Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлийн дарга, Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга, Монгол Улсын Их Хурлын дарга Г.Занданшатар, Монгол Улсын Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүх танаа

Өргөдөл бичихийн учир нь:

Ерөнхийлөгч асан Ц.Элбэгдоржийн шинэчлэх ажлын нэг болсон зөвлөх Р.Болдын гардан зохион байгуулсан шудрага бус ажиллагааны үр дүнд үнэнийг худал болгосон Ерөнхийлөгчийн 2012 оны нэгдүгээр сарын 9-ний IV зарлиг ёсоор “Чингис хаан-Тэмүжиний мэндэлсэн огноог билгийн тооллын гуравдугаар жарны усан морин жил буюу 1162 оны өвлийн тэргүүн сарын шинийн нэгэн” гэснийг баримтлан сүүлийн хэдэн жил дараалан Чингис хаан маань жилийн өөр өөр сар, өдөр мэндэлсэн болж буй нь ухаан саруул хүний санаанд багтахгүй, олон Монгол судлаач шударга эрдэмтний сэтгэлийг гонсойлгож урмыг нь хугалсан, залуу үеийнхэнд түүхийн үнэнийг шаргуу тууштай судалгаагаар түүхийн үнэ цэнтэй сурвалжид тулгуурлан тогтоодог бус, харин хэн нэгэн эрх мэдэлтний таалалд нийцүүлж хийсэн хуурамч, өнгөц судалгааныхаа үр дүнг Ерөнхийлөгчийн зарлиг, их хурлын тогтоолоор баталгаажуулж болдог мэт сэтгэгдэл төрүүлсэн, шинжлэх ухааны судалгаанд нэвтэрсэн шударга бусын хонгилыг эвдэхийг хүсэж “Монголын нууц товчоо”-ны гурав дахь шинэ орчуулга тайлбар, “Алтан товч”-ийн хоёр дахь орчуулга тайлбар, “Богд баатар биеэр дайлсан тэмдэглэл”-ийг хөрвүүлэг тайлбар, “Монголын нууц товчоо”-ны хэл... ном, Монгол судлалын 36 өгүүлэл бичиж хэвлүүлсэн өтөл судлаач 70 гарсан өвгөн би төрийн гурван өндөрлөг болох та гуравтаа найдан өргөдөл бичиж байна.

Ерөнхийлөгчийн зарлигт дурдсан “гуравдугаар жаран” нь төвд рабжамбын тооллын үг. 1820-иод оны үед бичсэн “Хөх түүх”-д “гуравдугаар жарны хар морин жилийн өвлийн тэргүүн сарын шинийн нэгний үүр цагт мэндэлбэй... Тэмүжин хэмээн нэрийдэж шавдын их хурим үйлэдбэй” гэсэн. Чингис хааныг мэндлэх үед Хамаг Монгол Улсад төвд рабжамбын тоолол хэрэглэж байгаагүй. “Шавдын их хурим” нь шашны зан үйл, XVII зууны үеэс Монгол Улсад нэвтэрсэн.

Иймд, эл ишлэл худал. “Тэмүүжин баруун гартаа шагайн чинээ нөж атгаж төрсөн”-ийг өгүүлээгүй. “Хөх түүх” нь “Эрдэнийн товч”-ийг ашигласан бөгөөд Чингис хааны Хэрэйдийн Ван хан, Найманы Таян хан, Алтан улс, Сартаул улстай байлдсан жилийг ташаа өгүүлж, Чингис хааны Их Монгол Улс байгуулсан жил (1206 он) дурдаагүй Их Монгол Улсын түүхийн хувьд үнэ цэнэгүй сурвалж билээ. Банзарын Дорж /Доржийн Банзаров/ гуай одоогоос 161 жилийн өмнө 1851 онд бичсэн Есөнгөгийн чулууны бичгийн талаарх өгүүлэлдээ Орос-улсын академич Ю.Шмидт гуайн түүхийн тайлбар хийхдээ ашигласан “Эрдэнийн товч”-ийг Чингис хааны олон байлдааны жилийг “Юан улсын судар”, “Доссоны Монголын түүх” /"Судрын чуулган”-ны хуулбар/ зэрэг сурвалжийн мэдээтэй таарахгүй болохыг өгүүлсэн ажээ. Түүхч эрдэмтэн А.Очир, эрдэмтэн Ш.Чоймаа гуай та хоёр Банзарын Дорж гуайн өгүүллийг уншаагүй юм уу, эсвэл уншаад хайхраагүй юм уу? “Хөх түүх”-ийг ашигласан “Эрдэнийн товч”-д Тэмүжинг морин жил мэндэлбэй” (Саган /Санаа/ сэцэн гуай хятад сурвалж ашиглажээ) гэснээс өөр зүйл өгүүлээгүй. Хэрэв үнэхээр Чингис хаан өвлийн тэргүүн сарын шинийн нэгэнд мэндэлж, өвлийн тайлга тахилгыг Чингис хааны мялаагуудын хуримтай хамт хийдэг байсан бол “Цагаан түүх”-ийг мэдэх, Ордосын онгоны тахилга тайлгад оролцож, удирдалцаж явсан Саган /Санаа/ сэцэн гуай “Эрдэнийн товч”-доо өгүүлмээр юм. Гэтэл өгүүлээгүй.

1962, 2002 онд Чингис хааны мэндэлсэн жил, сар, өдрийг “ЛуАТ”-ийг баримтлан тэмдэглэсэн ажээ. “ЛуАТ’ нь “МНТ"-ны 268 зүйлээс 235 зүйл агуулсан төдийгүй “МНТ"-нд байхгүй Чингис хааны билиг сургаал, “МНТ"-ноос ч өмнөх үеийн түүхийн чухал мэдээтэй БНМАУ-ын бага хурлын дарга, Ерөнхий сайд А.Амар, нэрт Монгол судлаач, эрдэмтэн Ж.Цэвээн, Б.Ринчен, Ц.Дамдинсүрэн, Х.Пэрлээ, Ш.Нацагдорж, Ш.Гаадамба, Ч.Далай, Н.Ишжамц, Ж.Болдбаатар гуай болон Өвөрмонголын эрдэмтэн Чойжи, Сайшаал гуай нарын олон эрдэмтэн өндөр үнэлж бүтээлдээ эш татсан түүх, уран зохиолын хосгүй уг бүтээлд “Хар морин жилийн зуны тэргүүн сарын арван зургаанаа улаан тэргэл өдөр дөл цагт Чингис хаан төрөв" гэснийг зохиогч Лувсанданзан гуай “Өдий төдий түүхээс... хичнээн бичүүлсэн” гэснийг үл тоомсорлон санаанаасаа зохиосон хэмээн гүтгэн алдаа ихтэй “Хөх түүх”-ийн мэдээг яагаад сонгосныг эрдэмтэн Ш.Чоймаа, А.Очир хоёр ард түмэндээ, төрийн гурван өндөрлөгтөө хариулна бизээ. “ЛуАТ”-ын эл мэдээ “МНТ’, “ЛуАТ” хоёрыг ашигласан, энэ хоёр сурвалжид байхгүй Тэмүжиний Хамаг Монгол Улсын хаан болсон жилийг хар барс жил -1182 он гэж дурдсан /энэ нь Чингис хааны үйл явдлын бусад жил, онтой яг тохирдог/ Толуйн удмын Бямба гуайн 1677 онд бичсэн “Асрагч нэртийн түүх”, “ЛуАТ’ “ийг ашигласан Рашипунсаг гуайн “Болор эрихэ”, Чингис хааны мэндэлсэн жил сар, өдрийн талаар нарийн судалгаа хийснээ өгүүлсэн Толуйн удмын Инжиннаши гуайн “Хөх судар”-т байдаг. “Лу.АТ”-ийн дурдсан мэдээ нь Рашид-ад-дины 1305 онд бичсэн “Судрын чуулган”-д хоёр удаа дурдсан “Чингис хаан жилийн дунд төрсөн” мэдээтэй нийцэж буй яах аргагүй үнэн мэдээ юм.

Эрдэмтэн А.Чоймаа, А.Очир хоёрын эрхэмлэн ашигласан 1835 оны “Сувд эрихэ”-д Тэмүжиний мэндэлсэн жил, сар, өдрийг “Хөх түүх”-тэй адил өгүүлснээс гадна Тэмүжинг “улаан нөж атган” мэндэлснийг “Улаан эрлэнэ атгасаар мэндэлсэн” гэсэн бөгөөд “Хөх түүх”-ийн алдаатай мэдээг давтсан. Бас “Болор толь”-д Тэмүжин бус харин “Хасар улаан цус атган төрсөн” гэсэн ба Есүхэй баатар, Өүлөн эх хоёул нэг жил таалал төгссөн гэж ташаа өгүүлсэн.

2011 оны 12 дугаар сард Р.Болдын зохион байгуулсан Тэмүжиний мэндэлсэн сар өдрийн талаар эрдэмтэнтэй хийсэн телевизийн ярилцлагад нэг ч хүн зун мэндэлсэн гээгүй. Хөтлөгч залуу академич Ш.Бира гуайгаас Тэмүжиний төрсөн өдрийн талаар асуухад “Би энэ асуудлыг тусгайлан судлаагүй, сайн мэдэхгүй” гэхэд 2-3 удаа давтаж асуугаад эцэст нь “Зун төрсөн үү? Үгүй юу? Тийм эсвэл үгүй гэж ганц үгээр хариулна уу” гэж тулгахад “тийм” гэсэн.

Миний 1996 онд бичсэн “Чингис хааны мэндэлсэн он, сар, өдрийг батлан өгүүлэх нь буюу Чингис хааны гурван чухал он”, “Монголын нууц товчоо” болон бусад түүхийн сурвалжийн Чингис хааны мэндэлсэн жил зэрэг чухал он үйл явдлын товчоон” хоёр өгүүлэл маань миний бичиж 2001 онд хэвлүүлсэн “Монголын нууц товчооны тайлбар” номд орж олны хүртээл болсон. Миний бичиж тайлбар хийсэн “Лу.Алтан товч. 2009” номын 67-р нүүрт “Тэмүжиний мэндэлсэн сар өдөр нь 7 дугаар сарын 7-ны өдөр” гэсэн. Зуны тэргүүн сарын эхний өдөр нь хамгийн урт өдөр, хамгийн богино шөнө болдог аргын тооллын 6 дугаар сарын 22, өвлийн тэргүүн сарын эхний өдөр нь ес эхэлдэг хамгийн богино өдөр, хамгийн урт шөнө болдог аргын тооллын 12 дугаар сарын 22 болохыг нотлон өгүүлсэн. Р.Болд нарын зохисгүй үйл ажиллагааны улмаас “ЛуАТ’-ийн нэр хүнд, сурвалж бичгийн судалгааны үнэ цэн буурч, түүхийн багш нар сурагч, оюутан “Лу.АТ”-ийн мэдээг өгүүлж асуухад нь “Ерөнхийлөгчийн зарлигтай”, “Их хурал шийдсэн” гэсэн үгээс өөр хэлэх юмгүй гэж тулгадаг нь хэрэг дээрээ та нар дуугуй бай гэж өгүүлсэнтэй адил.

Чингис хааны мэндэлсэн жил, сар, өдрийн талаар “ЛуАГ"-ийг баримталсан Түүхийн хүрээлэнгийн захирал С.Чулууныг Орос улсад томилолтоор явуулж, А.Очирын гарын үсэгтэй бичгийг Ерөнхийлөгчид хүрээлэнгийн нэрийн өмнөөс өгч, Улаанбаатарт болсон эрдэм шинжилгээний хурлын илтгэлийг захирал бус Ц.Цэрэндорж тавьсан. Өмнөх Ерөнхийлөгч, их хурлын үнэнийг худал болгосон алдааг засаж, судалгаанд нэвтэрсэн шударга бусын хонгилыг эвдэж олон Монгол судлаач эрдэмтний урам, Монгол Улсын Монгол судлалын нэр хүндийг сэргээж, залуу үе олон түмэнд үнэн ялдаг гэдгийг харуулна гэдэгт өтгөс би бээр итгэж байна.

Чингис хааны музей байгуулах зэрэг Чингис хааны судалгааг эрчимжүүлж буй энэ чухал үед юуны өмнө Ерөнхийлөгч асан Ц.Элбэгдоржийн зарлиг, Улсын их хурлын тогтоолыг хүчингүй болгохыг хүсэж байна. Ингэснээр түүхийн сурах бичиг, судалгааны бүтээлд үнэмшилгүй ташаа мэдээ тулгадаг дэлхийд байхгүй буруу явдал зогсоно.

Улаанбаатар, СБДүүрэг VIII хорооны Зүүн сэлбийн 46-21 тоотод оршин суугч Оюут овгийн Д.Пүрэвдорж

Чингис хааны төрсөн өдрийг Төвд тооллоор тэмдэглэдэг болгосон Ц.Элбэгдоржийн зарлигийг хүчингүй болгоно уу!
Tweet
Bolod.mn

Сэтгэгдэл (0)

Уншигчдын оруулсан сэтгэгдлийн талаар манай сайт хариуцлага хvлээхгvй болохыг анхаарна уу.
Үгийн санд шүүлтүүр хийсэн болно

Мэдээ
Гадаад мэдээ
Видео

Долдугаар сард ЦАГ АГААР ямар байх вэ?
13:17

Цаг уурын байгууллагаас долдугаар сард нутгийн өмнөд хэсэг болон говийн аймгуудын нутгаар бороо хур ихтэй байх төлөвтэй байгааг мэдээлжээ.

»»

BTS хамтлаг 2026 онд шинэ цомог, дэлхийн аялан тоглолтоор эргэн ирнэ
12:49

Мягмар гарагийн /2025.07.01/ орой Өмнөд Солонгосын алдарт BTS хамтлаг ирэх жил эргэн эрэлтээ хийнэ гэж Weverse

»»

Путин, Макрон нар гурван жилийн дараа дахин утсаар ярилаа
12:47

ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин, Францын Ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон нар долдугаар сарын 1-ний өдөр утсаар

»»

“Дээлтэй Монгол” наадам энэ сарын 8-нд болно
10:33

Нийслэлийн Засаг даргын тамгын газар, нийслэлийн Аялал жуулчлалын газар, Соёл, Спорт, Аялал жуулчлал,

»»

Дэлгүүрийн худалдагчийг зодсон эрэгтэйг 48 цаг саатуулжээ
09:06

Цагдаагийн байгууллагад энэ оны 06 дугаар сарын 27-ны өдрийн 22:40 цагт Дундговь аймгийн Сайнцагаан сумын 7-р багийн

»»

Нагоя башёд Монголын 20 бөх барилдана
08:45

Японы сумо бөхийн холбооноос ирэх сарын 13-нд эхлэх Нагоя башёгийн банцүкэг өчигдөр зарлаж манай улсаас 20 бөх дөрвөн зиндаанд зодоглох юм.

»»

Ой хээрийн хоёр түймрийг бүрэн унтраалаа
17:04

Өнөөдөр хоёр гал түймрийг бүрэн унтраасан талаар ОБЕГ-аас мэдээллээ.

»»

Өвөр Монголын цөлийг зассан туршлага
15:40

Энэ жил “Гурван умард” төсөл хэрэгжиж эхэлсний 47 жилийн ой тохиож байна. Хагас зуун жил үргэлжилсэн уйгагүй хөдөлмөрөөр Өвөр Монгол орон эх орныхоо хойд хилд нуршгүй ногоон хэрэм босгож, улс орны экологийн аюулгүй байдлыг үр ашигтайгаар баталгаажуулсан юм.

Харилцаа хамтын ажиллагаагаа гүнзгийрүүлж, Хятад Монголын найрамдлын түүхийг өгүүлнэ
15:39

6-р сарын 10-нд Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийн Хүбэй муж, ӨМӨЗО дахь хамтарсан сурвалжилгын арга хэмжээний нээлтийн үеэр Бүх Хятадын Сэтгүүлчдийн Нийгэмлэг болон Монголын СНЭ-ыэ дарга нар захидал илгээж, хамтарсан сурвалжилга амжилттай эхэлсэнд баяр хүргэжээ.

Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийнхний хамтарсан сурвалжилга эхэллээ
15:38

Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүдийн Хүбэй, ӨМӨЗО дахь "Боломжоо хуваалцан, хамтдаа хөгжье" хамтарсан сурвалжилгын үйл ажиллагаа ӨМӨЗО-ны Тунляо хотод 6-р сарын 10-ны үдээс хойш эхэллээ. Энэхүү арга хэмжээг БХСН, БНХАУ-аас Монгол Улсад суугаа ЭСЯ, Монголын СНЭ хамтран гүйцэтгэж, ӨМӨЗО-ны Ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллин алба, Хүбэй мужийн Ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллийн алба хамтран зохион байгуулж буй юм.

Шэнь Миньжуань:Хятад, Монголын хүмүүнлэгийн солилцооны агуулгыг баяжуулж, найрамдлыг бэхжүүлнэ
15:37

БНХАУ-аас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Шэнь Миньжуань Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийн хамтарсан сурвалжилгын арга хэмжээнд захидал илгээж, Бүх Хятадын сэтгүүлчдийн нийгэмлэг, БНХАУ-аас Монгол улсад суугаа Элчин Сайдын Яам, Монгол Улсын СНЭ, ӨМӨЗО-ны ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллийн алба, Хүбэй мужийн ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллийн албанаас хамтран зохион байгуулж буй Хятад, Монголын сэтгүүлчдийн Хүбэй, Өвөр Монгол дахь хамтарсан сурвалжилгын ажиллагаа эхэлсэнд баяр хүргэв.

Хятад улс сансар судлалын өдрөөрөө Хятад маягийн сансар судллын шинэ аяллаа эхлүүлэв
15:36

4-р сарын 24-ний өдөр бол Хятадын сансар судлалын арав дах өдөрлөг юм. Энэ өдөр мөн Хятад улсын анхны хиймэл дагуул "Дүнфанхүн-1"-ийг амжилттай хөөргөсний 55 жилийн ой юм. Энэ өдөр "Шэньжөү-20" нисэгчтэй сансрын хөлгийг хөөргөж, орчлон ертөнцийг судлах шинэ аяныг дахин эхлүүлсэн юм.

Өнөөдөр бид бүгдээрээ одон орон сонирхогчид болсон. 04-р сард бид сансрын нисгэгчиддээ хүндэтгэл үзүүлэх ёстой, уудам орчлонгийн нууцыг тайлж, сансрын нисгэгчдийн бичсэн хятад маягийн романтикийг мэдрэх ёстой.

Супер хиймэл оюун бүтээх лаборатори байгуулжээ
14:53

НЬЮ-ЙОРК, 2025 оны долоодугаар сарын 1 /Bloomberg/. Өгөгдсөн даалгаврыг хүний түвшинд эсвэл бүр илүү сайн

»»

Баяр наадмын нээлтийн тасалбар 07 сарын 02 буюу маргааш 07 цагаас худалдаанд гарна
14:31

Баяр наадмын нээлтийн тасалбар 07 сарын 02 буюу маргааш 07 цагаас худалдаанд гарна

»»

Ерөнхий Сайд Г.Занданшатар: Засгийн газар үнэнч, ил тод, хариуцлагатай байх зарчмыг тууштай баримтлана. Хөрөнгө оруулагчдад ээлтэй бодлого хэрэгжүүлж, тэдний эрх ашгийг хамгаалж ажилллана
13:57

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Г.Занданшатар гадаад улсаас Монгол Улсад суугаа дипломат төлөөлөгчийн газар болон олон

»»

Ганцмод-Гашуунсухайт боомтын хил дамнасан төмөр замын шав тавилаа
12:55

Хятад, Монголын уламжлалт анагаах ухааны эмчийн ур чадварыг дээшлүүлэх сургалт болов
12:37

Эрч хүчтэй залуу насаа хайрлая
12:00

Найруулагч:	С.УРЬХАН
Эх сурвалж:	СОЛОНГО

Уламжлалт заслаар бяцхан охины ”Нойрмог”нүдийг сэргээлээ
11:50

Зохиогч:	Ц.Урантунгалаг,Б.Сурнаа
Найруулагч:	Б.СУРНАА
Эх сурвалж:	solongonews.mn

2025 онд ахмад настанд амралт, сувиллын үйлчилгээ үзүүлэх байгууллагын жагсаалт гарлаа
09:57

Ахмад настны тухай хуулийн 8 дугаар зүйлийн 8.1.2-т заасан эрхийн бичгийн хөнгөлөлттэй үнээр ахмад настанд амралт,

»»

Дональд Трампын дэвшүүлсэн хуулийн төслийг Маск дахин шүүмжлэв
09:25

Зургадугаар сарын 28-ны өдөр Америкийн бизнес эрхлэгч Элон Маск АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трампын дэвшүүлсэн "том мөртөө

»»

Аутизмын хүрээний эмгэгийн оношилгоог эрт илрүүлж, эмчлэх боломж нээгдлээ
15:34

”Монгол Улсад эмчлэгдэх боломжгүй өвчлөлийг бууруулах” бодлогын хүрээнд СЭМҮТ-ийн нарийн мэргэжлийн хүүхдийн

»»

Баруун Европ даяар хэт халж байна
15:25

БЕРЛИН, 2025 оны зургаадугаар сарын 30 /DW/. Өнгөрсөн амралтын өдрүүдэд Баруун Европын орнуудад агаарын хэм

»»

Blue Origin жуулчдыг сансарт аялуулжээ
12:44

НЬЮ-ЙОРК, 2025 оны зургаадугаар сарын 30 /TASS/. Америкийн “Blue Origin” компани сансрын дэд тойрог замд

»»

Хөх хот Улаанбаатар чиглэлд шууд нислэг үйлдэнэ
10:25

Хөх хот Улаанбаатар чиглэлд шууд нислэг үйлдэнэ

»»

Улаанбурханы товлолт дархлаажуулалтад бүрэн хамрагдаагүй хүүхдүүдийн гэрт нь очиж вакцин хийнэ
09:49

Улаанбурханы нөхцөл байдалтай холбоотойгоор дархлаажуулалтыг эрчимжүүлэхээр болоод байна.

»»

"Багийн бага сургууль"-д хувийн хэвшлийнхэн хөрөнгө оруулна
09:24

Боловсролын яам, НҮБ-ын Хүүхдийн Сангийн хамтын ажиллагааны хүрээнд хэрэгжүүлэх “Багийн бага сургууль” санаачилга албан ёсоор эхэллээ.

»»

"Түймрээр эхээсээ өнчирсөн хоёр янзагыг хариуцлагатай айлд хүлээлгэн өгнө"
09:16

Сэлэнгэ аймгийн Алтанбулаг сумын ойн түймэрт өртөж, эхээсээ өнчирсөн 2 янзагыг өөрсдийн нутагт нь амьдардаг

»»

С.Молор-Эрдэнэ Монголчуудтай “таарсан” анхны философич гэж үү?
08:58

Олон нийтийн анхаарлын төвд байдаг хүмүүсийн нэг бол философич С.Молор-Эрдэнэ . Тэрээр “Монголчууд анх удаа л

»»

“GEM Mall”-д эхнэрээ хутгалж хөнөөсөн хэрэг гарлаа
08:07

Өнөөдөр Баянгол дүүргийн 6 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт байрлах “GEM Mall” худалдааны төвд эмэгтэй хүнийг

»»

Дорнодын түймрийг унтрааж, Хөвсгөл, Сэлэнгэ, Булган аймагт гарсан 7 түймрийг цурамд оруулжээ
19:16

Дорнод аймгийн Баян-Уул сумын Өвөр эрээн багийн “Тарам” гэдэг газар өчигдөр буюу энэ сарын 26-нд гарсан ой,

»»

Ерөнхий Сайд Г.Занданшатар Хүнс, Хөдөө Аж Ахуй, Хөнгөн Үйлдвэрийн салбарын цаг үеийн ажлын талаар УИХ-д мэдээлэл хийлээ
19:14

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Г.Занданшатар хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн салбарын цаг үеийн

»»

Японд ажлаас үүдэлтэй сэтгэцийн өвчлөл дээд хэмжээнд хүрчээ
18:24

ТОКИО, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /NHK/. Японд ажилтай холбоотой сэтгэцийн эрүүл мэндийн асуудлаар

»»

Төр нийгмийн нэрт зүтгэлтэн Жамсрангийн Самбуугийн алдар гавьяаг мөнхжүүллээ
17:31

АРД ОЛОНДОО МОНГОЛ ТӨРИЙН МЭРГЭН ӨВӨӨ ХЭМЭЭН АЛДАРШСАН ТӨР, НИЙГМИЙН НЭРТ ЗҮТГЭЛТЭН

»»

Хятад-Төв Азийн олон улсын соёл аялал жуулчлалын анхны галт тэрэг Ши-Аниас аялж эхэллээ
16:23

Энэ онд Казахстаны "Хятадын аялал жуулчлалын жил" тохиож байна. Хятад, Казахстаны соёлын солилцоог дэмжиж, Хятад, Төв Азийн орнуудын дэд бүтцийн холболтыг гүнзгийрүүлэх зорилгоор өчигдөр Хятадын Ши-Ань хотоос Казахстаны Алматы хот чиглэлийн Хятад-Төв Азийн олон улсын соёл аялал жуулчлалын тусгай галт тэрэгний анхны галт тэрэг Ши Ань өртөөнөөс хөдөллөө. Тусгай галт тэрэг Шааньши, Ганьсу, Шиньжян зэрэг муж, өөртөө засах орныг дайран өнгөрч, Хоргос боомтоос хил гарч, 05-р сарын 31-нд Алматы хотод ирэх төлөвтэй байна.

»»

Долоодугаар сарын барилдааны хуваарь
16:03

Долоодугаар сарын 11-12-нд Ардын хувьсгалын 104 жилийн ой, Үндэсний Их баяр наадам хүчит 512 бөхийн брилдаан,

»»

НҮБ: Дэлхий даяар мансууруулах бодис хэрэглэгчдийн тоо нэмэгджээ
15:56

ВЕНА, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /DW/. Дэлхий дахинд тогтворгүй байдал нэмэгдэж буй энэ үед мансууруулах

»»

Хүний эрхийн дэд хороо: Гадаад улсад зорчиж буй, ажиллаж, амьдарч байгаа иргэдийн эрхийг хамгаалах чиглэлээр шийдвэр гаргав
13:48

БНСУ-д оршин суугаа иргэд болон хил, гааль дээрээс буцаагдаж байгаа, хүний эрхийн зөрчилд орж байгаа гэх мэдээллийн дагуу хэлэлцлээ.

»»

АНУ, Хятад улс худалдааны хэлэлцээр байгуулжээ
13:46

ВАШИНГТОН, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /TASS/. АНУ энэ сарын 25-нд БНХАУ-тай худалдааны шинэ

»»

Labubu хүүхэлдэй хэрхэн дэлхий нийтийг байлдан дагуулах болов?
11:43

Сүүлийн үед “Labubu” гэсэн нэрийг сонсоогүй хүн гэж бараг байхгүй болов уу. Гудамжинд зөрөөд өнгөрөх бараг хүн бүрийн

»»

Хуурамч зар байршуулан иргэдийг залилсан этгээдийг баривчилжээ
11:17

Мөрдөн байцаах албаны Залилах гэмт хэрэгтэй тэмцэх газар, Баянхонгор аймгийн цагдаагийн газрын алба хаагчид

»»

Х.Нямбаатар: Эвдэрсэн замыг гүйцэтгэгч байгууллагууд руу шаардлага хүргүүлэн өөрсдийн хөрөнгөөр нь засварлуулна
10:47

Дулааны шугам засах ажлын хүрээнд, нийслэлээс шинэчилсэн явган хүний болоод авто замуудыг хуулж, эргээд хучихдаа

»»

Өмнөговийн Гурвантэст үер бууж, 4 гэр, нэг машин усанд автжээ
10:25

Өмнөговь аймгийн Гурвантэс сумын Шугшаа, Мөргөцөг, Тост, Хөв, Мод үржүүлэг хорооллуудад 06.25-ны өдрийн 15:05-16-20

»»

Кенид улс даяар жагсаал болж, 16 хүн амь үрэгджээ
10:16

“Amnesty Kenya” байгууллага мэдэгдэл хийхдээ лхагва гарагт /2025.06.25/ улс даяар явагдсан засгийн газрыг эсэргүүцсэн

»»

Интерполын шугамаар эрэн сурвалжлагдаж иргэн “А”-г баривчилжээ
10:15

Мансууруулах бодис улсын хилээр хууль бусаар нэвтрүүлсэн гэх эрүүгийн хэрэгт Интерполын шугамаар олон улсын

»»

Төмөр замаар нүүрс тээвэрлэх урт хугацааны гэрээний "анхны тээвэр" хөдөллөө
10:05

“Монголын төмөр зам” ТӨХК болон “Чайна Энержи Коксжих нүүрс (Тяньжин)” ХХК хоорондын нүүрс тээвэрлэлтийн урт

»»

Д.Мөнх-Эрдэнэ, Ж.Энхжаргалан нарт оногдуулсан анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг хэвээр үлдээлээ
08:43

Иргэн Д.Мөнх-Эрдэнэ, "Төв цэнгэлдэх хүрээлэн"-гийн гүйцэтгэх захирал Ж.Энхжаргалан нар нэг нэгэндээ салаавч гаргаж,

»»

Ерөнхий сайд Г.Занданшатар “Рио Тинто” компанийн Зэсийн группийн захирал Кейти Жаксоныг хүлээн авч уулзав
15:31

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Г.Занданшатар “Рио Тинто” компанийн Зэсийн группийн захирал Кейти Жаксоныг хүлээн авч уулзлаа.

»»

Парист орсон хүчтэй аадар борооны улмаас RER галт тэрэгний буудал усанд автжээ
14:12

Парист орсон хүчтэй аадар борооны улмаас RER галт тэрэгний буудал усанд автжээ. Улсын хэмжээнд хэт халалтын улмаас аадар бороо үргэлжилж, сүүлийн өдрүүдэд агаарын хэм 40°C давжээ.