Богд Хаант Монгол Улсын тагнуулын үйл ажиллагааны түүхээс
Богд Хаант Монгол Улсын тагнуулын үйл ажиллагааны түүхээс
2023-03-28 Олон улсын музейн өдрийг тохиолдуулан Богд хааны ордон музейгээс зохион байгуулсан “Эрдэнэсийн сан” сэдэвт
нээлттэй илтгэл, хэлэлцүүлэгт Тусгай архивын ахлах судлаач, докторант Б.Эрдэнэбилэгийн хэлэлцүүлсэн илтгэл.
Богд хаант Монгол Улсын үеийн тагнуулын үйл ажиллагааны түүхээс
1911 оны Үндэсний эрх чөлөөний хувьсгалаар төрийн тусгаар тогтнолоо байлдан олсон монголчуудын үйл хэрэг эхний үед ажилтанд хүрч, олон монгол угсаатан эвлэлдэн нэгдэж, нэгдмэл төр улсаа байгуулах талаар хийж эхэлсэн алхмууд нь юуны урьд хөрш их гүрнүүдийн зүгээс Монгол Улсыг хэрхэн үзэж, ямар чиглэл бодлого баримталж буйг мэдэх зорилгоор мэдээ, мэдээлэл олох, тэдгээрийн захиргаанд оршин байсан монгол угсаатнуудын байр суурийг тандан мэдэх ажил байв. Үүнийг хэрэгжүүлэхийн тулд Богд хаан өөрийн итгэлт шадар түшмэдээр дамжуулан Монгол Улсын тусгаар тогтнолд гаднаас учрах аюулаас урьдчилан сэргийлэх, таслан зогсоох, гадаад улс төрийн бодлого боловсруулж хэрэгжүүлэхэд шаардлагатай мэдээ, мэдээлэл олох зорилгоор гадаад тагнуулын ажлыг тусгаар улсаа тунхаглан зарласан тэр үеэс явуулж эхэлсэн ажээ.
Мөн үед гадаадад зохиох тагнуулын ажиллагааг Гадаад яам, Цэргийн яам, Эрдэнэ Шанзудбын яамд, зүүн, өмнө, баруун хязгаарын сайдуудаас эрхлэн гүйцэтгэж байв.
Шинэ тулгар Олноо Өргөгдсөний үеийн гадаад нөхцөл байдлыг дүгнэн үзэхэд Алс Дорнодыг мэдэлдээ нэгэнт авсан Хаант Оросын газар нутгаа тэлэх цаашдын зорилго, шинээр тогтносон ДИУ -ын Ар Монголыг өөрийн мэдлийн хэмээн үзэж байсан улс төрийн байр суурь, Монголд уул уурхайн концесс болон төмөр зам барих эрх олж авах гэсэн их гүрнүүдийн ашиг сонирхол давхцан солбилцон байв. Эдгээр улс гүрнүүд өөрсдийн бодлого, сонирхлоо хэрэгжүүлэхийн тулд дипломат тагнуулын хийгээд бусад аргыг өргөн ашиглаж байв.
Үндэсний эрх чөлөөний хөдөлгөөн үр дүнд хүрч, олон монгол угсаатан Монгол Улсыг халуунаар дэмжиж байсан үед тагнуулын ажил явуулах өргөн бололцоо бүрдэж байв.
Энэ үед хилийн чанадад явж мэдээлэл цуглуулж байсан гол хэлбэр нь бадарчлан явах, шашны томоохон хуралд оролцох, мөргөл үйлдэх, хийдэд шавилан суух халхавчийг гол төлөв ашигладаг байжээ. Тухайлбал: Хүрээний лам Д.Чагдаржав Орос, Польш, Итали, Франц, Энэтхэг орноор, япон хэмээх А.Данзан Япон, Хятад, Гандан хийдийн аграмба лам Н.Хаянхирваа Орос, Халимаг, Туркт, барга лам Ц.Лувсанням Орос, Хятад, Төвд, нэрт түүхч, манжич Б.Буянчуулган Хаант Оросод удаа дараа, чин ван лам Л.Дашдэндэв Хятадад, “Цагаан” хэмээх хочтой лам Данзан Ил Тарвагатай болон Шинжааны нутгуудаар хэдэн жилээр явж байжээ. Тэд ихэвчлэн тэнүүлч бадарчингийн халхавчийг хэрэглэж байжээ.
Богд хааны тагнуулын үйл ажиллагаанд тодорхой мэдэгдэж буй хүмүүсийн нэг нь Их Хүрээний гавж лам, Богд хааны даалгавраар Орос болон Туркт тусгай үүрэг гүйцэтгэж, хожим нь улс орны аюулгүй байдлыг сахин хамгаалах Дотоодыг хамгаалах газрын даргаар ажиллаж, их гүрний түрэмгий бодлогыг эсэргүүцэж, түүнийхээ золиос болон хэлмэгдсэн Намжилын Хаянхирваа юм.
Тэрээр 1900 оны орчим Орос орныг зорьж, Халимгийн нэгэн хийдэд гурван жил орчим шавилан суужээ.
Нэрт эрдэмтэн Бямбын Ренчин Хаянхирваагаар эсперанто хэл ззалган сурсан тухайгаа дурсахдаа: “Би Хаянхирваагаар багшлуулж, эсперанто хэл сурсан. Хаянхирвааг би 1923 оноос танина. Автономит Буриад улс байгуулагдсаны баярт төлөөлөгчөөр хамт явж, Улаан-Үд орсон. Намайг 1927 онд Судар Бичгийн хүрээлэнд ирж ажиллахад Дотоодыг Хамгаалах газрын даргаар ажиллаж байсан. Чингээд намайг “эсперанто хэл сурч үз. Маш хялбархан хэл” гэхэд нь заалгасан. Чингээд эсперанто хэлээр ярих, тэр хэл дээрх ном үзэх гэж уулздаг байсан. Хаянхирваа энэ хэлээр бичсэн ном орчуулж байсан. Хаянхирваа өөрөө энэ хэлийг сурсан тухайгаа ярихдаа: “Бадарчлан явж, Оросын халимаг ястнаар явсан. Тэгэхэд Монголын Богдын шавь хэмээн маш их хүндэтгэдэг байсан. Хуралд нь хурж, шавилан сууж байтал дайн үймээн болж, олон лам нар дайжин Английн цэргийн усан онгоцонд сууж Стамбул орсон. Нэгэн турк хүнтэй танилцаж, дагаж ажил хийж мөнгө олж байсан. Тэр хүн дагуулж, эсперанто хэлний 1 жилийн сургуульд суралцуулсан. Тэгээд эсперанто хэлтэй жуулчид буудалладаг буудлын газар ачаа буулгах, ачих, үйлчлэх ажилд орж ажиллаж байсан гэж ярьдаг байсан” хэмээн өгүүлжээ.
Дээр өгүүлсэн түүний амьдралын түүхийн нэгээхэн хэсэг нь түүний туулсан замналын түүхийн нэгэн тал боловч уг хэрэгтээ Олноо Өргөгдсөн Монгол улсын үед тусгай үүрэг гүйцэтгэж байсан тухай судлаачдын бүтээл, судалгааны дүгнэлтүүдээс тодорхой болж байгаа юм. Тухайлбал: Судлаач Г.Дүйнхэржэв “Намжилын Хаянхирваагийн улс төрийн намтар” судалгааны бүтээлдээ баримтуудыг харьцуулан судалсаны үндсэн дээр “Н.Хаянхирваад Богд хаант Монгол Улсын Засгийн газраас тагнуулын үүрэг өгч, зориуд бадарчин маягтай явуулсан бололтой. Түүнийг Орос улсад улсын тусгай зардлаар явуулаад эхийг нь улсаас тэжээж байсан гэж үзэх үндэстэй байна. Н.Хаянхирваа нь гавж зэрэгтэй эрдэмтний хувьд мартенист бүлэглэлд оролцож байсан нь улмаар тэр үеийн Оросоос дорно дахинд явуулах хэтийн бодлого, зорилготой ямар нэг хэмжээгээр холбогдож, нэвтэрч орсон бололтой. Тэрхүү мартенист бүлэглэлд оролцож явсан нь монгол төр, хаан эзнийхээ өмнө хүлээсэн үүргээ биелүүлж явсан албан ажил болж таарч байна” гэсэн дүгнэлт гаргажээ. Мөн хожмын судлаачид түүнийг тусгай үүрэг гүйцэтгэж байсныг нотлон тэмдэглэсэн судалгааны өгүүлэл, нийтлэл цөөнгүй хэвлүүлэн гаргаж, тагнуулын үйл ажиллагаа нь улам бүр тодорсоор байгаа юм.
Түүнийг Олноо Өргөгдсөн Монгол Улсын үед гадаадад тусгай үүрэг гүйцэтгэж байсан тухайд тодруулах бас нэгэн баримт нь тэрээр улс төрийн хэргээр баривчлагдан хоригдож байхдаа 1934 оны 5 дугаар сарын 24-нд мөрдөн байцаалтад өгсөн мэдүүлэгтээ: “... Тэр үед тагнуулын ажлыг олон түмнээс нууцаар явуулах хэмээх явдалгүй. Харин эзэн хааны зарлиг хэмээн илэрхийгээр бүдүүлэг явуулж ирсэн. Олноо Өргөгдсөний 2 дугаар оноос эхлэн эзэн хаан Жибзундамба хутагт, шанзудба Бадамдорж , чин ван лам Дашдэндэв нар сүм хийдийн дотор тагнуулын байгуулалт хийж, Да амбан, Магсар бээс харчуудын дотор тагнуулын ажил зохион байгуулж байхад Богдын дэргэд байсан Баатар захирагч тагнуулын ажилд товчлогчийн чанартай оролцож, гадаадаас ирсэн мэдээ зүйлийг Богдод нэвтрүүлэн өгөх ба Жибзундамба зэрэг дээд удирдагчдын гадаадад гарах ба дотоодын бүхий л бичиг хэргийг ерөнхийлөн эрхэлж байв. Баатар захирагч бүхий л мэдээг өөрийн гараар бичиж, Богдод өгдөг журамтай байв” хэмээснээс үзэхэд хаант төрийн энэ нууц ажлыг тодорхой мэддэг байсан, мөн Халимагт олон жил шавилан сууж, дараа нь Туркт явж ажиллаж байсныг тусгай үүрэг гүйцэтгэж байсантай холбон үзэх бас нэгэн шижим юм.
Н.Хаянхирваагийн мэдүүлэгт дурдагдаж буй Баатар захирагч бол Богд Жибзундамбын дэргэд шадарлан явдаг ба хааны гадаад тагнуулын чиглэлээр ирсэн товчлогчийн мэдээ зүйлийг Богд хаанд нэвтрүүлэн өгөх, тагнуулчдыг гадаадад гаргах, дотоодын бүхий л бичгийн хэргийг эрхэлдэг байв. Энэ нь одоогийн ойлголтоор тагнуулчдын халхавчлах баримт бичгийг бүрдүүлэхийг хэлдэг байжээ. Баатар захирагч энэ хоёр үүргийг гүйцэтгэхдээ тагнуулын бүхий л мэдээг өөрийн гараар бичиж, Богд Жибзундамбад өгдөг журамтай байжээ. Эдгээрээс үзвэл тэр үед тагнуулын үйл ажиллагааны нууцлалыг хангах чанд журамтай байсан байна. Өөрөөр хэлбэл Богд хаан, Баатар захирагч хоёроос өөр нууцлал алдах зай байгаагүй гэж ойлгож болох юм.
Судалгаанд мэдэгдэж буйгаар мэдүүлэгт дурдагдан буй Баатар захирагч бол 1938 онд “Японы тагнуул, хувьсгалын эсэргүү байгууллагын төв бүлгийн гишүүн” хэмээн хилс хэргээр хэлмэгдсэн лам Чойжамцын Баатар мөн бололтой. Тэрээр хилс хэргээр баригдан байцаагдахдаа “Богд Жибзундамбын дэргэд шадарлан 25 жил ажилласан” гэж мэдүүлсэн нь Н.Хаянхирваагийн мэдүүлэг дэх Баатар захирагчийн тухай мэдүүлсэнтэй таарч байгаагаас гадна Ч.Баатар нь Богдын сангаас хөрөнгө зарах эрхтэй байсан зэрэг нь түүнийг нэг хүн байсныг нотолж буй юм. Богд хаантай ойр байсныг батлах бас нэгэн баримт нь байцаагдаж байхдаа: “9 дүгээр Богдыг залах ажилд зориулан хувийн цагаан чулуун хөөрөг, 2 лангийн алтан бэлзэг 1-тэй туслах хэмээн санаж, хадгалан байсан нь үнэн” хэмээн мэдүүлснээс харж болох юм.
Мөн үеийн тагнуулын үүрэг гүйцэтгэж байсан тодорхой хэмжээнд мэдэгдэж буй хүмүүсийн нэг нь Жонон ван Ширнэндамдингийн тагнуулын үйл ажиллагааны асуудал бөгөөд тухайн үеийн тагнуулын үйл ажиллагааг тодруулах баримт сэлт ховор бөгөөд Ширнэндамдин тайжийн 1931 онд улс төрийн хэргээр баривчлагдах үедээ өгсөн мэдүүлгээс зарим зүйлийг тодруулж болохоор байна. Тэрээр мэдүүлэхдээ: “... арван естэйгөөс эхлэн Манж амбан сайдын яамнаа алба гурван жил хааж, Чин Улсын эцсийн үед Хаалган хотноо Монгол-Дөрвөдийн албыг 40 жил шахам төлөөлж байсан. Ширнэндамдин би бол Монгол овогтны үндсийг хамгаалах бодлогыг хэдийнээс бодож эрмэлзсээр ирсэн нь одоо хэвээр болой. Миний бие Ардын засаг байгуулсны дараа Холбоот улстай гэрээ байгуулах хэргээр явахдаа бид Тагна Тува, Дотоод Монгол зэргийг монгол овогтонд нэгтгэх тухай уул гэрээнд оруулах саналыг гаргаж байсан боловч уг саналыг бусдад эзэрхэх гэсэн бодлого хэмээн хэрэгсээгүй болой” гэжээ.
Үүнээс үзэхэд Манжийн төрд итгэгдэж, томоохон албан тушаал хашиж, суурьшиж чадсан нь Монголын төр, түүний тагнуулын албаны алсыг харсан бодлого гэлтэй.
Хожим Ардын Засгийн газраас түүнийг 1923, 1924, 1927 онуудад тусгай үүрэг гүйцэтгүүлэхээр Хятадад томилон илгээсэн бөгөөд Монгол Улсын гадаад байдал түгшүүртэй байсан тэр үед гадаад орны байдал, улс төрийн зүтгэлтнүүдийн санаа бодол, эрмэлзлийг тандан мэдэх даалгаврыг гурван удаа амжилттай биелүүлж, тухай бүр чухал мэдээ сэлт олж ирж байсны зэрэгцээ гадаадад амьдарч буй нөлөө бүхий монгол гаралтай хүмүүстэй холбоо тогтооход ихээхэн хувь нэмэр оруулсан юм.
1913 оны 1 дүгээр сард Дотоод Хэргийг Бүгд Захиран Шийтгэгч яамны тэргүүн сайд Да лам Цэрэнчимэд “Японтой харилцаа тогтоох, Монголын тусгаар тогтнолыг хүлээн зөвшөөрүүлэх, Ар, Өвөр Монголыг хамаарсан тусгаар тогтнолын талаар Японы үзэл бодлыг лавлаж мэдэх”-ээр явсан хэрэг нь бүтсэнгүй буцан ирсэн байна.
Үүний дараа хэрэг явдлыг илээр явуулж болохгүйд хүрмэгц туршлагатай тагнуулч “япон” хэмээх А.Данзанг 1914-1915 оны үед Гадаад яамны сайд чин ван М.Ханддоржийн даалгавраар Харбинд явуулж, япончуудын Монголын талаарх байр суурь, Монголын тусгаар тогтнолыг хүлээн зөвшөөрүүлэх болон дипломат харилцаа тогтоох боломж нөхцөл буй эсэхийг тандан мэдэхээр явуулж байв.
А.Данзан нь Богд хаант болон Ардын Засгийн хоёр төрийн нүүрэнд эх орныхоо үндэсний нэгдэл, тусгаар тогтнолын төлөө амь насаа хайрлалгүй зүтгэж явсан тагнуулч, “япон” хэмээн алдаршсан Москва, Бээжин, Токиод төрийн албаны өндөр зиндааны түшмэдээс эхлээд мэргэжлийн тагнуулчид, дипломатчид, худалдаачид хүртэл мэддэг байсан Түшээт хан аймгийн Дайчин вангийн хошууны харьяат бөгөөд Богд хаант Монгол Улсын тагнуулын томоохон төлөөлөгчдийн нэг юм.
А.Данзан Японд явсан тухайгаа хилс хэргээр баригдан 1932 оны 2 дугаар сарын 24-нд мэдүүлэхдээ: “Миний бие урьд автономит засгийн үед Япон Улсад хувийн хэргээр зугаацан явахаар зохих газар мэдүүлэхэд тэр үеийн Гадаад яамны сайд Цэрэндоржоос чиний явах гэсэн чинь зүйтэй. Ер нь Монголоос Японд явсан хүн байдаггүй хэмээн хүлээн зөвшөөрч, тус хотноо байсан Сато хэмээх хүний хамтаар Японы нийслэл Токио хотноо очиж, Гадаад яамны зэрэг газруудаар очсон ба өөрийн хэргээр зугаацан явсан атал Японоос намайг их л хүндэтгэн үзэж, Гадаад яамандаа хүлээн авч, элдэв олон үзэсгэлэн ба цэргийн хэрэглэл, зэр зэвсэг тэргүүтнийг бүгдийг үзүүлсэн... Хамт явсан Сато бол урьд монгол газар тагнуулаар ирж байсан бөгөөд дараа 17 /1927/ онд Жанчхүү хотноо дахин учирсан” хэмээжээ. Үүнээс үзэхэд А.Данзан тэрхүү Сато гэгчийг Хүрээнд хэдэн жил суусан мэргэжлийн тагнуулч гэдгийг мэддэг байсан нь Богдын тагнуулын алба мэргэжлийн түвшингээр чамлалтгүй байсныг илтгэнэ.
Гурван улсын гэрээний дараа буюу 1916-1917 онд Монголын тагнуулын алба Монголын баяд, дөрвөдийн зарим ноёд бэйл Нацагдоржийн удирдлага дор нууцаар хуйвалдаж, Хятадын пүүсээр дамжуулан Үрүмч дэх Шинжаан мужийн захирагчтай холбоо тогтоон бэлэг сэлт, цалин пүнлүү шагнуулаад баруун хязгаарыг Монгол Улсаас салгаж, Шинжаан мужид нийлүүлэх гэсэн салан тусгаарлах гэсэн урвагчдын хэргийг шалган тогтоож, зорилго, үйлдлийг нь таслан зогсоож байсан байна.
Хуйвалдагчдын хэргийг тагнуулын шугамаар “нарийвчлан сурвалжлан байцааж” бэйл Нацагдорж Хятадад захирагдахыг хүсч , Үрүмчийн захирагчаас ихээхэн шагнал авч, бусад ван, гүнгүүдийг ятган ухуулж, чуулган дарга, хошой чин ван Түгээмэл, туслагч жанжин Саруул, түгээмэл гүн Түмэнбаяр нарын хамт Хятадад дагаар орох бичиг зохион үйлдэж, уг бичигтээ Паньджунай, Бат-Ерөөлт далай хан Түмэндэлгэржав нарын гарын үсгийг хуурамчаар зураад Үрүмчийн захирагчаар дамжуулан Хятадын Ерөнхийлөгчид хүргүүлсэн болохыг тогтоожээ.
Хожим нь 1921 онд Ардын хувьсгалыг ялалтад хүргэх, тусгаар тогтнол, аюулгүй байдлаа сахин хамгаалах үйлсэд Богд хааны тагнуулын албанд зүтгэж явсан эдгээр хүмүүс ихээхэн үүрэг гүйцэтгэсэн байдаг.
Эх сурвалж: gia.gov.mn
Богд Хаант Монгол Улсын тагнуулын үйл ажиллагааны түүхээс
Bolod.mn
Сэтгэгдэл (0)
Уншигчдын оруулсан сэтгэгдлийн талаар манай сайт хариуцлага хvлээхгvй болохыг анхаарна уу. Үгийн санд шүүлтүүр хийсэн болно
Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх цэргийн дээд цол хүртээв 14:34 Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүх “Монгол цэргийн өдөр”, орчин цагийн Зэвсэгт хүчин үүсэн байгуулагдсаны 103 жилийн ойг тохиолдуулан зарлиг гаргаж, нэр бүхий эрхмүүдэд цэргийн дээд цол хүртээлээ.
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүх “Монгол цэргийн өдөр”, орчин цагийн Зэвсэгт хүчин үүсэн байгуулагдсаны 103 жилийн ойг тохиолдуулан зарлиг гаргаж, нэр бүхий эрхмүүдэд цэргийн дээд цол хүртээлээ.
»»
Монголын Үндэсний шигшээ Азербайжаны Баку хотыг зорилоо 13:39 Монголын Үндэсний шигшээ баг 2024 оны эхний цугларалтаа энэ сарын 18-26-ны хооронд болох ОУХБХ-ны шигшээ багуудын өдрийн хүрээнд Азербайжан улсын Баку хотыг зорьж
Монголын Үндэсний шигшээ баг 2024 оны эхний цугларалтаа энэ сарын 18-26-ны хооронд болох ОУХБХ-ны шигшээ багуудын өдрийн хүрээнд Азербайжан улсын Баку хотыг зорьж
»»
Г.Лхагвадорж: Үл ойлголцлоос үүдэж дүү маань гэмт хэрэгтэн мэт нийгэмд ойлгогдлоо 12:03 Цахим сүлжээнд “Охинд маань 99545464 дугаараас маргааш ирж иж бүрэн шинжилгээ өгч болно гээд энгийн орон сууцны
Цахим сүлжээнд “Охинд маань 99545464 дугаараас маргааш ирж иж бүрэн шинжилгээ өгч болно гээд энгийн орон сууцны
»»
Эрдэнэс Тавантолгой: Ногдол ашгийн 256 мянган төгрөгийг ирэх сард олгоно 12:00 УИХ-ын тогтоол гарч, ЭТТ-н хувьцаа эзэмшигч иргэдийн тоо 2.5 саяас 3.4 сая болж өссөн. Ингэснээр манай улсын бүх хүн
УИХ-ын тогтоол гарч, ЭТТ-н хувьцаа эзэмшигч иргэдийн тоо 2.5 саяас 3.4 сая болж өссөн. Ингэснээр манай улсын бүх хүн
»»
Д.Сумъяабазар, Ж.Сүхбаатар нарыг ногоон автобусны сонсголд гэрчээр дуудна 11:55 УИХ-ын намрын чуулган хаахаас өмнө ногоон автобусны худалдан авалтын асуудлаар Хянан шалгах түр хороо байгуулж,
УИХ-ын намрын чуулган хаахаас өмнө ногоон автобусны худалдан авалтын асуудлаар Хянан шалгах түр хороо байгуулж,
»»
Өмнөд Хятадад хурдны галт тэрэгний далай доогуурх хонгилыг өрөмдөх ажил дуусжээ 11:06 ЖАНЖЯН, 2024 оны гуравдугаар сарын 18 /Xinhua/. Өмнөд Хятадын Жанжян буланд далай доогуурх өндөр хурдны
ЖАНЖЯН, 2024 оны гуравдугаар сарын 18 /Xinhua/. Өмнөд Хятадын Жанжян буланд далай доогуурх өндөр хурдны
»»
Автомашин нь цасанд суусан 43 настай эрэгтэйн цогцсыг олжээ 10:40 Дорнод аймгийн Гурванзагал сумын Цагаан хошуу багийн Сайхан булаг гэдэг газар дөрвөн хүн автомашинтайгаа цасанд сууж,
Дорнод аймгийн Гурванзагал сумын Цагаан хошуу багийн Сайхан булаг гэдэг газар дөрвөн хүн автомашинтайгаа цасанд сууж,
»»
Таван ханатай гэр шатаж гурван настай хүүхэд ээжийн хамт түлэгджээ 10:20 Архангай аймгийн Өлзийт сумын Бодонт багийн “Ханан” гэх газар гуравдугаар сарын 17-ны өдрийн 16:00 цагт 5 ханатай гэр
Архангай аймгийн Өлзийт сумын Бодонт багийн “Ханан” гэх газар гуравдугаар сарын 17-ны өдрийн 16:00 цагт 5 ханатай гэр
»»
Х.НЯМБААТАР: Төв цэнгэлдэхийн газраас бусдад олгох захирамж гаргасан Засаг дарга нарыг АТГ-т шалгуулна 10:19 “Төв цэнгэлдэх хүрээлэн” ХХК-тай үүссэн өмчийн маргааны асуудлаар Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд
“Төв цэнгэлдэх хүрээлэн” ХХК-тай үүссэн өмчийн маргааны асуудлаар Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд »»
Улсын заан Б.Серикийн барилдах эрхийг сэргээлээ 10:13 Монголын Үндэсний бөхийн холбооны Ёс зүй, сахилга хариуцлагын зөвлөлийн хурал 2024 оны 03-р сарын 16-ны өдөр боллоо.
Монголын Үндэсний бөхийн холбооны Ёс зүй, сахилга хариуцлагын зөвлөлийн хурал 2024 оны 03-р сарын 16-ны өдөр боллоо.
»»
Баяр тэмдэглээд нэгнийхээ амь насыг хохироожээ 09:29 Баянзүрх дүүгийн цагдаагийн газрын гуравдугаар хэлтэст энэ сарын 17-ны 23:00 цагийн үед "Хүн нас барсан байна" гэх дуудлага бүртгэгдсэн.
Баянзүрх дүүгийн цагдаагийн газрын гуравдугаар хэлтэст энэ сарын 17-ны 23:00 цагийн үед "Хүн нас барсан байна" гэх дуудлага бүртгэгдсэн.
»»
+1...+3 градус дулаан байна 09:27 Нутгийн хойд хэсгээр солигдмол үүлтэй. Бусад нутгаар багавтар үүлтэй. Нийт нутгаар цас орохгүй.
Нутгийн хойд хэсгээр солигдмол үүлтэй. Бусад нутгаар багавтар үүлтэй. Нийт нутгаар цас орохгүй.
»»
Залуу уран бүтээлч Morningstar буюу Б.Аззаяагийн хорих ялыг хэвээр үлдээжээ 09:23 "Morningstar" хамтлагийн гоцлол дуучин Б.Аззаяад хар тамхины хэргээр 2024 оны нэгдүгээр сард нэг жилийн хорих ял оноосонталаар өмнө нь мэдээлж байв.
"Morningstar" хамтлагийн гоцлол дуучин Б.Аззаяад хар тамхины хэргээр 2024 оны нэгдүгээр сард нэг жилийн хорих ял оноосонталаар өмнө нь мэдээлж байв.
»»
Эмээлт дэх махны үйлдвэрийг түр хаажээ 09:20 Эмээлтэд байрлалтай мах боловсруулах үйлдвэрт чанарын шаардлага хангахгүй байж болзошгүй мах бэлтгэж байна гэсэн иргэний мэдээллийн мөрөөр
Эмээлтэд байрлалтай мах боловсруулах үйлдвэрт чанарын шаардлага хангахгүй байж болзошгүй мах бэлтгэж байна гэсэн иргэний мэдээллийн мөрөөр
»»
ХААН Банк эрүүл мэндийн аянуудаа энэ жил 6 аймагт хэрэгжүүлнэ 17:52 Монгол Улсын хүн амын дунд урьдчилан сэргийлж, эрт үед нь илрүүлж эмчлэх боломжтой халдварт бус өвчин түгээмэл тохиолдож байгаа нь нийгмийн эрүүл мэндийн тулгамдсан асуудлын нэг болж байгаа учраас ХААН Банк нийгмийн хариуцлагын хүрээнд хүн амын дундах өвчлөлийг бууруулах, урьдчилан сэргийлэхэд бодитой хувь нэмэр оруулж, эрүүл мэндийн томоохон аянуудыг тогтмол хэрэгжүүлж ирсэн билээ.
Монгол Улсын хүн амын дунд урьдчилан сэргийлж, эрт үед нь илрүүлж эмчлэх боломжтой халдварт бус өвчин түгээмэл тохиолдож байгаа нь нийгмийн эрүүл мэндийн тулгамдсан асуудлын нэг болж байгаа учраас ХААН Банк нийгмийн хариуцлагын хүрээнд хүн амын дундах өвчлөлийг бууруулах, урьдчилан сэргийлэхэд бодитой хувь нэмэр оруулж, эрүүл мэндийн томоохон аянуудыг тогтмол хэрэгжүүлж ирсэн билээ.
»»
МУГТ Э.Цэндбаатар уучлал хүсэж, олимпын эрхийн сорилд оролцуулахыг хүсэв 16:10 МУГТ Э.Цэндбаатар Монголын боксын холбоонд хандан хүсэлт гаргажээ.
МУГТ Э.Цэндбаатар Монголын боксын холбоонд хандан хүсэлт гаргажээ.
»»
Шар усны үерийн эрсдэлтэй бүс дэх айл өрхүүдийг нүүлгэн шилжүүлнэ 16:08 Нийслэлийн удирдах ажилтнуудын шуурхай зөвлөгөөн болж, Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч Х.Нямбаатар удирдан явууллаа.
Нийслэлийн удирдах ажилтнуудын шуурхай зөвлөгөөн болж, Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч Х.Нямбаатар удирдан явууллаа.
»»
Интерполоор эрэн сурвалжлагдаж байсан "Б" гэгчийг Турк Улсаас албадан авчирчээ 15:30 Олон Улсын Эрүүгийн цагдаагийн байгууллага-Интерполын “Хөх булант” зар мэдээгээр олон улсын хэмжээнд эрэн сурвалжлагдаж байсан "Б" гэгчийг “Шувуу” ажиллагааны
Олон Улсын Эрүүгийн цагдаагийн байгууллага-Интерполын “Хөх булант” зар мэдээгээр олон улсын хэмжээнд эрэн сурвалжлагдаж байсан "Б" гэгчийг “Шувуу” ажиллагааны
»»
Б.Мөнхзаяа “Парис-2024” олимпын наадамд уралдах болзолоо биелүүллээ 15:26 БНСУ-ын нийслэл Сөүл хотод болсон “Сөүл-2024” марафонд Монголын тамирчин Б.Мөнхзаяа 2:24.45 цагийн амжилтаар “Парис-2024” зуны олимпын наадамд оролцох болзол биелүүллээ.
БНСУ-ын нийслэл Сөүл хотод болсон “Сөүл-2024” марафонд Монголын тамирчин Б.Мөнхзаяа 2:24.45 цагийн амжилтаар “Парис-2024” зуны олимпын наадамд оролцох болзол биелүүллээ.
»»
Европын Холбоо Египет улстай стратегийн түншлэлийн хөтөлбөр хэрэгжүүлж эхэлжээ 15:24 Европын Холбооноос /ЕХ/ 2027 оны эцэс хүртэл 7.4 тэрбум еврогийн санхүүжилтийг Египет улсад зээл ба буцалтгүй тусламж хэлбэрээр олгохоор шийдвэрлэжээ.
Европын Холбооноос /ЕХ/ 2027 оны эцэс хүртэл 7.4 тэрбум еврогийн санхүүжилтийг Египет улсад зээл ба буцалтгүй тусламж хэлбэрээр олгохоор шийдвэрлэжээ.
»»
Улсын заан Б.Серикийн барилдах эрхийг сэргээлээ 13:13 Монголын Үндэсний бөхийн холбооны Ёс зүй, сахилга хариуцлагын зөвлөлийн хурал 2024 оны 03-р сарын 16-ны өдөр боллоо.
Монголын Үндэсний бөхийн холбооны Ёс зүй, сахилга хариуцлагын зөвлөлийн хурал 2024 оны 03-р сарын 16-ны өдөр боллоо.
»»
Наурызын баярын барилдааны түрүү бөхийг “Соната-9” автомашинаар байлна 12:36 Казах түмний Наурызын баярт зориулсан улс, аймгийн цолтой 128 бөхийн уламжлалт барилдаан маргааш Монгол бөхийн өргөөнөө болно.
Казах түмний Наурызын баярт зориулсан улс, аймгийн цолтой 128 бөхийн уламжлалт барилдаан маргааш Монгол бөхийн өргөөнөө болно.
»»
"Индиан Уэлс" тэмцээнд К.Алькараз түрүүллээ 12:00 Дэлхийн чансааны хоёрдугаарт эрэмбэлэгдэж буй Карлос Алькараз “Индиан Уэлс” тэмцээний шувтаргын тоглолтод Оросын теннисчин Даниил Медведевийг буулган авснаар аваргын цомоо хамгааллаа.
Дэлхийн чансааны хоёрдугаарт эрэмбэлэгдэж буй Карлос Алькараз “Индиан Уэлс” тэмцээний шувтаргын тоглолтод Оросын теннисчин Даниил Медведевийг буулган авснаар аваргын цомоо хамгааллаа.
»»
Дахин төлөвлөлтийн зөвлөх үйлчилгээний чиглэлд хамтран ажиллах боломжийг судлахыг хүсэв 11:59 Монгол Улс, Швед Улсын хооронд дипломат харилцаа тогтоосны 60 жилийн ой энэ онд тохиож байна.
Монгол Улс, Швед Улсын хооронд дипломат харилцаа тогтоосны 60 жилийн ой энэ онд тохиож байна.
»»
У.Хүрэлсүх: Төрийн цэргийн шинэчлэлийн бодлогыг эрчимжүүлнэ 11:55 Монгол Улсын Ерөнхийлөгч, Зэвсэгт хүчний Ерөнхий командлагч У. Хүрэлсүх “Монгол цэргийн өдөр”, орчин цагийн Зэвсэгт хүчин үүсэн байгуулагдсаны 103 жилийн ойн баярыг тохиолдуулан мэндчилгээ дэвшүүллээ.
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч, Зэвсэгт хүчний Ерөнхий командлагч У. Хүрэлсүх “Монгол цэргийн өдөр”, орчин цагийн Зэвсэгт хүчин үүсэн байгуулагдсаны 103 жилийн ойн баярыг тохиолдуулан мэндчилгээ дэвшүүллээ.
»»
Сонин хачин: Монгол эрэгтэйчүүдийн хамгийн түгээмэл нэрстэй танилц 11:55 Монгол Улсын Зэвсэгт хүчнийг үүсгэн байгуулсны 103 жилийн ой тохиож байна.
Монгол Улсын Зэвсэгт хүчнийг үүсгэн байгуулсны 103 жилийн ой тохиож байна.
»»
НӨАТ-ын сугалааны тохирол Лхагва гарагт болно 10:46 НӨАТ-ын урамшууллын сугалааны тохирол Лхагва гарагт буюу гуравдугаар сарын 20-ны 13:00 цагт ибаримт аппликэйшн болон Боловсрол суваг телевизээр орон даяар шууд дамжуулна.
НӨАТ-ын урамшууллын сугалааны тохирол Лхагва гарагт буюу гуравдугаар сарын 20-ны 13:00 цагт ибаримт аппликэйшн болон Боловсрол суваг телевизээр орон даяар шууд дамжуулна.
»»
Баруун, төвийн аймгаар цас орж, шуурна 10:44 Цаг уур, орчны шинжилгээний газраа энэ долоо хоногт нийт нутгаар цаг агаар дулаарах ч баруун, төвийн аймгуудын нутгаар цас орж, зөөлөн цасан шуурга шуурхыг анхааруулж байна.
Цаг уур, орчны шинжилгээний газраа энэ долоо хоногт нийт нутгаар цаг агаар дулаарах ч баруун, төвийн аймгуудын нутгаар цас орж, зөөлөн цасан шуурга шуурхыг анхааруулж байна.
»»
Цэргийн баяр тэмдэглэж архидан согтуурч байхад ой 4 сартай хүүхэд нь ОСГОСОН байжээ 10:01 Баянзүрх дүүргийн цагдаагийн газрын Нэгдүгээр хэлтэст 2024 оны гуравдугаар сарын 16-ны 08:38 цагийн үед “Ой гарантай хүүхэд нас барчихсан юм шиг байна” гэх дуудлага, мэдээлэл бүртгэгджээ.
Баянзүрх дүүргийн цагдаагийн газрын Нэгдүгээр хэлтэст 2024 оны гуравдугаар сарын 16-ны 08:38 цагийн үед “Ой гарантай хүүхэд нас барчихсан юм шиг байна” гэх дуудлага, мэдээлэл бүртгэгджээ.
»»
В.Путин 87.3 хувийн санал авч, үнэмлэхүй ялалт байгуулжээ 09:51 Оросын Сонгуулийн хороо одоогоор ОХУ-ын Ерөнхийлөгчийн сонгуульд саналаа өгсөн нийт саналын 90 гаруй хувийг тоолж дууслаа гэж мэдэгдлээ.
Оросын Сонгуулийн хороо одоогоор ОХУ-ын Ерөнхийлөгчийн сонгуульд саналаа өгсөн нийт саналын 90 гаруй хувийг тоолж дууслаа гэж мэдэгдлээ.
»»
ЦАГ АГААР: Улаанбаатарт өдөртөө -3 хэм хүйтэн байна 09:43
Малчид, иргэд, тээвэрчдэд зориулсан мэдээ: Өнөөдөр ихэнх нутгаар цаг агаар тогтуун байна.
Малчид, иргэд, тээвэрчдэд зориулсан мэдээ: Өнөөдөр ихэнх нутгаар цаг агаар тогтуун байна.
»»
Цасанд хаагдсан 54.743 км гаргаж, 5794 тонн өвс, тэжээлийг хүргэлээ 09:11 Хаваржилт хүндэрч, зудын гамшгийн нөхцөл байдал үүссэнтэй уялдуулан Улсын Онцгой комиссоос гаргасан шийдвэрийн дагуу төрийн цэргийн болон хууль сахиулах
Хаваржилт хүндэрч, зудын гамшгийн нөхцөл байдал үүссэнтэй уялдуулан Улсын Онцгой комиссоос гаргасан шийдвэрийн дагуу төрийн цэргийн болон хууль сахиулах
»»
Голын голдирол руу түрж барьсан барилгыг албадан буулгана 11:09 Шар усны үер буух эрсдэлтэй байршлуудад өнөөдөр Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч Х.Нямбаатар холбогдох албаныхны хамт ажиллалаа.
Шар усны үер буух эрсдэлтэй байршлуудад өнөөдөр Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч Х.Нямбаатар холбогдох албаныхны хамт ажиллалаа.
»»
Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн зөвлөх Ч.Даваабаяр паркийн үйл ажиллагаатай танилцлаа 16:56 “Эмээлт эко аж үйлдвэрийн парк” ХК-ийн гүйцэтгэх захирал Б.Мягмар Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн Үйлдвэрлэл, үйлчилгээний бодлогын зөвлөх Ч.Даваабаярыг хүлээн авч паркийн үйл ажиллагаа, хийгдэж буй ажлуудын явцын талаар танилцууллаа.
“Эмээлт эко аж үйлдвэрийн парк” ХК-ийн гүйцэтгэх захирал Б.Мягмар Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн Үйлдвэрлэл, үйлчилгээний бодлогын зөвлөх Ч.Даваабаярыг хүлээн авч паркийн үйл ажиллагаа, хийгдэж буй ажлуудын явцын талаар танилцууллаа.
»»
"Аймаг, нийслэл, сум, дүүргийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын 2024 оны ээлжит сонгуулийг товлон зарлах, санал авах өдрийг тогтоох тухай” УИХ-ын тогтоолын төслийг батлав 16:39 Улсын Их Хурлын 2024 оны хаврын ээлжит чуулганы өнөөдрийн /2024.03.15/ нэгдсэн хуралдаан “Аймаг, нийслэл, сум, дүүргийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын 2024 оны ээлжит сонгуулийг товлон зарлах, санал авах өдрийг тогтоох тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийн хэлэлцүүлгээр үргэлжилсэн.
Улсын Их Хурлын 2024 оны хаврын ээлжит чуулганы өнөөдрийн /2024.03.15/ нэгдсэн хуралдаан “Аймаг, нийслэл, сум, дүүргийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын 2024 оны ээлжит сонгуулийг товлон зарлах, санал авах өдрийг тогтоох тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийн хэлэлцүүлгээр үргэлжилсэн.
»»
50.5 тонн өвс шатжээ 16:25 Зудын нөхцөл байдлаас шалтгаалан энэ жил манай улсад малын хоргодол үлэмж ихээр тоологдож байна. Гэтэл үлэмж их хэмжээний өвс шатсан гэх дуудлага өчигдөр /2024.03.15/ онцгой байдлын газарт хэд хэд бүртгэгджээ. Тухайлбал,
Зудын нөхцөл байдлаас шалтгаалан энэ жил манай улсад малын хоргодол үлэмж ихээр тоологдож байна. Гэтэл үлэмж их хэмжээний өвс шатсан гэх дуудлага өчигдөр /2024.03.15/ онцгой байдлын газарт хэд хэд бүртгэгджээ. Тухайлбал,
»»
"Сүү, сүүн бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэлийн чиглэлээр хамтарсан төсөл хэрэгжүүлэх боломжтой" 16:17 Гадаад харилцааны сайд Б.Батцэцэгийн урилгаар Монгол Улсад албан ёсны айлчлал хийж буй
Гадаад харилцааны сайд Б.Батцэцэгийн урилгаар Монгол Улсад албан ёсны айлчлал хийж буй
»»
Улаанбаатар-Хөх хот чиглэлийн галт тэрэг өнөөдрөөс аялж эхэллээ 16:15 Улаанбаатар - Хөх хот, Хөх хот - Улаанбаатар чиглэлийн олон улсын зорчигчийн галт тэрэг өнөөдрөөс аялж эхэллээ. Долоо хоног бүрийн даваа, баасан гарагт аялна.
Улаанбаатар - Хөх хот, Хөх хот - Улаанбаатар чиглэлийн олон улсын зорчигчийн галт тэрэг өнөөдрөөс аялж эхэллээ. Долоо хоног бүрийн даваа, баасан гарагт аялна.
»»
Чанаргүй зээлийн өрийн үлдэгдэл 9.4 хувиар буурчээ 16:12 Үндэсний статистикийн хорооноос Монгол Улсын нийгэм, эдийн засгийн 2024 оны хоёрдугаар сарын үзүүлэлтүүдийг танилцууллаа.
Үндэсний статистикийн хорооноос Монгол Улсын нийгэм, эдийн засгийн 2024 оны хоёрдугаар сарын үзүүлэлтүүдийг танилцууллаа.
»»
Б.Энх-Амгалан: Би гэм буруугүй учраас давж заалдана, цаг нь болохоор баримтаа дэлгэнэ 15:51 Өнгөрсөн хоёрдугаар сарын 29-нд Нийслэлийн прокурорын газраас Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 22.1 дүгээр зүйлийн 3 дахь хэсэгт заасан гэмт хэрэгт холбогдуулан Б.Энх-Амгалан,
Өнгөрсөн хоёрдугаар сарын 29-нд Нийслэлийн прокурорын газраас Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 22.1 дүгээр зүйлийн 3 дахь хэсэгт заасан гэмт хэрэгт холбогдуулан Б.Энх-Амгалан,
»»
Сонгуулийн төсвийг нэмэгдэж магадгүй гэв 14:11 УИХ-ын 2024 оны ээлжит сонгуулийг 32 тэрбум төгрөгөөр зохион байгуулахаар төсөвлөөд байна. Гэхдээ энэ зардал өсөж магадгүйг СЕХ-ны дарга П.Дэлгэрнаран хэлж байна.
УИХ-ын 2024 оны ээлжит сонгуулийг 32 тэрбум төгрөгөөр зохион байгуулахаар төсөвлөөд байна. Гэхдээ энэ зардал өсөж магадгүйг СЕХ-ны дарга П.Дэлгэрнаран хэлж байна.
»»
Монгол Улсын Их Хурлын 2024 оны хаврын ээлжит чуулганыг нээж, УИХ-ын дарга Г.Занданшатарын хэлсэн үг 14:08
Холимог тулааны тамирчин З.Шинэчагтга бусдыг зодон 1 350 00 төгрөгөөр торгуулжээ 12:32 Холимог тулааны тамирчин З.Шинэчагтга бусдын биед хөнгөн хохирол учруулсан хэргээр Хан-Уул дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхээс ял шийтгүүлжээ.
Холимог тулааны тамирчин З.Шинэчагтга бусдын биед хөнгөн хохирол учруулсан хэргээр Хан-Уул дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхээс ял шийтгүүлжээ.
»»
Г.Занданшатар: Ногоон автобусны асуудлаар нээлттэй сонсголыг ойрын хугацаанд зохион байгуулна 12:24 Тиймээс өнгөрсөн туршлага, сургамжаа шүүн тунгаах алдаа бурууг засаж залруулах үүний тулд тогтолцооны шинэчлэл хийх эрмэлзэл сүүлийн таван жилд эрчилсэн давлагаа болж байна.
Тиймээс өнгөрсөн туршлага, сургамжаа шүүн тунгаах алдаа бурууг засаж залруулах үүний тулд тогтолцооны шинэчлэл хийх эрмэлзэл сүүлийн таван жилд эрчилсэн давлагаа болж байна.
»»
Улсын дугааргүй машинаар 24 настай эмэгтэйг дайрч хөнөөгөөд зугтаасан этгээдийг олж илрүүлжээ 12:16 Сэлэнгэ аймагт 2024.03.12-ноос 13-ны шилжих шөнө иргэн 24 настай эмэгтэйг марк улсын дугаар тодорхойгүй тээврийн хэрэгслээр мөргөж амь насыг нь хохироож, хэргийн газрыг орхин зугтаасан гэмт хэрэг үйлдэгдсэн байна.
Сэлэнгэ аймагт 2024.03.12-ноос 13-ны шилжих шөнө иргэн 24 настай эмэгтэйг марк улсын дугаар тодорхойгүй тээврийн хэрэгслээр мөргөж амь насыг нь хохироож, хэргийн газрыг орхин зугтаасан гэмт хэрэг үйлдэгдсэн байна.
»»
Газын зурвас руу хийсэн цохилтоор 20 хүн амиа алджээ 11:20 ЦАХАЛ-ын зүгээс Газын зурвас руу хийсэн цохилтын улмаас 20 хүн амиа алдсан талаар Палестины Эрүүлийг хамгаалах яамнаас мэдэгджээ.
ЦАХАЛ-ын зүгээс Газын зурвас руу хийсэн цохилтын улмаас 20 хүн амиа алдсан талаар Палестины Эрүүлийг хамгаалах яамнаас мэдэгджээ.
»»
Сангийн сайд Б.Жавхлан хилийн боомтуудад ажиллав 11:19 Сангийн сайд Б.Жавхлан, Боомтын сайд Б.Тулга нар /2024.3.14/ Монгол Улсын хилийн Ханги, Гашуунсухайт боомтод ажиллаж, тус боомтын үйл ажиллагаатай
Сангийн сайд Б.Жавхлан, Боомтын сайд Б.Тулга нар /2024.3.14/ Монгол Улсын хилийн Ханги, Гашуунсухайт боомтод ажиллаж, тус боомтын үйл ажиллагаатай
»»
Үндэсний номын сангийн хуучин барилгыг нураахгүй, монгол судлалын эрдэм шинжилгээний төв болгоно 10:44 Үндэсний номын сан буюу бидний нэрлэж заншсанаар төв номын сангийн шинэ барилга тавдугаар сард ашиглалтад орохоор болжээ.
Үндэсний номын сан буюу бидний нэрлэж заншсанаар төв номын сангийн шинэ барилга тавдугаар сард ашиглалтад орохоор болжээ.
»»
Нийтийн тээврийн автобусанд сууж байгаа иргэдийг тоолох систем суурилуулах бэлтгэл ажил явагдаж байна 10:11 "Гуравдугаар сарын 15-наас нийтийн тээврийн төлбөр тооцооны шинэ системийг олон нийтэд танилцуулж, шилжихээр төлөвлөж байгаа. Тодруулбал зорчиж буй хүний толгойг тоолдог
"Гуравдугаар сарын 15-наас нийтийн тээврийн төлбөр тооцооны шинэ системийг олон нийтэд танилцуулж, шилжихээр төлөвлөж байгаа. Тодруулбал зорчиж буй хүний толгойг тоолдог
»»
Алла Пугачёва Орост эргэж ирэх үү? 10:07 Дуучин Алла Пугачёвагийн экс нөхөр Евгений Болдин Израил руу цагаачилсан дуучныг эх оронч хүн гэжээ.
Дуучин Алла Пугачёвагийн экс нөхөр Евгений Болдин Израил руу цагаачилсан дуучныг эх оронч хүн гэжээ.
»»
Өмнөд Хятадад хурдны галт тэрэгний далай доогуурх хонгилыг өрөмдөх ажил дуусжээ 11:06 ЖАНЖЯН, 2024 оны гуравдугаар сарын 18 /Xinhua/. Өмнөд Хятадын Жанжян буланд далай доогуурх өндөр хурдны
ЖАНЖЯН, 2024 оны гуравдугаар сарын 18 /Xinhua/. Өмнөд Хятадын Жанжян буланд далай доогуурх өндөр хурдны
»»
В.Путин илт давуу саналаар ялалт байгуулав 09:57 ОХУ-д ерөнхийлөгчийн сонгууль болж дууслаа. ОХУ-ын Сонгуулийн төв хорооны вебсайтад орон нутгийн цагаар гуравдугаар сарын 18-нд нийтэлсэн мэдээгээр, 2024 оны ОХУ-ын Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн бүх саналыг тоолж дууссан байна.
ОХУ-д ерөнхийлөгчийн сонгууль болж дууслаа. ОХУ-ын Сонгуулийн төв хорооны вебсайтад орон нутгийн цагаар гуравдугаар сарын 18-нд нийтэлсэн мэдээгээр, 2024 оны ОХУ-ын Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн бүх саналыг тоолж дууссан байна.
»»
Япон яагаад дэлхийн гурав дахь эдийн засаг гэсэн титмээ алдав 09:22 Японы эдийн засаг өнгөрсөн онд уналтад орж, дэлхийн гурав дахь том эдийн засаг гэсэн байр сууриа Герман улсад алдсан.
Японы эдийн засаг өнгөрсөн онд уналтад орж, дэлхийн гурав дахь том эдийн засаг гэсэн байр сууриа Герман улсад алдсан.
»»
Владимир Путин сонгогчиддоо талархал илэрхийллээ 15:50 ОХУ-ын ерөнхийлөгч Владимир Путин орон нутгийн цагаар өнөөдөр буюу 18-ны үүрээр хэвлэлийн бага хурал хийлээ. Тэрээр сонгогчдын итгэл, дэмжлэгт талархаж байгаагаа илэрхийлж, шинэ бүрэн эрхийн хугацаанд үндэсний хөгжлийг ахиулах болно гэж мэдэгдэв.
ОХУ-ын ерөнхийлөгч Владимир Путин орон нутгийн цагаар өнөөдөр буюу 18-ны үүрээр хэвлэлийн бага хурал хийлээ. Тэрээр сонгогчдын итгэл, дэмжлэгт талархаж байгаагаа илэрхийлж, шинэ бүрэн эрхийн хугацаанд үндэсний хөгжлийг ахиулах болно гэж мэдэгдэв.
»»
Европын Холбоо Египет улстай стратегийн түншлэлийн хөтөлбөр хэрэгжүүлж эхэлжээ 15:24 Европын Холбооноос /ЕХ/ 2027 оны эцэс хүртэл 7.4 тэрбум еврогийн санхүүжилтийг Египет улсад зээл ба буцалтгүй тусламж хэлбэрээр олгохоор шийдвэрлэжээ.
Европын Холбооноос /ЕХ/ 2027 оны эцэс хүртэл 7.4 тэрбум еврогийн санхүүжилтийг Египет улсад зээл ба буцалтгүй тусламж хэлбэрээр олгохоор шийдвэрлэжээ.
»»
В.Путин 87.3 хувийн санал авч, үнэмлэхүй ялалт байгуулжээ 09:51 Оросын Сонгуулийн хороо одоогоор ОХУ-ын Ерөнхийлөгчийн сонгуульд саналаа өгсөн нийт саналын 90 гаруй хувийг тоолж дууслаа гэж мэдэгдлээ.
Оросын Сонгуулийн хороо одоогоор ОХУ-ын Ерөнхийлөгчийн сонгуульд саналаа өгсөн нийт саналын 90 гаруй хувийг тоолж дууслаа гэж мэдэгдлээ.
»»
Газын зурвас руу хийсэн цохилтоор 20 хүн амиа алджээ 11:20 ЦАХАЛ-ын зүгээс Газын зурвас руу хийсэн цохилтын улмаас 20 хүн амиа алдсан талаар Палестины Эрүүлийг хамгаалах яамнаас мэдэгджээ.
ЦАХАЛ-ын зүгээс Газын зурвас руу хийсэн цохилтын улмаас 20 хүн амиа алдсан талаар Палестины Эрүүлийг хамгаалах яамнаас мэдэгджээ.
»»
ОХУ-ын ерөнхийлөгчийн сонгууль эхэллээ 10:32 МОСКВА, 2024 оны гуравдугаар сарын 15 /ТАСС/. ОХУ-ын бүс нутгуудад ерөнхийлөгчийн сонгууль эхэллээ.
МОСКВА, 2024 оны гуравдугаар сарын 15 /ТАСС/. ОХУ-ын бүс нутгуудад ерөнхийлөгчийн сонгууль эхэллээ.
»»
Дуунаас хурдан нисдэг аппарат болох “ТА-1”-г амжилттай туршжээ 17:38 АНУ-ын “Stratolaunch” компанийн зохион бүтээсэн дуунаас хурдан нисдэг аппаратын туршилт амжилттай болсон талаар
АНУ-ын “Stratolaunch” компанийн зохион бүтээсэн дуунаас хурдан нисдэг аппаратын туршилт амжилттай болсон талаар
»»
Дани улсын эмэгтэйчүүд цэргийн алба хаадаг болно 14:05 Данийн цэрэг татлагын журамд томоохон өөрчлөлт хийхээр төлөвлөж байгаа тухай Батлан хамгаалахын сайд Троэлс Лунд Поулсен мэдэгджээ.
Данийн цэрэг татлагын журамд томоохон өөрчлөлт хийхээр төлөвлөж байгаа тухай Батлан хамгаалахын сайд Троэлс Лунд Поулсен мэдэгджээ.
»»
Дэлхийн хийн эрэлт нэмэгдэнэ 14:04 Дэлхийн байгалийн хийн эрэлт 2050 онд 2022 оныхтой харьцуулахад 34 хувиар өсөж, ойролцоогоор 5360 тэрбум шоо метрт хүрэх төлөвтэй байна.
Дэлхийн байгалийн хийн эрэлт 2050 онд 2022 оныхтой харьцуулахад 34 хувиар өсөж, ойролцоогоор 5360 тэрбум шоо метрт хүрэх төлөвтэй байна.
»»
АНУ-ын Ерөнхийлөгчийн сонгууль бол Америкийн дотоод асуудал гэв 09:35 Өчигдөр гуравдугаар сарын 13-нд БНХАУ-ын ГХЯ-ны хэвлэлийн төлөөлөгч Ван Вэньбинь хэвлэлийн бага хурал хийв.
Өчигдөр гуравдугаар сарын 13-нд БНХАУ-ын ГХЯ-ны хэвлэлийн төлөөлөгч Ван Вэньбинь хэвлэлийн бага хурал хийв.
»»
Жо Байден, Дональд Трамп хоёрын "дуэль" эхэллээ 15:59 АНУ-ын Ерөнхийлөгч Жо Байден, АНУ-ын Ерөнхийлөгч асан Дональд Трамп нарын хоорондох "дуэль" саяхан Жоржиа
АНУ-ын Ерөнхийлөгч Жо Байден, АНУ-ын Ерөнхийлөгч асан Дональд Трамп нарын хоорондох "дуэль" саяхан Жоржиа
»»
Путин: Украинд гадны цэргүүд байгаа нь тулааны талбарт байдлыг өөрчлөхгүй 14:08 ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин “Россия 1” телевиз болон РИА Новости-д зориулан сэтгүүлч Дмитрий Киселёвт ярилцлага өгөхдөө “Украинд гадны цэргүүд байгаа болон зэвсгийн нийлүүлэлтүүд нь байлдааны талбар дахь нөхцөл байдлыг өөрчлөхгүй” гэжээ.
ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин “Россия 1” телевиз болон РИА Новости-д зориулан сэтгүүлч Дмитрий Киселёвт ярилцлага өгөхдөө “Украинд гадны цэргүүд байгаа болон зэвсгийн нийлүүлэлтүүд нь байлдааны талбар дахь нөхцөл байдлыг өөрчлөхгүй” гэжээ.
»»
Дайн ОХУ-ын нутагт шилжлээ: Сибирийн батальон байлдаж байна 09:29 Харьковт цэргийн нэгдсэн дээд сургуульд суралцаж, эх орондоо эр цэргийн алба хааж явсан цэргийн мэргэжилтэйн хувьд Орос-Украины энэ дайн ОХУ-ын нутаг
Харьковт цэргийн нэгдсэн дээд сургуульд суралцаж, эх орондоо эр цэргийн алба хааж явсан цэргийн мэргэжилтэйн хувьд Орос-Украины энэ дайн ОХУ-ын нутаг
»»
Энэтхэг улс Европын дөрвөн оронтой чөлөөт худалдааны хэлэлцээр байгуулжээ 13:14 Энэтхэг улс Европын Холбооны /ЕХ/ гишүүн бус, Европын дөрвөн улстай чөлөөт худалдааны хэлэлцээр байгууллаа.
Энэтхэг улс Европын Холбооны /ЕХ/ гишүүн бус, Европын дөрвөн улстай чөлөөт худалдааны хэлэлцээр байгууллаа.
»»
БНХАУ Тайваньтай дайнд бэлтгэж байж магадгүй 11:42 БНХАУ-ын Ерөнхий сайд Ли Цяны Бүх Хятадын Ардын Төлөөлөгчдийн Их Хурлын нээлтийн үеэр тавьсан илтгэлдээ Хятад улс
БНХАУ-ын Ерөнхий сайд Ли Цяны Бүх Хятадын Ардын Төлөөлөгчдийн Их Хурлын нээлтийн үеэр тавьсан илтгэлдээ Хятад улс
»»
Израилын олон хотод эсэргүүцлийн жагсаал болов 09:52 Израилын олон хотод энэ сарын 9-нд эсэргүүцлийн жагсаал цуглаан болж, Израилын засгийн газар барьцаалагдсан хүмүүсийг яаралтай аврахыг шаардсан бөгөөд Ерөнхий сайд Биньямин Нетаньяхуийг огцруулж, урьдчилсан байдлаар сонгууль явуулахыг шаарджээ.
Израилын олон хотод энэ сарын 9-нд эсэргүүцлийн жагсаал цуглаан болж, Израилын засгийн газар барьцаалагдсан хүмүүсийг яаралтай аврахыг шаардсан бөгөөд Ерөнхий сайд Биньямин Нетаньяхуийг огцруулж, урьдчилсан байдлаар сонгууль явуулахыг шаарджээ.
»»
Швед улс НАТО байгууллагын 32 дахь гишүүн боллоо 08:46 Хүсэлтээ гаргаснаас хойш бараг хоёр жилийн дараа Швед улс НАТО байгууллагын албан ёсны гишүүн боллоо. Тус улс Умард Атлантын Гэрээний Байгууллагын 32 дахь гишүүн болж байна.
Хүсэлтээ гаргаснаас хойш бараг хоёр жилийн дараа Швед улс НАТО байгууллагын албан ёсны гишүүн боллоо. Тус улс Умард Атлантын Гэрээний Байгууллагын 32 дахь гишүүн болж байна.
»»
Тувад цахилгаан станц дэлбэрч, хотын гуравны нэг нь дулаангүй болов 16:47 Тувагийн Шагонар хотын Дулааны цахилгаан станцад дэлбэрэлт болж, хотын гуравны нэг нь дулаангүй болжээ.
Тувагийн Шагонар хотын Дулааны цахилгаан станцад дэлбэрэлт болж, хотын гуравны нэг нь дулаангүй болжээ.
»»
Газар тариалан, гурилын үйлдвэрлэл жилд 3-4% ашигтай. Харин уул уурхайн үйлдвэрлэл 40-50% ашигтай 20:57
Дубай хотод “нисдэг хүмүүс”-ийн анхны уралдаан зохион байгуулагджээ 14:35 Арабын Нэгдсэн Эмират Улсын Дубай хотод өчигдөр анх удаагаа “нисдэг хүмүүс”-ийн уралдаан зохион байгуулагджээ.
Арабын Нэгдсэн Эмират Улсын Дубай хотод өчигдөр анх удаагаа “нисдэг хүмүүс”-ийн уралдаан зохион байгуулагджээ.
»»
ОХУ-ын Алс Дорнодын Сахалин мужид их хэмжээний цас орсон байна 11:28 ОХУ-ын Алс Дорнодын Сахалин мужид энэ сарын 24-ний өдрөөс эхлэн их хэмжээний цасан шуурга гурван өдөр үргэлжилж, урд өмнө нь болж байгаагүй байгалийн аюулт үзэгдэл тохиолоо.
ОХУ-ын Алс Дорнодын Сахалин мужид энэ сарын 24-ний өдрөөс эхлэн их хэмжээний цасан шуурга гурван өдөр үргэлжилж, урд өмнө нь болж байгаагүй байгалийн аюулт үзэгдэл тохиолоо.
»»
Хятад-Монголын олон улсын худалдааны хот 17:13
“Алтан холбоо” 1 – Хилийн Эрээн боомт 17:02 “Алтан холбоо” нэвтрүүлгийн эхний дугаараар та бидний сайн мэдэх Эрээн – Замын-Үүд боомтыг танилцууллаа.
“Алтан холбоо” нэвтрүүлгийн эхний дугаараар та бидний сайн мэдэх Эрээн – Замын-Үүд боомтыг танилцууллаа.
»»
Орос үндэстний цорын ганц шян 16:30 “Шинэ зууны Хятадын зураглал·Хөлөнбуйр дахь аялал”
“Шинэ зууны Хятадын зураглал·Хөлөнбуйр дахь аялал”
»»
Шинэ Барга зүүн хошууны Соёлын ордон 18:24 Шинэ зууны Хятадын зураглал·Хөлөнбуйр дахь аялал”
Шинэ зууны Хятадын зураглал·Хөлөнбуйр дахь аялал”
»»
Мияа: Мөрөөдөл эхэлсэн газар 17:41 Гадаад хүмүүс Хятадад
Гацууртын Л.Чинбат гарал үүслийн бичиггүй 300 тооны адууг нь нутагтаа оруулахыг эсэргүүцсэн малчдыг машинаараа дайрав 11:38 Гацуурт компанийн ерөнхий захирал Л.Чинбат адууг нь албадан гаргах гэсэн Сэлэнгэ аймгийн Цагааннуур сумын малчдыг
Гацуурт компанийн ерөнхий захирал Л.Чинбат адууг нь албадан гаргах гэсэн Сэлэнгэ аймгийн Цагааннуур сумын малчдыг
»»
Нүдний хагалгаанд яаралтай орох шаардлагатай 5 хүүхэдтэй Д.Алтанчимэгт тусалцгаая 17:58 Нүдний хагалгаанд яаралтай орох шаардлагатай 5 хүүхэдтэй Д.Алтанчимэгт тусалцгаая Утас: 8071-6660 /шууд/ Хаан банк #5417007768
Нүдний хагалгаанд яаралтай орох шаардлагатай 5 хүүхэдтэй Д.Алтанчимэгт тусалцгаая Утас: 8071-6660 /шууд/ Хаан банк #5417007768
»»
“Tesla” компанийн салбарыг Монголд байгуулахыг хүсэв 10:08 Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ өчигдөр АНУ-ын “Tesla”, “SpaceX” компанийн гүйцэтгэх захирал, “Twitter” компанийн
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ өчигдөр АНУ-ын “Tesla”, “SpaceX” компанийн гүйцэтгэх захирал, “Twitter” компанийн
»»
С.Ганбаатар: Надад гуравхан сар ерөнхийлөгч, ерөнхий сайдынхаа суудлыг өгчих. Би яаж энэ улсыг босгох вэ? гэдгийг харуулъя 10:51 УИХ-ын гишүүн С.Ганбаатар сэтгүүлчдийн асуултанд хариуллаа.
УИХ-ын гишүүн С.Ганбаатар сэтгүүлчдийн асуултанд хариуллаа.
»»
Жолооч нар зогсоол дээр маргалдаж, санаатайгаар нэгнийхээ автомашиныг мөргөжээ 09:05 Нийслэлийн Баянгол дүүргийн 9 дүгээр хороонд байрлах орон сууцны гадна, хүүхдийн талбайн зогсоол дээр "Хүмүүс нэгнээ
Нийслэлийн Баянгол дүүргийн 9 дүгээр хороонд байрлах орон сууцны гадна, хүүхдийн талбайн зогсоол дээр "Хүмүүс нэгнээ
»»
Л.Аззаяа: Бэлэг гээд өгсөн цагаан торонд мөнгө байгааг мэдээгүй. Харанхуй, хүйтэн байсан учраас гэртээ очоод задалсан 17:44 Хөгжлийн Банкны гэх хэргийн гэм буруугийн шүүх хуралдаан Улаанбаатар чуулгын байранд долоо дахь өдрөө үргэлжилж байна.
Хөгжлийн Банкны гэх хэргийн гэм буруугийн шүүх хуралдаан Улаанбаатар чуулгын байранд долоо дахь өдрөө үргэлжилж байна.
»»
Д.Сумъяабазар: С.Амарсайхантай ЗГ-ын хуралдааны үеэр муудсандаа уучлал гуйсан 10:55 Д.Сумъяабазар: С.Амарсайхантай ЗГ-ын хуралдааны үеэр муудсандаа уучлал гуйсан.
Д.Сумъяабазар: С.Амарсайхантай ЗГ-ын хуралдааны үеэр муудсандаа уучлал гуйсан.
»»
Ч.Хүрэлбаатар: Х.Баттулга арьс, ширний экспортыг зогсоосон нь маш буруу бодлого байсан 18:20
Монголбанкны Эрдэнэсийн сангаас түүх, соёлын үнэт зүйлс алдагдаагүй 09:58 УИХ-ын чуулганы өнөөдрийн /2023.03.31/ хуралдаан эхэллээ. Хуралдаанаар Монголбанкнаас 2022 оны арванхоёрдугаар
УИХ-ын чуулганы өнөөдрийн /2023.03.31/ хуралдаан эхэллээ. Хуралдаанаар Монголбанкнаас 2022 оны арванхоёрдугаар
»»
Барилгын хөгжлийн төвийн хамт олон цусаа хандивлалаа 18:40 Барилгын хөгжлийн төвийн хамт олон өнөөдөр цус хандивлах ээлжит өдөрлөгөө зохион байгууллаа. Тус байгууллага нь цус сэлбэлт судлалын үндэсний төвтэй хамтран уг өдөрлөгийг 2018 оноос хойш жилд хоёр удаа зохион байгуулдаг юм байна.
Барилгын хөгжлийн төвийн хамт олон өнөөдөр цус хандивлах ээлжит өдөрлөгөө зохион байгууллаа. Тус байгууллага нь цус сэлбэлт судлалын үндэсний төвтэй хамтран уг өдөрлөгийг 2018 оноос хойш жилд хоёр удаа зохион байгуулдаг юм байна.
»»
У.Равдан: Миний ээж хэзээ ч эх орноосоо урвах хүн биш! 16:56 Яруу найрагч Ц.Хуланг ТЕГ-аас саатуулж, улмаар нэг сар цагдан хорих шийдвэрийг шүүхээс гаргасан.
Яруу найрагч Ц.Хуланг ТЕГ-аас саатуулж, улмаар нэг сар цагдан хорих шийдвэрийг шүүхээс гаргасан.
»»
Хүүхдийн мөнгөний асуудлаар Д.Амарбаясгалан, Н.Учрал, Б.Жавхлан нар мэдээлэл хийж байна 18:09 Хүүхдийн мөнгөний асуудлаар Д.Амарбаясгалан, Н.Учрал, Б.Жавхлан нар мэдээлэл хийлээ.
Хүүхдийн мөнгөний асуудлаар Д.Амарбаясгалан, Н.Учрал, Б.Жавхлан нар мэдээлэл хийлээ.
»»