телевизгүйгээр төсөөлөхийн аргагүй юм. Учир нь телевиз ОНМХ-үүдээс нөлөөлөх, даган дуурайх, үйлдэл хийхэд хүргэдэг мэдээллийн хамгийн хүчирхэг хэрэгслийнхээ хувьд нийгмийн сэтгэл зүй, олны санаа бодлыг төлөвшүүлж, нийгмийн хөгжилд чухал үүрэгтэй нь үнэн.

Өнөөдөр манай улсын жижигхэн зах зээлд хэтэрхий олон хэвлэл мэдээллийн хэрэгслэл, түүний дотор телевиз үйл ажиллагаа явуулж байна. Улсын хэмжээнд 149 телевиз эфирээ цацаж байгаа нь энэ салбарын өрсөлдөөн ямар их ширүүссэнийг харуулж байгаа юм. Хоорондоо ялгаагүй, харилцан бие биенээ орлох мэдээ мэдээлэл цацаж байгаа энэ олон телевизүүдийн хооронд хүссэн хүсээгүй өрсөлдөөн бий боллоо. Гэхдээ энэ өрсөлдөөнд аль аль нь хэтэрхий унтамхай байдалтай оролцож байгаа нь өнөөдөр нууц биш. Аливаа бизнест шалгарал явагддаг жамаар энэ салбарт ч шалгарал явагдах нь тодорхой. Мэдээж энэ шалгаралд маш бага хугацаа үлдээд байгааг өнөөдрийн телевизүүдийн тооноос харж болно.

Улаанбаатар хот нь хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэл түүний дотор телевизийн хамгийн том зах зээл бөгөөд 2011 оны байдлаар Улаанбаатарт кабелийн 36 суваг, арилжааны, өргөн нэвтрүүлгийн 16 телевиз, мөн олон нийтийн 1 телевиз, нийт 53 телевиз нийслэлд төвлөрөн үйл ажиллагаа явуулж байна. Энэ тоо 2009 онд 33 байснаас харахад телевизийн салбар манай улсад маш хурдацтай хөгжиж буй мэдээллийн хэрэгслийн нэг гэдэг нь тодорхой. Нөгөө талаас дээрх тооны өсөлтөөс харахад Монгол улсын хэмжээнд 2005-2011 оны хооронд жилд дунджаар 19 телевиз, харин Улаанбаатар хотын хувьд 2009-2011 оны хооронд жилд дунджаар 14 телевиз шинээр нэвтэрч, үйл ажиллагаа явуулж эхэлжээ. Эндээс дүгнэж үзэхэд тухайн зах зээлд өрсөлдөөний орчин нэгэнт бүрэлдэж, энэ нь тухайн салбарт үзэгчдийн төлөөх болон зар сурталчилгааны төлөөх өрсөлдөөн ширүүсэхэд нөлөөлж байна. Нөгөө талаас техник технологийн дэвшлээс үүдэлтэй цахим болон бусад хэвлэл мэдээллийн хэрэгслийн өсөлт нь үзэгчдэд бага зардлаар хялбархан сольж болох олон тооны медиа хэрэгслийн сонголтыг бий болгож, үүнээс үүдэн үзэгчид жижиг жижиг сегмент болон задарч, тэдний нөлөөлөх чадвар улам хүчирхэгжиж байгаа билээ. Өөрөөр хэлбэл телевизүүдийн уламжлалт нийтэд хандсан нэвтрүүлгийн бодлого, хөтөлбөр боловсруулалт нь орчны өөрчлөлтөд дасан зохицох, хариу үйлдэл үзүүлэх чадваргүй болж байгаа бөгөөд орчны энэхүү өөрчлөлт нь телевизүүдийг төрөлжсөн сувгуудыг байгуулах, илүү хувь хүний хэрэгцээ шаардлагыг хангах чиглэлд ажиллах шаардлагыг бий болгож байна. Иймээс арилжааны телевизүүдийн өмнө зах зээлд эзлэх байр сууриа хадгалах, үзэгчидээ өрсөлдөгчиддөө алдахгүй байх, цаашид олох ашиг орлогын хэмжээг хэрхэн нэмэгдүүлэх тухай асуудал тулгарч байгаа бөгөөд өрсөлдөх чадвар сайтай байж өрсөлдөөний стратегиа зөв сонгон, өрсөлдөөнд давуу талыг бий болгож чадсан тохиолдолд энэхүү асуудлыг шийдвэрлэх боломжтой юм.

Өндөр хөгжилтэй орнуудын туршлагаас харахад телевизүүд нь дижитал технологийг нэвтрүүлэх, босоо болон хэвтээ интерацид орох, төрөлжсөн сувгуудыг ажиллуулах, бусад хэвлэл мэдээллийн секторт нэвтэрч үйл ажиллагаа явуулах зэргээр орчны өөрчлөлтийн эсрэг өөрсдийн байр суурийг бэхжүүлж байна. Манай орны тухайд ч энэ байдал ажиглагдаж эхлээд байгаа бөгөөд тухайлбал, телевизүүд өөрсдийн 2 болон 3-р сувгийг байгуулан хөгжим, спорт, кино, танин мэдэхүйн чиглэлээр төрөлжиж байна. Нэлээн хэдэн жилийн өмнөөс л хуучны телевизүүд болох UBS, МН-25, ТВ-9, ТВ-5 үндсэн сувгаасаа гадна хоёр гуравдугаар суваг нээсэн. Ийгл, Шууд болон Боловсрол телевиз нэгдэж Монгол Масс Медиа группэд харьяалагдах болсон зэргээс ч харж болно.

Улаанбаатар хотын арилжааны телевизүүдийн өнөөгийн байдал, өрсөлдөөний байршил, цаашдын чиг хандлагад хийсэн судалгааны үр дүнд дараах зүйлс дээр анхаарах шаардлагатай гэж үзлээ.

Бүтээгдэхүүний ялгарлыг бий болгох тал дээр анхаарч ажиллах шаардлагатай. Салбарт 16 телевиз үйл ажиллагаа явуулж байгаа, үндэсний телевиз болон сүүлийн үед эрчимтэйгээр өсөж буй орлуулах бүтээгдэхүүн үйлчилгээ болох кабелийн сувгуудыг оролцуулбал өрсөлдөөн ширүүн байгаа гэж үзэж болно. Нөгөө талаас цахим хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэл, түүний хэрэглээ өсөж байна. Эдгээр нь үзэгчдийн тоог хувааж, тэдэнд бага зардлаар хялбархан сольж болох сонголтуудыг бий болгож байгаа тул үзэгчдээ хадгалах, тэднийг өөртөө татахын тулд үзэгчдэд үнэ цэнийг өгч чадахуйц, орлуулашгүй бүтээгдэхүүн үйлчилгээг санал болгох нь чухал юм. Тухайлбал, Монгол телевиз нь 2009 оны 9 сард албан ёсоор эфирээ цацаж эхэлснээс хойш 2 хүрэхгүй жилийн хугацаанд тэргүүлэгчдийн байршилд нэгдэн орсон бөгөөд энэ нь тэдний баялаг агуулгатай нэвтрүүлгийн бодлого, шинэлэг дүр төрх, мэргэжлийн байдал, дуу дүрсний HD гаралт зэрэг бусдаасаа ялгарч чадсан олон давуу талтай нь холбоотой юм.

Арилжааны шинж чанартай нэвтрүүлэгт бодлоготой хандах хэрэгтэй байна. Судалгаанаас харахад салбарын телевизүүдийн эфирийн цагт мюзик зар, ажлын зар, бизнес мэдээ, ТВ дэлгүүр, өглөө болон өдрийн зочин нэрийн дор явагдаж буй арилжааны шинж чанартай нэвтрүүлгүүд багагүй хувийг эзэлж байгаа бөгөөд энэ байдал нь тэдний үзэгчдээ алдах, цаашлаад нэр хүнд байр сууриа алдахад нөлөөлж байна. Тухайлбал энд TV8, TV5, C1 телевизүүдийг нэрлэж болох бөгөөд гэтэл тэд 3 гаруй жилийн өмнө хамгийн олон үзэгчидтэй эхний 5 телевизийн эгнээнд багтдаг байсан бол одоо TV5 телевиз тэмцэгчийн байршилд, TV8 болон C1 телевизүүдийн хувьд дагалдагч болон хувирсан байна.

Мэдээллийн хөтөлбөрөө сайжруулахад анхаарч ажиллах нь зүйтэй гэж үзэж байна. Учир нь дэлхийд тэргүүлэгч орнуудын жишээнээс харахад мэдээллийн хөтөлбөрөөр брэнд бүтээх нь түгээмэл байдаг бөгөөд энэ нь тэдэнд өндөр рейтинг, орлогыг бий болгоод зогсохгүй үзэгчдийн тухайн телевизийг хүлээн авах боломжийг дээшлүүлдэг гэж судлаачид үздэг. Хэвлэлийн хүрээлэнгийн судалгааны үр дүнгээс харахад хамгийн өндөр рейтингтэй мэдээ, мэдээллийн хөтөлбөрөөр тогтмол МҮОНТ тэргүүлдэг. Тэргүүлэгчдийн байршилд буй TV9 болон UBS телевизүүдийн мэдээ, мэдээллийн хөтөлбөр нь рейтинг өндөртэй байдаг тул тэд энэ талаа сайжруулан хөгжүүлэх бүрэн боломж бололцоотой гэж үзэж байна. Түүнчлэн бусад телевизүүдийн хувьд ч бүгд мэдээллийн хөтөлбөр бэлтгэн үзэгчдэд хүргэж буй, тиймээс энэ чиглэлийн туршлага боломж ч бас байгаа юм.

Одоо манай телевизүүд техник технологийн сайжруулалт, тоон систем, HD технологид шилжихэд анхаарах хэрэгтэй. Засгийн Газраас 2021 он гэхэд бүрэн тоон системд шилжсэн байхаар төлөвлөн, үндэсний хөтөлбөр боловсруулан ажиллаж эхлээд байгаа бөгөөд үр дүнд нь хэрэглэгчдийн хүлээн авах хүчин чадал сайжирна. Түүнчлэн энэ нь телевизүүдэд өөрсдийн нэвтрүүлгийг дуу, дүрсний чанарын өндөр түвшинд хүргэх боломжийг олгож буй тул техник технологийн хөгжлөөс хоцрохгүй байж өөрсдийгөө илэрхийлэх болон эдийн засгийн хувьд хэмнэлттэй байх боломжийг алдаж болохгүй юм.

Хэвлэлийн хүрээлэн

Улаанбаатар хотын арилжааны телевизүүдийн өнөөгийн байдал
Tweet
Bolod.mn

Сэтгэгдэл (0)

Уншигчдын оруулсан сэтгэгдлийн талаар манай сайт хариуцлага хvлээхгvй болохыг анхаарна уу.
Үгийн санд шүүлтүүр хийсэн болно

Мэдээ
Гадаад мэдээ
Видео

”Солонго ярилцлага”｜Г.Баатар: Тэнгэрлэг сайхан аав минь
17:34

“Бүс ба Зам - Гэрэлт аялал” үргэлжилсээр
17:18

“Бүс ба Зам - Гэрэлт аялал” Монгол улс дахь төслийн 2025 оны үйл ажиллагаанд хамрагдахаар Монгол Улсын нүдний болор цайх өвчтэй 121 хүн 06 дугаар сарын 20-ны өдөр Эрээн боомтоор Хятад улсад иржээ.

Авлига авсан ХХЕГ-ын Нууцын албаны ажилтнуудын 2 жил нийтийн албанд томилогдох эрхийг хасаж, ₮6 саяар торголоо
15:18

Хил хамгаалах ерөнхий газар (ХХЕГ)-ын Нууц, мэдээллийн аюулгүй байдлын албаны Бүртгэлийн нэгдсэн системийн

»»

Долдугаар сард ЦАГ АГААР ямар байх вэ?
13:17

Цаг уурын байгууллагаас долдугаар сард нутгийн өмнөд хэсэг болон говийн аймгуудын нутгаар бороо хур ихтэй байх төлөвтэй байгааг мэдээлжээ.

»»

BTS хамтлаг 2026 онд шинэ цомог, дэлхийн аялан тоглолтоор эргэн ирнэ
12:49

Мягмар гарагийн /2025.07.01/ орой Өмнөд Солонгосын алдарт BTS хамтлаг ирэх жил эргэн эрэлтээ хийнэ гэж Weverse

»»

Путин, Макрон нар гурван жилийн дараа дахин утсаар ярилаа
12:47

ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин, Францын Ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон нар долдугаар сарын 1-ний өдөр утсаар

»»

“Дээлтэй Монгол” наадам энэ сарын 8-нд болно
10:33

Нийслэлийн Засаг даргын тамгын газар, нийслэлийн Аялал жуулчлалын газар, Соёл, Спорт, Аялал жуулчлал,

»»

Дэлгүүрийн худалдагчийг зодсон эрэгтэйг 48 цаг саатуулжээ
09:06

Цагдаагийн байгууллагад энэ оны 06 дугаар сарын 27-ны өдрийн 22:40 цагт Дундговь аймгийн Сайнцагаан сумын 7-р багийн

»»

Нагоя башёд Монголын 20 бөх барилдана
08:45

Японы сумо бөхийн холбооноос ирэх сарын 13-нд эхлэх Нагоя башёгийн банцүкэг өчигдөр зарлаж манай улсаас 20 бөх дөрвөн зиндаанд зодоглох юм.

»»

Ой хээрийн хоёр түймрийг бүрэн унтраалаа
17:04

Өнөөдөр хоёр гал түймрийг бүрэн унтраасан талаар ОБЕГ-аас мэдээллээ.

»»

Өвөр Монголын цөлийг зассан туршлага
15:40

Энэ жил “Гурван умард” төсөл хэрэгжиж эхэлсний 47 жилийн ой тохиож байна. Хагас зуун жил үргэлжилсэн уйгагүй хөдөлмөрөөр Өвөр Монгол орон эх орныхоо хойд хилд нуршгүй ногоон хэрэм босгож, улс орны экологийн аюулгүй байдлыг үр ашигтайгаар баталгаажуулсан юм.

Харилцаа хамтын ажиллагаагаа гүнзгийрүүлж, Хятад Монголын найрамдлын түүхийг өгүүлнэ
15:39

6-р сарын 10-нд Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийн Хүбэй муж, ӨМӨЗО дахь хамтарсан сурвалжилгын арга хэмжээний нээлтийн үеэр Бүх Хятадын Сэтгүүлчдийн Нийгэмлэг болон Монголын СНЭ-ыэ дарга нар захидал илгээж, хамтарсан сурвалжилга амжилттай эхэлсэнд баяр хүргэжээ.

Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийнхний хамтарсан сурвалжилга эхэллээ
15:38

Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүдийн Хүбэй, ӨМӨЗО дахь "Боломжоо хуваалцан, хамтдаа хөгжье" хамтарсан сурвалжилгын үйл ажиллагаа ӨМӨЗО-ны Тунляо хотод 6-р сарын 10-ны үдээс хойш эхэллээ. Энэхүү арга хэмжээг БХСН, БНХАУ-аас Монгол Улсад суугаа ЭСЯ, Монголын СНЭ хамтран гүйцэтгэж, ӨМӨЗО-ны Ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллин алба, Хүбэй мужийн Ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллийн алба хамтран зохион байгуулж буй юм.

Шэнь Миньжуань:Хятад, Монголын хүмүүнлэгийн солилцооны агуулгыг баяжуулж, найрамдлыг бэхжүүлнэ
15:37

БНХАУ-аас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Шэнь Миньжуань Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийн хамтарсан сурвалжилгын арга хэмжээнд захидал илгээж, Бүх Хятадын сэтгүүлчдийн нийгэмлэг, БНХАУ-аас Монгол улсад суугаа Элчин Сайдын Яам, Монгол Улсын СНЭ, ӨМӨЗО-ны ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллийн алба, Хүбэй мужийн ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллийн албанаас хамтран зохион байгуулж буй Хятад, Монголын сэтгүүлчдийн Хүбэй, Өвөр Монгол дахь хамтарсан сурвалжилгын ажиллагаа эхэлсэнд баяр хүргэв.

Хятад улс сансар судлалын өдрөөрөө Хятад маягийн сансар судллын шинэ аяллаа эхлүүлэв
15:36

4-р сарын 24-ний өдөр бол Хятадын сансар судлалын арав дах өдөрлөг юм. Энэ өдөр мөн Хятад улсын анхны хиймэл дагуул "Дүнфанхүн-1"-ийг амжилттай хөөргөсний 55 жилийн ой юм. Энэ өдөр "Шэньжөү-20" нисэгчтэй сансрын хөлгийг хөөргөж, орчлон ертөнцийг судлах шинэ аяныг дахин эхлүүлсэн юм.

Өнөөдөр бид бүгдээрээ одон орон сонирхогчид болсон. 04-р сард бид сансрын нисгэгчиддээ хүндэтгэл үзүүлэх ёстой, уудам орчлонгийн нууцыг тайлж, сансрын нисгэгчдийн бичсэн хятад маягийн романтикийг мэдрэх ёстой.

Супер хиймэл оюун бүтээх лаборатори байгуулжээ
14:53

НЬЮ-ЙОРК, 2025 оны долоодугаар сарын 1 /Bloomberg/. Өгөгдсөн даалгаврыг хүний түвшинд эсвэл бүр илүү сайн

»»

Баяр наадмын нээлтийн тасалбар 07 сарын 02 буюу маргааш 07 цагаас худалдаанд гарна
14:31

Баяр наадмын нээлтийн тасалбар 07 сарын 02 буюу маргааш 07 цагаас худалдаанд гарна

»»

Ерөнхий Сайд Г.Занданшатар: Засгийн газар үнэнч, ил тод, хариуцлагатай байх зарчмыг тууштай баримтлана. Хөрөнгө оруулагчдад ээлтэй бодлого хэрэгжүүлж, тэдний эрх ашгийг хамгаалж ажилллана
13:57

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Г.Занданшатар гадаад улсаас Монгол Улсад суугаа дипломат төлөөлөгчийн газар болон олон

»»

Ганцмод-Гашуунсухайт боомтын хил дамнасан төмөр замын шав тавилаа
12:55

Хятад, Монголын уламжлалт анагаах ухааны эмчийн ур чадварыг дээшлүүлэх сургалт болов
12:37

Эрч хүчтэй залуу насаа хайрлая
12:00

Найруулагч:	С.УРЬХАН
Эх сурвалж:	СОЛОНГО

Уламжлалт заслаар бяцхан охины ”Нойрмог”нүдийг сэргээлээ
11:50

Зохиогч:	Ц.Урантунгалаг,Б.Сурнаа
Найруулагч:	Б.СУРНАА
Эх сурвалж:	solongonews.mn

2025 онд ахмад настанд амралт, сувиллын үйлчилгээ үзүүлэх байгууллагын жагсаалт гарлаа
09:57

Ахмад настны тухай хуулийн 8 дугаар зүйлийн 8.1.2-т заасан эрхийн бичгийн хөнгөлөлттэй үнээр ахмад настанд амралт,

»»

Дональд Трампын дэвшүүлсэн хуулийн төслийг Маск дахин шүүмжлэв
09:25

Зургадугаар сарын 28-ны өдөр Америкийн бизнес эрхлэгч Элон Маск АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трампын дэвшүүлсэн "том мөртөө

»»

Аутизмын хүрээний эмгэгийн оношилгоог эрт илрүүлж, эмчлэх боломж нээгдлээ
15:34

”Монгол Улсад эмчлэгдэх боломжгүй өвчлөлийг бууруулах” бодлогын хүрээнд СЭМҮТ-ийн нарийн мэргэжлийн хүүхдийн

»»

Баруун Европ даяар хэт халж байна
15:25

БЕРЛИН, 2025 оны зургаадугаар сарын 30 /DW/. Өнгөрсөн амралтын өдрүүдэд Баруун Европын орнуудад агаарын хэм

»»

Blue Origin жуулчдыг сансарт аялуулжээ
12:44

НЬЮ-ЙОРК, 2025 оны зургаадугаар сарын 30 /TASS/. Америкийн “Blue Origin” компани сансрын дэд тойрог замд

»»

Хөх хот Улаанбаатар чиглэлд шууд нислэг үйлдэнэ
10:25

Хөх хот Улаанбаатар чиглэлд шууд нислэг үйлдэнэ

»»

Улаанбурханы товлолт дархлаажуулалтад бүрэн хамрагдаагүй хүүхдүүдийн гэрт нь очиж вакцин хийнэ
09:49

Улаанбурханы нөхцөл байдалтай холбоотойгоор дархлаажуулалтыг эрчимжүүлэхээр болоод байна.

»»

"Багийн бага сургууль"-д хувийн хэвшлийнхэн хөрөнгө оруулна
09:24

Боловсролын яам, НҮБ-ын Хүүхдийн Сангийн хамтын ажиллагааны хүрээнд хэрэгжүүлэх “Багийн бага сургууль” санаачилга албан ёсоор эхэллээ.

»»

"Түймрээр эхээсээ өнчирсөн хоёр янзагыг хариуцлагатай айлд хүлээлгэн өгнө"
09:16

Сэлэнгэ аймгийн Алтанбулаг сумын ойн түймэрт өртөж, эхээсээ өнчирсөн 2 янзагыг өөрсдийн нутагт нь амьдардаг

»»

С.Молор-Эрдэнэ Монголчуудтай “таарсан” анхны философич гэж үү?
08:58

Олон нийтийн анхаарлын төвд байдаг хүмүүсийн нэг бол философич С.Молор-Эрдэнэ . Тэрээр “Монголчууд анх удаа л

»»

“GEM Mall”-д эхнэрээ хутгалж хөнөөсөн хэрэг гарлаа
08:07

Өнөөдөр Баянгол дүүргийн 6 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт байрлах “GEM Mall” худалдааны төвд эмэгтэй хүнийг

»»

Дорнодын түймрийг унтрааж, Хөвсгөл, Сэлэнгэ, Булган аймагт гарсан 7 түймрийг цурамд оруулжээ
19:16

Дорнод аймгийн Баян-Уул сумын Өвөр эрээн багийн “Тарам” гэдэг газар өчигдөр буюу энэ сарын 26-нд гарсан ой,

»»

Ерөнхий Сайд Г.Занданшатар Хүнс, Хөдөө Аж Ахуй, Хөнгөн Үйлдвэрийн салбарын цаг үеийн ажлын талаар УИХ-д мэдээлэл хийлээ
19:14

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Г.Занданшатар хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн салбарын цаг үеийн

»»

Японд ажлаас үүдэлтэй сэтгэцийн өвчлөл дээд хэмжээнд хүрчээ
18:24

ТОКИО, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /NHK/. Японд ажилтай холбоотой сэтгэцийн эрүүл мэндийн асуудлаар

»»

Төр нийгмийн нэрт зүтгэлтэн Жамсрангийн Самбуугийн алдар гавьяаг мөнхжүүллээ
17:31

АРД ОЛОНДОО МОНГОЛ ТӨРИЙН МЭРГЭН ӨВӨӨ ХЭМЭЭН АЛДАРШСАН ТӨР, НИЙГМИЙН НЭРТ ЗҮТГЭЛТЭН

»»

Хятад-Төв Азийн олон улсын соёл аялал жуулчлалын анхны галт тэрэг Ши-Аниас аялж эхэллээ
16:23

Энэ онд Казахстаны "Хятадын аялал жуулчлалын жил" тохиож байна. Хятад, Казахстаны соёлын солилцоог дэмжиж, Хятад, Төв Азийн орнуудын дэд бүтцийн холболтыг гүнзгийрүүлэх зорилгоор өчигдөр Хятадын Ши-Ань хотоос Казахстаны Алматы хот чиглэлийн Хятад-Төв Азийн олон улсын соёл аялал жуулчлалын тусгай галт тэрэгний анхны галт тэрэг Ши Ань өртөөнөөс хөдөллөө. Тусгай галт тэрэг Шааньши, Ганьсу, Шиньжян зэрэг муж, өөртөө засах орныг дайран өнгөрч, Хоргос боомтоос хил гарч, 05-р сарын 31-нд Алматы хотод ирэх төлөвтэй байна.