Mobile хувилбар
www.BOLOD.mn
Fact.mn | Miss.mn | Ord.mn | Choibalsan.mn |

Архив ангилал
ДЭЛГҮҮР ХУДАЛДААНЫ ТӨВ
» ДАА ХҮРЭЭ (124283)
» ДҮНЖИНГАРАВ ХТ (108403)
» Гранд плаза (101458)
» Боса (69229)
» БӨМБӨГӨР ХТ (97199)
» Замбала (83163)
» Метромолл (86549)
» Миний дэлгүүр (101785)
» Эвридэй (76080)
» Чансаа гутлын дэлгүүр (98714)
» Хар Хорин зах (81886)
» Хүчит Шонхор ХТ (88859)
» ТОСА ХТ (70362)
» Скай их дэлгүүр (64872)
» Сандэй плаза (81540)
» Нарантуул ОУХТ (90861)
» НАРАН ИХ ДЭЛГҮҮР (76109)
» НОМИН (83686)
» АЗ ХҮҮХДИЙН ИХ ДЭЛГҮҮР (66759)
» Оргил худалдааны төв (72589)
» Next Center (153155)
» E-mart (40891)
» БСБ (47835)
» БАРС ХТ (63332)
» UB MART (68839)
ДҮҮРЭГ ХОРОО
» Баянгол дүүргийн хүүхэд залуучуудын хөгжлийн газар (29243)
» БАГАНУУР (86488)
» ЧИНГЭЛТЭЙ (67956)
» ХАН УУЛ (79475)
» СҮХБААТАР (70322)
» НАЛАЙХ (70551)
» БАГАХАНГАЙ (62077)
» БАЯНГОЛ (76224)
» БАЯНЗҮРХ (87582)
» СОНГИНОХАЙРХАН (75424)
БАЙГУУЛЛАГА
» ГЛОБ ИНТЕРНЭШНЛ ТББ (61786)
» ГААЛЬ (88210)
» Барилгын хөгжлийн төв (17354)
» Засгийн газрын авто бааз ТӨҮГ (16189)
» ЗАМЫН ЦАГДАА (96098)
» ИНЕГ-МИАТ (99984)
» ММСУХ- Морин спорт (46065)
» Монголын Дарцын холбоо (60710)
» Монголын Залуучуудын Холбоо (93887)
» Монголын Үндэсний Бөхийн Холбоо (65965)
» МЭРГЭЖЛИЙН ХЯНАЛТ (92285)
» МСНЭ (58233)
» МОНГОЛЫН ЗОХИОЛЧДЫН ХОРОО (70199)
» МОНГОЛЫН ЦАХИЛГААН ХОЛБОО (71113)
» МОНГОЛЫН ХӨРӨНГИЙН БИРЖ (86940)
» МОНГОЛЫН САЙТЫН ХОЛБОО (81997)
» МОНГОЛЫН ОЮУТНЫ ХОЛБОО (71304)
» МОНГОЛ УЛСЫН ХҮҮХЭЛДЭЙН ТЕАТР (49725)
» МҮЭХ (67303)
» МҮХАҮТ (59688)
» МҮСХНХ (26783)
» МҮОНРТ (69190)
» Мэдээлэл технологи шуудан харилцаа холбооны газар (58045)
» ЭМНЕСТИ ИНТЕРНЭШНЛ ОУБ (45330)
» ШШГЕГ (63649)
» ШҮҮХ ПРОКУРОР (82747)
» Шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газар (85399)
» ЧИНГИС ХААНЫ ДЭЛХИЙН АКАДЕМИ (54395)
» Чөлөөт Бүс (61151)
» ЦЕГ (95635)
» Цахилгаан тээвэр (60996)
» ЦОГЦ ХАРИЛЦАА ТӨВ (68000)
» Цөмийн энергийн газар (64575)
» Хил хамгаалах ерөнхий газар (28105)
» Харилцаа Холбооны зохицуулах хороо (61916)
» ХХЕГ (56756)
» ХҮЧИРХИЙЛЛИЙН ЭСРЭГ ҮНДЭСНИЙ ТӨВ (62186)
» УБЦТС TЭЦ-4, 3 (82519)
» УМБГ (59188)
» Улсын мєрдєн байцаах газар (58016)
» УРЛАГ- УЛСЫН ДРАМЫН ЭРДМИЙН ТЕАТР (61014)
» УРЛАГ- УДБЭТ (59609)
» Ус сувгийн удирдах газар (26582)
» ТАГНУУЛ (94785)
» ТАТВАРЫН ЕРӨНХИЙ ГАЗАР (77844)
» ТӨМӨР ЗАМ (104631)
» Тээврийн төлөвлөлтийн хэлтэс (56129)
» Санхүүгийн зохицуулах хороо (27989)
» СОНГУУЛИЙН ЕРӨНХИЙ ХОРОО (65238)
» Сэргээн засалт, сургалт үйлдвэрлэлийн төв (39278)
» НИТХ (48904)
» Нийгмийн даатгал (61384)
» Нийслэлийн ЗДТГ (26318)
» Нийслэлийн газрын алба (28904)
» Нийслэлийн агаарын чанарын алба (55346)
» Нийслэлийн статистикийн газар (25929)
» НАББҮХ (53460)
» НҮБ (54604)
» Авлигатай Тэмцэх Газар (88762)
» Авто тээврийн газар (70006)
» ОБЕГ (71635)
» Оюуны өмчийн газар (23568)
» Үндэсний Дата Төв (52547)
» ҮТЕГ (53633)
» ҮНДЭСНИЙ НОМЫН САН (56395)
БАРИЛГА
» Гангар инвест (54838)
» ГАЗАР ХАШАА (81949)
» ГАНДИРС (40869)
» ГАНГАР ИНВЕСТ (60832)
» Барилгын материал (53510)
» БАЯСАХ ТРЕЙД (43024)
» БАРИЛГА-САЙН МЭДЭЭ (61519)
» БАРИЛГА-ҮНЭ ХАНШ (110085)
» БАРИЛГА (95284)
» ЖИГҮҮР ГРАНД (70347)
» ИХ ҮЙЛСИЙН ЭРЭЛД (42259)
» МУУ МЭДЭЭ (72833)
» ЭКО КОНСТРАКШН (64624)
» ШИНЭ БАЙР (78995)
» ЦАСТ ИМПЕКС (57239)
» УЛААНБААТАР ӨРГӨӨ (40265)
» Тахилт өндөр уул (54290)
» АЛТАЙ КОНСТРАКШН (67600)
» АВЗАГА ТРЕЙД (60748)
» Пума констракшн (56975)
БАРАА БҮТЭЭГДЭХҮҮН
» БҮТЭЭГДЭХҮҮН-АРХИ (84892)
» СЭЖИГТЭЙ БАРАА (77920)
БАНК САНХҮҮ
» ДААТГАЛ (53677)
» ГОЛОМТ (72004)
» ББСБ (53471)
» БАНК САНХҮҮ (82833)
» БАНК (59902)
» МУУ МЭДЭЭ (63108)
» МОНГОЛ ДААТГАЛ (51800)
» МОНГОЛ БАНК (88588)
» МОНГОЛ ШУУДАН (52394)
» ЭРЭЛ (54114)
» ЧИНГИС ХААН (51980)
» ХЗХ (56715)
» ХХБ (57584)
» ХАДГАЛАМЖ (59088)
» ХАС (55708)
» ХААН (71482)
» ХӨГЖЛИЙН БАНК (75376)
» УЛААНБААТАР БАНК (57503)
» ТРАНС (52894)
» ТӨРИЙН БАНК -ЗООС (73855)
» Тээвэр хөгжлийн банк (52986)
» САЙН МЭДЭЭ (55242)
» НАЙМАН ШАРГА (69381)
» АНОД (64403)
» ПРАЙМ ДААТГАЛ (37569)
» КАПИТРОН (52699)
» КАПИТАЛ (55183)
» ҮНДЭСНИЙ ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТ (54050)
» ҮНЭ ХАНШ (69880)
БААР РЕСТОРАН ЦАЙНЫ ГАЗАР
» Дреам (53172)
» БААР- ДОРГИО (65605)
» Бусад (54907)
» ЗОЧИД БУУДАЛ (65665)
» Жура ресторан (50944)
» МЕТРОПОЛИС (43153)
» ЧАПЛИН РЕСТОРАН (38725)
» Цайны газар- БЭЭЖИН НУГАС (38469)
» Цайны газар- ХААН БУУЗ (39064)
» СТЕЛЛА (46765)
» СТРИНГС КЛУБ (38529)
» СӨҮЛ РЕСТОРАН (50829)
» АМРИТА (40634)
» The Bull (46631)
» RIVER SOUND (48783)
» Loving hut (46061)
» HOLLYWOOD (48696)
» САУН МАССАЖ (59955)
» SS клуб (50644)
ЗӨВЛӨГӨӨ
» БИЗНЕС ТӨЛӨВЛӨГӨӨ (613322)
» ЗУРХАЙ (1235421)
» ЗАР (841098)
» ЗӨВЛӨГӨӨ (1494039)
» ИРГЭНИЙ ЭРХ (60810)
» МАРКЕТИНГ МЕНЕЖМЕНТ (81549)
» ХИЧЭЭЛ СУРГАЛТ (88723)
» ХУУЛЬ (807850)
» ХООЛНЫ ЖОР (253758)
» СЕКС ЗӨВЛӨГӨӨ (109488)
» СУРГАМЖ (55891)
» СОНЖОО (126479)
» Сэтгэл зүй (706903)
» РЕКЛАМ БАЙРЛУУЛАХ (39319)
» ПИ АР (71268)
» РЕКЛАМ (65440)
МЭДЭЭ МЭДЭЭЛЭЛ
» ЛАВЛАХ (61168)
» Дартс (49040)
» ГЭМТ ХЭРЭГ (238099)
» ГАДААД МЭДЭЭ (1812951)
» ВИДЕО МЭДЭЭ (1009688)
» БИЗНЕС МЭДЭЭ (691707)
» Их хуралдай (69531)
» МЭДЭЭ МЭДЭЭЛЭЛ (543320)
» МЭДЭЭ АЙМААР (171507)
» МЭДЭЭ ҮНЭ ХАНШ (117624)
» ЦУНАМИ (48680)
» Цөмийн хаягдал (50170)
» ХҮНИЙ ХӨГЖИЛ САН (71462)
» ХҮНС (50744)
» ФАКС МЭДЭЭ (53264)
» ФОТО МЭДЭЭ (1141481)
» УРЛАГ (1417516)
» ТЕХНОЛОГИ (1135350)
» ТВ МЭДЭЭ (65190)
» ТАНИН МЭДЭХҮЙ (93131)
» ТОДРУУЛГА (78633)
» СЕКС (1201634)
» СЭРЭМЖЛҮҮЛЭГ (73736)
» СУДАЛГАА (694621)
» СОНИН ХАЧИН (320020)
» СПОРТ (1428527)
» СКАНДАЛ (75487)
» НИЙТЛЭЛ (267890)
» НОЦТОЙ МЭДЭЭ (433566)
» Өвөр Монголын мэдээ (58014)
» NEWS /Russia/ (56335)
» NEWS /English/ (53661)
» NEWS /China/ (69047)
ЯРИЛЦЛАГА
» БИЗНЕС (1056301)
» УЛС ТӨР (1061348)
» УРЛАГ (1052533)
» СПОРТ (1054551)
» НИЙГЭМ (1058165)
ЯАМ
» ГАДААД ХЭРГИЙН ЯАМ (63115)
» Барилга хот байгуулалтын яам (32678)
» БСШУЯ (89586)
» БАТЛАН ХАМГААЛАХ ЯАМ (66047)
» БОАЖЯ (54862)
» Зам, тээврийн хөгжлийн яам (50297)
» ЯАМ (51015)
» ЭМЯ (72283)
» ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ ЯАМ (49572)
» Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яам (11743)
» ХХААХҮЯ (50547)
» ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨН ҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМ (45879)
» Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яам (53468)
» УУЯ (36714)
» Соёлын яам (11403)
» САНГИЙН ЯАМ (47742)
» ХЗДХЯ (45195)
ЭРҮҮЛ МЭНД
» ЙОНСЕЙ эмнэлэг (57083)
» ГЯЛС ТӨВ (43296)
» ГАРЬД МАГНАЙ эмнэлэг (51406)
» МОНОС (54505)
» Мөнх-Үйлстэн (46831)
» ЯТТ 103 (49470)
» ЭМДЕГ (13699)
» ЭМИЙН САН (68752)
» ЭМНЭЛЭГ-АЧТАН (51003)
» ЭМНЭЛЭГ (82811)
» ЭМ БЭЛДМЭЛ (62353)
» ЭХ НЯЛХАС (56533)
» ЭРYYЛ МЭНД (136867)
» ЭРҮҮЛ МЭНД ЗӨВЛӨГӨӨ (166282)
» Шинжлэх ухаан (48418)
» Халдварт Өвчин Судлалын ҮТ (52631)
» ХАВДАР СУДЛАЛ (51566)
» УЛАМЖЛАЛТ АНАГААХ (45378)
» УЛААН ТУУЗ эмнэлэг (52059)
» СЭТГЭШГҮЙ эмнэлэг (47514)
» СОНГОДО эмнэлэг (56435)
» ЁН МЭЛМИЙ эмнэлэг (41982)
ШИНЭ НОМ
» ШИНЭ НОМ (908918)
» НОМ (63385)
Шинэ 8 ангилал
» Ярилцах цаг (14432)
» Энтертаймент (98765)
ШАР МЭДЭЭ
» ШАР МЭДЭЭ (1167212)
ХҮМҮҮС
» Д.Дагвадорж /сумоч/ (78684)
» Д.Сумьяабазар /бөх/ (61292)
» ГАДААД ХҮМҮҮС (88085)
» БОЛОД.М Утга зохиол (69334)
» БОЛОД.М Нийтлэл (68989)
» ИЛТГЭЛҮҮД (59045)
» ИРГЭДИЙН ЗАХИДАЛ (886711)
» ЯРИЛЦЛАГА (1325905)
» Ц.Мянганбаяр (63310)
» ХҮМҮҮС-ТҮҮХ НАМТАР (173654)
» ХҮМҮҮС (1202908)
» ХҮНИЙ АМЬДРАЛ (126508)
» ТӨРИЙН ХУТГУУР (84872)
» Тэр хэн бэ? нэвтрүүлэг (23709)
» СЭЖИГТЭЙ ХҮМҮҮС (118580)
» С.Жавхлан /дуучин/ (66049)
» ОДДЫН АМЬДРАЛ (1147342)
УЛС ТӨРЧ
» Лу.Болд (52694)
» Л.Гантөмөр /АН/ (53213)
» Л.Гансүх АН (51651)
» Л.Гүндалай АН (55447)
» Д.Лүндээжанцан /МАН/ (51030)
» Д.Дондог (46937)
» Д.Дорлигжав /АН/ (52666)
» Д.Дамба-Очир (51187)
» Д.Дэмбэрэл /МАН/ (56085)
» Д.Ганхуяг (51304)
» Д.Балдан-Очир (52478)
» Д.Батбаяр /АН/ сумоч (63559)
» Д.Бат-Эрдэнэ /Ажнай/ (51606)
» Д.Зоригт /МАН/ (59853)
» Д.Зоригт /АН/ (48332)
» Д.Загджав МАН (51612)
» Д.Идэвхтэн /МАН/ (48619)
» Д.Энхбат /Ногоон нам/ (59341)
» Д.Эрдэнэ-Бат /АН/ (49675)
» Д.Хаянхярваа (53041)
» Д.Тэрбишдагва (55618)
» Д.Нямхүү (50042)
» Д.Амарбаясгалан /МАН/ (45734)
» Д.Арвин (51067)
» Д.Одбаяр /МАН/ (48903)
» Д.Одхүү АН (48619)
» Д.Очирбат (49802)
» Д.Оюунхорол /МАН/ (52282)
» Г.Батхүү АН (56884)
» Г.БАЯРСАЙХАН (54045)
» Г.Занданшатар /МАН/ (53373)
» Г.Мөнхбаяр (52487)
» Г.Шийлэгдамба МАН (49738)
» Г.Уянга (54830)
» Бадмаанямбуу. Бат-Эрдэнэ /МАН/ (71406)
» Баабар (51211)
» Батж.Батбаяр /АН/ (55393)
» Б.Баттулга (45469)
» Б.Жаргалсайхан /БНН/ (65294)
» Б.Чойжилсүрэн (61020)
» Б.Наранхүү АН (48317)
» Б.Нямтайшир (49899)
» З.Энхболд (56895)
» З.Алтай (53581)
» Ж.Батзандан (52639)
» Ж.Батсуурь (50756)
» Ж.Бат-Эрдэнэ (51026)
» Ж.Мөнхбат /МАН/ (52771)
» Ж.Энхбаяр (56092)
» Ж.Цолмон /ЭМЯ/ (56052)
» Ж.Сүхбаатар /МАН/ (50389)
» М.Зоригт / ИЗН/ (53973)
» М.Энхболд МАН (56775)
» М.Энхсайхан (54694)
» М.Сономпил (45211)
» Я.Батсуурь (46741)
» Э.Батүүл (77315)
» Э.Мөнх-Очир (48964)
» Ш.Сайхансамбуу (60227)
» Ч.Хүрэлбаатар (52225)
» Ч.Улаан (53745)
» Ч.Сайханбилэг (57582)
» Ц.Даваасүрэн (52450)
» Ц.Дашдорж (48830)
» Ц.Батбаяр /МАН/ (54544)
» Ц.БАЯРСАЙХАН (49989)
» Ц.Жанлав МАН Дорнод (39666)
» Ц.Мөнх-Оргил /МАН/ (54510)
» Ц.Элбэгдорж АН (81089)
» Ц.Шинэбаяр (52092)
» Ц.Шаравдорж /МАН/ (48192)
» Ц.Цэнгэл (49841)
» Ц.Сэдванчиг (48212)
» Ц.Нямдорж МАН (64515)
» Ц. Оюунгэрэл (62490)
» Х.Болорчулуун (47572)
» Х.Бадамсүрэн (47601)
» Х.Баттулга АН (64085)
» Х.БАДАМСҮРЭН (47649)
» Х.Жекей (48049)
» Х.Тэмүүжин /АН/ (81370)
» Х.Наранхүү (50138)
» УЛС ТӨРЧ (76599)
» У.Барсболд /МАН/ (48638)
» У.Хүрэлсүх МАН (55149)
» Т.Ганди (57857)
» Т.Бадамжунай /МАН/ (54784)
» Т.Энхтайван (44690)
» Сү.Батболд (56714)
» Су.Батболд МАН (53702)
» С.Ламбаа /АН/ (53752)
» С.Дэмбэрэл /ТАНХИМ/ (52214)
» С.Ганбаатар (53187)
» С.Баяр МАН (67428)
» С.БАЯРЦОГТ /АН/ (65083)
» С.Бямбацогт (55455)
» С.Эрдэнэ АН (58002)
» С.Оюун (53682)
» Р.Гончигдорж (57905)
» Р.Содхүү (52034)
» Р.Раш (51847)
» Р.Амаржаргал /АН/ (56827)
» Н.Ганбямба (50611)
» Н.Болормаа (52000)
» Н.Батбаяр /АН/ фортуна (63435)
» Н.Баяртсайхан (47515)
» Н.Энхбаяр (87091)
» Н.ЭНХБОЛД (52358)
» Н.Удвал МАХН (52679)
» Н.Номтойбаяр МАН (63301)
» Н.Алтанхуяг АН (65154)
» А.Мөнхбат МЗХ (47399)
» А.Тлейхан (45873)
» Ё.ОТГОНБАЯР (58806)
» О.Магнай (51307)
» О.Чулуунбилэг /АН/ (44808)
» О.Чулуунбат (50762)
» П.Алтангэрэл АН (52360)
» Ө.Энхтүвшин МАН (51605)
» Ч.Ганхуяг (53201)
УЛС ТӨР
» ЕРӨНХИЙЛӨГЧ (83903)
» ЕРӨНХИЙ САЙД (79468)
» Гал үндэстэн (49012)
» БХЯ Цэрэг (46791)
» ЗАСГИЙН ГАЗАР (88144)
» ЗАСАГ ДАРГА (47091)
» ИРГЭНИЙ ХӨДӨЛГӨӨН (55854)
» МАХН /new/ (52820)
» МҮАН нам (44858)
» ЭЛЧИН (49636)
» УЛС ТӨР (1626861)
» УИХ-дарга (65003)
» УИХ (74782)
» Төлбөртэй (29615)
» Тєрийн ордон (50636)
» Нам- Монголын консерватив нам (34227)
» НАМЗХ /МАСЗХ/ (48077)
» НАМОХ /МАСОХ/ (45806)
» НАМ-ИРГЭНИЙ ЗОРИГ (49652)
» НАМ-НН (45004)
» НАМ- АРДЧИЛСАН НАМ (96254)
» НАМ - МАН (69165)
» НАМ (84449)
» ҮНДСЭН ХУУЛИЙН ЦЭС (47650)
» Өргөдлийн байнгын хороо (30143)
УУЛ УУРХАЙ
» ДАРХАНЫ ТӨМӨРЛӨГИЙН ҮЙЛДВЭР (51813)
» ДОРНОТ УРАНЫ ОРД (48419)
» ГАШУУН СУХАЙТ (45826)
» ГАЦУУРТ ХХК (53709)
» БАГАНУУР УУРХАЙ (54909)
» БАГАНУУР (47163)
» БОРОО ГОУЛД (56153)
» БОРОО ОРД (45373)
» БҮРЭН ХААН ОРД (37226)
» МАРДАЙ (53425)
» МАК /МОНГОЛ АЛТ/ (57726)
» МОНГОЛРОСЦВЕТМЕТ (50380)
» МОНГОЛ ГАЗАР (46849)
» МОНГОЛ 999 (45190)
» ЭМЭЭЛТ МАЙНЗ (39410)
» Энержи ресурс (51280)
» ЭРДЭНЭТ (77855)
» ЭРДЭНЭС МЖЛ (46088)
» ЭРДЭНЭС ТАВАНТОЛГОЙ (74855)
» ШИВЭЭ ОВОО ОРД (55931)
» Чалко (43361)
» ЦАЙРТ МИНЕРАЛ (37212)
» ЦАГААН СУВАРГА (46600)
» ХАН РЕСОРСЕЗ Инк (48099)
» ХӨШӨӨТИЙН УУРХАЙ (129587)
» УУЛ УУРХАЙ (108446)
» УРАН (49673)
» Тавантолгой Түлш ХХК (28275)
» Тавантолгой төмөр зам (23826)
» ТАВАНТОЛГОЙ (85620)
» ТӨМӨРТЭЙН ОВОО (51585)
» ТӨМӨРТЭЙН ОРД (51616)
» РИО ТИНТО (54321)
» НИНЖА (50030)
» Нийтлэлч Болормаа (31640)
» НАРИЙН СУХАЙТ (44010)
» АЙВЕНХОУ МАЙНЗ (46901)
» АЛТАНДОРНОД МОНГОЛ (67751)
» АДУУНЧУЛУУН ХК (46624)
» АЖНАЙ (50343)
» АШИГТ МАЛТМАЛ (51452)
» Арева “Кожеговь” (44261)
» ОЛОН ОВООТ (51941)
» ОЮУТОЛГОЙ (122863)
» ПЕТРО ЧАЙНА ДАЧИН ТАМСАГ (67999)
» ПОЛО РЕСОУРСЕС (34362)
УРАН ЗОХИОЛ
» ДУУНЫ ҮГ (90741)
» ЗҮЙР ЦЭЦЭН ҮГ (80222)
» ШИНЭ ДУУ (75909)
» ШҮЛЭГ (167553)
» ХАЙРЫН ЗАХИДАЛ (56677)
» ХYYХДИЙН ЗОХИОЛ (59430)
» УТГА ЗОХИОЛ (69146)
» ТЭМДЭГЛЭЛ (67006)
» ТҮҮХ (86140)
» АФОРИЗМ (117043)
» АРДЫН УРАН ЗОХИОЛ (61118)
» ОНИГОО (983833)
» ОНЬСОГО (63865)
» ӨГҮҮЛЛЭГ (1154082)
СОНГУУЛЬ
» СОНГУУЛЬ (98052)
НИЙГЭМ ЭДИЙН ЗАСАГ
» БАЙГАЛ ОРЧИН (111890)
» БАЯР НААДАМ (108886)
» ЭДИЙН ЗАСАГ-ДЭЛХИЙ (67434)
» ЭДИЙН ЗАСАГ (1483515)
» ШИНЖЛЭХ УХААН (62779)
» ШАШИН (1191992)
» ХУВЬЦАА (53206)
» УЛААНБААТАР ХОТ (139119)
» ТАТВАР (51800)
» НИЙГЭМ (1439875)
» ОЮУТАН (69265)
» ОРОН НУТАГ (87071)
АЙМАГ
» Дорноговь (62656)
» ДУНДГОВЬ (74833)
» ДАРХАН УУЛ (93679)
» ДОРНОД (78619)
» Говьсүмбэр (53919)
» ГОВЬ-АЛТАЙ (83846)
» Баян-Өлгий (68579)
» БУЛГАН (72453)
» БАЯНХОНГОР (84069)
» ЗАВХАН (68724)
» ЭРДЭНЭТ (57623)
» ХЭНТИЙ ӨНДӨРХААН (83171)
» ХОВД (73415)
» ХӨВСГӨЛ (89231)
» Увс (82640)
» ТӨВ (56635)
» СЭЛЭНГЭ (71391)
» АРХАНГАЙ (62226)
» ОРХОН (62031)
» ӨМНӨГОВЬ (84120)
» Өвөрхангай (70308)
» СҮХБААТАР (67793)
АГЕНТЛАГ
» Мал эмнэлгийн ерөнхий газар (12126)
КОМПАНИ
» Дацан трейд (52089)
» ДЭВШИЛ (36248)
» ДАШВААНЖИЛ (52734)
» ДОНШИН (49290)
» ГОВЬ (53268)
» ГОЁО (40236)
» Витафит (52408)
» Витсамо Фрутт Жүүс ХХК (58676)
» Вагнер Ази (55687)
» ВОЯАЖ (38992)
» БИШРЭЛТ (49380)
» БИТ ХЭВЛЭХ (35469)
» Боорчи (56828)
» БУЯН ХОЛДИНГ (41088)
» БАМБУУШ (36310)
» БYТЭЭГДЭХYYН-КОКА КОЛА (37943)
» Бөхбат (53098)
» БӨXӨГ (35154)
» Зиг Заг (37145)
» ЖЕМ (55714)
» ЖИ МОБАЙЛ (64027)
» Жигүүр гранд (73089)
» ЖУУЛЧИН (36041)
» ЖАСТ ОЙЛ ШТС (59964)
» ИММО ТРЕЙД ХХ (50314)
» Имарт (20828)
» Изинис Эйрвэйс (55778)
» Их-Өвөр (61692)
» МИГ даатгал (49297)
» Монгол газар (62833)
» Монгол Шилтгээн ХК (54000)
» Монгол тамхи СО ХХК (60626)
» Мон-ад (51273)
» Мон Эн Ко (70506)
» Макс групп (62997)
» МЦХ, МОНГОЛ ШУУДАН (52584)
» МАХ ИМПЕКС (59553)
» МАК (68906)
» МОБИКОМ (82705)
» МОНДАВС ХХК (41545)
» МОНГОЛ МАХ ЭКСПО (38890)
» МОНФРЭШ (55519)
» МОНСУДАР (34764)
» МОНРОУД (48885)
» МОННИС (54719)
» МОН УРАН (67002)
» Мөнхийн үсэг (51449)
» ЮНИТЕЛ (75948)
» ЭДМОН (39175)
» ЭРЭЛ ХХК (51646)
» ШУНХЛАЙ ШТС (55993)
» Хамо (47895)
» Хаан хүнс хк (53816)
» ХОС ГАРЬД ХХК (40547)
» Хүннү-Эйр (51990)
» УЛУСНЭТ (35912)
» УЛААНБААТАР ПРИНТ (35709)
» УРЛАХ ЭРДЭМ ХЭВЛЭХ (37325)
» ТЭСО (19541)
» ТАЛХ ЧИХЭР (60160)
» ТАВАН БОГД (50343)
» Тэнгэр даатгал (50031)
» Тэнүүн-Огоо (50190)
» СББ (51151)
» Синчи-Ойл (63383)
» Саун- ТҮНДЭМҮН (42211)
» СЭЖИГТЭЙ БАЙГУУЛЛАГА (78738)
» СОДМОНГОЛ ШТС (68946)
» СОЁМБО ХЭВЛЭХ (39403)
» СКАЙТЕЛ (54739)
» СҮҮ ХК (61348)
» НОМИН ХОЛДИНГ (59284)
» АЛЕЙСК ИМПЕКС- Алейка гурил (41968)
» АЛТАЙ КАШМЕР (43186)
» АЛТАН ТАРИА (60543)
» АДМОН (36202)
» Алко групп (49476)
» Алтай Констракшн (51955)
» Алтай хүдэр (51091)
» АЭРОМОНГОЛИА ХХК (53698)
» АТАР ӨРГӨӨ (59901)
» АСА групп (48569)
» АПУ (64127)
» ОБ КАПИТАЛ (36238)
» ПЕТРОВИС НИК ШТС- (74893)
» КОМПАНИУД (58791)
» UFC (68130)
» Prophecy resource (59960)
» ӨГӨӨЖ (52129)
» Ospring (37028)
» MАГНАЙ ТРЕЙД ШТС (60773)
» MILL HOUSE-АТАР ГУРИЛ (44757)
» MCS (82687)
BOLOD STUDIO
» Иргэний үг (10882)
» МАНАЙД ИРЭЭРЭЙ НЭВТРҮҮЛЭГ (14857)
» Хүүхдийн ертөнц (17522)
» Фото сурвалжлага (12106)
» Таны мэдлэгт | Animation (14468)
» Нийгмийн төрх - Хуулийн зөвлөгөө (14039)
» Нийгмийн төрх (12951)
» Асуудлыг тодруулъя (15318)
» Онцлох хүмүүс (12339)
» Оточ - Эмчийн зөвлөгөө подкаст (11801)
» Контентууд (12107)
» Petrichor /Гэгээлэг нийгмийн үнэр/ (14081)
» LIVE (16277)
» Expert podcast (13114)
» Bolod Studio | Ярилцлага (14910)
» Bolod Studio | Реклам (14429)
» Bolod Studio | Онцлох нийтлэл (13357)
» Bolod News (20019)
» 7 хоногийн тойм (19917)
» "Тэр хэн бэ?" ярилцлагын нэвтрүүлэг (15813)
» "Нутаг нэг" подкаст (14163)
   

Даалууны гуншинг зэрвэс ажиглахад

Даалууны гуншинг зэрвэс ажиглахад
2012-10-31

Лувсанжавын Чулуунбаатар

Монголчууд баялаг түүхт уламжлал, бахархам сайхан ёс заншилтай төдийгүй дорнын өндөр соёлыг бүтээн бий болгоход өөрийн хувь нэмрээ зохих ёсоор оруулсан, хүмүүн төрөлхтний оюун сэтгэлгээ, соёлын санд Монгол хэмээх давтагдашгүй өвөрмөц өнгийг дархлаан шингээж чадсан, тэр чанараараа бусдын соёлыг өөриймшүүлж чаддаг гайхамшигтай ард түмэн билээ.

 

Их эзэн Чингис хааны үеэс монголчуудад аян дайн, улс гэрээ тохинуулах их аяны хажуугаар зав чөлөөндөө сэтгэл санаагаа сэргээх биеийн алжаалаа тайлах янз бүрийн ардын тоглоом наадгайн зүйл тоглодог байсан бөгөөд эзлэгдсэн улс орон болон хөрш улс орны тоглоомыг өөрсдийн амьдралд бүтээлчээр авч амьджуулан хэрэглэдэг байсны нэг илрэл нь монголчуудын “Даалууны наадгай” хэмээн үзэж болох юм.

 

Гэвч одоог хүртэл шүлэглэлийн талаас нь, аман зохиолын талаас нь, үгийн утгын талаас нь судлаагүй байсан билээ. Үүний нэг жишээ бол 1967 онд хэвлүүлсэн Ш.Гаадамба, Д.Цэрэнсодном, нарын эмхтгэсэн “Монгол ардын аман зохиолын дээж бичиг”-т Сүхбаатар, Хэнтий аймгуудаас цуглуулсан гуншинг оруулж хувилбаруудад бараг ямарч тайлбар судалгаа хийлгүй оруулсаныг үзвэл социализмын үед мөрийтэй тоглоомд тооцогдож хаалттай тоглоомын нэг байсан болохоор үзэл сурталын улмаас огт судлаагүй орхисон бололтой байна. Ардчилсан хувьсгал ялж, зах зээлийн нийгэм хөгжиж, үзэл суртлын хатуу хүлээс алдарсан 2006 онд хэвлүүлсэн Д. Өрнөхдэлгэр “Элжгэн халхын аман билгийн дээж” номдоо Увс аймгийн Цагаанхайрхан, Өндөрхангай, Зүүнхангай сумдын нутгаар явахдаа цуглуулсан гуншинг, 2008 онд хэвлүүлсэн Г. Ловор, Г. Мэнд-Ооёо “Дарьганга аман зохиолд” -д Дарьганга нутагт хэлэгдэж буй гуншингуудыг ч бас тайлбар судалгаагүй оруулан хэвлэсэн байдаг.

Харин өнөө цаг үед 2011 онд Ц.Алтанцэцэг хэмээх МУИС-ийн магистрант “Тоглоомын аман зохиол, зан үйл, бэлгэдэл (даалуу тоглоомын жишээн дээр)” хэмээх магистрын ажил бичиж хамгаалсан нь судалгааны хоосон орон зайг нөхөж цаашид энэ талын судалгаа гарахын анхны шанг татсанаараа маш чухал ажил болж байна. Учир юун хэмээвэл даалууны гуншингийн зарим хэллэгийн талаарх өөрийн тайлбар хийсэн өгүүллээ биччихээд явж байхдаа энэ судлаачийн эрдэмийн ажлын удирдагчтай уулзаж санал солилцож, золоор энэ талаар дуулж бүтээлийг нь унших завшаан тохиосны учир, өөрийн хүч оюунаар олон газрын олон хувилбар буюу давхардаагүй тоогоор 350 орчим даалууны гуншинг уйгагүй цуглуулж ашигласныг үзсэний учир ийнхүү магтан байгаа юм. Энэ бүтээлд даалуу тоглоомын төрөл зүйл, тоглох журамыг нарийвчлан авч үзсэнээс гадна даалууны гуншин нь тоглоом наадмын аман зохиолын өвөрмөц төрөл зүйл болохыг судлаад даалуутай холбоотой ёс заншил, цээр, даалууны гуншин дахь бэлгэдэлт утгыг гарган үзүүлсэнээрээ өргөн хүрээтэй чамбай судалгааы эхэн болсон гэж үзэж болохоор байгаа юм. Даалуу тоглоом орж ирсэн он цагийг судлаач “... Манжийн засаглалын үед Монголд “Даалуу” хэмээх тоглоом өргөн нэвтэрсэн...” хэмээн үзсэн доктор Г. Нандинбилигийн саналыг “Даалуу Монгол газар нэвтэрсэн нь Чин гүрний сүүлч үе \19-р зууны эхэн\ байж магадгүй. Учир нь үүнээс өмнөх үед Манж нар Хятад хүмүүс, хятад худалдаачдыг Ар Монголд олноор нэвтрэхийг хориглож, тэр бүр зөвшөөрдөггүй байсан. Чин гүрний сүүлчийн хаадын үед Манжид хятад түшмэлийн бодлого газар авч Манжийн төр засаг сулрахын хамтаар Хятад иргэд Монгол руу худалдаа наймааны хэргээр олноор нэвтрэн орж ирэх болсон энэ үеэс Монголчуудын дунд даалуу дэлгэрч эхэлсэн байж магадгүй юм.” [1] хэмээн манж хэлэнд даалуу хэмээх үг байхгүй болон ийм тоглоом байхгүй зэрэг олон баримтыг харгуулан өөрийн дүгнэлтийг тодосгон гаргасан нь даалуу хэмээх тоглоом нэвтэрсэн он цагийг тодосгоход чухал зүйл болсон байна.

 

Даалууны наадгай нь орчлон ертөнцийн хувьсал, хорвоогийн өнгө аяс, амьдралын хэм хэмжээг уран яруу илэрхийлдгээрээ ард түмний билэг оюуны бас нэг онцгой бүтээл юм гэж хэлж болмоор байдаг. Монголчууд даалуугаар наадахдаа нутаг нутгийнхаа аж ахуй, зан заншилын өвөрмөц онцлогоос хамаарч өөр өөрийн гэсэн өнгө аястай хэл хэллэгийг тусгасан олон хувилбартай болгосон байдаг байна. Үүнээс үүдэн даалууны наадгайг газар зүйн байрлалын үүднээс баруун бүсийн, зүүн бүсийн, төвийн бүсийн, говийн бүсийн, Хөвсгөл орчмын бүсийн хэмээн таван бүсэд хуваан ангилж болно. Харин судлаач хүрээ хийдийн газар эхэлж дэлгэрээд аажимдаа хөдөөд дэлгэрсэн хэмээн үзсэн нь үнэний хувьтай байна.

 

Даалуу хэмээх энэ үг нь хятад хэлний  dā liu буюу “их зургаа”- мо.б.х –ээр /daluu/ [2]  хэмээх үг бөгөөд энэ тоглоомын нэрээс гадна 12 нүхтэй модыг бас нэрлэдэг байна. Даалууны гуншинд өөрсдийн нутаг усны нэр эсвэл алдартай,  даалуунд сайн,  сайн муугаар нэрд гарсан хүн байх жишээтэй. Тэрчлэн эрүүл мэндийн, ахуй амьдралын зөвлөгөө ч байдаг юм. Монголчуудын тоглоом наадмын дотор даалуун наадгай онцгой байр эзэлдэг. Даалуугаар дан, давхар жаалах, гэр барих, нүх шахах зэрэг олон төрлийн хэлбэр маягаар тоглодог байна. Голдуу дан давхар жаалж тоглох үедээ даалууны гуншинг хэлэх бөгөөд энэ нь тоглоомыг илүү их хөгжөөдөг байна. Даалуун наадгайн хамгийн өндөр тоотой мод буюу даалуу нь зургаан хар, зургаан улаан нүднээс бүрдсэн байдаг нь тус тоглоомыг даалуу буюу “их зургаа” гэж нэрлэх үндэс болсон байна. Монголчууд даалууны нэрийг монгол ахуйн үүднээс монголчилж нэрлэсэн байдаг боловч хятад нэрээр нь мөн адил нэрлэх нь элбэг тохиолддог.

 

Даалуу- их зургаа da- их,  liu-зургаа

Үүлүү- тав зургаа, wu- тав, liu-зургаа

Сийлүү-дөрөв зургаа, si- дөрөв, liu-зургаа

Хуньд- улаан газар, hong-улаан, di- газар

Чанс-  chang урт san- гурав

Ванд- bandeng- ширээ, вандан

Ёоз- yāo-нэг (бээжин аялгуу), zi- [3] үгийг нэршүүлэх дагавар гэх мэтчилэн нэрлэсэн байдаг.

 

Монгол ардын аман зохиолын ихэнх төрөл зүйл нь шүлэглэсэн хэлбэрээр уламжлан ирсэн байдаг бөгөөд  монгол аман шүлгийн нэг сонин хэлбэрийн нэг жишээ бол монголжуулсан даалууны гуншин болно. Даалууны гуншинд монгол шүлгийн тогтолцооны мөр, бадаг, холбоц , толгой холбох, сүүл холбох зэрэг олон шинж чанарууд хадгалагдаж байна. Одоогийн байдлаар олдоод байгаа даалууны гуншин дотор хоёрхон шадтай хос уянгаас эхлээд хорин хэдэн мөр бүхий гуншин ч байна.

 

Мөр нь шүлгийн хамгийн бага нэгж юм.  Харин хамгийн бага мөрөөс бүтсэн шүлэг нь хос уянга юм.  Энэ хос уянгын мөрүүд даалууны гуншинд нилээдгүй тааралддаг.

Жишээ нь:

Сийлүү нэртэй арав

Сэтгэл сайтай хүүхэн

 

Бадаг нь холбоцын нэгэн хэмнэлд захирагдсан тодорхой утга төгссөн хэд хэдэн шадын нийлбэрийг хэлдэг бол даалууны гуншинд мөн энэ хэлбэр байна.

Жишээ

Ёгзолдоржийн хөдөөнөөс

Ёнзон хамбын гадаанаас

Цайны сүүний гуйлгачин

Цалам барьсан дээрэмчин

Хон хэрээний нүд

Хоёр нүдний дуран

Хойт хотын данжаад

Хоёр нүхтэй ёоз

 

Зогсоц нь яруу найргийн зохиолд айзмын хэмнэл, утгын хэмнэл хоёрын төрөл заагийг тодотгохын тулд хэрэглэгддэг бол даалууны гуншинд мөн л энэ зогсоц хэрэглэгдэж байна. Хэмнэлийн зогсоц буюу ( ритмический ). Зогсоцыг мөр хоорондын ( мет стиховые ), үг хоорондын ( цезура ), үе хоорондын ( лейма ), холбоос зогсоц ( инверсивные ) гэж хуваадаг. Даалууны гуншинг дуудахад үг хоорондын зогсоц их хэрэглэгдэж байна.

 

Жишээ нь: Амбан хааны яран нүүрт гэх мэт. Тэрчлэн даалууны гуншингийн үг хэллэгүүд нь монгол ардын аман наадгай буюу хэл зүгшрүүлэх үг, жороо үг зэргийн нэгэн адилаар хурц тод үг хэллэгтэй байдаг нь хэл засах дасгал болохоос гадна, тухайн үед тоглогч сэтгэл хөдлөлөөрөө дамжуулан шүлэг, ерөөл мэт зохиож хэлдэг нь хурц тод сэтгэдэг болоход нөөлөөлдөг байсан нь дамжиггүй юм. Даалуучин хүний тоглолтын хамгийн чухал арга бол тоглолтоо нууж тоглох юм. Түүний зэрэгцээ хурдан түргэн эрэгцүүлэн бодох, хаана ямар мод байгааг тааварлан мэдэх, өрсөлдөгчдөө мод чихүүлж модыг бутраах, хожлыг алдагдуулан зэргээр шаламгай хурдан сэтгэн бодох, анализ оюун дүгнэлт хурдан хийдгээрээ зөв хурдан сэтгэх сэтгэхүйн дасгал,  анхаарлын дасгал, ой тогтоолтын дасгал зэрэг олон дасгалын цогц болдог байна. Жирийн тоглох үед гэр барьж тоглоход ч гэсэн мөн хэнд хэдэн цай байгаа, хэн хэн ямар ямар мод гартаа барьж байгааг санаж байх ёстой байдаг учраас даалуучид  юмуу даалуу тоглодог хүмүүс анхаарал, ой тогтоолт сайтай, хурдан түргэн сэтгэдэг хүмүүс байдаг.

 

Бүхэл даалууны нэрийг энэ үүднээс судлан тайлбарлах гэвэл их цаг, хөдөлмөр шаардах тул энэ удаагийн илтгэлд гуравхан модны гуншингийн талаар авч үзэхээр шийдсэн болно.

 

Сохор хоёр нүд буюу ёоз:

Ёозийг мод дагадаггүй

Ёнзон хамбыг чөтгөр дагадаггүй хэмээн гуншинг дуудсан байна. Сохор хоёр нүд гэсэн нь сохор нүдээр юу ч харж, мэдэрч болохгүйн нэгэн адил ёозоор ямар ч модыг идэж, дарж болохгүй хамгийн бага ашиггүй мод гэсэн утгаар ингэж нэрлэсэн байна. Гэвч “Аз байвал ёоз хүүгээр иднэ (цохино)” хэмээх өвөрмөц хэлц монгол хэлэнд бий. Зарим тохиолдолд гэр барьж тоглоход улаан цагаанаар дагнан тоглож байгаа үед хоёр ёоз буюу хос ёоз бас ус ч гэж нэрлэдэг энэ модоор  идэж гэр барих тохиолдол бий. Мөн жаран хардаа жаалах үед ийм боломж хааяа тохиолдохоос үүсч ийм хэллэг гарсан бололтой. Энэ нь одоо монгол хэлэнд хэвшээд утга шилжин азтай бол жаахан зүйлээр ч их хэргийг бүтээж болно гэсэн санаа илтгэдэг байна. Ёнзон хамбыг чөтгөр дагадаггүй хэмээсэн  нь Ёнзон гэдэг бол yongs ‘dzin хэмээх төвд үг бөгөөд монголоор бол мэргэн багштан гэсэн утгатай байна. Хамба хэмээх нь mkhan po хэмээх төвд үг бөгөөд монголоор сүм хийдийн хэргийг тэргүүлэн удирдах тушаалтныг хэлдэг байна. Тэгэхээр Мэргэн багш бөгөөд хамбын албыг хашиж байгаа лам хүн бол олон жил бурхны номонд суралцан эрдмийн өндөр зэрэгт хүрч, гэгээрлийн дээдийг олж доньд доголсон[4] хүн байх тул эрдэм ухаан, энергийг төгс жолоодогч байх тул чөтгөр шулам буюу муу сөрөг энергийг маш амархан даран сөнөөх чадалтай нэгэн байдаг тул ийнхүү чөтгөр дагадаггүй хэмээн хэлсэн хэрэг байна. Ховд аймгийн Мөнххайрхан сумын нутгаас 2010 онд мөн Ховдын Их Сургуулийн профессор, доктор Мөнгөнхүүгийн Ганболдын бичиж авсан ёозын гуншин дээрхээс өөр байна. Сохор хоёр хэмээн нэрлээд

 

Уулын өндөр модонд нь

Хөхөө шувуу донгодно

Улцгар хоёр нүдэнд нь

Гунигийн нулимс бөмбөрнө  хэмээсэн байна. Хөхөө шувуу донгодсон хаврын сүүл, зуны эхэн сарын найртай сайхан цаг улирал байвч улцгар хоёр нүд буюу сохор нүдэнд гунигийн нулимс бөмбөрч хорвоогийн энэ сайхныг харахгүй байгаагийн гуниг зовлон бол юу идэж чадахгүй энэ модны чадалтай нэгэн адил юм хэмээсэн давхар гүн ухааны санааг энэ гуншин буюу шүлгээр гаргасан байна. Ж.Бат-Ирээдүй, Ч.Арьяасүрэн нарын зохиосон  “Монгол ёс заншлын их тайлбар толь”-д төв халхад голдуу хэлэгддэг даалууны гуншинг оруулсан бөгөөд үүндээ ёозыг а, б хэмээсн хоёр хувилбараар оруулсан бөгөөд а хувилбарт:

 

Ёгзолдоржийн хөдөөнөөс

Ёнзон хамбын гадаанаас

Цайны сүүний гуйлгачин

Цалам барьсан дээрэмчин[5] хэмээсэн байна. Энд болохоор Ёгзолдорж хэмээх хүний суудаг хөдөө нутгаас  ирсэн, болсон муу юм, муу хүн, мөн Ёнзон хамбын орд өргөө, хүрээ хийд дотор халдаж чадахгүй учраас аливаа муу зүйл гаднаас нь бий болдог, гардаг бөгөөд цайны сүүний гуйлгачин бол ямар ч малгүй тарчиг хоосон болсон муу юм хийж магадгүй хийгээд цайны сүү гуйсан хүн шанага юмуу аяга барьж явдаг тул түүний амсар ёозын дуграг нүх мэт ёоз муутай харагдах хийгээд цааш цалам барьсан дээрэмчин гэсэн нь цалам буюу бугуйлын эргэлдэх дугуй хэлбэр бас л ёозын нүх маягийн хэлбэртэй байх хийгээд энэ нь явсаар амьдрахын тулд дээрэмчин болж ч магадгүй гэсэн утгыг агуулж байгаа бөгөөд энэ нь далд утгаараа энэ мод хамгийн доод зэргийн муу мод гэдгийг гуншингаараа илтгэн харуулж байгаа хэрэг юм. Дараагийн б хувилбарт:

 

Хон хэрээний нүд

Хоёр нүдний дуран

Хойт хотын данжаад хэмээх гуншинг оруулсан байна.

 

Ёозын хоёр нүх улаан байдаг нь хон хэрээний улаан нүдтэй төстэй харагдах бөгөөд хоёр нүдний дурантай ч адил харагдах тул дүрсээр нь ингэж нэрэлсэн болтой. Хойт хотын данжаад гэдэг нь насан өндөр болж юм үзэхээ байсан сохор шинжээр нь толгой холбон оруулжээ. Дээр дурдсан Ховд аймгийн ХИС-ийн профессор, д-р Мөнгөнхүүгийн Ганболд Ховд аймгийн Дуут сумын иргэн  Урианхай ястан, 73 настай, эрэгтэй Шурагийн Сүхээс 1995оны 07 сарын 02-нд Даалууны гуншинд чансыг ташуу буюу жирүү зургаа хэмээн нэрлээд:

 

Хаяа голын бургас

Ханан хээтэй чанс хэмээсэн байна. Энэ нь чансыг монгол гэрийн ханатай зүйрлэн хэлсэн бөгөөд хар модтой хангайгаас бусад нутагт ихэнхдээ бургасаар хана хийдгийг Хаяа голын бургас хэмээн харуулж чанс бол хана шиг хээтэй юм хэмээн ханан хээтэй чанс хэмээн зүйрлэсэн байна. Тэгвэл мөн аймгийн Мөнххайрхан сумын нутагаас 2010 онд мөн ХИС-ийн профессор, д-р Мөнгөнхүүгийн Ганболдын бичиж авсан чансын гуншинд ташуу зургаа хэмээн нэрлээд:

 

Чацга сайвар чонын гүйдэл

Чанасан будаа нохойн хоол

Чацуу нэртэй зөрүү зургаа хэмээсэн нь дээрхээс огт өөр байгаа бөгөөд ядарч сульдаж зугатаж яваа яваа чоно бол чацга цувуулж хоёр хөл нь жигд биш ташуу солбин явдгийг ажигласан монгол анч, малчны ухаан, мөн чоно цувран явахдаа яг бие биеийн араас цуварч дагадаггүй хойноос мөртөө жишүүлдэн дагах бөгөөд зогсоход энэ байдал их тод харагддаг бөгөөд чанасан будаа нохойн хоол гэсэн нь будаа чанаад нохойн идүүрт хийж өгөхөд нэгэн жигд тэгш харагдах байдал дүрсийг харуулан байгаа бөгөөд тийм болохоор зөрүү зургаа хэмээн нэрлэсэн байна. Тэгвэл төв халхын даалууны гуншинд чансыг:

Часаг сайвар чонын гүйдэл

Чанасан будаа нохойн хоол

Янаг хоолойн гуниг сэтгэл

Ясчин хятадын жирүү зургаа  хэмээсэн байна.  Эхний часаг сайвар чонын гүйдэл гэсний часаг хэмээх нь чацга хэмээсний буруу дуудсан, хэвшсэн хувилбар байж болох талтай байна. Тийм болохоор дээрх хоёр мөр нь үндсэндээ Ховд нутгийн хувилбартай ижил гэсэн үг юм. Харин янаг хоолойн гуниг сэтгэл хэмээсэн нь хайрын зовлонд унасан хүний дуу хоолой юмуу дуулах дуу дүрсээр үзүүлбэл чансны хэлбэр хэлбэр шиг зөрүү ташуу дүрсээр дүрслэгдэх талтай байж магадгүй юм. Ясчин хятадын зөрүү зургаа гэсэн нь оршуулгын ажил эрхэлдэг хүнийг ясчин гэх бөгөөд тэр хятад хүний шарил зөөдөг хайрцагны хэлбэр мөн тиймэрхүү ташуу харагддагаас ийн хэлсэн бололтой. Говь-Алтай аймгийн Төгрөг сумын харъяат Догмидын Санжжаваас бичиж авсан даалууны гуншинд дотроос ихэд анхаарал татсан нэгэн хувилбар байна. Үүнд:

 

1.      Алан тавын далан тав

2.      Аарцган махны тасархай тав

3.      Боовоо битгий барь

4.      Босоо битгий шээ

5.      Сууж шээ

6.      Сугсарч далд хий

Эхний хоёр чүү тавын монголчилсон нэрийг баталгаажуулсан мөр байна. 3-6 мөр нь бүхэлдээ эрүүл мэндийн зөвлөлгөө. Эрэгтэй хүн малчин, тариачин, дархан гээд ямар ч ажил хийж болох бөгөөд харин ажлынхаа үеэр гараа угаалгүйгээр бэлгэ эрхтэнээ барьснаас элдэв төрлийн микроп дамжиж үрэвсэхээс сэргийлсэн зөвлөлгөө байна.

 

Бүр эрт үеэс л эрчүүдийг төмсгөө халуун гараараа барих буюу халуун байлгахыг хориглодог байжээ. Ялангуяа эрэгтэй хүүхдүүдийг онгорхой өмдтэй явуулдаг байсан нь нөхөн үржихүйн талын ямар нэгэн асуудалгүй хүн болоход нь чухал ач холбогдолтой байсан юм. Тиймээс одоо үед эрэгтэй хүүхдийг ой өнгөртөл нь живхэвч хийдэг нь таарамж муутай зүйл болж таарч байна. Монголчуудын хүч чадал, эр бярын бэлгэдэл болсон хөх чоно л гэхэд ороо нь орохоос арван таван хоногийн өмнөөс мөсөн дээр төмсгөө жигнэдэгээс бэлтрэгэнүүд нь хамгийн сайн амьдрах чадвартай байдаг байна. Мөн сүүлийн мөрүүдэд гарч байгаа босоо битгий шээ гэсний учир нь уламжлал ёсоор бол монгол эрчүүд босоо шээдэггүй байжээ. Ялангуяа “Лам нар бие цэгц, эрүүл энх байхыг бүх талаар эрхэмлэнэ. Хурал хурахдаа жавдан дээр сууж, бас сууж шээнэ. Энэ нь түрүү булчирхай томрохоос сэргийлнэ. Хөгшчүүл шээс хаагдах өвчин туссан лам хүнийг сонсоогүй юм байна хэмээн ярилцдаг”[6] хэмээн академич Ж.Болдбаатар багш “Монголын бурхны шашны лам хуврага” номдоо бичсэн нь буй. Эрүүл мэндийн шинжлэх ухааны үүднээс босоо шээхэд давсаг болон түрүү булчирхайн булчингууд их хүчтэй ажилладгаас гадна давсганд шээс үлддэг байна. Харин сууж шээхэд булчингийн хүчдэл оролгүйгэээр шингэн аяндаа үлдэгдэлгүй урсан гардаг. Тиймээс түрүү булчирхайн үрэвсэл багатай байдаг байсан байна. Харин одоо босож шээдэг болсноос өвчлөл ихэсжээ. Ийм учраас л сууж шээ, сугсарч далд хий хэмээсэн эрүүл мэндийн чухал зөвөлгөө өгсөн байна. Энэтхэгийн алдарт иогч Шри Шри Анандамуртын өгсөн нийгмийн ёс журмын 40 зөвлөлгөөнийх нь дотор “Гэдэс давсагаа зогсоогоороо бүү юүл” [7] гэсэн зөвлөгөө байдаг байдаг. Тэгэхлээр энэ нь буддын соёлтой дорнын ард түмний түгээмэл ёс байсан бололтой.

 

Тийм болохоор зөвхөн даалууны гурван модны гуншинг зэрвэс ажиглан шинжихэд ийм зүйл харагдаж байгаа бөгөөд эдгээр гуншинд байгаа нутаг нутгийн онцлог, ажил мэргэжлийн онцлог, ямар хүн юу эрхэлж хийдэг, ард түмний аж байдлын онцлог, тухайн нутаг орны үгийн онцлог  гээд маш олон зүйлийг харж үзэж болох байна. Ийм болохоор даалууны гуншинг нарийвчлан судлах нь маш чухал юм.

 

Даалууны наадгай нь хэд хэдэн төрөлтэй бөгөөд эдгээр нь өөр өөрсдийн дүрэм журамтай байдаг. Гэр барьж тоглоход хорол хэмээх монгол тоглоомын адил эрэгтэй, эмэгтэй, хүүхэд зэрэг аль ч хүн орж болдог байхад нүх шахах болон дан, давхар жаалахад голдуу насанд хүрсэн эрэгтэйчүүд оролцон тоглодог байна. Ялангуяа дан, давхар жаалахад дан эрэгтэйчүүд оролцон тоглохоос гадна мөрийтэй ч бас тоглох бөгөөд дан жаалах гэдэг нь 7 халуун мод нэг талдаа нийлүүлж хожихыг, давхар нь жаран модондоо хоёр талдаа нийлүүлж хожихыг хэлдэг байна. Гэхдээ жаалж тоглоход олон цээрийн ёс буйг судлаач Ц.Алтанцэцэг  судалгаандаа гарган тавьжээ.

 

Даалуун наадгайг ажиглахад монгол ардын аман зохиолын төрөл зүйлүүдтэй адил төсөөтэй шинж чанартай бөгөөд тоглогчид өөрсөдөө оролцсон жүжиглэлийн хэлбэртэй байдаг. “Даалуу тоглоомын уран гуншин нь тухайн нөхцөл байдалд шууд бэлнээр холбон шүлэглэх аман шинж хийгээд дүрслэг яруу шинжээрээ аман зохиолын зүйл мөн болно”[8] хэмээн судлаач Ц.Алтанцэцэг дүгнэсэн нь даалууны гуншинг монгол ардын аман зохиолын нэгэн төрөл зүйл мөн болохыг гарцаагүй батлан харуулж байна. Энэхүү гайхамшигт биет бус соёлын цогц өв, оюун сэтгэлгээний увидаст түлхүүр, амархан алга болж болох аман соёлынх нь хувьд эмхэтгэн цуглуулж, тэдгээрийн нэгтгэн хэвлэж шинэ шинэ судалгаагаар баяжуулан гаргах нь судлаачдын үүрэг байна.

 

 

 

Summary

 

Poem of a traditional Mongolian game of dominoes is one of the branches of Mongolian oral folklore. Dominoes game came from China during at the end of XIX century and developed all over the Mongolia. First it spread in town and then to the countryside. Mongolians use its Chinese names and also they gave Mongolian names. Every names have got the own poem. Those poem shove some people names, local territory names and some advices. Also it shoves special and extraordinary thinking of Mongolian people.  Except to study dominoes poem we have to collect and publish it.

 

 

Ном зүй

 

1.     Ц.Алтанцэцэг  “Тоглоомын аман зохиол, зан үйл, бэлгэдэл (даалуу тоглоомын жишээн дээр)”, магистрийн ажил, Улаанбаатар, 2011 он

2.     Анандамитра Ачаръяа, “Ёога эрүүл мэнд”, Т.Цэцгээгийн орчуулга, УБ., 2011 он

3.     Н. Балжинням “Монгол хэлэн дэх гадаад үгийн толь” УБ 2008 он

4.     Ж.Бат-Ирээдүй, Ч.Арьяасүрэн, Монгол ёс заншлын их тайлбар толь, УБ., 1999 он

5.     Говь-Алтай аймгийн Төгрөг сумын харъяат Догмидын Санжжавын яриа

6.     Дундговь аймаг Эрдэнэдалай сум Эрэнцэндоржийн яриа

7.     Г. Ловор, Г. Мэнд-Ооёо “Дарьганга аман зохиолд” УБ., 2008 он

8.     Д. Өрнөхдэлгэр “Элжгэн халхын аман билгийн дээж” УБ., 2006 он

9.     Ховд аймгийн Мөнххайрхан сумын нутагаас бичиж авсан тэмдэглэл.

10.   Ховд аймгийн Дуут сум. Хөх бэлчир баг. Бөөрөг хавцлын бэлчир. Шурагийн Сүх.73 настай, эрэгтэй, Алтайн урианхайн Оорцог сум, Хорхон элкэн.

11.   http://baike.baidu.com/albums/4161372/4161372.html#0$bf48756334081b260c33fad0

 

 

Зүүлт:

 

[1] Ц.Алтанцэцэг  “Тоглоомын аман зохиол, зан үйл, бэлгэдэл (даалуу тоглоомын жишээн дээр)”, магистерийн ажил, Улаанбаатар, 2011 он, 6-7-р тал

[2] Н. Балжинням “Монгол хэлэн дэх гадаад үгийн толь” УБ, 2008 он, 73-р тал

[3] http://baike.baidu.com/albums/4161372/4161372.html#0$bf48756334081b260c33fad0

[4] Хоосон чанарын ухаанд гэгээрсэн

[5] Ж.Бат-Ирээдүй, Ч.Арьяасүрэн, Монгол ёс заншлын их тайлбар толь, УБ., 1999 он, 326-329-р тал

[6] Ж.Болдбаатар “Монголын бурхны шашны лам хуврага” , УБ, 2010, х 173

[7] Анандамитра Ачаръяа, “Ёога эрүүл мэнд”, Т.Цэцгээгийн орчуулга, УБ., 2011 он, 16-р тал

[8] [8] Ц.Алтанцэцэг  “Тоглоомын аман зохиол, зан үйл, бэлгэдэл (даалуу тоглоомын жишээн дээр)”, магистерийн ажил, Улаанбаатар, 2011 он,  47-р тал


Даалууны гуншинг зэрвэс ажиглахад
Bolod.mn


Сэтгэгдэл (0)


Уншигчдын оруулсан сэтгэгдлийн талаар манай сайт хариуцлага хvлээхгvй болохыг анхаарна уу.
Үгийн санд шүүлтүүр хийсэн болно

   



Наадмын нээлт, хаалтыг 21 аймгийн төв талбайд шууд дамжуулна
16:30

Үндэсний их баяр наадмыг зохион байгуулах хорооны ээлжит хуралдаанаар Тулгар төрийн 2234, Их Монгол Улсын 819, 

Наадмын нээлт, хаалтыг 21 аймгийн төв талбайд шууд дамжуулна

Үндэсний их баяр наадмыг зохион байгуулах хорооны ээлжит хуралдаанаар Тулгар төрийн 2234, Их Монгол Улсын 819, 

»»
Өсвөр насны хүүхдүүд гудамжинд танхайрсан үйлдлийг шалгаж байгаа
16:02

Зайсангийн Оргил худалдааны төв орчимд 12-16 насны согтуу хүүхдүүд танхайрсан зураг, бичлэг олон нийтийн сүлжээнд цацагдсан.

Өсвөр насны хүүхдүүд гудамжинд танхайрсан үйлдлийг шалгаж байгаа

Зайсангийн Оргил худалдааны төв орчимд 12-16 насны согтуу хүүхдүүд танхайрсан зураг, бичлэг олон нийтийн сүлжээнд цацагдсан.

»»
Наадмын нээлтийн тоглолтыг 7 дугаар сарын 11-ний 21:00 цагт дахин тоглоно
14:19

Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, 

Наадмын нээлтийн тоглолтыг 7 дугаар сарын 11-ний 21:00 цагт дахин тоглоно

Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, 

»»
“Хүннү Эйр” Улаанбаатар–Эрээн чиглэлийн нислэгийг 7-р сарын 10-ноос өдөр бүр эхлүүлнэ
00:09

2025 оны 7-р сарын 3, Улаанбаатар — Монголын иргэний агаарын тээврийн “Хүннү Эйр” ХХК энэ сарын 10-наас эхлэн Улаанбаатар-Эрээн чиглэлийн шууд нислэгээ өдөр бүрийн тогтмол давтамжтайгаар сэргээхээр болсноо мэдэгдлээ. 

“Хүннү Эйр” Улаанбаатар–Эрээн чиглэлийн нислэгийг 7-р сарын 10-ноос өдөр бүр эхлүүлнэ

2025 оны 7-р сарын 3, Улаанбаатар — Монголын иргэний агаарын тээврийн “Хүннү Эйр” ХХК энэ сарын 10-наас эхлэн Улаанбаатар-Эрээн чиглэлийн шууд нислэгээ өдөр бүрийн тогтмол давтамжтайгаар сэргээхээр болсноо мэдэгдлээ. 

»»
ЦЕГ: Хар тамхитай тэмцэх газрын алба хаагчид PLAYTIME болж буй тухайн газар ажиллаж байгаа
15:37

Өчигдөр буюу пүрэв гарагт жил бүр болдог PLAYTIME хөгжмийн фестивал арга хэмжээ Налайх дүүргийн нутагт гурав хоног 

ЦЕГ: Хар тамхитай тэмцэх газрын алба хаагчид PLAYTIME болж буй тухайн газар ажиллаж байгаа

Өчигдөр буюу пүрэв гарагт жил бүр болдог PLAYTIME хөгжмийн фестивал арга хэмжээ Налайх дүүргийн нутагт гурав хоног 

»»
НӨАТ-ын буцаан олголтыг энэ сард иргэдийн дансанд шилжүүлнэ
15:32

2025 оны хоёрдугаар улирал буюу 4, 5, 6-р сарын төлбөрийн баримтаа долдугаар сарын 8-ны 23:59:59 цагаас өмнө 

НӨАТ-ын буцаан олголтыг энэ сард иргэдийн дансанд шилжүүлнэ

2025 оны хоёрдугаар улирал буюу 4, 5, 6-р сарын төлбөрийн баримтаа долдугаар сарын 8-ны 23:59:59 цагаас өмнө 

»»
Сэлбэ хотын орон сууцжуулах төслийн шинэчилсэн таван багц тендерийг зарлалаа
15:08

Сэлбэ хотын орон сууцжуулах төслийн 3, 4 дүгээр багц тендерийг задалж, тав хувааж зарлана гэдгийг өнгөрсөн долоо 

Сэлбэ хотын орон сууцжуулах төслийн шинэчилсэн таван багц тендерийг зарлалаа

Сэлбэ хотын орон сууцжуулах төслийн 3, 4 дүгээр багц тендерийг задалж, тав хувааж зарлана гэдгийг өнгөрсөн долоо 

»»
ХӨСҮТ: 10-14 насны 4591 хүүхэд улаанбурханаар өвджээ
14:20

Xалдварт өвчин судлалын үндэсний төвөөс гаргасан мэдээллээр, 2025 оны долдугаар сарын 4-ны байдлаар улаанбурхан 

ХӨСҮТ: 10-14 насны 4591 хүүхэд улаанбурханаар өвджээ

Xалдварт өвчин судлалын үндэсний төвөөс гаргасан мэдээллээр, 2025 оны долдугаар сарын 4-ны байдлаар улаанбурхан 

»»
И.Цэлмүүн шатрын өсвөрийн дэлхийн цомоос медаль хүртсэн анхны тамирчин болов
14:11

Гүрж улсын Батуми хотод шатрын 8, 10, 12 насныхны Дэлхийн цомын тэмцээн зургадугаар сарын 22-ноос долоодугаар 

И.Цэлмүүн шатрын өсвөрийн дэлхийн цомоос медаль хүртсэн анхны тамирчин болов

Гүрж улсын Батуми хотод шатрын 8, 10, 12 насныхны Дэлхийн цомын тэмцээн зургадугаар сарын 22-ноос долоодугаар 

»»
Бусдыг хутгалсан гэх этгээдүүдийг хяналтын камерын тусламжтай олж тогтоон мөрдөн шалгаж байна
10:34

Энэ оны 07 дугаар сарын 03-ны өдөр цахим орчинд “Үл таних этгээд дүүг минь зөрж өнгөрөхдөө хутгалсан байна” гэх мэдээлэл нийтлэгдсэн.

Бусдыг хутгалсан гэх этгээдүүдийг хяналтын камерын тусламжтай олж тогтоон мөрдөн шалгаж байна

Энэ оны 07 дугаар сарын 03-ны өдөр цахим орчинд “Үл таних этгээд дүүг минь зөрж өнгөрөхдөө хутгалсан байна” гэх мэдээлэл нийтлэгдсэн.

»»
Ээлжийн амралтын мөнгөө дутуу авбал маргаан таслах комиссоор шийдүүлэх боломжтой
10:32

–Зарим хүмүүс ээлжийн амралтын мөнгө нь бодсоноос нь бага орсон гээд байдаг. Үндсэн цалингаас нь ээлжийн амралтын 

Ээлжийн амралтын мөнгөө дутуу авбал маргаан таслах комиссоор шийдүүлэх боломжтой

–Зарим хүмүүс ээлжийн амралтын мөнгө нь бодсоноос нь бага орсон гээд байдаг. Үндсэн цалингаас нь ээлжийн амралтын 

»»
Сэлэнгэ аймгийн Баянгол сумын нутагт гарсан түймрийг бүрэн унтраалаа
10:07

Сэлэнгэ аймгийн Баянгол сумын Баян багийн “Хар морьт” гэдэг газар гарсан ойн гал түймрийг өнөөдөр /2025.07.03/ 13:41 

Сэлэнгэ аймгийн Баянгол сумын нутагт гарсан түймрийг бүрэн унтраалаа

Сэлэнгэ аймгийн Баянгол сумын Баян багийн “Хар морьт” гэдэг газар гарсан ойн гал түймрийг өнөөдөр /2025.07.03/ 13:41 

»»
Labubu-г бүтээгч Хятадын хамгийн залуу тэрбумтан боллоо
10:01

“Pop Mart” компанийн тэргүүн, 38 настай Ван Нин Хятадын хамгийн баян 10 хүний тоонд багтаж, улсынхаа хамгийн залуу тэрбумтан болжээ.

Labubu-г бүтээгч Хятадын хамгийн залуу тэрбумтан боллоо

“Pop Mart” компанийн тэргүүн, 38 настай Ван Нин Хятадын хамгийн баян 10 хүний тоонд багтаж, улсынхаа хамгийн залуу тэрбумтан болжээ.

»»
Ой, хээрийн гал түймэртэй тэмцэх, шуурхай хариу арга хэмжээ авахад шаардлагатай 6,7 тэрбум төгрөгийг Засгийн газрын нөөц сангаас гаргана
09:53

Засгийн газрын ээлжит бус хуралдаан боллоо.

Ой, хээрийн гал түймэртэй тэмцэх, шуурхай хариу арга хэмжээ авахад шаардлагатай 6,7 тэрбум төгрөгийг Засгийн газрын нөөц сангаас гаргана

Засгийн газрын ээлжит бус хуралдаан боллоо.

»»
Хятадын эрдэмтэд хүчирхэг шинэ оптик тооцоолох чип бүтээжээ
17:48

Хятадын эрдэмтэд тооцоолол хийхдээ цахилгааны оронд гэрэл ашиглаж ажилладаг компьютерийн чипийг бүтээжээ. 

Хятадын эрдэмтэд хүчирхэг шинэ оптик тооцоолох чип бүтээжээ

Хятадын эрдэмтэд тооцоолол хийхдээ цахилгааны оронд гэрэл ашиглаж ажилладаг компьютерийн чипийг бүтээжээ. 

»»
Ливерпулийн довтлогч Диого Жота 28 насандаа таалал төгслөө
17:44

Английн Премьер лигийн аварга Ливерпуль багийн довтлогч Диого Жота Испанид автомашины ослоор өөд боллоо. 

Ливерпулийн довтлогч Диого Жота 28 насандаа таалал төгслөө

Английн Премьер лигийн аварга Ливерпуль багийн довтлогч Диого Жота Испанид автомашины ослоор өөд боллоо. 

»»
Өсвөрийн шатарчдын “Дэлхийн цом” тэмцээнээс И.Цэлмүүн хүрэл медаль хүртжээ
17:36

Монгол Улсын дөрвөн удаагийн аварга шатарчин И.Цэлмүүн өсвөрийн шатарчдын “Дэлхийн цом” тэмцээнээс хүрэл медаль хүртсэн байна.

Өсвөрийн шатарчдын “Дэлхийн цом” тэмцээнээс И.Цэлмүүн хүрэл медаль хүртжээ

Монгол Улсын дөрвөн удаагийн аварга шатарчин И.Цэлмүүн өсвөрийн шатарчдын “Дэлхийн цом” тэмцээнээс хүрэл медаль хүртсэн байна.

»»
Үндэсний их баяр наадамд зодголох бөхчүүдийн бүртгэл даваа гаригт эхэлнэ
16:22

Тулгар төрийн 2234, Их Монгол Улсын 819, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, 

Үндэсний их баяр наадамд зодголох бөхчүүдийн бүртгэл даваа гаригт эхэлнэ

Тулгар төрийн 2234, Их Монгол Улсын 819, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, 

»»
II улирлын баримтаа энэ сарын 8-ны дотор бүртгүүлж, НӨАТ-ын буцаан олголт авна
16:07

2025 оны хоёрдугаар улирлын төлбөрийн баримтаа долоодугаар сарын 8-ны 23:59:59 цагаас өмнө амжиж бүртгүүлэн НӨАТ-ын буцаан олголтын урамшууллаа авна.

II улирлын баримтаа энэ сарын 8-ны дотор бүртгүүлж, НӨАТ-ын буцаан олголт авна

2025 оны хоёрдугаар улирлын төлбөрийн баримтаа долоодугаар сарын 8-ны 23:59:59 цагаас өмнө амжиж бүртгүүлэн НӨАТ-ын буцаан олголтын урамшууллаа авна.

»»
Хойд Солонгос улс аялал жуулчлалын шинэ бүсээ нээв
15:46

Хойд Солонгос улс зургадугаар сарын 24-ний өдөр Вонсан Калма аялал жуулчлалын бүсийг нээлээ. Далайн эргийн шинэ 

Хойд Солонгос улс аялал жуулчлалын шинэ бүсээ нээв

Хойд Солонгос улс зургадугаар сарын 24-ний өдөр Вонсан Калма аялал жуулчлалын бүсийг нээлээ. Далайн эргийн шинэ 

»»
Чансаатай хөгжлийг дэмжиж буй Өвөр Монголын практик
14:58

ХКН-ын төв хорооны ерөнхий нарийн бичгийн дарга Ши Жиньпин 2023 оны 06-р сард ӨМӨЗО-нд дөрөв дэх удаа ажиллаж, Өвөр Монголын ажлыг удирдан чиглүүлэв. Ши Жиньпин дарга:

- Бид ХКН-ын төв хорооноос ӨМӨЗО-нд авч буй стратегийн бодлогыг тууштай баримталж, хөгжлийн шинэ үзэл баримтлалыг бүрэн, үнэн зөв, иж бүрэн хэрэгжүүлэх ёстой. Чансаатай хөгжлийг ахиулах үндсэн зорилтод анхаарлаа хандуулан, Хятадын үндэстнүүдийн хамтын цогцын ухамсрыг бэхжүүлж, хөгжил, аюулгүй байдалд адилхан ач холбогдол өгөх ёстой. Экологийг тэргүүнд тавих ногоон хөгжлийн чиг баримжааг баримталж, хөгжлийн шинэ хэв маягийг бий болгоход идэвхтэй нэгдэж, үйлчилнэ. "Экологийн болон аюулгүйн халхавч", "Хоёр бааз", "Нэг гүүрэн гарц"-ын бүтээн байгуулалтад шинэ амжилт үзүүлж, Өвөр Монголд Хятад маягийн орчин үеийн шинэчлэлийн шинэ хуудсыг нээх ёстой гэж онцоллоо.

2025 оны Зуны Давосын форум дах ”Хятадын хэв маяг”
14:55

2025 оны Зуны Давосын форумын үеэр Тяньжинь хот хамгийн сүүлийн үеийн технологи, ухаалаг үйлдвэрлэл, түүхэн соёл, хотын өнгө үзэмж зэрэг олон төрлийн сэдвийг хамарч, үүний зэрэгцээ соёлын биет бус өвийн гайхамшигт төслүүд, соёл урлагийн тоглолт, тусгай хоолны амталгаа болон бусад арга хэмжээнүүд зохион байгуулж, өнгөрсөн ба одоо үеийг хослуулсан, нээлттэй, хүртээмжтэй байдал, инновац ба дэвшлийг агуулсан "Хятадын хэв маяг"-ийг зочдод мэдрүүлсэн байна.

2025 оны Зуны Давосын форум дах ”Хятадын хэв маяг”

2025 оны Зуны Давосын форумын үеэр Тяньжинь хот хамгийн сүүлийн үеийн технологи, ухаалаг үйлдвэрлэл, түүхэн соёл, хотын өнгө үзэмж зэрэг олон төрлийн сэдвийг хамарч, үүний зэрэгцээ соёлын биет бус өвийн гайхамшигт төслүүд, соёл урлагийн тоглолт, тусгай хоолны амталгаа болон бусад арга хэмжээнүүд зохион байгуулж, өнгөрсөн ба одоо үеийг хослуулсан, нээлттэй, хүртээмжтэй байдал, инновац ба дэвшлийг агуулсан "Хятадын хэв маяг"-ийг зочдод мэдрүүлсэн байна.

»»
УИХ-ын гишүүн П.Сайнзориг Counter strike-2 тоглоомын дэлхийн аваргын дэд байрт шалгарсан “THE MONGOLZ” багийн тамирчидтай уулзлаа
13:36

АНУ-д болсон Countre strike-2 энэ оны эхний дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнээс Монголын The MongolZ баг Ази тивээс 

УИХ-ын гишүүн П.Сайнзориг Counter strike-2 тоглоомын дэлхийн аваргын дэд байрт шалгарсан “THE MONGOLZ” багийн тамирчидтай уулзлаа

АНУ-д болсон Countre strike-2 энэ оны эхний дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнээс Монголын The MongolZ баг Ази тивээс 

»»
Унадаг дугуйтай бага насны хүүхэд замын хөдөлгөөнд оролцож байх үедээ ачааны машинд дайруулж, амь насаа алджээ
13:27

Энэ оны 06 дугаар сарын 27-ны өдөр Увс аймгийн цагдаагийн газарт “Гурван замын уулзварт ачааны автомашин унадаг 

Унадаг дугуйтай бага насны хүүхэд замын хөдөлгөөнд оролцож байх үедээ ачааны машинд дайруулж, амь насаа алджээ

Энэ оны 06 дугаар сарын 27-ны өдөр Увс аймгийн цагдаагийн газарт “Гурван замын уулзварт ачааны автомашин унадаг 

»»
Японы хаан Монголд айлчлах үеэрээ Япон цэргүүдийн булшийг эргэнэ гэв
11:58

Японы Цог Жавхлант Эзэн хаан, Эрхэм Дээд хатны хамт энэ сарын 6-ны өдрөөс Монгол Улсад төрийн айлчлал хийхтэй 

Японы хаан Монголд айлчлах үеэрээ Япон цэргүүдийн булшийг эргэнэ гэв

Японы Цог Жавхлант Эзэн хаан, Эрхэм Дээд хатны хамт энэ сарын 6-ны өдрөөс Монгол Улсад төрийн айлчлал хийхтэй 

»»
P. Diddy-г хүнд гэмт хэргүүдэд буруугүй гэж үзжээ
11:22

ВАШИНГТОН, 2025 оны зургаадугаар сарын 3 /DW/. P.Diddy, Puff Daddy, Diddy гэсэн тайзны нэрээр алдаршсан Америкийн 

P. Diddy-г хүнд гэмт хэргүүдэд буруугүй гэж үзжээ

ВАШИНГТОН, 2025 оны зургаадугаар сарын 3 /DW/. P.Diddy, Puff Daddy, Diddy гэсэн тайзны нэрээр алдаршсан Америкийн 

»»
Ойн түймэр 77.1 хувиар өссөн үзүүлэлттэй байна
10:17

Улсын хэмжээнд өнөөдөр /2025.07.02/ 11:00 цагийн байдлаар Сэлэнгэ аймгийн Хүдэр суманд-2, Баянгол, Алтанбулаг суманд 

Ойн түймэр 77.1 хувиар өссөн үзүүлэлттэй байна

Улсын хэмжээнд өнөөдөр /2025.07.02/ 11:00 цагийн байдлаар Сэлэнгэ аймгийн Хүдэр суманд-2, Баянгол, Алтанбулаг суманд 

»»
Далай лам дахин төрнө гэдгээ зарлаж, хойд дүрийг нь зөвхөн Гадэн Подран сан хайх эрхтэй гэв
09:45

Төвөдийн оюун санааны удирдагч Далай лам лхагва гарагт мэдэгдэхдээ, өөрийн нас барсны дараа дахин төрнө гэж баталж, 

Далай лам дахин төрнө гэдгээ зарлаж, хойд дүрийг нь зөвхөн Гадэн Подран сан хайх эрхтэй гэв

Төвөдийн оюун санааны удирдагч Далай лам лхагва гарагт мэдэгдэхдээ, өөрийн нас барсны дараа дахин төрнө гэж баталж, 

»»
Хэт халалтын улмаас Франц сургуулиудын үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарлав
09:44

Европт хэт халалт эхэлсний улмаас Франц сургууль, цэцэрлэгүүдийн үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарласан байна.

Хэт халалтын улмаас Франц сургуулиудын үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарлав

Европт хэт халалт эхэлсний улмаас Франц сургууль, цэцэрлэгүүдийн үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарласан байна.

»»
”Солонго ярилцлага”|Г.Баатар: Тэнгэрлэг сайхан аав минь
17:34

“Бүс ба Зам - Гэрэлт аялал” үргэлжилсээр
17:18

“Бүс ба Зам - Гэрэлт аялал” Монгол улс дахь төслийн 2025 оны үйл ажиллагаанд хамрагдахаар Монгол Улсын нүдний болор цайх өвчтэй 121 хүн 06 дугаар сарын 20-ны өдөр Эрээн боомтоор Хятад улсад иржээ.


Авлига авсан ХХЕГ-ын Нууцын албаны ажилтнуудын 2 жил нийтийн албанд томилогдох эрхийг хасаж, ₮6 саяар торголоо
15:18

Хил хамгаалах ерөнхий газар (ХХЕГ)-ын Нууц, мэдээллийн аюулгүй байдлын албаны Бүртгэлийн нэгдсэн системийн 

Авлига авсан ХХЕГ-ын Нууцын албаны ажилтнуудын 2 жил нийтийн албанд томилогдох эрхийг хасаж, ₮6 саяар торголоо

Хил хамгаалах ерөнхий газар (ХХЕГ)-ын Нууц, мэдээллийн аюулгүй байдлын албаны Бүртгэлийн нэгдсэн системийн 

»»
Долдугаар сард ЦАГ АГААР ямар байх вэ?
13:17

Цаг уурын байгууллагаас долдугаар сард нутгийн өмнөд хэсэг болон говийн аймгуудын нутгаар бороо хур ихтэй байх төлөвтэй байгааг мэдээлжээ.

Долдугаар сард ЦАГ АГААР ямар байх вэ?

Цаг уурын байгууллагаас долдугаар сард нутгийн өмнөд хэсэг болон говийн аймгуудын нутгаар бороо хур ихтэй байх төлөвтэй байгааг мэдээлжээ.

»»
BTS хамтлаг 2026 онд шинэ цомог, дэлхийн аялан тоглолтоор эргэн ирнэ
12:49

Мягмар гарагийн /2025.07.01/ орой Өмнөд Солонгосын алдарт BTS хамтлаг ирэх жил эргэн эрэлтээ хийнэ гэж Weverse 

BTS хамтлаг 2026 онд шинэ цомог, дэлхийн аялан тоглолтоор эргэн ирнэ

Мягмар гарагийн /2025.07.01/ орой Өмнөд Солонгосын алдарт BTS хамтлаг ирэх жил эргэн эрэлтээ хийнэ гэж Weverse 

»»
Путин, Макрон нар гурван жилийн дараа дахин утсаар ярилаа
12:47

ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин, Францын Ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон нар долдугаар сарын 1-ний өдөр утсаар

Путин, Макрон нар гурван жилийн дараа дахин утсаар ярилаа

ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин, Францын Ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон нар долдугаар сарын 1-ний өдөр утсаар

»»
“Дээлтэй Монгол” наадам энэ сарын 8-нд болно
10:33

Нийслэлийн Засаг даргын тамгын газар, нийслэлийн Аялал жуулчлалын газар, Соёл, Спорт, Аялал жуулчлал, 

“Дээлтэй Монгол” наадам энэ сарын 8-нд болно

Нийслэлийн Засаг даргын тамгын газар, нийслэлийн Аялал жуулчлалын газар, Соёл, Спорт, Аялал жуулчлал, 

»»
Дэлгүүрийн худалдагчийг зодсон эрэгтэйг 48 цаг саатуулжээ
09:06

Цагдаагийн байгууллагад энэ оны 06 дугаар сарын 27-ны өдрийн 22:40 цагт Дундговь аймгийн  Сайнцагаан сумын 7-р багийн 

Дэлгүүрийн худалдагчийг зодсон эрэгтэйг 48 цаг саатуулжээ

Цагдаагийн байгууллагад энэ оны 06 дугаар сарын 27-ны өдрийн 22:40 цагт Дундговь аймгийн  Сайнцагаан сумын 7-р багийн 

»»
Нагоя башёд Монголын 20 бөх барилдана
08:45

Японы сумо бөхийн холбооноос ирэх сарын 13-нд эхлэх Нагоя башёгийн банцүкэг өчигдөр зарлаж манай улсаас 20 бөх дөрвөн зиндаанд зодоглох юм.

Нагоя башёд Монголын 20 бөх барилдана

Японы сумо бөхийн холбооноос ирэх сарын 13-нд эхлэх Нагоя башёгийн банцүкэг өчигдөр зарлаж манай улсаас 20 бөх дөрвөн зиндаанд зодоглох юм.

»»
Ой хээрийн хоёр түймрийг бүрэн унтраалаа
17:04

Өнөөдөр хоёр гал түймрийг бүрэн унтраасан талаар ОБЕГ-аас мэдээллээ.

Ой хээрийн хоёр түймрийг бүрэн унтраалаа

Өнөөдөр хоёр гал түймрийг бүрэн унтраасан талаар ОБЕГ-аас мэдээллээ.

»»
Өвөр Монголын цөлийг зассан туршлага
15:40

Энэ жил “Гурван умард” төсөл хэрэгжиж эхэлсний 47 жилийн ой тохиож байна. Хагас зуун жил үргэлжилсэн уйгагүй хөдөлмөрөөр Өвөр Монгол орон эх орныхоо хойд хилд нуршгүй ногоон хэрэм босгож, улс орны экологийн аюулгүй байдлыг үр ашигтайгаар баталгаажуулсан юм.

Харилцаа хамтын ажиллагаагаа гүнзгийрүүлж, Хятад Монголын найрамдлын түүхийг өгүүлнэ
15:39

6-р сарын 10-нд Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийн Хүбэй муж, ӨМӨЗО дахь хамтарсан сурвалжилгын арга хэмжээний нээлтийн үеэр Бүх Хятадын Сэтгүүлчдийн Нийгэмлэг болон Монголын СНЭ-ыэ дарга нар захидал илгээж, хамтарсан сурвалжилга амжилттай эхэлсэнд баяр хүргэжээ.

Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийнхний хамтарсан сурвалжилга эхэллээ
15:38

Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүдийн Хүбэй, ӨМӨЗО дахь "Боломжоо хуваалцан, хамтдаа хөгжье" хамтарсан сурвалжилгын үйл ажиллагаа ӨМӨЗО-ны Тунляо хотод 6-р сарын 10-ны үдээс хойш эхэллээ. Энэхүү арга хэмжээг БХСН, БНХАУ-аас Монгол Улсад суугаа ЭСЯ, Монголын СНЭ хамтран гүйцэтгэж, ӨМӨЗО-ны Ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллин алба, Хүбэй мужийн Ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллийн алба хамтран зохион байгуулж буй юм. 

Шэнь Миньжуань:Хятад, Монголын хүмүүнлэгийн солилцооны агуулгыг баяжуулж, найрамдлыг бэхжүүлнэ
15:37

БНХАУ-аас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Шэнь Миньжуань  Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийн хамтарсан сурвалжилгын арга хэмжээнд захидал илгээж, Бүх Хятадын сэтгүүлчдийн нийгэмлэг, БНХАУ-аас Монгол улсад суугаа Элчин Сайдын Яам, Монгол Улсын СНЭ, ӨМӨЗО-ны ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллийн алба, Хүбэй мужийн ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллийн албанаас хамтран зохион байгуулж буй Хятад, Монголын сэтгүүлчдийн Хүбэй, Өвөр Монгол дахь хамтарсан сурвалжилгын  ажиллагаа эхэлсэнд баяр хүргэв.

Хятад улс сансар судлалын өдрөөрөө Хятад маягийн сансар судллын шинэ аяллаа эхлүүлэв
15:36

4-р сарын 24-ний өдөр бол Хятадын сансар судлалын арав дах өдөрлөг юм. Энэ өдөр мөн Хятад улсын анхны хиймэл дагуул "Дүнфанхүн-1"-ийг амжилттай хөөргөсний 55 жилийн ой юм. Энэ өдөр "Шэньжөү-20" нисэгчтэй сансрын хөлгийг хөөргөж, орчлон ертөнцийг судлах шинэ аяныг дахин эхлүүлсэн юм.

Өнөөдөр бид бүгдээрээ одон орон сонирхогчид болсон. 04-р сард бид сансрын нисгэгчиддээ хүндэтгэл үзүүлэх ёстой, уудам орчлонгийн нууцыг тайлж, сансрын нисгэгчдийн бичсэн хятад маягийн романтикийг мэдрэх ёстой.

Супер хиймэл оюун бүтээх лаборатори байгуулжээ
14:53

НЬЮ-ЙОРК, 2025 оны долоодугаар сарын 1 /Bloomberg/. Өгөгдсөн даалгаврыг хүний түвшинд эсвэл бүр илүү сайн 

Супер хиймэл оюун бүтээх лаборатори байгуулжээ

НЬЮ-ЙОРК, 2025 оны долоодугаар сарын 1 /Bloomberg/. Өгөгдсөн даалгаврыг хүний түвшинд эсвэл бүр илүү сайн 

»»
Баяр наадмын нээлтийн тасалбар 07 сарын 02 буюу маргааш 07 цагаас худалдаанд гарна
14:31

Баяр наадмын нээлтийн тасалбар 07 сарын 02 буюу маргааш 07 цагаас худалдаанд гарна

Баяр наадмын нээлтийн тасалбар 07 сарын 02 буюу маргааш 07 цагаас худалдаанд гарна

Баяр наадмын нээлтийн тасалбар 07 сарын 02 буюу маргааш 07 цагаас худалдаанд гарна

»»
Ерөнхий Сайд Г.Занданшатар: Засгийн газар үнэнч, ил тод, хариуцлагатай байх зарчмыг тууштай баримтлана. Хөрөнгө оруулагчдад ээлтэй бодлого хэрэгжүүлж, тэдний эрх ашгийг хамгаалж ажилллана
13:57

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Г.Занданшатар гадаад улсаас Монгол Улсад суугаа дипломат төлөөлөгчийн газар болон олон 

Ерөнхий Сайд Г.Занданшатар: Засгийн газар үнэнч, ил тод, хариуцлагатай байх зарчмыг тууштай баримтлана. Хөрөнгө оруулагчдад ээлтэй бодлого хэрэгжүүлж, тэдний эрх ашгийг хамгаалж ажилллана

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Г.Занданшатар гадаад улсаас Монгол Улсад суугаа дипломат төлөөлөгчийн газар болон олон 

»»
Ганцмод-Гашуунсухайт боомтын хил дамнасан төмөр замын шав тавилаа
12:55

Хятад, Монголын уламжлалт анагаах ухааны эмчийн ур чадварыг дээшлүүлэх сургалт болов
12:37

Эрч хүчтэй залуу насаа хайрлая
12:00

Найруулагч: С.УРЬХАН
Эх сурвалж: СОЛОНГО
Хойд Солонгос улс аялал жуулчлалын шинэ бүсээ нээв
15:46

Хойд Солонгос улс зургадугаар сарын 24-ний өдөр Вонсан Калма аялал жуулчлалын бүсийг нээлээ. Далайн эргийн шинэ 

Хойд Солонгос улс аялал жуулчлалын шинэ бүсээ нээв

Хойд Солонгос улс зургадугаар сарын 24-ний өдөр Вонсан Калма аялал жуулчлалын бүсийг нээлээ. Далайн эргийн шинэ 

»»
Хэт халалтын улмаас Франц сургуулиудын үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарлав
09:44

Европт хэт халалт эхэлсний улмаас Франц сургууль, цэцэрлэгүүдийн үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарласан байна.

Хэт халалтын улмаас Франц сургуулиудын үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарлав

Европт хэт халалт эхэлсний улмаас Франц сургууль, цэцэрлэгүүдийн үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарласан байна.

»»
Д.Трамп: Израиль гал зогсооход шаардлагатай нөхцөлүүдийг хүлээж авлаа
15:13

АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трамп долдугаар сарын 1-нд мэдэгдэхдээ, Израиль Палестины Исламын эсэргүүцлийн хөдөлгөөн 

Д.Трамп: Израиль гал зогсооход шаардлагатай нөхцөлүүдийг хүлээж авлаа

АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трамп долдугаар сарын 1-нд мэдэгдэхдээ, Израиль Палестины Исламын эсэргүүцлийн хөдөлгөөн 

»»
Путин, Макрон нар гурван жилийн дараа дахин утсаар ярилаа
12:47

ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин, Францын Ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон нар долдугаар сарын 1-ний өдөр утсаар

Путин, Макрон нар гурван жилийн дараа дахин утсаар ярилаа

ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин, Францын Ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон нар долдугаар сарын 1-ний өдөр утсаар

»»
Путин, Макрон нар гурван жилийн дараа утсаар ярихдаа Иран, Украины асуудлыг хэлэлцэв
08:59

ОХУ-ын ерөнхийлөгч Владимир Путин болон Францын ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон нар Иран-Израилын мөргөлдөөн, 

Путин, Макрон нар гурван жилийн дараа утсаар ярихдаа Иран, Украины асуудлыг хэлэлцэв

ОХУ-ын ерөнхийлөгч Владимир Путин болон Францын ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон нар Иран-Израилын мөргөлдөөн, 

»»
Трампаас болж унасан АНУ-ын хөрөнгийн зах зээл одоо түүхэн дээд түвшинд хүрэв, энэ өсөлт хэр удаан үргэлжлэх вэ
11:24

АНУ-ын хөрөнгийн зах зээл сүүлийн саруудад олон сорилттой тулгарсан. Ерөнхийлөгч Доналд Трампын гаалийн татвар, 

Трампаас болж унасан АНУ-ын хөрөнгийн зах зээл одоо түүхэн дээд түвшинд хүрэв, энэ өсөлт хэр удаан үргэлжлэх вэ

АНУ-ын хөрөнгийн зах зээл сүүлийн саруудад олон сорилттой тулгарсан. Ерөнхийлөгч Доналд Трампын гаалийн татвар, 

»»
Дональд Трампын дэвшүүлсэн хуулийн төслийг Маск дахин шүүмжлэв
09:25

Зургадугаар сарын 28-ны өдөр Америкийн бизнес эрхлэгч Элон Маск АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трампын дэвшүүлсэн "том мөртөө 

Дональд Трампын дэвшүүлсэн хуулийн төслийг Маск дахин шүүмжлэв

Зургадугаар сарын 28-ны өдөр Америкийн бизнес эрхлэгч Элон Маск АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трампын дэвшүүлсэн "том мөртөө 

»»
Баруун Европ даяар хэт халж байна
15:25

БЕРЛИН, 2025 оны зургаадугаар сарын 30 /DW/. Өнгөрсөн амралтын өдрүүдэд Баруун Европын орнуудад агаарын хэм 

Баруун Европ даяар хэт халж байна

БЕРЛИН, 2025 оны зургаадугаар сарын 30 /DW/. Өнгөрсөн амралтын өдрүүдэд Баруун Европын орнуудад агаарын хэм 

»»
Японд ажлаас үүдэлтэй сэтгэцийн өвчлөл дээд хэмжээнд хүрчээ
18:24

ТОКИО, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /NHK/. Японд ажилтай холбоотой сэтгэцийн эрүүл мэндийн асуудлаар 

Японд ажлаас үүдэлтэй сэтгэцийн өвчлөл дээд хэмжээнд хүрчээ

ТОКИО, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /NHK/. Японд ажилтай холбоотой сэтгэцийн эрүүл мэндийн асуудлаар 

»»
АНУ, Хятад улс худалдааны хэлэлцээр байгуулжээ
13:46

ВАШИНГТОН, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /TASS/. АНУ энэ сарын 25-нд БНХАУ-тай худалдааны шинэ 

АНУ, Хятад улс худалдааны хэлэлцээр байгуулжээ

ВАШИНГТОН, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /TASS/. АНУ энэ сарын 25-нд БНХАУ-тай худалдааны шинэ 

»»
Ираны дээд удирдагч: АНУ-ын цохилт ямар ч үр дүнд хүрээгүй
10:24

Ираны дээд удирдагч Аятолла Али Хамней АНУ-ын Ираны цөмийн байгууламжуудад өгсөн агаарын цохилт нь нөхцөл 

Ираны дээд удирдагч: АНУ-ын цохилт ямар ч үр дүнд хүрээгүй

Ираны дээд удирдагч Аятолла Али Хамней АНУ-ын Ираны цөмийн байгууламжуудад өгсөн агаарын цохилт нь нөхцөл 

»»
Кенид улс даяар жагсаал болж, 16 хүн амь үрэгджээ
10:16

“Amnesty Kenya” байгууллага мэдэгдэл хийхдээ лхагва гарагт /2025.06.25/ улс даяар явагдсан засгийн газрыг эсэргүүцсэн 

Кенид улс даяар жагсаал болж, 16 хүн амь үрэгджээ

“Amnesty Kenya” байгууллага мэдэгдэл хийхдээ лхагва гарагт /2025.06.25/ улс даяар явагдсан засгийн газрыг эсэргүүцсэн 

»»
Израил-Ираны дайн ба “Сибирийн хүч-2”
08:39

БЭЭЖИН, 2025 оны зургаадугаар сарын 26 /DW/. Оросоос эрчим хүчний хэт хамааралтай болохоос болгоомжилдог 

Израил-Ираны дайн ба “Сибирийн хүч-2”

БЭЭЖИН, 2025 оны зургаадугаар сарын 26 /DW/. Оросоос эрчим хүчний хэт хамааралтай болохоос болгоомжилдог 

»»
Иранд дахин цохилт өгөхийг үгүйсгэсэнгүй
13:15

ХААГ, 2025 оны зургаадугаар сарын 26 /DW/. Цөмийн хөтөлбөрөө сэргээвэл Ираны цөмийн байгууламжуудад дахин 

Иранд дахин цохилт өгөхийг үгүйсгэсэнгүй

ХААГ, 2025 оны зургаадугаар сарын 26 /DW/. Цөмийн хөтөлбөрөө сэргээвэл Ираны цөмийн байгууламжуудад дахин 

»»
Трампын зарласан гал зогсоох хэлэлцээр нэг цагийн настай байв
22:07

1. 2025 оны 6-р сарын 24-ний өглөөний 3 цагт АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Израиль ба Ираны хооронд гал зогсоох 

Трампын зарласан гал зогсоох хэлэлцээр нэг цагийн настай байв

1. 2025 оны 6-р сарын 24-ний өглөөний 3 цагт АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Израиль ба Ираны хооронд гал зогсоох 

»»
Сергей Лавров барууны орнуудыг Украинд зэвсэг нийлүүлж байна гэж буруутгав
21:26

ОХУ-ын ГХЯ-ны сайд Сергей Лавров 6-р сарын 24-ний өдөр хэлэхдээ, Герман болон барууны бусад орнууд Украинд зэвсэг 

Сергей Лавров барууны орнуудыг Украинд зэвсэг нийлүүлж байна гэж буруутгав

ОХУ-ын ГХЯ-ны сайд Сергей Лавров 6-р сарын 24-ний өдөр хэлэхдээ, Герман болон барууны бусад орнууд Украинд зэвсэг 

»»
Ираны Ерөнхийлөгч: 12 хоног үргэлжилсэн дайн дуусч, сэргээн босголт эхэлж байна
16:08

Ираны Ерөнхийлөгч Масуд Пежичян 24-ний өдөр Ираны ард түмэнд хандан ил захидал илгээн, Ираны ард түмэн баатарлаг 

Ираны Ерөнхийлөгч: 12 хоног үргэлжилсэн дайн дуусч, сэргээн босголт эхэлж байна

Ираны Ерөнхийлөгч Масуд Пежичян 24-ний өдөр Ираны ард түмэнд хандан ил захидал илгээн, Ираны ард түмэн баатарлаг 

»»
АНУ яагаад Иранд цохилт өгсөн бэ
10:52

АНУ-ын зэвсэгт хүчин Ираны гурван гол цөмийн байгууламжид цохилт өгсөн гэж Доналд Трамп бямба гарагт /2025.06.21/ мэдэгдсэн.

АНУ яагаад Иранд цохилт өгсөн бэ

АНУ-ын зэвсэгт хүчин Ираны гурван гол цөмийн байгууламжид цохилт өгсөн гэж Доналд Трамп бямба гарагт /2025.06.21/ мэдэгдсэн.

»»
Ираны цөмийн байгууламжуудад асар их хохирол учирсан гэж мэдэгджээ
13:35

ВАШИНГТОН, 2025 оны зургаадугаар сарын 23 /BBC/. Ираны цөмийн байгууламжуудад асар их хохирол учирсан 

Ираны цөмийн байгууламжуудад асар их хохирол учирсан гэж мэдэгджээ

ВАШИНГТОН, 2025 оны зургаадугаар сарын 23 /BBC/. Ираны цөмийн байгууламжуудад асар их хохирол учирсан 

»»
Ираны Ерөнхийлөгч АНУ-ын түрэмгийлэлд хариу өгнө гэжээ
11:25

Ираны ерөнхийлөгч Масуд Пежичян 6-р сарын 22-нд Францын Ерөнхийлөгч Эммануэль Макронтой утсаар ярихдаа, Америкийн 

Ираны Ерөнхийлөгч АНУ-ын түрэмгийлэлд хариу өгнө гэжээ

Ираны ерөнхийлөгч Масуд Пежичян 6-р сарын 22-нд Францын Ерөнхийлөгч Эммануэль Макронтой утсаар ярихдаа, Америкийн 

»»
Парист орсон хүчтэй аадар борооны улмаас RER галт тэрэгний буудал усанд автжээ
14:12

Парист орсон хүчтэй аадар борооны улмаас RER галт тэрэгний буудал усанд автжээ. Улсын хэмжээнд хэт халалтын улмаас аадар бороо үргэлжилж, сүүлийн өдрүүдэд агаарын хэм 40°C давжээ.

Парист орсон хүчтэй аадар борооны улмаас RER галт тэрэгний буудал усанд автжээ

Парист орсон хүчтэй аадар борооны улмаас RER галт тэрэгний буудал усанд автжээ. Улсын хэмжээнд хэт халалтын улмаас аадар бороо үргэлжилж, сүүлийн өдрүүдэд агаарын хэм 40°C давжээ.

»»
Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг
14:42

Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг

Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг

Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг

»»
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл Улаанбаатар хотын түгжрэлийг бууруулах бодлоготой уялдуулж шийдвэрлэнэ
18:07

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл 

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл Улаанбаатар хотын түгжрэлийг бууруулах бодлоготой уялдуулж шийдвэрлэнэ

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл 

»»
ХЗДХ-ийн сайд О.Алтангэрэл: Ухаа Худагийн ордын төрийн эзэмшлийн хувь хэмжээг тогтоох тогтоолын төслийг УИХ-д өргөн мэдүүлнэ
12:07

Монгол Улсын Засгийн газраас стратегийн ач холбогдол бүхий ашигт малтмалын орд гэж УИХ-аас тогтоосон Ухаа Худагийн 

ХЗДХ-ийн сайд О.Алтангэрэл: Ухаа Худагийн ордын төрийн эзэмшлийн хувь хэмжээг тогтоох тогтоолын төслийг УИХ-д өргөн мэдүүлнэ

Монгол Улсын Засгийн газраас стратегийн ач холбогдол бүхий ашигт малтмалын орд гэж УИХ-аас тогтоосон Ухаа Худагийн 

»»
Батзандан яаж ажиллах ёстойг Учрал санууллаа
14:24
Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн
18:27

Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн. Харин энэ талаар Сангийн сайд

Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн

Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн. Харин энэ талаар Сангийн сайд

»»
Сар шинийн амралтыг 7-10 хоног болгож сунгахыг та дэмжих үү?
21:13
Б.Жаргалсайхан: Монголчууд юм үзээгүй зангаасаа болж дээр доороо хэрэлдэж алалцдаг учраас улс хөгжихгүй байна
11:50
ВИДЕО: БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёол баривчлагдахаасаа өмнө богино хэмжээний ганцаарчилсан мэдэгдэл хийжээ
17:15

Онц байдал тогтоосонтой нь холбогдуулан БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёолийг баривчлах тушаал гаргаж өнөөдөр өглөө 

ВИДЕО: БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёол баривчлагдахаасаа өмнө богино хэмжээний ганцаарчилсан мэдэгдэл хийжээ

Онц байдал тогтоосонтой нь холбогдуулан БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёолийг баривчлах тушаал гаргаж өнөөдөр өглөө 

»»
Хамтарсан Засгийн газрын 2024-2028 онд хэрэгжүүлэх 14 мега төслийг танилцуулж байна - Төсөл-8 Гангийн үйлдвэр
11:33
150 мВт хүчин чадалтай станц эрчим хүчээ нийлүүлж эхэллээ
18:43
СТАНДАРТ бидний амьд явах баталгаа
18:22
Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа
13:48

Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа. Хамтдаа зүтгэж, эрчээ алдсан ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ салбарыг сэргээцгээе!

#GoMongolia

Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа

Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа. Хамтдаа зүтгэж, эрчээ алдсан ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ салбарыг сэргээцгээе!

#GoMongolia

»»
Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 1500 айлтай гэрээ хийгээд байна
10:57

Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 

Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 1500 айлтай гэрээ хийгээд байна

Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 

»»
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Улаанбаатар хотын бүтээн байгуулалтын талаар сэтгүүлчдийн асуултад хариуллаа
17:57

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Хамтарсан Засгийн газар Бүсчилсэн хөгжлийн бодлого бүхий үйл ажиллагааны хөтөлбөр хэрэгжүүлнэ. 

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Улаанбаатар хотын бүтээн байгуулалтын талаар сэтгүүлчдийн асуултад хариуллаа

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Хамтарсан Засгийн газар Бүсчилсэн хөгжлийн бодлого бүхий үйл ажиллагааны хөтөлбөр хэрэгжүүлнэ. 

»»
Хамтарсан Засгийн газар 2024-2028 онд 14 мега төсөл хэрэгжүүлнэ
23:25

Төсөл-1

Хамтарсан Засгийн газар 2024-2028 онд 14 мега төсөл хэрэгжүүлнэ

Төсөл-1

»»
Элон Маск хиймэл оюун ухаан ашиглан дэлхийн удирдагчдын загварын шоу хийжээ
22:02

Элон Маск дэлхийн улс төрийн удирдагчид болон технологийн аваргуудыг хиймэл оюун ухаанаар бүтээгдсэн виртуал 

Элон Маск хиймэл оюун ухаан ашиглан дэлхийн удирдагчдын загварын шоу хийжээ

Элон Маск дэлхийн улс төрийн удирдагчид болон технологийн аваргуудыг хиймэл оюун ухаанаар бүтээгдсэн виртуал 

»»
Авлигачид ялах уу, ард түмэн ялах уу?
20:36
Ахмадуудад туслах робот хүүг зохион бүтээжээ
14:45

Германий “Navel Robotics” гэх гарааны компани өндөр настнуудын асрамжийн газарт ашиглах зориулалттай робот үйлдвэрлэж эхэлжээ.

Ахмадуудад туслах робот хүүг зохион бүтээжээ

Германий “Navel Robotics” гэх гарааны компани өндөр настнуудын асрамжийн газарт ашиглах зориулалттай робот үйлдвэрлэж эхэлжээ.

»»
Газар тариалан, гурилын үйлдвэрлэл жилд 3-4% ашигтай. Харин уул уурхайн үйлдвэрлэл 40-50% ашигтай
20:57












bolod.mn logo
RSS Feeds | Холбоо барих | Маркетингийн алба |
Мэдээлэл хуулбарлах хориотой. © 2005-2024 Bolod Мэдээллийн сүлжээ сайт. Бүх эрх хуулиар хамгаалагдсан. Developed by: "Онлайн Хүрээ" ХХК