Mobile хувилбар
www.BOLOD.mn
Fact.mn | Miss.mn | Ord.mn | Choibalsan.mn |

Архив ангилал
ДЭЛГҮҮР ХУДАЛДААНЫ ТӨВ
» ДАА ХҮРЭЭ (90376)
» ДҮНЖИНГАРАВ ХТ (71872)
» Гранд плаза (68468)
» Боса (37461)
» БӨМБӨГӨР ХТ (68123)
» Замбала (51922)
» Метромолл (57431)
» Миний дэлгүүр (72216)
» Эвридэй (49085)
» Чансаа гутлын дэлгүүр (73710)
» Хар Хорин зах (55782)
» Хүчит Шонхор ХТ (65640)
» ТОСА ХТ (46835)
» Скай их дэлгүүр (42556)
» Сандэй плаза (60573)
» Нарантуул ОУХТ (69251)
» НАРАН ИХ ДЭЛГҮҮР (57305)
» НОМИН (62707)
» АЗ ХҮҮХДИЙН ИХ ДЭЛГҮҮР (49580)
» Оргил худалдааны төв (53245)
» Next Center (47590)
» E-mart (23155)
» БСБ (31689)
» БАРС ХТ (45863)
» UB MART (53978)
ДҮҮРЭГ ХОРОО
» Баянгол дүүргийн хүүхэд залуучуудын хөгжлийн газар (13037)
» БАГАНУУР (59437)
» ЧИНГЭЛТЭЙ (53013)
» ХАН УУЛ (61137)
» СҮХБААТАР (53657)
» НАЛАЙХ (55643)
» БАГАХАНГАЙ (46433)
» БАЯНГОЛ (61431)
» БАЯНЗҮРХ (71199)
» СОНГИНОХАЙРХАН (60044)
БАЙГУУЛЛАГА
» ГЛОБ ИНТЕРНЭШНЛ ТББ (45512)
» ГААЛЬ (67973)
» Барилгын хөгжлийн төв (1273)
» Засгийн газрын авто бааз ТӨҮГ (1467)
» ЗАМЫН ЦАГДАА (76570)
» ИНЕГ-МИАТ (84344)
» ММСУХ- Морин спорт (30891)
» Монголын Дарцын холбоо (45213)
» Монголын Залуучуудын Холбоо (77521)
» Монголын Үндэсний Бөхийн Холбоо (50593)
» МЭРГЭЖЛИЙН ХЯНАЛТ (75392)
» МСНЭ (43177)
» МОНГОЛЫН ЗОХИОЛЧДЫН ХОРОО (53685)
» МОНГОЛЫН ЦАХИЛГААН ХОЛБОО (53838)
» МОНГОЛЫН ХӨРӨНГИЙН БИРЖ (70332)
» МОНГОЛЫН САЙТЫН ХОЛБОО (64667)
» МОНГОЛЫН ОЮУТНЫ ХОЛБОО (54639)
» МОНГОЛ УЛСЫН ХҮҮХЭЛДЭЙН ТЕАТР (34276)
» МҮЭХ (51299)
» МҮХАҮТ (45884)
» МҮСХНХ (12637)
» МҮОНРТ (54086)
» Мэдээлэл технологи шуудан харилцаа холбооны газар (44215)
» ЭМНЕСТИ ИНТЕРНЭШНЛ ОУБ (29893)
» ШШГЕГ (49359)
» ШҮҮХ ПРОКУРОР (65910)
» Шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газар (69632)
» ЧИНГИС ХААНЫ ДЭЛХИЙН АКАДЕМИ (39518)
» Чөлөөт Бүс (48225)
» ЦЕГ (80866)
» Цахилгаан тээвэр (45976)
» ЦОГЦ ХАРИЛЦАА ТӨВ (51820)
» Цөмийн энергийн газар (47549)
» Хил хамгаалах ерөнхий газар (13158)
» Харилцаа Холбооны зохицуулах хороо (46693)
» ХХЕГ (43502)
» ХҮЧИРХИЙЛЛИЙН ЭСРЭГ ҮНДЭСНИЙ ТӨВ (48162)
» УБЦТС TЭЦ-4, 3 (65786)
» УМБГ (42769)
» Улсын мєрдєн байцаах газар (43310)
» УРЛАГ- УЛСЫН ДРАМЫН ЭРДМИЙН ТЕАТР (47257)
» УРЛАГ- УДБЭТ (44980)
» Ус сувгийн удирдах газар (13615)
» ТАГНУУЛ (77849)
» ТАТВАРЫН ЕРӨНХИЙ ГАЗАР (63015)
» ТӨМӨР ЗАМ (87326)
» Тээврийн төлөвлөлтийн хэлтэс (41743)
» Санхүүгийн зохицуулах хороо (13645)
» СОНГУУЛИЙН ЕРӨНХИЙ ХОРОО (51141)
» Сэргээн засалт, сургалт үйлдвэрлэлийн төв (26875)
» НИТХ (35714)
» Нийгмийн даатгал (47433)
» Нийслэлийн ЗДТГ (13963)
» Нийслэлийн газрын алба (16226)
» Нийслэлийн агаарын чанарын алба (42547)
» Нийслэлийн статистикийн газар (14137)
» НАББҮХ (40865)
» НҮБ (40538)
» Авлигатай Тэмцэх Газар (71612)
» Авто тээврийн газар (53948)
» ОБЕГ (57907)
» Оюуны өмчийн газар (10296)
» Үндэсний Дата Төв (39552)
» ҮТЕГ (40918)
» ҮНДЭСНИЙ НОМЫН САН (42775)
БАРИЛГА
» Гангар инвест (41474)
» ГАЗАР ХАШАА (69836)
» ГАНДИРС (29697)
» ГАНГАР ИНВЕСТ (47154)
» Барилгын материал (39916)
» БАЯСАХ ТРЕЙД (30798)
» БАРИЛГА-САЙН МЭДЭЭ (47143)
» БАРИЛГА-ҮНЭ ХАНШ (90474)
» БАРИЛГА (78209)
» ЖИГҮҮР ГРАНД (55766)
» ИХ ҮЙЛСИЙН ЭРЭЛД (29075)
» МУУ МЭДЭЭ (60179)
» ЭКО КОНСТРАКШН (52552)
» ШИНЭ БАЙР (68689)
» ЦАСТ ИМПЕКС (44184)
» УЛААНБААТАР ӨРГӨӨ (27874)
» Тахилт өндөр уул (40853)
» АЛТАЙ КОНСТРАКШН (53971)
» АВЗАГА ТРЕЙД (48170)
» Пума констракшн (42945)
БАРАА БҮТЭЭГДЭХҮҮН
» БҮТЭЭГДЭХҮҮН-АРХИ (68165)
» СЭЖИГТЭЙ БАРАА (65465)
БАНК САНХҮҮ
» ДААТГАЛ (41741)
» ГОЛОМТ (57555)
» ББСБ (42029)
» БАНК САНХҮҮ (70433)
» БАНК (46573)
» МУУ МЭДЭЭ (50067)
» МОНГОЛ ДААТГАЛ (40637)
» МОНГОЛ БАНК (73274)
» МОНГОЛ ШУУДАН (41407)
» ЭРЭЛ (41658)
» ЧИНГИС ХААН (40690)
» ХЗХ (45122)
» ХХБ (44509)
» ХАДГАЛАМЖ (47230)
» ХАС (45257)
» ХААН (56709)
» ХӨГЖЛИЙН БАНК (62819)
» УЛААНБААТАР БАНК (44695)
» ТРАНС (40464)
» ТӨРИЙН БАНК -ЗООС (58724)
» Тээвэр хөгжлийн банк (41849)
» САЙН МЭДЭЭ (44704)
» НАЙМАН ШАРГА (59804)
» АНОД (50907)
» ПРАЙМ ДААТГАЛ (26499)
» КАПИТРОН (40480)
» КАПИТАЛ (42973)
» ҮНДЭСНИЙ ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТ (39831)
» ҮНЭ ХАНШ (56104)
БААР РЕСТОРАН ЦАЙНЫ ГАЗАР
» Дреам (39961)
» БААР- ДОРГИО (50618)
» Бусад (42779)
» ЗОЧИД БУУДАЛ (54111)
» Жура ресторан (40194)
» МЕТРОПОЛИС (30126)
» ЧАПЛИН РЕСТОРАН (26676)
» Цайны газар- БЭЭЖИН НУГАС (28463)
» Цайны газар- ХААН БУУЗ (29234)
» СТЕЛЛА (35758)
» СТРИНГС КЛУБ (26770)
» СӨҮЛ РЕСТОРАН (39659)
» АМРИТА (28342)
» The Bull (35167)
» RIVER SOUND (36229)
» Loving hut (34579)
» HOLLYWOOD (35905)
» САУН МАССАЖ (48644)
» SS клуб (36951)
ЗӨВЛӨГӨӨ
» БИЗНЕС ТӨЛӨВЛӨГӨӨ (591177)
» ЗУРХАЙ (1161623)
» ЗАР (776519)
» ЗӨВЛӨГӨӨ (1347750)
» ИРГЭНИЙ ЭРХ (47493)
» МАРКЕТИНГ МЕНЕЖМЕНТ (53246)
» ХИЧЭЭЛ СУРГАЛТ (76553)
» ХУУЛЬ (738712)
» ХООЛНЫ ЖОР (236280)
» СЕКС ЗӨВЛӨГӨӨ (90085)
» СУРГАМЖ (41914)
» СОНЖОО (111586)
» Сэтгэл зүй (647108)
» РЕКЛАМ БАЙРЛУУЛАХ (28202)
» ПИ АР (60843)
» РЕКЛАМ (51910)
МЭДЭЭ МЭДЭЭЛЭЛ
» ЛАВЛАХ (42943)
» Дартс (37442)
» ГЭМТ ХЭРЭГ (214648)
» ГАДААД МЭДЭЭ (1394134)
» ВИДЕО МЭДЭЭ (930512)
» БИЗНЕС МЭДЭЭ (667108)
» Их хуралдай (59011)
» МЭДЭЭ МЭДЭЭЛЭЛ (384523)
» МЭДЭЭ АЙМААР (156111)
» МЭДЭЭ ҮНЭ ХАНШ (104164)
» ЦУНАМИ (36515)
» Цөмийн хаягдал (38400)
» ХҮНИЙ ХӨГЖИЛ САН (56933)
» ХҮНС (39810)
» ФАКС МЭДЭЭ (41552)
» ФОТО МЭДЭЭ (1059947)
» УРЛАГ (1199276)
» ТЕХНОЛОГИ (1009502)
» ТВ МЭДЭЭ (52400)
» ТАНИН МЭДЭХҮЙ (73081)
» ТОДРУУЛГА (58953)
» СЕКС (1160896)
» СЭРЭМЖЛҮҮЛЭГ (57939)
» СУДАЛГАА (636769)
» СОНИН ХАЧИН (295820)
» СПОРТ (1201788)
» СКАНДАЛ (52752)
» НИЙТЛЭЛ (195409)
» НОЦТОЙ МЭДЭЭ (401811)
» Өвөр Монголын мэдээ (42939)
» NEWS /Russia/ (43439)
» NEWS /English/ (41218)
» NEWS /China/ (50526)
ЯРИЛЦЛАГА
» БИЗНЕС (1040038)
» УЛС ТӨР (1046400)
» УРЛАГ (1041134)
» СПОРТ (1039842)
» НИЙГЭМ (1040699)
ЯАМ
» ГАДААД ХЭРГИЙН ЯАМ (50831)
» Барилга хот байгуулалтын яам (22124)
» БСШУЯ (71358)
» БАТЛАН ХАМГААЛАХ ЯАМ (53092)
» БОАЖЯ (43363)
» Зам, тээврийн хөгжлийн яам (36434)
» ЯАМ (38443)
» ЭМЯ (57384)
» ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ ЯАМ (37390)
» Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яам (1439)
» ХХААХҮЯ (39404)
» ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨН ҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМ (35072)
» Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яам (41605)
» Соёлын яам (1130)
» САНГИЙН ЯАМ (39784)
» ҮХЯ (26522)
» ХЗДХЯ (35428)
ЭРҮҮЛ МЭНД
» ЙОНСЕЙ эмнэлэг (44574)
» ГЯЛС ТӨВ (32940)
» ГАРЬД МАГНАЙ эмнэлэг (40187)
» МОНОС (43487)
» Мөнх-Үйлстэн (34285)
» ЯТТ 103 (38793)
» ЭМДЕГ (3863)
» ЭМИЙН САН (57899)
» ЭМНЭЛЭГ-АЧТАН (38869)
» ЭМНЭЛЭГ (69879)
» ЭМ БЭЛДМЭЛ (46989)
» ЭХ НЯЛХАС (45502)
» ЭРYYЛ МЭНД (120876)
» ЭРҮҮЛ МЭНД ЗӨВЛӨГӨӨ (148820)
» Шинжлэх ухаан (35647)
» Халдварт Өвчин Судлалын ҮТ (40598)
» ХАВДАР СУДЛАЛ (37725)
» УЛАМЖЛАЛТ АНАГААХ (33157)
» УЛААН ТУУЗ эмнэлэг (39172)
» СЭТГЭШГҮЙ эмнэлэг (36293)
» СОНГОДО эмнэлэг (45060)
» ЁН МЭЛМИЙ эмнэлэг (29861)
ШИНЭ НОМ
» ШИНЭ НОМ (850397)
» НОМ (43828)
Шинэ 8 ангилал
» Ярилцах цаг (4040)
» Энтертаймент (13766)
ШАР МЭДЭЭ
» ШАР МЭДЭЭ (1044379)
ХҮМҮҮС
» Д.Дагвадорж /сумоч/ (62715)
» Д.Сумьяабазар /бөх/ (47998)
» ГАДААД ХҮМҮҮС (70189)
» БОЛОД.М Утга зохиол (58736)
» БОЛОД.М Нийтлэл (53860)
» ИЛТГЭЛҮҮД (48202)
» ИРГЭДИЙН ЗАХИДАЛ (823298)
» ЯРИЛЦЛАГА (1122872)
» Ц.Мянганбаяр (49320)
» ХҮМҮҮС-ТҮҮХ НАМТАР (150344)
» ХҮМҮҮС (1038600)
» ХҮНИЙ АМЬДРАЛ (115333)
» ТӨРИЙН ХУТГУУР (68617)
» Тэр хэн бэ? нэвтрүүлэг (11740)
» СЭЖИГТЭЙ ХҮМҮҮС (107823)
» С.Жавхлан /дуучин/ (52853)
» ОДДЫН АМЬДРАЛ (1064944)
УЛС ТӨРЧ
» Лу.Болд (42866)
» Л.Гантөмөр /АН/ (40720)
» Л.Гансүх АН (40522)
» Л.Гүндалай АН (43536)
» Д.Лүндээжанцан /МАН/ (39869)
» Д.Дондог (35876)
» Д.Дорлигжав /АН/ (41792)
» Д.Дамба-Очир (39644)
» Д.Дэмбэрэл /МАН/ (43357)
» Д.Ганхуяг (40722)
» Д.Балдан-Очир (39671)
» Д.Батбаяр /АН/ сумоч (50236)
» Д.Бат-Эрдэнэ /Ажнай/ (39312)
» Д.Зоригт /МАН/ (45924)
» Д.Зоригт /АН/ (37228)
» Д.Загджав МАН (40850)
» Д.Идэвхтэн /МАН/ (37651)
» Д.Энхбат /Ногоон нам/ (46248)
» Д.Эрдэнэ-Бат /АН/ (37797)
» Д.Хаянхярваа (40806)
» Д.Тэрбишдагва (43426)
» Д.Нямхүү (38793)
» Д.Амарбаясгалан /МАН/ (35198)
» Д.Арвин (43071)
» Д.Одбаяр /МАН/ (40686)
» Д.Одхүү АН (39066)
» Д.Очирбат (40601)
» Д.Оюунхорол /МАН/ (41473)
» Г.Батхүү АН (47171)
» Г.БАЯРСАЙХАН (43424)
» Г.Занданшатар /МАН/ (43065)
» Г.Мөнхбаяр (42310)
» Г.Шийлэгдамба МАН (39026)
» Г.Уянга (42468)
» Бадмаанямбуу. Бат-Эрдэнэ /МАН/ (60281)
» Баабар (41633)
» Батж.Батбаяр /АН/ (41996)
» Б.Баттулга (35249)
» Б.Жаргалсайхан /БНН/ (52538)
» Б.Чойжилсүрэн (45804)
» Б.Наранхүү АН (36493)
» Б.Нямтайшир (39973)
» З.Энхболд (45855)
» З.Алтай (40143)
» Ж.Батзандан (41313)
» Ж.Батсуурь (41721)
» Ж.Бат-Эрдэнэ (40336)
» Ж.Мөнхбат /МАН/ (40609)
» Ж.Энхбаяр (42871)
» Ж.Цолмон /ЭМЯ/ (43583)
» Ж.Сүхбаатар /МАН/ (38389)
» М.Зоригт / ИЗН/ (42618)
» М.Энхболд МАН (45063)
» М.Энхсайхан (44734)
» М.Сономпил (34866)
» Я.Батсуурь (37123)
» Э.Батүүл (62007)
» Э.Мөнх-Очир (39207)
» Ш.Сайхансамбуу (48991)
» Ч.Хүрэлбаатар (41129)
» Ч.Улаан (43386)
» Ч.Сайханбилэг (45707)
» Ц.Даваасүрэн (42144)
» Ц.Дашдорж (37389)
» Ц.Батбаяр /МАН/ (44338)
» Ц.БАЯРСАЙХАН (38726)
» Ц.Жанлав МАН Дорнод (28780)
» Ц.Мөнх-Оргил /МАН/ (43739)
» Ц.Элбэгдорж АН (67699)
» Ц.Шинэбаяр (43881)
» Ц.Шаравдорж /МАН/ (40002)
» Ц.Цэнгэл (39888)
» Ц.Сэдванчиг (37602)
» Ц.Нямдорж МАН (51618)
» Ц. Оюунгэрэл (43823)
» Х.Болорчулуун (36923)
» Х.Бадамсүрэн (36853)
» Х.Баттулга АН (51462)
» Х.БАДАМСҮРЭН (36828)
» Х.Жекей (36818)
» Х.Тэмүүжин /АН/ (62885)
» Х.Наранхүү (38503)
» УЛС ТӨРЧ (64725)
» У.Барсболд /МАН/ (36268)
» У.Хүрэлсүх МАН (46057)
» Т.Ганди (42303)
» Т.Бадамжунай /МАН/ (42972)
» Т.Энхтайван (34982)
» Сү.Батболд (44039)
» Су.Батболд МАН (40555)
» С.Ламбаа /АН/ (40850)
» С.Дэмбэрэл /ТАНХИМ/ (41156)
» С.Ганбаатар (41444)
» С.Баяр МАН (52585)
» С.БАЯРЦОГТ /АН/ (52607)
» С.Бямбацогт (43597)
» С.Эрдэнэ АН (45969)
» С.Оюун (44928)
» Р.Гончигдорж (46008)
» Р.Содхүү (41533)
» Р.Раш (41270)
» Р.Амаржаргал /АН/ (46373)
» Н.Ганбямба (40739)
» Н.Болормаа (42103)
» Н.Батбаяр /АН/ фортуна (49652)
» Н.Баяртсайхан (37107)
» Н.Энхбаяр (72883)
» Н.ЭНХБОЛД (41950)
» Н.Удвал МАХН (41188)
» Н.Номтойбаяр МАН (51339)
» Н.Алтанхуяг АН (51079)
» А.Мөнхбат МЗХ (35665)
» А.Тлейхан (36431)
» Ё.ОТГОНБАЯР (45325)
» О.Магнай (39433)
» О.Чулуунбилэг /АН/ (32565)
» О.Чулуунбат (41207)
» П.Алтангэрэл АН (37738)
» Ө.Энхтүвшин МАН (40253)
» Ч.Ганхуяг (42175)
УЛС ТӨР
» ЕРӨНХИЙЛӨГЧ (68378)
» ЕРӨНХИЙ САЙД (65386)
» Гал үндэстэн (38753)
» БХЯ Цэрэг (37614)
» ЗАСГИЙН ГАЗАР (74914)
» ЗАСАГ ДАРГА (36941)
» ИРГЭНИЙ ХӨДӨЛГӨӨН (43859)
» МАХН /new/ (39819)
» МҮАН нам (34532)
» ЭЛЧИН (38188)
» УЛС ТӨР (1258746)
» УИХ-дарга (53349)
» УИХ (61959)
» Төлбөртэй (19104)
» Тєрийн ордон (39662)
» Нам- Монголын консерватив нам (23821)
» НАМЗХ /МАСЗХ/ (37748)
» НАМОХ /МАСОХ/ (34663)
» НАМ-ИРГЭНИЙ ЗОРИГ (38460)
» НАМ-НН (34612)
» НАМ- АРДЧИЛСАН НАМ (81539)
» НАМ - МАН (58153)
» НАМ (72303)
» ҮНДСЭН ХУУЛИЙН ЦЭС (37024)
» Өргөдлийн байнгын хороо (16613)
УУЛ УУРХАЙ
» ДАРХАНЫ ТӨМӨРЛӨГИЙН ҮЙЛДВЭР (40486)
» ДОРНОТ УРАНЫ ОРД (37474)
» ГАШУУН СУХАЙТ (35675)
» ГАЦУУРТ ХХК (44416)
» БАГАНУУР УУРХАЙ (43670)
» БАГАНУУР (36400)
» БОРОО ГОУЛД (45136)
» БОРОО ОРД (36114)
» БҮРЭН ХААН ОРД (26241)
» МАРДАЙ (40791)
» МАК /МОНГОЛ АЛТ/ (46451)
» МОНГОЛРОСЦВЕТМЕТ (39690)
» МОНГОЛ ГАЗАР (35829)
» МОНГОЛ 999 (35304)
» ЭМЭЭЛТ МАЙНЗ (27527)
» Энержи ресурс (40603)
» ЭРДЭНЭТ (64561)
» ЭРДЭНЭС МЖЛ (35771)
» ЭРДЭНЭС ТАВАНТОЛГОЙ (62552)
» ШИВЭЭ ОВОО ОРД (45794)
» Чалко (33340)
» ЦАЙРТ МИНЕРАЛ (26683)
» ЦАГААН СУВАРГА (38340)
» ХАН РЕСОРСЕЗ Инк (35895)
» ХӨШӨӨТИЙН УУРХАЙ (114525)
» УУЛ УУРХАЙ (93886)
» УРАН (39821)
» Тавантолгой Түлш ХХК (18380)
» Тавантолгой төмөр зам (12465)
» ТАВАНТОЛГОЙ (70570)
» ТӨМӨРТЭЙН ОВОО (38719)
» ТӨМӨРТЭЙН ОРД (39232)
» РИО ТИНТО (43361)
» НИНЖА (38613)
» Нийтлэлч Болормаа (19822)
» НАРИЙН СУХАЙТ (36304)
» АЙВЕНХОУ МАЙНЗ (35991)
» АЛТАНДОРНОД МОНГОЛ (46460)
» АДУУНЧУЛУУН ХК (35914)
» АЖНАЙ (39222)
» АШИГТ МАЛТМАЛ (40925)
» Арева “Кожеговь” (32173)
» ОЛОН ОВООТ (42680)
» ОЮУТОЛГОЙ (107025)
» ПЕТРО ЧАЙНА ДАЧИН ТАМСАГ (54387)
» ПОЛО РЕСОУРСЕС (26277)
УРАН ЗОХИОЛ
» ДУУНЫ ҮГ (76849)
» ЗҮЙР ЦЭЦЭН ҮГ (66272)
» ШИНЭ ДУУ (66036)
» ШҮЛЭГ (152838)
» ХАЙРЫН ЗАХИДАЛ (44336)
» ХYYХДИЙН ЗОХИОЛ (46725)
» УТГА ЗОХИОЛ (54982)
» ТЭМДЭГЛЭЛ (56076)
» ТҮҮХ (73807)
» АФОРИЗМ (90423)
» АРДЫН УРАН ЗОХИОЛ (47848)
» ОНИГОО (908458)
» ОНЬСОГО (53993)
» ӨГҮҮЛЛЭГ (1080981)
СОНГУУЛЬ
» СОНГУУЛЬ (84191)
НИЙГЭМ ЭДИЙН ЗАСАГ
» БАЙГАЛ ОРЧИН (99132)
» БАЯР НААДАМ (93256)
» ЭДИЙН ЗАСАГ-ДЭЛХИЙ (56397)
» ЭДИЙН ЗАСАГ (1163561)
» ШИНЖЛЭХ УХААН (49176)
» ШАШИН (1056073)
» ХУВЬЦАА (43668)
» УЛААНБААТАР ХОТ (121051)
» ТАТВАР (41021)
» НИЙГЭМ (1055663)
» ОЮУТАН (48976)
» ОРОН НУТАГ (77817)
АЙМАГ
» Дорноговь (52389)
» ДУНДГОВЬ (62987)
» ДАРХАН УУЛ (73721)
» ДОРНОД (66997)
» Говьсүмбэр (46008)
» ГОВЬ-АЛТАЙ (70230)
» Баян-Өлгий (57425)
» БУЛГАН (48642)
» БАЯНХОНГОР (64997)
» ЗАВХАН (55276)
» ЭРДЭНЭТ (46197)
» ХЭНТИЙ ӨНДӨРХААН (73024)
» ХОВД (61194)
» ХӨВСГӨЛ (77103)
» Увс (71854)
» ТӨВ (45781)
» СЭЛЭНГЭ (60499)
» АРХАНГАЙ (50920)
» ОРХОН (47879)
» ӨМНӨГОВЬ (58484)
» Өвөрхангай (56686)
» СҮХБААТАР (55057)
АГЕНТЛАГ
» Мал эмнэлгийн ерөнхий газар (1410)
КОМПАНИ
» Дацан трейд (41301)
» ДЭВШИЛ (26360)
» ДАШВААНЖИЛ (43216)
» ДОНШИН (39099)
» ГОВЬ (43013)
» ГОЁО (28520)
» Витафит (40608)
» Витсамо Фрутт Жүүс ХХК (46371)
» Вагнер Ази (46083)
» ВОЯАЖ (27338)
» БИШРЭЛТ (39317)
» БИТ ХЭВЛЭХ (25500)
» Боорчи (46464)
» БУЯН ХОЛДИНГ (30794)
» БАМБУУШ (26611)
» БYТЭЭГДЭХYYН-КОКА КОЛА (27536)
» Бөхбат (42755)
» БӨXӨГ (25699)
» Зиг Заг (26204)
» ЖЕМ (45056)
» ЖИ МОБАЙЛ (53411)
» Жигүүр гранд (58661)
» ЖУУЛЧИН (26328)
» ЖАСТ ОЙЛ ШТС (48685)
» ИММО ТРЕЙД ХХ (38572)
» Имарт (12380)
» Изинис Эйрвэйс (45279)
» Их-Өвөр (51397)
» МИГ даатгал (40686)
» Монгол газар (52169)
» Монгол Шилтгээн ХК (42258)
» Монгол тамхи СО ХХК (48669)
» Мон-ад (41100)
» Мон Эн Ко (60448)
» Макс групп (51889)
» МЦХ, МОНГОЛ ШУУДАН (42538)
» МАХ ИМПЕКС (49359)
» МАК (59458)
» МОБИКОМ (68996)
» МОНДАВС ХХК (30941)
» МОНГОЛ МАХ ЭКСПО (28216)
» МОНФРЭШ (46799)
» МОНСУДАР (26200)
» МОНРОУД (38208)
» МОННИС (45102)
» МОН УРАН (54143)
» Мөнхийн үсэг (40053)
» ЮНИТЕЛ (60685)
» ЭДМОН (28624)
» ЭРЭЛ ХХК (41509)
» ШУНХЛАЙ ШТС (45601)
» Хамо (36797)
» Хаан хүнс хк (43352)
» ХОС ГАРЬД ХХК (28973)
» Хүннү-Эйр (42956)
» УЛУСНЭТ (26363)
» УЛААНБААТАР ПРИНТ (27495)
» УРЛАХ ЭРДЭМ ХЭВЛЭХ (27746)
» ТЭСО (11641)
» ТАЛХ ЧИХЭР (51071)
» ТАВАН БОГД (39535)
» Тэнгэр даатгал (38458)
» Тэнүүн-Огоо (40314)
» СББ (41140)
» Синчи-Ойл (54204)
» Саун- ТҮНДЭМҮН (32061)
» СЭЖИГТЭЙ БАЙГУУЛЛАГА (63735)
» СОДМОНГОЛ ШТС (55250)
» СОЁМБО ХЭВЛЭХ (29014)
» СКАЙТЕЛ (44990)
» СҮҮ ХК (50884)
» НОМИН ХОЛДИНГ (48523)
» АЛЕЙСК ИМПЕКС- Алейка гурил (31045)
» АЛТАЙ КАШМЕР (31433)
» АЛТАН ТАРИА (49081)
» АДМОН (27092)
» Алко групп (39439)
» Алтай Констракшн (40962)
» Алтай хүдэр (41432)
» АЭРОМОНГОЛИА ХХК (41525)
» АТАР ӨРГӨӨ (50002)
» АСА групп (39453)
» АПУ (54107)
» ОБ КАПИТАЛ (26835)
» ПЕТРОВИС НИК ШТС- (64850)
» КОМПАНИУД (48264)
» UFC (54337)
» Prophecy resource (47920)
» ӨГӨӨЖ (41373)
» Ospring (26486)
» MАГНАЙ ТРЕЙД ШТС (48924)
» MILL HOUSE-АТАР ГУРИЛ (34470)
» MCS (66298)
BOLOD STUDIO
» Иргэний үг (1555)
» МАНАЙД ИРЭЭРЭЙ НЭВТРҮҮЛЭГ (4046)
» Хүүхдийн ертөнц (4752)
» Фото сурвалжлага (1353)
» Таны мэдлэгт | Animation (1899)
» Нийгмийн төрх - Хуулийн зөвлөгөө (576)
» Нийгмийн төрх (2086)
» Асуудлыг тодруулъя (4161)
» Онцлох хүмүүс (2107)
» Оточ - Эмчийн зөвлөгөө подкаст (1295)
» Контентууд (3097)
» Petrichor /Гэгээлэг нийгмийн үнэр/ (3841)
» LIVE (4936)
» Expert podcast (1212)
» Bolod Studio | Ярилцлага (4028)
» Bolod Studio | Реклам (4808)
» Bolod Studio | Онцлох нийтлэл (1236)
» Bolod News (9821)
» 7 хоногийн тойм (11036)
» "Тэр хэн бэ?" ярилцлагын нэвтрүүлэг (4612)
» "Нутаг нэг" подкаст (3791)
   

ТҮҮХИЙН СУДАЛГАА: 300 жил далд оршсон Сарьдагийн хийдийн нууцыг дэлгэнэ

ТҮҮХИЙН СУДАЛГАА: 300 жил далд оршсон Сарьдагийн хийдийн нууцыг дэлгэнэ
2019-09-14

Анхдугаар богд Халхын Өндөр гэгээн Жавзундамба хутагтын 1654-1686 онд бүтээн байгуулсан Номын их хүрээ буюу Сарьдагийн хийдийг нэхэн 

судлах үндэсний экспедиц 2013-2017 онд ажиллажээ. 32 жилийн турш баригдаж, байгуулагдсанаас хойш хоёрхон  жилийн дараа буюу 1688 оноос дэгдсэн Халх, Ойрадын дайны үед Галданбошигтын цэрэг  Сарьдагийн хийдийг эвдэн сүйтгэж, Өндөр гэгээний ур, ухаан шингэсэн тэрхүү нүсэр бүтээн байгуулалт хөсөр хаягджээ. Тэр цагаас хойш 300 жилийн турш Сарьдагийн хийд хүний хөлөөс хол нууцлаг оршсоор ирсэн байна.

 

32 жилийн турш баригдаж, байгуулагдсанаас хойш хоёрхон  жилийн дараа буюу 1688 оноос дэгдсэн Халх, Ойрадын дайны үед Галданбошигтын цэрэг  Сарьдагийн хийдийг эвдэн сүйтгэж, Өндөр гэгээний ур, ухаан шингэсэн тэрхүү нүсэр бүтээн байгуулалт хөсөр хаягджээ.

1921 онд Судар бичгийн хүрээлэн байгуулагдаж, 1922 оны зун нь Сарьдагийн хийдийг судлан шинжлэх ажлыг албан ёсоор явуулсан нь археологийн дурсгалт газруудад хайгуул шинжилгээг хийх анхны ажил болж тэмдэглэгджээ. Сарьдагийн хийдтэй холбоотой анхны мэдээлэл Оросын судлаач В.И.Лисовскийтой салшгүй холбоотой ба Судар бичгийн хүрээлэнгийн хайгуулын дараа “Бюллетень” сэтгүүлд 1922 оны наймдугаар сард В.И.Лисовскийн тухай нийтлэл мэдээ гарчээ.

Үүнд “Ноён Лисовскийн удирдсан эрдэм шинжилгээний анги Өндөр гэгээний тодорсон үед холбогдох эртний сүмийн балгасыг олж илрүүлэн, түүхийн нэн сонирхолтой нээлт хийлээ. Сүм хийд нь долоон аймагт хуваагдан харьяалагдаж байсан бөгөөд үнэхээр ч хавцал амны хамгийн эхэнд, уулын энгэрт модны хөвөөнд хуучны түвэд хийцийн долоон барилга байх ажээ. Түүний нэгд нь одон орон, нөгөөд нь анагаах ухаан, гурав дахид нь гүн ухааны хэсэг гэх зэргээр байрлаж байсан бололтой. Шаваас, хананы хэсэг нь хадгалагдсан ч бүх модон хэсэг нь өмхөрч хэмхрэн салж ойчсон, мод бут ургасан байна. Галдан хутагт халхыг дайлах үеэр Өндөр гэгээн Бээжин рүү зугтан оджээ. Өргөөний Судар бичгийн хүрээлэн малтлагыг үргэлжлүүлэх бодолтой байгаа аж” гэсэн мэдээлэл нийтлэгдсэнийг түүхч, Академич С.Чулуун уг үзэсгэлэнтэй холбогдуулан гаргасан “Сарьдагийн хийд” номондоо иш татсан байна.
Хийдийн сэргээсэн зураг. Гар зургийг Б.Батцоож. 2015Хийдийн сэргээсэн зураг. Гар зургийг Б.Батцоож. 2015

Үүнээс хойш Сарьдагийн хийдийг судлах Монгол, Оросын судлаачдын баг ажилласан боловч хийдийн туурь хүрэх зам ширэнгэ модтой, шавар намаг бартаа саад ихтэй тул төдийлэн дорвитой үр дүнд хүрэлгүй өнөөг хүрчээ.

САРЬДАГИЙН ХИЙДИЙН ЭРЭЛД

Энэ тухай “ХХ зууны Монголын шинжлэх ухаанд хамгийн түрүүнд хийгдсэн хайгуул судалгааны гол газар Сарьдагийн хийдийн малтлага судалгаа эхэлсэн шигээ шуурхай байсангүй. Үүний учир нь очих зам саад бэрхшээлтэй, хүн хүч, санхүүгийн нөөц ихээхэн шаардлагатай байв. Нөгөө талаас XVII зууны буюу эзэнт гүрний дараах Чин улсын өмнөх үеийн Монголын бурхны шашны түүхийн чиглэлээр судалгаа хийх хүн бараг байгаагүйтэй холбоотой” хэмээн Академич С.Чулуун онцлон тэмдэглэсэн байв.
Сарьдагийн хийдийн малтлагатай гадаад, дотоодын албаныхан, сурвалжлагчид танилцжээ. 2015 оны 8 сар. Гэрэл зургийг Ч.Анаргоо.Сарьдагийн хийдийн малтлагатай гадаад, дотоодын албаныхан, сурвалжлагчид танилцжээ. 2015 оны 8 сар. Гэрэл зургийг Ч.Анаргоо.

2013 онд Шинжлэх ухааны академийн Түүхийн хүрээлэнгээс “XVII зууны Монголын хотууд”  төслийг хэрэгжүүлж, тус хүрээлэнгийн захирал Академич С.Чулуунаар ахлуулсан Үндэсний экспедиц Сарьдагийн хийдийн нууцыг дэлгэхээр ажилдаа орсон юм. 

Ер нь Монголын түүхэнд Эзэнт гүрний дараах үеийн түүхэн баримт сурвалжууд маш ховор агаад тэрхүү балархай түүхийг тодруулахаар ажиллаж буй нь энэ аж. ХVII зууны үеийн Монголын 11 хот байгаагаас тус хүрээлэнгийнхэн найман хотод нь малтлага, судалгаа хийж байна. Үүнд, Цогт тайжийн цагаан балгас, Хар бухын балгас, Завханы Сүм толгой, Дорноговийн Цагаан байшин, Олон байшин, Дундговийн Адаацаг сумын Сүм хөх бүрд зэргийг дурдаж болно. Түүхчид XVII зууны үеийн Монголын түүхийг тодруулах зорилгоор эдгээр малтлагыг явуулж байгаа бөгөөд XVI-XV зууны үеийн түүх гээд наанаас нь цааш хөөн судлах ёстой юм байна.

 

Сарьдагийн хийд цогцолбор нь есөн барилга, гурван суварга, 2 метр гаруй өндөр чулуун хэрэм хашаатай. Судлаачид эхний ээлжинд гол цогчин дуганыг сонгон ажилдаа орсон юм.

“Малтлага судалгааны үр дүнгээс үзвэл уг хийдийг олон жилийн турш түвэд уран барималчид, барилгачдын хүчийг ашиглан бүтээсэн бөгөөд XVII зууны Монголын нүүдэлчдийн ертөнцөд бүтээгдсэн нэгэн томоохон шашин, соёлын төв байсныг гэрчилнэ”  хэмээн судалгааны багийнхан санал нэгтэй дүгнэжээ.

Сарьдагийн хийдэд таван жилийн турш явуулсан энэхүү малтлага, судалгааны ач холбогдлыг Академич С.Чулуунаас тодруулахад, Монголын түүхэнд өнөөг хүртэл XVII зууны хотуудад археологийн малтлага судалгаа бараг хийгээгүй. Бидний хийсэн судалгааны ач холбогдол нь:

Нэгдүгээрт, Сарьдагийн хийд нь Өндөр гэгээний байгуулсан хот мөн нь нотлогдсон.

Хоёрдугаарт, Сарьдагийн хийд хамгийн саад бэрхшээлтэй газар нутагт оршдог ба машин техникээр хүрэх боломжгүй ой тайгад 45 км алхаж очно. Хээрийн судалгааны үндэсний багт давхардсан тоогоор 100 орчим хүн 200 гаруй хоног зуны халуун, намрын хүйтэн бороо, цастай, хаврын хавсаргатайд маш хүнд нөхцөлд ажилласан.

Сарьдагийн хийд цогцолбор нь есөн барилга, гурван суварга, 2 метр гаруй өндөр чулуун хэрэм хашаатай. Судлаачид эхний ээлжинд гол цогчин дуганыг сонгон ажилдаа орсон юм. Барилга нурж, он цагийн уртад үер усанд автаж, шороо чулуунд дарагдсаар бараг дөрвөн давхар байрны хэмжээний овоолго үүсжээ. Гол цогчин дуган нь  хааш хаашаа 100-гаад метрийн талбайтай, агуулга хэмжээгээрээ Эрдэнэзуу хийдээс дутахааргүй баялаг. Малтлагын үр дүнд 15 см өндөртэй шавар бурхад, нарны цаг, эрдэнийн чулуун эрхи, 1600-гаад оны үед баатрууд хэрэглэж байсан төмөр дуулга, хуяг, илд, цахиур буу, алх дөш тэргүүтэй соёлын өвийн олон тооны үнэт зүйлс гарчээ.
Голын сүмийн төв танхимаас илэрсэн шалны хэсэг. Гэрэл зургийг Э.Уртнасан. 2015 он.

Голын сүмийн төв танхимаас илэрсэн шалны хэсэг. Гэрэл зургийг Э.Уртнасан. 2015 он.

Цогчин дуганы хоймор хэсэгт 2014-2015 онд судалгаа явуулсан бөгөөд судалгааны үр дүнд дуганы хоймор хэсгээс язгуурын таван бурхан 3000 орчим, шавраар бүтээсэн том хэмжээний 10 орчим бурхан, үлэмж хэмжээний бурхдын хэсэг, шавар сац, сүншигийн эд зүйлс зэрэг олон олдвор илрүүлснээ дансалж бүртгэн, Түүхийн хүрээлэнгийнхээ сан хөмрөгт шилжүүлжээ.  

Археологийн судалгааны нэг онцлог нь цаг хугацааны явцад хэдийгээр эвдэрч сүйдсэн ч түүх, соёлын дурсгалуудыг байгаа хэмжээнд нь аль болох нэмж эвдэхгүй авахыг эрмэлздэг тул малтлагын явцад ямар ч техник хэрэгсэл ашигладаггүй. Гар ажиллагаа шаардсан уурхайчны ажлаас хүнд хүчир хөдөлмөр.  


Хээрийн судалгааны багийн хоол, хэрэгслийг нисдэг тэргээр хүргэж буй нь.

Хээрийн судалгааны багийн хоол, хэрэгслийг нисдэг тэргээр хүргэж буй нь.

Гуравдугаарт, Өндөр гэгээн Занабазар Сарьдагийн хийдийн бүтээн байгуулалтыг 1654 онд эхлүүлж 1686 онд албан ёсоор дуусгасан “уран бүтээлийн ордон” болох нь судалгаагаар тодорхой болсон. Төвхөн хийд бол Өндөр гэгээний уран бүтээлийн ордон биш. Бясалгалын буюу тархины бүтээлийн ордон. Сарьдагийн хийд бол уран бүтээлийн ордон байсан нь тодорхой боллоо. 

Дөрөвдүгээрт, Сарьдагийн хийдийн малтлага судалгааг археологи, аман түүх, бичгийн сурвалж, Монголд ирсэн жуулчдын тэмдэглэл гээд түүхийг судлахад шаардлагатай бүх эх сурвалжуудыг хамтад нь судалснаар илүү тодорхой дүгнэлтүүдийг хийх боломж бүрдсэн. Энэ судалгаанд дан залуучуудыг оруулж, чиглэл чиглэлээр нь мэргэшүүлж ажиллуулсан. Жишээлбэл, Аман түүх, бичгийн түүхийн судлаач гэх мэтээр мэргэшүүлсэн.

Тавдугаарт, Сарьдагийн хийд нээгдсэнээр бий болох давуу тал нь Өндөр гэгээний уран бүтээлийн төрлийг олшруулж байна. Өндөр гэгээн бол зөвхөн хөөмөл урлалын бүтээгч биш уран барилгын төлөөлөгч, керамик буюу шавар урлалын төлөөлөгч. Гарч ирж байгаа олдворуудаас харахад Өндөр гэгээн бол зөвхөн Монголын, тэр дундаа Халхын хутагт байгаагүй. Европчууд XV-XVI зууны үед хэрэглэж байсан Нарны цаг, Орос буу, Энэтхэгийн Моголын эзэнт улсын  үеийн зоос, алба төлөхөд хэрэглэж байсан зоос, Хятадын Мин улсын үеийн ваар сав зэрэг байна. Тэр бүү хэл өвөг дээдэс Юань улсын үеийн ваар сав хүртэл олдсон. Энэ бүхэн нь Өндөр гэгээн гадаад харилцаа сайтай, дэлхий дахинтай харилцаж байсныг харуулах баримт юм гэж онцоллоо.

Зая гэгээн Өндөр гэгээний гарын шавь байсан ба Өндөр гэгээний намтрыг бичжээ. Тэрбээр  Сарьдагийн хийдийг байгуулж байх үед хоёр удаа очиж, бүтээн байгуулалтыг нүдээр үзсэнээ бичсэн ажээ.

Өндөр гэгээний уран бүтээл, Сарьдагийн хийдээс гарсан дурсгалууд нь аман түүх, бичгийн сурвалж, археологийн олдворуудаар баталгаажиж, баримтууд хоорондоо яв цав нийцэж байна. 1650-иад оноос эхэлсэн тэр моднуудыг огтолсон он цаг, дээр нь сурвалж бичигт тэмдэглэгдсэн Заяын гэгээний нүдээр үзсэн язгуурын бурхад, том Очирваань бурхан бүтээсэн нь батлагдсан. Бас нэг сонирхолтой нь энд шавраар урласан гурван цагийн бурхныг судлаачид олсон байна. Хэдийгээр бутарч хэмхэрсэн ч хөлийн ул, бусад эд эрхтэн нь бүтэн. Эндээс хэмжихэд бараг 7 метр өндөр бурхан урласан нь харагдаж байна хэмээжээ.

САРЬДАГИЙН ХИЙДИЙН БАРИЛГАД АШИГЛАСАН МОДНЫ НАС БҮТЭЭН БАЙГУУЛАЛТЫН ОН ЖИЛҮҮДТЭЙ ТААРЧЭЭ

Сарьдагийн хийдийн малтлага судалгаанд орчин үеийн технологийг ашиглажээ.  Жишээлбэл, Тухайн бүс нутаг дахь унанги мод болон барилгад ашигласан модноос 43 дээж авч, модны нас тогтоох шинжилгээ хийсэн байна. Шинжилгээг МУИС-ийн Байгалийн ухааны сургуулийн лабораториос гадна Германы лабораторид хийлгэсэн аж. Судалгаагаар модны нас 1450-1680-аад он гэж гарсан нь Сарьдагийн хийдийн бүтээн байгуулалтын он цагтай яв цав нийцэж байна.

Мөн Японы Нара-гийн их сургуулийн профессор Шожи тэргүүтэй судлаачид хийдийн зургийг агаараас авч, 3D баримтжуулалт хийснээр хийдийн бүтэц зохион байгуулалтын зургийг тал бүрээс харах боломжийг бүрдүүлжээ.

УЛСЫН НИЙСЛЭЛ БАЙСАН Ч УСТАЖ АРИЛСАН САРЬДАГИЙН ХИЙД

Улаанбаатар хот 1639 онд Өвөрхангайн Бүрд сумын нутаг Ширээ Цагаан нуурт анх байгуулагдаж, дараа нь Сарьдагийн хийд рүү шилжсэн тухай түүхэнд тэмдэглэгдэн үлджээ. Улаанбаатар хот Ширээ цагаан нуураас хойш 100 орчим жилийн дотор 20 гаруй газарт нүүж бууриа сэлгэсэн ба тэдгээрээс хот болж үлдсэн ганц газар нь Сарьдагийн хийд байж. Улсын нийслэлээ Сарьдагийн хийдэд байгуулсан нь эртний хотуудыг сүм хийдэд тулгуурлан байгуулдагтай ч холбоотой аж.

Сарьдагийн хийдийн цогболбор 1686 онд бүрэн баригдан дуусаж, цаашид шашин номын болон хот суурины томоохон төвлөрөл буй болох шинжтэй байв. Сарьдагийн хийд ба Их Хүрээ, Улаанбаатар хот Жибзундамба хутагтуудын Их Хүрээ нь анхандаа эсгий гэрүүдээс бүрэлдсэн нүүдлийн сүм өргөө шинжтэй байсан бол 1654 оноос Занабазар хийдийг Хэнтий уулын өвөрт суурьшуулан, мод, тоосгон сүм олноор бариулжээ. Ийн сүм хийдийн цогцолборыг бүрэн барьж дуусган, бурхан шүтээнүүдийг равнайлан залах ажил ид өрнөх  цаг үе буюу 1688 онд Халх, Ойрадын дайн дэгдэж, Галдан бошигтын цэрэг Хэнтий уул, Хэрлэн гол хүртэл давшихдаа дээрх хийдийг шатааж, эвдэн сүйтгэсэн болох нь түүхэн сурвалжийн мэдээ баримт ба судалгаагаар нотлогджээ.

Сарьдагийн хийдийн цогболбор 1686 онд бүрэн баригдан дуусаж, цаашид шашин номын болон хот суурины томоохон төвлөрөл буй болох шинжтэй байв. 

Сарьдагийн хийд нь Улаанбаатар хотын үүсэл хөгжлийн түүхийн нэгээхэн хэсэг мөн тул энэ судалгааны ажлыг эхлүүлсэн үндэсний эрдэмтдийн багт 2013 онд хотын дарга Засаг дарга байсан Э.Бат-Үүл, дараагийн Засаг дарга С.Батболд нар анхаарч санхүүгийн дэмжлэг үзүүлж байжээ.

Монголын түүх судлалд Өндөр гэгээн Занабазарын хүрээ хийд, хот суурин байгуулж эхэлсэн он цагийг 1639 онд түүнийг шашны тэргүүн Жибзундамба хутагтад өргөмжилж, Хутагтын өргөө барьж өргөсөнтэй холбогдуулан авч үзэх нь нийтлэг аж. Өндөр гэгээний анх байгуулсан хүрээ хийд нь Баруун хүрээ мөн болох нь тодорхой бөгөөд энэхүү хийдийг Номын Их Хүрээ буюу Рибогэжайганданшаддублин хэмээн нэрлэж байжээ. Баруун хүрээ нь Түшээт хан аймгийн Түшээт ханы хошуу буюу одоогийн Өвөрхангай аймгийн Хархорин сумын нутагт оршиж байсан Шанхын хүрээ мөн болох нь түүхийн сурвалж, судалгаагаар нэгэнт тогтоогдсон байна.

Харин Сарьдагийн хийдийн түүхтэй холбогдох түүхийн мэдээ баримтууд нь гэвэл Өндөр гэгээн Занабазарын Түвэд оронд шашны эрдэм номд суралцаж ирсний дараахан буюу түүний 1650-аад оны үеийн амьдрал, үйл ажиллагаатай холбоотой юм. Баруун Хүрээг байгуулсны дараа 1649 онд Өндөр гэгээн Түвэд оронд одож, Түвэдийн шашны тэргүүн Далай лам, Банчин Богд нартай уулзаад Халх нутагтаа хүрээ хийд байгуулж, шашныг илүү хүчтэй дэлгэрүүлэхээр хоёр жилийн дараа буюу 1651 онд буцаж ирсэн тухай түүхэн сурвалжуудад дурдсаныг “Сарьдагийн хийд” номонд дэлгэрэнгүй өгүүлжээ.

ХИЙДИЙН ТУУРИАС ГАРСАН ОЛДВОРУУД БҮРЭН БҮТЭН ХАДГАЛАГДАЖ БАЙНА

ШУА-ийн Түүхийн хүрээлэнгийн судлаачдын баг Өндөр гэгээний Сарьдагийн хийдэд хийсэн таван жилийн малтлага судалгааны ажлаа энэхүү цогц үзэсгэлэнгээр тайлагнаж буй юм. Өндөр гэгээн Занабазарын түүх хийгээд түүний гайхамшигт бүтээлүүдийг олон нийтэд таниулах зорилго энэ үзэсгэлэнг нээснээр биеллээ олж байна.

2015-2017 оны тус хийдийн малтлага судалгаагаар нарийн чимэглэл хийц бүхий шавар Язгуурын таван бурхан, шашин шүтээний холбогдолтой эд зүйлс, барилгын шавар, төмөр, модон материал, мөн зэр зэвсгийн зориулалтай төмөр эдлэлүүд зэрэг олон мянган олдвор илэрсэн байна. 

Түүхийн хүрээлэнгийн музей, лабораторид 2014-2015 онд илэрсэн шашин шүтлэгийн холбоотой  10 гаруй төрлийн 100 орчим олдворыг сэргээх бэхжүүлэх ажлыг хийж, музейн үзмэр болгон олон нийтэд үзүүлэхэд бэлэн болгоод байгаа аж. Үзэсгэлэнд малтлага, судалгааны ажлын явцад гарсан олдворуудаас гадна Үндэсний түүхий музей, Занабазарын нэрэмжит Дүрслэх урлагийн музейн сан хөмрөгт хадгалагдаж буй бүтээлүүдийг дэлгэх юм.

Түүхийн хүрээлэнгийн музей, лабораторид 2014-2015 онд илэрсэн шашин шүтлэгийн холбоотой  10 гаруй төрлийн 100 орчим олдворыг сэргээх бэхжүүлэх ажлыг хийж, музейн үзмэр болгон олон нийтэд үзүүлэхэд бэлэн болгожээ. 

Энэ нь зөвхөн Өндөр гэгээний судалгаа төдийгүй Манж Чин улсын эрхшээлд орохоос өмнөх Монголын бурхан шашны ертөнц, соёл, Монголын гадаад харилцааг харуулсан бөгөөд түүх  сонирхдог хүн бүхэнд мэдлэг мэдээлэл өгөх цогц үзэсгэлэн болно. Үзэсгэлэнг Монголын үндэсний музейн Нэн эртний Монгол орон болон Эртний улсуудын хоёр танхимд дэлгэх ба Сарьдагийн хийдийн цогчин дуганыг тухайн үеийг зургаар нь бариулж байна. Гурван цагийн бурхан, бурхан багшийн хоёр шавь Шаарийбуу, Монголжийбуу болон Бодьсадва нар болон тахилын ширээ, багана зэргийг анхан байсан хэв маягаар нь зохиомжилж XVII зууны Монгол сүм хийдийг үзүүлэх гэж байна. 

Цогчин дуганын хойморын тасалгаанаас малтлагаар илрүүлсэн олдворуудын хэсэг болон Өндөр гэгээн Занабазарын хосгүй үнэт Ногоон Дара эхийг байрлуулна. Түүнчлэн хийдийн загвар, сэргээсэн зураг, дэвсгэр зураг, танилцуулга, Өндөр гэгээний он цагийн дарааллыг харуулна. Мөн Сарьдагийн хийдийн бүтээн байгуулалтыг харуулсан 5 минутын 3D анимэйшн танилцуулга, малтлага судалгааг харуулсан баримтат кино, зураг дүрсний слайд шоуг дэлгэцээр харуулна. Мөн баримтат кино, холограм зураг үзүүлэх зэрэг технологийн дэвшлүүдийг ашиглахаас гадна “Сарьдагийн хийд”-ийн олдворуудыг бүрэн хамруулсан эрдэм шинжилгээний каталогийг танилцуулахаар бэлэн болгожээ. “Өндөр гэгээн болон түүний өв” олон нийтэд зориулсан цуврал лекцийг эрдэмтэн судлаачид унших зэрэг үзэгчдэд зориулсан шашны урлагийн боловсролын хөтөлбөрийг хуваарийн дагуу явуулах юм.


ТҮҮХИЙН СУДАЛГАА: 300 жил далд оршсон Сарьдагийн хийдийн нууцыг дэлгэнэ
Bolod.mn


Сэтгэгдэл (0)


Уншигчдын оруулсан сэтгэгдлийн талаар манай сайт хариуцлага хvлээхгvй болохыг анхаарна уу.
Үгийн санд шүүлтүүр хийсэн болно

   



Улаанбаатарт бага зэргийн бороо орно
09:29
Ачааны машины тэвш өндөр хүчдэлд хүрснээс нэг иргэн амь насаа алджээ
01:08

Өчигдөр буюу есдүгээр сарын 27-ны өдөр том оврын автомашины жолооч, цахилгаанд цохиулж нас баржээ.

Ачааны машины тэвш өндөр хүчдэлд хүрснээс нэг иргэн амь насаа алджээ

Өчигдөр буюу есдүгээр сарын 27-ны өдөр том оврын автомашины жолооч, цахилгаанд цохиулж нас баржээ.

»»
Эрүүгийн хэргийн шүүгчид тулгамдсан асуудлаар зөвлөлдлөө
19:12

Эрүүгийн хэргийн нийт шүүгчийн зөвлөгөөн 2023 оны 9 дүгээр сарын 29-ний өдөр боллоо.

Улсын дээд шүүхийн Эрүүгийн хэргийн танхимын тэргүүн Ч.Хосбаяр эрүүгийн хэргийн нийт шүүгчид анх удаа эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаан дахь хууль хэрэглээний тулгамдсан асуудал, шийдвэрлэх арга зам, хүндрэл бэрхшээл, ололт амжилтыг хэлэлцэхээр зөвлөлдөж байгааг онцлоод тодорхой үр дүнд хүрнэ гэж найдаж байгаагаа илэрхийлэв.

Эрүүгийн хэргийн шүүгчид тулгамдсан асуудлаар зөвлөлдлөө

Эрүүгийн хэргийн нийт шүүгчийн зөвлөгөөн 2023 оны 9 дүгээр сарын 29-ний өдөр боллоо.

Улсын дээд шүүхийн Эрүүгийн хэргийн танхимын тэргүүн Ч.Хосбаяр эрүүгийн хэргийн нийт шүүгчид анх удаа эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаан дахь хууль хэрэглээний тулгамдсан асуудал, шийдвэрлэх арга зам, хүндрэл бэрхшээл, ололт амжилтыг хэлэлцэхээр зөвлөлдөж байгааг онцлоод тодорхой үр дүнд хүрнэ гэж найдаж байгаагаа илэрхийлэв.

»»
Хөдөө аж ахуйн салбарын оюутнууд Европт цалинтай дадлагажна
19:00

 

"On Job Training" буюу хилийн чанадад цалинтай дадлагажих хөтөлбөр хэрэгжүүлэгч багынхантай уулзлаа.

 

Хөдөө аж ахуйн салбарын оюутнууд Европт цалинтай дадлагажна

 

"On Job Training" буюу хилийн чанадад цалинтай дадлагажих хөтөлбөр хэрэгжүүлэгч багынхантай уулзлаа.

 

»»
Нийслэлийн ахмадуудад хүндэтгэл үзүүллээ
18:57

Олон улсын ахмадын өдрийг угтан НИТХ, НЗДТГ, Нийслэлийн Ахмадын хороо хамтран ахмад настнуудад зориулсан хүндэтгэлийн үйл ажиллагааг 32 дахь жилдээ зохион байгууллаа. 

Нийслэлийн ахмадуудад хүндэтгэл үзүүллээ

Олон улсын ахмадын өдрийг угтан НИТХ, НЗДТГ, Нийслэлийн Ахмадын хороо хамтран ахмад настнуудад зориулсан хүндэтгэлийн үйл ажиллагааг 32 дахь жилдээ зохион байгууллаа. 

»»
Энэ жил хүнсний ногооны хэрэгцээний 82 хувийг дотоодоос хангах боломж бүрджээ
15:55

“Хүнсний хангамж, аюулгүй байдал” үндэсний хөдөлгөөний хүрээнд Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүх хүнс, хөдөө аж ахуйн салбарын аж ахуйн нэгжүүдэд ажиллаж байна. 

Энэ жил хүнсний ногооны хэрэгцээний 82 хувийг дотоодоос хангах боломж бүрджээ

“Хүнсний хангамж, аюулгүй байдал” үндэсний хөдөлгөөний хүрээнд Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүх хүнс, хөдөө аж ахуйн салбарын аж ахуйн нэгжүүдэд ажиллаж байна. 

»»
Талийгаач хүү битүү гэмтлийн улмаас амьсгалын дутагдалд орж нас барсан гэж үзжээ
14:46

Дорнод аймгийн цагдаагийн газраас эрэн сурвалжлаж байсан 7 настай “С” хүүг иргэний мэдээллээр тус аймгийн төвийн Хэрлэн сумын 3 дугаар баг Хөгшир гэх 

Талийгаач хүү битүү гэмтлийн улмаас амьсгалын дутагдалд орж нас барсан гэж үзжээ

Дорнод аймгийн цагдаагийн газраас эрэн сурвалжлаж байсан 7 настай “С” хүүг иргэний мэдээллээр тус аймгийн төвийн Хэрлэн сумын 3 дугаар баг Хөгшир гэх 

»»
О.Есүгэн дэлхийн хошой аваргыг ялж, "Парис-2024" олимпын эрхээ авлаа
14:44

Боксын эмэгтэйчүүдийн 50 кг-д манай тулаанч О.Есүгэн дэлхийн хошой аварга, Казахстаны Назым Кызайбайтай шөвгийн наймын тулаанаа хийлээ.

О.Есүгэн дэлхийн хошой аваргыг ялж,

Боксын эмэгтэйчүүдийн 50 кг-д манай тулаанч О.Есүгэн дэлхийн хошой аварга, Казахстаны Назым Кызайбайтай шөвгийн наймын тулаанаа хийлээ.

»»
Сураггүй болсон хүүгийн амиа алдсан шалтгааныг хойд аавтай нь холбон шалгаж байна
10:03

Энэ сарын 25-нд 17:00 цагийн үед Дорнод аймгийн Хэрлэн сумын II баг Бөмбөгтэй хөшөөний ойролцоо байх гэрээсээ долоон настай хүү гараад сураггүй алга болсон байдаг.

Сураггүй болсон хүүгийн амиа алдсан шалтгааныг хойд аавтай нь холбон шалгаж байна

Энэ сарын 25-нд 17:00 цагийн үед Дорнод аймгийн Хэрлэн сумын II баг Бөмбөгтэй хөшөөний ойролцоо байх гэрээсээ долоон настай хүү гараад сураггүй алга болсон байдаг.

»»
Ханжоу-2022 | МОНГОЛ 64 – 69 ХОНКОНГ
09:53

Инчёны Азийн наадмын нээлтийн тоглолтдоо 86:77-ын харьцаатай буулган авч байсан Хонконгийн багтай өчигдөр /2023.09.28/ манай шигшээ баг 2 дахь тоглолтоо хийлээ. 

Ханжоу-2022 | МОНГОЛ 64 – 69 ХОНКОНГ

Инчёны Азийн наадмын нээлтийн тоглолтдоо 86:77-ын харьцаатай буулган авч байсан Хонконгийн багтай өчигдөр /2023.09.28/ манай шигшээ баг 2 дахь тоглолтоо хийлээ. 

»»
Хүн амьны хэргээр яллагдсан Б.Махбалыг хугацаанаас нь өмнө СУЛЛАЖЭЭ
08:39

Одоогоос таван жилийн өмнө буюу 2018 оны наймдугаар сард Зам тээврийн хөгжлийн яам /ЗТХЯ/-ны байранд хүн амины 

Хүн амьны хэргээр яллагдсан Б.Махбалыг хугацаанаас нь өмнө СУЛЛАЖЭЭ

Одоогоос таван жилийн өмнө буюу 2018 оны наймдугаар сард Зам тээврийн хөгжлийн яам /ЗТХЯ/-ны байранд хүн амины 

»»
Сергей Шойгу: Дайн дор хаяж 2025 он хүртэл үргэлжлэнэ
04:14

ОХУ-аас Украинд бүрэн хэмжээний довтолгоо эхлүүлээд 18 дахь сартайгаа золгожээ. Дайн эхлэхэд АНУ-ын 

Сергей Шойгу: Дайн дор хаяж 2025 он хүртэл үргэлжлэнэ

ОХУ-аас Украинд бүрэн хэмжээний довтолгоо эхлүүлээд 18 дахь сартайгаа золгожээ. Дайн эхлэхэд АНУ-ын 

»»
Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийг шоолсон мим пост оруулаад, дугаараа алджээ
16:38

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүхийн талаар иргэн Мэндбилиг фэйсбүүкт мим пост нийтэлсэн нь цахим хаягт халдах шалтгаан болсон эсэх, 

Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийг шоолсон мим пост оруулаад, дугаараа алджээ

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүхийн талаар иргэн Мэндбилиг фэйсбүүкт мим пост нийтэлсэн нь цахим хаягт халдах шалтгаан болсон эсэх, 

»»
Б.Жаргалан: Бүх шатны сонгуульд эмэгтэйчүүдийг ялалт байгуулах тал дээр анхаарч ажиллана
16:36

АН-аас өнөөдөр /2023.09.28/ цаг үеийн асуудлаар мэдээлэл хийлээ. 

Б.Жаргалан: Бүх шатны сонгуульд эмэгтэйчүүдийг ялалт байгуулах тал дээр анхаарч ажиллана

АН-аас өнөөдөр /2023.09.28/ цаг үеийн асуудлаар мэдээлэл хийлээ. 

»»
Өвөлжилтийн бэлтгэл хангах хүрээнд тулгамдсан асуудлуудыг хэлэлцлээ
16:23

Улаанбаатар хотын ерөнхий менежер бөгөөд Захирагчийн ажлын албаны дарга М.Баяраа инженер хангамжийн байгууллагуудын өвөлжилтийн бэлтгэл ажлын явцтай танилцаж, тулгамдсан асуудлуудыг хэлэлцлээ.

Өвөлжилтийн бэлтгэл хангах хүрээнд тулгамдсан асуудлуудыг хэлэлцлээ

Улаанбаатар хотын ерөнхий менежер бөгөөд Захирагчийн ажлын албаны дарга М.Баяраа инженер хангамжийн байгууллагуудын өвөлжилтийн бэлтгэл ажлын явцтай танилцаж, тулгамдсан асуудлуудыг хэлэлцлээ.

»»
“Эрдэнэс Тавантолгой“ ХК 20 сая дахь тонн нүүрсээ борлууллаа
18:20

“Эрдэнэс Тавантолгой” ХК өнөөдөр /2023.09.27/ 20 сая дахь тонн нүүрсээ борлуулж, компанийн түүхэн амжилтыг шинэчлэн тогтоолоо. Компани үүсгэн байгуулагдсан цагаас хойш 13 жилийн хугацаанд хамгийн өндөр борлуулалтыг 2019 онд буюу ковидын өмнөх жилд хийж 15.5 сая тонн нүүрс борлуулж байсан. Тэгвэл өнөөдөр компанийн түүхэнд анх удаа 20 сая тонн нүүрс борлуулж түүхэн амжилтыг шинэчлэн тогтоолоо.

“Эрдэнэс Тавантолгой“ ХК 20 сая дахь тонн нүүрсээ борлууллаа

“Эрдэнэс Тавантолгой” ХК өнөөдөр /2023.09.27/ 20 сая дахь тонн нүүрсээ борлуулж, компанийн түүхэн амжилтыг шинэчлэн тогтоолоо. Компани үүсгэн байгуулагдсан цагаас хойш 13 жилийн хугацаанд хамгийн өндөр борлуулалтыг 2019 онд буюу ковидын өмнөх жилд хийж 15.5 сая тонн нүүрс борлуулж байсан. Тэгвэл өнөөдөр компанийн түүхэнд анх удаа 20 сая тонн нүүрс борлуулж түүхэн амжилтыг шинэчлэн тогтоолоо.

»»
Х.Бадамсүрэн: Тавантолгойгоос жилд 30 сая тонн нүүрс олборлоход 200-аад жил бидний амьдралыг тэтгэнэ
17:30

Улс орны хувьд чухал ач холбогдолтой, олон нийтийн анхаарлын төвд байдаг том асуудлуудыг шийдвэр 

Х.Бадамсүрэн: Тавантолгойгоос жилд 30 сая тонн нүүрс олборлоход 200-аад жил бидний амьдралыг тэтгэнэ

Улс орны хувьд чухал ач холбогдолтой, олон нийтийн анхаарлын төвд байдаг том асуудлуудыг шийдвэр 

»»
УИХ : Электрон тамхийг хуульчилж, тамхины хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулна
17:24

Ирэх сарын 01-ээс намрын ээлжит чуулган эхэлнэ. Энэ удаагийн намрын чуулганаар электрон тамхийг хуульчилж, 

УИХ : Электрон тамхийг хуульчилж, тамхины хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулна

Ирэх сарын 01-ээс намрын ээлжит чуулган эхэлнэ. Энэ удаагийн намрын чуулганаар электрон тамхийг хуульчилж, 

»»
Ж.ХАТАНБААТАР: Допингийн эсрэг үйл ажиллагаа гэдэг олон талын оролцоотой цогц ажил
14:26

Монголын үндэсний допингийн эсрэг байгууллагын ерөнхийлөгч, анагаах ухааны доктор, ардын эмч Ж.Хатанбаатартай ярилцлаа.

Ж.ХАТАНБААТАР: Допингийн эсрэг үйл ажиллагаа гэдэг олон талын оролцоотой цогц ажил

Монголын үндэсний допингийн эсрэг байгууллагын ерөнхийлөгч, анагаах ухааны доктор, ардын эмч Ж.Хатанбаатартай ярилцлаа.

»»
Т.Мөнхсайхан: Согтуугаар үйлдэгдэх гэмт хэргийн тоо буурсан
13:13

Ерөнхийлөгчийн Эрүүл мэнд, спорт, нийгмийн бодлогын зөвлөх Т.Мөнхсайхан, Нийслэлийн цагдаагийн газрын дэд дарга Б.Оюутболд нар архи, согтууруулах ундааны хэрэглээний талаар мэдээлэл хийлээ.

Т.Мөнхсайхан: Согтуугаар үйлдэгдэх гэмт хэргийн тоо буурсан

Ерөнхийлөгчийн Эрүүл мэнд, спорт, нийгмийн бодлогын зөвлөх Т.Мөнхсайхан, Нийслэлийн цагдаагийн газрын дэд дарга Б.Оюутболд нар архи, согтууруулах ундааны хэрэглээний талаар мэдээлэл хийлээ.

»»
БНСУ-д болох солонгос хэлний богино хугацааны хөтөлбөрт 6-12 дугаар ангийн сурагчдыг бүртгэж эхэллээ
11:31
Египетийн далайн ёроолоос эрдэнэсээр дүүрэн сүм дуган олджээ
17:14

Европын усан доорх археологийн хүрээлэнгийн (IEASM) эрдэмтэд Египетийн эрэг хавиас үнэт эрдэнэсээр дүүрэн Амон бурхны сүм, Афродитад зориулсан грек сүмийн туурь олжээ. Live Science сэтгүүлд энэ тухай нийтэлсэн байна.

Египетийн далайн ёроолоос эрдэнэсээр дүүрэн сүм дуган олджээ

Европын усан доорх археологийн хүрээлэнгийн (IEASM) эрдэмтэд Египетийн эрэг хавиас үнэт эрдэнэсээр дүүрэн Амон бурхны сүм, Афродитад зориулсан грек сүмийн туурь олжээ. Live Science сэтгүүлд энэ тухай нийтэлсэн байна.

»»
Өнөөдөр Дэлхийн орчны эрүүл мэндийн өдөр тохиож байна
16:08

Олон улсын Орчны эрүүл мэндийн холбоо (IFEH)-ны санаачилгаар 2011 оноос Дэлхийн орчны эрүүл мэндийн өдрийг жил бүрийн 9 дүгээр сарын 26-ны өдөр тэмдэглэн өнгөрүүлж байна. Тус өдрийг дэлхий дахинд жил бүр нэгдсэн уриа дэвшүүлж тэмдэглэн өнгөрүүлдэг ба 2023 онд “Орчны эрүүл мэнд: Хүн бүрийн эрүүл мэндийг өдөр бүр хамгаалцгаая” уриан дор тэмдэглэж байна.

Өнөөдөр Дэлхийн орчны эрүүл мэндийн өдөр тохиож байна

Олон улсын Орчны эрүүл мэндийн холбоо (IFEH)-ны санаачилгаар 2011 оноос Дэлхийн орчны эрүүл мэндийн өдрийг жил бүрийн 9 дүгээр сарын 26-ны өдөр тэмдэглэн өнгөрүүлж байна. Тус өдрийг дэлхий дахинд жил бүр нэгдсэн уриа дэвшүүлж тэмдэглэн өнгөрүүлдэг ба 2023 онд “Орчны эрүүл мэнд: Хүн бүрийн эрүүл мэндийг өдөр бүр хамгаалцгаая” уриан дор тэмдэглэж байна.

»»
Монголын тээвэрчид Хятадаар дамжин Ази, Европ руу тээвэр хийнэ
15:23

Зам, тээврийн хөгжлийн сайд С.Бямбацогт БНХАУ-ын Тээврийн сайд Ли Шяопинтай уулзаж, Монгол, Хятадын Засгийн газар хоорондын автотээврийн хэлэлцээрийн протоколд гарын үсэг зурлаа.

Монголын тээвэрчид Хятадаар дамжин Ази, Европ руу тээвэр хийнэ

Зам, тээврийн хөгжлийн сайд С.Бямбацогт БНХАУ-ын Тээврийн сайд Ли Шяопинтай уулзаж, Монгол, Хятадын Засгийн газар хоорондын автотээврийн хэлэлцээрийн протоколд гарын үсэг зурлаа.

»»
П.Сайнзориг: Б.Бадарчийн асуудлыг хуулийн хүрээнд шийднэ
15:10

ХЗДХЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн дарга П.Сайнзориг Үндэсний их баяр наадмын шөвгөрсөн бөхийн Б сорьцоос допинг илэрсэн асуудлаар мэдээлэл өглөө. 

П.Сайнзориг: Б.Бадарчийн асуудлыг хуулийн хүрээнд шийднэ

ХЗДХЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн дарга П.Сайнзориг Үндэсний их баяр наадмын шөвгөрсөн бөхийн Б сорьцоос допинг илэрсэн асуудлаар мэдээлэл өглөө. 

»»
"Улаанбаатар түншлэл-2023" есдүгээр сарын 28-наас аравдугаар сарын 1-ний хооронд болно
15:05

НЗДТГ, Нийслэлийн Бизнес инновац хөгжлийн газар, Монголын үндэсний худалдаа аж үйлдвэрийн танхим /МҮХАҮТ/ хамтран "Улаанбаатар түншлэл-2023" олон улсын үзэсгэлэн яармагийг есдүгээр сарын 28-наас аравдугаар сарын 1-ний хооронд “Мишээл экспо” үзэсгэлэнгийн танхимд зохион байгуулах гэж байна. Үзэсгэлэнд Бүгд Найрамдах Беларус Улсаас долоо, ОХУ-аас 20 гаруй, БНХАУ-ын Ляонинь мужийн 30 гаруй аж ахуйн нэгж, бизнес эрхлэгч оролцож, бараа бүтээгдэхүүнээ танилцуулах юм. Мөн дотоодын томоохон 30 гаруй аж ахуйн нэгж оролцоно. Онцлох аж ахуйн нэгжээс дурдвал, Беларус Улсын Минск хотын сүүний шилдэг үйлдвэр, ОХУ-ын хүнсний шилдэг үйлдвэр Окинск зэрэг томоохон аж ахуйн нэгжүүд хүрэлцэн ирэх юм. Мөн аравдугаар сарын 2-ны өдөр МҮХАҮТ-д Беларус- Монголын бизнес уулзалтыг зохион байгуулна.

НЗДТГ, Нийслэлийн Бизнес инновац хөгжлийн газар, Монголын үндэсний худалдаа аж үйлдвэрийн танхим /МҮХАҮТ/ хамтран "Улаанбаатар түншлэл-2023" олон улсын үзэсгэлэн яармагийг есдүгээр сарын 28-наас аравдугаар сарын 1-ний хооронд “Мишээл экспо” үзэсгэлэнгийн танхимд зохион байгуулах гэж байна. Үзэсгэлэнд Бүгд Найрамдах Беларус Улсаас долоо, ОХУ-аас 20 гаруй, БНХАУ-ын Ляонинь мужийн 30 гаруй аж ахуйн нэгж, бизнес эрхлэгч оролцож, бараа бүтээгдэхүүнээ танилцуулах юм. Мөн дотоодын томоохон 30 гаруй аж ахуйн нэгж оролцоно. Онцлох аж ахуйн нэгжээс дурдвал, Беларус Улсын Минск хотын сүүний шилдэг үйлдвэр, ОХУ-ын хүнсний шилдэг үйлдвэр Окинск зэрэг томоохон аж ахуйн нэгжүүд хүрэлцэн ирэх юм. Мөн аравдугаар сарын 2-ны өдөр МҮХАҮТ-д Беларус- Монголын бизнес уулзалтыг зохион байгуулна.

»»
Улаанбаатар хотын хэмжээнд 3,000 гаруй эзэнтэй нохойнд үржлийг зогсоох мэс ажилбарыг хийнэ
15:03

Нийслэлийн гурван дүүрэгт нохой, муурын үржил хязгаарлах ажил эхлээд байна.

Улаанбаатар хотын хэмжээнд 3,000 гаруй эзэнтэй нохойнд үржлийг зогсоох мэс ажилбарыг хийнэ

Нийслэлийн гурван дүүрэгт нохой, муурын үржил хязгаарлах ажил эхлээд байна.

»»
Хүүхдийнхээ гар утсанд “Content & Privacy Restriction” тохироог хийж, зохисгүй агуулгатай контентоос хамгаалаарай
23:17

Та өөрийн гар утас болон хүүхдийнхээ гар утсыг зохисгүй агуулгатай контентоос хамгаалж "Content & Privacy Restriction" тохироог идэвхжүүлээрэй.

Хүүхдийнхээ гар утсанд “Content & Privacy Restriction” тохироог хийж, зохисгүй агуулгатай контентоос хамгаалаарай

Та өөрийн гар утас болон хүүхдийнхээ гар утсыг зохисгүй агуулгатай контентоос хамгаалж "Content & Privacy Restriction" тохироог идэвхжүүлээрэй.

»»
Ц.Цогтбаатар Азийн наадмаас хүрэл медаль хүртлээ
23:14
  • 19 дэх удаагийн Азийн наадам үргэлжилж байна
Ц.Цогтбаатар Азийн наадмаас хүрэл медаль хүртлээ
  • 19 дэх удаагийн Азийн наадам үргэлжилж байна
»»
ХЗДХЯ: Согтуугаар тээврийн хэрэгсэл жолоодвол ЭРҮҮГИЙН хариуцлага хүлээлгэдэг болно
22:32

Согтууруулах ундаа хэрэглэсэн үедээ тээврийн хэрэгсэл жолоодсон жолоочид эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэдэг болох 

ХЗДХЯ: Согтуугаар тээврийн хэрэгсэл жолоодвол ЭРҮҮГИЙН хариуцлага хүлээлгэдэг болно

Согтууруулах ундаа хэрэглэсэн үедээ тээврийн хэрэгсэл жолоодсон жолоочид эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэдэг болох 

»»
“Оюунлаг“-ийн сурагчид сургуулийнхаа гуанзны мантуун буузнаас хордлого авчээ
22:09

Цагдаагийн байгууллагад 2023 оны 09 дүгээр сарын 22-ны өдрийн 15 цаг 16 минутад Баянзүрх дүүргийн 15 дугаар 

“Оюунлаг“-ийн сурагчид сургуулийнхаа гуанзны мантуун буузнаас хордлого авчээ

Цагдаагийн байгууллагад 2023 оны 09 дүгээр сарын 22-ны өдрийн 15 цаг 16 минутад Баянзүрх дүүргийн 15 дугаар 

»»
Ерөнхий сайд зүүн аймгуудын хамтын ажиллагааг эрчимжүүлж, хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлэх “Дорнодын шинэ сэргэлт” чуулганд оролцов
18:40

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ “Дорнодын шинэ сэргэлт” хөрөнгө оруулалтын чуулганд оролцож,  үг хэллээ. Тэрбээр Засгийн газрын бодлого хөтөлбөртэй уялдуулан, бүс нутгийн хөгжлөө хэлэлцэж, хөрөнгө оруулалтаа нэмэгдүүлэхээр чуулган зохион байгуулж буй Дорнод болон зүүн аймгуудын удирдлагуудад талархал илэрхийлээд  Шинэ сэргэлтийн бодлогын зарим үр дүнгээс дурдлаа. Цар тахлын үед -4.7 хувийн уналттай байсан манай улсын эдийн засаг  2021 онд 1.6 хувь, 2022 онд 4.8 хувь, 2023 оны хоёрдугаар улиралд 6.4 хувь болж нэмэгдсэн. Одоогийн байдлаар нэг хүнд ногдох ДНБ 5033 ам.доллар хүрсэн. Шинэ сэргэлтийн бодлого цаашид тогтвортой хэрэгжвэл нэг хүнд ногдох  ДНБ 2027, 2028 онд 10 мянган ам.долларт хүрэх төлөвтэй байна гэв. Мөн улсын хэмжээнд бие дааж төсвөө бүрдүүлдэг зургаан аймгийн нэг нь Дорнод.  Тус аймгийн Дотоодын нийт  бүтээгдэхүүн 1.2 их наяд, эдийн засгийн өсөлт 14 хувь буюу давхар өсөлттэй явж байгааг онцлов.

Ерөнхий сайд зүүн аймгуудын хамтын ажиллагааг эрчимжүүлж, хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлэх “Дорнодын шинэ сэргэлт” чуулганд оролцов

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ “Дорнодын шинэ сэргэлт” хөрөнгө оруулалтын чуулганд оролцож,  үг хэллээ. Тэрбээр Засгийн газрын бодлого хөтөлбөртэй уялдуулан, бүс нутгийн хөгжлөө хэлэлцэж, хөрөнгө оруулалтаа нэмэгдүүлэхээр чуулган зохион байгуулж буй Дорнод болон зүүн аймгуудын удирдлагуудад талархал илэрхийлээд  Шинэ сэргэлтийн бодлогын зарим үр дүнгээс дурдлаа. Цар тахлын үед -4.7 хувийн уналттай байсан манай улсын эдийн засаг  2021 онд 1.6 хувь, 2022 онд 4.8 хувь, 2023 оны хоёрдугаар улиралд 6.4 хувь болж нэмэгдсэн. Одоогийн байдлаар нэг хүнд ногдох ДНБ 5033 ам.доллар хүрсэн. Шинэ сэргэлтийн бодлого цаашид тогтвортой хэрэгжвэл нэг хүнд ногдох  ДНБ 2027, 2028 онд 10 мянган ам.долларт хүрэх төлөвтэй байна гэв. Мөн улсын хэмжээнд бие дааж төсвөө бүрдүүлдэг зургаан аймгийн нэг нь Дорнод.  Тус аймгийн Дотоодын нийт  бүтээгдэхүүн 1.2 их наяд, эдийн засгийн өсөлт 14 хувь буюу давхар өсөлттэй явж байгааг онцлов.

»»
Автын ноцтой осолд азаар хүн бэртэж гэмтээгүй байна
18:18

МУИС-ийн уулзварт гарсан автын ноцтой ослын бичлэг цахим орчинд цацагдсан. 

Автын ноцтой осолд азаар хүн бэртэж гэмтээгүй байна

МУИС-ийн уулзварт гарсан автын ноцтой ослын бичлэг цахим орчинд цацагдсан. 

»»
Д.Сумъяабазар: Акуа гардены ажлыг зогсоох эрх нь БХБЯ-нд бий
18:00

Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч Д.Сумъяабазар акуа гарденыг хэзээ ажлыг нь зогсоох 

Д.Сумъяабазар: Акуа гардены ажлыг зогсоох эрх нь БХБЯ-нд бий

Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч Д.Сумъяабазар акуа гарденыг хэзээ ажлыг нь зогсоох 

»»
Санал асуулгад оролцогчдын 56 хувь нь Жо Байденыг ахин нэр дэвшихийг эсэргүүцжээ
17:58

АНУ-ын "NBC" мэдээллийн суваг тус улсын иргэдийн дунд явуулсан санал асуулгын дүнгээ саяхан нийтэлжээ. 

Санал асуулгад оролцогчдын 56 хувь нь Жо Байденыг ахин нэр дэвшихийг эсэргүүцжээ

АНУ-ын "NBC" мэдээллийн суваг тус улсын иргэдийн дунд явуулсан санал асуулгын дүнгээ саяхан нийтэлжээ. 

»»
Эрдэмтэд Тэйлор Свифтийн дуу хөгжмийг онолын түвшинд судалж байна
17:54

Австрали улсад алдарт дуучин Тэйлор Свифтийн нөлөөний тухай олон улсын эрдэм шинжилгээний хурал болно. 

Эрдэмтэд Тэйлор Свифтийн дуу хөгжмийг онолын түвшинд судалж байна

Австрали улсад алдарт дуучин Тэйлор Свифтийн нөлөөний тухай олон улсын эрдэм шинжилгээний хурал болно. 

»»
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхэд ОХУ-ын Төрийн Думын дарга бараалхав
13:54

Монгол Улсад албан ёсны айлчлал хийж буй Оросын Холбооны Улсын Холбооны Хурлын Төрийн Думын дарга В.В.Володин Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүхэд бараалхав.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхэд ОХУ-ын Төрийн Думын дарга бараалхав

Монгол Улсад албан ёсны айлчлал хийж буй Оросын Холбооны Улсын Холбооны Хурлын Төрийн Думын дарга В.В.Володин Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүхэд бараалхав.

»»
УДШ: Д.Мөнх-Эрдэнийн гомдлыг хэлэлцэхээс татгалзаж, хорих ялыг хэвээр үлдээлээ
13:33

Улсын дээд шүүхийн Эрүүгийн хэргийн танхимын нийт шүүгчийн хуралдаанаар  Д.Мөнх-Эрдэнэ, Д.Батмөнх, Н.Пүрэвжав, 

УДШ: Д.Мөнх-Эрдэнийн гомдлыг хэлэлцэхээс татгалзаж, хорих ялыг хэвээр үлдээлээ

Улсын дээд шүүхийн Эрүүгийн хэргийн танхимын нийт шүүгчийн хуралдаанаар  Д.Мөнх-Эрдэнэ, Д.Батмөнх, Н.Пүрэвжав, 

»»
ОХУ шатахуун, дизель түлшний экспортыг түр хязгаарлажээ
08:17

МОСКВА. /TASS/. ОХУ-ын Засгийн газар дотоодын зах зээлийг тэнцвэржүүлэх, дээд үзүүлэлтдээ хүрээд байгаа шатахууны 

ОХУ шатахуун, дизель түлшний экспортыг түр хязгаарлажээ

МОСКВА. /TASS/. ОХУ-ын Засгийн газар дотоодын зах зээлийг тэнцвэржүүлэх, дээд үзүүлэлтдээ хүрээд байгаа шатахууны 

»»
Зугаалж явсан дөрвөн хүний нэг нь Тэрэлж голын усанд живжээ
20:52

Налайх дүүргийн I хорооны нутаг болох Өндөөгийн гарам, Халгайтын-Амын задгайд зугаалж явсан дөрвөн хүний нэг нь 

Зугаалж явсан дөрвөн хүний нэг нь Тэрэлж голын усанд живжээ

Налайх дүүргийн I хорооны нутаг болох Өндөөгийн гарам, Халгайтын-Амын задгайд зугаалж явсан дөрвөн хүний нэг нь 

»»
18-р сургуулийн нэг ангийн сурагчид юунаас хордсоныг тогтоохоор ажиллаж байна
17:48

Хан-Уул дүүргийн 18-р сургуулийн "Монгол бизнес" дээд сургуулийн байранд хичээллэж байсан зургаадугаар ангийн 21 сурагч 

18-р сургуулийн нэг ангийн сурагчид юунаас хордсоныг тогтоохоор ажиллаж байна

Хан-Уул дүүргийн 18-р сургуулийн "Монгол бизнес" дээд сургуулийн байранд хичээллэж байсан зургаадугаар ангийн 21 сурагч 

»»
1-2 дугаар ангийн сурагчдад код бичих хичээлийг туршилтаар зааж эхлэхээр болжээ
17:17

Боловсрол, Шинжлэх Ухааны сайд Л.Энх-Амгалан Олон улсын Код Орг /code.org/ байгууллагын төлөөлөл Пат Ён Прадиттай уулзлаа.

1-2 дугаар ангийн сурагчдад код бичих хичээлийг туршилтаар зааж эхлэхээр болжээ

Боловсрол, Шинжлэх Ухааны сайд Л.Энх-Амгалан Олон улсын Код Орг /code.org/ байгууллагын төлөөлөл Пат Ён Прадиттай уулзлаа.

»»
Тариаланчид сар гаруйн хугацаанд гурван тэрбум төгрөгийн төмс, хүнсний ногоо борлуулжээ
17:12

Нийслэлийн есөн дүүргийн 31 байршилд “Алтан намар-2023” төмс, хүнсний ногооны өргөтгөсөн худалдаа гарч байна.

Тариаланчид сар гаруйн хугацаанд гурван тэрбум төгрөгийн төмс, хүнсний ногоо борлуулжээ

Нийслэлийн есөн дүүргийн 31 байршилд “Алтан намар-2023” төмс, хүнсний ногооны өргөтгөсөн худалдаа гарч байна.

»»
Хятад-АСЕАН-ы ХХ экспо боллоо
16:51

Хятад-АСЕАН-ы ХХ экспо 09-р сарын 17-ны өдөр Гуансийн Жуан үндэстний Өөртөө Засах Орны Наньнин хотноо "Эв найрамдалтай эх орноо байгуулж, ирээдүйн хувь заяагаа хамтатгая-"Бүс ба зам" санаачилгыг өндөр чанартай хөгжүүлэхийг дэмжин, эдийн засгийн өсөлтийн төвийг бий болгох" уриан дор зохион байгуулагдлаа. 

Хятад-АСЕАН-ы ХХ экспо боллоо

Хятад-АСЕАН-ы ХХ экспо 09-р сарын 17-ны өдөр Гуансийн Жуан үндэстний Өөртөө Засах Орны Наньнин хотноо "Эв найрамдалтай эх орноо байгуулж, ирээдүйн хувь заяагаа хамтатгая-"Бүс ба зам" санаачилгыг өндөр чанартай хөгжүүлэхийг дэмжин, эдийн засгийн өсөлтийн төвийг бий болгох" уриан дор зохион байгуулагдлаа. 

»»
Улаанбаатарт маргааш буюу есдүгээр сарын 23-ны Бямба гарагт автомашингүй өдрийг зохион байгуулж байна
16:01

Улаанбаатарт маргааш буюу есдүгээр сарын 23-ны Бямба гарагт 07:00-18:00 цагийн автомашингүй өдөр байна.

Улаанбаатарт маргааш буюу есдүгээр сарын 23-ны Бямба гарагт автомашингүй өдрийг зохион байгуулж байна

Улаанбаатарт маргааш буюу есдүгээр сарын 23-ны Бямба гарагт 07:00-18:00 цагийн автомашингүй өдөр байна.

»»
С.Баярцогт: АН-ын даргын зөвлөл сүүдрийн Засгийн газрын бүтцээр ажиллаж эхэлж байна
15:39

Ардчилсан намын 4/11 мэдээллийн цагаар Ардчилсан намын Тэргүүн дэд дарга С.Баярцогт дэд дарга нарын чиг үүргийг 

С.Баярцогт: АН-ын даргын зөвлөл сүүдрийн Засгийн газрын бүтцээр ажиллаж эхэлж байна

Ардчилсан намын 4/11 мэдээллийн цагаар Ардчилсан намын Тэргүүн дэд дарга С.Баярцогт дэд дарга нарын чиг үүргийг 

»»
Хятад сургуулиудад төгсөлтийн англи хэлний шалгалтыг цуцалжээ
15:00

Хятадын баруун хойд нутгийн Шаньси муж дахь Сиан Жиаотун их сургууль төгсөлтийн англи хэлний шалгалтыг цуцалжээ. 

Хятад сургуулиудад төгсөлтийн англи хэлний шалгалтыг цуцалжээ

Хятадын баруун хойд нутгийн Шаньси муж дахь Сиан Жиаотун их сургууль төгсөлтийн англи хэлний шалгалтыг цуцалжээ. 

»»
Галт тэргэнд 4.1 кг алт нууж, Хятад руу гаргахыг завджээ
14:26

БНХАУ руу зорчигч тээврийн галт тэрэг нэвтэрч эхэлсэнтэй холбоотойгоор хориотой эд зүйл хил давуулах гэсэн гэмт үйлдэл идэвхижиж байна.

Галт тэргэнд 4.1 кг алт нууж, Хятад руу гаргахыг завджээ

БНХАУ руу зорчигч тээврийн галт тэрэг нэвтэрч эхэлсэнтэй холбоотойгоор хориотой эд зүйл хил давуулах гэсэн гэмт үйлдэл идэвхижиж байна.

»»
ЦЕГ: Долоон настай хүүг сүрдүүлсэн этгээдийг шалгаж байна
14:15

Олон нийтийн сүлжээнд долоон настай хүүг согтуу эрэгтэй хутга тулган айлган сүрдүүлж буй бичлэг тавигдсан.

ЦЕГ: Долоон настай хүүг сүрдүүлсэн этгээдийг шалгаж байна

Олон нийтийн сүлжээнд долоон настай хүүг согтуу эрэгтэй хутга тулган айлган сүрдүүлж буй бичлэг тавигдсан.

»»
"Манай улсын экспортолж байгаа нүүрсний 97% нь коксожсон"
14:03

Нүүрсийг биржээр зарж, гарсан үр дүнгийн талаар сайд Ж.Ганбаатар мэдээлэл өглөө.

Нүүрсийг биржээр зарж, гарсан үр дүнгийн талаар сайд Ж.Ганбаатар мэдээлэл өглөө.

»»
Сергей Шойгу: Дайн дор хаяж 2025 он хүртэл үргэлжлэнэ
04:14

ОХУ-аас Украинд бүрэн хэмжээний довтолгоо эхлүүлээд 18 дахь сартайгаа золгожээ. Дайн эхлэхэд АНУ-ын 

Сергей Шойгу: Дайн дор хаяж 2025 он хүртэл үргэлжлэнэ

ОХУ-аас Украинд бүрэн хэмжээний довтолгоо эхлүүлээд 18 дахь сартайгаа золгожээ. Дайн эхлэхэд АНУ-ын 

»»
Хойд Солонгос цөмийн зэвсгийн статусаа Үндсэн хуульдаа тусгав
13:22
Тойрог замд удаан хугацаагаар саатсан сансрын нисгэгчид дэлхийд буцаж ирлээ
10:33
Иракд хуримын үеэр гал гарч 113 хүн амь үрэгдэж, 150 хүн бэртжээ
11:43
Египетийн далайн ёроолоос эрдэнэсээр дүүрэн сүм дуган олджээ
17:14

Европын усан доорх археологийн хүрээлэнгийн (IEASM) эрдэмтэд Египетийн эрэг хавиас үнэт эрдэнэсээр дүүрэн Амон бурхны сүм, Афродитад зориулсан грек сүмийн туурь олжээ. Live Science сэтгүүлд энэ тухай нийтэлсэн байна.

Египетийн далайн ёроолоос эрдэнэсээр дүүрэн сүм дуган олджээ

Европын усан доорх археологийн хүрээлэнгийн (IEASM) эрдэмтэд Египетийн эрэг хавиас үнэт эрдэнэсээр дүүрэн Амон бурхны сүм, Афродитад зориулсан грек сүмийн туурь олжээ. Live Science сэтгүүлд энэ тухай нийтэлсэн байна.

»»
Санал асуулгад оролцогчдын 56 хувь нь Жо Байденыг ахин нэр дэвшихийг эсэргүүцжээ
17:58

АНУ-ын "NBC" мэдээллийн суваг тус улсын иргэдийн дунд явуулсан санал асуулгын дүнгээ саяхан нийтэлжээ. 

Санал асуулгад оролцогчдын 56 хувь нь Жо Байденыг ахин нэр дэвшихийг эсэргүүцжээ

АНУ-ын "NBC" мэдээллийн суваг тус улсын иргэдийн дунд явуулсан санал асуулгын дүнгээ саяхан нийтэлжээ. 

»»
Европын парламент “Катар-Европын холбооны авлигын хэрэг”-ийн улмаас Ил тод байдлын дүрмээ шинэчлэн баталжээ
13:19

Шинээр батлагдсан дүрэмд нэмэлт орлого нь 5000 еврогоос дээш давсан тохиолдолд мэдүүлж байхаар тусгажээ.

Европын парламент “Катар-Европын холбооны авлигын хэрэг”-ийн улмаас Ил тод байдлын дүрмээ шинэчлэн баталжээ

Шинээр батлагдсан дүрэмд нэмэлт орлого нь 5000 еврогоос дээш давсан тохиолдолд мэдүүлж байхаар тусгажээ.

»»
Тариалан аялал жуулчлалыг уялдуулан нутгаа хөгжүүлж байна
12:12

Хятадын Гуанси мужид болж байгаа Хятад-АСЕАН-ы экспо хоёр дахь өдрөө үргэлжилж байна. 

Тариалан аялал жуулчлалыг уялдуулан нутгаа хөгжүүлж байна

Хятадын Гуанси мужид болж байгаа Хятад-АСЕАН-ы экспо хоёр дахь өдрөө үргэлжилж байна. 

»»
В.Зеленський: Орост цөмийн зэвсэг эзэмших эрх байхгүй
09:54

НҮБ-ын Ерөнхий ассамблейн индэр дээр дэлхийн олон удирдагч байр сууриа илэрхийлснээс олны анхаарлыг Украины Ерөнхийлөгч Володимир Зеленськийн илтгэл татав. 

В.Зеленський: Орост цөмийн зэвсэг эзэмших эрх байхгүй

НҮБ-ын Ерөнхий ассамблейн индэр дээр дэлхийн олон удирдагч байр сууриа илэрхийлснээс олны анхаарлыг Украины Ерөнхийлөгч Володимир Зеленськийн илтгэл татав. 

»»
В.Зеленский ОХУ-ын эсрэг дэлхийн фронт байгуулахыг уриаллаа
11:11

Украины Ерөнхийлөгч Владимир Зеленский НҮБ-ын Ерөнхий Ассамблейн чуулганы үеэр үг хэлж, Оросын түрэмгийллийн эсрэг дэлхийн фронт байгуулахыг уриаллаа. 

В.Зеленский ОХУ-ын эсрэг дэлхийн фронт байгуулахыг уриаллаа

Украины Ерөнхийлөгч Владимир Зеленский НҮБ-ын Ерөнхий Ассамблейн чуулганы үеэр үг хэлж, Оросын түрэмгийллийн эсрэг дэлхийн фронт байгуулахыг уриаллаа. 

»»
Хятад улс Германы эсрэг гомдол гаргалаа
10:11

Өнгөрсөн долоо хоногт ХБНГУ-ын ГХЯ-ны сайд сайд Анналена Баербок “Фокс Ньюс” сувгийн шууд нэвтрүүлгийн үеэр Хятадын удирдагчийг дарангуйлагч хэмээн хэлжээ.

Хятад улс Германы эсрэг гомдол гаргалаа

Өнгөрсөн долоо хоногт ХБНГУ-ын ГХЯ-ны сайд сайд Анналена Баербок “Фокс Ньюс” сувгийн шууд нэвтрүүлгийн үеэр Хятадын удирдагчийг дарангуйлагч хэмээн хэлжээ.

»»
Украин: Ялагдаж шившгээ тарихгүйг л Орос хүсэх боллоо
22:38

Украинд Оросын цэргийн тусгай ажиллагаа 1 жил 8 дахь сар руугаа дөхөж байгаатай холбогдуулан мэдээллийн 

Украин: Ялагдаж шившгээ тарихгүйг л Орос хүсэх боллоо

Украинд Оросын цэргийн тусгай ажиллагаа 1 жил 8 дахь сар руугаа дөхөж байгаатай холбогдуулан мэдээллийн 

»»
Ерөнхий сайд ОХУ-д айлчлахдаа Алтанбулаг-Замын -Үүдийг хурдны зам, хос царигийн төмөр замаар холбох САНАЛ тавина
13:53

Шинэ сэргэлтийн бодлогын үндсэн цөм асуудлын нэг болох Боомтын сэргэлтийн хүрээнд төлөвлөсөн олон төслүүд хэрэгжсэнээр Монгол Улсын хэмжээнд ядуурлын 

Ерөнхий сайд ОХУ-д айлчлахдаа Алтанбулаг-Замын -Үүдийг хурдны зам, хос царигийн төмөр замаар холбох САНАЛ тавина

Шинэ сэргэлтийн бодлогын үндсэн цөм асуудлын нэг болох Боомтын сэргэлтийн хүрээнд төлөвлөсөн олон төслүүд хэрэгжсэнээр Монгол Улсын хэмжээнд ядуурлын 

»»
Махса Аминигийн дурсгалыг хүндэтгэх жагсаал Иран даяар өрнөжээ
13:16

Махса Амини амь эрсэдсэнээс хойш нэг жил өнгөрч байгаатай тохиолдуулан бямба гарагт Иран даяар эсэргүүцлийн жагсаал болжээ. 

Махса Аминигийн дурсгалыг хүндэтгэх жагсаал Иран даяар өрнөжээ

Махса Амини амь эрсэдсэнээс хойш нэг жил өнгөрч байгаатай тохиолдуулан бямба гарагт Иран даяар эсэргүүцлийн жагсаал болжээ. 

»»
БНХАУ-ын Гадаад хэргийн сайд Ван И ОХУ-д айлчилна
10:48

ОХУ-ын Аюулгүйн зөвлөлийн нарийн бичгийн дарга Николай Патрушевын урилгаар Хятадын Коммунист Намын Төв Хорооны Улс төрийн товчооны гишүүн, Гадаад харилцааны Төв Хорооны Тамгын газрын дарга Ван И ОХУ-д айлчлана. 

БНХАУ-ын Гадаад хэргийн сайд Ван И ОХУ-д айлчилна

ОХУ-ын Аюулгүйн зөвлөлийн нарийн бичгийн дарга Николай Патрушевын урилгаар Хятадын Коммунист Намын Төв Хорооны Улс төрийн товчооны гишүүн, Гадаад харилцааны Төв Хорооны Тамгын газрын дарга Ван И ОХУ-д айлчлана. 

»»
Эрх тэгш байдалд суурилсан олон тулгуурт үзлийнхээ төлөө баттай зогсохыг 77-гийн бүлэгт уриалав
08:45

НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Антонио Гутерриш Кубын нийслэл Хавана хотноо Хөгжиж буй орнуудын 77-гийн бүлгийн дээд хэмжээний уулзалтын үеэр хэлсэн үгэндээ "хүн бүрийн төлөө үйлчилдэг дэлхийн төлөө тэмцэхийг" уриаллаа.

Эрх тэгш байдалд суурилсан олон тулгуурт үзлийнхээ төлөө баттай зогсохыг 77-гийн бүлэгт уриалав

НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Антонио Гутерриш Кубын нийслэл Хавана хотноо Хөгжиж буй орнуудын 77-гийн бүлгийн дээд хэмжээний уулзалтын үеэр хэлсэн үгэндээ "хүн бүрийн төлөө үйлчилдэг дэлхийн төлөө тэмцэхийг" уриаллаа.

»»
“Ли” хар салхи Шинэ Шотланд мужийг дайран өнгөрчээ
07:54

Атлантын далайд дэгдсэн "Ли” хар салхи бямба гарагт Канадын Шинэ Шотланд мужийн баруун хэсгийг дайрсны улмаас хүчтэй шуурга, үер болж, олон мянган иргэн гэрэл цахилгаангүй болоод байна.

“Ли” хар салхи Шинэ Шотланд мужийг дайран өнгөрчээ

Атлантын далайд дэгдсэн "Ли” хар салхи бямба гарагт Канадын Шинэ Шотланд мужийн баруун хэсгийг дайрсны улмаас хүчтэй шуурга, үер болж, олон мянган иргэн гэрэл цахилгаангүй болоод байна.

»»
Хятад, Оросын хил дээр шинэ үр тарианы төв байгуулахаар тохиролцов
17:07

БНХАУ, ОХУ үр тарианы худалдааны эргэлтээ нэмэгдүүлэх ажлын хүрээнд их хэмжээний хөрөнгө оруулалт хийхээр өнгөрсөн жил тохиролцсон. Уг тохиролцооны үргэлжлэл болгож талууд ОХУ-ын Владивосток хотноо болж буй Дорнын эдийн засгийн чуулга уулзалтын үеэр олон гэрээ хэлэлцээрт гарын үсэг зуржээ.

Хятад, Оросын хил дээр шинэ үр тарианы төв байгуулахаар тохиролцов

БНХАУ, ОХУ үр тарианы худалдааны эргэлтээ нэмэгдүүлэх ажлын хүрээнд их хэмжээний хөрөнгө оруулалт хийхээр өнгөрсөн жил тохиролцсон. Уг тохиролцооны үргэлжлэл болгож талууд ОХУ-ын Владивосток хотноо болж буй Дорнын эдийн засгийн чуулга уулзалтын үеэр олон гэрээ хэлэлцээрт гарын үсэг зуржээ.

»»
ОХУ Украины дайн цахилгаан эрчим хүчний салбарт нөлөөлж буй нь
09:51

Ковид-19 цар тахлын хөл хорионы үеэр аж үйлдвэрлэл, худалдаа удааширч саарсантай холбоотойгоор дэлхийн зах зээл дээрх эрчим хүчний үнэ буурахад хүргэсэн. 

ОХУ Украины дайн цахилгаан эрчим хүчний салбарт нөлөөлж буй нь

Ковид-19 цар тахлын хөл хорионы үеэр аж үйлдвэрлэл, худалдаа удааширч саарсантай холбоотойгоор дэлхийн зах зээл дээрх эрчим хүчний үнэ буурахад хүргэсэн. 

»»
“Номхон далай дамнасан тогтвортой байдлын яриа хэлэлцээ - 2023: Эрчим хүчний аюулгүй байдал” олон улсын чуулга уулзалт эхэллээ
09:35

Монгол Улсын Их Хурлын дарга Г.Занданшатар, Улсын Их Хурлын гишүүн, Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын сайд Х.Булгантуяа, Улсын Их Хурлын гишүүн, Монгол Улсын сайд, 

“Номхон далай дамнасан тогтвортой байдлын яриа хэлэлцээ - 2023: Эрчим хүчний аюулгүй байдал” олон улсын чуулга уулзалт эхэллээ

Монгол Улсын Их Хурлын дарга Г.Занданшатар, Улсын Их Хурлын гишүүн, Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын сайд Х.Булгантуяа, Улсын Их Хурлын гишүүн, Монгол Улсын сайд, 

»»
“Алтан холбоо” 1 – Хилийн Эрээн боомт
17:02

“Алтан холбоо” нэвтрүүлгийн эхний дугаараар та бидний сайн мэдэх Эрээн – Замын-Үүд боомтыг танилцууллаа.

“Алтан холбоо” 1 – Хилийн Эрээн боомт

“Алтан холбоо” нэвтрүүлгийн эхний дугаараар та бидний сайн мэдэх Эрээн – Замын-Үүд боомтыг танилцууллаа.

»»
Орос үндэстний цорын ганц шян
16:30

“Шинэ зууны Хятадын зураглал·Хөлөнбуйр дахь аялал”

Орос үндэстний цорын ганц шян

“Шинэ зууны Хятадын зураглал·Хөлөнбуйр дахь аялал”

»»
Шинэ Барга зүүн хошууны Соёлын ордон
18:24

Шинэ зууны Хятадын зураглал·Хөлөнбуйр дахь аялал”

Шинэ Барга зүүн хошууны Соёлын ордон

Шинэ зууны Хятадын зураглал·Хөлөнбуйр дахь аялал”

»»
Мияа: Мөрөөдөл эхэлсэн газар
17:41

Гадаад хүмүүс Хятадад

Мияа: Мөрөөдөл эхэлсэн газар

Гадаад хүмүүс Хятадад

»»
Гацууртын Л.Чинбат гарал үүслийн бичиггүй 300 тооны адууг нь нутагтаа оруулахыг эсэргүүцсэн малчдыг машинаараа дайрав
11:38

Гацуурт компанийн ерөнхий захирал Л.Чинбат адууг нь албадан гаргах гэсэн Сэлэнгэ аймгийн Цагааннуур сумын малчдыг 

Гацууртын Л.Чинбат гарал үүслийн бичиггүй 300 тооны адууг нь нутагтаа оруулахыг эсэргүүцсэн малчдыг машинаараа дайрав

Гацуурт компанийн ерөнхий захирал Л.Чинбат адууг нь албадан гаргах гэсэн Сэлэнгэ аймгийн Цагааннуур сумын малчдыг 

»»
Нүдний хагалгаанд яаралтай орох шаардлагатай 5 хүүхэдтэй Д.Алтанчимэгт тусалцгаая
17:58

Нүдний хагалгаанд яаралтай орох шаардлагатай 5 хүүхэдтэй Д.Алтанчимэгт тусалцгаая Утас: 8071-6660 /шууд/ Хаан банк #5417007768

Нүдний хагалгаанд яаралтай орох шаардлагатай 5 хүүхэдтэй Д.Алтанчимэгт тусалцгаая

Нүдний хагалгаанд яаралтай орох шаардлагатай 5 хүүхэдтэй Д.Алтанчимэгт тусалцгаая Утас: 8071-6660 /шууд/ Хаан банк #5417007768

»»
“Tesla” компанийн салбарыг Монголд байгуулахыг хүсэв
10:08

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ өчигдөр АНУ-ын “Tesla”, “SpaceX” компанийн гүйцэтгэх захирал, “Twitter” компанийн 

“Tesla” компанийн салбарыг Монголд байгуулахыг хүсэв

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ өчигдөр АНУ-ын “Tesla”, “SpaceX” компанийн гүйцэтгэх захирал, “Twitter” компанийн 

»»
С.Ганбаатар: Надад гуравхан сар ерөнхийлөгч, ерөнхий сайдынхаа суудлыг өгчих. Би яаж энэ улсыг босгох вэ? гэдгийг харуулъя
10:51

УИХ-ын гишүүн С.Ганбаатар сэтгүүлчдийн асуултанд хариуллаа.

С.Ганбаатар: Надад гуравхан сар ерөнхийлөгч, ерөнхий сайдынхаа суудлыг өгчих. Би яаж энэ улсыг босгох вэ? гэдгийг харуулъя

УИХ-ын гишүүн С.Ганбаатар сэтгүүлчдийн асуултанд хариуллаа.

»»
Жолооч нар зогсоол дээр маргалдаж, санаатайгаар нэгнийхээ автомашиныг мөргөжээ
09:05

Нийслэлийн Баянгол дүүргийн 9 дүгээр хороонд байрлах орон сууцны гадна, хүүхдийн талбайн зогсоол дээр "Хүмүүс нэгнээ 

Жолооч нар зогсоол дээр маргалдаж, санаатайгаар нэгнийхээ автомашиныг мөргөжээ

Нийслэлийн Баянгол дүүргийн 9 дүгээр хороонд байрлах орон сууцны гадна, хүүхдийн талбайн зогсоол дээр "Хүмүүс нэгнээ 

»»
Л.Аззаяа: Бэлэг гээд өгсөн цагаан торонд мөнгө байгааг мэдээгүй. Харанхуй, хүйтэн байсан учраас гэртээ очоод задалсан
17:44

Хөгжлийн Банкны гэх хэргийн гэм буруугийн шүүх хуралдаан Улаанбаатар чуулгын байранд долоо дахь өдрөө үргэлжилж байна. 

Л.Аззаяа: Бэлэг гээд өгсөн цагаан торонд мөнгө байгааг мэдээгүй. Харанхуй, хүйтэн байсан учраас гэртээ очоод задалсан

Хөгжлийн Банкны гэх хэргийн гэм буруугийн шүүх хуралдаан Улаанбаатар чуулгын байранд долоо дахь өдрөө үргэлжилж байна. 

»»
Д.Сумъяабазар: С.Амарсайхантай ЗГ-ын хуралдааны үеэр муудсандаа уучлал гуйсан
10:55

Д.Сумъяабазар: С.Амарсайхантай ЗГ-ын хуралдааны үеэр муудсандаа уучлал гуйсан. 

Д.Сумъяабазар: С.Амарсайхантай ЗГ-ын хуралдааны үеэр муудсандаа уучлал гуйсан

Д.Сумъяабазар: С.Амарсайхантай ЗГ-ын хуралдааны үеэр муудсандаа уучлал гуйсан. 

»»
Ч.Хүрэлбаатар: Х.Баттулга арьс, ширний экспортыг зогсоосон нь маш буруу бодлого байсан
18:20
Монголбанкны Эрдэнэсийн сангаас түүх, соёлын үнэт зүйлс алдагдаагүй
09:58

УИХ-ын чуулганы өнөөдрийн /2023.03.31/ хуралдаан эхэллээ. Хуралдаанаар Монголбанкнаас 2022 оны арванхоёрдугаар 

Монголбанкны Эрдэнэсийн сангаас түүх, соёлын үнэт зүйлс алдагдаагүй

УИХ-ын чуулганы өнөөдрийн /2023.03.31/ хуралдаан эхэллээ. Хуралдаанаар Монголбанкнаас 2022 оны арванхоёрдугаар 

»»
Барилгын хөгжлийн төвийн хамт олон цусаа хандивлалаа
18:40

Барилгын хөгжлийн төвийн хамт олон өнөөдөр цус хандивлах ээлжит өдөрлөгөө зохион байгууллаа. Тус байгууллага нь цус сэлбэлт судлалын үндэсний төвтэй хамтран уг өдөрлөгийг 2018 оноос хойш жилд хоёр удаа зохион байгуулдаг юм байна.

Барилгын хөгжлийн төвийн хамт олон цусаа хандивлалаа

Барилгын хөгжлийн төвийн хамт олон өнөөдөр цус хандивлах ээлжит өдөрлөгөө зохион байгууллаа. Тус байгууллага нь цус сэлбэлт судлалын үндэсний төвтэй хамтран уг өдөрлөгийг 2018 оноос хойш жилд хоёр удаа зохион байгуулдаг юм байна.

»»
У.Равдан: Миний ээж хэзээ ч эх орноосоо урвах хүн биш!
16:56

Яруу найрагч Ц.Хуланг ТЕГ-аас саатуулж, улмаар нэг сар цагдан хорих шийдвэрийг шүүхээс гаргасан.

У.Равдан: Миний ээж хэзээ ч эх орноосоо урвах хүн биш!

Яруу найрагч Ц.Хуланг ТЕГ-аас саатуулж, улмаар нэг сар цагдан хорих шийдвэрийг шүүхээс гаргасан.

»»
Хүүхдийн мөнгөний асуудлаар Д.Амарбаясгалан, Н.Учрал, Б.Жавхлан нар мэдээлэл хийж байна
18:09

Хүүхдийн мөнгөний асуудлаар Д.Амарбаясгалан, Н.Учрал, Б.Жавхлан нар мэдээлэл хийлээ.

Хүүхдийн мөнгөний асуудлаар Д.Амарбаясгалан, Н.Учрал, Б.Жавхлан нар мэдээлэл хийж байна

Хүүхдийн мөнгөний асуудлаар Д.Амарбаясгалан, Н.Учрал, Б.Жавхлан нар мэдээлэл хийлээ.

»»
Д.Мөнх-Эрдэнэ 461-т ямар байсан талаар ярив
17:27
С.Батдөлийн гэрээс 7.3 тэрбум төгрөг хураан авсан баримтыг цагдаагийн байгууллага дэлгэлээ
17:31

Эрүүгийн цагдаагийн газраас өнгөрсөн пүрэв гаригийн шөнө хойшлуулшгүй ажиллагаа явуулж, УБТЗ-ын Тээвэр зохион 

С.Батдөлийн гэрээс 7.3 тэрбум төгрөг хураан авсан баримтыг цагдаагийн байгууллага дэлгэлээ

Эрүүгийн цагдаагийн газраас өнгөрсөн пүрэв гаригийн шөнө хойшлуулшгүй ажиллагаа явуулж, УБТЗ-ын Тээвэр зохион 

»»
Х.Нямбаатар: Ард иргэдийн төрд итгэх итгэлийг сэргээнэ
16:59

Засгийн газрын хуралдаанаас гаргасан шийдвэрийн талаар Хуульзүйн дотоод хэргийн сайд Х.Нямбаатар мэдээлэл өглөө. 

Х.Нямбаатар: Ард иргэдийн төрд итгэх итгэлийг сэргээнэ

Засгийн газрын хуралдаанаас гаргасан шийдвэрийн талаар Хуульзүйн дотоод хэргийн сайд Х.Нямбаатар мэдээлэл өглөө. 

»»
Иргэн Ж.Одонгоо: Эрх баригчдыг хулгайчаар нь дуудсанаасаа болж сонсголоос хөөгдсөн
09:41

Иргэн Ж.Одонгоотой ярилцлаа. Тэрбээр Төрийн ордонд болсон нээлттэй сонсголын үеэр бухимдлаа илэрхийлж Шадар сайд С.Амарсайхан, УИХ-ын гишүүн Д.Тогтохсүрэн, Ж.Бат-Эрдэнэ нарыг хулгайч хэмээн цоллоод хөөгдөж гарсан юм.

Иргэн Ж.Одонгоо: Эрх баригчдыг хулгайчаар нь дуудсанаасаа болж сонсголоос хөөгдсөн

Иргэн Ж.Одонгоотой ярилцлаа. Тэрбээр Төрийн ордонд болсон нээлттэй сонсголын үеэр бухимдлаа илэрхийлж Шадар сайд С.Амарсайхан, УИХ-ын гишүүн Д.Тогтохсүрэн, Ж.Бат-Эрдэнэ нарыг хулгайч хэмээн цоллоод хөөгдөж гарсан юм.

»»












bolod.mn logo
RSS Feeds | Холбоо барих | Маркетингийн алба |
Мэдээлэл хуулбарлах хориотой. © 2005-2021 Bolod Мэдээллийн сүлжээ сайт. Бүх эрх хуулиар хамгаалагдсан. Developed by: "Онлайн Хүрээ" ХХК