Би ч баярлаад сууж байлаа. Шөнө утас дуугарахаар нь авсан чинь Суурьбат шал согтуу ярьж байна. "Нөгөөдүүлээс чинь сая саллаа. Цаадуул чинь давраад караокед орсон. Мөнгийг нь төлөх хэрэгтэй байна. Хурдан ир" гэж байна. Шөнө бүдчин явж, таксидаад очиж 350 мянган төгрөг өгсөн. Тэгээд нөгөөх чинь "Одоо ёстой бат. Цаадуул чинь хэлгүй болсон шүү" гэхээр нь бас л итгэж, үнэмшсэн. Гэтэл бүгд худлаа. Эхнэрийнхээ төрсөн өдрөөр ажлынхныг нь урьж дайлсан юм билээ. Дараа нь тэр ресторан, караокены үйлчлэгчээс асуухад бүх юм тодорхой болж байгаа юм чинь...

"Хүүгээ шоронд оруулчихгүй юмсан. Үнэн учрыг нь олоод өгчих болов уу гэсэндээ л орон байраа хүртэл зарж байгаад хэлсэн, нэхсэн бүгдийг нь өгсөн. Гэтэл хүүгийн минь хавтаст хэрэгтэй бүрэн танилцаагүй явсан тэр өмгөөлөх эрхийн үнэмлэх өвөртөлсөн жинхэнэ залилагч, луйварчинд маш их гомдож байна" хэмээн Нямжав гуай яриагаа эхэлсэн юм. Түүний хүү Гантөмөр барилгын ажил хийдэг байсан бөгөөд эхнэр байсан бүсгүйнхээ төрсөн ахаас 35 сая төгрөг зээлс-нийхээ төлөө гэмт хэрэгтэн болж, долоон жилийн хорих ял эдлэхээр болжээ. Тэрбээр өмгөөлөгч Суурьбатаас үйлчил-гээний хөлсөнд өгсөн бүх мөнгөө нэхэмжилнэ гэдгээ бас өмгөөлегч гэх хууль өвөртөлсөн, эрх бүхий луйварчдаас болгоомжлохыг сануулах гэсэн юм гэж ярьсан юм. Ингээд түүнтэй хийсэн ярилцлагыг сонирхуулъя.

- Таны хүү ямар хэргийн улмаас шийтгүүлсэн юм бэ?

- Миний хүү Гантөмөр хувиараа барилгын засал, чимэглэл хийдэг байлаа. Ер нь бол барилгын инженер-эдийн засагч мэргэжилтэй хүн. Захиалгаар засал, чимэглэл хийдэг байснаа мэргэжилтэй хүн чинь барилга барихаар шийдсэн байгаа юм. Хоёр хүүхдийнх нь эх бас барилгын техникум төгссөн. Мэдээж, гэр бүлийн хоёр нийлж компани байгуулаад өөрсдийн хэр чинээнд таарсан захиалга авч зусланд хоёр ч айлын 2-3 давхар орон сууцыг барьж өгсөн. Тэр үед нь захиалга нэлээд ихэсч тэдний барьсан барилгын чанар сайн байсан тул нэмж хөрөнгө оруулалт хийе гэж эхнэртэйгээ тохиролцоод зээл авахаар болсон байгаа юм. Тэгээд эхнэрийнх нь ах, эгч нар наймаа хийдэг, ажил, амьдрал нь тогтчихсон улс байдаг юм чинь төрсөн ахаас нь эхлээд 20 сая, нэмж 15 саяыг нийт 35 сая төгрөг аваад Бээжин, Шинжаанаас барилгын материал татсан юм билээ.

- Тэгээд тэр зээлээ төлж чадаагүй юм уу? Танай хүү Гантөмөрийг хадам ахаасаа их хэмжээний мөнгө залилан авсан гэж шүүх үзсэн юм биш үү?

- Тэр зээлийг төлөх боломж байсан. Гэвч эхнэр Хишигсүрэн нь компанийнхаа бүх хөрөнгө мөнгийг авчихсан. Тэгээд миний хүүг чадах гэж ахаасаа зээлж авсан мөнгөө нэхүүлээд, юу ч үгүй хоцорсон Гантөмөр төлж чадаагүй. Мөнгийг нь очиж тоолж авсан нярав, нягтлан нь Гантөмөрийн гарын үсэг энэ гээд гаргаад ирж байгаа юм. Ер нь бол эхнэр, нөхөр байсан хоёр хүний маргалдаан, хоорондын зөрчлөөс үүссэн мөнгөний асуудлыг залилангийн гэмт хэрэг болгочихсон л доо. Энэ бүгдийн учрыг олж тогтоолгоно, эрхзүйн туслалцаа үзүүлнэ гээд гэрээ байгуулж, мөнгө авсан өмгөөлөгчид нь л маш их гомдолтой байна. Тэр хүн авсан шигээ ажилласан бол миний хүү ийм айхтар ял зэмд унаа ч уу, үгүй ч үү. Харамсч, гомдох юм. Угаасаа мөрдөн байцаагч, ялангуяа тэр прокурор нь бол гэмт хэрэг мөн үү, үгүй юү гэдгийг тогтоох биш шууд л яллах зорилготой байсан.

- Өмгөөлөгч чинь юу ч хийгээгүй юм бол та нар аж-лынх нь хөлс мөнгийг өгөх-гүй байж болоогүй юм уу?

- Ер нь бол өмгөөлөгчийн хөлс, мөнгийг дараа нь буюу ажлынх нь эцсийн үр дүнг харж байж өгмөөр юм билээ гэдгийг бусдад санамж болгон хэлмээр байна. Хүүгээ хоригдонгуут би Суурьбат гэдэг өмгөөлөгчтэй уулзаж гэрээ байгуулахаар болсон. Тэгээд хүүтэйгээ уулзуулж гэрээ байгуулсны дараа Суурьбат "Хүү чинь ялгүй сална. Эхнэрийн тал нэлээд их хор хутгаж явааг мэдлээ. Тэгэхээр та эхний ээлжинд үйлчилгээний үнийн 50 хувь буюу таван саяыг өгчих" гэлээ. Би ч ах дүү, хамаатан саднаасаа бадар барих шахам явж байж хэлсэн мөнгийг нь олж өгсөн. Тэгтэл хэдхэн хоногийн дараа Ганц худаг руу явж хүүтэй чинь уулзана. Унаа ол" гэхээр нь мөн л таньдаг хүнээ гуйж машиных нь банкийг дүүргээд өгөөд явууллаа. Орой нь "Мөрдөн байцаагчийг нь хоолонд оруулах гэж байна. Та хэдэн төгрөг аваад ир" гэхээр нь хүүгээ л гэмгүй салгаж байвал хэдэн төгрөг ч яахав гэж бодоод 200 мянган төгрөг аваачиж өглөө. Ер нь бол энэ мэт байнга хоол, унааны мөнгө өгнө. Тэр байтугай, мөрдөн байцаагч, өмгөөлөгч хоёрынх нь утасны нэгжийг байнга авч өгнө.

- Хүү чинь ингэж мөнгө өгөөд байгааг мэдээгүй юм бишүү?

- Суурьбат бол ёстой зальтай амьтан байхгүй юу. Хүү дээр минь очиж уулзахдаа "Чамайг салсан эхнэр чинь заавал чадах гээд байна. Тэгэхээр мөрдөн байцаагчид хэдэн төгрөг атгуулъя" гэсэн байгаа юм. Миний хүү "Ээж, та манай өмгөөлөгчид гурван сая төгрөг өгчих. Хүү нь удахгүй гарах юм чинь ямар ч байсан тэдний өрийг дарж, өөрийн хөрөнгөө босгож авна" гэж намайг эргэж очиход гуйж байгаа юм. Тэгээд би хүүгийнхээ хэлсэн мөнгийг нь бас Суурьбатад өгсөн. Намайг яаж хуурч, тайтгаруулахаа сайн мэднэ. Тэр "Хүүг чинь даалтад авахаар ярьчихсан. Прокурор нь жаахан унжаад байна. Бусдаар бүх юм бэлэн. Гэхдээ би ярьж хөөрөөд болгоно оо. Та санаа зоволтгүй" гэж хэлэхээр нь би чинь баярлаад "Ирж хоол ид" гэнэ. Аль л аятайхан рес-торанд оруулна. Архидуулна. Шарыг нь тайлж өгнө. Үнэхээр л тэр хүнийг аврах юм гэж ойл-гоод ингэж яваа юм ш дээ. Гэтэл тэр хүн юу ч хийгээгүй.

- Юу ч хийгээгүй гэдгийг нь ямар шалгуураар, яаж дүгнээд байгаа хэрэг вэ?

- Шүүх хурал дээр нь би суусан. Өмгөөлөгч хүний хувьд хүн чинь бас юм хэлж болно доо. Юу ч хэлээгүй. Гэтэл шүүгч нь бүр юу гэж хэлсэн гээч. "Энэ хүнийг эхнэрээсээ салсныг нот-лох баримт байгаа юм уу? Зээл-сэн 35 саяар юу хийсэн болон яриад байгаа хоёр орон сууцны ашиг 58 сая төгрөгийг эхнэр нь аваад явчихсаныг яаж нотлох вэ? Өмгөөлөгч та энэ бүгдийг гаргаад ирээч. Уг нь Гантөмөр тэр 35 саяыг хариуцах ёсгүй юм биш үү?" гээд байхад үг ч дуугарч чадахгүй суусан. Тэгэхээр нь шүүгч "Та ер нь энэ хүнийхээ хавтаст хэрэгтэй танилцсан юм уу?" гэж асуусан. Суурьбат юу гэсэн гээч. "Ажил их. Олон үйлчлүүлэгчтэй болохоор Гантөмөрийн хавтаст хэрэгтэй танилцаж амжаагүй. Тиймээс шүүх хурлыг хойшлуулж өгнө үү?". Ингэж хэлэхэд шүүгчийнх нь бүр арга нь барагдсан янзтай "Та эрүүл байгаа биз дээ? Шүүх ажиллагаа дуусах гэж байхад юу яриад байгаа юм бэ?" гэж хэлсэн.

- Шүүгч нь үнэхээр Гантөмөрийн зээл авсан мөнгийг хариуцах ёсгүйг мэдэж байсан юм бол ийм ял оноох хэрэг байсан гэж үү?

- Үгүй ээ. Тэр анхан шатны шүүх хурлаас ял оноогоогүй. Нэмэлт мөрдөн байцаалтад буцаасан.

- Тэгэхэд нь тэр ажил хийдэггүй өмгөөлөгчөө сольж өөр хүн авч болоогүй юм уу?

- Суурьбатаас өөр хүн авах гэхээр дахиад мөнгө хэрэгтэй болно ш дээ. Би чинь ах дүү, найз нөхдөөсөө зээл авсаар байгаад буцааж төлөхийн тулд байраа зарчихсан хүн ш дээ. Тэгээд ч хүн юм чинь хэлсэн, нэхсэн бүгдийгээ авсан юм байна. Одоо сайн ажиллах байх гэж үнэхээр итгэсэн. Би бүр гэртээ аваачиж, хоол унд хийж өгөөд, архи уулгаад аминчлан гуйлаа. "За, Суурьбат минь. Чи манай амьдрал, миний байгаа байдлыг мэдэж байгаа. Тэгэхээр одоо нэг анхаарч сайн ажиллаж өгөөрэй" гээд хөдөөнөөс ирсэн бүтэн хонины мах, сүү, цагаан идээг өгөөд явуулсан.

- Танаас нийт хэдэн төгрөг авсан хүн бэ, тэр өмгөөлөгч чинь?

- Яг бэлэн мөнгөөр бол 15 саяыг өгчихөөд байна. Унаа, хоол, утас, мах, хүнс гээд өгсөн бүгдийг тооцвол ойлгомжтой биз дээ. Мөрдөн байцаагч нь Гантөмөрөөс"Байцаалт авна. Өмгөөлөгчөө дууд" гэхээр нь нөгөөх рүү чинь ярилаа. Тэгсэн чинь "Манай хүүхэд компьютер авахуулна гээд бөөн асуудалтай байна. Очиж амжихгүй" гэдэг байгаа. Аргаа бараад би "Манайд шинэвтэр компьютер байгаа. Тэрнийг ав" гэж байж байцаалтад нь суулгах жишээтэй.

- Хүүгээ ял зэмгүй гаргахын тулд өмгөөлөгчид ийм их мөнгө өгөхийнхөө оронд тэр авсан зээлээ төлсөн бол болох байсан юм биш үү?

- Харин тийм. Гэхдээ миний хүү гэм буруутай байсан бол би ингэж үхэн хатан явахгүй. Үнэхээр эр, эм хоёрын маргаан, гэр бүлийн асуудлыг гэмт хэрэг болгочихоор нь аминдаа хууль дүрмийнх нь дагуу учрыг нь олуулах санаатай л ингэж их санаа тавьсан юм.

- Мөрдөн байцаалтад буцсан ч гэсэн өмгөөлөгч чинь сайн ажиллаж, эрүүгийн биш иргэний хэрэг болгоно гэсэн амлалтаа биелүүлээгүй, хорих ялан дээр унагачихсан хэрэг үү?

- Суурьбат ерөөсөө л ядарсан, зовсон, асуудалд ороод учраа олохгүй байгаа хүмүүсээр тоглож мөнгө олдог залилагч. "Шүүгчид нь мөнгө өгье" гээд 700 мянган төгрөг авсан. Худлаа л байхгүй юу. Ер нь сонсоод, ажиглаад байхад өмгөөлөгч гэж үнэмлэх өвөртөлсөн хүмүүс бол бусдыг их муухай сорж, мөлжиж байгаа юм байна. "Ганц"-ын гадаа очиход та нар хүн бүхний амнаас ийм үг сонсоно. Би хүүгээ ял авахаар хүн муу хэлж байгаа юм биш. Чадлынхаа хэрээр гүйгээд, ажиллаад яалт ч үгүй байсан бол би юу ч хэлэхгүй ээ.

- Одоо тэгээд тийм их мөнгө авсан өмгөөлөгч чинь юу гэж байх юм бэ?

- Санаа битгий зов. Давах шатан дээр надад нүүр байгаа. Гантөмөрийг шууд гаргаж авна гэж байна лээ. Би энэ хүний үгэнд итгэхгүй байна. Одоо бол хэнд, юунд хэдэн төгрөг өгнө гэж намайгаа мадлаж, шулах гэж байгаа юм. Бас нэг арга, заль олчихсон л яваа.

- Ер нь бол таниас өмгөөлөгчийн хөлснөөс гадна их мөнгө авчихсан юм байна, тийм үү?

- Миний гомдлын гол утга нь түүнд л байгаа юм. Дандаа худлаа хэлнэ. Эхлээд "Гантөмөрийг батлан даалтад авна" гээд л. Би итгэнэ. Тэгснээ шүүх рүү хавтаст хэрэг нь шилжингүүт "Би прокурорыг нь таньдаг хүн олчихлоо. Тэр хүнд хэдэн төгрөг өгье" гэнэ. Тэгснээ "Одоо шүүх рүү яриулчихвал болох гээд байна" гээд байнга мөнгө нэхнэ. Тэр бүгдийг нь өгч байсан нэг удаа нөгөөх чинь "Шүүгч нарыг хоолонд оруулах гэж байна" гэж утсаар ярилаа. Би ч баярлаад сууж байлаа. Шөнө утас дуугарахаар нь авсан чинь Суурьбат шал согтуу ярьж байна. "Нөгөөдүүлээс чинь сая саллаа. Цаадуул чинь давраад караокед орсон. Мөнгийг нь төлөх хэрэгтэй байна. Хурдан ир" гэж байна. Шөнө бүдчин явж, таксидаад очиж 350 мянган төгрөг өгсөн. Тэгээд нөгөөх чинь "Одоо ёстой бат. Цаадуул чинь хэлгуй болсон шүү" гэхээр нь бас л итгэж, үнэмшсэн. Гэтэл бугд худлаа. Эхнэрийнхээ төрсөн өдрөөр ажлынхныг нь урьж дайлсан юм билээ. Дараа нь тэр ресторан, караокены үйлчлэгчээс асуухад бүх юм тодорхой болж байгаа юм чинь.

- Одоо тэгээд хаана хандаж, гомдол гаргах гэж байна? Өмгөөлөгчийн хөлс нь ч яахав гэхэд худал хэлж авсан мөнгөнүүдээ нэхэм-жилж авах л хэрэгтэй юм биш үү?

- Миний хүү хорих ял авсан мөртлөө "Ээж минь, хэрэггуй. Хэл үг хийж яваад яахын" гээд байгаа юм. Ингээд бодохоор хэрэгт орооцолдсон, ял зэм авсан хүмүүс бусдыг уучилж, барагтай юман дээр дуугарч чадахаа больдгийг нь өмгөөлөгч гэх луйварчин их сайн мэддэг юм байна. Тэр ч байтугай, мөрдөн байцаагч нь "Эгч ээ, 200 мянган төгрөг түр зээлүүлээч" гээд надаас авсан. Би одоо тэрнээс нэхээд явах уу? Тэр гүйж ирээд "Май" гэх үү? Ингэж л зовлон дээр зоолдог хууль барьсан хүмүүсээс болгоомжилмоор юм байна.

- Ярилцсанд баярлалаа.

Эх сурвалж: Маш нууц

35 саяын хэрэгт долоон жилийн ялан дээр унагасан өмгөөлөгч нь ажлын хөлсөндөө 15 саяыг авчээ
Tweet
Bolod.mn