|
|
|
|
ХХ зууны түүхээ түүхийрүүлсээр л байх уу? |
|
|
|
|
|
ХХ зууны түүхээ түүхийрүүлсээр л байх уу?
2020-04-06Манж Чин гүрний улстөрчид, Хятадын улстөрчид, Хаант Оросын улстөрчид, дипломатуудын зориг, хүслийн дагуу зохиомжлогдож, найруулагдаж, тоглогдсоор ирсэн “жүжгүүд” бол Монголын, монголчуудын жинхэнэ, бодит түүх биш юм. Энэний цаана, энэний ард монголчуудын жинхэнэ эх түүх Монголын оюунлаг иргэдийн ухаанаар, үйл ажиллагаагаар бүтсээр, бүтээгдсээр иржээ. Үл тасарсан, цагийн уртад үл замхарсан мөнхүү ухамсарт үйл явцыг бид сэргээн судалж, таньж, учир аацааг нь тайлж байж л түүхээ бичих ёстой.
х х х
Оросын хаант засгийн элчин, төлөөлөгчид (Их Оросын үндсэрхэг үзэлтнүүд болохынхоо хувьд) Монголын Чингисийн удмын хан, ван, тайж нарыг цаанаа үзэн яддаг, хорлох, устгахыг үүргээ хэмээн ойлгогсод байжээ. Иймээс тэд 1911 оны үндэсний эрх чөлөөний төлөө тэмцлийн “манлайлагч” нь төвд лам Богд гэгээн байх нь алс хэтдээ Оросын ашиг, сонирхолд нийцнэ гэж үзээд “юмны эзэн, сумны занги” бол Богд гэгээн мөн гэж үзүүлэхийг тактикаа болгожээ. Оросоос тусламж гуйх үйл хэргийг тэд Богдтой холбож, Богдын бичиг, тамгагүйгээр зорьсон хэрэг бүтэхгүй гэж зөвлөж, Богдыг түших, Богдтой хамтарч ажиллахыг болзол болгон тавьж, шаардаж байв.
Оросын консулд ажиллаж байсан түшмэлүүд ХХ зууны эхэн үеийн (1900-1911 он) Монголын нийгмийн уг шинж, эмзэг талыг үнэнхүү сайн олж харсан хүмүүс байжээ. Монголчуудын оюун санааны амьдрал тэр цагт Хүрээ, хөдөөгүй ламын шашны сурталд гүнзгий автсан, мухар сүсэг, сохор бишрэлд хөтлөгдсөн байлаа.
Ламын шашны өлгийд нь манцуйлан, боомилон чадсан тэр хүч л монголчуудыг боолууд мэтээр захирч, хөтөлж, мөлжиж ч болох байжээ. Ингээд тэдэнд Богд гэгээнийг л тордох, тодруулах бодол төржээ. Тэмээг хөтөлдөг бурантаг мэтээр Богдыг ашиглахыг хичээжээ. “Хаадыг титэмд нь боож чадваас тэд боол буюу, Харц ардыг шашинд нь боож чадваас тэд мал буюу” гэх үгний далд санааг тэд тун сайн ойлгосон хүмүүс байв. Тэд Оросын хааны төлөөний хүмүүс болохын хувьд тэр үеийн Монголын төр, шашны тэргүүнтэй л харьцах, Да хүрээний эзэнтэй холбогдох заавар, заалттай ч байжээ. Бас нэг гол зорилго нь Монгол даяар өрнөж болох Нармай Монголын төлөө үзэл санаа, хөдөлгөөнөөс болгоомжлох явдал юм. 1903, 1905 оны үеэс (XIII Далай лам Монголд дайжиж ирэх үеэс) энд тэнд толгой өндийлгөж эхэлсэн эх орончид, тэмцэгчдийн өсөж, тэлж болох нөлөөний хэтийн үр дагаврыг ч оросууд (дипломатууд) урьдчилан олж харж чаджээ. Харин Зөвлөлт Оросын улстөрчид дээрхийн эсрэг хувилбарыг сонгохоос өөр аргагүй байв. Тэд большевизмыг хүлээн авч чадах давхрааныханд, гэнэн, доргио (ноён нуруу суугаагүй) хүмүүс, залууст хандаж хэргээ бүтээсэн билээ.
Нармай Монголын гэх үзэл санаа, тэмцлийг Богд гэгээн НЭГДҮГЭЭРТ, мах цуснаасаа татагдан ойлгох чадавхгүй, ХОЁРДУГААРТ, XIII Далай лам болон Өвөр Монголд тодорсон хутагт, гэгээнтэн нартай далдуур өрсөлдөж ирсэн, ГУРАВДУГААРТ, Богд болон бусад хутагтууд удаж төдөлгүй том ноёдтой эв эвдэрнэ гэдгийг харийнхан ойлгож байсан зэрэг нь Богдыг үндэсний эрх чөлөөний төлөө тэмцлийн удирдагч, санаачлагч” болгон тодруулах санаархлын шалтгаан болжээ. Богдын идэвх, санаачилгагүй байдал, гаднаас авсан зээлийн нэг хэсгийг шашны хэрэгт зориулан зарцуулсан цагаа олоогүй үрэлгэн зан, зүүн монголчууд, баргын эх орончдын тэмцэлд туслахыг (чин сэтгэлээсээ) хүсээгүй байдал, улстөрийн үйл ажиллагааг цаг алдалгүй шуурхай өрнүүлэх, чанга тууштай бодлого явуулах чадавхгүй зан чанар зэрэг нь үнэхээр ч ноёд, түшмэдүүдэд гологдож эхэлжээ.
Үндэсний эрх чөлөөний хөдөлгөөнийг Чингисийн удмын ноёд удирдах аваас мөнхүү хөдөлгөөн нь алсдаа Халимаг, Тува, Буриадыг Оросын гараас алдуулах болно гэдэг нь Оросын төр засгийн хувьд яав ч үл зөвшөөрөх асуудал байлаа. Харин Богд гэгээн тэргүүнтэй Ар Монгол бол Оросын хувьд хэрэгтэй “Бамбай”, олз олох талбай болох байжээ. Иймэрдүү ашиг, сонирхлыг Монгол дахь Оросын түшмэдүүд баримталж, харин Монголын хан, ван нар “түүнийг нь дагуулан тонгорчээ”.
Энэ мэх зөв байсан, амжилт олсныг түүх гэрчилдэг. Богд гэгээн бол хоёр талын аль алины нь хувьд “утсан хүүхэлдэй” байв. Хэрэг явдлын цаашдын бүх гинжин явц чухамдаа тийм болохыг 1924 он хүртэл нотолсон билээ. 1924 оноос хойш Монголын төр засаг зөвхөн л Москвагийн дохио зангаагаар хэрхэн явсныг дэлхий дахинаараа мэддэг дээ...
х х х
Үндэсний эрх чөлөөний төлөө хөдөлгөөн нэг зуу илүү жилийн туршид эрч хүчээ авсаар 1911 онд логик төгсгөлдөө хүрч хэврэгхэн, хагас дутуу ч гэлээ амжилт олжээ. Түүний хөдлөх хүч нь монголчууд, удирдагч нар нь үе үеийн ноёд, лам нар, оюунлаг иргэд, эх орончид байжээ. 200 гаруй жилийн туршид дарлагдаж, мөлжигдөж, доромжлогдож ирсэн монголчууд дээр, дооргүй л шүд зууж, зүүн гараараа баруун гараа барьсаар, боломжтой цаг ирэхийг тэвчин хүлээсээр байсан нь үнэн билээ.
Манж нар Хятадад уусаж, Манжийн төр доройтож, түүний эрхшээлд байсан үндэстнүүд босох, тэмцэх болсноор “хүлээсэн цаг ба нөхцөл” бүрдэж Монголын ноёд, лам нар “туурга тусгаарлах” тэмцэлд эрслэн орцгоожээ. Зөвхөн “ийм нөхцөл бүрдэж, ийм цаг ирэх” аваас л цэрэг, зэвсэггүй цөөхөн монголчуудын тэмцэл амжилт олж болох байлаа. Гэтэл монголчуудын энэхүү тэмцлийг өөрсөддөө ашигтайгаар эргүүлэх гэсэн харь орны оролцоо, явуулга дорхноо идэвхийжжээ. Ил, далд ийм оролдлогын нэг нь Богд ламыг өмнөө барьж, хүчлэн “тодруулж”, “томруулж”, “монголчуудын үндэсний эрх чөлөөний төлөө цогтой тэмцэгч” болгон харуулж, шарын шашинд нэвтэрхий автсан монголчуудын тэмцлийг мөн уг шашныг ашиглан аажмаар унтраах, Ар Монголыг Хятадын эзэн эрхэнд нь үлдээж үнэтэй бүхнийг нь тонон авч, урт удаан хугацаанд мөлжиж, ашиглаж, хямд төсөр материал, түүхий эд олох “гэнэхэн, тэнэгхэн хүн ард, нутаг газар болгох” гэсэн Хаант Оросын дипломатуудын хорон санаархал байжээ. Тэд санаснаа, сэдсэнээ Хятадын болон Японы удирдлагатай нууцаар хийсэн гэрээ, хэлэлцээрүүдийнхээ үндсэн дээр бараг л 100 хувь хэрэгжүүлчих шахсан юм шүү... Гэвч ХХ зууны эхэн үеийн түүхэн үйл явдлууд Ар Монголын хувь заяаг “яагаад ч юм ивээлдээ авч, гайхамшгийг бүтээж, биднийг дэмжиж, тэтгэжээ”. Энэ нь нэг талаас түүхийн ивээл, нөгөө талаас монголчуудын аз ёндоо, оюунлаг хөвгүүдийн нь ухаан, сэхээ байлаа.
х х х
Манж Чин гүрэнд хааны засаглал доройтож мөхсөн түүхэн үйл явцтай зэрэгцээд Орос дахь хааны засаглал гүнзгий хямралд автаж мөхсөн нь Орос, Хятад, Монголд “өөр өөр өндгөн эсний” ихэр хувьсгалуудыг төрүүлсэн гэж дүрслэн хэлж болох юм. Тус тусд нь авч үзвэл их ч сонин үзэгдлүүд дээ. Гэвч бид өөр зүйл ярих зорилготой байгаа билээ.
Монголд үндэсний эрх чөлөөний төлөө тэмцэл хаа сайгүй өрнөж Үндэсний Хувьсгалд тулж ирээд байх үед Оросод ч, бас Хятадад ч Богд гэгээн л (төвд лам, шашны зүтгэлтэн) хэрэгтэй, ашигтай байв. Харин үндэсний дарлал, нийгмийн дарлалын эсрэг хөдөлгөөн гадны идэвхтэй оролцооны улмаас шинж, байдлаа өөрчилж “Ардын ардчиллын төлөө” хөдөлгөөн болон хувьсаж ирэх үед Зөвлөлт Оросын төр засагт ард малчин гаралтай хүмүүсийг тодруулж “үндэсний удирдагч” болгох нь онцгой чухалчлагдах болжээ. Зөвлөлт засагт ашигтай, Коминтернд хэрэгтэй хүмүүс бол Чингисийн удмын ноёд, тайж, тойн нар биш, Богд гэгээн ч биш байв. Чингэж намыг ч, төрийг ч, цэргийг ч “оройлон удирдаж” байсан гэгдэх удаах хүнийг “бодлогоор” тодруулжээ. Улстөрийн зорилгодоо захируулж цааш цаашдаа төлөөний хүнээ олон дахин сольжээ.
Эзэн орнуудын хаад, улстөрчид “бодлогоор тодруулж, титэмжүүлсэн” хүмүүсээрээ гар, хөл хийж Монголын олон зуу, олон мянган шударга эх орончдыг гурван арван жил (1910-1940 он) дамнуулан хөнөөжээ. Тэдгээр эх орончид цаг цагтаа монголчуулынхаа ашиг, сонирхлыг хамгаалж, Монголын тусгаар тогтнол, бүрэн эрх, үндэсний соёл, уламжлалынхаа төлөө л тэмцэцгээж байжээ. Тэдний “гэм буруу” зөвхөн л энэ юм.
Хор өгч, осолд өртүүлж, гүтгэж, дайсны тагнуул, туршуул, хорлон сүйтгэгч болгож, цөлж, хүчээр хэрэг хүлээлгэж эсэргүү, урвагч хэмээн цоллож алсан, цаазалсан хүний тоо хожуу үеийн мэдээ, хэмжээнээс хэд дахин олон байх магадлал өндөр болно.
1911 оны тэмцэл, хөдөлгөөнийг санаачлан удирдсан, зохион байгуулсан хүмүүсийг, мөн 1920-21 оны тэмцэл, хөдөлгөөний гол хүмүүс, халуун эх орончдыг алж, хөнөөж дуусгасан хэдий ч эзэн орнуудын удирдлагын хүсэл, төлөвлөгөө ар араасаа нуран унасаар байлаа. Энэний үнэ цэнэ, төлбөр, золиос болсон цаг цагийн оюунлаг хүмүүс, сэхээтнүүд, халуун эх орончдод өнөөдрийн шинэ Монголын иргэд бид хөшөө дурсгал босгож, тэднийхээ алдар, гавъяаг мөнхжүүлэх учиртай, өртэй, үүрэгтэй.
х х х
Хаант Оросын дипломатууд, түшмэдүүдийн “бодлогоор” зохиомжлон, гардан шахам дэглэсэн улстөрийн жүжигт итгэгсдийн тоо өнөө ч өссөөр байна. Мөн залгуулаад Зөвлөлт Оросын дипломатууд, Коминтерний төлөөлөгчдийн “бодлогоор” зохиомжилж, найруулан тавьсан улстөрийн жүжгийг Монголын хувьсгалчдын бүтээл болгож улираан үлдээхийг оролдогсдын идэвх ч бас сэргэж эхэллээ. ХХ зууны эхэн ба дунд үеийн түүх түүхийрчихсэн байсан бол одоо нэмээд 1990 оноос 2020 оны хоорондох түүх ч түүхийрэх төлөвтэй болчихоод байна. Ардчилсан хувьсгалын алтан хараацайнууд хэмээн өөрсдийгөө дөвийлгөн өргөмжилсөн хүмүүсийн зарим нь түүхийг түүхийрүүлэх хэрэгт манлайлан оролцох болов. Болоод өнгөрсөн хэрэг явдлын ил, далд шалтгаан, үнэн учрыг ухаж ойлгох, судалж таних чадавх тэдний олонхид алга байгаа нь түүх түүхийрэх үндсэн, гол хөрс болох нь ч тодорхой юм. Түүхэн үнэний илтэд гуйвуулагдсан, нөлөөтэй толинд туссан худал дүрс, гоёхон зэрэглээг л өнөөдрийн болон хойчийн залуус харж, хууртаж амьдрах гэж үү? Түүхэн үнэн түүхийрэхийн балаг, хор уршгийг миний үеийнхэн, биднээс ахмад үеийнхэн мөн ч их амссан даа!
х х х
Харийн хүчний зохиосон, найруулсан улстөрийн жүжигт, мөнхүү жүжгийн гол рольд тоглосон (хүчээр шахам тоглуулсан гэх нь зөв болов уу), амьдрал, хувь заяа нь “утсан хүүхэлдэй” лугаа төгссөн хүмүүсийг бид зөвөөр ойлгох, тэдэнд хүмүүн ёсоор хандах учиртай. Тэдний эзэлж байсан суудалд тэд өөрсдөө хүсэж суугаагүйг бас тооцох ёстой. Гэхдээ монголчууд бид ХХ зууны түүхээ бичихдээ өмнө дурдагдсан нөхцөл байдал, хүчин зүйлүүдийг ойлгож, тооцож, түүхээ түүхэн үнэнд ойртуулж, үнэний зөв тусгал болгож бичих учиртай. Хятадын болон Оросын дипломатууд, улстөрчдийн угсруулан, лавлуулан тавьсаар ирсэн жүжгүүд, улстөрийн адал балмад оролдлогууд бол жүжиг гэсэн жинхэнэ нэрээрээ л үлдэх ёстой. Энэ бол монголчуудын өөрсдийн нь оюун ухаан, үйл ажиллагаагаар хэрэгжсэн түүх биш болно. Эх түүх маань монгол хүмүүсийн л хүсэл, эрмэлзэл, үйл ажиллагаа, амьдрал ба үхэлд тулгуурлаж, тэдгээрт төвлөж, тэдгээрээс эх аван үргэлжилсэн үйл явц болон бичигдэх ёстой. Түүхүүд ингэж л мөрөө гаргаж, биесээ бүтээж, ойлгогдож, бичигдэж иржээ. Энэ түгээмэл зүй тогтлоос хазайх, зайлсхийх эрх жинхэнэ судлаач хүнд байхгүй. Эрх ба үүргийн солбицол дээр л судлаач, түүхч хүн мөнхөд зогсож байх ёстой билээ.
х х х
Товчхон, шуудхан хэлэх аваас төвд лам Богд гэгээнтний нэр, нөлөөг ашиглаж, тэмцэж эхэлсэн ноёд, лам нарын үйл хэргийг Богд гэгээнтэй ил, далд холбож, шахалт дарамт үзүүлсээр Оросын консулынхан Ар Монголд өрнөсөн үндэсний эрх чөлөөний төлөө тэмцлийн удирдагч, манлайлагч нь Богд гэгээн мөн мэт болгож чаджээ. Энэ нь цаанаа том зүйлийг, их аюулыг нуух, холтгох гэсэн далд хорон санааг агуулж байв. Чингисийн удмын ноёд энэ хэргийг манлайлах аваас тэмцэл дорхноо л Ар Монгол, Өвөр Монгол, Буриад, Барга, Тува, Халимаг, Шинжааныг хамран өрнөж Хятад, Орос хоёр Нармай Монголын төлөө хөдөлгөөнтэй халз учрах байлаа. Нармай Монголын төлөө үзэл санаа, хөдөлгөөнийг задлах, хуваах, хооронд нь яс хаяж хүчийг нь сулруулах, хэмжээ хүрээг нь хумих, энэ хэрэгт монголчуудын урд өмнөх хагарал, бутрал, өш хонзонг сэргээн ашиглахыг Манж, Хятад, Оросын улстөрчид урьтал болгож далдуур сүлбээлдэж эхэлжээ.
1920, 21 он гэхэд Монгол дахь харийнхны ашиг сонирхлын субъектууд нь өөрчлөгдсөн боловч Орос ба Хятадын зорилго, колончлох бодлого хэвээрээ үлджээ. Оросын хаант засгийн талынхан, цагаантнууд урьдын адил Богд гэгээнийг ашиглах бодлогоо үргэлжлүүлж харин Зөвлөлт Оросын дипломатууд, улстөрчид Сүхбаатар, Чойбалсан мэтийн хүмүүсийг өөртөө татах, ашиглах замыг сонгон авчээ.
Өмнө өгүүлсэн бүхэн бол нэгэнт болоод өнгөрсөн түүхтэй холбоотой асуудлууд юм. Энэ нь харин орчин үеийн Орос, Хятад, Монголын харилцаа, хоёр хөршийн маань XXI зууны үеийн удирдагчидтай ямар нэгэн холбоогүй, холбогдож болох түүхэн нөхцөл, шалтгаан нь эдүгээ үгүй болчихсон хэрэг явдал болно.
Цагаан Орос Богдыг, Улаан Орос Сүхбаатар, Чойбалсанг хэрхэн, яаж, ямар зорилгоор “тодруулж, ашиглаж, бас түлхэж холдуулсан” үйлдэл, жүжгийг нээн харуулж чадах баримт, материал бэлхнээ буй юм шүү. Хөшигний цаадах үнэн, худлыг илчилж эс чадсан түүх бол хагас түүх, “хөөрхийлөлтэй түүх” юм. Иймэрдүү түүх, түүхчдийнхээр бол Монгол дахь бүхий л тэмцэл, хөдөлгөөний санаачлагч, удирдагч, манлайлагчид нь төвд лам, Оросын большевикууд, Барон Унгерн, япончууд (Манж Го) болчихоод байна. Яахлаараа энэ билээ? Монголын эх орончид, хувьсгалчид арын албыг л залгуулж, алив бүхнийг харийнхнаар заалгуулж, хөглөж, дөрлүүлж, хөтлүүлж явсан гэж үү?...
ХХ зууны Монголын түүхийг Манж, Хятад, Оросын улстөрчдийн “бодлогоор” найруулж тавьсан жүжгүүдээс, мөн хожуу цагийн “харалган, гэнэхэн, хөлсний түүхчдийн” үлгэр, домгоос чөлөөлөх, улмаар далд байсан үнэнийг ил гаргах, худал сурталчилгаа, санаатай гуйвуулгыг няцаах хэмжээний мэдлэг, мэдээлэл, чадавхтай залуу түүхчдийг бэлтгэх, урд өмнө нь хэвлэгдэж тараагдсан түүхийн сурах бичгүүд, монографиуд, хамтын бүтээлүүдийг эргэж нягтлах, шүүмж бичих, онол-аргазүйн семинар, маргаан мэтгэлцээнийг өрнүүлэх хэрэгтэй байна. Маргаан, мэтгэлцээн дундаас л үнэн төрдөг гэдэг дээ! Иймэрдүү бэлтгэл ажил, туршилт, сорилго, бүтээлч санал солилцолт гэх мэтийн түүхэн үнэнд ойртуулж чадах томоохон арга хэмжээнүүд бараг зохиогдохгүй байна. Хувь судлаачид маш гэнэн, тун ч явцуу, зөвхөн өөрийн “дур, зориг” болсон шахуу байр, сууринаас ном, товхимол бичиж олныг төөрөгдүүлэх нь элбэгшлээ. ШУА-ийн Түүхийн хүрээлэн, их дээд сургуулиудын түүхийн тэнхмүүд “шинжлэх ухаанчаар тэргүүлэх, хөтлөх үүргээ” мартсан, эсвээс тийм чадавх үгүй болсон мэт байдал буй болчихлоо...
х х х
ХХ зууны түүх одоохондоо түүх болж чадаагүй байна. Учир нь бүдэг, учир битүүлэг бүхэн тодроогүй, холбогдох баримт материал нь ил болоогүй, түүхч нэг бүр зөвхөн өөрт нь төрсөн санаагаа л үнэнд, зөвд тооцон бичсээр ирлээ.
Нууц бүхнийг нээх, баримтуудыг зэрэгцүүлэн тавьж шинжлэх, зөв гаргалгаа, дүгнэлт хийх, худал хуурмагаас салах, өнгөц гоомой сэтгэгчдийн буруу, зөрүүг илчлэх, зөв онол-аргазүй, аргачлалыг мөрдлөг болгох, томоохон судлаачдын олонхийн нь санал, баримтлал юу болохыг таньж тогтоох, шүүн хэлэлцэх зэрэг ажил хийгдэж дуусаагүй байна. Одоохондоо ХХ зууны түүх бичигдэх бэлтгэл ажил л явагдсаар байна. Бэлтгэл хангагдаагүй хэвээрээ байна. Энэ учрыг судлаач бүхэн ойлгож, тооцож, өөрийнхөө бичсэн, хийсэндээ ч гэсэн эргэлзэж, эргэж нягталж, бусдыг сонсож, буруугаа залруулж байх хэрэгтэй. Судлаач хүний, эрдэмтэн хүний ёс зүй ийм байх учиртай билээ.
х х х
Ар Монголыг маань автономит муж болгоод Хятадын эзэн эрхшээлд, Богд гэгээнтний захиргаанд орхичихсон бол энэ XXI зууны эхэн гэхэд Монгол орон минь Төвдөөс ч илүү их хоцрогдсон, ламын шашны мухар сүсэгт улам их гүнзгий автсан, 300.000 ч хүрэхгүй хүн амтай, өрөвдөлтэй ядуу хязгаар нутаг болж хувирах байлаа.
Хятад ба Оросын хаад Ар Монголыг хоёр дахь Төвд болгох л сонирхолтой байжээ...
Зөвлөлт Орос, Коминтерн хоёрын сайн ба муу нөлөө, ил ба далд хатуу зааварчилгааны үрээр л Ар Монгол 1990 оны нүүр царайгаа олсон нь бас нэгэн үнэн болно. Өнгөрсөн дэх гашуун үнэн, гаслант хувь тавиланг чухамхүү Монголын ноёд хоорондын зөрчил, салан тусгаарлалт, хааны сэнтийн төлөө тэмцэл л ард түмэндээ “бэлэглэжээ”. Одоо 30 гаруй намуудын өрсөлдөөн, популизм, олигархиудын тэмцэл бидэнд чухам юуг “бэлэглэх” бол оо? Ажилгүйдэл, ядуурал, хорт хавдар, сүрьеэ, бэлгийн замын халдварууд, эх нялхсын эндэгдэл, эдийн засгийн уналт, архидалт, хар тамхи мэтийн аюул бүгд л хаяанд, газар аван “цэцэглэхэд”, хөнөөх хүч болон хувирахад бэлэн л байгаа шүү дээ...
Судлаач, профессор Д.Чулуунжав |
ХХ зууны түүхээ түүхийрүүлсээр л байх уу? |
|
|
|
Bolod.mn |
|
Сэтгэгдэл (0) |
|
Уншигчдын оруулсан сэтгэгдлийн талаар манай сайт хариуцлага хvлээхгvй болохыг анхаарна уу. Үгийн санд шүүлтүүр хийсэн болно |
|
|
|
|
Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамнаас зөвлөх үйлчилгээний тухай зарлал 15:27 Уг төслийн гол зорилго нь ногоочдын орлогыг нэмэгдүүлэх, газар тариалан эрхлэхэд нь дэмжлэг үзүүлэх юм.
|
Уг төслийн гол зорилго нь ногоочдын орлогыг нэмэгдүүлэх, газар тариалан эрхлэхэд нь дэмжлэг үзүүлэх юм. »»
|
|
"Замын-Үүд, Даланзадгад, Цогтцэций, Ханбогд сумыг хот, Цагаанхадыг тосгон болгоно" 15:09 Засгийн газрын хуралдаанаас гарсан шийдвэрийг танилцуулж байна.
|
Засгийн газрын хуралдаанаас гарсан шийдвэрийг танилцуулж байна. »»
|
|
Төв магистрал замуудыг бүхэлд нь хучна 15:01 Нийслэлийн удирдлага нийтийн эзэмшил газрыг зориулалт бусаар ашигласан, хашиж хаасан зөрчлийг үе шаттай арилжуулж байгаа билээ.
|
Нийслэлийн удирдлага нийтийн эзэмшил газрыг зориулалт бусаар ашигласан, хашиж хаасан зөрчлийг үе шаттай арилжуулж байгаа билээ. »»
|
|
Дэлбэрэлтэд өртсөн БЗД-ын 207-р байрыг ашиглах боломжгүй гэсэн дүгнэлт гарчээ 14:56 Шадар сайд С.Амарсайхан Засгийн газрын хуралдааны шийдвэрийг танилцуулж байна.
|
Шадар сайд С.Амарсайхан Засгийн газрын хуралдааны шийдвэрийг танилцуулж байна. »»
|
|
БНКУ-ын Парламентын дарга Н.Шакиев Чингис хаан Үндэсний музейд зочлов 14:45 Монгол Улсын Их Хурлын дарга Г.Занданшатарын урилгаар Бүгд Найрамдах Киргиз Улсын Жогорку Кенеш (парламент)-ийн дарга Нурланбек Шакиев энэ сарын
|
Монгол Улсын Их Хурлын дарга Г.Занданшатарын урилгаар Бүгд Найрамдах Киргиз Улсын Жогорку Кенеш (парламент)-ийн дарга Нурланбек Шакиев энэ сарын »»
|
|
ЗАСГИЙН ГАЗАР: Онцгой байдлын алба хаагчдын хувцас хэрэгслийг сайжруулахад 25 тэрбум төгрөг зарцуулна 14:43 Засгийн газрын хуралдааны шийдвэрийг танилцуулж байна.
|
Засгийн газрын хуралдааны шийдвэрийг танилцуулж байна. »»
|
|
"Монгол, Тайландын иргэд харилцан визгүй 60 хоног зорчино 14:35 Тайландын Хаант Улсад албан ёсны айлчлал хийж буй Гадаад харилцааны сайд Б.Батцэцэг 2024 оны дөрөвдүгээр сарын 23-ны өдөр тус улсын Шадар сайд бөгөөд
|
Тайландын Хаант Улсад албан ёсны айлчлал хийж буй Гадаад харилцааны сайд Б.Батцэцэг 2024 оны дөрөвдүгээр сарын 23-ны өдөр тус улсын Шадар сайд бөгөөд »»
|
|
Финлянд болон Эстонд их хэмжээний цас орж, байгалийн гамшигт үзэгдэл тохиолджээ 13:35 Финлянд болон Эстонд орон нутгийн цагаар дөрөвдүгээр сарын 23-нд сүүлийн зуун жил ороогүй их хэмжээний цас орж, байгалийн гамшигт үзэгдэл тохиолджээ.
|
Финлянд болон Эстонд орон нутгийн цагаар дөрөвдүгээр сарын 23-нд сүүлийн зуун жил ороогүй их хэмжээний цас орж, байгалийн гамшигт үзэгдэл тохиолджээ. »»
|
|
Гэрийн тэжээвэр амьтны тухай хуулийн танилцуулга 13:31 Гэрийн тэжээвэр амьтны тухай хуульд дараах онцлог зохицуулалтыг тусгасан. Үүнд:
|
Гэрийн тэжээвэр амьтны тухай хуульд дараах онцлог зохицуулалтыг тусгасан. Үүнд: »»
|
|
ХХААХҮЯ: Зөвлөх үйлчилгээний ажлын зар 13:26 Зөвлөх үйлчилгээний нэр: Барилгын ажлын хяналтын баг
|
Зөвлөх үйлчилгээний нэр: Барилгын ажлын хяналтын баг »»
|
|
Ачааны автомашин шатаж, 45 настай иргэн амиа алджээ 13:23 Өмнөговь аймаг, Цогтцэций сум, Сийрст багийн “Гашуун сухайт” чиглэлийн авто замын зорчих хэсэгт /аймгийн төвөөс зүүн урд зүгт 112 км-т, сумын төвөөс зүүн урд зүгт 12 км-т/
|
Өмнөговь аймаг, Цогтцэций сум, Сийрст багийн “Гашуун сухайт” чиглэлийн авто замын зорчих хэсэгт /аймгийн төвөөс зүүн урд зүгт 112 км-т, сумын төвөөс зүүн урд зүгт 12 км-т/ »»
|
|
Үхрийн мах 17,500-21,500 төгрөгийн үнэтэй байна 13:22 Хүчит шонхор, Дэнжийн 1000 захад борлуулагдаж буй махны үнийн мэдээллийг хүргэж байна.
|
Хүчит шонхор, Дэнжийн 1000 захад борлуулагдаж буй махны үнийн мэдээллийг хүргэж байна. »»
|
|
Ногоон автобусны хэргийн шүүх хурлыг хойшлуулжээ 13:01 "Ногоон автобус" худалдан авах ажиллагаатай холбоотой А.Ганхуяг нарын 24 хүнд холбогдох хэргийн шүүх хурлын урьдчилсан хэлэлцүүлгийг өнөөдөр /2024.04.24/ товлосон ч өмгөөлөгчдийн хүсэлтээр хойшлуулжээ.
|
"Ногоон автобус" худалдан авах ажиллагаатай холбоотой А.Ганхуяг нарын 24 хүнд холбогдох хэргийн шүүх хурлын урьдчилсан хэлэлцүүлгийг өнөөдөр /2024.04.24/ товлосон ч өмгөөлөгчдийн хүсэлтээр хойшлуулжээ. »»
|
|
Н.Батсуурь аварга бүх оддын барилдааны зохион байгуулагчдыг шагналаа өгөхийг шаардав 12:58 “Пэпси Алтан цом бүх оддын барилдаан” гуравдугаар сарын 16-ны өдөр болсон. Уг барилдааныг Монголын үндэсний бөхийг хөгжүүлэх зорилгоор Premier sport суваг,
|
“Пэпси Алтан цом бүх оддын барилдаан” гуравдугаар сарын 16-ны өдөр болсон. Уг барилдааныг Монголын үндэсний бөхийг хөгжүүлэх зорилгоор Premier sport суваг, »»
|
|
Фүкүшима цахилгаан станцын далайд цутгаж буй усыг шинжилж эхэллээ 11:40 Олон улсын атомын энергийн агентлаг мягмар гарагаас эхлэн Фүкүшима цахилгаан станцын Номхон далайд гаргаж буй усны цацраг идэвхийн хэмжээг шинжилж эхэллээ.
|
Олон улсын атомын энергийн агентлаг мягмар гарагаас эхлэн Фүкүшима цахилгаан станцын Номхон далайд гаргаж буй усны цацраг идэвхийн хэмжээг шинжилж эхэллээ. »»
|
|
Автобус засаж байгаад домкратад дарагджээ 11:19 Автобусанд засвар хийж байсан 50 настай эрэгтэй домкратад дарагдаж, эмнэлэгт хүргэгджээ.
|
Автобусанд засвар хийж байсан 50 настай эрэгтэй домкратад дарагдаж, эмнэлэгт хүргэгджээ. »»
|
|
Онцгой байдлын техник, тоног төхөөрөмж, хувцас хэрэглэлийн асуудлыг хэлэлцэж байна 11:11
|
|
|
Интерполоор эрэн сурвалжлагдаж байсан иргэнийг албадан авчирлаа 11:09 Олон Улсын Эрүүгийн цагдаагийн байгууллага Интерполын “Хөх булант” зар мэдээгээр эрэн сурвалжлагдаж байсан Монгол Улсын иргэн “Н”-г холбогдох хууль тогтоомжийн хүрээнд
|
Олон Улсын Эрүүгийн цагдаагийн байгууллага Интерполын “Хөх булант” зар мэдээгээр эрэн сурвалжлагдаж байсан Монгол Улсын иргэн “Н”-г холбогдох хууль тогтоомжийн хүрээнд »»
|
|
ЦАГ АГААР: Улаанбаатарт ялимгүй хур тунадас орно 08:17
|
|
|
14 нас хүрээгүй тохиолдолд скүүтер унаж, замын хөдөлгөөнд оролцохыг хориглодог 18:45 14 нас хүрээгүй тохиолдолд скүүтер болон унадаг дугуйтайгаар замын хөдөлгөөнд оролцохыг хориглодог байна.
|
14 нас хүрээгүй тохиолдолд скүүтер болон унадаг дугуйтайгаар замын хөдөлгөөнд оролцохыг хориглодог байна. »»
|
|
Монгол Улсын Их Хурлын дарга Г.Занданшатар Бүгд Найрамдах Киргиз Улсын парламентын дарга Н.Шакиевыг угтан авлаа 17:47 Монгол Улсын Их Хурлын дарга Гомбожавын Занданшатар Бүгд Найрамдах Киргиз Улсын Жогорку Кенеш (парламент)-ийн дарга Нурланбек Шакиевыг өнөөдөр (2024.04.23) жанжин Д.Сүхбаатарын талбайд угтан авснаар албан ёсны айлчлал эхэллээ.
|
Монгол Улсын Их Хурлын дарга Гомбожавын Занданшатар Бүгд Найрамдах Киргиз Улсын Жогорку Кенеш (парламент)-ийн дарга Нурланбек Шакиевыг өнөөдөр (2024.04.23) жанжин Д.Сүхбаатарын талбайд угтан авснаар албан ёсны айлчлал эхэллээ. »»
|
|
Нийслэлийн ерөнхий боловсролын сургуулийн сурагчдын Хөгжөөн дэмжигчдийн анхдугаар тэмцээн боллоо 17:27 Улаанбаатар хотын аварга шалгаруулах Хөгжөөн дэмжигчдийн анхдугаар тэмцээнийг ерөнхий боловсролын сургуулийн бага, дунд, ахлах ангийн сурагчдын дунд гурван насны ангиллаар,
|
Улаанбаатар хотын аварга шалгаруулах Хөгжөөн дэмжигчдийн анхдугаар тэмцээнийг ерөнхий боловсролын сургуулийн бага, дунд, ахлах ангийн сурагчдын дунд гурван насны ангиллаар, »»
|
|
Услалтын системийг шинэчлэн сайжруулах барилгын ажил Эрдэнэбүрэн дэд төслийн тендерийн урилга 17:12 Энэхүү тендер шалгаруулалтад зөвхөн дор дурдсан чадварын үндсэн шаардлагыг хангасан эрх бүхий тендерт оролцогч оролцоно.
|
Энэхүү тендер шалгаруулалтад зөвхөн дор дурдсан чадварын үндсэн шаардлагыг хангасан эрх бүхий тендерт оролцогч оролцоно. »»
|
|
Тендерийн урилга 16:08 Дэлгэрэнгүй мэдээлэл авах болон тендерийн баримт бичигтэй танилцах сонирхолтой эрх бүхий тендерт оролцогч нь дараах хаягаар хандана:
|
Дэлгэрэнгүй мэдээлэл авах болон тендерийн баримт бичигтэй танилцах сонирхолтой эрх бүхий тендерт оролцогч нь дараах хаягаар хандана: »»
|
|
Цэвэр энергийн дулаалгын төхөөрөмжийг мөлчид өндрөөр үнэлж байна 15:41 Сүүлийн жилүүдэд өвлийн улиралд хэрэглэх цэвэр энергийн дулаалгын төхөөрөмжийн шинэчлэл малчдын өндөр үнэлгээг хүртээд байна. Энэхүү төхөөрөмж нь хөдөө орон нутгийн малчдын оршин суух орчны ая тухтай байдлыг нэмэгдүүлсэн төдийгүй аргал түлшний асуудлаас салгаж, аж амьдралд нь тус дэм болж байна.
|
Сүүлийн жилүүдэд өвлийн улиралд хэрэглэх цэвэр энергийн дулаалгын төхөөрөмжийн шинэчлэл малчдын өндөр үнэлгээг хүртээд байна. Энэхүү төхөөрөмж нь хөдөө орон нутгийн малчдын оршин суух орчны ая тухтай байдлыг нэмэгдүүлсэн төдийгүй аргал түлшний асуудлаас салгаж, аж амьдралд нь тус дэм болж байна. »»
|
|
Элсэлтийн Шалгалтын бүртгэл энэ сарын 26-ны 18:00 цагт хаагдана 15:16
Элсэлтийн Шалгалт(ЭШ)-ын бүртгэл энэ оны хоёрдугаар сарын 19-ны 09:00 цагт эхэлсэн.
|
Элсэлтийн Шалгалт(ЭШ)-ын бүртгэл энэ оны хоёрдугаар сарын 19-ны 09:00 цагт эхэлсэн. »»
|
|
Сонгуулийг луйвардсан гэж Дональд Трампыг буруутгажээ 15:11 ВАШИНГТОН, 2024 оны дөрөвдүгээр сарын 23 /AP/. Дональд Трамп порно жүжигчин Сторми Дэниэлст дуугүй
|
ВАШИНГТОН, 2024 оны дөрөвдүгээр сарын 23 /AP/. Дональд Трамп порно жүжигчин Сторми Дэниэлст дуугүй »»
|
|
Монгол хэл, бичгийн шалгалтад 57 хүүхэд 800 оноо авчээ 14:50 Монгол хэл бичгийн шалгалтын хариу гарчээ.
|
Монгол хэл бичгийн шалгалтын хариу гарчээ. »»
|
|
Өвөр Монгол дэлхий дахинд өнгө нэмлээ 14:48 Экологи, ногоон хөгжлийг нэн тэргүүнд тавьсан өндөр чанартай хөгжлийн шинэ замаар замнаж, Өвөр Монголын өөрчлөгдөж буй нөхцөл байдалд шинэ хуудас нээж, арвин их нөөц баялаг нь өндөр чанартай аж үйлдвэр болон хувирч, ард түмний сайн сайхан амьдралыг хүчирхэгжүүлэн, "Шинэ нэрийн хуудас" улам бүр гэрэлтэх болов.
|
Экологи, ногоон хөгжлийг нэн тэргүүнд тавьсан өндөр чанартай хөгжлийн шинэ замаар замнаж, Өвөр Монголын өөрчлөгдөж буй нөхцөл байдалд шинэ хуудас нээж, арвин их нөөц баялаг нь өндөр чанартай аж үйлдвэр болон хувирч, ард түмний сайн сайхан амьдралыг хүчирхэгжүүлэн, "Шинэ нэрийн хуудас" улам бүр гэрэлтэх болов. »»
|
|
Азиас олимпын хамгийн олон эрх авсан улсаар БНХАУ тодорчээ 14:43 “Парис 2024” зуны олимпийн наадмын эрхийн тэмцээнүүд үргэлжилж байна. Одоогоор Бразилын Рио де Жанейрод буудлага, Киргизстаны Бишкект чөлөөт болон сонгомол бөхийн олимпын эрх олгох тэмцээн зохиогдож байна.
|
“Парис 2024” зуны олимпийн наадмын эрхийн тэмцээнүүд үргэлжилж байна. Одоогоор Бразилын Рио де Жанейрод буудлага, Киргизстаны Бишкект чөлөөт болон сонгомол бөхийн олимпын эрх олгох тэмцээн зохиогдож байна. »»
|
|
Ном, зохиогчийн эрхийг хамгаалах дэлхийн өдөр тохиож байна 14:42 Ном, зохиогчийн эрхийг хамгаалах дэлхийн өдөр өнөөдөр тохиож байна.
|
Ном, зохиогчийн эрхийг хамгаалах дэлхийн өдөр өнөөдөр тохиож байна. »»
|
|
Жокович, Бонмати нар оны шилдэг тамирчдаар шалгарлаа 14:41 Спортын салбарын Оскар гэгддэг “Laureus World Sports Awards” шагнал гардуулах ёслол Испанийн нийслэл Мадрид хотноо даваа гарагт боллоо.
|
Спортын салбарын Оскар гэгддэг “Laureus World Sports Awards” шагнал гардуулах ёслол Испанийн нийслэл Мадрид хотноо даваа гарагт боллоо. »»
|
|
Киргиз улсын зах зээлд Монголын аж ахуй нэгжүүд үйл ажиллагаагаа тэлж байна 14:22 Монгол Улсын Их Хурлын дарга Г.Занданшатарын урилгаар Бүгд Найрамдах Киргиз Улсын Жогорку Кенеш (парламент)-ийн дарга Нурланбек Шакиев Монгол Улсад албан ёсны айлчлал хийж байна. Энэхүү албан ёсны айлчлал нь Киргиз Улсын парламентын даргын түвшний анхны айлчлал гэдгээрээ онцлог болж байгаа. Монгол, Киргизийн хоорондын улс төрийн яриа хэлэлцээ, харилцан итгэлцлийг гүнзгийрүүлэх, хууль тогтоох байгууллага хоорондын хамтын ажиллагааг бэхжүүлэх, харилцааны эрх зүйн үндсийг бататгахад чухал хувь нэмэр оруулна гэж холбогдох албаныхан мэдээлсэн.
|
Монгол Улсын Их Хурлын дарга Г.Занданшатарын урилгаар Бүгд Найрамдах Киргиз Улсын Жогорку Кенеш (парламент)-ийн дарга Нурланбек Шакиев Монгол Улсад албан ёсны айлчлал хийж байна. Энэхүү албан ёсны айлчлал нь Киргиз Улсын парламентын даргын түвшний анхны айлчлал гэдгээрээ онцлог болж байгаа. Монгол, Киргизийн хоорондын улс төрийн яриа хэлэлцээ, харилцан итгэлцлийг гүнзгийрүүлэх, хууль тогтоох байгууллага хоорондын хамтын ажиллагааг бэхжүүлэх, харилцааны эрх зүйн үндсийг бататгахад чухал хувь нэмэр оруулна гэж холбогдох албаныхан мэдээлсэн. »»
|
|
Айлчлалтай холбогдуулан энэ сарын 23-25-нд замын хөдөлгөөнийг түр хязгаарлана 14:08 Бүгд Найрамдах Киргиз Улсын Парламентын дарга энэ сарын 23-25-нд Монгол Улсад төрийн айлчлал хийж байгаатай холбоотойгоор дээрх өдрүүдэд зарим замуудын хөдөлгөөнд
|
Бүгд Найрамдах Киргиз Улсын Парламентын дарга энэ сарын 23-25-нд Монгол Улсад төрийн айлчлал хийж байгаатай холбоотойгоор дээрх өдрүүдэд зарим замуудын хөдөлгөөнд »»
|
|
ХХААХҮЯ: Худалдан авалтын мэргэжилтэнг ажилд урьж байна 14:03 Төслийн хүрээнд Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамнаас дараах чиг үүргийг хэрэгжүүлэх мэргэшсэн бараа, бүтээгдэхүүн худалдан авах мэргэжилтэн шалгаруулж авна.
|
Төслийн хүрээнд Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамнаас дараах чиг үүргийг хэрэгжүүлэх мэргэшсэн бараа, бүтээгдэхүүн худалдан авах мэргэжилтэн шалгаруулж авна. »»
|
|
Улаанбаатараас төв Хятад руу анх удаа шууд нислэгтэй боллоо 13:53 Монголын агаарын тээврийн "Хүннү эйр" компани БНХАУ-ын Хунань мужийн төв Чангша хот руу шууд нислэг үйлддэг боллоо.
|
Монголын агаарын тээврийн "Хүннү эйр" компани БНХАУ-ын Хунань мужийн төв Чангша хот руу шууд нислэг үйлддэг боллоо. »»
|
|
Тайваньд нэг хоногт 200 гаруй удаа газар хөдөлжээ 13:44
|
|
|
ЭТТ: "Эрдэнэс Тавантолгой" ХК-д Онцгой дэглэм тогтоосноос хойш уурхайн ам нөхцөлтэй нүүрс худалдан борлуулах гэрээ байгуулаагүй бөгөөд байгуулахгүй болохыг мэдэгдэе 13:13
|
|
|
Солонготын даваанд халтиргаа гулгаа үүсэж болзошгүй байна 12:22 Цэцэрлэг-Тосонцэнгэл-Нөмрөг чиглэлийн Солонготын даваанд цас орж байна.
|
Цэцэрлэг-Тосонцэнгэл-Нөмрөг чиглэлийн Солонготын даваанд цас орж байна. »»
|
|
О.Батнайрамдал баруун бүсэд ялагдахаар байгаа тул тойрог хайж эхэлжээ 12:19 Уул Уурхай, Хүнд Үйлдвэрийн Дэд Сайд асан, МАН-ын Нарийн Бичгийн Дарга О.Батнайрамдал өчигдөр Улсын Ерөнхий
|
Уул Уурхай, Хүнд Үйлдвэрийн Дэд Сайд асан, МАН-ын Нарийн Бичгийн Дарга О.Батнайрамдал өчигдөр Улсын Ерөнхий »»
|
|
Олон улсын шуудангаар мансууруулах бодис хүлээн авсан гэх хэргийг шүүхэд шилжүүлэв 12:02 Прокурорын байгууллага 2024 оны дөрөвдүгээр сарын 15-наас 19-ний өдрүүдэд 259 хэрэгт яллах дүгнэлт үйлдэн шүүхэд шилжүүлж шийдвэрлэжээ.
|
Прокурорын байгууллага 2024 оны дөрөвдүгээр сарын 15-наас 19-ний өдрүүдэд 259 хэрэгт яллах дүгнэлт үйлдэн шүүхэд шилжүүлж шийдвэрлэжээ. »»
|
|
Нийтийн тээврийн үйлчилгээнд шинэ чиглэл нэмэгдлээ 11:14 Баянзүрх дүүргийн 14, 42 дугаар хороодын иргэдийн зорчих эрэлт хэрэгцээг хангах, нийтийн тээврийн үйлчилгээний хүртээмжийг нэмэгдүүлэх зорилгоор
|
Баянзүрх дүүргийн 14, 42 дугаар хороодын иргэдийн зорчих эрэлт хэрэгцээг хангах, нийтийн тээврийн үйлчилгээний хүртээмжийг нэмэгдүүлэх зорилгоор »»
|
|
Ж.Питер Морроугийн нэрэмжит ХААН Банкны олимпиадыг 11 дэх жилдээ зарлалаа 11:07 Банк, санхүүгийн чиглэлээр суралцаж буй оюутнуудын онолын болон мэргэжлийн ур чадвар, бүтээлч сэтгэлгээг сорьдог Ж.Питер Морроугийн нэрэмжит олимпиадыг ХААН Банк 11 дэх жилдээ зохион байгуулах гэж байна.
|
Банк, санхүүгийн чиглэлээр суралцаж буй оюутнуудын онолын болон мэргэжлийн ур чадвар, бүтээлч сэтгэлгээг сорьдог Ж.Питер Морроугийн нэрэмжит олимпиадыг ХААН Банк 11 дэх жилдээ зохион байгуулах гэж байна. »»
|
|
Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамнаас зөвлөх үйлчилгээний тухай зарлал 11:02 Уг төслийн гол зорилго нь ногоочдын орлогыг нэмэгдүүлэх, газар тариалан эрхлэхэд нь дэмжлэг үзүүлэх юм.
|
Уг төслийн гол зорилго нь ногоочдын орлогыг нэмэгдүүлэх, газар тариалан эрхлэхэд нь дэмжлэг үзүүлэх юм. »»
|
|
Д.Амартүвшин: Либертари намын гурван хүн АН-аас УИХ-ын сонгуульд нэр дэвшинэ 10:46 Либертари намын дарга, комедиан Д.Амартүвшинтэй ярилцлаа.
|
Либертари намын дарга, комедиан Д.Амартүвшинтэй ярилцлаа. »»
|
|
Шуурхай бүлгүүд орон нутагт ажиллаж байна 10:41 УОК-ын даргын шийдвэрээр өвөлжилт, хаваржилт хүндэрсэнтэй холбогдуулан зүй бусаар хорогдсон мал, амьтны сэг зэмийг устгах арга хэмжээг зохион байгуулахад
|
УОК-ын даргын шийдвэрээр өвөлжилт, хаваржилт хүндэрсэнтэй холбогдуулан зүй бусаар хорогдсон мал, амьтны сэг зэмийг устгах арга хэмжээг зохион байгуулахад »»
|
|
Мөрийтэй тоглоомд мөнгө алдсан гэж хоёр иргэнийг хууль бусаар хорьж, биед нь халдсан этгээдүүдийг яллагдагчаар татав 10:32 Цагдаагийн байгууллагаас өнгөрөгч долоо хоногт эрэн сурвалжлалтын чиглэлээр оргодол дөрөв, гэмт хэрэгт сэрдэгдсэн этгээд тав, сураггүй алга болсон хүн 30,
|
Цагдаагийн байгууллагаас өнгөрөгч долоо хоногт эрэн сурвалжлалтын чиглэлээр оргодол дөрөв, гэмт хэрэгт сэрдэгдсэн этгээд тав, сураггүй алга болсон хүн 30, »»
|
|
Хаалга дээр нь цавуутай цаас наасны улмаас зураас үүсэж, хохирол учирсан гэх нэхэмжлэлийн шаардлага 10:18 СӨХ-ны төлбөрөө төлөхийг шаардсан нэхэмжлэл хаалга дээр нь наагаад хүний өмчид халдсан хэрэгт холбогджээ.
|
СӨХ-ны төлбөрөө төлөхийг шаардсан нэхэмжлэл хаалга дээр нь наагаад хүний өмчид халдсан хэрэгт холбогджээ. »»
|
|
Гашуун сухайт чиглэлийн замд автомашин шатаж, нэг хүн амиа алджээ 10:10 Өмнөговь аймаг, Цогтцэций сум Сийрст багийн Гашуун сухайт чиглэлийн авто замын зорчих хэсэгт ачааны автомашин
|
Өмнөговь аймаг, Цогтцэций сум Сийрст багийн Гашуун сухайт чиглэлийн авто замын зорчих хэсэгт ачааны автомашин »»
|
|
БНХАУ-д болсон үерийн улмаас дөрвөн хүн энджээ 10:06 БНХАУ-ын хамгийн их хүн амтай мужуудын нэг болох Гуандунд хүчтэй аадар бороо орсны улмаас үер болж, дөрвөн хүн амь үрэгджээ. Одоогийн байдлаар тус мужийн 110 мянга гаруй хүнийг яаралтай нүүлгэн шилжүүлээд байна.
|
БНХАУ-ын хамгийн их хүн амтай мужуудын нэг болох Гуандунд хүчтэй аадар бороо орсны улмаас үер болж, дөрвөн хүн амь үрэгджээ. Одоогийн байдлаар тус мужийн 110 мянга гаруй хүнийг яаралтай нүүлгэн шилжүүлээд байна. »»
|
|
|
Фүкүшима цахилгаан станцын далайд цутгаж буй усыг шинжилж эхэллээ 11:40 Олон улсын атомын энергийн агентлаг мягмар гарагаас эхлэн Фүкүшима цахилгаан станцын Номхон далайд гаргаж буй усны цацраг идэвхийн хэмжээг шинжилж эхэллээ.
|
Олон улсын атомын энергийн агентлаг мягмар гарагаас эхлэн Фүкүшима цахилгаан станцын Номхон далайд гаргаж буй усны цацраг идэвхийн хэмжээг шинжилж эхэллээ. »»
|
|
Сонгуулийг луйвардсан гэж Дональд Трампыг буруутгажээ 15:11 ВАШИНГТОН, 2024 оны дөрөвдүгээр сарын 23 /AP/. Дональд Трамп порно жүжигчин Сторми Дэниэлст дуугүй
|
ВАШИНГТОН, 2024 оны дөрөвдүгээр сарын 23 /AP/. Дональд Трамп порно жүжигчин Сторми Дэниэлст дуугүй »»
|
|
Тайваньд нэг хоногт 200 гаруй удаа газар хөдөлжээ 13:44
|
|
|
БНХАУ-д болсон үерийн улмаас дөрвөн хүн энджээ 10:06 БНХАУ-ын хамгийн их хүн амтай мужуудын нэг болох Гуандунд хүчтэй аадар бороо орсны улмаас үер болж, дөрвөн хүн амь үрэгджээ. Одоогийн байдлаар тус мужийн 110 мянга гаруй хүнийг яаралтай нүүлгэн шилжүүлээд байна.
|
БНХАУ-ын хамгийн их хүн амтай мужуудын нэг болох Гуандунд хүчтэй аадар бороо орсны улмаас үер болж, дөрвөн хүн амь үрэгджээ. Одоогийн байдлаар тус мужийн 110 мянга гаруй хүнийг яаралтай нүүлгэн шилжүүлээд байна. »»
|
|
“Tesla”-ийн борлуулалт буурч, цахилгаан автомашинаа 2,000 ам.доллароор хямдруулав 18:01 “Magnificent 7” гэгддэг хамгийн том технологийн долоон компаниас “Microsoft”, “Meta platforms”, “Alphabet”, болон “Tesla”
|
“Magnificent 7” гэгддэг хамгийн том технологийн долоон компаниас “Microsoft”, “Meta platforms”, “Alphabet”, болон “Tesla” »»
|
|
Франц “хязгааргүй” эрчим хүч үйлдвэрлэх чадамжтай цөмийн реактор бүтээж эхэлжээ 17:30 Парис хотын Елисей ордонд 2006 онд болсон нартай ижил хязгааргүй эрчим хүч гаргаж авах цөмийн реакторын төсөл
|
Парис хотын Елисей ордонд 2006 онд болсон нартай ижил хязгааргүй эрчим хүч гаргаж авах цөмийн реакторын төсөл »»
|
|
АНУ-ын онцгой байдлын алба гал руу аврагчдаа явуулах биш, дрон нисгэн унтрааж байна 12:26 Аль ч улсад онцгой байдлын алба хаагчдыг хамгийн эрсдэлтэй ажил эрхэлдэгт тооцдог. Хаана ямар гамшиг, аюулт үзэгдэл
|
Аль ч улсад онцгой байдлын алба хаагчдыг хамгийн эрсдэлтэй ажил эрхэлдэгт тооцдог. Хаана ямар гамшиг, аюулт үзэгдэл »»
|
|
Газын зурваст амиа алдсан хүний тоо 34049 болжээ 11:55 Палестины яаралтай тусламжийнхан хамгийн сүүлд Хан-Юнис дэх эмнэлгийн цогцолборт болсон
|
Палестины яаралтай тусламжийнхан хамгийн сүүлд Хан-Юнис дэх эмнэлгийн цогцолборт болсон »»
|
|
Казахстанд үерийн улмаас 634 цооногийн олборлолтыг түр зогсоожээ 14:07 Казахстаны хоёр бүс нутагт газрын тос олборлодог компаниуд үерийн гамшгийн улмаас 634 цооногийн ажиллагааг түр зогсоожээ. Тус улсын Эрчим хүчний яам мэдээлснээр,
|
Казахстаны хоёр бүс нутагт газрын тос олборлодог компаниуд үерийн гамшгийн улмаас 634 цооногийн ажиллагааг түр зогсоожээ. Тус улсын Эрчим хүчний яам мэдээлснээр, »»
|
|
Японд газар хөдлөлтийн улмаас 9 хүн гэмтжээ 13:52 Япон Улсын баруун өмнөд хэсэгт хүчтэй газар хөдлөлт болж, есөн хүн хөнгөн гэмтэн, усны хоолойн шугам сүлжээ эвдэрч, хөрсний гулгалт үүссэн байна.
|
Япон Улсын баруун өмнөд хэсэгт хүчтэй газар хөдлөлт болж, есөн хүн хөнгөн гэмтэн, усны хоолойн шугам сүлжээ эвдэрч, хөрсний гулгалт үүссэн байна. »»
|
|
Казахстан улсад гэр бүлийн хүчирхийллийн улмаас жилд 80 гаруй эмэгтэй амиа алддаг 10:46 Эхнэрээ найман цагийн турш зэрлэг балмадаар зодож хөнөөсөн Казахстан улсын Эдийн засгийн сайд асан Куандык Бишимбаевыг
|
Эхнэрээ найман цагийн турш зэрлэг балмадаар зодож хөнөөсөн Казахстан улсын Эдийн засгийн сайд асан Куандык Бишимбаевыг »»
|
|
“Их-7” сайдууд Ойрхи Дорнодын асуудлаар хуралдаж байна 08:27 “Их-7” бүлгийн гадаад хэргийн сайд нар Иранаас Израиль руу хийсэн томоохон дайралтад ямар хариу өгөх талаар хэлэлцэж байна. Японы Гадаад хэргийн сайд Камикава Йоко "Их 7"-ын хурлын үеэр Иран,
|
“Их-7” бүлгийн гадаад хэргийн сайд нар Иранаас Израиль руу хийсэн томоохон дайралтад ямар хариу өгөх талаар хэлэлцэж байна. Японы Гадаад хэргийн сайд Камикава Йоко "Их 7"-ын хурлын үеэр Иран, »»
|
|
Филиппинд цахимаар мөрийтэй тоглосон Хятад иргэн баривчлагджээ 16:16 Филиппинд суугаа Хятадын ЭСЯ хилийн чанадад Хятадын иргэн мөрийтэй тоглосон асуудлаар Филиппиний хууль сахиулах байгууллагатай холбоотой ажиллаж, Филиппиний үйл ажиллагааг дэмжинэ гэдгээ мэдэгдэв.
|
Филиппинд суугаа Хятадын ЭСЯ хилийн чанадад Хятадын иргэн мөрийтэй тоглосон асуудлаар Филиппиний хууль сахиулах байгууллагатай холбоотой ажиллаж, Филиппиний үйл ажиллагааг дэмжинэ гэдгээ мэдэгдэв. »»
|
|
Д.Трамп Польшийн Ерөнхийлөгчтэй Нью-Йоркт уулзжээ 13:39 Бүгд найрамдах намаас /БНН/ АНУ-ын ерөнхийлөгчийн сонгуульд нэр дэвших нь тодорхой болоод байгаа Дональд Трамп Польшийн Ерөнхийлөгч Анжэ Дудатай лхагва гарагт Нью-Йорк хотод уулзжээ.
|
Бүгд найрамдах намаас /БНН/ АНУ-ын ерөнхийлөгчийн сонгуульд нэр дэвших нь тодорхой болоод байгаа Дональд Трамп Польшийн Ерөнхийлөгч Анжэ Дудатай лхагва гарагт Нью-Йорк хотод уулзжээ. »»
|
|
8 сартай хүү найруулдаг сүү ууж байгаад нас баржээ 13:10 Өмнөд Солонгост 8 сартай хүү найруулдаг сүү ууж байгаад нас барсан хэрэг гарчээ.
|
Өмнөд Солонгост 8 сартай хүү найруулдаг сүү ууж байгаад нас барсан хэрэг гарчээ. »»
|
|
Индонезид галт уул дэлбэрсний улмаас цүнами үүсэж болзошгүй байна 11:48 Индонез улсын Руанг галт уул хэд хэдэн удаа хүчтэй дэлбэрсний улмаас чулуулаг нь нурж, цүнами үүсгэж болзошгүй байгааг албаныхан мэдээлэв.
|
Индонез улсын Руанг галт уул хэд хэдэн удаа хүчтэй дэлбэрсний улмаас чулуулаг нь нурж, цүнами үүсгэж болзошгүй байгааг албаныхан мэдээлэв. »»
|
|
Үерт автсан бүс нутгийн иргэдийн өмч хөрөнгийг хулгайгаас хамгаалахыг Путин албан тушаалтнуудад даалгав 10:32 Лхагва гарагт үерийн гамшигт нэрвэгдсэн Сибирь, Уралын бүс нутгийн удирдлагуудтай уулзахдаа ОХУ-ын ерөнхийлөгч Владимир Путин иргэдийн өмч хөрөнгийг хулгайгаас хамгаалах даалгавар өгчээ.
|
Лхагва гарагт үерийн гамшигт нэрвэгдсэн Сибирь, Уралын бүс нутгийн удирдлагуудтай уулзахдаа ОХУ-ын ерөнхийлөгч Владимир Путин иргэдийн өмч хөрөнгийг хулгайгаас хамгаалах даалгавар өгчээ. »»
|
|
Дайн эхэлснээс хойш амиа алдсан орос цэргүүдийн тоо 50 мянга давжээ 08:40 Орос-Украины дайн эхэлснээс хойш ОХУ-ын 50 мянган цэрэг амь үрэгдсэн хэмээн ВВС агентлаг зарлалаа.
|
Орос-Украины дайн эхэлснээс хойш ОХУ-ын 50 мянган цэрэг амь үрэгдсэн хэмээн ВВС агентлаг зарлалаа. »»
|
|
АНЭУ-д сүүлийн 75 жилд болоогүй их үер буужээ 19:36 ДУБАЙ, 2024 оны дөрөвдүгээр сарын 17 /TASS/. Арабын Нэгдсэн Эмирт Улсад /АНЭУ/ сүүлийн 75 жилд бүртгэгдээгүй
|
ДУБАЙ, 2024 оны дөрөвдүгээр сарын 17 /TASS/. Арабын Нэгдсэн Эмирт Улсад /АНЭУ/ сүүлийн 75 жилд бүртгэгдээгүй »»
|
|
Иран өөрийгөө хамгаалах, хариу барих эрхтэй гэжээ 10:18 Дөрөвдүгээр сарын 15-нд БНХАУ-ын Гадаад Харилцааны сайд Ван И Ираны ГХЯ-ны сайд Хуссейн Амир Абдоллахиан нар утсаар ярьсан билээ.
|
Дөрөвдүгээр сарын 15-нд БНХАУ-ын Гадаад Харилцааны сайд Ван И Ираны ГХЯ-ны сайд Хуссейн Амир Абдоллахиан нар утсаар ярьсан билээ. »»
|
|
|
Ахмадуудад туслах робот хүүг зохион бүтээжээ 14:45 Германий “Navel Robotics” гэх гарааны компани өндөр настнуудын асрамжийн газарт ашиглах зориулалттай робот үйлдвэрлэж эхэлжээ.
|
Германий “Navel Robotics” гэх гарааны компани өндөр настнуудын асрамжийн газарт ашиглах зориулалттай робот үйлдвэрлэж эхэлжээ. »»
|
|
Газар тариалан, гурилын үйлдвэрлэл жилд 3-4% ашигтай. Харин уул уурхайн үйлдвэрлэл 40-50% ашигтай 20:57
|
|
|
Дубай хотод “нисдэг хүмүүс”-ийн анхны уралдаан зохион байгуулагджээ 14:35 Арабын Нэгдсэн Эмират Улсын Дубай хотод өчигдөр анх удаагаа “нисдэг хүмүүс”-ийн уралдаан зохион байгуулагджээ.
|
Арабын Нэгдсэн Эмират Улсын Дубай хотод өчигдөр анх удаагаа “нисдэг хүмүүс”-ийн уралдаан зохион байгуулагджээ. »»
|
|
ОХУ-ын Алс Дорнодын Сахалин мужид их хэмжээний цас орсон байна 11:28 ОХУ-ын Алс Дорнодын Сахалин мужид энэ сарын 24-ний өдрөөс эхлэн их хэмжээний цасан шуурга гурван өдөр үргэлжилж, урд өмнө нь болж байгаагүй байгалийн аюулт үзэгдэл тохиолоо.
|
ОХУ-ын Алс Дорнодын Сахалин мужид энэ сарын 24-ний өдрөөс эхлэн их хэмжээний цасан шуурга гурван өдөр үргэлжилж, урд өмнө нь болж байгаагүй байгалийн аюулт үзэгдэл тохиолоо. »»
|
|
Хятад-Монголын олон улсын худалдааны хот 17:13
|
|
|
“Алтан холбоо” 1 – Хилийн Эрээн боомт 17:02 “Алтан холбоо” нэвтрүүлгийн эхний дугаараар та бидний сайн мэдэх Эрээн – Замын-Үүд боомтыг танилцууллаа.
|
“Алтан холбоо” нэвтрүүлгийн эхний дугаараар та бидний сайн мэдэх Эрээн – Замын-Үүд боомтыг танилцууллаа. »»
|
|
Орос үндэстний цорын ганц шян 16:30 “Шинэ зууны Хятадын зураглал·Хөлөнбуйр дахь аялал”
|
“Шинэ зууны Хятадын зураглал·Хөлөнбуйр дахь аялал” »»
|
|
Шинэ Барга зүүн хошууны Соёлын ордон 18:24 Шинэ зууны Хятадын зураглал·Хөлөнбуйр дахь аялал”
|
Шинэ зууны Хятадын зураглал·Хөлөнбуйр дахь аялал” »»
|
|
Мияа: Мөрөөдөл эхэлсэн газар 17:41 Гадаад хүмүүс Хятадад
|
|
|
Гацууртын Л.Чинбат гарал үүслийн бичиггүй 300 тооны адууг нь нутагтаа оруулахыг эсэргүүцсэн малчдыг машинаараа дайрав 11:38 Гацуурт компанийн ерөнхий захирал Л.Чинбат адууг нь албадан гаргах гэсэн Сэлэнгэ аймгийн Цагааннуур сумын малчдыг
|
Гацуурт компанийн ерөнхий захирал Л.Чинбат адууг нь албадан гаргах гэсэн Сэлэнгэ аймгийн Цагааннуур сумын малчдыг »»
|
|
Нүдний хагалгаанд яаралтай орох шаардлагатай 5 хүүхэдтэй Д.Алтанчимэгт тусалцгаая 17:58 Нүдний хагалгаанд яаралтай орох шаардлагатай 5 хүүхэдтэй Д.Алтанчимэгт тусалцгаая Утас: 8071-6660 /шууд/ Хаан банк #5417007768
|
Нүдний хагалгаанд яаралтай орох шаардлагатай 5 хүүхэдтэй Д.Алтанчимэгт тусалцгаая Утас: 8071-6660 /шууд/ Хаан банк #5417007768 »»
|
|
“Tesla” компанийн салбарыг Монголд байгуулахыг хүсэв 10:08 Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ өчигдөр АНУ-ын “Tesla”, “SpaceX” компанийн гүйцэтгэх захирал, “Twitter” компанийн
|
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ өчигдөр АНУ-ын “Tesla”, “SpaceX” компанийн гүйцэтгэх захирал, “Twitter” компанийн »»
|
|
С.Ганбаатар: Надад гуравхан сар ерөнхийлөгч, ерөнхий сайдынхаа суудлыг өгчих. Би яаж энэ улсыг босгох вэ? гэдгийг харуулъя 10:51 УИХ-ын гишүүн С.Ганбаатар сэтгүүлчдийн асуултанд хариуллаа.
|
УИХ-ын гишүүн С.Ганбаатар сэтгүүлчдийн асуултанд хариуллаа. »»
|
|
Жолооч нар зогсоол дээр маргалдаж, санаатайгаар нэгнийхээ автомашиныг мөргөжээ 09:05 Нийслэлийн Баянгол дүүргийн 9 дүгээр хороонд байрлах орон сууцны гадна, хүүхдийн талбайн зогсоол дээр "Хүмүүс нэгнээ
|
Нийслэлийн Баянгол дүүргийн 9 дүгээр хороонд байрлах орон сууцны гадна, хүүхдийн талбайн зогсоол дээр "Хүмүүс нэгнээ »»
|
|
Л.Аззаяа: Бэлэг гээд өгсөн цагаан торонд мөнгө байгааг мэдээгүй. Харанхуй, хүйтэн байсан учраас гэртээ очоод задалсан 17:44 Хөгжлийн Банкны гэх хэргийн гэм буруугийн шүүх хуралдаан Улаанбаатар чуулгын байранд долоо дахь өдрөө үргэлжилж байна.
|
Хөгжлийн Банкны гэх хэргийн гэм буруугийн шүүх хуралдаан Улаанбаатар чуулгын байранд долоо дахь өдрөө үргэлжилж байна. »»
|
|
Д.Сумъяабазар: С.Амарсайхантай ЗГ-ын хуралдааны үеэр муудсандаа уучлал гуйсан 10:55 Д.Сумъяабазар: С.Амарсайхантай ЗГ-ын хуралдааны үеэр муудсандаа уучлал гуйсан.
|
Д.Сумъяабазар: С.Амарсайхантай ЗГ-ын хуралдааны үеэр муудсандаа уучлал гуйсан. »»
|
|
Ч.Хүрэлбаатар: Х.Баттулга арьс, ширний экспортыг зогсоосон нь маш буруу бодлого байсан 18:20
|
|
|
Монголбанкны Эрдэнэсийн сангаас түүх, соёлын үнэт зүйлс алдагдаагүй 09:58 УИХ-ын чуулганы өнөөдрийн /2023.03.31/ хуралдаан эхэллээ. Хуралдаанаар Монголбанкнаас 2022 оны арванхоёрдугаар
|
УИХ-ын чуулганы өнөөдрийн /2023.03.31/ хуралдаан эхэллээ. Хуралдаанаар Монголбанкнаас 2022 оны арванхоёрдугаар »»
|
|
Барилгын хөгжлийн төвийн хамт олон цусаа хандивлалаа 18:40 Барилгын хөгжлийн төвийн хамт олон өнөөдөр цус хандивлах ээлжит өдөрлөгөө зохион байгууллаа. Тус байгууллага нь цус сэлбэлт судлалын үндэсний төвтэй хамтран уг өдөрлөгийг 2018 оноос хойш жилд хоёр удаа зохион байгуулдаг юм байна.
|
Барилгын хөгжлийн төвийн хамт олон өнөөдөр цус хандивлах ээлжит өдөрлөгөө зохион байгууллаа. Тус байгууллага нь цус сэлбэлт судлалын үндэсний төвтэй хамтран уг өдөрлөгийг 2018 оноос хойш жилд хоёр удаа зохион байгуулдаг юм байна. »»
|
|
У.Равдан: Миний ээж хэзээ ч эх орноосоо урвах хүн биш! 16:56 Яруу найрагч Ц.Хуланг ТЕГ-аас саатуулж, улмаар нэг сар цагдан хорих шийдвэрийг шүүхээс гаргасан.
|
Яруу найрагч Ц.Хуланг ТЕГ-аас саатуулж, улмаар нэг сар цагдан хорих шийдвэрийг шүүхээс гаргасан. »»
|
|
|
|