 |
|
 |
|
Ц.Өлзийтогтох: ХХААХҮЯ, мал эмнэлгийн ерөнхий газрынхан халдварт өвчнийг нуун дарагдуулж гэмт хэрэг үйлдэж байна |
|
|
 |
|
 |
Ц.Өлзийтогтох: ХХААХҮЯ, мал эмнэлгийн ерөнхий газрынхан халдварт өвчнийг нуун дарагдуулж гэмт хэрэг үйлдэж байна
2021-11-24- САЛБАРЫН УДИРДЛАГУУД МАЛЫН ГОЦ ХАЛДВАРТ ӨВЧНИЙГ НУУН ДАРАГДУУЛСААР 300-ГААД ГОЛОМТ ҮҮСЧИХЭЭД БАЙГАА -  Монгол Улсын малын гавьяат эмч, Монголын мл эмнэлгийн холбооны удирдах зөвлөлийн гишүүн Ц.Өлзийтогтохтой малын гоц халдварт өвчний өнөөгийн нөхцөл байдлын талаар ярилцлаа.

-Малын шүлхий өвчин 15 аймгийн 158 голомтод бүртгэгдэж, 97 голомт нь цуцлагдаад байна гэсэн сүүлийн үеийн мэдээллийг З.Мэндсайхан сайд манайд ярилаа. Мал аж ахуйн орны хувьд гоц халдварт өвчинд анхаарах нь зүй ёсных учраас мэргэжлийн хүний хувьд та энэхүү нөхцөл байдлыг хэрхэн үнэлж байна?
-Хөдөө аж ахуйн сайдын малын гоц халдварт өвчний голомттой холбоотой ярилцлагыг уншсан. Сайдаа, Засгийн газраа Мал эмнэлгийн ерөнхий газрынхан маш буруу мэдээллээр хангаж байгаа юм байна. Өнөөдрийн байдлаар улс орны хэмжээнд малын гоц халдварт өвчний нөхцөл байдал маш хүнд байна. Зүгээр мэргэжлийн хүн санаа зовоод суух асуудал биш, улс орны аюулгүй байдлын хэмжээнд санаа зовох байдалд хүрчихсэн байна. Яаман дотор байгаа мэргэжилтнүүд, хажууд нь байгаа Засгийн газрын хэрэгжүүлэгч Мал эмнэлгийн ерөнхий газрын нөхдүүд сайдаа, Засгийн газраа зөв мэдээллээр хангах ёстой. Учир нь өнөөдөр 21 аймгийн 18-д нь гоц халдварт өвчин буюу шүлхий, бог малын мялзан, цэцэг, үхрийн арьс товруутах дөрвөн төрлийн өвчний голомт үүсчихээд байгаа. Эдгээр бүгд вирусийн өвчин. Вирус хэдийд идэвхждэг вэ гэхээр хүйтний улиралд. Одоо яг идэвхжих үе дээр байгаа. Орон нутгаас мэдээлэл авахад зарим пост дээр шилжих хөдөлгөөн дээр хяналт байгаа гэдэг ч нөгөө талд нь хурдан морь ачсан машин явж л байна, мах нийслэл рүү орж байгаа юу гэвэл орж байгаа. Шүлхийтэй айлаас мал нядлагдсан уу, тийм.
Та бүхэн анзаараарай, зүүн аймгуудад өнгөрсөн 20 жил тасралтгүй шүлхий гарлаа. Тэндээс мах орж ирдэггүй л гэдэг. Гэтэл тэндээс малаа нядлаагүй малчин байхгүй. Бүх айл хүнсээ авсан. Шүлхийгээс болоод борлогдохгүй хэцүү байна гэсэн нэг ч малчин гарч байсангүй, тийм сум аймгийн удирдлага ч байсангүй. Аман дээрээ ингэж ярьдаг, бодит байдал дээрээ ямар хуурамч байдлаар энэ өвчнийг түгээж тархааж явж ирсэн бэ гэдэг нь харагдана. Энэ өвчинтэй тэмцэх арга хэмжээг Засгийн газар болон ард түмэнд тайлагнаж ирсэн нь харагдаж байгаа байх. Ганц энэ жишээнээс харахад ойлгомжтой. Ийм л нөхцөл байдал өнөөдөр бий болчихсон байна.
-Үхрийн арьс товруутах өвчин шинэ төрлийнх гэж байна. Вакцин байхгүйгээс хонины цэцэг өвчний вакциныг тарьж байгаа юм байна. Энэ өвчний талаар мэдээлэл өгөхгүй юү?
-Онцолж хэлэхэд, хонины цэцэг өвчнөөс сэргийлэх вакциныг үхрийн арьс товруутах өвчнөөс сэргийлэх зорилгоор хэрэглээд амжилтад хүрэхгүй.
Энэ өвчин өмнө нь Монголд бүртгэгдэж байгаагүй нь үнэн. Гэхдээ судалгаа мэдээлэл байсан уу гэвэл байсан. 2010-аад оны үед Австралийн судлаач Филиппа бөэрд гэх эмэгтэй Монголд ирж ажиллаад буцсан. Тэр үед үхрийн арьс товруутах өвчний талаар яригдаж байсан. Энэ нь нэг талаараа хонь, ямааны цэцэг өвчинтэй адилхан. Энэ гурван өвчин үүсгэгч хоорондоо ойролцоо. Гэхдээ аймшигтай өвчин биш, яах вэ өмнө нь бүртгэгдэж байгаагүй, халдвар хурдан тархдаг. Одоогоор манайд 1700-гаад үхэр устгасан бололтой. Гэтэл саяхан Төв лабораторийн захирал байсан хүнтэй уулзахад “Зүүн гурван аймагт 20-иод голомт гарсан” гэж байсан шүү. Өөрөөр хэлбэл, салбарын яам бол худлаа хэлж байна. Энэ өвчин хэдийнэ тархчихсан гэсэн үг.
Манайд нэг гажуудал байдаг юм. Халдвар нэг хотонд гарлаа. Тэр хотонд 100 үхэр байлаа гэхэд тэндээс шинж тэмдэг илэрсэн 30-ыг нь устгачихаад 70-ыг нь орхиод халдварын голомт дарагдлаа, үлдсэн 70-д нь вакцин тарьчихсан гэдэг. Ийм мэргэжлийн ойлголтгүйгээр тэмцэх арга хэмжээг өнгөрсөн 20 жилийн турш, ялангуяа сүүлийн гурван жил бүх халдварыг Хүнс, хөдөө аж ахуйн яам, Улсын мал эмнэлгийн газар хоёр бүх халдварыг нуун дарагдуулсан. Энэ нь гэмт хэрэг. Нэг ёсондоо өвчнийг нууж байгаад цаашаа тараадаг гэмт хэрэг. Энэ чинь хуультай. Дээр нь манайх Дэлхийн мал амьтны эрүүл мэндийн байгууллагад 1979 онд элсчихсэн орон. Аль алинд нь халдварын мэдээллийг 48 цагийн дотор мэдээлж байх үүрэгтэй.
-Нуун дарагдуулсан гэдгээ тодруулахгүй юу. Үхрийн арьс товруутах өвчний голомт бодит байдал дээрээ маш олон байгаа юм байна гэж ойлголоо. Өөрөөр та ингэж хардах ямар үндэслэл байна вэ?
-Шүлхий өвчин 158 голомтод бүртгэгдсэн гэсэн байна шүү дээ. Өөрөөр хэлбэл, 158 хот айл дээрээс дээж ирээд оношлогдлоо гэсэн үг. Гэхдээ 15 аймаг, 18 аймаг гээд л янз бүрийн тоо гарч байна. 18 аймагт шүлхий гарсан талаар УИХ-ын чуулган дээр 10 дугаар сарын сүүлчээр УИХ-ын гишүүн Г.Тэмүүлэн З.Мэндсайхан сайдаас тайлбар авч байсныг сонссон. Түүн дээр 18 аймагт шүлхий гарсан гэж сайд ярьсан. Халдвар гараагүй бүс нутаг Увс, Хөвсгөл, Булган гурав үлдсэн. Бусад бүх аймагт голомт бүртгэгдсэн гэсэн үг. Нуун дарагдуулсан гэж хэлсэн учир нь Мал эмнэлгийн ерөнхий газар өмнө нь Мал эмнэлэг үржлийн газар гээд Засгийн газрын хэрэгжүүлэгч агентлаг байсан. 2017 онд Мал амьтны эрүүл мэндийн хууль 2017 онд батлагдаж, Засгийн газар Мал эмнэлгийн ерөнхий газрыг байгуулж үйл ажиллагааг нь өргөтгөсөн. Энэ газар байгуулагдаад мал эмнэлэг сайн сайхан болно, бие даасан үйл ажиллагаа явуулна гээд байсан чинь “Сахил хүртээд шал дордов” гэдэг шиг болж байх шиг байна.
Мал эмнэлгийн ерөнхий газар байгуулагдсанаас хойш л тэнд ажиллагсад нь гоц халдварт өвчнүүдийн мэдээллийг зарлахгүйгээр нууцалж эхэлсэн. Хамгийн аюултай нь сүүлийн жилүүдэд халдварт өвчин тасралтгүй гарсаар ирсэн. Хэдийгээр 158 голомт гэж байгаа ч түүний цаана 200, 300 голомт байгаа. Хүрээгүй газар байхгүй. Хамгийн сүүлд гэхэд, гурав хоногийн өмнө Төв аймгийн Цээлээс малчид утас цохиж байсан. “Хотонд шүлхий гарчихлаа. Шүлхий гарсан хотонд малын эмч нар вакцин тарихгүй байна. Халдвар гараагүй айлын хотоор тарьж явна гээд манайхыг хаячихлаа. 100-гаад үхэртэй, бүгдийг нь хашаалчихсан байна. Одоо яах вэ” гэж байна лээ. Ойрын бүх хотон дээр нь халдвар гарчихсан гэж байсан. Ийм тохиолдол орон нутгаар зөндөө байна. Тэгэхээр энэ бүхэн нуун дарагдуулсны илэрхийлэл. Голомтолсон хэлбэрт байсан халдварыг улс орон даяар тараагаад хаячихаж байна. Энэ байдал чинь халдварыг нуун дарагдуулаад түүний үр дүнд тархаагаад өнөөдрийн байдлаар албан ёсоор бүртгэгдээд оношлогдсон нь 160-аад голомт байна, албан бусаар 300 гарсан байгаа гэсэн үг. Ер нь эдгээр худалдааны хорио цээрт гоц халдварт өвчнүүдийг дотооддоо болон гадаадаас нууцалсны гол зорилго нь вакцины наймаа хийхтэй холбоотой нь тодорхой.
-Сүүлийн гурван жилд малын гоц халдварт өвчний эсрэг улсаас 60 гаруй тэрбум төгрөг зарцуулагдсан мэдээлэл байна. Гэвч өнөөдөр халдвар бүрэн хумигдаагүй хэвээр. Хаана нь хийдэл гарчихав?
-Энэ хөрөнгөөс малчдад нэг ч төгрөгийн нөхөн олговор олгоогүй гэсэн. Тэгэхээр энэ дүн бол зөвхөн вакцины үнэ, вакцинжуулалтын хөлс, оношлогоо, ариутгал халдваргүйтэл, хорио цээр гэсэн арга хэмжээнд л зарцуулагдсан байх нь. Мэдээж энэ бол их мөнгө. Би вакцины үйлдвэрийг 18 жил удирдсан. Тэр хугацаанд вакцинд жилд 2-5 тэрбум төгрөг л зарцуулж байсан. Би өмнө ч олон удаа ярьж, хэлж, бичиж байсан. Манай салбарын яам, Мэл эмнэлгийн ерөнхий газар дотор байгаа хоёр, гурван хулгайн бүлэглэл халдварт өвчнийг үргэлж гаргаж, вакцин авчирж их хэмжээгээр тариулах сонирхолтой. Малын эмч нар нь ч ялгаагүй, тосч авч вакциныг нь тариад үйлчилгээний хөлсөө авч амьдардаг сүлжээнд орчихсон. Энэ бол дэндүү бүдүүлэг, улс орноо хорлосон үйлдэл. Гадагшаа бүтээгдэхүүн зардаггүй шахуу учраас л нэг юм болж байна. Түүнээс биш Бразил, Аргентин, Шинэ Зеланд шиг мал аж ахуйн бүтээгдэхүүн зардаг оронд бол улс орноо сүйрүүлж байгаа хэлбэр.
-Ард түмний эрүүл хүнс хэрэглэх асуудал хөндөгдөх нь ээ?
-Ер нь мал эмнэлгийн үндсэн үүрэг бол амьтны эрүүл мэндийг хамгаалах, нийгмийн эрүүл мэндийг хамгаалах, хүнсний аюулгүй байдлыг хамгаалах, мөн худалдааны чөлөөт байдлыг хамгаалах байдаг. Учир нь энэ өвчнүүд бол худалдааны хорио цээртэй. Уг нь хатуу ном журмаар яривал шүлхий, мялзан гарсан тэр айл малаа зарах ёсгүй. Өнгөрсөн 20 жил халдварт өвчин тасралтгүй гарлаа. Тэгсэн хэрнээ гомдол гаргасан Засаг дарга, малчин сонсоогүй. Бодит байдал дээрээ бүгд худлаа. Мах, малаа зарсаар ирсэн. Ийм тогтолцоо өнөөдөр хүртэл бугшчихсан байгаа юм.
Ер нь анзаарч байхад Монгол Улсад мал эмнэлгийн талаар төрийн бодлого бараг байхгүй. Байгаа жаахан нь алдаатай, алсын хараагүй, мал эмнэлгийн шинжлэх ухааны орчин үеийн мэдлэг, мэдээлэлийг төрийн бодлогод тусгадаггүй, тогтвортой хөгжлийн үзэл баримтлалгүй. Сайн засаглалын шинж чанарууд огт байхгүй, хүний нөөцөө мерит зарчмаар бус, спойл зарчмаар бүрдүүлсэн нөхцөл байдалд байгаа тул энэ салбарт сэргэх найдлага байхгүй.
-Мал эмнэлгийн салбарт мерит зарчим алдагдсан гэлээ. Байсхийгээд л вакцинтай холбоотой маапаан дэгдэж дуулддаг. АТГ-т энэ салбараас шалгуулж байсан албан тушаалтнууд цөөнгүй. Та үүнийг хэлээд байна уу?
-Манай мал эмнэлгийн салбарт төрийн албаны мерит буюу мэдлэг, чадавхын зарчим дээр суурилсан, дээр нь тогтолцоог ажиллуулдаг олон талын өрсөлдөх чадварын үзүүлэлтээр явдаг тогтолцоо алга болчихсон учраас шинээр байгуулагдсан Мал эмнэлгийн ерөнхий газар жинхэнэ цүнх баригчид очсон. Жишээ нь, шоронд орох болзлоо хангачихсан Д.Түмэндэмбэрэл гэх нөхөр 2018 оны зургадугаар сараас 2021 оны гуравдугаар сар хүртэл ажиллаад халагдлаа. Мал амьтны эрүүл мэндийн тухай хуулийн 28.6-д Мал эмнэлгийн ерөнхий газрын дарга нь мэргэжлээрээ 15-аас доошгүй жил ажилласан хүн байх ёстой гэтэл нэг ч өдөр мэргэжлээрээ ажиллаагүй Ховд аймгийн Дарви сумын Засаг дарга тэр хүнийг авчраад тавьчихсан. Тэр нь ажлаа ч хийж чадахгүй, ангийн найзуудтайгаа нийлсэн вакцины наймааных нь зарим авлига илэрч эхэлсэн нь АТГ-ынханы мэдээллээс харагдаж байна лээ. Энэтхэгээс зөвхөн богийн мялзангийн вакцин оруулж ирэхэд 500.000-800.000 долларын авлигал авсан нь тогтоогдсон байна. Бусдыг нь тэр жишгээр шалгахад амархан илэрнэ л дээ. Ийм маягаар Мал эмнэлгийн ерөнхий газар цус ойртолтын эмгэгийн хүнд хэлбэрт нэрвэгдсэн. Шалтгаан нь нөгөөх л хулгай, луйврын бүлэглэл. Тэнд Мал амьтны эрүүл мэндийн тухай, Төрийн албаны тухай, Нийтийн албанд нийтийн болон хувийн ашиг сонирхлыг зохицуулах, ашиг сонирхлын зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх гэх мэт хууль огт үйлчилдэггүй. Ангийнхан, нутгийнхан, үндэсний холбооныхон гэх мэт ашиг сонирхол, эзэн нэгтэй бүлэглэлийнхэн олонхыг нь бүрдүүлсэн. Бусад нь спойл зарчмаар төрийн албанд шургалагсдаас бүрдсэн.
Ядаж л үүн дээр салбарын яам, сайд хуулиа бариад явахад л болох юм. Мал амьтны эрүүл мэндийн тухай хуулийн 28.6-д 15-аас доошгүй жил ажилласан гээд, Төрийн албаны хууль, Ашиг сонирхлын зөрчлийн хуулин дээр шалгуур тавьчихсан байгаа шүү дээ.
-Энэ салбарт манайх эрчимжсэн мал аж ахуйг хөгжүүлэх талаар салбарынхан ихээр ярьж байна. Мэргэжлийн хүний хувьд та үүнийг хэрхэн хардаг вэ. Эрчимжсэн мал аж ахуйг хөгжүүлж, улс орон ашиг олох боломж нөөц хэр байдаг юм бол?
-Манайд 1923 оны дөрөвдүгээр сарын 6-нд Ардын Засгийн тогтоолоор мал эмнэлэг байгуулагдсан байдаг. Түүнээс хойш 100 жил болох гэж байна. Энэ бүх хугацаанд манайх эрчимжсэн мал аж ахуй ярьж байна. Гэтэл одоо 1000 үхэр битгий хэл 500 үхэртэй фермер ч байхгүй шүү дээ. Эрчимжсэн мал аж ахуй гэдэг махных нь шүдлэн, хязаалан гэхэд 500-600 кг татдаг, сүүний үнээ нь 20, 30 литр гаргадаг үхрээр сольё гэсэн үг. Өөрөөр хэлбэл, цэврээр нь буюу үнээ нь, бух нь ч тэр чиглэлийн нарийн үүлдрийнхийг авч ирээд үржүүлэхийг хэлж байгаа юм. Харамсалтай нь өнгөрсөн 100 жилийн хугацаанд ийм тохиолдол хэзээ ч байгаагүй. Манай мал үржүүлэгчид метр, жин хоёр бариад л яваад байдаг юм. Монгол 300 кг-тай үнээн дээр 500 кг-тай бух харайлгаад дундаас нь 350 кг-тай үхэр гарахаар бид шинэ үүлдэр бий болгочихлоо гэдэг. Гаднаас хурдан удмын азарга авч ирээд монгол гүүн дээр харайлгаад нэгдүгээр үеийн эрлийз адуу гарахаар шинэ монгол адуутай болчихлоо гэдэг юм. Ийм солиорол, тэнэгрэл байхгүй. Эвалюцийн шинжлэх ухааны үндсэн дээр цэвэр үүлдрийн мал амьтан бий болгох гэдэг маш том судалгаа шинжилгээтэй ажил.
Ер нь шулуухан хэлэхэд боломжгүй. Эрчимжсэн мал аж ахуйг зөвхөн цэврээр нь, яг төрөлх газар нутагтаа ямар орчин нөхцөлд байсан яг л тэр янзаар нь хөгжүүлбэл болно. Монгол Улсын өнгөрсөн 100 жилийн туршлагаар метр, жин хоёроор хэмждэг аргаар цаашид явуулбал ямар ч амжилтад хүрэхгүй. Зөвхөн нүүдлийн, хагас суурин маягийн, экологийн цэвэр мал аж ахуйгаа л зөв удирдлага, менежмэнтээр хөгжүүлэх хэрэгтэй. Тэгвэл амжилтад хүрнэ. Гахай, тахиа, бусад шувууны аж ахуйг мөн л байнгын суурин маягаар хөгжүүлж болно.
Манай Г.Төмөрхадуур докторын судалгаа байдаг юм. Энэ газар нутаг дээр дөрвөн улирал нь цельсийн 100 градусын хэлбэлзэлтэй, өдөр шөнийн хооронд цельсийн 20-30 градусын хэлбэлзэлтэй, ийм салхины хурдтай бүс нутагт зөвхөн монгол мал тэсч үлдэх боломжтой гэсэн байдаг. Тиймээс цаашид гайхамшигт экологийн цэвэр монгол малаа яаж өсгөж үржүүлж авч явах вэ гэдэг л асуудал байгаа юм.
Мөн З.Мэндсайхан сайдын ярианд “Мал эрүүлжүүлнэ” гэх улиг болсон дэмийрэл явж л байна лээ. Ийм солиорол сүүлийн 30 жилд тасралтгүй явагдаж байгаа юм. Өөрсдөө өвчин тараачихаад түүнийгээ вакцин тарьдгаа эрүүлжүүлнэ гэж ойлгоод байна. Энэ чинь нэмж бузарлаж байгаа хэрэг. Тэр угаалга хийж байгаа, туулга хийж байгаа, вакцин тарьж байгаа чинь эрүүлжүүлэг биш бохирлож бузарлаж байгаа хэлбэр юм. Сайд асан Б.Батзориг, Ч.Улаан нар химийн хортой бодисоор “Мал угаалга” гэгчийг хийчихээд малын амьдын жин 20-30 хувиар нэмэгддэг гэж соёлт хүн төрөлхтний шившиг болохоор юм яриад Сүхбаатар, Архангай аймгуудад давхиж явсан удаатай. Би малчин айлын хүүхэд. Биднийг бага байхад нэгдлийн хонь, ямааг угаадаг л байсан. Тэгж 20-30 хувиар жин нь нэмэгддэг байдалтай нэг ч удаа тааралдаагүй. Тийм мэдээ ч сонсоогүй байснаа 2017-2018 онд тэр хоёр сайд асангаас сонссон. Мал эрүүлжүүлэх гэдэг бодлого, нэр томьёо огт ашиглаж болохгүй. Дэлхийд ийм ойлголт байхгүй. Ер нь мал эмнэлгийн үндсэн үүрэг бол эрүүлжүүлэх биш, эрүүл гэдгийг баталгаажуулах юм аа. Энэ мал, энэ хот айл, энэ сүрэг эрүүл гэдэг баталгаа гаргах ёстой. Үүний төлөө тэр оношилгоо эмчилгээ, урьдчилан сэргийлэх бусад мал аж ахуйн менежмэнт, бэлчээр сэлгэлтийн ажлууд явах ёстой юм.
-Малын өвчлөл рүүгээ эргээд оръё. Халдварт өвчин сүүлийн жилүүдэд тасраагүй, гэсэн ч тэндээс мах бэлтгэн нийлүүлэлт байсаар ирсэн гэлээ. Гэтэл өнөө жил л гэхэд халдваргүй бүсээс махаа бэлтгэнэ гээд сайд мэдэгдчихлээ. Үнэхээр энэ өвөл эрүүл махаар иргэдээ хангаж чадах уу?
-Онигоотой л юм. Хот айлаар нь түүвэл л болох байх. Зөвхөн оношилсон нь 158 голомт болохоос биш оношлогдоогүй нь хичнээн байх вэ гэж би түрүүн хэлсэн. Халдвар 100 суманд гарсан гэдэг худлаа. Дахиад 100 суманд хүрчихсэн байгаа. Тэгэхээр халдваргүй бүсээс мах бэлтгэнэ гэдэг боломжгүй. Одоо бүх хүмүүс хүнсээ авч байна шүү дээ. Тэр мах нь шүлхийтэй мал байсан уу, эсвэл шүлхийтэй хавьтсан байсан уу гэдгийг хэн ч мэдэхгүй.
Ер нь манайх вакцинжуулалтаар тэмцэх ямар ч утгагүй. Нэгэнт халдвар тархчихсан үед вакцин тарьж яах юм. Халдвар аваад өвчлөх нь өвчлөөд эдгэсэн. Шүлхий дээр эрхбиш аль хэвшил байгааг оношилж байгаа байх. Ямар вакцин хэрэглэж байгааг малын эмч нараас асуухад Оросын Владимирын институтэд үйлдвэрлэсэн шүлхийн А, О вирусээс сэргийлэх вакцин хэрэглэж байна гэсэн. Байгалийн жамаараа өвдөөд эдгэчихэж байгаа нь ямар ч вакцин тарьснаас илүү сайн дархлаатай болчихсон байгаа гэсэн үг. Ингэсэн тохиолдолд яах юм бэ.
Саяхан гэтэл Засгийн газар зургаан тэрбум төгрөг баталж өглөө, түүний гурван тэрбум орчмоор нь вакцин авна гэсэн мэдээлэл дуулдлаа. Ер нь вакцин гэдэг өвчний халдвараас сэргийлж эрүүл малыг угтаж тарьдаг юм. Түүнээс биш халдварын араас хөөж тарьдаг юм биш. Тэгэхээр шүлхий нэгэнт улс орон даяар тархсан тул араас нь хөөж вакцинжуулах аргаар тэмцээд үр дүнд хүрэхгүй. Энэ нь халдварыг тараана, бас нуугдмал хэлбэрт оруулна. Уг нь вакцин тариад байгаа юм бол хамгаалах ёстой биз дээ. Тариад байдаг, өвчин дэлгэрээд байдаг. Одоо дахиад ч вакцины наймаа дэлгэрнэ. Тэгэхээр тэмцэх арга хэмжээгээ буруу сонгочихоод байна шүү дээ. Энэ арга хэмжээгээ эргэж үзэх ёстой.
Манайд зөвхөн вакцины наймаагаар тогтохгүй эмийн наймаа ч дэлгэрч байна. Дайны хажуугаар дажин гэж, шүлхийг эмчилдэг ямар ч эм байхгүй. Гэтэл аймгийн эмч нар антибиотик тарь, хажууд нь ийм ариутгал халдваргүйтэл хийгээд бай гэж малчдад хэлж байна гэнэ. Паразитын эсрэг хэрэглэдэг эмийг хүртэл шарханд цацлага хэлбэрээр хэрэглүүлж байна гэнэ лээ. Малчид хоёр, гурван сая төгрөгөөр эмчилгээний эм авч тарьсан гээд ярьж байна. Уг нь “Ямаан дээр тэмээний гарз” л юм байгаа юм.
-Ямартаа ч мал аж ахуйн салбар маань энэ өвөл дундаас дээгүүр үзүүлэлттэй өвөлжих нь гэсэн төсөөллийг салбарын сайд ярьсан байсан. Энэ хэр сайн төсөөлөл вэ?
-Яах вэ, энэ халдварт өвчнүүд мал үхүүлдэггүй, хоёрт халдвар аваад эдгэчихнэ. Байгалийн халдварын дархлаа зургаан сар явчихна. Байгалийн жамаар дархлаа тогтчихсон учраас өвчин гарахгүй сайхан өвөлжчихнө гэж төсөөлсөн хэрэг байх.
-Шинжлэх ухаан талаасаа харахад?
-Би түрүүн хэлсэн шүү дээ. Энэ бол вирусийн өвчнүүд, өвлийн улиралд идэвхжинэ. Улам тарж улам л бат бөх амьдарна. Яагаад гэвэл энэ гоц халдварт өвчнүүд улс орныг хамарсан хэмжээнд оччихлоо. Сайд нийт халдварын голомтын 65 хувь нь чөлөөлөгдлөө гэсэн байсан. Яг ингэдэг юм, эд нар. 30 хоног хөл хорио тогтоогоод вакцинаа тарьчихаад аюулгүй болчихлоо гэдэг. Гэтэл нөгөө вирус үхрийн хамар дотор, худаг, бэлчээрт хэвтэж л байдаг. 70, заримдаа 90 хоног, түүнээс ч урт хугацаанд амьдрах нь бий. Хорио цээр суларлаа, хөдөлгөөн нээлээ. Тэгээд л халдвар тархаад эхэлнэ. Ийм байгаа тохиолдолд өвөлжилт маш хүнд болох нь ойлгомжтой. Сайдын хэлж байгаагаар мал бэлтгэлийг халдвар гарсан 158 сумаас авахгүй байх ёстой. Авахгүй байж чадах уу, авч л таарна. Өнөөдөр ч гэсэн 158 сумаас хот руу мах, үхрийн ширээ аччихсан л явж байгаа шүү дээ.
Б.ЭНХЗАЯА
Өдрийн сонин |
Ц.Өлзийтогтох: ХХААХҮЯ, мал эмнэлгийн ерөнхий газрынхан халдварт өвчнийг нуун дарагдуулж гэмт хэрэг үйлдэж байна |
|
|
|
Bolod.mn |
|
Сэтгэгдэл (0) |
|
Уншигчдын оруулсан сэтгэгдлийн талаар манай сайт хариуцлага хvлээхгvй болохыг анхаарна уу. Үгийн санд шүүлтүүр хийсэн болно |
|
|
|
|

Баярын өдрүүдээр ажиллах зах, худалдааны төвийн хуваарь 11:03 Үндэсний их баяр наадмаар томоохон зах, худалдааны төвүүдийн ажиллах цагийн хуваарийг танилцуулж байна.
|
Үндэсний их баяр наадмаар томоохон зах, худалдааны төвүүдийн ажиллах цагийн хуваарийг танилцуулж байна. »»
|
|
Үндэсний их баяр наадамд зодоглохоор бүртгүүлсэн БӨХЧҮҮДИЙН ЖАГСААЛТ 09:59 Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114 жил,
|
Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114 жил, »»
|
|
Б.Түвшинтөгс: Амиа хорлосон багшийн цалинг хуурамч дипломтой эсэхээс үл хамааран ажил үүргээ гүйцэтгэснийг нь үнэлж олгосон 09:49 Саяхан Хөвсгөл аймгийн Арбулаг сумын сургуулийн математикийн багш хуурамч диплом ашигласан хэрэгт буруутгагдаж,
|
Саяхан Хөвсгөл аймгийн Арбулаг сумын сургуулийн математикийн багш хуурамч диплом ашигласан хэрэгт буруутгагдаж, »»
|
|
Юн Сук Ёл баривчлагдсан тул сонсголд оролцож чадсангүй 09:48 Өмнөд Солонгосын ерөнхийлөгч Юн Сук Ёлыг арванхоёрдугаар сарын 3-нд цэргийн онц байдал тогтоох зарлигаас өмнө
|
Өмнөд Солонгосын ерөнхийлөгч Юн Сук Ёлыг арванхоёрдугаар сарын 3-нд цэргийн онц байдал тогтоох зарлигаас өмнө »»
|
|
Хятадад литийн том орд илэрчээ 09:19 БЭЭЖИН, 2025 оны долоодугаар сарын 9 /KAZINFORM/. Хятадад хамгийн томоохонд тооцогдох литийн хүдрийн ордыг
|
БЭЭЖИН, 2025 оны долоодугаар сарын 9 /KAZINFORM/. Хятадад хамгийн томоохонд тооцогдох литийн хүдрийн ордыг »»
|
|
Баяр наадмын өдрүүдэд цаг агаар ямар байх вэ 15:06 2025 оны долоодугаар сарын 7-16-ныг хүртэлх цаг агаарын урьдчилсан төлөв
|
2025 оны долоодугаар сарын 7-16-ныг хүртэлх цаг агаарын урьдчилсан төлөв »»
|
|
ХЭҮК-ын гишүүн Ж.Хунанг “Хүний эрхийн төлөө онцлох хүн”-ээр тодрууллаа 15:04 “People” сэтгүүлээс эх орон, ард түмэндээ онцгой гавьяа байгуулж, нийгмийн хөгжилд бодит хувь нэмэр оруулсан хувь хүн,
|
“People” сэтгүүлээс эх орон, ард түмэндээ онцгой гавьяа байгуулж, нийгмийн хөгжилд бодит хувь нэмэр оруулсан хувь хүн, »»
|
|
"Астана-2025" дэлхийн цомоос Г.Лундаа мөнгө, О.Бямба-Эрдэнэ хүрэл медаль хүртлээ 12:48 Казахстан улсын Астана хотод сонирхогчдын боксын дэлхийн цомын тэмцээн зургаадугаар сарын 30-наас долоодугаар
|
Казахстан улсын Астана хотод сонирхогчдын боксын дэлхийн цомын тэмцээн зургаадугаар сарын 30-наас долоодугаар »»
|
|
Урт цагааны цэцэрлэгт хүрээлэнг өнөөдөр нээнэ 12:18 "Урт цагаан" худалдаа, үйлчилгээний төвийн барилгыг 2024 оны нэгдүгээр сард нурааж, далд зогсоол бүхий цэцэрлэгт
|
"Урт цагаан" худалдаа, үйлчилгээний төвийн барилгыг 2024 оны нэгдүгээр сард нурааж, далд зогсоол бүхий цэцэрлэгт »»
|
|
Хоолны жор: Зөөлөн, шүүслэг шорлог хийх арга 11:59 Амралт, аялалд явах гээд шорлогны махаа яаж амтлахаа шийдээгүй байгаа бол энэ жорыг туршаад үзээрэй. Зөөлөн, шүүслэг
|
Амралт, аялалд явах гээд шорлогны махаа яаж амтлахаа шийдээгүй байгаа бол энэ жорыг туршаад үзээрэй. Зөөлөн, шүүслэг »»
|
|
Наадмын нээлтийг давтан тоглоно, тасалбарын үнэ ₮80,000 11:08 Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114,
|
Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, »»
|
|
Палестин улс байгуулахыг Израил улс зөвшөөрөхгүй гэж мэдэгджээ 11:00 ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 8 /TASS/. Бүрэн эрхт тусгаар тогтносон Палестин улсыг байгуулахыг, мөн тус
|
ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 8 /TASS/. Бүрэн эрхт тусгаар тогтносон Палестин улсыг байгуулахыг, мөн тус »»
|
|
Цагдаагийн алба хаагч Д.Энхтайван хүүхэд эх барьж авчээ 19:34 "Цагдаагийн алба хаагч Д.Энхтайван төрөх гэж байсан эхийг эсэн мэнд эх барьж авсан" хэмээн цагдаагийн байгууллагаас мэдээлэв.
|
"Цагдаагийн алба хаагч Д.Энхтайван төрөх гэж байсан эхийг эсэн мэнд эх барьж авсан" хэмээн цагдаагийн байгууллагаас мэдээлэв. »»
|
|
Машин хулгайлсан өсвөр насны хүүхдүүд бусдыг ХУТГАЛЖ гэмтээжээ 18:56 Улаанбаатар хотод оршин суух хаягтай, 15 настай У, 16 настай Г, 19 настай Б, 13 настай А, 14 настай М нар нь Чингэлтэй,
|
Улаанбаатар хотод оршин суух хаягтай, 15 настай У, 16 настай Г, 19 настай Б, 13 настай А, 14 настай М нар нь Чингэлтэй, »»
|
|
"Дээлтэй Монгол-2025" наадмын үеэр замын хөдөлгөөн түр хязгаарлана 18:49 Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114 жил,
|
Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114 жил, »»
|
|
Баяр наадмаар зарим агаарын бүсэд зөвшөөрөлгүй дрон нисгэхийг хориглов 18:38 Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, Ардын
|
Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, Ардын »»
|
|
Наадмын хуушуур хийх зөвшөөрлийг дүүргүүд олгодог 18:22 Өнөөдөр нийслэлийн удирдах ажилтнуудын шуурхай зөвлөгөөн болж, Үндэсний их баяр наадмын бэлтгэл ажил, тэр дундаа
|
Өнөөдөр нийслэлийн удирдах ажилтнуудын шуурхай зөвлөгөөн болж, Үндэсний их баяр наадмын бэлтгэл ажил, тэр дундаа »»
|
|
"Эрдэнэт үйлдвэр"-ийн захирал асан Ц.Даваацэрэнгийн хэргийг шалгаж дуусчээ 17:36 "Эрдэнэт үйлдвэр"-ийн захирал асан Ц.Даваацэрэнгийн хэргийг шалгаж дуусч, нийслэлийн прокурорын байгууллагаас анхан
|
"Эрдэнэт үйлдвэр"-ийн захирал асан Ц.Даваацэрэнгийн хэргийг шалгаж дуусч, нийслэлийн прокурорын байгууллагаас анхан »»
|
|
Наадмын нээлтийн тоглолтыг 7 дугаар сарын 11-ний 21:00 цагт дахин тоглоно 16:38 Tулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114,
|
Tулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, »»
|
|
Сэлэнгэ аймгаас оргосон оргодлыг баривчилжээ 15:43 Оргодол этгээдийг баривчилж, мөрдөн шалгах ажиллагаа явуулж байна. Тодруулбал, Оргодол этгээд “Т”нь Сэлэнгэ аймгийн
|
Оргодол этгээдийг баривчилж, мөрдөн шалгах ажиллагаа явуулж байна. Тодруулбал, Оргодол этгээд “Т”нь Сэлэнгэ аймгийн »»
|
|
Хойд дүр тодруулах нь 14-р Далай ламын дураараа шийддэг асуудал биш гэв 14:16 14-р Далай лам дахин төрөх тухай мэдэгдэл гаргасны дараа Хятадын Буддын шашны холбоо пүрэв гарагт албан ёсны мэдэгдэл хийжээ.
|
14-р Далай лам дахин төрөх тухай мэдэгдэл гаргасны дараа Хятадын Буддын шашны холбоо пүрэв гарагт албан ёсны мэдэгдэл хийжээ. »»
|
|
Хүүхдийг морин дээр бэхэлж мордуулан амийг нь хохироосон гэх хэргийг Дээд шүүх шийдэв 14:11 Улсын дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар Я.Ц-д холбогдох хэргийг шүүгдэгчийн
|
Улсын дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар Я.Ц-д холбогдох хэргийг шүүгдэгчийн »»
|
|
Япон Улсын Цог Жавхлант Эзэн Хаан Нарухито “Чингис хаан” үндэсний музейд зочиллоо 13:37 Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүхийн урилгаар төрийн айлчлал хийж буй Япон Улсын Цог Жавхлант Эзэн
|
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүхийн урилгаар төрийн айлчлал хийж буй Япон Улсын Цог Жавхлант Эзэн »»
|
|
Техаст үерийн улмаас амиа алдсан хүний тоо нэмэгджээ 13:25 ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 7 /CNN/. АНУ-ын Техас муж улсад хүчтэй үер болсны улмаас амиа алдсан
|
ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 7 /CNN/. АНУ-ын Техас муж улсад хүчтэй үер болсны улмаас амиа алдсан »»
|
|
“Шөвгөрсөн бөхчүүд шинжилгээнд хамрагдаагүй бол цол олгохгүй” 10:47 Монголын үндэсний допингийн эсрэг байгууллагаас 21 аймаг, алслагдсан гурван дүүргийн хэмжээнд допингийн эсрэг
|
Монголын үндэсний допингийн эсрэг байгууллагаас 21 аймаг, алслагдсан гурван дүүргийн хэмжээнд допингийн эсрэг »»
|
|
"PLAYTIME 2025" наадмын үеэр 10 сүх, 33 хайч хураан авчээ 10:42 "Playtime 2025" арга хэмжээний үеэр металл илрүүлэгч ашиглан нийт 10 сүх, 33 хайч, 7 зодооны хэрэгсэл хураан авчээ.
|
"Playtime 2025" арга хэмжээний үеэр металл илрүүлэгч ашиглан нийт 10 сүх, 33 хайч, 7 зодооны хэрэгсэл хураан авчээ. »»
|
|
BTS хамтлаг 2026 онд шинэ цомог гаргаж, дэлхийн аялан тоглолт хийнэ 10:33 Өмнөд Солонгосын алдарт BTS хамтлаг “Weverse” платформ дээр шууд дамжуулалт хийх үеэрээ ирэх жил эргэн эрэлтээ
|
Өмнөд Солонгосын алдарт BTS хамтлаг “Weverse” платформ дээр шууд дамжуулалт хийх үеэрээ ирэх жил эргэн эрэлтээ »»
|
|
Наадмын нээлт, хаалтыг 21 аймгийн төв талбайд шууд дамжуулна 16:30 Үндэсний их баяр наадмыг зохион байгуулах хорооны ээлжит хуралдаанаар Тулгар төрийн 2234, Их Монгол Улсын 819,
|
Үндэсний их баяр наадмыг зохион байгуулах хорооны ээлжит хуралдаанаар Тулгар төрийн 2234, Их Монгол Улсын 819, »»
|
|
Өсвөр насны хүүхдүүд гудамжинд танхайрсан үйлдлийг шалгаж байгаа 16:02 Зайсангийн Оргил худалдааны төв орчимд 12-16 насны согтуу хүүхдүүд танхайрсан зураг, бичлэг олон нийтийн сүлжээнд цацагдсан.
|
Зайсангийн Оргил худалдааны төв орчимд 12-16 насны согтуу хүүхдүүд танхайрсан зураг, бичлэг олон нийтийн сүлжээнд цацагдсан. »»
|
|
Наадмын нээлтийн тоглолтыг 7 дугаар сарын 11-ний 21:00 цагт дахин тоглоно 14:19 Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114,
|
Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, »»
|
|
“Хүннү Эйр” Улаанбаатар–Эрээн чиглэлийн нислэгийг 7-р сарын 10-ноос өдөр бүр эхлүүлнэ 00:09 2025 оны 7-р сарын 3, Улаанбаатар — Монголын иргэний агаарын тээврийн “Хүннү Эйр” ХХК энэ сарын 10-наас эхлэн Улаанбаатар-Эрээн чиглэлийн шууд нислэгээ өдөр бүрийн тогтмол давтамжтайгаар сэргээхээр болсноо мэдэгдлээ.
|
2025 оны 7-р сарын 3, Улаанбаатар — Монголын иргэний агаарын тээврийн “Хүннү Эйр” ХХК энэ сарын 10-наас эхлэн Улаанбаатар-Эрээн чиглэлийн шууд нислэгээ өдөр бүрийн тогтмол давтамжтайгаар сэргээхээр болсноо мэдэгдлээ. »»
|
|
ЦЕГ: Хар тамхитай тэмцэх газрын алба хаагчид PLAYTIME болж буй тухайн газар ажиллаж байгаа 15:37 Өчигдөр буюу пүрэв гарагт жил бүр болдог PLAYTIME хөгжмийн фестивал арга хэмжээ Налайх дүүргийн нутагт гурав хоног
|
Өчигдөр буюу пүрэв гарагт жил бүр болдог PLAYTIME хөгжмийн фестивал арга хэмжээ Налайх дүүргийн нутагт гурав хоног »»
|
|
НӨАТ-ын буцаан олголтыг энэ сард иргэдийн дансанд шилжүүлнэ 15:32 2025 оны хоёрдугаар улирал буюу 4, 5, 6-р сарын төлбөрийн баримтаа долдугаар сарын 8-ны 23:59:59 цагаас өмнө
|
2025 оны хоёрдугаар улирал буюу 4, 5, 6-р сарын төлбөрийн баримтаа долдугаар сарын 8-ны 23:59:59 цагаас өмнө »»
|
|
Сэлбэ хотын орон сууцжуулах төслийн шинэчилсэн таван багц тендерийг зарлалаа 15:08 Сэлбэ хотын орон сууцжуулах төслийн 3, 4 дүгээр багц тендерийг задалж, тав хувааж зарлана гэдгийг өнгөрсөн долоо
|
Сэлбэ хотын орон сууцжуулах төслийн 3, 4 дүгээр багц тендерийг задалж, тав хувааж зарлана гэдгийг өнгөрсөн долоо »»
|
|
ХӨСҮТ: 10-14 насны 4591 хүүхэд улаанбурханаар өвджээ 14:20 Xалдварт өвчин судлалын үндэсний төвөөс гаргасан мэдээллээр, 2025 оны долдугаар сарын 4-ны байдлаар улаанбурхан
|
Xалдварт өвчин судлалын үндэсний төвөөс гаргасан мэдээллээр, 2025 оны долдугаар сарын 4-ны байдлаар улаанбурхан »»
|
|
И.Цэлмүүн шатрын өсвөрийн дэлхийн цомоос медаль хүртсэн анхны тамирчин болов 14:11 Гүрж улсын Батуми хотод шатрын 8, 10, 12 насныхны Дэлхийн цомын тэмцээн зургадугаар сарын 22-ноос долоодугаар
|
Гүрж улсын Батуми хотод шатрын 8, 10, 12 насныхны Дэлхийн цомын тэмцээн зургадугаар сарын 22-ноос долоодугаар »»
|
|
Бусдыг хутгалсан гэх этгээдүүдийг хяналтын камерын тусламжтай олж тогтоон мөрдөн шалгаж байна 10:34 Энэ оны 07 дугаар сарын 03-ны өдөр цахим орчинд “Үл таних этгээд дүүг минь зөрж өнгөрөхдөө хутгалсан байна” гэх мэдээлэл нийтлэгдсэн.
|
Энэ оны 07 дугаар сарын 03-ны өдөр цахим орчинд “Үл таних этгээд дүүг минь зөрж өнгөрөхдөө хутгалсан байна” гэх мэдээлэл нийтлэгдсэн. »»
|
|
Ээлжийн амралтын мөнгөө дутуу авбал маргаан таслах комиссоор шийдүүлэх боломжтой 10:32 –Зарим хүмүүс ээлжийн амралтын мөнгө нь бодсоноос нь бага орсон гээд байдаг. Үндсэн цалингаас нь ээлжийн амралтын
|
–Зарим хүмүүс ээлжийн амралтын мөнгө нь бодсоноос нь бага орсон гээд байдаг. Үндсэн цалингаас нь ээлжийн амралтын »»
|
|
Сэлэнгэ аймгийн Баянгол сумын нутагт гарсан түймрийг бүрэн унтраалаа 10:07 Сэлэнгэ аймгийн Баянгол сумын Баян багийн “Хар морьт” гэдэг газар гарсан ойн гал түймрийг өнөөдөр /2025.07.03/ 13:41
|
Сэлэнгэ аймгийн Баянгол сумын Баян багийн “Хар морьт” гэдэг газар гарсан ойн гал түймрийг өнөөдөр /2025.07.03/ 13:41 »»
|
|
Labubu-г бүтээгч Хятадын хамгийн залуу тэрбумтан боллоо 10:01 “Pop Mart” компанийн тэргүүн, 38 настай Ван Нин Хятадын хамгийн баян 10 хүний тоонд багтаж, улсынхаа хамгийн залуу тэрбумтан болжээ.
|
“Pop Mart” компанийн тэргүүн, 38 настай Ван Нин Хятадын хамгийн баян 10 хүний тоонд багтаж, улсынхаа хамгийн залуу тэрбумтан болжээ. »»
|
|
Ой, хээрийн гал түймэртэй тэмцэх, шуурхай хариу арга хэмжээ авахад шаардлагатай 6,7 тэрбум төгрөгийг Засгийн газрын нөөц сангаас гаргана 09:53 Засгийн газрын ээлжит бус хуралдаан боллоо.
|
Засгийн газрын ээлжит бус хуралдаан боллоо. »»
|
|
Хятадын эрдэмтэд хүчирхэг шинэ оптик тооцоолох чип бүтээжээ 17:48 Хятадын эрдэмтэд тооцоолол хийхдээ цахилгааны оронд гэрэл ашиглаж ажилладаг компьютерийн чипийг бүтээжээ.
|
Хятадын эрдэмтэд тооцоолол хийхдээ цахилгааны оронд гэрэл ашиглаж ажилладаг компьютерийн чипийг бүтээжээ. »»
|
|
Ливерпулийн довтлогч Диого Жота 28 насандаа таалал төгслөө 17:44 Английн Премьер лигийн аварга Ливерпуль багийн довтлогч Диого Жота Испанид автомашины ослоор өөд боллоо.
|
Английн Премьер лигийн аварга Ливерпуль багийн довтлогч Диого Жота Испанид автомашины ослоор өөд боллоо. »»
|
|
Өсвөрийн шатарчдын “Дэлхийн цом” тэмцээнээс И.Цэлмүүн хүрэл медаль хүртжээ 17:36 Монгол Улсын дөрвөн удаагийн аварга шатарчин И.Цэлмүүн өсвөрийн шатарчдын “Дэлхийн цом” тэмцээнээс хүрэл медаль хүртсэн байна.
|
Монгол Улсын дөрвөн удаагийн аварга шатарчин И.Цэлмүүн өсвөрийн шатарчдын “Дэлхийн цом” тэмцээнээс хүрэл медаль хүртсэн байна. »»
|
|
II улирлын баримтаа энэ сарын 8-ны дотор бүртгүүлж, НӨАТ-ын буцаан олголт авна 16:07 2025 оны хоёрдугаар улирлын төлбөрийн баримтаа долоодугаар сарын 8-ны 23:59:59 цагаас өмнө амжиж бүртгүүлэн НӨАТ-ын буцаан олголтын урамшууллаа авна.
|
2025 оны хоёрдугаар улирлын төлбөрийн баримтаа долоодугаар сарын 8-ны 23:59:59 цагаас өмнө амжиж бүртгүүлэн НӨАТ-ын буцаан олголтын урамшууллаа авна. »»
|
|
Хойд Солонгос улс аялал жуулчлалын шинэ бүсээ нээв 15:46 Хойд Солонгос улс зургадугаар сарын 24-ний өдөр Вонсан Калма аялал жуулчлалын бүсийг нээлээ. Далайн эргийн шинэ
|
Хойд Солонгос улс зургадугаар сарын 24-ний өдөр Вонсан Калма аялал жуулчлалын бүсийг нээлээ. Далайн эргийн шинэ »»
|
|
Чансаатай хөгжлийг дэмжиж буй Өвөр Монголын практик 14:58 ХКН-ын төв хорооны ерөнхий нарийн бичгийн дарга Ши Жиньпин 2023 оны 06-р сард ӨМӨЗО-нд дөрөв дэх удаа ажиллаж, Өвөр Монголын ажлыг удирдан чиглүүлэв. Ши Жиньпин дарга:
- Бид ХКН-ын төв хорооноос ӨМӨЗО-нд авч буй стратегийн бодлогыг тууштай баримталж, хөгжлийн шинэ үзэл баримтлалыг бүрэн, үнэн зөв, иж бүрэн хэрэгжүүлэх ёстой. Чансаатай хөгжлийг ахиулах үндсэн зорилтод анхаарлаа хандуулан, Хятадын үндэстнүүдийн хамтын цогцын ухамсрыг бэхжүүлж, хөгжил, аюулгүй байдалд адилхан ач холбогдол өгөх ёстой. Экологийг тэргүүнд тавих ногоон хөгжлийн чиг баримжааг баримталж, хөгжлийн шинэ хэв маягийг бий болгоход идэвхтэй нэгдэж, үйлчилнэ. "Экологийн болон аюулгүйн халхавч", "Хоёр бааз", "Нэг гүүрэн гарц"-ын бүтээн байгуулалтад шинэ амжилт үзүүлж, Өвөр Монголд Хятад маягийн орчин үеийн шинэчлэлийн шинэ хуудсыг нээх ёстой гэж онцоллоо.
|
|
2025 оны Зуны Давосын форум дах ”Хятадын хэв маяг” 14:55 2025 оны Зуны Давосын форумын үеэр Тяньжинь хот хамгийн сүүлийн үеийн технологи, ухаалаг үйлдвэрлэл, түүхэн соёл, хотын өнгө үзэмж зэрэг олон төрлийн сэдвийг хамарч, үүний зэрэгцээ соёлын биет бус өвийн гайхамшигт төслүүд, соёл урлагийн тоглолт, тусгай хоолны амталгаа болон бусад арга хэмжээнүүд зохион байгуулж, өнгөрсөн ба одоо үеийг хослуулсан, нээлттэй, хүртээмжтэй байдал, инновац ба дэвшлийг агуулсан "Хятадын хэв маяг"-ийг зочдод мэдрүүлсэн байна.
|
2025 оны Зуны Давосын форумын үеэр Тяньжинь хот хамгийн сүүлийн үеийн технологи, ухаалаг үйлдвэрлэл, түүхэн соёл, хотын өнгө үзэмж зэрэг олон төрлийн сэдвийг хамарч, үүний зэрэгцээ соёлын биет бус өвийн гайхамшигт төслүүд, соёл урлагийн тоглолт, тусгай хоолны амталгаа болон бусад арга хэмжээнүүд зохион байгуулж, өнгөрсөн ба одоо үеийг хослуулсан, нээлттэй, хүртээмжтэй байдал, инновац ба дэвшлийг агуулсан "Хятадын хэв маяг"-ийг зочдод мэдрүүлсэн байна. »»
|
|
УИХ-ын гишүүн П.Сайнзориг Counter strike-2 тоглоомын дэлхийн аваргын дэд байрт шалгарсан “THE MONGOLZ” багийн тамирчидтай уулзлаа 13:36 АНУ-д болсон Countre strike-2 энэ оны эхний дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнээс Монголын The MongolZ баг Ази тивээс
|
АНУ-д болсон Countre strike-2 энэ оны эхний дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнээс Монголын The MongolZ баг Ази тивээс »»
|
|
Унадаг дугуйтай бага насны хүүхэд замын хөдөлгөөнд оролцож байх үедээ ачааны машинд дайруулж, амь насаа алджээ 13:27 Энэ оны 06 дугаар сарын 27-ны өдөр Увс аймгийн цагдаагийн газарт “Гурван замын уулзварт ачааны автомашин унадаг
|
Энэ оны 06 дугаар сарын 27-ны өдөр Увс аймгийн цагдаагийн газарт “Гурван замын уулзварт ачааны автомашин унадаг »»
|
|
|
Юн Сук Ёл баривчлагдсан тул сонсголд оролцож чадсангүй 09:48 Өмнөд Солонгосын ерөнхийлөгч Юн Сук Ёлыг арванхоёрдугаар сарын 3-нд цэргийн онц байдал тогтоох зарлигаас өмнө
|
Өмнөд Солонгосын ерөнхийлөгч Юн Сук Ёлыг арванхоёрдугаар сарын 3-нд цэргийн онц байдал тогтоох зарлигаас өмнө »»
|
|
Маск шинэ нам байгуулахаа зарлаж, Трамп түүнийг нь шүүмжлэв 14:47 АНУ-ын ерөнхийлөгч Дональд Трамп ойрын холбоотон байсан Илон Маскийн улс төрийн шинэ нам байгуулах төлөвлөгөөг шүүмжиллээ.
|
АНУ-ын ерөнхийлөгч Дональд Трамп ойрын холбоотон байсан Илон Маскийн улс төрийн шинэ нам байгуулах төлөвлөгөөг шүүмжиллээ. »»
|
|
Трамп: Путин дайныг зогсоогоогүйд сэтгэл дундуур байна 12:02 Долдугаар сарын 7-нд АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Израилийн Ерөнхий сайд Биньямин Нетаньяхугийг Цагаан
|
Долдугаар сарын 7-нд АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Израилийн Ерөнхий сайд Биньямин Нетаньяхугийг Цагаан »»
|
|
Палестин улс байгуулахыг Израил улс зөвшөөрөхгүй гэж мэдэгджээ 11:00 ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 8 /TASS/. Бүрэн эрхт тусгаар тогтносон Палестин улсыг байгуулахыг, мөн тус
|
ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 8 /TASS/. Бүрэн эрхт тусгаар тогтносон Палестин улсыг байгуулахыг, мөн тус »»
|
|
Хойд дүр тодруулах нь 14-р Далай ламын дураараа шийддэг асуудал биш гэв 14:16 14-р Далай лам дахин төрөх тухай мэдэгдэл гаргасны дараа Хятадын Буддын шашны холбоо пүрэв гарагт албан ёсны мэдэгдэл хийжээ.
|
14-р Далай лам дахин төрөх тухай мэдэгдэл гаргасны дараа Хятадын Буддын шашны холбоо пүрэв гарагт албан ёсны мэдэгдэл хийжээ. »»
|
|
Техаст үерийн улмаас амиа алдсан хүний тоо нэмэгджээ 13:25 ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 7 /CNN/. АНУ-ын Техас муж улсад хүчтэй үер болсны улмаас амиа алдсан
|
ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 7 /CNN/. АНУ-ын Техас муж улсад хүчтэй үер болсны улмаас амиа алдсан »»
|
|
И.Маск шинээр нам байгуулна 10:32 ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 6 /DW/. Дэлхийн хамгийн баян хүн гэгддэг Илон Маск “Америкийн нам”
|
ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 6 /DW/. Дэлхийн хамгийн баян хүн гэгддэг Илон Маск “Америкийн нам” »»
|
|
Хойд Солонгос улс аялал жуулчлалын шинэ бүсээ нээв 15:46 Хойд Солонгос улс зургадугаар сарын 24-ний өдөр Вонсан Калма аялал жуулчлалын бүсийг нээлээ. Далайн эргийн шинэ
|
Хойд Солонгос улс зургадугаар сарын 24-ний өдөр Вонсан Калма аялал жуулчлалын бүсийг нээлээ. Далайн эргийн шинэ »»
|
|
Хэт халалтын улмаас Франц сургуулиудын үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарлав 09:44 Европт хэт халалт эхэлсний улмаас Франц сургууль, цэцэрлэгүүдийн үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарласан байна.
|
Европт хэт халалт эхэлсний улмаас Франц сургууль, цэцэрлэгүүдийн үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарласан байна. »»
|
|
Д.Трамп: Израиль гал зогсооход шаардлагатай нөхцөлүүдийг хүлээж авлаа 15:13 АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трамп долдугаар сарын 1-нд мэдэгдэхдээ, Израиль Палестины Исламын эсэргүүцлийн хөдөлгөөн
|
АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трамп долдугаар сарын 1-нд мэдэгдэхдээ, Израиль Палестины Исламын эсэргүүцлийн хөдөлгөөн »»
|
|
Путин, Макрон нар гурван жилийн дараа дахин утсаар ярилаа 12:47 ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин, Францын Ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон нар долдугаар сарын 1-ний өдөр утсаар
|
ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин, Францын Ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон нар долдугаар сарын 1-ний өдөр утсаар »»
|
|
Путин, Макрон нар гурван жилийн дараа утсаар ярихдаа Иран, Украины асуудлыг хэлэлцэв 08:59 ОХУ-ын ерөнхийлөгч Владимир Путин болон Францын ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон нар Иран-Израилын мөргөлдөөн,
|
ОХУ-ын ерөнхийлөгч Владимир Путин болон Францын ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон нар Иран-Израилын мөргөлдөөн, »»
|
|
Трампаас болж унасан АНУ-ын хөрөнгийн зах зээл одоо түүхэн дээд түвшинд хүрэв, энэ өсөлт хэр удаан үргэлжлэх вэ 11:24 АНУ-ын хөрөнгийн зах зээл сүүлийн саруудад олон сорилттой тулгарсан. Ерөнхийлөгч Доналд Трампын гаалийн татвар,
|
АНУ-ын хөрөнгийн зах зээл сүүлийн саруудад олон сорилттой тулгарсан. Ерөнхийлөгч Доналд Трампын гаалийн татвар, »»
|
|
Дональд Трампын дэвшүүлсэн хуулийн төслийг Маск дахин шүүмжлэв 09:25 Зургадугаар сарын 28-ны өдөр Америкийн бизнес эрхлэгч Элон Маск АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трампын дэвшүүлсэн "том мөртөө
|
Зургадугаар сарын 28-ны өдөр Америкийн бизнес эрхлэгч Элон Маск АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трампын дэвшүүлсэн "том мөртөө »»
|
|
Баруун Европ даяар хэт халж байна 15:25 БЕРЛИН, 2025 оны зургаадугаар сарын 30 /DW/. Өнгөрсөн амралтын өдрүүдэд Баруун Европын орнуудад агаарын хэм
|
БЕРЛИН, 2025 оны зургаадугаар сарын 30 /DW/. Өнгөрсөн амралтын өдрүүдэд Баруун Европын орнуудад агаарын хэм »»
|
|
Японд ажлаас үүдэлтэй сэтгэцийн өвчлөл дээд хэмжээнд хүрчээ 18:24 ТОКИО, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /NHK/. Японд ажилтай холбоотой сэтгэцийн эрүүл мэндийн асуудлаар
|
ТОКИО, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /NHK/. Японд ажилтай холбоотой сэтгэцийн эрүүл мэндийн асуудлаар »»
|
|
АНУ, Хятад улс худалдааны хэлэлцээр байгуулжээ 13:46 ВАШИНГТОН, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /TASS/. АНУ энэ сарын 25-нд БНХАУ-тай худалдааны шинэ
|
ВАШИНГТОН, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /TASS/. АНУ энэ сарын 25-нд БНХАУ-тай худалдааны шинэ »»
|
|
Ираны дээд удирдагч: АНУ-ын цохилт ямар ч үр дүнд хүрээгүй 10:24 Ираны дээд удирдагч Аятолла Али Хамней АНУ-ын Ираны цөмийн байгууламжуудад өгсөн агаарын цохилт нь нөхцөл
|
Ираны дээд удирдагч Аятолла Али Хамней АНУ-ын Ираны цөмийн байгууламжуудад өгсөн агаарын цохилт нь нөхцөл »»
|
|
Кенид улс даяар жагсаал болж, 16 хүн амь үрэгджээ 10:16 “Amnesty Kenya” байгууллага мэдэгдэл хийхдээ лхагва гарагт /2025.06.25/ улс даяар явагдсан засгийн газрыг эсэргүүцсэн
|
“Amnesty Kenya” байгууллага мэдэгдэл хийхдээ лхагва гарагт /2025.06.25/ улс даяар явагдсан засгийн газрыг эсэргүүцсэн »»
|
|
Израил-Ираны дайн ба “Сибирийн хүч-2” 08:39 БЭЭЖИН, 2025 оны зургаадугаар сарын 26 /DW/. Оросоос эрчим хүчний хэт хамааралтай болохоос болгоомжилдог
|
БЭЭЖИН, 2025 оны зургаадугаар сарын 26 /DW/. Оросоос эрчим хүчний хэт хамааралтай болохоос болгоомжилдог »»
|
|
|
Парист орсон хүчтэй аадар борооны улмаас RER галт тэрэгний буудал усанд автжээ 14:12 Парист орсон хүчтэй аадар борооны улмаас RER галт тэрэгний буудал усанд автжээ. Улсын хэмжээнд хэт халалтын улмаас аадар бороо үргэлжилж, сүүлийн өдрүүдэд агаарын хэм 40°C давжээ.
|
Парист орсон хүчтэй аадар борооны улмаас RER галт тэрэгний буудал усанд автжээ. Улсын хэмжээнд хэт халалтын улмаас аадар бороо үргэлжилж, сүүлийн өдрүүдэд агаарын хэм 40°C давжээ. »»
|
|
Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг 14:42 Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг
|
Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг »»
|
|
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл Улаанбаатар хотын түгжрэлийг бууруулах бодлоготой уялдуулж шийдвэрлэнэ 18:07 Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл
|
Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл »»
|
|
ХЗДХ-ийн сайд О.Алтангэрэл: Ухаа Худагийн ордын төрийн эзэмшлийн хувь хэмжээг тогтоох тогтоолын төслийг УИХ-д өргөн мэдүүлнэ 12:07 Монгол Улсын Засгийн газраас стратегийн ач холбогдол бүхий ашигт малтмалын орд гэж УИХ-аас тогтоосон Ухаа Худагийн
|
Монгол Улсын Засгийн газраас стратегийн ач холбогдол бүхий ашигт малтмалын орд гэж УИХ-аас тогтоосон Ухаа Худагийн »»
|
|
Батзандан яаж ажиллах ёстойг Учрал санууллаа 14:24
|
|
|
Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн 18:27 Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн. Харин энэ талаар Сангийн сайд
|
Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн. Харин энэ талаар Сангийн сайд »»
|
|
Сар шинийн амралтыг 7-10 хоног болгож сунгахыг та дэмжих үү? 21:13
|
|
|
Б.Жаргалсайхан: Монголчууд юм үзээгүй зангаасаа болж дээр доороо хэрэлдэж алалцдаг учраас улс хөгжихгүй байна 11:50
|
|
|
ВИДЕО: БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёол баривчлагдахаасаа өмнө богино хэмжээний ганцаарчилсан мэдэгдэл хийжээ 17:15 Онц байдал тогтоосонтой нь холбогдуулан БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёолийг баривчлах тушаал гаргаж өнөөдөр өглөө
|
Онц байдал тогтоосонтой нь холбогдуулан БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёолийг баривчлах тушаал гаргаж өнөөдөр өглөө »»
|
|
Хамтарсан Засгийн газрын 2024-2028 онд хэрэгжүүлэх 14 мега төслийг танилцуулж байна - Төсөл-8 Гангийн үйлдвэр 11:33
|
|
|
150 мВт хүчин чадалтай станц эрчим хүчээ нийлүүлж эхэллээ 18:43
|
|
|
СТАНДАРТ бидний амьд явах баталгаа 18:22
|
|
|
Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа 13:48 Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа. Хамтдаа зүтгэж, эрчээ алдсан ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ салбарыг сэргээцгээе!
#GoMongolia
|
Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа. Хамтдаа зүтгэж, эрчээ алдсан ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ салбарыг сэргээцгээе!
#GoMongolia »»
|
|
Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 1500 айлтай гэрээ хийгээд байна 10:57 Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас
|
Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас »»
|
|
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Улаанбаатар хотын бүтээн байгуулалтын талаар сэтгүүлчдийн асуултад хариуллаа 17:57 Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Хамтарсан Засгийн газар Бүсчилсэн хөгжлийн бодлого бүхий үйл ажиллагааны хөтөлбөр хэрэгжүүлнэ.
|
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Хамтарсан Засгийн газар Бүсчилсэн хөгжлийн бодлого бүхий үйл ажиллагааны хөтөлбөр хэрэгжүүлнэ. »»
|
|
Хамтарсан Засгийн газар 2024-2028 онд 14 мега төсөл хэрэгжүүлнэ 23:25 Төсөл-1
|
|
|
Элон Маск хиймэл оюун ухаан ашиглан дэлхийн удирдагчдын загварын шоу хийжээ 22:02 Элон Маск дэлхийн улс төрийн удирдагчид болон технологийн аваргуудыг хиймэл оюун ухаанаар бүтээгдсэн виртуал
|
Элон Маск дэлхийн улс төрийн удирдагчид болон технологийн аваргуудыг хиймэл оюун ухаанаар бүтээгдсэн виртуал »»
|
|
Авлигачид ялах уу, ард түмэн ялах уу? 20:36
|
|
|
Ахмадуудад туслах робот хүүг зохион бүтээжээ 14:45 Германий “Navel Robotics” гэх гарааны компани өндөр настнуудын асрамжийн газарт ашиглах зориулалттай робот үйлдвэрлэж эхэлжээ.
|
Германий “Navel Robotics” гэх гарааны компани өндөр настнуудын асрамжийн газарт ашиглах зориулалттай робот үйлдвэрлэж эхэлжээ. »»
|
|
Газар тариалан, гурилын үйлдвэрлэл жилд 3-4% ашигтай. Харин уул уурхайн үйлдвэрлэл 40-50% ашигтай 20:57
|
|
|
|


|