баатрыг экс Ерөнхий сайд С.Батболд нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд, Улаанбаатар хотын захирагчаар батламжилсны гурван сарын ой өнөөдөр тохиож байна. Өмнөх захирагч Г.Мөнхбаяраас Улаанбаатар хотын тамга тэмдгийг хүлээж авсныхаа дараа Э.Бат-Үүл баатар «Маш их ажил биднийг хүлээж байна» гэсэн билээ. Баатар дарга тэр өдрөөс хойш хоногийн 20 цагт толгой өөд татахгүй ажилласаар өнөөдөртэй золгож байгаа байх. Гурван cap буюу 90 хоног гэдэг их ажил амжуулах зорилготой хүнд бага биш хугацаа. Э.Бат-Үүл дарга хамгийн сүүлд өнгөрсөн хагас сайн буюу энэ сарын 3-ны өдөр Цахилгаан тээвэр компанийн ажил байдлыг шалгаж, Толгойтоос Хонхор өртөө хүртэл метробус явуулах хэтийн төлөвлөгөөтэй газар дээр нь танилцаж харагдсан.

Улаанбаатар хотын хамгийн тулгамдсан асуудал болоод буй нийтийн тээврийн салбарыг үндсээр нь өөрчлөх ажлаа Цахилгаан тээвэр компаниас эхлүүлэхээ нийслэлчүүдэд ойлгуулсан. Өнөөдөр автобус баазуудаас 10 дахин хямд зардлаар ажиллаж байгаа Тролейбус баазын хүчин чадлыг гурав дахин нэмж, монгол инженерүүдийн гараар бүтээгдэх 30 ширхэг доубусыг 6.5 тэрбум төгрөгөөр худалдаж авахаа ч зарласан.

Ямартай ч Улаанбаатар хотын захирагч Э.Бат-Үүл баатар ажлаа хийгээд л байна. Өнгөрсөн 90 хоногийн бүтэн сайнд ч амрахгүй ажиллаж, бусдад үлгэр дууриал үзүүлсээр байгаа. Харин аравдугаар сарын 14-ний бүтэн сайнд амжуулсан ажил нь өнөөдөр жаахан төвөг удаад буй. Тэр өдөр НИТХ-ын шийдвэрээр Улаанбаатар хотын төвд 56 жил дүнхийн зогссон В.И.Лениний хөшөөг буулгаж, түүхийн хог болгосон билээ.

Баатар дарга маань бүтэн сайн өдөр ч амрах чөлөөгүй ажлаа хийгээд л явна. Түүний 90 хоногийн ажлыг ерөнхийд нь дүгнээд үзвэл Улаанбаатар хотын маргааш толигор сайхан замтай, гэр хорооллын иргэд халуун дулаанд холбогдож, утаа үйлдвэрлэдэггүй болох эхлэл тавигдсан дүр зураг харагдаж байгаа юм.

Соёлждоггүй, хувиа хичээсэн улаанбаатарчууд
Өглөө бүр МУБИС-ийн өмнөх явган хүний зам, тэр хавийн хог новшийг шүүрдэх хижээл насны эр нүдэнд дасал болжээ. Бүр өглөө бүхэн тэр хавийн газарт тамхины иш, зайрмаг, жигнэмэг, чихрийн цаас зэрэг элдэв хог новш нааш цаашгүй хөглөрч байх нь гайхаж цэрвэмээр.

Шүүрнийх нь аясаар дэгдэх өлөн шороонд өмссөн хувцас нь зэвхий даатлаа даруулсан хөөрхий цэвэрлэгч хэзээний л тонгойчихсон дуусдаггүй ажлаа хийж зогсоно. Хааяа би өглөө бүр хийдэг . дуусдаггүй, шаналгаат ажлыг нь харж жаахан зогсдог. Тэр л үед улаанбаатарчуудын амиа
хичээсэн соёлгүй бүдүүлэг, хамгийн гол нь хэдхэн алхаад хогийн саванд тамхиныхаа иш, бусад хогоо хийчхэж чаддаггүй арчаагүй хөгийн занг гайхан дотор эвгүйддэг юм.

Та бидний хэн маань ч ялгаагүй. Орцныхоо хаалгаар орсон бол тамхиныхаа ишийг бараг л хаяхгүй дээ. За тэгээд гэрийнхээ босгоор алхсан бол гутлаа бушуухан тайлж, гэрийнхээ углааш руу сарвайдаг шүү дээ. Гэртээ бид хэзээ ч идсэн зайрмагныхаа цаасыг базаад шидчихэж чадахгүй. Татсан тамхиныхаа ишийг харагдсан булан руугаа шидэх нь байтугай гэртээ түүнийг асааж ч зүрхлэхгүй. Та том өрөөнийхөө хивсэн дээр палийтал нулимах уу. Аль эсвэл унтлагынхаа өрөөний хана руу хээв нэг нулимах гээд үз дээ.

Таны ухаан санаа эрүүл л бол энэ яваа насандаа гал зуухныхаа өрөөнд нусаа нийж чадахгүй. Гэтэл их хот Улаанбаатар маань та бидний тохилог, дулаахан орон гэрээс юугаараа ялгаатай юм бэ. «Сайн явах санааных» гэдэгсэн. Бас «Өөдлөх айл үүднээсээ» гэх нь ч бий. Тэгвэл эх орны маань нэрийн хуудас, өөдлөн дэвжих гал голомт болсон Улаанбаатар хотоо гэр орон шигээ хайрлах халуун сэтгэл та бидэнд яасан их дутагдана вэ. Өнөөдөр Улаанбаатарт байгаа тоотойхон нүхэн гарцны нэг Багшийн дээдийн нүхэн гарц руу та нэг ороод үзээрэй. Оройдоо оюутан голдуу залуусаар хөл гишгэх зайгүй болдог нүхэн гарц нус, цэр, хог новшинд дарагдах шахна. Үнэр танар ч гэж жигтэйхэн. Арайхийж дээш гарвал автобусны буудал хүрэх хэдхэн алхам газрын цардмал зам нөгөө л муухай тургидас, энд тэндээ бөөлжис огиудсаар дүүрэн.

Арай ч дээ. XXI зуунд амьдарч байгаа улсын нийслэлийн оршин суугчид гэх. Улаанбаатар хот маань хэдхэн жилийн дараа тэнгэр өөд тэмүүлж, шил толь болсон гайхам сайхан хот болох нь тодорхой. Харин тэр үед улаанбаатарчуудын хотын иргэний соёлжилт өнөөдрийнхөөрөө байвал хүн төрөлхтний өмнө ёстой л нүүр хийх газаргүй болж нүдний булай болох нь дамжиггүй. Хүн бүр хичээгээд хэдхэн алхаад хогийн саванд хогоо хийгээд сурчихъя. Нус, цэрээ гудамж талбайд хэзээ ч битгий хаяцгаа. Тамхины ишээ заавал хогийн саванд хийгээд хэвшчих л дээ.

Улаанбаатар хотын захирагч Э.Бат-Үүл даргаас хүсэх хэдэн зүйл байна. Хамгийн эхэнд хотын гудамж талбайд хог новш хаясан бүхэнтэй хатуухан тэмцэл явуулах хууль эрх зүйн орчинг бүрдүүлэх шаардлагатай. Тамхины иш, ундааны саваа гудамжинд хаясан бүхнийг 10 мянган төгрөгөөр торгож яагаад болдоггүй юм. Нус, цэрээ нулимсан этгээдээр гудамж шүүрдүүлж ч болох шүү дээ. Энэ бол нийслэл хотоо өнгө үзэмжтэй, цэвэр ариун байлгах гэсэн жирийн нэг сэтгүүлч миний санаа бодол юм. Ажил хэрэг болговол хүн бүрийн ганц санаа ч ганцдахгүй билээ.

Д.Түвшин