"Нүгэл"
2020-08-01-Нүглээчий нүглээсээ айсангүйеэ хөө, нүүрс, зэс, алтаа харийнхантай хамсаж хулгайлаад ханасангүйеэ хөө-  Бид “Нүгэл” гэдэг ганцхан хуулийн доор амьдарч, түүгээр хүмүүжсэн хүмүүс. Хулгай хийвэл, худлаа хэлбэл, амьтан болон хүн албал бүр их нүгэл, мод ургамал хугалбал, шороо чулуу ухаж хөдөлгөвөл, салж сарнивал, сархад хэтрүүлбэл нүгэл. Ер нь нүгэлгүй юм байсан гэж үү. Тэр бүх нүгэлээс тойрч явсаар насны намартай золгоод харж байхад мөн ч сонин санагдах юм. Одооных шиг ийм олон хэрэгждэггүй, хэн дуртай нь гишгээд өнгөрдөг хуулинцар байсангүй. Нүгэл гэдэг чинь хатуу “хууль” байж. Нүүхдээ зэлнийхээ гадсыг сугалж аваад шороогоор дүүргэж орхидог байсан ард түмэн өнөөдөр эх орноо “ясаа тавих” газаргүй болтол сийчүүлсэн байх юм. Ердөө сүүлийн 30-хан жилийн дотор шүү дээ. Мөн ч их нүгэл хийж дээ. Буддын шашны судруудад аливаа нүгэл хийсэн эзэддээ заавал эргэж нөлөөлдгийг “Нүгэл хийвээс амьдарч байгаа орон зайдаа буюу хойт төрөлдөө хэдэн үедээ заавал мунхагийн уршгийг хүлээнэ” хэмээн заачихсан байдаг. Өнөөгийн энэ олон хийдийн лам хуврагууд ч нүгэл хилэнцийн хор уршгийг номын ёсоор бидэнд өдөр бүр айлдаж байгаа. Гэтэл Монголын нүгэл хэрээс хэтэрчээ. “Ясаа тавих” газаргүй болтлоо сийчүүлсэн хэрнээ “Ялаа үүрэх” эзэнгүй болтлоо 30 жил явж ирсэн юм. Улс орон яаж ядуурсныг ганцхан баримтаар харж болно. Өнөөдөр Монгол Улс гадаад орнуудад 30 тэрбум ам.долларын өртэй, нялхсаас өтгөс хүртлээ бүх хүн 25 сая төгрөгийн өртэй болоод байна гэнэ. Олон улсын саарал, хар жагсаалтад орсон. Ер нь улс орноороо дампуурлын ирмэгт тулаад байгаа гэх судалгаа гарч. 10 мянган төгрөг хулгайлсан ядарсан хүүхэн 10 жилийн ял авч байхад 10 тэрбумыг, 10 их наядыг завшчихсэн этгээдүүд ял шийтгэлгүй, дэлхийн хамаг сайхан газруудад орд харшаа сүндэрлүүлж, алтан абжуртай, “арслан” манаачтай газруудад жаргаж цэнгэж байгаа юм. Тэгэхэд монгол хүн хоногийн хоолны төлөө хогийн цэг дээр овоорч, зүсэм талхны төлөө зүсээ хувиртал гуйлга гуйж явна. Хуйхалсан толгойг дөрвүүл таллаж идээд хонож байгаа айлтай таарлаа. Хог дээр хаясан хонины яс авчираад шөл гаргаж, атга гурилаар бантагнан өл залгаж байгаа хүмүүс ч байна.
“Нүгэл нүдээ оллоо” гэж монголчууд ярьдаг. Тэдний, бидний хоолыг гадаадын хулгайчидтай хамсан хэн дээрэмдэж идээд байна вэ гэдгийг сүүлийн хэрэг явдлууд харуулж ард түмэн маань нүгэлтнийг нүдээрээ харах хувь тохиолоо. Өнөөх МАНАН мафийнхан гэж нэр өгчихөөд байгаа нууц бүлэглэлийхэн. Эднийг 20, 30 жил хамгаалсан Улсын дээд шүүхийн дарга асан Ц.Зориг, Х.Батцэрэн, улсын ерөнхий прокурор асан M.Энх-Амгалан, ерөнхий прокурорын орлогч Г.Эрдэнэбат нарыг зайлуулж оронд нь ерөнхий шүүгч Д.Ганзориг, ерөнхий прокурор Б.Жаргалсайхан нарыг гаргаж ирснээр хууль шударгаар хэрэгжиж эхлэв бололтой. Хэдэн арван жил дарагдсан олон зуун мянган ноцтой хэрэг бий. Түүний захаас барьж аван Ерөнхий сайд асан С.Баяр, Ж.Эрдэнэбат, М.Энхсайхан, УИХ-ын дэд дарга асан С.Баярцогт, “Эрдэнэс Оюутолгой” компанийн захирал асан Да.Ганболд, “Эрдэнэс Монгол” компанийн захирал асан Б.Бямбасайхан, Тагнуулын ерөнхий газрын дарга асан Б.Хурц, Ерөнхий прокурорын орлогч асан Г.Эрдэнэбат, Ч.Давааням нарын хэсэг шүүн таслаж 1-10 жилийн хорих ял ногдуулж, зарим хүнийг үндэслэлгүйгээр баяжиж их хэмжээний угаасан мөнгийг хураан авч улсын орлого болгохоор шийдвэрлэлээ. Ард түмэн “зөв эхлэлт”, “нүгэл нүдээ оллоо” гэж байгаа. Харин яллагдагчдын хань хамсаатан, тэднээс их хэмжээний хөрөнгө мөнгө авч баяжигчид, зарим өмгөөлөгч нь “1938 он эргэж ирлээ”, “Их баривчилгаа эхэллээ”, “Улс төрийн зорилготой баривчилгаа явуулж байна” гэж матрын нулимс унагаацгааж байгаа. МАНАН мафийн толгойлогчид гэрээ, төлөвлөгөө гэгчээ гадаадынханд давуу эрх олгохын тулд ямар уран нүүдэл хийдэг гээ. Бүгдийг биенээсээ зайлуулж, хүний гараар хийлгэсэн байдаг. Хэзээ нэг цагт ял ирвэл ард нь гэмгүй царайлан үлдэх зорилго хадгалсан байдаг. С.Баяр намаа ялуулчихаад Ерөнхий сайд болонгуутаа “Стандартын бус Засгийн газар” байгуулж байгаа нь энэ гэж Ардчилсан намтай хамтарсан Засгийн газар байгуулаад Сангийн сайдаар С.Баярцогтыг, Байгаль орчин, аялал жуулчлалын сайдаар Л.Гансүхийг томилж байгаа юм. Эрчим хүч, уул уурхайн сайдаар өөрийнхөө намын Д.Зоригтыг томилсон. Энэ чинь алсын хараа нь байхгүй юу. Сүүлд хэрэг мандвал Ардчилсан намаас Оюутолгойн гэрээнд гарын үсэг зурсан С.Баярцогт, Л.Гансүх хоёрыг МАН-аас Д.Зоригтыг барьж өгнө гэсэн санаа. Д.Зоригтын оронд Хурцыг ч юм уу, Бямбааг ч юм уу сайдаар томилчихвол Оюутолгойн алдагдалтай гэрээнд гарын үсэг зурахгүй гээд гэдийчихнэ. Тиймээс Д.Зоригтыг сайд болгож байгаад гарын үсэг зуруулчихаж байгаа юм. Тэгээд Намын дарга, Ерөнхий сайдаа найздаа өгөөд гадагшаа ум хумгүй алга болсон. Ч.Сайханбилэг Дубайн гэрээнд гарын үсэг зуруулахдаа ч бас их эртнээс бэлтгэсэн. Да.Ганболдыгоо ч яахав олон юмнаас “хуурай гарч” сурсан туршлагатай гээ биз. Харин Б.Бямбасайхан гэж залууг “Эрдэнэс Монгол” компанийн захирал болгож байгаад төлөвлөгөө гэгчдээ гарын үсэг зуруулан шоронд суулгачихлаа. Яллагдахын даваан дээр шүүх, прокурорынхонтой үгсэн хуйвалдаж эх орноосоо зугатаж гаран, гадаадын хань хамсаатнууддаа орогнож байгаа Ерөнхий сайд асан Ч.Сайханбилэг эд нөхдөө өмөөрч захидал бичсэн байна. Өнөөдөр ямар ч байсан төрийн тамга бариад сууж байгаа Ерөнхийлөгч Х.Баттулгыгаа ямар муухай занаж зүхнэ вэ. “Х.Баттулгаа чи сонс. Зэвүү дургүй хоёр зэрэг хүрч байна шүү, Чамд” гээд л эхэлж байгаа юм. “Нэг өдрийн дотор “төмсөгдүүлсэн” гишүүдээр баталсан хуулийн өөрчлөлтийг би энд хэлж байна”, “Одоо уучлаарай, хонь шиг дуугүй гөлөгнөн хэвтэж чамаар чимээгүй гаргуулахгүй ээ /алуулахгүй ээ Г.Ж./”, “Ямар их хүний нус нулимс дээр тогтдог албан тушаал эрх мэдлийн төлөөх шунал вэ, наадах чинь” гэх мэтчилэн бичиж. Ийм тэнэг хэрүүл бичиж байх гэж дээ. Өнөөдөр зах дээр хоёр авгай ч ингэж хэрэлдэхээ больсон. Иргэний соёл гэхээсээ улс төрийн соёл гэдэг юм Ерөнхий сайд байсан хүний тархинаас гармаар шүү дээ. Бөөлжис хутгамаар энэ захидлыг зарим хүн “Ц.Элбэгдорж нь бичээд, Ч.Сайханбилэг гарын үсгээ зурчихаж” гэсэн яриа ч бий. Юутай ч энэ урт захиа бид төрийн эрх барих эрхмүүдээ олдоггүй юм байна. Хууль шүүхийн байгууллагууд сүүлийн үед хэдэн хүнд хорих ял оноолоо. Бусад шударга хуультай улс орнуудтай харьцуулбал хөнгөн ял л даа. С.Зоригийн хэрэгт холбогдон ял эдэлж байгаа Б.Содномдаржаагийн ээж Жавзмаа “Хүүг минь эрүүдэн шүүж хилс ял тулган, дөрвөн жил тамлан зовоож байгаа Б.Хурц, Г.Эрдэнэбат нарт хэтэрхий хөнгөн ял оноолоо” гээд телевизээр уйлж байна билээ. Зөвхөн Жавзмаа ч биш монголчууд бүгд хэтэрхий хөнгөн ял оноож байна хэмээн ярьцгаалаа. Нэг зүйлийг эргэж санацгаая. 1990 оны ардчилсан хувьсгал гэгчээс хойш бид нэг гараанаас хөдөлсөн. Уут үүрэх нь үүрээд, “гахай” чирэх нь чирээд, хөөгдөж туугдаад амьдрах л гэж явцгаасан. Зах зээлийн нийгэмтэй хөлөө олох гэж ядаж байгаа нь энэ. Тэгээд ч ариун цагаан хөдөлмөр, хөлс хүчээрээ боломжийн амьдралтай залгасан хүн олон бий. Зэрэгцээд Монголын үнэт зүйлийг хулгайлж дээрэмдээд яах ийхийн завгүй тэрбумтан болчихсон цөөн хэдэн хүн бий. “30 гэр бүл” гэж яриад байгаа. Би нэг гараанаас гарсан зарим хүнээ яагаад 10 хүрэхгүй жилийн дотор валютын, төгрөгийн тэрбумтан болчихов гэж гайхаад байна. Хууль хяналтын байгууллагынхан, энэ шийтгүүлсэн хүмүүсийн идсэн уусан, угаасан самарсан баримтуудыг нэлээн ул суурьтай гаргаж тавьсан байна билээ. Ард түмэн хоолоо дээрэмдээд идчихсэн хүмүүсийн ялыг хөнгөдлөө, тэр дундаа Төв аймгийн шүүхийнхэн их мөнгөтэй хүмүүсийн талд үйлчлээд байна гэж гомдоллодог нь үнэний хувьтай бус уу. Би эдний заримд тоглоом шоглоомоор “Зургаан жил амьд явах үгүйгээ мэдэхгүй байж 100 жилийн хөрөнгө хурааж яахнав дээ” гэж. Над бол хэлэх тайлбар бий. Том гүрнүүд хүнээ цөөлөх гэж бактериологийн дайн дэгдээн, ядуучууд настнуудаас нь эхлээд сүйрүүлж эхэллээ. Хэдэн том гүрэн жил бүр цэргийн төсвөө өсгөн хүнийг үй олноор нь устгах шинэ зэвсэг үйлдвэрлэж байна. Хүчирхэг гүрнүүдийн ерөнхийлөгчдийн хуруу, цөмийн товчлуур дарахад бэлэн байгаа. Ийм нөхцөлд та нарын цөөн хэдэн хүн ард түмнийхээ хоолыг дээрэмдээд, хил давуулж нуугаад байгаа нь дэндүү хүн чанаргүй байхгүй юу. Би үүнийг л хэлээд, бичээд байгаа юм. Би баян тансаг амьдралыг, хөлс шингэсэн хөрөнгөтэй байхыг үзэн яддаг хүн биш. Төрд хоёргүй сэтгэлээр зүтгэж байгаа өндөр дээд албаны хүн Тэрэлж, Гурван нуур, Хорго, Тэрхийн цагаан нуурынхаа ойр орчимд сайхан орд харш бариад амьдрахыг дэмжилгүй яахав. Тэгтэл энэ хүмүүс чинь харийн оронд эдлэн газартай, орд харштай болоод хамаг мөнгөө оффшорт аваачаад нуучихаж байна шүү дээ. Энэ чинь нэг юм хэлээд байгаа биз.
Сүүлийн үед өмгөөлөгчид гэж их мөнгөний төлөө юу ч хийхээс буцахгүй хүмүүс гарч ирчихээд байгаа. Шүүх хурлаас гарангуутаа л шүүгч, яллагдагчдыг загнадаг, хэлэх хэлэхгүй үгээр дайрч доромжилдог болсон. Баримт материал нь олны өмнө ил болчихоод байхад “Миний үйлчлүүлэгч ямар ч буруугүй. Ял авах ёсгүй гээд л олны тархийг угаадаг. Тэдэнд захиргаа байдаг ч юм уу, үгүй ч юм уу. Монголын хууль тэдэнд үйлчилдэг ч юм уу, үгүй ч юм уу мэдэхгүй. Шүүхэд нөлөөлөөд гадаа нь жагсаал цуглаан зохион байгуулаад байгаа хүмүүс яллагдагчийн ялыг хөнгөлөөд байгаа юм уу, хүндрүүлээд байгаа юм уу би сайн ойлгохгүй байна. Ерөнхий сайд асан Ж.Эрдэнэбатын шүүх хурлын үеэр УИХ-ын гишүүн нь хүртэл удирдаад жагсаал цуглаан зохион байгуулж, ямар дүрэмгүй загнав даа. Нэг сонирхолтой баримт авъя. Нюрнбергийн шүүх дээр нацистуудын өмгөөлөгч нэг нөхөр “Эд нөхөд ганц ч хүн алаагүй. Тиймээс ялын дээд хэмжээ өгч болохгүй” гэж хэлсэн байдаг юм. 60 сая хүнийг алуулсан гэмт хэрэгтэнг ингэж өмгөөлсөн байдаг л даа. Түүн шиг өмгөөлөгчид олон болж дээ. Олон түмэн нэг зүйлд их бухимдаж байгаа. Монголдоо байгаа нэгийг нь шүүгээд, таслаад нүгэлийг нь эдлүүлж байна. Харин гадаадад оргож зугтааж яваа, хуулийн байгууллага дуудахад ч ирэхгүй байгаа хүмүүсээ яах юм бэ гэж байна. Бусад орон ингэж оргож зугтаж яваа гэмт этгээдүүдээ эх орноосоо урвасан гэж үзээд интерполоор эрэн сурвалжилж авчруулаад шууд дээд хэмжээний ял оноодог юм байна. Цаазалсан, бүх насаар нь хорьсон олон баримт байна. Тэр битгий хэл оргуулсан, оргох нөхцлийг нь хангасан, худал хуурмаг бичиг баримт бүрдүүлж өгсөн хамсаатнуудтай нь хамт шийтгэсэн тохиолдол цөөнгүй байна. Манайд болохоор гадаадад дүрвэж гарсных нь аз, нутагтаа байсных нь хохь болоод байгаа юм шиг. Нэг зүйлийг сануулахад Оюутолгойн хоёр удаагийн гэрээ, төлөвлөгөөний дараа Тавантолгойн ордыг ашигласан явцад энэ хэсэг бүлэг хүн илт баяжсан нь үнэн. Хүмүүс гадаадынханд ашигтай гэрээ хийснийхэ төлөө их авлига авч баяжсан гэдэг юм. Австралийн хууль тогтоох байгууллагын нэг зүтгэлтэн Монголд ирээд мэдэгдэхдээ “Оюутолгойн гэрээтэй холбогдуулан Айвенхоу Майнзаас монголчуудад өгсөн авлигыг дэлгэж тавина” гэсэн. Тэр материал Монголд ирсэн юм уу, үгүй юу, хаа нэгтээ дарагдсан уу, мэдэхгүй юм. Түүнийг л ил болгоё. Энэ намар өвлөөс хамгийн ноцтой хүн амины хэргүүд, улс төрийн аллагууд, учир битүүлэг үхлүүдийг манай хууль хяналтын байгууллагынхан шалгаж, хохирогчид болон ард түмнийхээ хүсэн хүлээсэн хариунуудыг өгөх байх. Энэ хэргүүдээс хамгийн түрүүнд шийдэх нь С.Зоригийн хэрэг байх. Б.Содномдаржаа, Т.Чимгээ нарт харгис хэрцгий эрүүдэн шүүх аргаар ял хүлээлгэснийг шүүх нотлоод өгчихлөө. Энэ дагуу дараагийн хэрэг явдал үргэлжилнэ. Б.Хурц, Ц.Зориг нараар хав даруулж, төөрүүлүүлж байсан аллагын жинхэнэ захиалагч, гүйцэтгэгчид ч илрэх нь гарцаагүй. С.Зориг бол Монголын ардчиллыг зөв замаар нь хөтлөх, их мэдлэгтэй дайчин удирдагч байсан. Ерөнхий сайд болохынхоо урд шөнө алагдсан. Тэгээд л С.Зоригийг амьдад нь үзэн ядаж байсан хүмүүс дээшээ цойлж өгсөн дөө. Цогт яруу найрагч О.Дашбалбар маань УИХ-д сонгогдоод шударга үнэнийг дэлгэн тавьдаг хүн нь бараг л ганцаараа байсан даа. О.Дашбалбар маань “Бид найман жил ардчиллын тоглоом боллоо” гэж хэлж, бичиж байсан. Тагнуулын ерөнхий газарт шалгалтаар очоод хордлого авч нас барсан гэдэг юм. М.Зэнээ МАХН-ын “туг сүлдний” нэг байсан. Ерөнхийлөгчид нэр дэвшинэ гэж байсан хүн гэнэт өвчний учир нас барсан. УИХ-ын дарга агсан Л.Энэбиш ажлаа тараад хэдэн хүнтэй тоглоомын ширээний дэргэд архи хувааж уусан. Тэр шөнөдөө Их тэнгэрийн аман дахь гэртээ очоод нас барсан. Шөнө гадаа хүмүүс хэрэлдээд байсан гэдэг. Хэн хэн байсан, уусан архи идээг шинжилсэн үү, үгүй юу, огт сураггүй дарсан. Сэтгүүлчид бид даргынхаа учир битүүлэг үхлийн талаар хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэлд нэлээд хандсан. Тэгтэл нэг эмэгтэй “Нас барсан хүний ясыг бүү өндөлзүүл” гэж загнаад ам барьсан. Би үүнийг аллага, хамт байсан хүмүүсийг нь саатуулж шалгах ёстой гэж боддог юм. “Эрдэнэт” үйлдвэрийн даргыг олон жил хашиж, УИХ-ын гишүүнээр сонгогдоод, Ерөнхий сайдад нэр нь сонсогдож байсан Хөдөлмөрийн баатар Ш.Отгонбилэгийн үхэл даанч эмгэнэлтэй, дэндүү учир битүүлэг зүйл болсон. Тэр том даргыг өвлийн дүн хүйтнээр гадаадын шинжээчдийн хөлөглөсөн нисдэг тэргэнд суулгаад баруун хязгаар руу хэн явуулж, уул мөргүүлж сүйрүүлсэн бэ. Явахынх нь урд өдөр нисдэг тэргийг нь сольсон гэдэг. Нисдэг тэрэгнээс тэр олон хүн амьд мэнд гарч байхад Ш.Отгонбилэг нас бардаг сонин юм шүү. Үүнийг олон сар, жилээр сунжруулан шалгасан болоод хоёр нисэгчийн буруу гээд хэргийг хаана билээ. Б.Чимидцэрэн гэж сайхан залуу АН-аас сонгогдоод УИХ-д орж ирсэн. Их ирээдүйтэй сайн залуу гэж дээр дооргүй л магтаж байсан. Би Чимидцэрэнтэй ярилцсан ярилцлагаа сонинд нийтэлж байсан. Их шударга дайчин залуу байсан даа. Гэнэт л делтопланаар нисээд хад мөргөж нас барлаа гээд чимээгүй дарагдсан. Олон жил сургуулилсан хамгийн найдвартай унаа нь тэр байсан юм гэсэн. Нэг хэсэг нь аллага гэж шивнэлдээд л өнгөрсөн дөө. Авлигатай тэмцэх газрын дарга Б.Дангаасүрэнг Австралид ажлын айлчлал хийлгэх нэрийдлээр аваачиж хөнөөсөн. Түрүүхэнд нь Б.Дангаасүрэн хэвлэлийн бага хурал хийлгэн “Авлигын хэргийг орой талаас нь шалгана” гэж мэдэгдэж байсан. Тэгээд л хөөрхийг Австралид зочлуулан айлд таалал төгсгөсөн. Үүнийгээ чихрийн шижин өвчний цочмог хүндрэлээр нас барлаа гэсэн акт гарсан боловч Австралиас ирсэн цогцос нь дөрвөн хавирга хугарсан, хоёр нүдний нь оронд пластмасан ногоон нүд хийсэн байсан юм билээ. Тэгээд л чимээгүйхэн дарсан даа. Энэ мэтээр Монголын аль л шударга дайчин улстөрчид алагдаад, нэг бол учир битүүлэг нас барсан байдаг. Ингэж шүүх прокурор, цагдаа тагнуулынхантай хуйвалдаж дарагдсан олон ноцтой хэрэг илэрч, нүгэлтнүүд нүгэлээ наминчлах байх гэж олон түмэн өнөөг хүртэл хүлээсээр л байгаа. Би цагдаа, хуулийн байгууллагын ажил хариуцсан сурвалжлагч байсны хувьд 60 жил цуглуулсан материалаараа “Монгол дахь улс төрийн аллагууд” номоо хоёр хэл дээр хэвлүүлэхээр гадаадын хэвлэлийн газарт өгчихөөд байгаа. Хөрөнгө мөнгөний бэрхшээлээс саатаад байгаа л даа. Нүгэл ээ гэж. Энэ хорвоод амьтан хүн сая живаагаараа хоол эрж яваа. Тэр дундаа цөөн хэд нь бусдынхаа хоолыг булааж идээд байгааг амьдын хар нүгэл хэмээн судар бичигт заасан байдаг. Сүүлийн жилүүдэд Монголын нүгэл даанч хэтэрсэн. Ерөнхий сайд нь ард түмнээсээ нуугдан алс холын Дубайд очоод улс орноо хоослох, ард түмнээ ядууруулах баримт бичигт гарын үсэг зуруулдаг болсон. Ийм жишээ хэдийг ч манай ард түмэн гаргаж ирж чадна. Энэ бүхэн орчин үеийн нэр томъёогоор бол хууль зөрчсөн, бидний үеийнхний сурсан сургаалиар бол “амьдын хар нүгэл” гэж би боддог. Энэ нүгэлийг олон арван жил өөгшүүлж хамгаалж өдий хүргэсэн хүмүүс бол шүүх, прокурор, АТГ, тагнуул, цагдаагийн түрүүчийн удирдлагууд, тэдний гар хөл бологчид гэдгийг олон түмэн мартах аргагүй. Иймээс ноцтой гэмт хэргүүдийг тухай бүр шийдэхгүй хугацаа хожиж явсаар хөөн хэлэлцэх хугацаагаар хаасан, гэмтнийг оргуулсан, хуурамч бичиг баримт бүрдүүлсэн, гадаадад орогнуулж байгаа, интерполтой хамтарч ажиллахгүй байгаа хуульч нэр зүүсэн цөөн хэдэн хүний нүгэлийг ярих цаг болсон гэж олон түмэн шаардаад байгаа. Монголын нүгэл арилна аа. “Нүглээчий нүглээсээ айсангүйеэ хөө, нүүрс, зэс, алтаа харийнхантай хамсаж хулгайлаад ханасангүйеэ хөө” гэсэн дуулал төгсөх цаг ирэх л байх.
Г.ЖАМЬЯН /Соёлын гавьяат зүтгэлтэн, сэтгүүлч/ Эх сурвалж: "Зууны мэдээ" сонин 2020.7.31 БААСАН № 146 (6371) |
Сэтгэгдэл (0) |
|
Уншигчдын оруулсан сэтгэгдлийн талаар манай сайт хариуцлага хvлээхгvй болохыг анхаарна уу. Үгийн санд шүүлтүүр хийсэн болно |
|
|
|
|
|

Нийслэлийн 213 мянга гаруй иргэнд 11 мянган га газрыг үнэгүй өмчлүүлжээ 17:45 Монгол Улсын иргэнд газар өмчлүүлэх тухай хууль 2003 оноос хэрэгжиж эхэлсэн. Хуульд зааснаар иргэнд гэр бүлийн
|
Монгол Улсын иргэнд газар өмчлүүлэх тухай хууль 2003 оноос хэрэгжиж эхэлсэн. Хуульд зааснаар иргэнд гэр бүлийн »»
|
|
Дулааны тавдугаар цахилгаан станцыг 2028 онд ашиглалтад оруулна 16:59 Улаанбаатар хотыг хөгжүүлэх мега төслүүдийн нэг Дулааны тавдугаар цахилгаан станцыг эрчим хүчний салбарт анх удаа
|
Улаанбаатар хотыг хөгжүүлэх мега төслүүдийн нэг Дулааны тавдугаар цахилгаан станцыг эрчим хүчний салбарт анх удаа »»
|
|
Хятад улс Японд зорчихгүй байхыг иргэддээ анхаарууллаа 16:00 Тайванийн асуудлаар маргаан хурцдаж, Японы Ерөнхий сайд Санээ Такаичи “Хятад Тайвань руу халдвал Япон цэргийн
|
Тайванийн асуудлаар маргаан хурцдаж, Японы Ерөнхий сайд Санээ Такаичи “Хятад Тайвань руу халдвал Япон цэргийн »»
|
|
Т.Сайфолла, С.Мөнхзул нар пауэрлифтингийн ДАШТ-ээс нийлбэр дүнгээр медаль хүртсэн анхны МОНГОЛ тамирчид боллоо 15:59 Румын улсад пауэрлифтингийн хүчний гурван төрөл (шахалт, суулт, таталт)-ийн насанд хүрэгчдийн дэлхийн аварга
|
Румын улсад пауэрлифтингийн хүчний гурван төрөл (шахалт, суулт, таталт)-ийн насанд хүрэгчдийн дэлхийн аварга »»
|
|
Их хэмжээний алт хууль бусаар хил давуулах гэж байсан үйлдлийг таслан зогсоожээ 12:55 Замын Үүд боомтоор урд хөрш рүү их хэмжээний алт хууль бусаар нэвтрүүлэх гэж байсан үйлдлийг тагнуулын
|
Замын Үүд боомтоор урд хөрш рүү их хэмжээний алт хууль бусаар нэвтрүүлэх гэж байсан үйлдлийг тагнуулын »»
|
|
“Уур амьсгалын өөрчлөлтөд зохицсон мал аж ахуйн нэмүү өртгийн сүлжээг хөгжүүлэх бүс нутгийн санаачилга” төслийн талаар санал солилцлоо 12:26 Байгаль орчин, уур амьсгалын өөрчлөлтийн яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга Ш.Батбаяр 2025 оны 11 дүгээр сарын 14-ний өдөр НҮБ-ын Хөгжлийн байгууллага (UNIDO)-ын орлогч суурин төлөөлөгч Лин Цао, хөтөлбөрийн зохицуулагч Г.Мөнхболор нарыг хүлээн авч уулзлаа.
|
Байгаль орчин, уур амьсгалын өөрчлөлтийн яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга Ш.Батбаяр 2025 оны 11 дүгээр сарын 14-ний өдөр НҮБ-ын Хөгжлийн байгууллага (UNIDO)-ын орлогч суурин төлөөлөгч Лин Цао, хөтөлбөрийн зохицуулагч Г.Мөнхболор нарыг хүлээн авч уулзлаа. »»
|
|
Гол, нуурын мөсөн дээгүүр зорчиж, эрүүл мэнд, амь насаа эрсдэлд оруулахгүй байхыг онцгойлон анхааруулж байна 12:02 Гол, нуурын мөс битүү мөсөн бүрхүүл тогтсон ч явганаар болон автомашинтай зорчих, мөсөн дээгүүр тээвэр хийх нөхцөл
|
Гол, нуурын мөс битүү мөсөн бүрхүүл тогтсон ч явганаар болон автомашинтай зорчих, мөсөн дээгүүр тээвэр хийх нөхцөл »»
|
|
“Нэгдүгээр тойрог зам” төслийн олон улсын нээлттэй тендерийг ирэх сарын 1-нд нээнэ 11:18 Улаанбаатар хотын автозамын ачаалал, түгжрэлийг бууруулах хүрээнд “Нэгдүгээр тойрог зам” төслийг хэрэгжүүлэхээр гүйцэтгэгчийг сонгон шалгаруулах нээлттэй тендер зарлан, материал хүлээн авч байна.
|
Улаанбаатар хотын автозамын ачаалал, түгжрэлийг бууруулах хүрээнд “Нэгдүгээр тойрог зам” төслийг хэрэгжүүлэхээр гүйцэтгэгчийг сонгон шалгаруулах нээлттэй тендер зарлан, материал хүлээн авч байна. »»
|
|
Украины дроны халдлагын хохирлыг ОХУ нэмэлт газрын тос боловсруулах хүчин чадлаараа нөхөж байна 10:48 Эх сурвалжуудын мэдээлснээр Украины хамгийн том дроны халдлагууд болсон ч Оросын газрын тос боловсруулах хэмжээ
|
Эх сурвалжуудын мэдээлснээр Украины хамгийн том дроны халдлагууд болсон ч Оросын газрын тос боловсруулах хэмжээ »»
|
|
Алба хаагчид 21 иргэний амь насыг аварч, 36 иргэний аюулгүй байдлыг ханган ажиллалаа 10:43 Улсын хэмжээнд өнгөрсөн долоо хоногт /2025.11.10-11.16/ нийслэлийн 8 дүүрэг, 19 аймгийн 36 суманд аюулт үзэгдэл,
|
Улсын хэмжээнд өнгөрсөн долоо хоногт /2025.11.10-11.16/ нийслэлийн 8 дүүрэг, 19 аймгийн 36 суманд аюулт үзэгдэл, »»
|
|
Монгол Ардын Нам өнөөдөр бага хурлын гишүүдээ сонгоно 10:06 Монгол Ардын намын 31 дүгээр Их хурал энэ сарын 15-17-ны өдрүүдэд болж байна.
|
Монгол Ардын намын 31 дүгээр Их хурал энэ сарын 15-17-ны өдрүүдэд болж байна. »»
|
|
Зеленский төрийн өмчит компаниудад аудит оруулна 10:02 Украины ерөнхийлөгч Володимир Зеленский эрчим хүчний салбарт гарсан томоохон авлигын дуулианы дараа төрийн өмчит компаниудын хяналтыг чангатгах төлөвлөгөөгөө батлав.
|
Украины ерөнхийлөгч Володимир Зеленский эрчим хүчний салбарт гарсан томоохон авлигын дуулианы дараа төрийн өмчит компаниудын хяналтыг чангатгах төлөвлөгөөгөө батлав. »»
|
|
"Гэр хорооллын айл өрхийн өвөл, зуны сууц, хогийн суваг, автомашин шатсан дуудлага их ирж байна" 09:55 Нийслэлийн хэмжээнд өнгөрсөн долоо хоногт аврах ажиллагааны 3, объектын гал түймрийн 32 дуудлага бүртгэгджээ.
|
Нийслэлийн хэмжээнд өнгөрсөн долоо хоногт аврах ажиллагааны 3, объектын гал түймрийн 32 дуудлага бүртгэгджээ. »»
|
|
Баасан гаригт бүх нийтээрээ амарна 09:44 Жил бүрийн өвлийн тэргүүн сарын шинийн нэгэнд Их эзэн Чингис хааны мэндэлсэн өдрийг тэмдэглэн өнгөрүүлэхээр хуульчилсан байдаг.
|
Жил бүрийн өвлийн тэргүүн сарын шинийн нэгэнд Их эзэн Чингис хааны мэндэлсэн өдрийг тэмдэглэн өнгөрүүлэхээр хуульчилсан байдаг. »»
|
|
Б.Ундрах дэлхийн аваргаас хос алтан медаль хүртэж төрийн дууллаа эгшиглүүллээ 09:38 2025 оны туухайт спортын дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн энэ өдрүүдэд БНХАУ-д зохион байгуулагдаж байна.
|
2025 оны туухайт спортын дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн энэ өдрүүдэд БНХАУ-д зохион байгуулагдаж байна. »»
|
|
Автомашины хулгай өнгөрсөн оны мөн үеэс 6.9 хувиар өсжээ 09:23 Цагдаагийн байгууллагын хэмжээнд 2025 оны эхний 10 сарын байдлаар автотээврийн хэрэгсэл хулгайлах төрлийн гэмт
|
Цагдаагийн байгууллагын хэмжээнд 2025 оны эхний 10 сарын байдлаар автотээврийн хэрэгсэл хулгайлах төрлийн гэмт »»
|
|
Л.Оюун-Эрдэнэ Ерөнхий сайд байхдаа юу хийсэн бэ 17:04 -“Алсын хараа-2050” Монгол Улсын урт хугацааны хөгжлийн бодлогыг боловсруулж, 2020.05.13-ны өдрийн Улсын Их
|
-“Алсын хараа-2050” Монгол Улсын урт хугацааны хөгжлийн бодлогыг боловсруулж, 2020.05.13-ны өдрийн Улсын Их »»
|
|
“Мазаалай баавгайг таниулах үндэсний хөтөлбөр”-т 10 мянга гаруй хүүхэд, залуус хамрагдлаа 17:02 “Үндэсний бахархалт амьтан мазаалай баавгайг таниулах” хөтөлбөрийн хаалтын арга хэмжээ өнөөдөр /2025.11.14/боллоо.
|
“Үндэсний бахархалт амьтан мазаалай баавгайг таниулах” хөтөлбөрийн хаалтын арга хэмжээ өнөөдөр /2025.11.14/боллоо. »»
|
|
Монгол улс уулын цанын төрлөөр анх удаа өвлийн олимпын наадамд оролцохоор болоо 16:52 Монгол Улсын цанын Үндэсний шигшээ багийн тамирчин Алтанзулын Ариунбат уулын цанын төрлөөр анх удаа олимпын эрх авлаа.
|
Монгол Улсын цанын Үндэсний шигшээ багийн тамирчин Алтанзулын Ариунбат уулын цанын төрлөөр анх удаа олимпын эрх авлаа. »»
|
|
Соёл, спорт, аялал жуулчлал, залуучуудын яамны албан хаагчид “Хиймэл оюун ашиглан ажлын гүйцэтгэлээ нэмэгдүүлэх нь” сэдэвт сургалтад хамрагдлаа 15:28 Сургалтыг Соёл, спорт, аялал жуулчлал, залуучуудын сайдын орон тооны бус зөвлөх Б.Золбадрал удирдан явуулсан ба хиймэл оюуныг өдөр тутмын ажил, амьдралдаа ухаалгаар ашиглаж бүтээмжээ нэмэгдүүлэх арга замын талаар дэлгэрэнгүй мэдээлэл өглөө.
|
Сургалтыг Соёл, спорт, аялал жуулчлал, залуучуудын сайдын орон тооны бус зөвлөх Б.Золбадрал удирдан явуулсан ба хиймэл оюуныг өдөр тутмын ажил, амьдралдаа ухаалгаар ашиглаж бүтээмжээ нэмэгдүүлэх арга замын талаар дэлгэрэнгүй мэдээлэл өглөө. »»
|
|
МАН-ын Их хурал маргааш эхэлнэ 15:24 МАН-ын XXXI Их хурал маргааш Буянт-Ухаа цогцолборт эхэлнэ. Хоёр өдөр үргэлжлэх уг хуралд аймаг, сум бүрээс тус
|
МАН-ын XXXI Их хурал маргааш Буянт-Ухаа цогцолборт эхэлнэ. Хоёр өдөр үргэлжлэх уг хуралд аймаг, сум бүрээс тус »»
|
|
160 Мянган тонн нүүрс арилжлаа 15:24 "Эрдэнэс Тавантолгой" ХК 2025 оны 11 дүгээр сарын 13-ны өдөр Монголын Хөрөнгийн Биржээр дамжуулан 2 удаагийн арилжаагаар 160.0 мянган тонн нүүрс 12.4 сая ам.долларын үнийн дүнтэйгээр БНХАУ-ын боомт хүргэж өгөх нөхцөлөөр амжилттай арилжааллаа.
|
"Эрдэнэс Тавантолгой" ХК 2025 оны 11 дүгээр сарын 13-ны өдөр Монголын Хөрөнгийн Биржээр дамжуулан 2 удаагийн арилжаагаар 160.0 мянган тонн нүүрс 12.4 сая ам.долларын үнийн дүнтэйгээр БНХАУ-ын боомт хүргэж өгөх нөхцөлөөр амжилттай арилжааллаа. »»
|
|
Б.Өлзийбаяр: Айлууд яндан, зуухаа тогтмол хөөлөх хэрэгтэй 15:19 Нийслэлийн Засаг даргын орлогч А.Амартүвшин Баянзүрх дүүргийн 21 дүгээр хороонд ажиллалаа. Түлш хэрэглэгчдэд үйлчлэх төвийнхөн угаарын хий мэдрэгч төхөөрөмжөөс ирэх дохиог хянан угаарын хийн эрсдэлээс сэргийлэхээс гадна, айл өрхүүдийн яндан, зуухыг хөөлөх, стандарт хангахгүй ханан пийшинг буулган шинийг барьж өгөх үйлчилгээ үзүүлдэг.
|
Нийслэлийн Засаг даргын орлогч А.Амартүвшин Баянзүрх дүүргийн 21 дүгээр хороонд ажиллалаа. Түлш хэрэглэгчдэд үйлчлэх төвийнхөн угаарын хий мэдрэгч төхөөрөмжөөс ирэх дохиог хянан угаарын хийн эрсдэлээс сэргийлэхээс гадна, айл өрхүүдийн яндан, зуухыг хөөлөх, стандарт хангахгүй ханан пийшинг буулган шинийг барьж өгөх үйлчилгээ үзүүлдэг. »»
|
|
МҮБХ-ны ёс зүй, сахилга хариуцлагын зөвлөлийн хурал боллоо 15:00 МҮБХ-ны Ёс зүй, сахилга хариуцлагын зөвлөлийн ээлжит хурал 11 дүгээр сарын 13-ны өдөр боллоо. Хурлаар дараах асуудлыг хэлэлцэн шийдвэрлэв.
|
МҮБХ-ны Ёс зүй, сахилга хариуцлагын зөвлөлийн ээлжит хурал 11 дүгээр сарын 13-ны өдөр боллоо. Хурлаар дараах асуудлыг хэлэлцэн шийдвэрлэв. »»
|
|
Төрийн албаны тусгай шалгалт улсын хэмжээнд эхэллээ 13:38 Төрийн албаны зөвлөлийн Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн дэргэдэх салбар зөвлөлөөс Төрийн албаны тусгай шалгалтыг
|
Төрийн албаны зөвлөлийн Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн дэргэдэх салбар зөвлөлөөс Төрийн албаны тусгай шалгалтыг »»
|
|
Трансжендэр тамирчдыг олимпын эмэгтэйчүүдийн төрөлд өрсөлдөхийг хориглоно 12:43 Олон улсын олимпын хороо (ОУОХ) 2028 оны Лос Анжелесийн олимпын өмнө трансжендер тамирчдыг эмэгтэйчүүдийн
|
Олон улсын олимпын хороо (ОУОХ) 2028 оны Лос Анжелесийн олимпын өмнө трансжендер тамирчдыг эмэгтэйчүүдийн »»
|
|
М.Бямбадорж, Ц.Баасанхүү нар дэлхийн аварга болж, Б.Хүрэлчулуу хүрэл медаль хүртлээ 12:41 АНЭУ-ын Абу Даби хотноо болж буй Жюү жицү бөхийн Дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээний Master 1 -94кг жинд
|
АНЭУ-ын Абу Даби хотноо болж буй Жюү жицү бөхийн Дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээний Master 1 -94кг жинд »»
|
|
Нийслэлд 12 чиглэлийн 20600 гаруй байгууллагын ажилтны урьдчилан сэргийлэх үзлэг, шинжилгээний дэвтрийг цахимжууллаа 12:40 Худалдаа, үйлчилгээний ажилтнуудын урьдчилан сэргийлэх үзлэг, шинжилгээний цагаан дэвтрийг цахимжууллаа.
|
Худалдаа, үйлчилгээний ажилтнуудын урьдчилан сэргийлэх үзлэг, шинжилгээний цагаан дэвтрийг цахимжууллаа. »»
|
|
Оюутолгойн сонсголд Ерөнхийлөгч, Ерөнхий сайд асан тэргүүтэй 300 хүнийг гэрчээр дууджээ 12:37 Хянан шалгах түр хороо нотлох баримтыг шинжлэн судлах нээлттэй сонсголыг 12 дугаар сарын 8-12-ны өдрүүдэд зохион байгуулахаар шийдвэрлэж, холбогдох тогтоолыг баталсантай холбогдуулан УИХ-ын гишүүн О.Батнайрамдал, Б.Бат-Эрдэнэ, П.Ганзориг, Б.Жаргалан, С.Зулпхар нар хэвлэлийн бага хурал хийж, мэдээлэл хийсэн.
|
Хянан шалгах түр хороо нотлох баримтыг шинжлэн судлах нээлттэй сонсголыг 12 дугаар сарын 8-12-ны өдрүүдэд зохион байгуулахаар шийдвэрлэж, холбогдох тогтоолыг баталсантай холбогдуулан УИХ-ын гишүүн О.Батнайрамдал, Б.Бат-Эрдэнэ, П.Ганзориг, Б.Жаргалан, С.Зулпхар нар хэвлэлийн бага хурал хийж, мэдээлэл хийсэн. »»
|
|
"Идэшний үхэр зарна" хэмээн залилжээ 12:06 Өчигдөр буюу энэ оны 11 дүгээр сарын 12-ны өдөр Хан-Уул дүүрэгт нэгэн иргэн идэшний үхэр худалдаж авах гээд
|
Өчигдөр буюу энэ оны 11 дүгээр сарын 12-ны өдөр Хан-Уул дүүрэгт нэгэн иргэн идэшний үхэр худалдаж авах гээд »»
|
|
Цасан шуурга шуурч, эрс хүйтрэхийг анхааруулж байна 11:52 Арваннэгдүгээр сарын 13-14-нд шилжих шөнө Увсын зүүн, Завханы баруун болон хойд хэсгээр, 14-ний өдөр Завханы зүүн,
|
Арваннэгдүгээр сарын 13-14-нд шилжих шөнө Увсын зүүн, Завханы баруун болон хойд хэсгээр, 14-ний өдөр Завханы зүүн, »»
|
|
"Сүүлчийн нүүдэлчид" дэлхийд Монголыг шинээр нээлээ 11:43 Монголын хэвлэл мэдээллийн Эргэлт.мн сайтын хамт олон сүүлийн хэдэн жил Монгол орноо бүтэн тойрч “Сүүлчийн
|
Монголын хэвлэл мэдээллийн Эргэлт.мн сайтын хамт олон сүүлийн хэдэн жил Монгол орноо бүтэн тойрч “Сүүлчийн »»
|
|
Чуулган: "Монгол улсыг 2026-2030 онд хөгжүүлэх таван жилийн үндсэн чиглэл"-ийг хэлэлцэв 11:40 УИХ-ын чуулганы өнөөдрийн /2025.11.13/ хуралдаанаар Засгийн газраас 2025 оны 10-р сарын 30-ны өдөр өргөн
|
УИХ-ын чуулганы өнөөдрийн /2025.11.13/ хуралдаанаар Засгийн газраас 2025 оны 10-р сарын 30-ны өдөр өргөн »»
|
|
“Хууль зүйн туслалцааны тухай хууль (Шинэчилсэн найруулга)”-ийг иргэдэд танилцуулах сургалт зохион байгууллаа 17:46 Хан-Уул дүүргийн иргэдийн хууль, эрх зүйн мэдлэгийг дээшлүүлэх, сургалт сурталчилгааны ажлын хүрээнд дүүрэг дэх Хууль зүйн туслалцааны төвтэй хамтран 25 хорооны хэсгийн ахлагч болон иргэдийн төлөөлөлд зориулсан сургалтыг дүүргийн Соёлын ордны танхимд зохион байгуулж, нийт 120 иргэн хамрагдлаа.
|
Хан-Уул дүүргийн иргэдийн хууль, эрх зүйн мэдлэгийг дээшлүүлэх, сургалт сурталчилгааны ажлын хүрээнд дүүрэг дэх Хууль зүйн туслалцааны төвтэй хамтран 25 хорооны хэсгийн ахлагч болон иргэдийн төлөөлөлд зориулсан сургалтыг дүүргийн Соёлын ордны танхимд зохион байгуулж, нийт 120 иргэн хамрагдлаа. »»
|
|
Үндэсний аюулгүй байдал, мэдээллийн дархлаагаа бэхжүүлэхэд төвлөрч ажиллана 15:57 “Монгол улсыг 2026-2030 онд хөгжүүлэх таван жилийн үндсэн чиглэл”-ийн төсөлд Батлан хамгаалах салбарын
|
“Монгол улсыг 2026-2030 онд хөгжүүлэх таван жилийн үндсэн чиглэл”-ийн төсөлд Батлан хамгаалах салбарын »»
|
|
Туркэд онгоц осолдож, зорчиж явсан бүх цэрэг амиа алджээ 14:24 Туркийн Агаарын хүчний “Lockheed C-130 Hercules” загварын цэргийн тээврийн онгоц Гүржийн зүүн хэсэгт, Kakheti мужийн Sighnaghi нутгийн орчимд осолдож, онгоцонд байсан 20 цэрэг бүгд амиа алдсан гэж Туркийн Батлан хамгаалах яам мэдээллээ.
|
Туркийн Агаарын хүчний “Lockheed C-130 Hercules” загварын цэргийн тээврийн онгоц Гүржийн зүүн хэсэгт, Kakheti мужийн Sighnaghi нутгийн орчимд осолдож, онгоцонд байсан 20 цэрэг бүгд амиа алдсан гэж Туркийн Батлан хамгаалах яам мэдээллээ. »»
|
|
"Долоогийн бүлэг"-ийн Гадаад хэргийн сайд нарын уулзалт эхэлжээ 12:08 ОТТАВА, 2025 оны арваннэгдүгээр сарын 13 /NHK/. “Долоогийн бүлэг”-ийн /G7/ орнуудын Гадаад хэргийн сайд нарын
|
ОТТАВА, 2025 оны арваннэгдүгээр сарын 13 /NHK/. “Долоогийн бүлэг”-ийн /G7/ орнуудын Гадаад хэргийн сайд нарын »»
|
|
Squid Game киноны жүжигчин О Ён Суг бэлгийн хүчирхийллийн гэмт хэргээс цагаатгажээ 09:55 Өмнөд Солонгосын алдартай олон ангит УСК-уудын нэг болох Squid Game буюу Арваалжин тоглоомын дүрээр дэлхий дахинд
|
Өмнөд Солонгосын алдартай олон ангит УСК-уудын нэг болох Squid Game буюу Арваалжин тоглоомын дүрээр дэлхий дахинд »»
|
|
Ц.Оюунгэрэл: Харанхуй шийдвэрийн харгайгаар Улаанбаатар усгүй болох эрсдэл ойрхон байна 09:53 Үндэсний цэцэрлэгт хүрээлэнд, ундны усны эх үүсвэр дээр газар олгосон Нийслэлийн захирагчийн санаачилга,
|
Үндэсний цэцэрлэгт хүрээлэнд, ундны усны эх үүсвэр дээр газар олгосон Нийслэлийн захирагчийн санаачилга, »»
|
|
Улаанбаатар хотод багавтар үүлтэй, цас орохгүй 09:51 Баруун аймгуудын нутгаар үүлшинэ, бусад нутгаар багавтар үүлтэй. Монгол-Алтайн уулархаг нутгаар цас орж, цасан шуурга шуурна.
|
Баруун аймгуудын нутгаар үүлшинэ, бусад нутгаар багавтар үүлтэй. Монгол-Алтайн уулархаг нутгаар цас орж, цасан шуурга шуурна. »»
|
|
ОХУ-ын засгийн газар анх удаагаа юанийн бонд гаргахаар болжээ 09:46 Ирэх сард ОХУ-ын засгийн газар анх удаагаа зах зээлд юанийн бонд гаргахаар болсныг тус улсын сангийн яам Лхагва гарагт мэдээлжээ.
|
Ирэх сард ОХУ-ын засгийн газар анх удаагаа зах зээлд юанийн бонд гаргахаар болсныг тус улсын сангийн яам Лхагва гарагт мэдээлжээ. »»
|
|
Туулын хурдны замын далангийн хөрс хуулалтыг хийж, түр зам тавьж байна 09:42 Нийслэлийн зүүн зах буюу Улаанбаатар-Налайх чиглэлийн авто замаас баруун аймгууд руу салдаг аюулгүйн тойрог хүртэл үргэлжлэх Туулын хурдны зам төслийн ажил үргэлжилж байна.
|
Нийслэлийн зүүн зах буюу Улаанбаатар-Налайх чиглэлийн авто замаас баруун аймгууд руу салдаг аюулгүйн тойрог хүртэл үргэлжлэх Туулын хурдны зам төслийн ажил үргэлжилж байна. »»
|
|
2026 оны Монгол улсын нэгдсэн төсөв батлагдлаа 09:38 2026 онд боловсролын салбарын төсөв 5.38 их наяд төгрөгт хүрч, өмнөх оноос 598.4 тэрбум төгрөгөөр нэмэгдэхээр батлагдлаа.
|
2026 онд боловсролын салбарын төсөв 5.38 их наяд төгрөгт хүрч, өмнөх оноос 598.4 тэрбум төгрөгөөр нэмэгдэхээр батлагдлаа. »»
|
|
Сербийн Ерөнхийлөгч Вучич: Европ Оростой хийх дайнд бэлдэж байна 18:44 Сербийн Ерөнхийлөгч Александр Вучич Европын орнууд Оростой хийж болзошгүй цэргийн мөргөлдөөнд бэлдэж байгааг анхааруулжээ.
|
Сербийн Ерөнхийлөгч Александр Вучич Европын орнууд Оростой хийж болзошгүй цэргийн мөргөлдөөнд бэлдэж байгааг анхааруулжээ. »»
|
|
Ч.Ундрам МҮСХ болон МҮБХ-ны удирдлагууд тэргүүн Ц.Магалжав, гүйцэтгэх захирал И.Доржсамбуу, МҮСХ-ны ажлын албаны дарга М.Ариунболд нарыг хүлээн авч уулзлаа 17:54 Монгол Улсын УИХ-ын гишүүн, Засгийн газрын гишүүн, Соёл, спорт, аялал жуулчлал, залуучуудын яамны сайд Ч.Ундрам
|
Монгол Улсын УИХ-ын гишүүн, Засгийн газрын гишүүн, Соёл, спорт, аялал жуулчлал, залуучуудын яамны сайд Ч.Ундрам »»
|
|
Жилийн эцсийн бэлэн байдлын үзлэг, шалгалтыг зохион байгуулж байна 17:46 Онцгой байдлын ерөнхий газраас төв, орон нутгийн Онцгой байдлын газар, хэлтэс, анги, байгууллагуудын 2025 онд
|
Онцгой байдлын ерөнхий газраас төв, орон нутгийн Онцгой байдлын газар, хэлтэс, анги, байгууллагуудын 2025 онд »»
|
|
Бараа материал нийлүүлэх үнийн санал авах урилга 16:03 Улаанбаатар хотын нийтийн төв номын сангийн гадна цахилгаан дамжуулах шугам сүлжээний ажилд ашиглагдах 0.4 кВ-ын цахилгаан дамжуулах кабель болон бусад шаардлагатай материал нийлүүлэх аж ахуйн нэгжүүд үнийн санал болон холбогдох материалыг ирүүлэхийг урьж байна.
|
Улаанбаатар хотын нийтийн төв номын сангийн гадна цахилгаан дамжуулах шугам сүлжээний ажилд ашиглагдах 0.4 кВ-ын цахилгаан дамжуулах кабель болон бусад шаардлагатай материал нийлүүлэх аж ахуйн нэгжүүд үнийн санал болон холбогдох материалыг ирүүлэхийг урьж байна. »»
|
|
#ТОМИЛОЛТ: МОНГОЛ УЛСЫН ТАЙЛАНГ ОНЦЛОВ 15:51 Минамата Конвенцын Талуудын VI бага хурал (COP-6) 2025 оны 11 сарын 3-7-ны өдрүүдэд Швейцарийн Холбооны Улсын Женев хотод болж байна.
|
Минамата Конвенцын Талуудын VI бага хурал (COP-6) 2025 оны 11 сарын 3-7-ны өдрүүдэд Швейцарийн Холбооны Улсын Женев хотод болж байна. »»
|
|
Улсын байцаагчийг чадавхжуулах практик сургалт зохион байгууллаа 15:39 Байгаль орчин, уур амьсгалын өөрчлөлтийн яамны Байгаль орчны улсын хяналтын газар, Төв аймгийн Байгаль орчны газар хамтран Улсын байцаагчийг чадавхжуулах практик сургалтыг 2025 оны 11 дүгээр сарын 06-ны өдөр Төв аймагт зохион байгууллаа.
|
Байгаль орчин, уур амьсгалын өөрчлөлтийн яамны Байгаль орчны улсын хяналтын газар, Төв аймгийн Байгаль орчны газар хамтран Улсын байцаагчийг чадавхжуулах практик сургалтыг 2025 оны 11 дүгээр сарын 06-ны өдөр Төв аймагт зохион байгууллаа. »»
|
|
“Шүд угаалтын аварга” шалгаруулах тэмцээн болж байна 15:28 Дорнод аймгийн 2025 оны “Хөгжлийн жилийн төлөвлөгөө” болон аймгийн Засаг даргын 2025 оны А/40 дүгээр захирамжийн хүрээнд хэрэгжиж буй “Эрүүл шүд” төслийн үйл ажиллагааны нэг хэсэг болгон “Шүд угаалтын аварга” шалгаруулах тэмцээнийг зохион байгуулж байна.
|
Дорнод аймгийн 2025 оны “Хөгжлийн жилийн төлөвлөгөө” болон аймгийн Засаг даргын 2025 оны А/40 дүгээр захирамжийн хүрээнд хэрэгжиж буй “Эрүүл шүд” төслийн үйл ажиллагааны нэг хэсэг болгон “Шүд угаалтын аварга” шалгаруулах тэмцээнийг зохион байгуулж байна. »»
|
|
|
Хятад улс Японд зорчихгүй байхыг иргэддээ анхаарууллаа 16:00 Тайванийн асуудлаар маргаан хурцдаж, Японы Ерөнхий сайд Санээ Такаичи “Хятад Тайвань руу халдвал Япон цэргийн
|
Тайванийн асуудлаар маргаан хурцдаж, Японы Ерөнхий сайд Санээ Такаичи “Хятад Тайвань руу халдвал Япон цэргийн »»
|
|
Украины дроны халдлагын хохирлыг ОХУ нэмэлт газрын тос боловсруулах хүчин чадлаараа нөхөж байна 10:48 Эх сурвалжуудын мэдээлснээр Украины хамгийн том дроны халдлагууд болсон ч Оросын газрын тос боловсруулах хэмжээ
|
Эх сурвалжуудын мэдээлснээр Украины хамгийн том дроны халдлагууд болсон ч Оросын газрын тос боловсруулах хэмжээ »»
|
|
АНУ Зеленскийг орлох хүнийг хайж эхэлсэн гэв 09:28 АНУ сүүлийн хагас жилийн турш Украины төрийн дээд түвшний улс төрчдийг Вашингтонд урьж, ярилцлага хийж буй нь
|
АНУ сүүлийн хагас жилийн турш Украины төрийн дээд түвшний улс төрчдийг Вашингтонд урьж, ярилцлага хийж буй нь »»
|
|
Украины дайны талаарх Европын нийгэм, улс төрийн хандлага 13:32 Энэ оны 10 дугаар сарын 28-нд Стокхолмд болсон Нордикийн орнуудын сайд нарын зөвлөлийн уулзалтад Европын
|
Энэ оны 10 дугаар сарын 28-нд Стокхолмд болсон Нордикийн орнуудын сайд нарын зөвлөлийн уулзалтад Европын »»
|
|
"Долоогийн бүлэг"-ийн Гадаад хэргийн сайд нарын уулзалт эхэлжээ 12:08 ОТТАВА, 2025 оны арваннэгдүгээр сарын 13 /NHK/. “Долоогийн бүлэг”-ийн /G7/ орнуудын Гадаад хэргийн сайд нарын
|
ОТТАВА, 2025 оны арваннэгдүгээр сарын 13 /NHK/. “Долоогийн бүлэг”-ийн /G7/ орнуудын Гадаад хэргийн сайд нарын »»
|
|
Оросын хатуу байр суурины улмаас Украин хэлэлцээгээ зогсоосон гэв 11:57 Украины Гадаад хэргийн дэд сайд Сергей Кислица мэдэгдэхдээ, 2025 онд Оростой хийсэн энхийн хэлэлцээ бараг ямар ч үр дүнд хүрэлгүй зогссон гэжээ.
|
Украины Гадаад хэргийн дэд сайд Сергей Кислица мэдэгдэхдээ, 2025 онд Оростой хийсэн энхийн хэлэлцээ бараг ямар ч үр дүнд хүрэлгүй зогссон гэжээ. »»
|
|
Пакистаны нийслэлд амиа золиослогч этгээд халдлага үйлджээ 19:00 ИСЛАМАБАД, 2025 оны арваннэгдүгээр сарын 12 /AP/. Мягмар гарагт Пакистаны нийслэл Исламабад хотод амиа
|
ИСЛАМАБАД, 2025 оны арваннэгдүгээр сарын 12 /AP/. Мягмар гарагт Пакистаны нийслэл Исламабад хотод амиа »»
|
|
Сербийн Ерөнхийлөгч Вучич: Европ Оростой хийх дайнд бэлдэж байна 18:44 Сербийн Ерөнхийлөгч Александр Вучич Европын орнууд Оростой хийж болзошгүй цэргийн мөргөлдөөнд бэлдэж байгааг анхааруулжээ.
|
Сербийн Ерөнхийлөгч Александр Вучич Европын орнууд Оростой хийж болзошгүй цэргийн мөргөлдөөнд бэлдэж байгааг анхааруулжээ. »»
|
|
Хятадын нүүрсхүчлийн хийн ялгаруулалт 18 сар дараалан буурчээ 11:57 Судалгааны дүнгээр дэлхийн хамгийн том нүүрстөрөгч ялгаруулагч Хятад улс сүүлийн 18 сарын хугацаанд нүүрсхүчлийн
|
Судалгааны дүнгээр дэлхийн хамгийн том нүүрстөрөгч ялгаруулагч Хятад улс сүүлийн 18 сарын хугацаанд нүүрсхүчлийн »»
|
|
Сычуань мужид хэдхэн сарын өмнө ашиглалтад орсон гүүр нуржээ 10:44 Хятадын баруун өмнөд хэсгийн Сычуань мужид хэдхэн сарын өмнө ашиглалтад орсон 758 метр урт Хунчи гүүр нуржээ.
|
Хятадын баруун өмнөд хэсгийн Сычуань мужид хэдхэн сарын өмнө ашиглалтад орсон 758 метр урт Хунчи гүүр нуржээ. »»
|
|
Юн Сог Ёльд нэмэлт ял тулгалаа 10:13 Өмнөд Солонгосын Ерөнхийлөгч асан Юн Сог Ёльд тусгай зөвлөх багаас нэмэлт ял тулгажээ. Учир нь түүнийг өнгөрсөн онд
|
Өмнөд Солонгосын Ерөнхийлөгч асан Юн Сог Ёльд тусгай зөвлөх багаас нэмэлт ял тулгажээ. Учир нь түүнийг өнгөрсөн онд »»
|
|
Энэ бол дэлхийн дроны анхдугаар дайн! 10:05 Зөвлөлт Украинд цэргийн дээд сургуульд суралцан төгсгөж зэвсэгт хүчиндээ зүтгэж явсан олон арван офицерын нэгийн
|
Зөвлөлт Украинд цэргийн дээд сургуульд суралцан төгсгөж зэвсэгт хүчиндээ зүтгэж явсан олон арван офицерын нэгийн »»
|
|
Делид авто машин дэлбэрчээ 12:05 ШИНЭ ДЕЛИ, 2025 оны арваннэгдүгээр сарын 11 /CNN/. Энэтхэгийн Дели хотын “Улаан цайз” хэмээх түүхэн дурсгалт газар
|
ШИНЭ ДЕЛИ, 2025 оны арваннэгдүгээр сарын 11 /CNN/. Энэтхэгийн Дели хотын “Улаан цайз” хэмээх түүхэн дурсгалт газар »»
|
|
Трамп Украйны мөргөлдөөнийг “дэлхийн гуравдугаар дайн” болохоос сэргийлсэн гэжээ 11:43 АНУ-ын Ерөнхийлөгч асан Дональд Трамп Украйны мөргөлдөөн хэрэв өөрийг нь Ерөнхийлөгч байгаагүй бол дэлхин
|
АНУ-ын Ерөнхийлөгч асан Дональд Трамп Украйны мөргөлдөөн хэрэв өөрийг нь Ерөнхийлөгч байгаагүй бол дэлхин »»
|
|
Израил улс Ливаны өмнөд бүсэд агаарын цохилт өглөө 12:56 Израилын зэвсэгт хүчин өнгөрсөн пүрэв гарагт Ливаны өмнөд хэсэгт агаарын хүчтэй цохилт өгчээ.
|
Израилын зэвсэгт хүчин өнгөрсөн пүрэв гарагт Ливаны өмнөд хэсэгт агаарын хүчтэй цохилт өгчээ. »»
|
|
Зеленский баруунаас санхүүгийн дэмжлэг авахын тулд “жүжгийн эффект” ашиглаж байна гэв 12:54 ОХУ-ын Гадаад хэргийн яамны Киевийн дайны гэмт хэрэг хариуцсан онц бүрэн эрхт төлөөлөгч Родион Мирошник Украины
|
ОХУ-ын Гадаад хэргийн яамны Киевийн дайны гэмт хэрэг хариуцсан онц бүрэн эрхт төлөөлөгч Родион Мирошник Украины »»
|
|
“Фунг-Вонг” супер хар салхи Филиппинийг дайрч, хоёр хүн амиа алдав 12:50 Энэ жилийн хамгийн хүчтэй хар салхинуудын нэг болох супер ангиллын “Фунг-Вонг” нь ням гарагт Филиппиний хойд
|
Энэ жилийн хамгийн хүчтэй хар салхинуудын нэг болох супер ангиллын “Фунг-Вонг” нь ням гарагт Филиппиний хойд »»
|
|
Японы Ерөнхий сайд өөрийн болон бусад сайд нарын цалинг бууруулна гэж ээ 11:04 Япон улс саяхан анх удаа эмэгтэй ерөнхий сайдтай болсон. Либерал Ардчилсан нам Ишин намтай хамтран засгийн газар
|
Япон улс саяхан анх удаа эмэгтэй ерөнхий сайдтай болсон. Либерал Ардчилсан нам Ишин намтай хамтран засгийн газар »»
|
|
Японд хүчтэй газар хөдөлж болзошгүйг анхааруулжээ 10:57 ТОКИО, 2025 оны арваннэгдүгээр сарын 10 /TASS/. Японд ойрын долоо хоногуудад дахин хүчтэй газар хөдөлж
|
ТОКИО, 2025 оны арваннэгдүгээр сарын 10 /TASS/. Японд ойрын долоо хоногуудад дахин хүчтэй газар хөдөлж »»
|
|
Трамп Украины мөргөлдөөнийг зогсоох асуудалд ахиц гарч байгаа гэв 16:46 АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Украины мөргөлдөөнийг шийдвэрлэх оролдлогод ахиц гарч байгааг тэмдэглэжээ.
|
АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Украины мөргөлдөөнийг шийдвэрлэх оролдлогод ахиц гарч байгааг тэмдэглэжээ. »»
|
|
|
Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг 14:42 Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг
|
Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг »»
|
|
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл Улаанбаатар хотын түгжрэлийг бууруулах бодлоготой уялдуулж шийдвэрлэнэ 18:07 Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл
|
Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл »»
|
|
ХЗДХ-ийн сайд О.Алтангэрэл: Ухаа Худагийн ордын төрийн эзэмшлийн хувь хэмжээг тогтоох тогтоолын төслийг УИХ-д өргөн мэдүүлнэ 12:07 Монгол Улсын Засгийн газраас стратегийн ач холбогдол бүхий ашигт малтмалын орд гэж УИХ-аас тогтоосон Ухаа Худагийн
|
Монгол Улсын Засгийн газраас стратегийн ач холбогдол бүхий ашигт малтмалын орд гэж УИХ-аас тогтоосон Ухаа Худагийн »»
|
|
Батзандан яаж ажиллах ёстойг Учрал санууллаа 14:24
|
|
|
Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн 18:27 Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн. Харин энэ талаар Сангийн сайд
|
Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн. Харин энэ талаар Сангийн сайд »»
|
|
Сар шинийн амралтыг 7-10 хоног болгож сунгахыг та дэмжих үү? 21:13
|
|
|
Б.Жаргалсайхан: Монголчууд юм үзээгүй зангаасаа болж дээр доороо хэрэлдэж алалцдаг учраас улс хөгжихгүй байна 11:50
|
|
|
ВИДЕО: БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёол баривчлагдахаасаа өмнө богино хэмжээний ганцаарчилсан мэдэгдэл хийжээ 17:15 Онц байдал тогтоосонтой нь холбогдуулан БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёолийг баривчлах тушаал гаргаж өнөөдөр өглөө
|
Онц байдал тогтоосонтой нь холбогдуулан БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёолийг баривчлах тушаал гаргаж өнөөдөр өглөө »»
|
|
Хамтарсан Засгийн газрын 2024-2028 онд хэрэгжүүлэх 14 мега төслийг танилцуулж байна - Төсөл-8 Гангийн үйлдвэр 11:33
|
|
|
150 мВт хүчин чадалтай станц эрчим хүчээ нийлүүлж эхэллээ 18:43
|
|
|
СТАНДАРТ бидний амьд явах баталгаа 18:22
|
|
|
Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа 13:48 Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа. Хамтдаа зүтгэж, эрчээ алдсан ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ салбарыг сэргээцгээе!
#GoMongolia
|
Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа. Хамтдаа зүтгэж, эрчээ алдсан ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ салбарыг сэргээцгээе!
#GoMongolia »»
|
|
Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 1500 айлтай гэрээ хийгээд байна 10:57 Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас
|
Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас »»
|
|
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Улаанбаатар хотын бүтээн байгуулалтын талаар сэтгүүлчдийн асуултад хариуллаа 17:57 Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Хамтарсан Засгийн газар Бүсчилсэн хөгжлийн бодлого бүхий үйл ажиллагааны хөтөлбөр хэрэгжүүлнэ.
|
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Хамтарсан Засгийн газар Бүсчилсэн хөгжлийн бодлого бүхий үйл ажиллагааны хөтөлбөр хэрэгжүүлнэ. »»
|
|
Хамтарсан Засгийн газар 2024-2028 онд 14 мега төсөл хэрэгжүүлнэ 23:25 Төсөл-1
|
|
|
Элон Маск хиймэл оюун ухаан ашиглан дэлхийн удирдагчдын загварын шоу хийжээ 22:02 Элон Маск дэлхийн улс төрийн удирдагчид болон технологийн аваргуудыг хиймэл оюун ухаанаар бүтээгдсэн виртуал
|
Элон Маск дэлхийн улс төрийн удирдагчид болон технологийн аваргуудыг хиймэл оюун ухаанаар бүтээгдсэн виртуал »»
|
|
Авлигачид ялах уу, ард түмэн ялах уу? 20:36
|
|
|
Ахмадуудад туслах робот хүүг зохион бүтээжээ 14:45 Германий “Navel Robotics” гэх гарааны компани өндөр настнуудын асрамжийн газарт ашиглах зориулалттай робот үйлдвэрлэж эхэлжээ.
|
Германий “Navel Robotics” гэх гарааны компани өндөр настнуудын асрамжийн газарт ашиглах зориулалттай робот үйлдвэрлэж эхэлжээ. »»
|
|
Газар тариалан, гурилын үйлдвэрлэл жилд 3-4% ашигтай. Харин уул уурхайн үйлдвэрлэл 40-50% ашигтай 20:57
|
|
|
Дубай хотод “нисдэг хүмүүс”-ийн анхны уралдаан зохион байгуулагджээ 14:35 Арабын Нэгдсэн Эмират Улсын Дубай хотод өчигдөр анх удаагаа “нисдэг хүмүүс”-ийн уралдаан зохион байгуулагджээ.
|
Арабын Нэгдсэн Эмират Улсын Дубай хотод өчигдөр анх удаагаа “нисдэг хүмүүс”-ийн уралдаан зохион байгуулагджээ. »»
|
|
|


|