байгаа. Тиймээс энэ өдрийг угтсан төлөвлөгөөт ажлууд их хийгдэж байгаа аж. Иймд Сүхбаатар дүүргийн Эрүүл мэндийн нэгдлийн энэ өдрийг ямар амжилтаар угтаж, ямар ажил зохион байгуулж буй талаар нь сурвалжиллаа. Энэ өдөр улсын хэмжээнд сувилахуйн үйлчилгээний чанарыг сайжруулах зорилгоор Өвөрхангай аймагт улсын хэмжээний зөвлөгөөн болж байгаа учраас энэ зөвлөгөөнд Сувилахуйн албаны дарга, есдүгээр хорооны өрийн сувилагчийг төлөөлөл болгон туршлага судлуулахаар явуулжээ.

Мөн энэ жилийг "Эх хүүхдийн эрүүл мэндийг дэмжих" жил болгон зарласан, Энэ хүрээнд "Эх хүүхдийн сувилахуйн тусламж үйлчилгээний чанар, аюулгүй байдлыг сайжруулъя" сэдэвт аянд нийслэлийн Эрүүл мэндийн газрын харьяа 29 байгууллага оролцсоноос Сүхбаатар дүүргийн Эрүүл мэндийн нэгдэл тэргүүн байр эзэлсэн байна.

Улмаар "Эх хүүхдийн сувилахуйн тусламж үйлчилгээнд тулгамдсан асуудал" онол практикийн бага хуралд Сэргээн засах эмчилгээний тасгийн сувилагч нарын илтгэл гуравдугаар байр, эмч С.Баярхүүгийн илтгэл нэгдүгээр байр эзэлжээ.

Харин сувилахуйн албаны хувьд Сэргээн засах тасгийн сувилагч нарын илтгэл, бас албаны ажил Нийслэлийн эрүүл мэндийн газарт нэгдүгээр байранд шалгарсан байна. Энэ мэтээр тус эрүүл мэндийн нэгдэлд амжилтын буухиа нэлээдгүй үргэлжилжээ. Дээр нь тус эмнэлэг засвар хийсэн нь иргэд үйлчлүүлэхэд ая тухтай нөхцлийг бүрдүүлж улам өнгө нэмсэн харагдана. Мөн түүнчлэн зурагт, сургалтын материал байрлуулсан учраас үйлчлүүлэгчид тэндээс нэлээдгүй мэдээлэл авдаг бололтой.

Сувилгааны ажил сайн байж өвчтөний эдгэрэлтэд нөлөө үзүүлдэг. Энэ үеэр Сүхбаатар дүүргийн Эрүүл мэндийн нэгдлийн эмчилгээ
эрхэлсэн орлогч дарга С.Жаргалсайханаас цөөн зүйлийг тодрууллаа.

-Олон улсын сувилагчдын өдрийг танай дүүргийн эмнэлэг хэрхэн угтаж байна вэ?
-Бид энэ өдрөөр баяр гэхээс илүү эмнэлгийн тусламж үйлчилгээний чанарыг сайжруулах чиглэлээр олон ажил төлөвлөж хийдэг. Тухайлбал, өрхийн болон нарийн мэргэжлийн эмч нарын хоорондын ажлын уялдаа холбоог сайжруулах зорилгоор ажил мэргэжлийн уралдаан зарласан. Үүнийг онолын болон гардан ажилбарууд гэсэн хоёр хэсгээр зохион байгуулахад нийт дүнгээр өрхийн эмнэлгийн сувилахуйн баг түрүүлсэн. Ер нь эмнэлгийн тусламж үйлчилгээний 50 хувь нь эмчилгээ оношлогоо, 50 хувь нь сувилахуйн тусламж үүгээрээ шалгарсан.

-Энэ өдөр сувилагчдаа хэрхэн яаж урамшуулдаг вэ?
-Бид сувилагчдынхаа ажлыг сар бүр үнэлж улиралд нэг удаа үр дүнгийн урамшуулал гэж өгдөг. Энэ бол бодит мөнгөн урамшил. Дээр нь хүн урмаар тэтгэгддэг учраас хамт олны хурал дээр сайн ажиллаж байгаа ажилчдаа магтаж сайшааж урамшуулж бусдад нь сурталчилдаг. Мөн сувилагчдаа гадагшаа явуулж туршлага судлуулдаг. Сүүлийн жилүүдэд гадаад харилцаагаа өргөжүүлж, 2013 онд хоёр сувилагч Солонгос улсын Улсын хотын эмнэлэгт долоон хоног туршлага судлаад ирсэн. Энэхүү туршлагынхаа үр дүнгээр эмнэлгийн болон Сувилгааг энгийн зүйлээс эхэлж ойлгох хэрэгтэй. Жишээ нь, нярай хүүхэд гэхэд хүүхдийнхээ хүйг хэрхэн арчлахав, хүүхдээ яаж усанд оруулахав, яаж хувцаслахав энэ бүхэнд манай сувилагч нарын зөвлөгөө маш их байдаг. Бас хэвтрийн өвчтөнийг гэрээр хэрхэн холголт цооролтоос сэргийлэхэв гэдэг дээр сувилахуйн стандарт байдаг. Тэгэхээр энэ бүхэнд эмч сувилагчгүйгээр үр дүнд хүрэхгүй. Тийм учраас энэ нь эмч, сувилагч хоёрын хамтын ажиллагаа юм.

Хеликобактер иксэхээр яваандаа хавдар үүсгэх аюултай Дурангийн тэргүүлэх зэргийн сувилагч Д.Энхтүвшинтэй уулзлаа.
-Та эрүүл мэндийн салбарт хэдэн жил ажиллаж байна вэ?
-1980 онд АУДусургууль төгсөөд хүүхдийн хоёрдугаар эмнэлэгт сэхээн амьдруулах хүлээн авах тасгаас ажлын гараагаа эхэлж байлаа. Тэр үеэс одоог хүртэл 34 дэх жилдээ ажиллаж байна. Сэхээн хүлээн авах тасаг гээд сүүлийн 20 гаруй жил дурангийн сувилагч хийж байна. Ер нь амбулаторийн сувилагч нар бие биенээ орлож ажиллах зүйл бишгүй гардаг. Өөрөөр хэлбэл, бүх кабинетуудаар тойрч ажилладаг юм. Энэ жилийн хувьд манай сувилахуйн алба Олон улсын сувилагч нарын баярыг угтаж нэлээд ажил амжилт гаргасан. Тухайлбал, Сэргээн засах эмчилгээний тасгийн сувилагч Н.Гангаа Олон улсын сувилагчдын нийгэмлэгийн "Цагаан зүрх" тэмдэг, мөн хэд хэдэн лаборант сувилагч нар дүүргийн болон Нийслэлийн хүүхэд залуучуудын газрын шагналаар шагнагдсан.

-Танай дүүргийг хамгийн сүүлийн үеийн дурантай гэж сонссон?
-Манай дүүрэгт 1990 оноос эхлэн дуран ажиллаж байгаа. Манайх шиг тууштай 20 гаруй жил дуран ажиллуулсан дүүргийн эмнэлэг ховор. 2011 онд үйлдвэрлэгдсэн 2012 онд Монгол Улс худалдаж авсан хамгийн сүүлийн үеийн дурангаар дурандаж байгаа.

-Дурангийн оношлогооны хувьд хүмүүс ямар үед дурангийн оношлогоо хийлгэх ёстой вэ?
-Уг нь дэлхийн стандартад 40-өөс дээш насныхан урьдчилан сэргийлэх маягаар жилдээ нэг удаа оношлогоонд орж байх ёстой. Сүүлийн үед хеликобактер ихэсч байна. Энэ нь яваандаа хавдар үүсгэдэг. Тийм учраас оношлуулаад байвал шарх хавдраас урьдчилан сэргийлэх ач холбогдолтой. Глобалчлалын энэ үед дэлхийн хэмжээнд хоол хүнсний асуудал өөрчлөгдчихсөн болохоор монгол хүний ходоодонд тохирох, тохирохгүй хүнс их гарч байна. Тухайлбал, хэт халуун ногоо монголчуудад таардаггүй. Хэтэрхий их цагаан хоол идэхээр уургийн дутагдалд орох гээд дурангаар их зүйл оношлогддог юм.

-Зарим хүмүүс ходоод дурандуулахаар үрэвслүүлчихдэг гэсэн эсрэг ойлголттой байдаг.
-Тийм зүйл байхгүй. Ялангуяа хоолой дээр торох, их өвдөх, цусаар бөөлжих, хар өнгөтэй хүндрэх, гашуун оргилоо гэж ярьдаг. Энэ нь цөсний агшилт буруушаад дээшээ 12 нугалаа руу хаяж түлэгддэг. Үүнээс болж шарх үүсдэг. Тийм учраас энэ бүхнээс урьдчилан сэргийлээд дурандуулчих юм бол хаана нь юу байна гэдгийг мэдэх боломжтой. Хамгийн гол нь хүн сэтгэл зүйгээ сайн бэлтгэх хэрэгтэй. Зүгээр нэг амбулаторийн үзлэг, эхо рентгений үзлэг шиг ойлгож болохгүй. Бүтэн метр дуран залгидаг учраас сэтгэл зүйгээ сайн бэлтгэх ёстой. Гэхдээ манай дуран шинэ учраас мэдээ алдуулалт сайтай.

-Сувилагч байхын сайхан нь юу вэ?
-Би эхлээд хүүхдийн сувилагчаар ажилладаг байсан. Хүүхэд угаасаа маш гоё энергитэй шүү дээ. Сувилагч гэдэг хүнийг эдгээж амь насыг нь аврахад их үүрэг гүйцэтгэдэг буянтай ажил. Бид иргэдэд яаж эрүүл байх вэ, өвчнөөс яаж ангид байх вэ гэсэн сургалтуудыг их явуулдаг. Энэ мэтээр үнэтэй зөвлөгөөг харамгүй өгдөг. Манай тасгаар өдөрт 120 хүн үйлчлүүлдэг

Сэргээн засах тасгийн сувилагч Ц.Болортуяа:
-Бид Олон улсын сувилагчийн баярыг угтаж нэгдүгээр сараас эхлэн маш олон бүтээлч ажил хийлээ. Тухайлбал, Эх хүүхдийн эрүүл мэндийг дэмжих жилийн хүрээнд эмчилгээ үйлчилгээнд хамрагдаж байгаа хүүхдүүдээрээ илтгэл тавьсан. Энэ илтгэл маань нийслэлийн хэмжээнд нэгдүгээр байранд шалгарсан. Манай тасгаар өдөрт 100-120 хүйн үйлчлүүлдэг. Эмийн бус хорүй эмчилгээ учраас хүмүүс ихээр үйлчлүүлдэг.

Д.НЭРГҮЙ /НИЙСЛЭЛ ТАЙМС/