олны танил эрхмүүдийн нэр холбогдсон хэргийн талаар тайлбар хийсэн юм. Уг мэдээллийг УМБГ-ын дэд дарга, цагдаагийн дэд хурандаа Д.Отгонжаргал, ЦЕГ-ын Хэвлэл мэдээллийн төвийн дарга, ахлах дэслэгч Б.Төгсжаргал, тус газрын хэвлэл мэдээллийн ажилтан, цагдаагийн ахмад Ё.Лхагвасүрэн нар хийсэн юм. Дэд хурандаа Д.Отгожаргал энэ оны эхний арваннэгдүгээр сарын байдлаар тус газарт ирсэн гомдол мэдээлэл болон шалгасан хэргүүдийн талаар товч мэдээлэл өгөв.

УМБГ ЭНЭ ОНД 20695 ХЭРЭГТ
МӨРДӨН БАЙЦААЛТ ЯВУУЛЖЭЭ

УМБГ энэ оны арван сарын байдлаар албаны хэмжээнд иргэд болон олон нийтийн зүгээс 28146 гомдол мэдээлэл хүлээн авчээ. Үүнээс 27178 буюу 96.5 хувийг нь шийдвэрлэн шалгаж байгаа аж. Түүнчлэн 16411 хүнд холбогдох 20695 хэрэгт мөрдөн байцаалтын ажиллагаа явуулсан байна. Эдгээрээс 6771 хэрэгт яллах дүгнэлт үйлдүүлэх саналтай, 5495 хэргийг хэрэгсэхгүй болгох, 1460-ыг бусад газарт нэгтгэн, нийт 12986 хүнд холбогдох 13726 хэргийг шийдвэрлэж ажиллажээ. Дээр дурдсан гэмт хэргүүдийн улмаас иргэн, байгууллага аж ахуйн нэгжид 126 тэрбум 955 сая төгрөгийн хохирол учирсныг мөрдөн байцаалтын шатанд 64.9 хувийг нь буюу 82 тэрбум 345.6 сая төгрөгийг нөхөн төлүүлж, иргэний нэхэмжлэлийг хангах зорилгоор 106 тэрбум 848.8 сая төгрөгийг битүүмжлэн хураасан байна. Түүнчлэн эзэн холбогдогч нь тогтоогдоогүй 1151 хэргийг нөхөн илрүүлсэн аж. Одоогоор албаны хэмжээнд 10500 гаруй хэрэг түдгэлзсэн байгаа бол эзэн холбогдогч нь тогтоогдоогүй буюу яллагдагчаар татвал зохих 10119 хэрэг байгаа юм байна. Нөгөөтэйгүүр сэжигтэн яллагдагч оргон зайлсан үндэслэлээр 212 хүнд холбогдох 197 хэрэг, шаардлагатай гэрч хохирогч байхгүй үндэслэлээр 168, бусад байдлаар 26 хэрэг мөрдөн байцаалтын шатанд түдгэлзээтэй байгаа аж.

БИТҮҮМЖИЛСЭН ОБЬЕКТЫГ
ХУДАЛДСАН БАЙЖЭЭ

Ингээд тэрбээр эрүүгийн хуульд заасан тодорхой гэмт хэргүүдийн талаар мэдээлэл өгсөн юм. Тодруулбал, БНСУ-ын Сөүл хотын шүүх тус улсын иргэн Ан жэ ман гэгч нь хууль бусаар олсон орлого болох онц их хэмжээний мөнгөөрөө манай улсын Чингэлтэй дүүргийн зургадугаар хороонд “Ричфилд” нэртэй зүргаан давхар зочид буудал бариулж, БНСУ- ын иргэн “Юу и сот” ХК-ийн захирал Ли жан гун нарт бэлэглэлийн гэрээгээр шилжүүлж, мөнгө угаасан байжээ. Үүнийг БНСУ-ын шүүх тогтоож, Ан жэ маны гэм буруутайг тогтоон, 3.6 жилийн хорих ял оноож 4.5 сая төгрөгийн хөрөнгө хураахаар шийдвэрлэсэн байна. Энэ талаар БНСУ-ын прокурорын газраас өнгөрсөн оны наймдугаар сард “Ричфилд” зочид буудлын үйл ажиллагааг зогсоож, худалдан борлуулах, хууль бусаар олсон орлогыг БНСУ-д шилжүүлэх тухай хүсэлтийг хоёр улс хоорондын эрх зүйн харилцан ойлголцох гэрээний дагуу манай улсын Ерөнхий прокурорын газарт ирүүлсэн байна. Ингээд энэ хүсэлтийн дагуу манай улсын Нийслэлийн шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх албанаас шийдвэр гүйцэтгэх ажиллагааг явуулжээ. Гэтэл энэ ажиллагааг явуулах явцад “Юу и сот” ХК-ийн захирал Ли жан гун нь уг обьектийг хууль бусаар олсон орлогоор бариулсан гэдгийг мэдсээр байж, Монгол Улсын хуулийн этгээдэд өнгөрсөн оны долдугаар сард худалдан борлуулсан болох нь мөрдөн байцаалтын явцад тогтоогдсон байна. Тиймээс түүний энэ үйлдэлд Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 166.1 буюу мөнгө угаах гэмт хэрэгт сэжигтнээр тооцон шалгаж эхэлжээ.

ГАДНЫН ОРНООС ҮНЭТ ЭДЛЭЛ ХУЛГАЙЛСАН
ХЭД ХЭДЭН ХЭРГИЙГ ШАЛГАЖ БАЙНА

Энэ оны хоёрдугаар сарын 27-нд БНХАУ- ын Шинжин хотод болсон Гоёл чимэглэлийн худалдааны танхимаас 12 сая юань буюу 2.3 тэрбум төгрөгийн үнэ бүхий сувдан эдлэлийг манай улсын иргэн Э.Мөнхбат нарын дөрвөн хүн хулгайлжээ. Улмаар улсын хилээр хууль бусаар нэвтрүүлэн, өөрсдийн орон байрандаа хадгалж байсныг цагдаагийн байгууллага илрүүлсэн байна. Тэднээс нийт 6480 грамм 3089 ширхэг сувд, 27 ширхэг байгалийн нийлэг эдлэлийн чулуу буюу амтист гэх байгалийн чулууг хураан авчээ. Эдгээр хүмүүсийг эрүүгийн хариуцлагад татан шалгаж эхэлсэн байна. Энэ хэрэгт Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145.4 буюу бусдын эд хөрөнгийг бүлэглэж, хулгайлсан, онц их хэмжээний хохирол учруулсан гэх үндэслэлээр мөрдөн байцаалтын ажиллагаа явуулж байна. Түүнчлэн энэ хэргийн мөрдөн байцаалтын шатанд иргэн М нь мөн өнгөрсөн оны зургадугаар сарын 12- нд Тайвань Улсын Тайпэй хотын үнэт эдлэлийн дэлгүүрээс шүрэн эдлэл хулгайлсан үйлдэл нь тогтоогдоод байгаа аж. Мөн манай улсын иргэн Д өнгөрсөн оны тав, зургадугаар сард Хонконг Улсад болсон олон улсын үзэсгэлэнгийн танхимаас мөн л 19 ширхэг хэлхээ 1396 грамм шүр хулгайлжээ. Үүнийгээ манай улсад оруулж ирэн, бусдад хохирол учруулсныг нь тогтоож, мөрдөн байцаалтын ажиллагаа явуулж байгаа аж.

ХАР ТАМХИНЫ ХОЛБООТОЙ 18 ХЭРГИЙГ
ПРОКУРОРЫН ХЯНАЛТАД ШИЛЖҮҮЛЖЭЭ

Манай улсын иргэд гаднын оронд гэмт хэрэгт холбогдох нь ихэссэнийг Д.Отгонжаргал дарга дурдаад мансууруулах, сэтгэцэд нөлөөлөх бэлдмэл бодистой холбоотой мэдээлэл өгсөн юм. Ийм төрлийн гэмт хэрэгт энэ оны байдлаар нийтдээ 30 хүнд мөрдөн байцаалтын ажиллагаа явуулсан байна. Үүнээс мөс гэж нэрлэгддэг биетийг ашигласан, синтетик бодис ашиглаж байсан 20 хүнд холбогдуулан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 192.1.2.3-т зааснаар мөрдөн байцаалт явуулж байгаа аж. Нийт 64 хүнд холбогдох 25 эрүүгийн хэрэгт мөрдөн байцаалтын ажиллагаа явуулж, 34 холбогдогчтой 18 хэрэгт яллах дүгнэлт үйлдүүлэхээр прокурорын хяналтад шилжүүлжээ. Ер нь сүүлийн гурван жилийн хугацаанд манай улсын 401 хүнд холбогдох 300 үйлдэлтэй 130 гэмт хэрэг бүртгэгджээ. Эдгээр гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх зорилгоор УМБГ-аас энэ оны наймдугаар сарын 5-25- ны өдрүүдэд “Устгал” нэгдсэн арга хэмжээг зохион байгуулсан байна. Энэ хүрээнд 4323 га газарт ургаж байгаа зэрлэг өвсийг механик аргаар устгаж, хууль бус эргэлтээс урьдчилан сэргийлж ажиллажээ. Манай оронд ургадаг зэрлэг олс нь НҮБ-аас баталсан конвенцид зааснаар дотроо хүний сэтгэцэд нөөлөлөх бодис агуулсан нь тогтоогдсон ургамал аж. Тиймээс манай улсын Эрүүгийн хуульд энэ ургамал ордог байна.

Дэд хурандаа Д.Отгонжаргал сэтгүүлчдийн асуултад ийнхүү хариуллаа.
“Монгол газар”-тай холбоотой хэргийг танайхаас шалгаж байгаа гэсэн. Энэ талаар тодорхой мэдээлэл өгөөч?
-Өнгөт металл, алт бусад зүйлийг хууль бусаар олборлох нь их болсон. Энэ гэмт хэрэгт байгалийн тэнцвэрт байдлыг алдагдуулах гэсэн зүйл ангиар эрүү үүсгэдэг. “Монгол газар” ХК-тай холбоотой, тэдгээрийн үйл ажиллагааг үргэлжлүүлдэг дөрвөн компанитай холбоотой хэрэг мөрдөн байцаах албанд шалгагдаж байна. Эдгээр компани нь хууль бусаар алт олборлосон хэрэгт төр захиргааны байгууллагын холбогдох албан тушаалтнуудыг сэжиглэн шалгаж байна. Үүнд “Тэнүүн орд” гэх хэд хэдэн компанийг хамруулан шалгаж байгаа. Энэ хэрэгт өнгөрсөн аравдугаар сарын 18-нд Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 214.2-т зааснаар 18 хүнд эрүүгийн хэрэг үүсгэн шалгаж байна. Энэ хэрэг тухайн сумын Засаг дарга, ИТХ-ын холбогдох албан тушаалтнууд аж ахуйн нэгжтэй гэрээ байгуулах болон бусад байдлаар мөнгө авсан байдал мөрдөн байцаалтын шатанд илэрч, шалгагдаж байна.

-УИХ-ын гишүүн Н.Номтойбаярт холбогдох хэргийн талаар сонирхмоор байна. Хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр зөрүүтэй мэдээлэл гараад байгаа шүү дээ?
-Н.Номтойбаяр гишүүн бусдын биед халдлаа гэсэн дуудлага цагдаагийн байгууллагад ирсний дагуу энэ хэрэгт эрүү үүсгэн шалгаад дууссан. Энэ хэрэгт хохирогчоор байцаагдаж байсан Г.Нямдоржийг танхайн гэмт хэрэг үйлдсэн байна гэж үзээд яллагдагчаар татан, прокурорын газарт яллах дүгнэлт үйлдүүлэхээр шилжүүсэн. Товчхондоо энэ хэрэгт хоёулаа олон нийтийн газар танхайрсан байна гэж үзээд яллах дүгнэлт үйлдүүлэх саналтай шилжүүлээд байна.

-Яллагдагчаар татсан гэхээр Н.Номтойбаяр гишүүний бүрэн эрхийн асуудлыг яаж шийдэж байгаа юм бэ?
-УИХ-ын гишүүний эрх зүйн байдлын тухай хуульд тодорхой заасан байгаа. Тухайн гишүүнийг баривчлах, захиргааны журмаар шийтгэл ногдуулах, гэрт нь үзлэг хийхээс бусад тохиолдолд эрүүгийн байцаан шийтгэх ажиллагаа ердийн журмаар явагдана гэсэн журамтай. Үүний дагуу л асуудлыг шийднэ. -Өнгөрөгч аравдугаар сард Налайх дүүрэгт гарсан хүн амины хэргийг шалгах ажил ямар шатандаа явна вэ? -Энэ хэргийн эзэн холбогдогч нь тогтоогдсон. Эд мөрийн баримтыг хураан аваад байна. Одоогоор мөрдөн байцаалтын ажиллагаа явагдаж байна. Энэ хэргийн улмаас хохирсон, холбогдсон хүмүүсийн хувийн байдлыг тогтоох, гэмт хэрэг гарахад нөлөөлсөн шалтгаан нөхцөлийг үргэлжлүүлэн шалгаж байна. -ГЕГ-ын ажилтны хүүхэд хар тамхи зөөсөн асуудал гарсан. Энэ талаар мэдээлэл өгөөч? -Бид ГЕГ-тай хамтраад албаны нууцлалтайгаар хар тамхи, мансууруулах бодисын хилээр орж гарах байдалд шалгалт хийсэн. Тэр үеэр “мөс” гэх хар тамхи авч явсан нь тогтоогдсон. Тэр хэргийг шалгах ажиллагаа үргэлжилж байна.

-Өнгөрсөн долоо хоногт “I loft” бааранд буун дуу гарсан гэсэн мэдээлэл гараад байгаа. Хэргийн эзэн нь анхан шатны шүүхээс ял сонсоод буй Ч.Хоролсүрэнгийн хүү байсан гэх мэдээлэл ч бий. Үнэн үү?
-Энэ талаарх мэдээлэл цагдаагийн бай гуул- лагад ирсэн. Тэр дагуу шалгахад буун дуу тухайн баарны гадаа гарсан байсан. Ч.Хоролсүрэнгийн хүү эсэх нь одоогоор батлагдаагүй байна.

-Хүн худалдаалах гэмт хэргийн гаралтын талаар ямар мэдээлэлэлтэй байна. Одоогоор хэч нээн хүн хохирогчоор тогтоогдоод байна вэ?
-Хүн худалдаалах талаар 16 хүнд холбогдуулан эрүү үүсгэн шалгасан. 15 холбогдогчтой 12 хэргийн мөрдөн байцаалтын ажиллагааг дуусган, прокурорт шилжүүлсэн байна. Энэ гэмт хэргийн улмаас одоогоор 35 эмэгтэй бие болон сэтгэл санааны байдлаар хохирсон. Энэ гэмт хэргийн сүүлийн зургаан жилийн гаралтад судалаа хийхэд 74 гэмт хэрэгт 178 хүн хохирч, 108 хүн холбогдсон дүн гарсан.

-ХААИС-ийн захирал асан Б.Бямбаад холбогдох хэргийг шалгах ажиллагаа дууссан уу?
-Энэ хүнтэй холбоотой мөнгө завшсан хэргийг бид шалгаж дуусаад яллах дүгнэлт үйлдүүлэх саналтайгаар нийслэлийн прокурорын газарт шилжүүлээд байна.