2011-06-09Засгийн газрын мөрийн хөтөлбөрийн хэрэгжилтэд хяналт тавьж, дүгнэх учиртай УИХ ус балгасан мэт чимээгүй байна.

Хоёр намын бүлэг Засгийн газрын мөрийн хөтөлбөрийг дүгнэхээр тус, тусдаа хэлэлцсэн. АН-ын гишүүд “Маш муу” гэсэн үнэлгээ өгснөө нуугаагүй. Харин МАН-ынхан ямар нэгэн байдлаар байр, суурь илэрхийлэхээс бултаж, булзааруулсаар байгаа.
Намын дарга нь Еренхий сайд болохоор тал зассан, эсвэл сонгууль дөхсөн учраас муур хумсаа нуудаг шиг булхайгаа далдлах гэсэн оролдлого тэдэнд байна.
Анхнаасаа стандарт бус гэсэн тодотголтойгоор нэг танхимд нэгдсэн, амлалтаа биелүүлдэггүй, хөтөлбөрөө хэрэгжүүлдэггүй. Ашигт малтмалын баялгаас ард түмэн;ээ хүртээнэ гэсэн ч cap бүр олгодог 21 мянган төгрөг, ирээдүй гэсэн итгэл үнэмшил тун багатай Тавантолгойн хувьцааг цаасан дээр тавагласнаас өөрөөр Засгийн газар зангарагтай ажил хийсэнгүй.
Таван халуун амь, таван сайдын суудлаар наймаалцах нийгэм ингэж томъёолж, тогтсон ойлголт болсон учраас засагт хамтарсан хоёр намын хамтран ажиллах гэрээ олон сайхан амлалтаар дүүрэн юм. Гарын үсэг анх зурсан өдрөөс эхлэн 2012 оны сонгуулийн үр дүнгээр байгуулагдах УИХ-ын бүрэн эрх хэрэгжих хүртэл хүчинтэйгээр батлагджээ. Гэрээний биелэлтийг хоёр, хоёр жилээр дүгнэнэ гэсэн бол эхний хоёр жилийн тайланд биелэсэн ажил бараг алга.
Амлалт 1
Хамтарсан засаг байгуулж нийгэм, эдийн засгийн хөгжлийн олон бодлого, зорилтууд хэрэгжүүлэхээр тодорхойлсон. Эхнийх нь хүн амын бодит орлогыг нэмэгдүүлж, амьдралын чанарыг сайжруулж, хөдөлмөр эрхлэлтийг өрх бүрийн хэрэгцээтэй уялдуулж, 60.0-аас доошгүй ажлын байр бий болгоно. Өрхийн сарын дундаж орлогыг 1.0 саяас доошгүй төгрөгт хүргэж, үнэ ханшийн өсөлтийг тухай бүр тооцож, цалин, тэтгэвэр, тэтгэмжийг одоогийнхоос гурав дахинаас доошгүй өсгөнө. Үний өсөлтөөс орлого багатай иргэдээ хамгаалах бодлого явуулж, тэдэнд хүнсний зайлшгүй шаардлагатай бусад дэмжлэг үзүүлнэ гэсэн амлалт.
Биелэлт:
Өнеедөр монголын 2.5 сая хүн амын 37.8 хувь нь ядуу, хөдөлмөр эрхлэх насны 1.1 сая орчим хүн ажилгүй гэсэн судалгаа /2011 оны эхний зургаан сарын байдлаар/ бий.
Уул, уурхай хөгжиж, ажлын байр нэмэгдэж байгаа ч монголчуудыг ажилтай болгох бус гадаадаас ажиллах хүч оруулж ирсэн жишээ цөөнгүй. Тухайлбал, Тавантолгойд нүүрс тээвэрлэж буй 4000 жолоочийн 3000 нь хятад, үлдсэн нь монгол.
Уул уурхайн томоохон компанийн тогооч гэхэд мөн л гадаадууд. Барилгын салбарт ажиллаж буй дотоодын компаниуд ч өмнөд хөршөөс ажиллах хүч оруулж ирж байгаа нь нууц биш. Үнэ ханш цөөн хэдэн импортлогчдоос хамааралтай байнга өсч, ард түмний амьдрал исрэгээрээ доошилж байгааг сүүлийн үед үүсээд байгаа дизель түлшний хомсдлоос харж болохоор байгаа бөгөөд илүү тайлбар хэрэггүй биз.
Амлалт 2
Монгол хүн эрүүл орчинд амьдарч, аюулгүй хүнс хэрэглэх нөхцлийг бүрдүүлэхэд хамтарсан Засгийн газар онцгой анхаарахаа онцолсон. Үндэсний үйлдвэрлэлийн мах, ногоо, сүү, гурилаар дотоодынхоо хэрэгцээг хангадаг болох, мал сүргийг эрүүлжүүлж, хүнсний бүтэгдэхүүний чанарын баталгааг тогтоох лабораторийн баазыг бий болгож, экологийн цэвэр бүтээгдэхүүн экспортолж, импортолдог болно.
Нүүрсийг хийжүүлж, хагас боловсруулах, байгалийн хий хэрэглэх, нийслэлийн дагуу хотуудыг хөгжүүлж зам харилцааг сайжруулах, гэр хорооллын дахин төлөвлөлтийг хэрэгжүүлж, Улаанбаатар хотын агаарын бохирдлыг бууруулна гэсэн амлалтыг хоёр нам өгсөн.
Биелэлт:
Өнөөдөр монголчууд хүнсний бүтээгдхүүн, жимс, хүнсний ногооны 90 хувийг өмнөд хөршөөс авдаг хэвээрээ байна. Саяхан УИХ-ын зургаан байнгын хорооноос ажлын хэсэг гарч Замын-Үүдэд ажиллахдаа энэ байдлыг нүдээр үзээд ирсэн болохоор үгүй гэж мэлзэхгүй биз. Тэнд өнгөрсөн жилийнхтэй адил түгжрэл үүсчихсэн, иргэд бараа, бүтээгдэхүүнээ авах гэж 3-5 хоног хүлээж байна.
Амархан мууддаг жимс, хүнсний ногоо хилээр оруулж ирэхэд 1-2, Замын-Үүдийн гаальд хоёр хоног, хот руу оруулж ирэх гэсээр байтал 5-6 хоног болдог. Энэ хугацаанд муудах, хоол биш хор болох эрсдэл байгааг төрийн түшээд өөрсдийн нүдээр хараад дүгнэчихсэн учраас нэмж юу хэлэх вэ.
Өнөөдөр Улаанбаатарын утаа хэвээрээ, зам засварын ажил замбараагаа алдаж, малаа эрүүлжүүлэх бус ээмэгжүүлэх нэрээр мөнгө угаах төсөл хэрэгжүүлэхээр тохиролцсон нь нэг бус сонины нүүр чимж байна. Иргэдийн эрүүл аюулгүй орчинг бий болгох, хамгаалах талаар ажил хийгдсэнгүй. Байгаль орчныг хамгаалах тухай алтны шороон болон бага нөөцтэй газар ашиглахыг, мөн ойн сав, усны хагалбар газарт буюу байгаль орчинд халтай техник, технологи ашиглахгүй байх талаар хоёр намын хамтран ажиллах гэрээ, Засгийн газрын мерийн хөтөлбөрт тусгасан ч энэ талаар гаргасан урт нэртэй хууль хэрэгжилгүй хоёр жил гойрсны эцэст өөрчлөлт оруулахаар хэлэлцэж эхэлснээр амлалтаасаа ухарч байна.
Амлалт З
Эрүүл, оюуны чадвартай монгол хүнийг хөгжүүлэх, эрүүл мэндийн гогголцоог сайжруулах, дотооддоо оношлуулж эмчлүүлэх нөхцлөөр хангах, боловсролын системийг боловсронгуй болгох, улс оронд нэн шаардлагатай боловсон хүчнийг бодлогоор бэлтгэх, шинжлэх ухааны салбарыг анхаарч хөгжүүлэх, үндэсний ухамсрыг сэргээх гээд олон амлалт багтсан.
“ЖДҮ-ийг дэмжинэ гэснээс бусад нь огтхон ч биелээгүй. Өнөөдөр долоо хоногт ургийн нэг гажиг илэрч байгааг мэргэжлийн байгууллагууд анхааруулж байна. Хорт утаа, эмийн болон хүнсний бүтээгдэхүүнээс шалтгаалан монгол хүний геньд аюулын харанга дэлдэж байгааг төр анхаарах цаг болсон.
Боловсролын салбарт чанаргүй олон дээд сургуулийг цэгцлэх талаар яриад өнгөрснөөс бус зоригтой алхам хийж чадсангүй.
Амлалт 4
Шинэ зууны хөдөөгийн хөгжлийг дэмжих, экологийн тэнцвэртэй байдлыг хангах, хөдөө аж ахуйн бирж байгуулах, жишиг сум, баг байгуулах, бүсийн Нэмэгдэл олгох, малчид rap утас ашиглах нөхцлийг бүрдүүлэх амлалтууд энд багтсан.
Биелэлт:
Бэлчээрийн мал аж ахуй эрхлэгчид уул уурхайнханд газраа алдсан гэсэн хэл ам тасрахгүй, ундны уснаас эхлээд нөөц багассан. Хөдөөд ажиллаж, амьдрах боломж нөхцөл ийнхүү улам хязгаарлагдаж байна. Хот руу хандсан нүүдэл тасрахгүй Улсын бүртгэлийн ерөнхий газар байнга урт дараалалд дарагдаастай, ажилгүйчүүдийн эгнээ тэлсээр байна. Бүсийн нэмэгдэл олгохоор хуулийн төсөл яригдаж байгаа ч иргэдийг ялгаварлаж, зөвхөн төрийн албан хаагчдад олгохоор хуульчлагдах гэж байна.
tv9