:39

БЭЭЖИН, 2025 оны зургаадугаар сарын 26 /DW/. Оросоос эрчим хүчний хэт хамааралтай болохоос болгоомжилдог 

Израил-Ираны дайн ба “Сибирийн хүч-2”

БЭЭЖИН, 2025 оны зургаадугаар сарын 26 /DW/. Оросоос эрчим хүчний хэт хамааралтай болохоос болгоомжилдог 

»»
Иранд дахин цохилт өгөхийг үгүйсгэсэнгүй
13:15

ХААГ, 2025 оны зургаадугаар сарын 26 /DW/. Цөмийн хөтөлбөрөө сэргээвэл Ираны цөмийн байгууламжуудад дахин 

Иранд дахин цохилт өгөхийг үгүйсгэсэнгүй

ХААГ, 2025 оны зургаадугаар сарын 26 /DW/. Цөмийн хөтөлбөрөө сэргээвэл Ираны цөмийн байгууламжуудад дахин 

»»
Трампын зарласан гал зогсоох хэлэлцээр нэг цагийн настай байв
22:07

1. 2025 оны 6-р сарын 24-ний өглөөний 3 цагт АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Израиль ба Ираны хооронд гал зогсоох 

Трампын зарласан гал зогсоох хэлэлцээр нэг цагийн настай байв

1. 2025 оны 6-р сарын 24-ний өглөөний 3 цагт АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Израиль ба Ираны хооронд гал зогсоох 

»»
Сергей Лавров барууны орнуудыг Украинд зэвсэг нийлүүлж байна гэж буруутгав
21:26

ОХУ-ын ГХЯ-ны сайд Сергей Лавров 6-р сарын 24-ний өдөр хэлэхдээ, Герман болон барууны бусад орнууд Украинд зэвсэг 

Сергей Лавров барууны орнуудыг Украинд зэвсэг нийлүүлж байна гэж буруутгав

ОХУ-ын ГХЯ-ны сайд Сергей Лавров 6-р сарын 24-ний өдөр хэлэхдээ, Герман болон барууны бусад орнууд Украинд зэвсэг 

»»
Ираны Ерөнхийлөгч: 12 хоног үргэлжилсэн дайн дуусч, сэргээн босголт эхэлж байна
16:08

Ираны Ерөнхийлөгч Масуд Пежичян 24-ний өдөр Ираны ард түмэнд хандан ил захидал илгээн, Ираны ард түмэн баатарлаг 

Ираны Ерөнхийлөгч: 12 хоног үргэлжилсэн дайн дуусч, сэргээн босголт эхэлж байна

Ираны Ерөнхийлөгч Масуд Пежичян 24-ний өдөр Ираны ард түмэнд хандан ил захидал илгээн, Ираны ард түмэн баатарлаг 

»»
АНУ яагаад Иранд цохилт өгсөн бэ
10:52

АНУ-ын зэвсэгт хүчин Ираны гурван гол цөмийн байгууламжид цохилт өгсөн гэж Доналд Трамп бямба гарагт /2025.06.21/ мэдэгдсэн.

АНУ яагаад Иранд цохилт өгсөн бэ

АНУ-ын зэвсэгт хүчин Ираны гурван гол цөмийн байгууламжид цохилт өгсөн гэж Доналд Трамп бямба гарагт /2025.06.21/ мэдэгдсэн.

»»
Ираны цөмийн байгууламжуудад асар их хохирол учирсан гэж мэдэгджээ
13:35

ВАШИНГТОН, 2025 оны зургаадугаар сарын 23 /BBC/. Ираны цөмийн байгууламжуудад асар их хохирол учирсан 

Ираны цөмийн байгууламжуудад асар их хохирол учирсан гэж мэдэгджээ

ВАШИНГТОН, 2025 оны зургаадугаар сарын 23 /BBC/. Ираны цөмийн байгууламжуудад асар их хохирол учирсан 

»»
Ираны Ерөнхийлөгч АНУ-ын түрэмгийлэлд хариу өгнө гэжээ
11:25

Ираны ерөнхийлөгч Масуд Пежичян 6-р сарын 22-нд Францын Ерөнхийлөгч Эммануэль Макронтой утсаар ярихдаа, Америкийн 

Ираны Ерөнхийлөгч АНУ-ын түрэмгийлэлд хариу өгнө гэжээ

Ираны ерөнхийлөгч Масуд Пежичян 6-р сарын 22-нд Францын Ерөнхийлөгч Эммануэль Макронтой утсаар ярихдаа, Америкийн 

»»
Парист орсон хүчтэй аадар борооны улмаас RER галт тэрэгний буудал усанд автжээ
14:12

Парист орсон хүчтэй аадар борооны улмаас RER галт тэрэгний буудал усанд автжээ. Улсын хэмжээнд хэт халалтын улмаас аадар бороо үргэлжилж, сүүлийн өдрүүдэд агаарын хэм 40°C давжээ.

Парист орсон хүчтэй аадар борооны улмаас RER галт тэрэгний буудал усанд автжээ

Парист орсон хүчтэй аадар борооны улмаас RER галт тэрэгний буудал усанд автжээ. Улсын хэмжээнд хэт халалтын улмаас аадар бороо үргэлжилж, сүүлийн өдрүүдэд агаарын хэм 40°C давжээ.

»»
Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг
14:42

Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг

Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг

Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг

»»
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл Улаанбаатар хотын түгжрэлийг бууруулах бодлоготой уялдуулж шийдвэрлэнэ
18:07

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл 

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл Улаанбаатар хотын түгжрэлийг бууруулах бодлоготой уялдуулж шийдвэрлэнэ

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл 

»»
ХЗДХ-ийн сайд О.Алтангэрэл: Ухаа Худагийн ордын төрийн эзэмшлийн хувь хэмжээг тогтоох тогтоолын төслийг УИХ-д өргөн мэдүүлнэ
12:07

Монгол Улсын Засгийн газраас стратегийн ач холбогдол бүхий ашигт малтмалын орд гэж УИХ-аас тогтоосон Ухаа Худагийн 

ХЗДХ-ийн сайд О.Алтангэрэл: Ухаа Худагийн ордын төрийн эзэмшлийн хувь хэмжээг тогтоох тогтоолын төслийг УИХ-д өргөн мэдүүлнэ

Монгол Улсын Засгийн газраас стратегийн ач холбогдол бүхий ашигт малтмалын орд гэж УИХ-аас тогтоосон Ухаа Худагийн 

»»
Батзандан яаж ажиллах ёстойг Учрал санууллаа
14:24
Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн
18:27

Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн. Харин энэ талаар Сангийн сайд

Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн

Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн. Харин энэ талаар Сангийн сайд

»»
Сар шинийн амралтыг 7-10 хоног болгож сунгахыг та дэмжих үү?
21:13
Б.Жаргалсайхан: Монголчууд юм үзээгүй зангаасаа болж дээр доороо хэрэлдэж алалцдаг учраас улс хөгжихгүй байна
11:50
ВИДЕО: БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёол баривчлагдахаасаа өмнө богино хэмжээний ганцаарчилсан мэдэгдэл хийжээ
17:15

Онц байдал тогтоосонтой нь холбогдуулан БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёолийг баривчлах тушаал гаргаж өнөөдөр өглөө 

ВИДЕО: БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёол баривчлагдахаасаа өмнө богино хэмжээний ганцаарчилсан мэдэгдэл хийжээ

Онц байдал тогтоосонтой нь холбогдуулан БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёолийг баривчлах тушаал гаргаж өнөөдөр өглөө 

»»
Хамтарсан Засгийн газрын 2024-2028 онд хэрэгжүүлэх 14 мега төслийг танилцуулж байна - Төсөл-8 Гангийн үйлдвэр
11:33
150 мВт хүчин чадалтай станц эрчим хүчээ нийлүүлж эхэллээ
18:43
СТАНДАРТ бидний амьд явах баталгаа
18:22
Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа
13:48

Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа. Хамтдаа зүтгэж, эрчээ алдсан ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ салбарыг сэргээцгээе!

#GoMongolia

Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа

Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа. Хамтдаа зүтгэж, эрчээ алдсан ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ салбарыг сэргээцгээе!

#GoMongolia

»»
Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 1500 айлтай гэрээ хийгээд байна
10:57

Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 

Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 1500 айлтай гэрээ хийгээд байна

Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 

»»
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Улаанбаатар хотын бүтээн байгуулалтын талаар сэтгүүлчдийн асуултад хариуллаа
17:57

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Хамтарсан Засгийн газар Бүсчилсэн хөгжлийн бодлого бүхий үйл ажиллагааны хөтөлбөр хэрэгжүүлнэ. 

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Улаанбаатар хотын бүтээн байгуулалтын талаар сэтгүүлчдийн асуултад хариуллаа

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Хамтарсан Засгийн газар Бүсчилсэн хөгжлийн бодлого бүхий үйл ажиллагааны хөтөлбөр хэрэгжүүлнэ. 

»»
Хамтарсан Засгийн газар 2024-2028 онд 14 мега төсөл хэрэгжүүлнэ
23:25

Төсөл-1

Хамтарсан Засгийн газар 2024-2028 онд 14 мега төсөл хэрэгжүүлнэ

Төсөл-1

»»
Элон Маск хиймэл оюун ухаан ашиглан дэлхийн удирдагчдын загварын шоу хийжээ
22:02

Элон Маск дэлхийн улс төрийн удирдагчид болон технологийн аваргуудыг хиймэл оюун ухаанаар бүтээгдсэн виртуал 

Элон Маск хиймэл оюун ухаан ашиглан дэлхийн удирдагчдын загварын шоу хийжээ

Элон Маск дэлхийн улс төрийн удирдагчид болон технологийн аваргуудыг хиймэл оюун ухаанаар бүтээгдсэн виртуал 

»»
Авлигачид ялах уу, ард түмэн ялах уу?
20:36
Ахмадуудад туслах робот хүүг зохион бүтээжээ
14:45

Германий “Navel Robotics” гэх гарааны компани өндөр настнуудын асрамжийн газарт ашиглах зориулалттай робот үйлдвэрлэж эхэлжээ.

Ахмадуудад туслах робот хүүг зохион бүтээжээ

Германий “Navel Robotics” гэх гарааны компани өндөр настнуудын асрамжийн газарт ашиглах зориулалттай робот үйлдвэрлэж эхэлжээ.

»»
Газар тариалан, гурилын үйлдвэрлэл жилд 3-4% ашигтай. Харин уул уурхайн үйлдвэрлэл 40-50% ашигтай
20:57












bolod.mn logo
RSS Feeds | Холбоо барих | Маркетингийн алба |
Мэдээлэл хуулбарлах хориотой. © 2005-2024 Bolod Мэдээллийн сүлжээ сайт. Бүх эрх хуулиар хамгаалагдсан. Developed by: "Онлайн Хүрээ" ХХК