“Ардчиллын алтан хараацай” С.Зориг агсны төрсөн өдөр удахгүй тохионо. Түүнийг хөнөөсөн алуурчныг Монголын хууль, хяналтын байгууллага 15 жил хайгаад олоогүй л байна. С.Зоригийн туслахаар ажиллаж байсан Ц.Баярмаа даргынхаа талаар ийн ярилаа. Өдгөө тэрээр Үйлдвэр, хөдөө аж ахуйн яамны газрын даргаар ажилладаг юм байна.

-Таныг С.Зориг агсантай

багагүй хугацаанд хамтран ажиллаж байсан гэж сонссон юм байна?

-С.Зоригтой 1987 оноос хойш танил болжээ.

Манай багш байлаа. Коммунизм заана. Гэхдээ зөвхөн семинарын хичээл орно. Харин онолыг нь өөр багш ордог байсан юм. Өдөр бүр шахуу даалгавар өгнө өө. Их зарчимч багш байжээ, янз нь. Бүр Марк, Лениний онол судлаад тэр, тэр ботийг товчилж ирээрэй гэж даалгана шүү. Нэг талаасаа цаг үрсэн их ажил байжээ. Тэр үед Орос төдийгүй бүхий л социалист орнуудад хөдөлгөөн үүсчихсэн байлаа. Монголын сэхээтнүүдийн дунд ч гэсэн ардчилал, хүний эрх, эрх чөлөөг дэмжсэн бүлэглэл үүсч эхэлж байсан үе. Үүний нэгэн адил С.Зориг багш маань ч гэсэн ардчилал, эрх чөлөөний талаар бидэнд ярьж өгнө. Гэхдээ нууцаар ярина. Мэдээж оюутнууд нь багшийнхаа ярьсныг гадагш нь гаргана гэж байхгүй. Багшийн бидэнд хэлдэг байсан зүйлийн гол цөм нь Монголын хөгжлийн чиг хандлага буруу байна гэх шүүмжлэл. Яагаад буруу байгаа гэдгийг нь онолын болоод практикийн жишээгээр тайлбарлаж ярьж өгнө. Үүнийх нь ачаар манай ангийн оюутнууд ертөнцийг үзэх үзэл өөр болж төлөвшсөн болов уу. Ангийн маань оюутнууд дундаас цөөнгүй нь ардчил лын үйл явцад гар бие оролцсон байдаг шүү. Энэ нь С.Зориг багшийн ярьж хэлж байсан шүүмжлэлтэй шууд хамааралтай. Дээрээс нь бид С.Зоригийн шавь гэдгээрээ их бахархана. Ах дүүс, танил найз нөхдөдөө хэлнэ. Нөгөө хэд нь “Танай багшаар байгууллагадаа лекц уншуулмаар байна. Хэлээд өгөөч” гэж гуйна. Тэгэхээр нь багшдаа хэлээд дагуулаад очно шүү дээ. Багшийн лекцийг тэр үеийнхэн сонсох их дуртай байж билээ. Ярих сэдэв нь нөгөө ардчилал, хүний эрхийн тухай байлаа. Хожим сургуулиа төгсөөд 1990 оноос хойш багштайгаа ардчиллын төлөө хамтран зүтгэсэн.

-Тэр үеийнхээ тухай яриач?

-1990 он Монголын нийгэмд хамгийн хүнд үе байсан. Гэхдээ олон нийт ардчиллын талаар бага сага ойлгож байсан үе. Үүнийг улам лавшруулж ойлгуулах их ажил С.Зориг багшийн нуруун дээр байсан санагддаг юм. Нийслэл төдийгүй орон нутагт очиж ухуулга хийнэ. Багш хоёр хүн дагуулж яваад л ухуулгыг нь жинхэнэ утгаар нь ойлгуулчихсан байдаг. Тэгээд нөгөө сурсан хоёр нь дараа нь өөр ухуулагч дагуулаад сургана. Энэ жишгээр олон залуусыг ардчиллын төлөөх ухуулгад ажиллуулж чадсан байдаг юм. Би ч гэсэн багшийнхаа тусламжтайгаар ардчиллын төлөө зүтгэх болсон. Түүний шавь байснаас гадна туслах нь байлаа. Монголын парламентын бүлгэмийн даргаар ажиллаж байхад туслах байсан юм. Дараад нь Ардчилсан намын санхүүжилтийн хорооны дарга байхад нь ч гэсэн хамт ажиллаж байсан юм. Намаа яаж санхүүжүүлэх үү гэдэг маш хэцүү. Гэвч тэр хүнд үед энэ хэцүү ажлыг С.Зориг багш л авч явсан юм даа. Миний хувьд Ардчилсан намыг анх байгуулахад зохицуулах зөвлөлийн гишүүн болж, дүрэм журмыг боловсруулахад гар бие оролцож явсан хүн. Улсын дээд шүүхэд бүртгүүлэх ажилд хүртэл хүчин чармайж явснаа нуугаад яах вэ.

-С.Зориг агсан хүнийхээ хувьд ямархуу байв. Шавиас нь эхлээд туслах нь явсан та сайн хэлэх байх?

-Дуу цөөтэй. Барагтай бол дуугарахгүй. Хүний яриа маш сайн сонсоно. Сонсч, сонсч байгаад эцсийн дүгнэлтийг жинтэйхэн шиг хэлчихнэ. Ардчилсан холбоо өлсгөлөн зарлаад явж байхад гишүүн бүр саналаа хэлнэ. Мэдээж олны дунд саналын зөрүү гарна. Тэр бүгдийг сонсч байгаад гаргалгаа, шийдвэрийг нь онож хэлдэг байсныг олон хүн мэдэх байх. С.Зориг дарга хүний яриаг тэмдэглэхдээ их сонин бичдэг байж билээ. Бөөрөнхий зураад ярьсан санааг тэмдэглээд хооронд нь холболт үүсгэнэ. Дараа нь түүнийгээ схемлэж зурна. Үүнээсээ шийдвэрээ гаргадаг хүн байж билээ. Хоёрдугаарт, найз нөхөдтэйгээ харилцахдаа ажилд хандаж байгаагаас арай өөр. Нээлттэй ярилцана. Инээд хөөртэй, онигоо, хөгжилтэй явдал ярих дуртай. Чөлөөтэй байдлаар харилцдаг. С.Зориг ахын харилцаж байсан найз нөхдийг харахад олонхи нь уран бүтээлч хүмүүс байжээ. Зураач, барималч, сэтгүүлч, зохиолч гээд л. Дээрээс нь түүнийг тодорхойлох өөр нэг зүйл нь тэр судалгаагүйгээр юу ч хийхгүй. Өөрөө Стратеги судалгааны хүрээлэнг байгуулчихаад судалгаагаа удирддаг байсан юм. Ардчилсан холбооныхоо үйл ажиллагаанд хүртэл судалгаагаа ашиглаж асуудал шийддэг байсан юм билээ. Миний мэдэхэд Японы эзэн хааны шалгаруулдаг 10 шилдэг залуугийн нэг нь болж байсан юм. Тухайн үедээ дэлхийн олон оронтой харилцаж төр, засгийнх нь бүтэц зохион байгуулалтыг судалдаг байсан нь С.Зориг юм.

-Улстөрчдөөс хэнтэй ойр ажилладаг байв?

-Улс төр талаасаа ойрхон хүн Ц.Батчулуун. Улсын бага хурлын гишүүн болоод Хууль зүйн сайд байсан тэр хүнтэй их нөхөрлөнө. Бас “Монел” телевиз болоод Чөлөөт хөдөлмөрийн намыг байгуулалцсан Ч.Дөл гуайтай их ойрхон. Ер нь анзаараад байхад өөрөөс ахмад хүний үгийг их сонсоно. Өөрөө бол 20 гаруйхан настай залуу. Гэсэн атлаа өөрөөс хэд дахин ах хүнтэй ярилцаад хэзээний танил болчихно. Зураач Санчир, сэтгүүлч Мийгаа ах гээд хэд, хэдэн хүнтэй улс төрийн хүрээгээр биш анд нөхрийн ёсоор ойр харилцдаг байсан. Мэдээж лидер гэдэг утгаараа бүх намын хүмүүстэй уулзаж ярилцана. Монголын ард түмний маргахгүй зүйл бол ардчиллын анхны суурийг С.Зориг, Э.Бат-Үүл, Ц.Элбэгдорж нар тавьсан тухай юм. Тэр дундаа С.Зориг сайн удирдагч байж Монголын ардчилсан нийгэмд шилжүүлж чадсан хүн шүү дээ.

-Туслахаар нь ажиллаж байсан хүний хувьд асуухад улс төрийн болоод хувийн шалтгаанаар санал зөрөлддөг хүн байсан уу?

-С.Зориг дарга уур уцаараа хүнд ердөө гаргадаггүй. Хүн рүү үсчиж уурлахгүй. Миний ажигласнаар өөрөө спортлог болоод ч тэрүү бухимдал, стрессээ тэр зарчмаар гаргадаг байсан юм шиг байна лээ. Яагаад ингэж хэлэв гэхээр хоёр удаа гараа зангидаад ажлын өрөөнийхөө ханыг маш хүчтэй цохиж байсныг санадаг юм. Багтарсан, уурласан үеэ спортоор тайлдаг нь тэр. Түүнээс биш хүнтэй хэрэлдээд явж байхыг харж байгаагүй. Маш их тамхи татна. Өрөө нь цэнхэр манан л байна.

-Та энэ хэргийг улс төрийн шалтгаантай гэж боддог уу?

-Олны танил тэр дундаа лидер хүнийг ахуйн хүрээгээр хөнөөсөн гэж бодохгүй байна. Өстэй нэгэн л хөнөөсөн болов уу. Мөнгө өгөөд алуулсан байлаа гэхэд хүнийг тэгж тарчлааж олон удаа сийчихгүй байлгүй дээ. Миний хувьд өс хонзонтой нэг нь хөнөөжээ гэж харддаг. Энэ нь магадгүй улс төрийн нөхцөл шалтгаантай байж болох юм. Хэрэг яагаад илрэхгүй байна гэхээр алуурчид ул мөрөө хангалттай балласан байхгүй юу. Үнэрийг нь арилгасан, цогцос дээгүүр нь гишгэсэн. Уг нь монгол хүн тийм зүйлээс цэрвэдэг баймаар юм. Гэтэл дээгүүр нь гишгэлээд хэргийн ул мөрийг нь баллаж таарсан болж байгаа юм. Хоёрдугаарт, цагдаа нь яагаад удаж ирэв. Энгийн хүмүүс яасан хурдан ирэв гээд л асуудал зөндөө бий. Уг нь илэрчихвэл сайхан л байна. Монголын ард түмэн баярлана шүү дээ. Эцэст нь хэлэхэд, Монголын цагдаа муу ажилласан гэхгүй. Нөхцөл байдал нь хүнд байна. Гадаад, дотоод хүчин зүйл байгаа учраас илрүүлэхгүй байна гэж бодож байна.

Зууны мэдээ

Ц.Баярмаа: С.Зориг уурлахаараа гараа зангидаад хана цохидог байж билээ
Tweet
Bolod.mn

Сэтгэгдэл (0)

Уншигчдын оруулсан сэтгэгдлийн талаар манай сайт хариуцлага хvлээхгvй болохыг анхаарна уу.
Үгийн санд шүүлтүүр хийсэн болно

Мэдээ
Гадаад мэдээ
Видео

”Солонго ярилцлага”｜Г.Баатар: Тэнгэрлэг сайхан аав минь
17:34

“Бүс ба Зам - Гэрэлт аялал” үргэлжилсээр
17:18

“Бүс ба Зам - Гэрэлт аялал” Монгол улс дахь төслийн 2025 оны үйл ажиллагаанд хамрагдахаар Монгол Улсын нүдний болор цайх өвчтэй 121 хүн 06 дугаар сарын 20-ны өдөр Эрээн боомтоор Хятад улсад иржээ.

Авлига авсан ХХЕГ-ын Нууцын албаны ажилтнуудын 2 жил нийтийн албанд томилогдох эрхийг хасаж, ₮6 саяар торголоо
15:18

Хил хамгаалах ерөнхий газар (ХХЕГ)-ын Нууц, мэдээллийн аюулгүй байдлын албаны Бүртгэлийн нэгдсэн системийн

»»

Долдугаар сард ЦАГ АГААР ямар байх вэ?
13:17

Цаг уурын байгууллагаас долдугаар сард нутгийн өмнөд хэсэг болон говийн аймгуудын нутгаар бороо хур ихтэй байх төлөвтэй байгааг мэдээлжээ.

»»

BTS хамтлаг 2026 онд шинэ цомог, дэлхийн аялан тоглолтоор эргэн ирнэ
12:49

Мягмар гарагийн /2025.07.01/ орой Өмнөд Солонгосын алдарт BTS хамтлаг ирэх жил эргэн эрэлтээ хийнэ гэж Weverse

»»

Путин, Макрон нар гурван жилийн дараа дахин утсаар ярилаа
12:47

ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин, Францын Ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон нар долдугаар сарын 1-ний өдөр утсаар

»»

“Дээлтэй Монгол” наадам энэ сарын 8-нд болно
10:33

Нийслэлийн Засаг даргын тамгын газар, нийслэлийн Аялал жуулчлалын газар, Соёл, Спорт, Аялал жуулчлал,

»»

Дэлгүүрийн худалдагчийг зодсон эрэгтэйг 48 цаг саатуулжээ
09:06

Цагдаагийн байгууллагад энэ оны 06 дугаар сарын 27-ны өдрийн 22:40 цагт Дундговь аймгийн Сайнцагаан сумын 7-р багийн

»»

Нагоя башёд Монголын 20 бөх барилдана
08:45

Японы сумо бөхийн холбооноос ирэх сарын 13-нд эхлэх Нагоя башёгийн банцүкэг өчигдөр зарлаж манай улсаас 20 бөх дөрвөн зиндаанд зодоглох юм.

»»

Ой хээрийн хоёр түймрийг бүрэн унтраалаа
17:04

Өнөөдөр хоёр гал түймрийг бүрэн унтраасан талаар ОБЕГ-аас мэдээллээ.

»»

Өвөр Монголын цөлийг зассан туршлага
15:40

Энэ жил “Гурван умард” төсөл хэрэгжиж эхэлсний 47 жилийн ой тохиож байна. Хагас зуун жил үргэлжилсэн уйгагүй хөдөлмөрөөр Өвөр Монгол орон эх орныхоо хойд хилд нуршгүй ногоон хэрэм босгож, улс орны экологийн аюулгүй байдлыг үр ашигтайгаар баталгаажуулсан юм.

Харилцаа хамтын ажиллагаагаа гүнзгийрүүлж, Хятад Монголын найрамдлын түүхийг өгүүлнэ
15:39

6-р сарын 10-нд Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийн Хүбэй муж, ӨМӨЗО дахь хамтарсан сурвалжилгын арга хэмжээний нээлтийн үеэр Бүх Хятадын Сэтгүүлчдийн Нийгэмлэг болон Монголын СНЭ-ыэ дарга нар захидал илгээж, хамтарсан сурвалжилга амжилттай эхэлсэнд баяр хүргэжээ.

Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийнхний хамтарсан сурвалжилга эхэллээ
15:38

Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүдийн Хүбэй, ӨМӨЗО дахь "Боломжоо хуваалцан, хамтдаа хөгжье" хамтарсан сурвалжилгын үйл ажиллагаа ӨМӨЗО-ны Тунляо хотод 6-р сарын 10-ны үдээс хойш эхэллээ. Энэхүү арга хэмжээг БХСН, БНХАУ-аас Монгол Улсад суугаа ЭСЯ, Монголын СНЭ хамтран гүйцэтгэж, ӨМӨЗО-ны Ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллин алба, Хүбэй мужийн Ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллийн алба хамтран зохион байгуулж буй юм.

Шэнь Миньжуань:Хятад, Монголын хүмүүнлэгийн солилцооны агуулгыг баяжуулж, найрамдлыг бэхжүүлнэ
15:37

БНХАУ-аас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Шэнь Миньжуань Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийн хамтарсан сурвалжилгын арга хэмжээнд захидал илгээж, Бүх Хятадын сэтгүүлчдийн нийгэмлэг, БНХАУ-аас Монгол улсад суугаа Элчин Сайдын Яам, Монгол Улсын СНЭ, ӨМӨЗО-ны ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллийн алба, Хүбэй мужийн ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллийн албанаас хамтран зохион байгуулж буй Хятад, Монголын сэтгүүлчдийн Хүбэй, Өвөр Монгол дахь хамтарсан сурвалжилгын ажиллагаа эхэлсэнд баяр хүргэв.

Хятад улс сансар судлалын өдрөөрөө Хятад маягийн сансар судллын шинэ аяллаа эхлүүлэв
15:36

4-р сарын 24-ний өдөр бол Хятадын сансар судлалын арав дах өдөрлөг юм. Энэ өдөр мөн Хятад улсын анхны хиймэл дагуул "Дүнфанхүн-1"-ийг амжилттай хөөргөсний 55 жилийн ой юм. Энэ өдөр "Шэньжөү-20" нисэгчтэй сансрын хөлгийг хөөргөж, орчлон ертөнцийг судлах шинэ аяныг дахин эхлүүлсэн юм.

Өнөөдөр бид бүгдээрээ одон орон сонирхогчид болсон. 04-р сард бид сансрын нисгэгчиддээ хүндэтгэл үзүүлэх ёстой, уудам орчлонгийн нууцыг тайлж, сансрын нисгэгчдийн бичсэн хятад маягийн романтикийг мэдрэх ёстой.

Супер хиймэл оюун бүтээх лаборатори байгуулжээ
14:53

НЬЮ-ЙОРК, 2025 оны долоодугаар сарын 1 /Bloomberg/. Өгөгдсөн даалгаврыг хүний түвшинд эсвэл бүр илүү сайн

»»

Баяр наадмын нээлтийн тасалбар 07 сарын 02 буюу маргааш 07 цагаас худалдаанд гарна
14:31

Баяр наадмын нээлтийн тасалбар 07 сарын 02 буюу маргааш 07 цагаас худалдаанд гарна

»»

Ерөнхий Сайд Г.Занданшатар: Засгийн газар үнэнч, ил тод, хариуцлагатай байх зарчмыг тууштай баримтлана. Хөрөнгө оруулагчдад ээлтэй бодлого хэрэгжүүлж, тэдний эрх ашгийг хамгаалж ажилллана
13:57

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Г.Занданшатар гадаад улсаас Монгол Улсад суугаа дипломат төлөөлөгчийн газар болон олон

»»

Ганцмод-Гашуунсухайт боомтын хил дамнасан төмөр замын шав тавилаа
12:55

Хятад, Монголын уламжлалт анагаах ухааны эмчийн ур чадварыг дээшлүүлэх сургалт болов
12:37

Эрч хүчтэй залуу насаа хайрлая
12:00

Найруулагч:	С.УРЬХАН
Эх сурвалж:	СОЛОНГО

Уламжлалт заслаар бяцхан охины ”Нойрмог”нүдийг сэргээлээ
11:50

Зохиогч:	Ц.Урантунгалаг,Б.Сурнаа
Найруулагч:	Б.СУРНАА
Эх сурвалж:	solongonews.mn

2025 онд ахмад настанд амралт, сувиллын үйлчилгээ үзүүлэх байгууллагын жагсаалт гарлаа
09:57

Ахмад настны тухай хуулийн 8 дугаар зүйлийн 8.1.2-т заасан эрхийн бичгийн хөнгөлөлттэй үнээр ахмад настанд амралт,

»»

Дональд Трампын дэвшүүлсэн хуулийн төслийг Маск дахин шүүмжлэв
09:25

Зургадугаар сарын 28-ны өдөр Америкийн бизнес эрхлэгч Элон Маск АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трампын дэвшүүлсэн "том мөртөө

»»

Аутизмын хүрээний эмгэгийн оношилгоог эрт илрүүлж, эмчлэх боломж нээгдлээ
15:34

”Монгол Улсад эмчлэгдэх боломжгүй өвчлөлийг бууруулах” бодлогын хүрээнд СЭМҮТ-ийн нарийн мэргэжлийн хүүхдийн

»»

Баруун Европ даяар хэт халж байна
15:25

БЕРЛИН, 2025 оны зургаадугаар сарын 30 /DW/. Өнгөрсөн амралтын өдрүүдэд Баруун Европын орнуудад агаарын хэм

»»

Blue Origin жуулчдыг сансарт аялуулжээ
12:44

НЬЮ-ЙОРК, 2025 оны зургаадугаар сарын 30 /TASS/. Америкийн “Blue Origin” компани сансрын дэд тойрог замд

»»

Хөх хот Улаанбаатар чиглэлд шууд нислэг үйлдэнэ
10:25

Хөх хот Улаанбаатар чиглэлд шууд нислэг үйлдэнэ

»»

Улаанбурханы товлолт дархлаажуулалтад бүрэн хамрагдаагүй хүүхдүүдийн гэрт нь очиж вакцин хийнэ
09:49

Улаанбурханы нөхцөл байдалтай холбоотойгоор дархлаажуулалтыг эрчимжүүлэхээр болоод байна.

»»

"Багийн бага сургууль"-д хувийн хэвшлийнхэн хөрөнгө оруулна
09:24

Боловсролын яам, НҮБ-ын Хүүхдийн Сангийн хамтын ажиллагааны хүрээнд хэрэгжүүлэх “Багийн бага сургууль” санаачилга албан ёсоор эхэллээ.

»»

"Түймрээр эхээсээ өнчирсөн хоёр янзагыг хариуцлагатай айлд хүлээлгэн өгнө"
09:16

Сэлэнгэ аймгийн Алтанбулаг сумын ойн түймэрт өртөж, эхээсээ өнчирсөн 2 янзагыг өөрсдийн нутагт нь амьдардаг

»»

С.Молор-Эрдэнэ Монголчуудтай “таарсан” анхны философич гэж үү?
08:58

Олон нийтийн анхаарлын төвд байдаг хүмүүсийн нэг бол философич С.Молор-Эрдэнэ . Тэрээр “Монголчууд анх удаа л

»»

“GEM Mall”-д эхнэрээ хутгалж хөнөөсөн хэрэг гарлаа
08:07

Өнөөдөр Баянгол дүүргийн 6 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт байрлах “GEM Mall” худалдааны төвд эмэгтэй хүнийг

»»

Дорнодын түймрийг унтрааж, Хөвсгөл, Сэлэнгэ, Булган аймагт гарсан 7 түймрийг цурамд оруулжээ
19:16

Дорнод аймгийн Баян-Уул сумын Өвөр эрээн багийн “Тарам” гэдэг газар өчигдөр буюу энэ сарын 26-нд гарсан ой,

»»

Ерөнхий Сайд Г.Занданшатар Хүнс, Хөдөө Аж Ахуй, Хөнгөн Үйлдвэрийн салбарын цаг үеийн ажлын талаар УИХ-д мэдээлэл хийлээ
19:14

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Г.Занданшатар хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн салбарын цаг үеийн

»»

Японд ажлаас үүдэлтэй сэтгэцийн өвчлөл дээд хэмжээнд хүрчээ
18:24

ТОКИО, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /NHK/. Японд ажилтай холбоотой сэтгэцийн эрүүл мэндийн асуудлаар

»»

Төр нийгмийн нэрт зүтгэлтэн Жамсрангийн Самбуугийн алдар гавьяаг мөнхжүүллээ
17:31

АРД ОЛОНДОО МОНГОЛ ТӨРИЙН МЭРГЭН ӨВӨӨ ХЭМЭЭН АЛДАРШСАН ТӨР, НИЙГМИЙН НЭРТ ЗҮТГЭЛТЭН

»»

Хятад-Төв Азийн олон улсын соёл аялал жуулчлалын анхны галт тэрэг Ши-Аниас аялж эхэллээ
16:23

Энэ онд Казахстаны "Хятадын аялал жуулчлалын жил" тохиож байна. Хятад, Казахстаны соёлын солилцоог дэмжиж, Хятад, Төв Азийн орнуудын дэд бүтцийн холболтыг гүнзгийрүүлэх зорилгоор өчигдөр Хятадын Ши-Ань хотоос Казахстаны Алматы хот чиглэлийн Хятад-Төв Азийн олон улсын соёл аялал жуулчлалын тусгай галт тэрэгний анхны галт тэрэг Ши Ань өртөөнөөс хөдөллөө. Тусгай галт тэрэг Шааньши, Ганьсу, Шиньжян зэрэг муж, өөртөө засах орныг дайран өнгөрч, Хоргос боомтоос хил гарч, 05-р сарын 31-нд Алматы хотод ирэх төлөвтэй байна.