 |
|
 |
|
Монголд Ерөнхийлөгчийн засаглал л тохирох нь тодорхой байна |
|
|
 |
|
 |
Монголд Ерөнхийлөгчийн засаглал л тохирох нь тодорхой байна
2020-01-31Их Монгол улс, Монголын эзэнт гүрэн, Чингисийн алтан ураг, тайж нар, өнөөдрийн улс төрчид
 Эхэндээ овгийн ахлагч нар, хожуу нь аймгуудын тэргүүн, зонхилогчид, эцэст нь улс гүрний хаадууд улсынхаа газар нутаг, хүн ард, мал сүрэг, ер нь бүхий л баялгийн эзэн, бүрэн эрхтэй өмчлөгчид байсан онцлог нүүдэлчдийн хувьд нэн эртнээс ХХ зууны эхэн хүртэл үргэлжилжээ. Монгол Нирун улс түргүүдэд цохигдон бутрах үед овог, аймгууд дайн, түрэмгийллийн хөлөөс дайжин нүүдэллэж шинэ нутаг оронд очихдоо ч гэсэн бүгдийг хаман өмчлөх уламжлалт арга хэлбэрээ баримтлан хольцолдож хутгалдах биш мөн л бие биеэ даан харьцангуй тусгаар байдлаар зэрэгцэн оршиж, дор бүрэндээ хүч сэлбэн тэнхэрсээр сурвалжит язгууртнууд нь албатуудаа уламжлал ёсоор өмчлөн захирсаар байжээ.
Түрэг, Уйгар, Хиргизийн ноёрхол унаж, Төв Азийн улс төрийн амьдрал саармагжиж хүчирхэг эзэнгүй болсноор язгуурын Монгол аймгууд нэгдэж Их Монгол улс байгуулагдаж эзэн нь Чингис хаан болжээ. Их Монгол улсын бүх баялгийг эзэмших, ашиглах, захиран зарцуулах (шагнах, бэлэглэх, өвлүүлэх, хураан авах) онц эрх ганцхүү Чингис хаанд л байжээ.
1185-1206 оны хооронд 30 гаруй удаагийн дайн, тулалдаан хийж 80 гаруй том, жижиг аймгийг эрхшээлдээ оруулж монгол угсаатныг нэгтгээд Чингис хаан газар нутаг, хүн ардаа ээж, дүү нар, ойр дотны хамтран зүтгэгсэд, авга, нагац нартаа хуваан эзэмшүүлжээ. Хожуу нь эзэнт гүрнийхээ бүх нутаг дэвсгэр, хүн ардыг дөрвөн хүүдээ өвлүүлэн үлдээсэн байна. Чингэж Их Монгол улс болон Монголын эзэнт гүрэн нь яг хэрэг дээрээ бол Чингисийн алтан ургийнхний өмч байжээ.
Дээр яригдсан бүхэн бол хэмжээгүй эрхтэй хааны засаг бүхий аль ч улс, гүрэнд түгээмэл байсан эрх, дарх юм. Улс орон бүхлээрээ хааны өмч, хүн ам нь бүгдээрээ хааны албат, цэрэг арми нь хаандаа үнэнч байх тангараг өргөдөг, улсаа төлөөлж эцсийн шийдвэрийг хаан гаргадаг, хааны аль ямар ч үйлдлийг шүүн хэлэлцдэггүй, "Хаантан алдсан, эндсэн байх учиргүй" гэх төр шашин хосолсон хууль үйлчилдэг, "Хааны үг бол тэнгэрийн таалал мөн" хэмээдэг ёс зүй, сэтгэл зүйн баримтлал ноёрхдог байжээ. Хааны тушаал заавраар бусад оронд довтлон орж эзлэх аваас мөнхүү орны газар нутаг, хүн ард, бүх баялаг нь мөн л хааны өмч болдог. Тэдгээрийг хэрхэн эзэмших, ашиглах, захиран зарцуулахаа (худалдах, хувааж өгөх, бэлэглэх, шагнах, эргүүлж хураан авах гэх мэт) хаан өөрөө л шийддэг байв. Хүн ам, иргэдийн дунд хааны дараа орох эрх дархтан, ямбатан бол хааны ургийнхан байх агаад ихэнх оронд энэ нь бүр хуульчлагдсан байв. Иймэрхүү хууль зарчим түгээмэл үйлчилдэг байснаас улбаалаад Чингисийн алтан ураг, түүний яс, цусны хамаатал бүхий бүх хүн эр, эм ялгаагүй эзэд, ноёд байж, аль нэг хэмжээ түвшинд дархлагддаг байжээ. Ийм онцгой байдал давуу эрх, дээд зиндаа ХIII зуунаас бүр ХХ зуун хүртэл сахигджээ. Жишээ нь Чингис хааны шууд удмын тайж нар (төрөл тайж) болон Чингисийн дүү нарын удмын тайж нарт (харъяа тайж) цаазын ял оноодоггүй байсан цаг үе буй…
Манж Чин гүрний үеэс тайж гэх хятад гаралтай үг, хэргэмээр алтан ургийн эрчүүдийг нэлэнхүйд нь цоллох болжээ. Гэвч тэдний нийгэмд эзлэх байр, суурь нь тухайн тайжийн эцгийн байр суурь, өөрийн нь боловсрол, хөрөнгө чинээ, албатын тоо, хувийн нэр төр, гавъяа шагнал, хичээл зүтгэл, холбоо сүлбээ, эцгээс залгамжилсан хэргэм зэрэг мэтээс хамаардаг байв. Чин улсын үед хиад боржигин овгийн тайж нарыг дөрвөн дэс болгон төрийн албанд ашиглах болжээ.
Тайж нарын гэр бүлийн хүмүүс хоорондоо гэрлэх хориотой байсан нь цус ойртохын үр дагавраас сэргийлсэн чухал цээр байв. Ийм цээр Европын улсуудад байсангүй. Тэд цус ойртохын хор холбогдлыг таньж амжаагүй байжээ.
Төрөл болон харъяа тайж нар бусад иргэдээс давуу эрх, дарх эдлэхийн зэрэгцээ эртнээс тогтсон уламжлал ёсоор заавал сахих, мөрдөх ёстой онцгой үүргүүдтэй байлаа. Засаг, засаг бус, бүр хохь (ядуурсан) тайж нар хүртэл хөвгүүдээ бичиг үсэгтэй, хууль цааз, тоо бодлого, төрийн хэргийн мэдлэгтэй, эх түүх ба ургийн бичгээ судалж таньсан, үндэсний үзэлтэй, халүүн эх оронч хүмүүс болгож хүмүүжүүлэх ёстой гэсэн бичигдээгүй хуульд захирагдах учиртай байв.
Энэ үүргээ ч тайж нар эрх мэдэл, хэргэм зэрэг, хөрөнгө чинээнээсээ үл хамааран дээр дооргүй биелүүлсээр иржээ. Энэ улс орон, газар нутаг, бүх баялаг, ард иргэд бол бидний эцэг өвгөдийн амь нас, цусаар олдсон ба хамгаалагдаж ирсэн юм гэдгийг яс махандаа шингээж ойлгосон хүмүүс бол юуны өмнө тайж нар (Чингисийн алтан ургийнхан) байв. Тэд оюунлаг хүмүүс, үндэсний сэхээтний давхрааг голчлон бүрдүүлж байжээ. Тэдний дунд нэр цууд гарсан томоохон эрдэмтэд, судлаачид ч олон байв. Лам нарын дундах эрдэм мэдлэгтэй оточ, маарамба, гавж нар ч монголын сэхээтний нэгэн хэсэг болсоор ирсэн ба тэдний дунд лам болсон (тойн гэгдэгч) тайж гаралтай оюунлаг хүмүүс мөн олон байжээ.
Манж Чин үлсын үед тайж нарын хөвгүүд дунд манж ба монгол бичигтэй, манж болон хятад хэлтэй хүмүүс олон байв. Манжийн төр засаг чухамхүү боловсролтой тайж нарын хүчээр л Монгол дахь төрийн хэргээ явуулж иржээ. Төрийн хэрэгт оролцохын хажуугаар тайж нар эх оронч үүргээ биелүүлж Монголыг хятадчилах, монголчуудыг Хятадад уусахаас сэргийлж байх амин чухал бодлогыг ил ба далд шууд ба хөндлөнгийн аргаар хэрэгжүүлсээр байжээ. Монголоо, монголчуудаа өмөөрөн, хамгаалан тэмцсээр алтан ургийн олон тайж амь насаа алдаж, эрүү шүүлтэд орж, элдвээр хэлмэгдсээр байсныг гэрчлэх баримтууд олон буй…
Монгол хүн, монгол үндэстэн, Монголын төрд үнэнчээр зүтгэн алба хаах учиртай боловсон хүчний нөөц нь тайж нар, тэдний хөвгүүд байсаар ирснийг судалж таньсан харь орны төр засаг төрөл болон харъяат тайж нарыг болбол л устгах, цөөлөх, бүр үгүй хийх бодлогыг "төрийнхөө хар хайрцагны бодлого" болгон баримталдаг байлаа. Иймэрхүү далд, нууц, эчнээ бодлогын золиос болсон тайж нарын тоо хэдэн зуугаар хэмжигдэнэ.
Чингис хааны хөвгүүд болон охидын үр хойчсыг бүгдийг нь цагаан ястай, Чингисийн алтан урагтай яс, цусны хамааралтай хэмээн хүндэтгэн үзсээр иржээ. Ийм хүмүүсийн тоо дэлхийн хэмжээнд үзэх аваас 20-40 саяд хүрэх магадлал тун өндөр ажээ.
Тайж нарын нэр, нөлөөг Манж Чингийн төр засаг ч сайн ашигласан ба Төвдийн шарын шашны томчууд ч мөн "гурав худалдаж иджээ". Энэ асуудлыг нарийвчлан судалж түүхэн үнэнийг нээн илчилж сургамж авах нь өнөө ч хэрэгтэй, маргааш ч бас хэрэгтэй болчихоод байна.
Монголын өндөр дээд язгуур угсаа бүхий хүмүүсийг төрийн хэрэгт ашиглах явцдаа Манжийн төр тэдгээрийн тодорхой хэсгийг "ихэд эвдэлжээ". Хятадыг байлдан эзлэх, цэргийн хүчээр дарангуйлан захирах үйлсэд Монголын нэг зуун мянга шахам цэрэг эрс биеэрээ оролцсон гавъяа, мөн энд тэнд дэгдэх болсон бослого, хөдөлгөөнийг дарахад Монголын морин цэргийн гүйцэтгэх асан онцгой үүрэг зэргийг Манжийн хаад ихэд үнэлж, тухай бүр ноёд жанждыг хүндээр шагнаж, өөртөө улам улам ойртуулан авсаар, өнгө ба мөнгөний эрхэнд автуулж, ховсдон өөрчилсөөр байлаа. Тэгэх тэгэхдээ бүр ойр хооронд нь уралдуулж, өрсөлдүүлж эв нэгдлийг эвдэлж, элгэн саднаа ч гэх сэтгэлгүй болгон харьшуулж "идэх цадахаа, эмээх зовохоо ч үл мэдэх болгон" хувиргасаар байв. ХVIII, XIX зуун гэхэд зэрэг, хэргэм, отго, жинс, ямба, цэнгэлийн хойноос улайран хөөцөлдөж, энэ хэрэгт нь тусалж чадах манж сайд нарт том том авлига өгсөн хэрэг Монголын ноёдын дунд хаана л бол хаана гарч байдаг болжээ. Манжийн хааны ойрхны төрөл, садан сайд, түшмэлүүдэд өөрсөддөө зэрэг, хэргэм, цол, дэс нэмэхийн төлөө Өвөр Монгол, Ар Монголын ноёд, түшмэлүүдийн өгсөн авлигын хэмжээ тус бүр хэдэн арван мянган лан мөнгө, бүр хэдэн зуун мянган лан мөнгө хүрч байсныг гэрчлэх баримт Хүрээ сайдын хуучин данс, Улиастай, Ховдын хуучин данс, Их шавийн хуучин дансанд албан тушаал ба овог нэртэйгээ тэмдэглэгдэн үлджээ. Үүний зэрэгцээ Төвдийн шашин суртлын ихэс дээдэс, Далай лам, Банчин эрдэнэ, мөн төр засгийн нь дээд түшмэлүүдэд хахууль, авлига өгч хувь хувийн хэрэг, зоригоо бүтээлгэн авч байсан баримтууд мөн цөөнгүй байна. Сэцэн хан Санзайдоржийн авлигын хэрэг, Түшээт хан Цэрэндоржийн хэрэг, Их шавийн шанзадбагийн хэрэг гэх мэтийн авлига өгсөн ба авсан дуулиант хэргүүд ч олон бий. Манжийн хаанаас Өвөр Монгол, Ар Монголын ноёдыг шагнах, тэдэнд цалин пүнлүү олгохдоо Хорчины ван, гүн, бэйл, бэйс, тайж нарыг ихэд онцгойлон үзэж байсан баримтууд олон байна. Жишээ нь Өвөр Монголын бусад хошуудын Чин ван нарт 2000 лан мөнгө, торго 25-ыг пүнлүү болгон олгож байсан бол Хорчны чин ванд 2500 лан мөнгө, торго 40-ыг олгож байв. Шагнах үедээ ч ижилхэн зэрэг хэргэмтэй ноёдод Хорчины ба бусдад нь гэж үлэмжхэн хэмжээний ялгаа гарган мөнгө, торго олгож иржээ. Энэ байдал нь монгол ноёдыг өрсөлдөх, харилцан дайсагнах, Манжийн хаанд ойр шадар болох гэхдээ эх орон нэгтнээ гүтгэх, ховлох, ойр дотны нь хүмүүст хээл хахууль өгөх, энэ зорилгоор албат, хамжлагуудаас хууль бус татвар гувчуур авах үйлдэл газар аваад байжээ.
Монголын хүн амыг 150 шахам хошуу болгон хуваагаад тэдгээрийг захирсан ноёдыг өнгө, мөнгө, зэрэг, хэргэм, ихэмсэглэл, тансаглалд жолоогүй шунагчид болгон хувиргаснаар тэд эх оронч сэтгэл, монгол хүний үндэсний үзлээ гээж олонхи нь Манжийн төрийн бууны ноход болон хувирчээ. Хятадыг эзлэх, захирах хэрэгт ашиглаж байсан Монголын 100 мянга шахам цэрэг эрсийг гэр бүлийнх нь хамтаар монгол найман хошуу болгон Бээжин хавьд суулгаж албатаа болгож хятадад уусгажээ.
Дотоод Монголын 25 аймаг, 49 хошуу, Халхын 4 аймаг, 82 хошуунд хан, чин ван, жүн ван, бэйл, бэйс, улсын түшээ гүн, улсад туслагч гүн, хошууны хэргийг захирах тайж, I-IV зэргийн тайж нар, 10 шахам зэрэг, зиндаа бүхий түшмэлүүд гэх мэтийн хүмүүсээс бүрдсэн том давхраа буй болж тэд ардуудыг дарлан мөлжиж, Манжийн хааны ашиг, сонирхолд бялдуучаар үйлчилж байжээ. Тэдэн дээр шарын шашны ихэс, дээдэс, лам нарын давхрааг нэмэхлээр нийгэм дэх паразит (мөлжигч) давхрааны тоо, хэмжээ гарах ба түүний эгнээ жилээс жилд өссөөр байв.
Монголынхоо өнгөрсөн үе дэх хүн амзүйн бүрэлдэхүйн, бүтцийг судлах, танихын зэрэгцээ бид бүхэн өнөөдрийн хүн амзүйн бүрэлдэхүйн, бүтцийг таних, судлах ажлыг шаардлагын түвшинд хиймээр, үр дүнг нийтэд сурталчилмаар байна. Газар авч хавтгайрсан авлигын үзэгдэл түүний хөнөөлт үр дагаврын асуудалд манай мэргэжлийн гэгдэх социологичид бараг л сохор, дүлий байсаар өнөөдрийг хүрлээ. Манай зарим телевиз, доргио шоучид Монголын тэргүүний хүмүүс, элит давхрааны төлөөлөгчдийн "Ёолк" гээчийг хийж урилга, заллагаа ихэнхдээ том авилгачид, тодорсон луйварчдад илгээж тансаг Ёолкоо улс даяар үзүүлж, гайхуулж байх болов. Элитэд тавигддаг хамгийн хатуу, анхдагч шаардлага бол тэр хүн, тэр хүмүүс үнэхээрийн гэгээрэгсэд, шударга үйлстэн, ариун явдалтан болох нь ард олондоо илтэд болж алдаршсан байх явдал билээ. Ижилгүй хүчирхэг зэвсэг болсон хэвлэл мэдээллийнхэн "чоныг хонь болгож", "нүгэлтнийг буянтан болгож" сурталчилах нь үнэхээрийн ичгүүртэй хэрэг. Жишээ нь нэгэн том, тансаг гэгдсэн Ёолкод уригдагсдын 40 гаруй хувь нь авлига ба луйвраар баяжсан хүмүүс байжээ…
Тайж нар хэдийгээр зуун зуундаа Монголын сэхээтний давхрааны үндсэн цөм хэсэг, оюунлаг иргэд, соён гэгээрүүлэгчид, түүхч, судлаачид, соёл түгээгчид байсан боловч тэдний дээд элит хэсгийн тэмцэл, зөрчил, өмчирхөл, мөчөөрхөл, атаа жөтөө нь Монголчуудын үндэсний ашиг сонирхолд том том гай тарьсан нь бас үнэн болно. "Монголчууд эвтэй байхдаа л хүчтэй" хэмээсэн үнэн үгийг дээрх байдалтай уялдуулж эрдэмтэн мэргэд хэлж дээр дооргүй давтаж байх болжээ.
XVII-XVIII зууны үед тайж хэргэмтний тоо хэдэн зуугаар тоологдохоор олширчээ. Гэвч тэдгээрийн дундаас онцгой эрх дархтай нь Алунгоо эхээс төрсөн Бодончараас үүдэлтэй хиад боржигин овогтой ноёд байв. Энэ үеийн тайж хэргэмтнийг дотор нь Боржигон тайж нар, Цорос тайж нар, Хойд тайж нар, Урианхай тайж нар, Торгууд тайж нар хэмээн 5 ангилж болох байв.
Язгуурын монгол аймгуудын эрхтэн дархтангаас сурвалжтай, Чингис хааны хөвгүүд, охид, ач, зээ нартай яс, цусны хамааталтай ноёд, хатдын хоорондох ноцтой зөрчил бүхэн дандаа л өмч, эзэмшилтэй холбоотой гарч байжээ. Чингис хааны ач нарын хооронд, зарим их хааны хатад ба хөвгүүдийн нь хооронд гарсан тэмцэл, үл ойлголцол бүр дайн, дажинд ч хүргэж байв. Том ноёдын хоорондох зөрчил, тэмцэл, өш хонзон нь яван ужгирч, хүрээгээ тэлсээр Чингисийн эзэнт гүрнийг задалж, эцэс сүүлдээ Их Монгол улсыг мөхөөжээ.
Язгуур, угсаа, хэл, соёл, түүх, уламжлал нэгтэй монгол ноёдын хоорондох зөрчил, тэмцэл, өмчирхөл, мөчөөрхөл, бардам зан, атаа жөтөө нь XVII, XVIII зуунд дайн, дайжин, салан тусгаарлалт, дайжин нүүлт, харьд дагаж вассал болох, эргээд элэг нэгтэнтэйгээ дайтах зэрэг гутамшигт, хөнөөлт үр дагаврыг үүджээ. Чингисийн алтан ургийн ноёд Их Өвөөгийнхөө бүтээсэн, цогцлуулсан бүхнийг эвдэлж нураажээ. Ингэхэд хүргэсэн гол нөхцөл, шалтгаан нь тэдний хооронд өмч, эзэмшил, хааны сэнтий зэргээс үүдэлтэй зөрчил, тэмцэл, дотоодын дайн, дажин байлаа. Монголчууд өөрсдөө өөрсдийгөө хорлодог тэр булай хөнөөлт аян өнөөдөр ч гэсэн үргэлжилсээр байна. Энэ бол бидний эмгэнэлт зан чанар ажээ.
Монголын нийгэм дэх цаг цагийн сэхээтний давхрааны гол хэсэг, цөм нь болж байсан тайж нар, ялангуяа энэ давхрааны дээд, оройн хэсэг болсон том ноёд Монгол орон, нийт монголчуудыг зөв, сайн руу ч их хөтөлсөн, мөн буруу, муу руу ч түлхсэн нь үнэн түүх болой. Ялангуяа нэн эгзэг, ээдрээтэй XVI-XVIII зууны нөхцөлд (Ойрд ба Халхын хоорондох зөрчил хурцадсан, Халх нар дотроо хагарсан, Ойрдууд салж сарнисан, өвөрлөгчид, цахар барга, буриад шил шилээ харсан, гаднаас Орос, Хятад, Манж, Төвдийн ил далд оролцоо, гар хөл, ашиг сонирхол элдвээр сүлэлдэн хүчтэй нөлөөлж байсан) нийт Монголын том ноёд, нөлөө бүхий тайж нар эв эеэ ч ер олсонгүй, эмхэрч цэгцэрчиж ч ер чадсангүй нь мөн л үнэн түүх юм. Дурдсан зуунууд дахь атаа жөтөө, өмчирхөл, мөчөөрхөл, алдаа төөрөгдлийн учрыг ойлгож, хужрыг тунгаах аргагүй шахам ховор тохироо бүрдсэн ч бас түүхэн үнэн болой… Энэ бүхэн эцсийн дүндээ нэгдсэн, нэр төртэй төв төр, их хааны засаглалын хомсдолд нийт монголчууд орсны хөнөөлт үр дагавар байв.
Монгол орон 1992 оны үндсэн хуулиар хагас ерөнхийлөгчийн, хагас парламентын (холимог) засаглалтай болсон ба энэ нь шилжилтийн нөхцөлд таарч, тохирч байлаа. Харин яг амьдрал, практик дээр болохоор төр, засгийн эрхийг ээлжлэн барьж байсан хоёр намын удирдлагад эх оронч бус, шударга бус, авлига болон бусад бусармаг аргаар хөлжиж, баяжихыг зорилгоо болгосон муу хүмүүс, урвагчид зонхилон шургалснаас болж шинэ үндсэн хууль төр засгийн гурван өндөрлөг болон намуудын үйл ажиллагаанд ер сахигдсангүй, зүйлчлэн хэрэгжсэнгүй.
2019 онд үндсэн хуульд оруулсан нэмэлт ба өөрчлөлтүүд нь яг хэрэг дээрээ бол УИХ-д олонхи болж чадсан намын дарга болон түүний гар хөл бологсдын зоргоор аашлахад нь л боломж олгосон, хүч нэмсэн "засвар боллоо".
Өнгөрсөн 30 жилийн практик, туршлага болон XXI зууны эхэн үеийн дэлхийн практик, туршлагаас үзэхэд өнөөдрийн Монголын нийгэмд парламент, шүүх засаглал, хүчтэй хэвлэл мэдээлэл болон иргэний нийгмийн хатуу хяналтын доор ажилладаг Ерөнхийлөгчийн засаглал л тохирох нь тодорхой байгаа болно.
Төгс, төгөлдөр болж чадаагүй байгаа намууд, тэдгээрийн итгэж найдахад хэцүү удирдах бүлэглэлд хувь заяагаа даатгах нь Монголчууд биднийг дахиад л олон талын эрсдэлд оруулчихаж буй харалган бодлого мөн юм.
Тайлбар:
Тайж - Хятад үг. Ази дахинд хаадыг тэнгэр угсаатай гэх ба Чингис хааныг "тэнгэрийн элч, тэнгэр заяатай, тэнгэрээс тэтгэгдсэн" гэх мэтээр үзэхийн учир "тэнгэр угсааны" гэх утгатай Тайж хэмээх үг монгол хэлэнд орж өвөрчлөгджээ.
Чин улсын үед албат ардуудаар хүлээн зөвшөөрөгдсөн угсаа гаралтай, гэрээр олгогдсон өндөр боловсролтой, монгол, манж бичигтэй, манж болон хятад хэлтэй тайж нарыг Манж Чингийн төр засаг элдвээр урамшуулан өргөн ашиглаж байв.
Төрд алба хааж буй тайж нарыг дөрвөн дэс болгож, хичээл зүтгэлээр нь үнэлэн элдэв чимэгтэй гүн, бээл, бэйс, ван, хан болгон дэвшүүлж, цалин хангамжийг нь дагалдуулан нэмдэг байжээ.
Төрөл тайж - Чингис хааны хөвгүүдээс салбарласан (шууд удмын) хүмүүс.
Харъяат тайж - Чингис хааны дүү Хасар, Бэлгүтэй, Тэмүгэ нарын үр хойчис.
Цорос тайж - Дува Сохорын хүү Донойн удмынхны үр хойчис.
Хойд тайж - Ойрдын Худуга бэхи ноёны (Чингисийн алтан ургийн хатадтай гэрэлсэн) хөвгүүдийн үр хойчис.
Урианхай тайж нар - Есөн өрлөгийн нэг Зэлмэ жанжны үр хойчис.
Торгууд тайж нар - Хэрээдийн Тоорил хааны хөвгүүдийн үр хойчис.
Судлаач, профессор Д.Чулуунжав
Эх сурвалж: sonin.mn |
Монголд Ерөнхийлөгчийн засаглал л тохирох нь тодорхой байна |
|
|
|
Bolod.mn |
|
Сэтгэгдэл (5) |
|
Уншигчдын оруулсан сэтгэгдлийн талаар манай сайт хариуцлага хvлээхгvй болохыг анхаарна уу. Үгийн санд шүүлтүүр хийсэн болно |
Зочин Mongol eroosoo eronhiilogchiin zasagtai l baival zohimjtoi……tyyhee bodsonch, ene toriinhon nertei olon yanz byriin hymyys alban tushaal ashiglah yavdal bagasna…er ni ch tegeed oor zam baihgui , byh ard tymen eronhiilogchiin zasagiig hysch baina, ard tymen zov hynee songoh estoi, buruudaad yavchihval bushuuhan avaad haychihdag baimaar baina
2020-03-26 | 02:40:38 | 31.165.215.200 | |
Зочин Ard tymen mash shudarga baij zov hynee eronhiilogc***** songood baival mongol hogjino doo, tegeed 76 ch mon adil gehdee eronhiilogchiin zasaglal ilyy tohirno Mongold, 76 huvia hicheesen hymyysiig bodvol
2020-03-13 | 21:28:30 | 31.165.215.200 | |
Зочин ТИЙМ БАЙДАГ БАЙЖ ОДООГИЙН МАН УРДАХ МАХН- ЫН ТОЛГОЙ УДИРДАГДЫН ИХЭНХИЙГ ӨӨРСДӨӨ ОРОСУУДТАЙ НИЙЛЖ БАЙГАА ХЯДЧИХСАН ОДОО СУРВАЛЖИТ ЧИНГИС ХААНЫ УДАМ УГСАА МОНГОЛД БАЙДАГ ЮМ УУ.. ТӨР ЗАСАГЛАЖ ЧАДАХГҮЙ УЛС ОРНОО АРД ИРГЭДЭЭ ШУЛАН ЗӨВХӨН ӨӨРСДИЙН ХАР АМИА БОДОГСДЫГ ОДОО ЮУ ГЖ НЭРЛЭХ ВЭ. ХЯТАДУУД МАНЖИЙН БОДЛОГЫГ ШУУД ХУУЛБАРЛАН ИХ БАГА ХАХУУЛИЙГ ИХ ХЭМЖЭЭГЭЭР НЬ МАНАЙ ТӨРД БАЙГСАДАД ӨГДӨГ НЬ НУУЦ БИШ БОЛСОН. ТМДЭЭЧ ОЛОН ТАНИГДАХГҮЙ УРВАГЧИДТАЙ БОЛООД БАЙНА МОНГОЛ УЛС ОДОО ТЭГЭЭД ЯАХ УУ
2020-03-12 | 11:12:17 | 183.81.171.2 | |
Зочин 📍📣220к ресиденс хотхонд 4 өрөө байрыг ОНЦГОЙ үнийн сан********аар худ********дана.Та 25,000$ үнэтэй дулаан зогсоол үнэгүй 🎁 ав !!!
Та шууд з********гануу ☎️ 8869-8877
"Түгжирлээс зугтаж, Төвд амьдарая "
🔸 | 123м2 | 4 өрөө | 9-р давхарт | Шинэ байр|
2020-02-08 | 17:37:08 | 202.9.40.164 | |
Зочин 76-n teneguudees ERONHIILOGCHIIN zasaglal arai deer baihaa
2020-02-02 | 10:41:15 | 103.212.118.207 | |
|
|
|
|

Баяр наадмын өдрүүдэд цаг агаар ямар байх вэ 15:06 2025 оны долоодугаар сарын 7-16-ныг хүртэлх цаг агаарын урьдчилсан төлөв
|
2025 оны долоодугаар сарын 7-16-ныг хүртэлх цаг агаарын урьдчилсан төлөв »»
|
|
ХЭҮК-ын гишүүн Ж.Хунанг “Хүний эрхийн төлөө онцлох хүн”-ээр тодрууллаа 15:04 “People” сэтгүүлээс эх орон, ард түмэндээ онцгой гавьяа байгуулж, нийгмийн хөгжилд бодит хувь нэмэр оруулсан хувь хүн,
|
“People” сэтгүүлээс эх орон, ард түмэндээ онцгой гавьяа байгуулж, нийгмийн хөгжилд бодит хувь нэмэр оруулсан хувь хүн, »»
|
|
"Астана-2025" дэлхийн цомоос Г.Лундаа мөнгө, О.Бямба-Эрдэнэ хүрэл медаль хүртлээ 12:48 Казахстан улсын Астана хотод сонирхогчдын боксын дэлхийн цомын тэмцээн зургаадугаар сарын 30-наас долоодугаар
|
Казахстан улсын Астана хотод сонирхогчдын боксын дэлхийн цомын тэмцээн зургаадугаар сарын 30-наас долоодугаар »»
|
|
Урт цагааны цэцэрлэгт хүрээлэнг өнөөдөр нээнэ 12:18 "Урт цагаан" худалдаа, үйлчилгээний төвийн барилгыг 2024 оны нэгдүгээр сард нурааж, далд зогсоол бүхий цэцэрлэгт
|
"Урт цагаан" худалдаа, үйлчилгээний төвийн барилгыг 2024 оны нэгдүгээр сард нурааж, далд зогсоол бүхий цэцэрлэгт »»
|
|
Хоолны жор: Зөөлөн, шүүслэг шорлог хийх арга 11:59 Амралт, аялалд явах гээд шорлогны махаа яаж амтлахаа шийдээгүй байгаа бол энэ жорыг туршаад үзээрэй. Зөөлөн, шүүслэг
|
Амралт, аялалд явах гээд шорлогны махаа яаж амтлахаа шийдээгүй байгаа бол энэ жорыг туршаад үзээрэй. Зөөлөн, шүүслэг »»
|
|
Наадмын нээлтийг давтан тоглоно, тасалбарын үнэ ₮80,000 11:08 Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114,
|
Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, »»
|
|
Палестин улс байгуулахыг Израил улс зөвшөөрөхгүй гэж мэдэгджээ 11:00 ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 8 /TASS/. Бүрэн эрхт тусгаар тогтносон Палестин улсыг байгуулахыг, мөн тус
|
ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 8 /TASS/. Бүрэн эрхт тусгаар тогтносон Палестин улсыг байгуулахыг, мөн тус »»
|
|
Цагдаагийн алба хаагч Д.Энхтайван хүүхэд эх барьж авчээ 19:34 "Цагдаагийн алба хаагч Д.Энхтайван төрөх гэж байсан эхийг эсэн мэнд эх барьж авсан" хэмээн цагдаагийн байгууллагаас мэдээлэв.
|
"Цагдаагийн алба хаагч Д.Энхтайван төрөх гэж байсан эхийг эсэн мэнд эх барьж авсан" хэмээн цагдаагийн байгууллагаас мэдээлэв. »»
|
|
Машин хулгайлсан өсвөр насны хүүхдүүд бусдыг ХУТГАЛЖ гэмтээжээ 18:56 Улаанбаатар хотод оршин суух хаягтай, 15 настай У, 16 настай Г, 19 настай Б, 13 настай А, 14 настай М нар нь Чингэлтэй,
|
Улаанбаатар хотод оршин суух хаягтай, 15 настай У, 16 настай Г, 19 настай Б, 13 настай А, 14 настай М нар нь Чингэлтэй, »»
|
|
"Дээлтэй Монгол-2025" наадмын үеэр замын хөдөлгөөн түр хязгаарлана 18:49 Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114 жил,
|
Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114 жил, »»
|
|
Баяр наадмаар зарим агаарын бүсэд зөвшөөрөлгүй дрон нисгэхийг хориглов 18:38 Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, Ардын
|
Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, Ардын »»
|
|
Наадмын хуушуур хийх зөвшөөрлийг дүүргүүд олгодог 18:22 Өнөөдөр нийслэлийн удирдах ажилтнуудын шуурхай зөвлөгөөн болж, Үндэсний их баяр наадмын бэлтгэл ажил, тэр дундаа
|
Өнөөдөр нийслэлийн удирдах ажилтнуудын шуурхай зөвлөгөөн болж, Үндэсний их баяр наадмын бэлтгэл ажил, тэр дундаа »»
|
|
"Эрдэнэт үйлдвэр"-ийн захирал асан Ц.Даваацэрэнгийн хэргийг шалгаж дуусчээ 17:36 "Эрдэнэт үйлдвэр"-ийн захирал асан Ц.Даваацэрэнгийн хэргийг шалгаж дуусч, нийслэлийн прокурорын байгууллагаас анхан
|
"Эрдэнэт үйлдвэр"-ийн захирал асан Ц.Даваацэрэнгийн хэргийг шалгаж дуусч, нийслэлийн прокурорын байгууллагаас анхан »»
|
|
Наадмын нээлтийн тоглолтыг 7 дугаар сарын 11-ний 21:00 цагт дахин тоглоно 16:38 Tулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114,
|
Tулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, »»
|
|
Сэлэнгэ аймгаас оргосон оргодлыг баривчилжээ 15:43 Оргодол этгээдийг баривчилж, мөрдөн шалгах ажиллагаа явуулж байна. Тодруулбал, Оргодол этгээд “Т”нь Сэлэнгэ аймгийн
|
Оргодол этгээдийг баривчилж, мөрдөн шалгах ажиллагаа явуулж байна. Тодруулбал, Оргодол этгээд “Т”нь Сэлэнгэ аймгийн »»
|
|
Хойд дүр тодруулах нь 14-р Далай ламын дураараа шийддэг асуудал биш гэв 14:16 14-р Далай лам дахин төрөх тухай мэдэгдэл гаргасны дараа Хятадын Буддын шашны холбоо пүрэв гарагт албан ёсны мэдэгдэл хийжээ.
|
14-р Далай лам дахин төрөх тухай мэдэгдэл гаргасны дараа Хятадын Буддын шашны холбоо пүрэв гарагт албан ёсны мэдэгдэл хийжээ. »»
|
|
Хүүхдийг морин дээр бэхэлж мордуулан амийг нь хохироосон гэх хэргийг Дээд шүүх шийдэв 14:11 Улсын дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар Я.Ц-д холбогдох хэргийг шүүгдэгчийн
|
Улсын дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар Я.Ц-д холбогдох хэргийг шүүгдэгчийн »»
|
|
Япон Улсын Цог Жавхлант Эзэн Хаан Нарухито “Чингис хаан” үндэсний музейд зочиллоо 13:37 Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүхийн урилгаар төрийн айлчлал хийж буй Япон Улсын Цог Жавхлант Эзэн
|
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүхийн урилгаар төрийн айлчлал хийж буй Япон Улсын Цог Жавхлант Эзэн »»
|
|
Техаст үерийн улмаас амиа алдсан хүний тоо нэмэгджээ 13:25 ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 7 /CNN/. АНУ-ын Техас муж улсад хүчтэй үер болсны улмаас амиа алдсан
|
ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 7 /CNN/. АНУ-ын Техас муж улсад хүчтэй үер болсны улмаас амиа алдсан »»
|
|
“Шөвгөрсөн бөхчүүд шинжилгээнд хамрагдаагүй бол цол олгохгүй” 10:47 Монголын үндэсний допингийн эсрэг байгууллагаас 21 аймаг, алслагдсан гурван дүүргийн хэмжээнд допингийн эсрэг
|
Монголын үндэсний допингийн эсрэг байгууллагаас 21 аймаг, алслагдсан гурван дүүргийн хэмжээнд допингийн эсрэг »»
|
|
"PLAYTIME 2025" наадмын үеэр 10 сүх, 33 хайч хураан авчээ 10:42 "Playtime 2025" арга хэмжээний үеэр металл илрүүлэгч ашиглан нийт 10 сүх, 33 хайч, 7 зодооны хэрэгсэл хураан авчээ.
|
"Playtime 2025" арга хэмжээний үеэр металл илрүүлэгч ашиглан нийт 10 сүх, 33 хайч, 7 зодооны хэрэгсэл хураан авчээ. »»
|
|
BTS хамтлаг 2026 онд шинэ цомог гаргаж, дэлхийн аялан тоглолт хийнэ 10:33 Өмнөд Солонгосын алдарт BTS хамтлаг “Weverse” платформ дээр шууд дамжуулалт хийх үеэрээ ирэх жил эргэн эрэлтээ
|
Өмнөд Солонгосын алдарт BTS хамтлаг “Weverse” платформ дээр шууд дамжуулалт хийх үеэрээ ирэх жил эргэн эрэлтээ »»
|
|
Наадмын нээлт, хаалтыг 21 аймгийн төв талбайд шууд дамжуулна 16:30 Үндэсний их баяр наадмыг зохион байгуулах хорооны ээлжит хуралдаанаар Тулгар төрийн 2234, Их Монгол Улсын 819,
|
Үндэсний их баяр наадмыг зохион байгуулах хорооны ээлжит хуралдаанаар Тулгар төрийн 2234, Их Монгол Улсын 819, »»
|
|
Өсвөр насны хүүхдүүд гудамжинд танхайрсан үйлдлийг шалгаж байгаа 16:02 Зайсангийн Оргил худалдааны төв орчимд 12-16 насны согтуу хүүхдүүд танхайрсан зураг, бичлэг олон нийтийн сүлжээнд цацагдсан.
|
Зайсангийн Оргил худалдааны төв орчимд 12-16 насны согтуу хүүхдүүд танхайрсан зураг, бичлэг олон нийтийн сүлжээнд цацагдсан. »»
|
|
Наадмын нээлтийн тоглолтыг 7 дугаар сарын 11-ний 21:00 цагт дахин тоглоно 14:19 Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114,
|
Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, »»
|
|
“Хүннү Эйр” Улаанбаатар–Эрээн чиглэлийн нислэгийг 7-р сарын 10-ноос өдөр бүр эхлүүлнэ 00:09 2025 оны 7-р сарын 3, Улаанбаатар — Монголын иргэний агаарын тээврийн “Хүннү Эйр” ХХК энэ сарын 10-наас эхлэн Улаанбаатар-Эрээн чиглэлийн шууд нислэгээ өдөр бүрийн тогтмол давтамжтайгаар сэргээхээр болсноо мэдэгдлээ.
|
2025 оны 7-р сарын 3, Улаанбаатар — Монголын иргэний агаарын тээврийн “Хүннү Эйр” ХХК энэ сарын 10-наас эхлэн Улаанбаатар-Эрээн чиглэлийн шууд нислэгээ өдөр бүрийн тогтмол давтамжтайгаар сэргээхээр болсноо мэдэгдлээ. »»
|
|
ЦЕГ: Хар тамхитай тэмцэх газрын алба хаагчид PLAYTIME болж буй тухайн газар ажиллаж байгаа 15:37 Өчигдөр буюу пүрэв гарагт жил бүр болдог PLAYTIME хөгжмийн фестивал арга хэмжээ Налайх дүүргийн нутагт гурав хоног
|
Өчигдөр буюу пүрэв гарагт жил бүр болдог PLAYTIME хөгжмийн фестивал арга хэмжээ Налайх дүүргийн нутагт гурав хоног »»
|
|
НӨАТ-ын буцаан олголтыг энэ сард иргэдийн дансанд шилжүүлнэ 15:32 2025 оны хоёрдугаар улирал буюу 4, 5, 6-р сарын төлбөрийн баримтаа долдугаар сарын 8-ны 23:59:59 цагаас өмнө
|
2025 оны хоёрдугаар улирал буюу 4, 5, 6-р сарын төлбөрийн баримтаа долдугаар сарын 8-ны 23:59:59 цагаас өмнө »»
|
|
Сэлбэ хотын орон сууцжуулах төслийн шинэчилсэн таван багц тендерийг зарлалаа 15:08 Сэлбэ хотын орон сууцжуулах төслийн 3, 4 дүгээр багц тендерийг задалж, тав хувааж зарлана гэдгийг өнгөрсөн долоо
|
Сэлбэ хотын орон сууцжуулах төслийн 3, 4 дүгээр багц тендерийг задалж, тав хувааж зарлана гэдгийг өнгөрсөн долоо »»
|
|
ХӨСҮТ: 10-14 насны 4591 хүүхэд улаанбурханаар өвджээ 14:20 Xалдварт өвчин судлалын үндэсний төвөөс гаргасан мэдээллээр, 2025 оны долдугаар сарын 4-ны байдлаар улаанбурхан
|
Xалдварт өвчин судлалын үндэсний төвөөс гаргасан мэдээллээр, 2025 оны долдугаар сарын 4-ны байдлаар улаанбурхан »»
|
|
И.Цэлмүүн шатрын өсвөрийн дэлхийн цомоос медаль хүртсэн анхны тамирчин болов 14:11 Гүрж улсын Батуми хотод шатрын 8, 10, 12 насныхны Дэлхийн цомын тэмцээн зургадугаар сарын 22-ноос долоодугаар
|
Гүрж улсын Батуми хотод шатрын 8, 10, 12 насныхны Дэлхийн цомын тэмцээн зургадугаар сарын 22-ноос долоодугаар »»
|
|
Бусдыг хутгалсан гэх этгээдүүдийг хяналтын камерын тусламжтай олж тогтоон мөрдөн шалгаж байна 10:34 Энэ оны 07 дугаар сарын 03-ны өдөр цахим орчинд “Үл таних этгээд дүүг минь зөрж өнгөрөхдөө хутгалсан байна” гэх мэдээлэл нийтлэгдсэн.
|
Энэ оны 07 дугаар сарын 03-ны өдөр цахим орчинд “Үл таних этгээд дүүг минь зөрж өнгөрөхдөө хутгалсан байна” гэх мэдээлэл нийтлэгдсэн. »»
|
|
Ээлжийн амралтын мөнгөө дутуу авбал маргаан таслах комиссоор шийдүүлэх боломжтой 10:32 –Зарим хүмүүс ээлжийн амралтын мөнгө нь бодсоноос нь бага орсон гээд байдаг. Үндсэн цалингаас нь ээлжийн амралтын
|
–Зарим хүмүүс ээлжийн амралтын мөнгө нь бодсоноос нь бага орсон гээд байдаг. Үндсэн цалингаас нь ээлжийн амралтын »»
|
|
Сэлэнгэ аймгийн Баянгол сумын нутагт гарсан түймрийг бүрэн унтраалаа 10:07 Сэлэнгэ аймгийн Баянгол сумын Баян багийн “Хар морьт” гэдэг газар гарсан ойн гал түймрийг өнөөдөр /2025.07.03/ 13:41
|
Сэлэнгэ аймгийн Баянгол сумын Баян багийн “Хар морьт” гэдэг газар гарсан ойн гал түймрийг өнөөдөр /2025.07.03/ 13:41 »»
|
|
Labubu-г бүтээгч Хятадын хамгийн залуу тэрбумтан боллоо 10:01 “Pop Mart” компанийн тэргүүн, 38 настай Ван Нин Хятадын хамгийн баян 10 хүний тоонд багтаж, улсынхаа хамгийн залуу тэрбумтан болжээ.
|
“Pop Mart” компанийн тэргүүн, 38 настай Ван Нин Хятадын хамгийн баян 10 хүний тоонд багтаж, улсынхаа хамгийн залуу тэрбумтан болжээ. »»
|
|
Ой, хээрийн гал түймэртэй тэмцэх, шуурхай хариу арга хэмжээ авахад шаардлагатай 6,7 тэрбум төгрөгийг Засгийн газрын нөөц сангаас гаргана 09:53 Засгийн газрын ээлжит бус хуралдаан боллоо.
|
Засгийн газрын ээлжит бус хуралдаан боллоо. »»
|
|
Хятадын эрдэмтэд хүчирхэг шинэ оптик тооцоолох чип бүтээжээ 17:48 Хятадын эрдэмтэд тооцоолол хийхдээ цахилгааны оронд гэрэл ашиглаж ажилладаг компьютерийн чипийг бүтээжээ.
|
Хятадын эрдэмтэд тооцоолол хийхдээ цахилгааны оронд гэрэл ашиглаж ажилладаг компьютерийн чипийг бүтээжээ. »»
|
|
Ливерпулийн довтлогч Диого Жота 28 насандаа таалал төгслөө 17:44 Английн Премьер лигийн аварга Ливерпуль багийн довтлогч Диого Жота Испанид автомашины ослоор өөд боллоо.
|
Английн Премьер лигийн аварга Ливерпуль багийн довтлогч Диого Жота Испанид автомашины ослоор өөд боллоо. »»
|
|
Өсвөрийн шатарчдын “Дэлхийн цом” тэмцээнээс И.Цэлмүүн хүрэл медаль хүртжээ 17:36 Монгол Улсын дөрвөн удаагийн аварга шатарчин И.Цэлмүүн өсвөрийн шатарчдын “Дэлхийн цом” тэмцээнээс хүрэл медаль хүртсэн байна.
|
Монгол Улсын дөрвөн удаагийн аварга шатарчин И.Цэлмүүн өсвөрийн шатарчдын “Дэлхийн цом” тэмцээнээс хүрэл медаль хүртсэн байна. »»
|
|
II улирлын баримтаа энэ сарын 8-ны дотор бүртгүүлж, НӨАТ-ын буцаан олголт авна 16:07 2025 оны хоёрдугаар улирлын төлбөрийн баримтаа долоодугаар сарын 8-ны 23:59:59 цагаас өмнө амжиж бүртгүүлэн НӨАТ-ын буцаан олголтын урамшууллаа авна.
|
2025 оны хоёрдугаар улирлын төлбөрийн баримтаа долоодугаар сарын 8-ны 23:59:59 цагаас өмнө амжиж бүртгүүлэн НӨАТ-ын буцаан олголтын урамшууллаа авна. »»
|
|
Хойд Солонгос улс аялал жуулчлалын шинэ бүсээ нээв 15:46 Хойд Солонгос улс зургадугаар сарын 24-ний өдөр Вонсан Калма аялал жуулчлалын бүсийг нээлээ. Далайн эргийн шинэ
|
Хойд Солонгос улс зургадугаар сарын 24-ний өдөр Вонсан Калма аялал жуулчлалын бүсийг нээлээ. Далайн эргийн шинэ »»
|
|
Чансаатай хөгжлийг дэмжиж буй Өвөр Монголын практик 14:58 ХКН-ын төв хорооны ерөнхий нарийн бичгийн дарга Ши Жиньпин 2023 оны 06-р сард ӨМӨЗО-нд дөрөв дэх удаа ажиллаж, Өвөр Монголын ажлыг удирдан чиглүүлэв. Ши Жиньпин дарга:
- Бид ХКН-ын төв хорооноос ӨМӨЗО-нд авч буй стратегийн бодлогыг тууштай баримталж, хөгжлийн шинэ үзэл баримтлалыг бүрэн, үнэн зөв, иж бүрэн хэрэгжүүлэх ёстой. Чансаатай хөгжлийг ахиулах үндсэн зорилтод анхаарлаа хандуулан, Хятадын үндэстнүүдийн хамтын цогцын ухамсрыг бэхжүүлж, хөгжил, аюулгүй байдалд адилхан ач холбогдол өгөх ёстой. Экологийг тэргүүнд тавих ногоон хөгжлийн чиг баримжааг баримталж, хөгжлийн шинэ хэв маягийг бий болгоход идэвхтэй нэгдэж, үйлчилнэ. "Экологийн болон аюулгүйн халхавч", "Хоёр бааз", "Нэг гүүрэн гарц"-ын бүтээн байгуулалтад шинэ амжилт үзүүлж, Өвөр Монголд Хятад маягийн орчин үеийн шинэчлэлийн шинэ хуудсыг нээх ёстой гэж онцоллоо.
|
|
2025 оны Зуны Давосын форум дах ”Хятадын хэв маяг” 14:55 2025 оны Зуны Давосын форумын үеэр Тяньжинь хот хамгийн сүүлийн үеийн технологи, ухаалаг үйлдвэрлэл, түүхэн соёл, хотын өнгө үзэмж зэрэг олон төрлийн сэдвийг хамарч, үүний зэрэгцээ соёлын биет бус өвийн гайхамшигт төслүүд, соёл урлагийн тоглолт, тусгай хоолны амталгаа болон бусад арга хэмжээнүүд зохион байгуулж, өнгөрсөн ба одоо үеийг хослуулсан, нээлттэй, хүртээмжтэй байдал, инновац ба дэвшлийг агуулсан "Хятадын хэв маяг"-ийг зочдод мэдрүүлсэн байна.
|
2025 оны Зуны Давосын форумын үеэр Тяньжинь хот хамгийн сүүлийн үеийн технологи, ухаалаг үйлдвэрлэл, түүхэн соёл, хотын өнгө үзэмж зэрэг олон төрлийн сэдвийг хамарч, үүний зэрэгцээ соёлын биет бус өвийн гайхамшигт төслүүд, соёл урлагийн тоглолт, тусгай хоолны амталгаа болон бусад арга хэмжээнүүд зохион байгуулж, өнгөрсөн ба одоо үеийг хослуулсан, нээлттэй, хүртээмжтэй байдал, инновац ба дэвшлийг агуулсан "Хятадын хэв маяг"-ийг зочдод мэдрүүлсэн байна. »»
|
|
УИХ-ын гишүүн П.Сайнзориг Counter strike-2 тоглоомын дэлхийн аваргын дэд байрт шалгарсан “THE MONGOLZ” багийн тамирчидтай уулзлаа 13:36 АНУ-д болсон Countre strike-2 энэ оны эхний дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнээс Монголын The MongolZ баг Ази тивээс
|
АНУ-д болсон Countre strike-2 энэ оны эхний дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнээс Монголын The MongolZ баг Ази тивээс »»
|
|
Унадаг дугуйтай бага насны хүүхэд замын хөдөлгөөнд оролцож байх үедээ ачааны машинд дайруулж, амь насаа алджээ 13:27 Энэ оны 06 дугаар сарын 27-ны өдөр Увс аймгийн цагдаагийн газарт “Гурван замын уулзварт ачааны автомашин унадаг
|
Энэ оны 06 дугаар сарын 27-ны өдөр Увс аймгийн цагдаагийн газарт “Гурван замын уулзварт ачааны автомашин унадаг »»
|
|
Японы хаан Монголд айлчлах үеэрээ Япон цэргүүдийн булшийг эргэнэ гэв 11:58 Японы Цог Жавхлант Эзэн хаан, Эрхэм Дээд хатны хамт энэ сарын 6-ны өдрөөс Монгол Улсад төрийн айлчлал хийхтэй
|
Японы Цог Жавхлант Эзэн хаан, Эрхэм Дээд хатны хамт энэ сарын 6-ны өдрөөс Монгол Улсад төрийн айлчлал хийхтэй »»
|
|
P. Diddy-г хүнд гэмт хэргүүдэд буруугүй гэж үзжээ 11:22 ВАШИНГТОН, 2025 оны зургаадугаар сарын 3 /DW/. P.Diddy, Puff Daddy, Diddy гэсэн тайзны нэрээр алдаршсан Америкийн
|
ВАШИНГТОН, 2025 оны зургаадугаар сарын 3 /DW/. P.Diddy, Puff Daddy, Diddy гэсэн тайзны нэрээр алдаршсан Америкийн »»
|
|
Ойн түймэр 77.1 хувиар өссөн үзүүлэлттэй байна 10:17 Улсын хэмжээнд өнөөдөр /2025.07.02/ 11:00 цагийн байдлаар Сэлэнгэ аймгийн Хүдэр суманд-2, Баянгол, Алтанбулаг суманд
|
Улсын хэмжээнд өнөөдөр /2025.07.02/ 11:00 цагийн байдлаар Сэлэнгэ аймгийн Хүдэр суманд-2, Баянгол, Алтанбулаг суманд »»
|
|
Далай лам дахин төрнө гэдгээ зарлаж, хойд дүрийг нь зөвхөн Гадэн Подран сан хайх эрхтэй гэв 09:45 Төвөдийн оюун санааны удирдагч Далай лам лхагва гарагт мэдэгдэхдээ, өөрийн нас барсны дараа дахин төрнө гэж баталж,
|
Төвөдийн оюун санааны удирдагч Далай лам лхагва гарагт мэдэгдэхдээ, өөрийн нас барсны дараа дахин төрнө гэж баталж, »»
|
|
Хэт халалтын улмаас Франц сургуулиудын үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарлав 09:44 Европт хэт халалт эхэлсний улмаас Франц сургууль, цэцэрлэгүүдийн үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарласан байна.
|
Европт хэт халалт эхэлсний улмаас Франц сургууль, цэцэрлэгүүдийн үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарласан байна. »»
|
|
|
Маск шинэ нам байгуулахаа зарлаж, Трамп түүнийг нь шүүмжлэв 14:47 АНУ-ын ерөнхийлөгч Дональд Трамп ойрын холбоотон байсан Илон Маскийн улс төрийн шинэ нам байгуулах төлөвлөгөөг шүүмжиллээ.
|
АНУ-ын ерөнхийлөгч Дональд Трамп ойрын холбоотон байсан Илон Маскийн улс төрийн шинэ нам байгуулах төлөвлөгөөг шүүмжиллээ. »»
|
|
Трамп: Путин дайныг зогсоогоогүйд сэтгэл дундуур байна 12:02 Долдугаар сарын 7-нд АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Израилийн Ерөнхий сайд Биньямин Нетаньяхугийг Цагаан
|
Долдугаар сарын 7-нд АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Израилийн Ерөнхий сайд Биньямин Нетаньяхугийг Цагаан »»
|
|
Палестин улс байгуулахыг Израил улс зөвшөөрөхгүй гэж мэдэгджээ 11:00 ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 8 /TASS/. Бүрэн эрхт тусгаар тогтносон Палестин улсыг байгуулахыг, мөн тус
|
ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 8 /TASS/. Бүрэн эрхт тусгаар тогтносон Палестин улсыг байгуулахыг, мөн тус »»
|
|
Хойд дүр тодруулах нь 14-р Далай ламын дураараа шийддэг асуудал биш гэв 14:16 14-р Далай лам дахин төрөх тухай мэдэгдэл гаргасны дараа Хятадын Буддын шашны холбоо пүрэв гарагт албан ёсны мэдэгдэл хийжээ.
|
14-р Далай лам дахин төрөх тухай мэдэгдэл гаргасны дараа Хятадын Буддын шашны холбоо пүрэв гарагт албан ёсны мэдэгдэл хийжээ. »»
|
|
Техаст үерийн улмаас амиа алдсан хүний тоо нэмэгджээ 13:25 ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 7 /CNN/. АНУ-ын Техас муж улсад хүчтэй үер болсны улмаас амиа алдсан
|
ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 7 /CNN/. АНУ-ын Техас муж улсад хүчтэй үер болсны улмаас амиа алдсан »»
|
|
И.Маск шинээр нам байгуулна 10:32 ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 6 /DW/. Дэлхийн хамгийн баян хүн гэгддэг Илон Маск “Америкийн нам”
|
ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 6 /DW/. Дэлхийн хамгийн баян хүн гэгддэг Илон Маск “Америкийн нам” »»
|
|
Хойд Солонгос улс аялал жуулчлалын шинэ бүсээ нээв 15:46 Хойд Солонгос улс зургадугаар сарын 24-ний өдөр Вонсан Калма аялал жуулчлалын бүсийг нээлээ. Далайн эргийн шинэ
|
Хойд Солонгос улс зургадугаар сарын 24-ний өдөр Вонсан Калма аялал жуулчлалын бүсийг нээлээ. Далайн эргийн шинэ »»
|
|
Хэт халалтын улмаас Франц сургуулиудын үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарлав 09:44 Европт хэт халалт эхэлсний улмаас Франц сургууль, цэцэрлэгүүдийн үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарласан байна.
|
Европт хэт халалт эхэлсний улмаас Франц сургууль, цэцэрлэгүүдийн үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарласан байна. »»
|
|
Д.Трамп: Израиль гал зогсооход шаардлагатай нөхцөлүүдийг хүлээж авлаа 15:13 АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трамп долдугаар сарын 1-нд мэдэгдэхдээ, Израиль Палестины Исламын эсэргүүцлийн хөдөлгөөн
|
АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трамп долдугаар сарын 1-нд мэдэгдэхдээ, Израиль Палестины Исламын эсэргүүцлийн хөдөлгөөн »»
|
|
Путин, Макрон нар гурван жилийн дараа дахин утсаар ярилаа 12:47 ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин, Францын Ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон нар долдугаар сарын 1-ний өдөр утсаар
|
ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин, Францын Ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон нар долдугаар сарын 1-ний өдөр утсаар »»
|
|
Путин, Макрон нар гурван жилийн дараа утсаар ярихдаа Иран, Украины асуудлыг хэлэлцэв 08:59 ОХУ-ын ерөнхийлөгч Владимир Путин болон Францын ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон нар Иран-Израилын мөргөлдөөн,
|
ОХУ-ын ерөнхийлөгч Владимир Путин болон Францын ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон нар Иран-Израилын мөргөлдөөн, »»
|
|
Трампаас болж унасан АНУ-ын хөрөнгийн зах зээл одоо түүхэн дээд түвшинд хүрэв, энэ өсөлт хэр удаан үргэлжлэх вэ 11:24 АНУ-ын хөрөнгийн зах зээл сүүлийн саруудад олон сорилттой тулгарсан. Ерөнхийлөгч Доналд Трампын гаалийн татвар,
|
АНУ-ын хөрөнгийн зах зээл сүүлийн саруудад олон сорилттой тулгарсан. Ерөнхийлөгч Доналд Трампын гаалийн татвар, »»
|
|
Дональд Трампын дэвшүүлсэн хуулийн төслийг Маск дахин шүүмжлэв 09:25 Зургадугаар сарын 28-ны өдөр Америкийн бизнес эрхлэгч Элон Маск АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трампын дэвшүүлсэн "том мөртөө
|
Зургадугаар сарын 28-ны өдөр Америкийн бизнес эрхлэгч Элон Маск АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трампын дэвшүүлсэн "том мөртөө »»
|
|
Баруун Европ даяар хэт халж байна 15:25 БЕРЛИН, 2025 оны зургаадугаар сарын 30 /DW/. Өнгөрсөн амралтын өдрүүдэд Баруун Европын орнуудад агаарын хэм
|
БЕРЛИН, 2025 оны зургаадугаар сарын 30 /DW/. Өнгөрсөн амралтын өдрүүдэд Баруун Европын орнуудад агаарын хэм »»
|
|
Японд ажлаас үүдэлтэй сэтгэцийн өвчлөл дээд хэмжээнд хүрчээ 18:24 ТОКИО, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /NHK/. Японд ажилтай холбоотой сэтгэцийн эрүүл мэндийн асуудлаар
|
ТОКИО, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /NHK/. Японд ажилтай холбоотой сэтгэцийн эрүүл мэндийн асуудлаар »»
|
|
АНУ, Хятад улс худалдааны хэлэлцээр байгуулжээ 13:46 ВАШИНГТОН, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /TASS/. АНУ энэ сарын 25-нд БНХАУ-тай худалдааны шинэ
|
ВАШИНГТОН, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /TASS/. АНУ энэ сарын 25-нд БНХАУ-тай худалдааны шинэ »»
|
|
Ираны дээд удирдагч: АНУ-ын цохилт ямар ч үр дүнд хүрээгүй 10:24 Ираны дээд удирдагч Аятолла Али Хамней АНУ-ын Ираны цөмийн байгууламжуудад өгсөн агаарын цохилт нь нөхцөл
|
Ираны дээд удирдагч Аятолла Али Хамней АНУ-ын Ираны цөмийн байгууламжуудад өгсөн агаарын цохилт нь нөхцөл »»
|
|
Кенид улс даяар жагсаал болж, 16 хүн амь үрэгджээ 10:16 “Amnesty Kenya” байгууллага мэдэгдэл хийхдээ лхагва гарагт /2025.06.25/ улс даяар явагдсан засгийн газрыг эсэргүүцсэн
|
“Amnesty Kenya” байгууллага мэдэгдэл хийхдээ лхагва гарагт /2025.06.25/ улс даяар явагдсан засгийн газрыг эсэргүүцсэн »»
|
|
Израил-Ираны дайн ба “Сибирийн хүч-2” 08:39 БЭЭЖИН, 2025 оны зургаадугаар сарын 26 /DW/. Оросоос эрчим хүчний хэт хамааралтай болохоос болгоомжилдог
|
БЭЭЖИН, 2025 оны зургаадугаар сарын 26 /DW/. Оросоос эрчим хүчний хэт хамааралтай болохоос болгоомжилдог »»
|
|
Иранд дахин цохилт өгөхийг үгүйсгэсэнгүй 13:15 ХААГ, 2025 оны зургаадугаар сарын 26 /DW/. Цөмийн хөтөлбөрөө сэргээвэл Ираны цөмийн байгууламжуудад дахин
|
ХААГ, 2025 оны зургаадугаар сарын 26 /DW/. Цөмийн хөтөлбөрөө сэргээвэл Ираны цөмийн байгууламжуудад дахин »»
|
|
|
Парист орсон хүчтэй аадар борооны улмаас RER галт тэрэгний буудал усанд автжээ 14:12 Парист орсон хүчтэй аадар борооны улмаас RER галт тэрэгний буудал усанд автжээ. Улсын хэмжээнд хэт халалтын улмаас аадар бороо үргэлжилж, сүүлийн өдрүүдэд агаарын хэм 40°C давжээ.
|
Парист орсон хүчтэй аадар борооны улмаас RER галт тэрэгний буудал усанд автжээ. Улсын хэмжээнд хэт халалтын улмаас аадар бороо үргэлжилж, сүүлийн өдрүүдэд агаарын хэм 40°C давжээ. »»
|
|
Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг 14:42 Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг
|
Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг »»
|
|
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл Улаанбаатар хотын түгжрэлийг бууруулах бодлоготой уялдуулж шийдвэрлэнэ 18:07 Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл
|
Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл »»
|
|
ХЗДХ-ийн сайд О.Алтангэрэл: Ухаа Худагийн ордын төрийн эзэмшлийн хувь хэмжээг тогтоох тогтоолын төслийг УИХ-д өргөн мэдүүлнэ 12:07 Монгол Улсын Засгийн газраас стратегийн ач холбогдол бүхий ашигт малтмалын орд гэж УИХ-аас тогтоосон Ухаа Худагийн
|
Монгол Улсын Засгийн газраас стратегийн ач холбогдол бүхий ашигт малтмалын орд гэж УИХ-аас тогтоосон Ухаа Худагийн »»
|
|
Батзандан яаж ажиллах ёстойг Учрал санууллаа 14:24
|
|
|
Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн 18:27 Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн. Харин энэ талаар Сангийн сайд
|
Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн. Харин энэ талаар Сангийн сайд »»
|
|
Сар шинийн амралтыг 7-10 хоног болгож сунгахыг та дэмжих үү? 21:13
|
|
|
Б.Жаргалсайхан: Монголчууд юм үзээгүй зангаасаа болж дээр доороо хэрэлдэж алалцдаг учраас улс хөгжихгүй байна 11:50
|
|
|
ВИДЕО: БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёол баривчлагдахаасаа өмнө богино хэмжээний ганцаарчилсан мэдэгдэл хийжээ 17:15 Онц байдал тогтоосонтой нь холбогдуулан БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёолийг баривчлах тушаал гаргаж өнөөдөр өглөө
|
Онц байдал тогтоосонтой нь холбогдуулан БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёолийг баривчлах тушаал гаргаж өнөөдөр өглөө »»
|
|
Хамтарсан Засгийн газрын 2024-2028 онд хэрэгжүүлэх 14 мега төслийг танилцуулж байна - Төсөл-8 Гангийн үйлдвэр 11:33
|
|
|
150 мВт хүчин чадалтай станц эрчим хүчээ нийлүүлж эхэллээ 18:43
|
|
|
СТАНДАРТ бидний амьд явах баталгаа 18:22
|
|
|
Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа 13:48 Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа. Хамтдаа зүтгэж, эрчээ алдсан ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ салбарыг сэргээцгээе!
#GoMongolia
|
Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа. Хамтдаа зүтгэж, эрчээ алдсан ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ салбарыг сэргээцгээе!
#GoMongolia »»
|
|
Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 1500 айлтай гэрээ хийгээд байна 10:57 Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас
|
Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас »»
|
|
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Улаанбаатар хотын бүтээн байгуулалтын талаар сэтгүүлчдийн асуултад хариуллаа 17:57 Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Хамтарсан Засгийн газар Бүсчилсэн хөгжлийн бодлого бүхий үйл ажиллагааны хөтөлбөр хэрэгжүүлнэ.
|
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Хамтарсан Засгийн газар Бүсчилсэн хөгжлийн бодлого бүхий үйл ажиллагааны хөтөлбөр хэрэгжүүлнэ. »»
|
|
Хамтарсан Засгийн газар 2024-2028 онд 14 мега төсөл хэрэгжүүлнэ 23:25 Төсөл-1
|
|
|
Элон Маск хиймэл оюун ухаан ашиглан дэлхийн удирдагчдын загварын шоу хийжээ 22:02 Элон Маск дэлхийн улс төрийн удирдагчид болон технологийн аваргуудыг хиймэл оюун ухаанаар бүтээгдсэн виртуал
|
Элон Маск дэлхийн улс төрийн удирдагчид болон технологийн аваргуудыг хиймэл оюун ухаанаар бүтээгдсэн виртуал »»
|
|
Авлигачид ялах уу, ард түмэн ялах уу? 20:36
|
|
|
Ахмадуудад туслах робот хүүг зохион бүтээжээ 14:45 Германий “Navel Robotics” гэх гарааны компани өндөр настнуудын асрамжийн газарт ашиглах зориулалттай робот үйлдвэрлэж эхэлжээ.
|
Германий “Navel Robotics” гэх гарааны компани өндөр настнуудын асрамжийн газарт ашиглах зориулалттай робот үйлдвэрлэж эхэлжээ. »»
|
|
Газар тариалан, гурилын үйлдвэрлэл жилд 3-4% ашигтай. Харин уул уурхайн үйлдвэрлэл 40-50% ашигтай 20:57
|
|
|
|


|