BOLOD.MN - Мэдээллийн нэгдсэн сан
Хэмнэлтээ хэвлэлээс эхэлдэг ардчилсан парламент
2023-03-30

Хэрэв хууль тогтоогчид маань анзаардаг бол аль ч оронд очсон иргэд нь өглөөг өдөр тутмын сонингүйгээр эхлүүлнэ гэж төсөөлдөггүй. 

Хэмнэлтээ хэвлэлээс эхэлдэг ардчилсан парламент

 

Ажил, амралт, аялал,  нийтийн унаа, ил задгай гудамж талбай гээд ер хаана ч явсан сонин сугавчлаагүй хүнтэй таарахгүй дээ. Тиймдээ л өглөөний цай, өдөр тутмын хэвлэлийг салгаж ойлгох боломжгүй болтлоо бэхэжсэн сонин унших энэ соёл анзаарагдахгүй байхын ч аргагүй юм.
 
Хөгжил, соёлоороо илүүрхсэн улс орнууд ингэж л чөлөөт хэвлэлээ нийгмийн дархлаа, өв тээгч талаас нь хардаг. Үндсэндээ энгийн иргэдээс гадна төр засаг нь бодлогоор өв соёл, үүх түүхээ хадгалж хамгаалж яваа чөлөөт хэвлэлээ дэмждэг нь энэ цаг үед улам ч эрчээ авч байгаа нь сошиал хэрэглээ нэмэгдэхийн хэрээр үнэ цэн, ач холбогдлыг нь улам ойлгож буй хэлбэр биз.
 
Угаас сонин үүсч хөгжихийн хамт хүн төрөлхтөнд үг хэлэх эрх, чөлөөтэй хэвлэн нийтлэх эрхийн үзэл санаа бий болсон гэдэг юм билээ. Гэтэл манай улсад энэ бүхэн яг эсрэгээрээ “хөгжиж” байна. Үндсэн хуулиндаа “Хүмүүнлэг,  иргэний ардчилсан нийгмийг цогцлоон хөгжүүлнэ” хэмээн тунхагласан хэрнээ ардчиллын үзэл санааг түгээн дэлгэрүүлэгч чөлөөт хэвлэлээ ялгаварлан гадуурхаж, нухчин дарж байна. Бүр тодорхой хэлбэл, төр засаг нь ард иргэдээ сонин уншихыг хуулиар хориглож, хэмнэлтээ хэвлэлээс эхэлдэг ардчилсан парламенттай байгаа нь харамсаад баршгүй. Улс орон “уруудлаа” хэмнэцгээе гэдэг хуурамч “баг”-ны цаана иргэдийнхээ соён гэгээрэх, мэдээлэл авах эрх чөлөөг хааж боож хавчин гадуурхсан хуулийг батлаад бүтэн жил тойрч байна. Үүний уршгаар өнөөдөр төрийн албан хаагчид уншиж мэдэе гэвч хуулин дор дальдчилж сууна. 
Төрийн бүх шатны байгууллага, нийтийн албанд санхүүгийн сахилга батыг мөрдүүлж, ил тод байдлыг хангах, үр ашгийг нэмэгдүүлэх, үрэлгэн байдлыг хязгаарлах, хяналт тавихтай холбогдсон харилцааг зохицуулна гэсэн нүсэр зорилготой Төрийн хэмнэлтийн хуулийг 2022 оны дөрөвдүгээр сарын 29-ны өдөр парламент батлан хэрэгжүүлж байгаа.
Ингэхдээ төрийн агентлаг, холбогдох байгууллагууд орлогч, дэд даргатай байхыг хориглож, бандгар машинуудыг хурааж байна гэж сүр бадруулсан ч үнэн хэрэгтээ үр дүн гарсан уу гэдэг нь ихээхэн эргэлзээтэй. Энэ мэт төрийн хэмнэлт хэмээх гоё пиартай хуулиас ганцхан заалт хэрэгжиж байгаа нь чөлөөт хэвлэлийг чөдөрлөсөн зохицуулалт юм. Төрийн хэмнэлтийн хуулиар санхүүжүүлэхийг хориглосон бусад гэдэгт гар утасны зардал, эхнэр, эсвэл нөхрийн төрсөн нутагт амрах тохиолдолд түүний очих, ирэх замын зардал, хэвлэл захиалгын төлбөрийг хориглоно гэсэн 3-4 ширхэг тусгай заалт бий. Өөрөөр хэлбэл, Монгол Улсын бүтэн зуун жилийн хөгжлийг бичилцэж буй сэтгүүл зүйн салбарын хамгийн гайхамшигтай ололт болсон чөлөөт хэвлэл, монголчууд бидний оюун санааны амьдралд гарсан асар том боломж, давуу тал гэдгийг харуулсан өдөр тутмын сонинг гар утасны зардал, амралт сувилал хэмээх аар саархан зүйлтэй жишиж үзэж буй гүйцэтгэх засаглал, ардчилсан парламент байна гэдэгт итгэмгүй. Тэгсэн хэр нь яам, агентлагийн төсвийг жинхэнэ үрэн таран хийдэг төрөлжсөн хэвлэл захиалга хамаарахгүй гэдэг заалтаа хавчуулчихсан. Үнэндээ асар бүдүүлэг гэхээс өөрөөр зүйрлэх үг олдохгүй байна. Ардчиллын амин сүнс болсон чөлөөт хэвлэлийг ялгаварлан гадуурхаж, хааж хавчсан нь хожим ямар хортойг хууль тогтоогчид маань гадарлана гэж найдах. Ганц хоёрхоныг нь сануулахад бид олон улсын өмнө ардчиллын индексээрээ гурван байр ухарч Фижи, Мароккотой зуузай холбож яваа. Иргэний нийгмийн байгууллага, шууд ардчиллын механизм, иргэний оролцоо, төлөөллийг харгалзан үздэг эл индекс Монголын ардчилалд бодитой аюул учирч буйн нотолгоо. Хоёрдугаарт, олон түмнийг сэрээж, сэхээрүүлж, сэтгэлд нь хурсан айдас хүйдсээс салгаж, ардчиллын үзэл санааг түгээн дэлгэрүүлэгч чөлөөт хэвлэлийг хязгаарласнаараа архиваа устгаж буйтай агаар нэг.
Дэлхий нийтээрээ худал хуурмаг, олныг төөрөгдүүлсэн мэдээлэлтэй дайн зарлаж буй энэ цаг үед баталгаатай эх сурвалж, олон ургальч үзлийн нотолгоо нь хариуцлагатай сэтгүүлзүйг дээдлэгч чөлөөт хэвлэл болж байна. Өөрөөр хэлбэл, өнөө цаг үед мэдээллийн нотариатын үүргийг сонин гүйцэтгэж байна гэдэг нь туйлын үнэн. Энэ мэтээр сав л хийвэл олон нийтийн хандлагыг өөрчилье гэдэг уриатай атлаа чөлөөт хэвлэлгүйгээр энэ бүхнээ хийнэ гэвэл түүн шиг худал зүйл үгүй.
Шударга ёсыг нийгэмд төлөвшүүлэх нь төрийн үндсэн үүрэг. Төр энэ үүргээ хуулийн хүчээр хэрэгжүүлэхдээ олон түмнийг гэгээрүүлж, нийгэмд шударга ёсыг хэвшүүлэхэд  хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүд чухал нөлөөтэй юм. Хэвлэлийн эрх чөлөө гэдэг нь хэвлэл мэдээллийн салбарынхны эрх чөлөөний асуудал биш, харин иргэдийн мэдэх эрхийг хангах гэдгийг ойлгосон цагт л чөлөөт хэвлэл нийгмийн зохион байгуулагч, үндэсний дархлааг бэхжүүлэгч байх хамгийн том медиа, мэдээллийн хөтөчийн үүргээ нэр төртэй гүйцэтгэнэ.
 
 
С.УЯНГА
Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин

 

 





Хэмнэлтээ хэвлэлээс эхэлдэг ардчилсан парламент
Шинэ мэдээ ▼

1
05-29
Режеп Тайип Эрдоган улиран сонгогдлоо

2
05-29
Вашингтоны метронд гал нээжээ

3
05-29
Улсын арслан Э.Оюунболдын эгч Э.Саруулзаяа: Допинг гэхэд л миний дүү рүү массаараа хоморголон дайрч, ялладаг болж

4
05-29
МАН-ын бүлэг маргааш УИХ-ын гишүүдийн тооны асуудлыг эцэслэнэ

5
05-29
"Монгол Улсын хөгжлийн 2024 оны төлөвлөгөө батлах тухай" тогтоолын төслийн эцсийн хэлэлцүүлгийг явуулав

6
05-29
Хөгжлийн банкны хэргийн шүүх хурал дуустал Ц.Хуланг ЦАГДАН ХОРИНО

7
05-29
“УБТЗ” ХНН: Хойт, урд хилийн боомтын хүчин чадлыг бүрэн ашиглаж, түүхэн дээд амжилт тогтоолоо

8
05-29
Э.Амарсанаа: Нүүрсний нэг ч хэрэг шүүхэд ирээгүй байна

9
05-29
Засгийн газрын 4 тусгай сан, дүүргүүдийн газар олголтын мэдээлэл ил боллоо

10
05-29
Австралийн иргэний 8 914 000 долларыг залилсан гэх П.Энхсайханыг прокурорууд хамгаалдаг гэв үү?

11
05-29
Азийн Пауэрлиптингийн 9 удаагийн аварга Ц.Баярхүү Дэлхийн аварга боллоо

12
05-29
Бага насны хүүхдийг хүчирхийлээд, хөнөөсөн этгээд хорих газраас суллагдаад удаагүй 21 настай этгээд байжээ

13
05-29
Завхан аймагт газар хөдлөлт боллоо

14
05-29
Б.Нямтайшир: Улстөрчид төрийн өмчид ойр байгаа учраас авлига, албан тушаалын хэрэг гарч байгаа юм

15
05-29
Ц.Хуланд холбогдох хэргийг Хөгжлийн Банкны шүүх хурал дууссаны дараа хянан хэлэлцэхээр болжээ

16
05-29
ШИЛЭН: Ковид19-ийн улмаас Турк улсад төлбөрийн чадваргүй болсон 198 иргэнд хүнсний багц олгох зэрэг зардалд 132 сая төгрөгийг олгожээ

17
05-29
Ц.Уянгад эх орноосоо урвасан гэх зүйлчлэлээр хэрэг үүсгэжээ

18
05-29
Найман настай охин нүхэн жорлонд унан амиа алджээ

19
05-29
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ өглөөний уулзалтаа соёл урлагийн салбарынхантай хийж байна

20
05-29
Эрдоган 20 жилийн засаглалаа дахин 5 жилээр сунгав

21
05-29
Сонгуулийн сургаар иргэддээ хайр зарласан гишүүд

22
05-29
Ихэнх нутгаар бороо, уулархаг нутгаар нойтон цас орж, сэрүүснэ

23
05-29
Хурган дарга нарын гэрээс их хэмжээний мөнгө олдсон хэргийн цувааг “Эрдэнэт үйлдвэр”-ийн ерөнхий инженер П.Түвшинжаргал үргэлжлүүлж байна

24
05-29
Төрөөс "төрсөн" тэрбумтан буюу засардаггүй Ш.Адьшаагийн зарим ноцтой баримтууд

25
05-29
"Автомашингүй өдөр" зургаадугаар сарын 3-ны Бямба гарагт болно

26
05-29
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ соёл урлагийн салбарынхантай уулзаж байна

27
05-29
"Сибирийн хүч": Хятад улс хийн хоолойн асуудлаар Москваг хүлээхээс өөр аргагүй байдалд оруулж байна

28
05-29
Киргизийн Гадаад хэргийн сайд Монголд айлчилна

29
05-29
GS-25 сүлжээ дэлгүүрийн худалдагчийн биед халдаж, хэл амаар доромжилсон эмэгтэйг шалгаж байна

30
05-29
Залуу заануудыг “базсан” Тэрүнофүжигийн 8 дахь түрүү

31
05-29
Трансгейт интернэшнл ХХК Замын-Үүдэд үйлдвэрийн туршилт хийх явцдаа газ алдсан асуудлыг цагдаагийн байгууллага шалгаж байна

32
05-29
Л.Оюун-Эрдэнэ: Цар тахал бидэнд БООМТ ЯМАР ЭМЗЭГ байгааг ойлгуулсан

33
05-29
“Хулгайгүй тогтолцоо бүрдүүлэх үү, хулгайтайгаа үлдэх үү” гэдгийг УИХ энэ долоо хоногт “сонгоно”

34
05-29
С.Батдөлийн хэргийг Баянголын шүүх хүлээж авчээ

35
05-29
Хийлдэг гулсуур салхинд хийсэж, тоглож байсан 12 хүүхэд гэмтэн эмнэлэгт хэвтсэн. Хоёр нь ухаангүй байна

36
05-29
Х.Баттулга Лу.Гантөмөрийг Ц.Элбэгдоржтой “хардав” уу?!

37
05-29
"Зээлээ төлчихлөө" гэж түмнийг тавлагчдыг дахин сонгохгүй

38
05-29
Б.Энхбаяр АНУ-д сурч чадалгүй хөөгдчихсөн үү? эсвэл анхнаасаа залилан хийсэн үү?

39
05-29
Сангуудыг сайд нараас салгана

40
05-29
Сан тойроод салам хэрэлдэж байх зуурт юу болж өнгөрсөн бэ?!

41
05-28
BOLOD ДОЛОО ХОНОГИЙН ТОЙМ: Боловсролын зээлийн сангийн төлөлт хийгдэн эхэлж, бусад сангуудын зээлийн мэдээлэл шилэн боллоо

42
05-28
Д.Кекүшюүзанбатбаярыг 15 хоног баривчилжээ

43
05-26
УБТЗ ачилтын дээд амжилтаа шинэчлэн тогтоолоо

44
05-26
“Нэг айлын газар чөлөөлөхийн тулд 15-25 удаа уулздаг. Зарим нь байр нэхнэ. Үүнээс болж ажил удааширдаг”

45
05-26
ХӨГЖЛИЙН БАНК: “Х тайлан гаргаж байсан Газ импорт компани 4.8 тэрбумын ЗЭЭЛ авснаас 2 тэрбумыг зориулалт бусаар ашиглажээ

46
05-26
Г.Сайханбаяр генералыг тойрог усалж, суудал горилж явахад цэрэгт явсан хөвгүүд амиа алдсаар байна

47
05-26
Зайсангийн хаусуудаас үл хөдлөх эд хөрөнгийн татвар авна, үнэлгээг шинэчилнэ

48
05-26
БНХАУ-д коронавирусний халдварын тоо ихсэж шинэ давалгаанаас сэрэмжлүүлэв

49
05-26
Зургаадугаар сард төвийн болон зүүн зүгийн нутгаар гэнэтийн аадар бороо орох магадлал өндөр байна

50
05-26
Гунигт шаргал ордон, “НҮГЭЛТ” ганган түшээд

51
05-26
“Journey to Universal Beijing Resort” урамшуулалт аян эхэллээ

52
05-26
“Neuralink” тархины чипээ хүн дээр турших зөвшөөрөл авчээ

53
05-26
Otoch.mn- Эмчийн зөвлөгөө подкаст Ep-14 /Улаанбурхан ба дархлаажуулалт/

54
05-26
Т.Доржханд: Хэлэлцээр ширээн дээр тэр бүр хийгддэггүй. Оросуудтай 100 татдаг бол Хятадуудтай хоол иднэ

55
05-26
Коронавирусийн халдвар нийслэл болон Өмнөговь, Дорноговь, Сүхбаатар зэрэг аймагт нэмэгдэж байна

56
05-26
Н.УЧРАЛ: Нээлттэй болсон есөн сангаас гадна таван сангийн мэдээллийг нээлттэй байршууллаа

57
05-26
Кино урлагийг дэмжих сангаас энэ онд 11 төсөл нэг тэрбум төгрөгийн санхүүжилт авчээ

58
05-26
Дубайд 4000 өрөөтэй сар хэлбэрийн зочид буудал барина

59
05-26
Кино урлагийг дэмжих сангаас нийт 8 компани, 3 иргэнд нийт 1,071,200,000₮ санхүүжилт олгоод байна

60
05-26
УИХ-ын Тамгын газар Үндэсний нийтийн номын сантай хамтран ажиллах санамж бичиг байгуулав

61
05-26
ИНЕГ гадаадын их дээд сургуульд 2005-2022 онд 367 хүнийг сургахдаа 28 тэрбум төгрөг зарцуулжээ

62
05-26
ИНЕГ-ын тэтгэлгээр гадаадад сурсан хүмүүсийн мэдээллийг ил болгоно

63
05-26
МҮБХ: Э.Оюунболдын барилдах эрхийг хэдэн жилээр хасахыг тэргүүлэгчдийн хурлаар шийднэ

64
05-26
З.Энхболдыг УИХ-ын дарга байхад эхнэр нь 119 сая төгрөг авч, АНУ-д сурчээ

65
05-26
МАН-ыг "хөмрүүлж" мэдэх Т.Бадамжунайн хэргүүдийг хав дарж байна

66
05-26
Н.УЧРАЛ: Нээлттэй болсон есөн сангаас гадна таван сангийн мэдээллийг нээлттэй байршууллаа

67
05-26
С.Бямбацогт: ИНЕГ-ын тэтгэлэгээр суралцаад төгсөөгүй 11 хүн байна

68
05-26
Зоригтой, шударга эмэгтэй гишүүн Монголд одоогоор нэг ч алга

69
05-26
Эрүүл мэндийн яамны ТНБД асан Ц.Эрдэмбилэгийн БЗС-гаас авсан 50 мянган ам.долларын зээлийг Л.Гантөмөр тушаал гарган, тэглэжээ

70
05-26
Яагаад Монголд ийм байгаа юм бэ?

71
05-26
Фото сурвалжилга: "Нуранги" гэрэл зургийн үзэсгэлэн

72
05-26
Улсын ажлыг уушийн газар тохирдог гэдгийг Ч.Хүрэлбаатар сайд батлав

73
05-26
ЦЕГ-ын экс дарга нарын хүүхдүүд ч БЗС-гийн зээлээр гадаадад суржээ

74
05-26
Д.Амарбаясгалан: Төрийн өмчит компанийн ТУЗ-д ямар хүмүүс ажиллахыг олон нийт сонгодог болно

75
05-26
Татвар хөнгөлүүлэх болохоор ГЭРЭЭНИЙ ЗААЛТ яриад, эрчим хүчээ шийдэлц гэхээр гэрээгээ үгүйсгээд байх уу?

76
05-26
УИХ-ын дарга асан Р.Гончигдоржийн охин Уянгахишигийн 6,584 ам.долларын зээлийг Л.Гантөмөр сайд байхдаа чөлөөлжээ

77
05-26
Нэр цэвэр улстөрч үлдсэн үү?

78
05-26
Ч.Хүрэлбаатар: Монгол, Хятадын хооронд сэв суулгах юм болж байна

79
05-26
Улсын өрийг $31 их наяд болгосон есөн шалтгааныг The Washington Post нэрлэв

80
05-26
Кино урлагийг дэмжих сан, Хилийн чанадад байгаа иргэдэд туслах сангийн мэдээллийг ил болгоно

81
05-26
Монголчуудын ихэнхи нь амьдралаа шал дэмий юманд үрдэг

82
05-26
ИНЕГ 28 сая долларын тэтгэлгийг 370 хүнд олгожээ

83
05-26
Э.Оюунболд допинг хэрэглэсэн нь тогтоогджээ

84
05-26
Суданд мөргөлдөөний улмаас нэг сая гаруй хүн дотооддоо дүрвэжээ

85
05-26
Ирэх пүрэв гарагт БҮХ НИЙТЭЭР амарна

86
05-26
Кирибаяма нэг давахад ОЗЭКИ болно

87
05-26
Үер, цэвдгийн хоорондох амьдрал

88
05-26
Удаан хугацааны уулзалтын байр чинь тайван биз, Хорих ангийн дарга нар аа?!

89
05-26
Лу.Гантөмөрийн Солонгос дахь уулзалт З.Энхболдын уурыг хүргэв үү?!

90
05-25
Гараашнаас автомашин гаргахдаа бусдыг дайрч амь насыг нь хохироожээ

91
05-25
Б.Идэр-Од ИНЕГ-аас 50,000$-ын тэтгэлгээр АНУ-д нисэхийн инженерээр суралцжээ

92
05-25
Жонни Депп, Эмбер Херд нарын шүүх хурлын тухай цуврал баримтат кино гарна

93
05-25
Ц.Нямдоржийн хүү ГХЯ-ны ТНБД Н.Анхбаярын БЗС-гийн 34 мянган ам.долларын зээлийг Л.Гантөмөрийн тушаалаар ТЭГЛЭЖЭЭ

94
05-25
УИХ-ын дарга асан Д.Дэмбэрэлийн охин БЗС-гийн зээлээр хоёр удаа гадаадад суралцжээ

95
05-25
Лу.Гантөмөр Л.Оюун-Эрдэнэд хуурай агсам тавьж, С.Баярцогт, Б.Хурц нар түүний эсрэг нэгджээ

96
05-25
Монголын 3х3 шигшээ баг ДАШТ-ыг зорилоо

97
05-25
Ирэх пүрэв гарагт БҮХ НИЙТЭЭР амарна

98
05-25
Д.Амарбаясгалан: УИХ-д сонгогдож байгаа хүмүүс өөрсдийгөө том дарга гэж боддог

99
05-25
Согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ тээврийн хэрэгсэл жолоодон явган зорчигчийг мөргөж, зугтсан этгээдийг эрэн сурвалжилж илрүүллээ

100
05-25
Миланы дизайны долоо хоног: Минимал, байгальд ээлтэй материал ноёрхож байна