Mobile хувилбар
www.BOLOD.mn
Fact.mn | Miss.mn | Ord.mn | Choibalsan.mn |

Архив ангилал
ДЭЛГҮҮР ХУДАЛДААНЫ ТӨВ
» ДАА ХҮРЭЭ (124355)
» ДҮНЖИНГАРАВ ХТ (108490)
» Гранд плаза (101539)
» Боса (69300)
» БӨМБӨГӨР ХТ (97278)
» Замбала (83238)
» Метромолл (86629)
» Миний дэлгүүр (101896)
» Эвридэй (76149)
» Чансаа гутлын дэлгүүр (98804)
» Хар Хорин зах (81971)
» Хүчит Шонхор ХТ (88948)
» ТОСА ХТ (70439)
» Скай их дэлгүүр (64940)
» Сандэй плаза (81616)
» Нарантуул ОУХТ (90952)
» НАРАН ИХ ДЭЛГҮҮР (76173)
» НОМИН (83770)
» АЗ ХҮҮХДИЙН ИХ ДЭЛГҮҮР (66825)
» Оргил худалдааны төв (72657)
» Next Center (153214)
» E-mart (40948)
» БСБ (47895)
» БАРС ХТ (63404)
» UB MART (68905)
ДҮҮРЭГ ХОРОО
» Баянгол дүүргийн хүүхэд залуучуудын хөгжлийн газар (29296)
» БАГАНУУР (86567)
» ЧИНГЭЛТЭЙ (68021)
» ХАН УУЛ (79532)
» СҮХБААТАР (70388)
» НАЛАЙХ (70617)
» БАГАХАНГАЙ (62146)
» БАЯНГОЛ (76297)
» БАЯНЗҮРХ (87662)
» СОНГИНОХАЙРХАН (75503)
БАЙГУУЛЛАГА
» ГЛОБ ИНТЕРНЭШНЛ ТББ (61842)
» ГААЛЬ (88292)
» Барилгын хөгжлийн төв (17397)
» Засгийн газрын авто бааз ТӨҮГ (16241)
» ЗАМЫН ЦАГДАА (96170)
» ИНЕГ-МИАТ (100083)
» ММСУХ- Морин спорт (46123)
» Монголын Дарцын холбоо (60780)
» Монголын Залуучуудын Холбоо (93979)
» Монголын Үндэсний Бөхийн Холбоо (66034)
» МЭРГЭЖЛИЙН ХЯНАЛТ (92371)
» МСНЭ (58288)
» МОНГОЛЫН ЗОХИОЛЧДЫН ХОРОО (70261)
» МОНГОЛЫН ЦАХИЛГААН ХОЛБОО (71184)
» МОНГОЛЫН ХӨРӨНГИЙН БИРЖ (87027)
» МОНГОЛЫН САЙТЫН ХОЛБОО (82092)
» МОНГОЛЫН ОЮУТНЫ ХОЛБОО (71373)
» МОНГОЛ УЛСЫН ХҮҮХЭЛДЭЙН ТЕАТР (49791)
» МҮЭХ (67364)
» МҮХАҮТ (59744)
» МҮСХНХ (26833)
» МҮОНРТ (69254)
» Мэдээлэл технологи шуудан харилцаа холбооны газар (58117)
» ЭМНЕСТИ ИНТЕРНЭШНЛ ОУБ (45395)
» ШШГЕГ (63716)
» ШҮҮХ ПРОКУРОР (82830)
» Шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газар (85468)
» ЧИНГИС ХААНЫ ДЭЛХИЙН АКАДЕМИ (54446)
» Чөлөөт Бүс (61217)
» ЦЕГ (95692)
» Цахилгаан тээвэр (61063)
» ЦОГЦ ХАРИЛЦАА ТӨВ (68060)
» Цөмийн энергийн газар (64628)
» Хил хамгаалах ерөнхий газар (28163)
» Харилцаа Холбооны зохицуулах хороо (61976)
» ХХЕГ (56812)
» ХҮЧИРХИЙЛЛИЙН ЭСРЭГ ҮНДЭСНИЙ ТӨВ (62247)
» УБЦТС TЭЦ-4, 3 (82598)
» УМБГ (59246)
» Улсын мєрдєн байцаах газар (58072)
» УРЛАГ- УЛСЫН ДРАМЫН ЭРДМИЙН ТЕАТР (61078)
» УРЛАГ- УДБЭТ (59672)
» Ус сувгийн удирдах газар (26639)
» ТАГНУУЛ (94880)
» ТАТВАРЫН ЕРӨНХИЙ ГАЗАР (77920)
» ТӨМӨР ЗАМ (104721)
» Тээврийн төлөвлөлтийн хэлтэс (56187)
» Санхүүгийн зохицуулах хороо (28035)
» СОНГУУЛИЙН ЕРӨНХИЙ ХОРОО (65304)
» Сэргээн засалт, сургалт үйлдвэрлэлийн төв (39341)
» НИТХ (48970)
» Нийгмийн даатгал (61445)
» Нийслэлийн ЗДТГ (26350)
» Нийслэлийн газрын алба (28963)
» Нийслэлийн агаарын чанарын алба (55410)
» Нийслэлийн статистикийн газар (25979)
» НАББҮХ (53517)
» НҮБ (54680)
» Авлигатай Тэмцэх Газар (88852)
» Авто тээврийн газар (70077)
» ОБЕГ (71696)
» Оюуны өмчийн газар (23610)
» Үндэсний Дата Төв (52613)
» ҮТЕГ (53693)
» ҮНДЭСНИЙ НОМЫН САН (56461)
БАРИЛГА
» Гангар инвест (54907)
» ГАЗАР ХАШАА (82010)
» ГАНДИРС (40924)
» ГАНГАР ИНВЕСТ (60890)
» Барилгын материал (53563)
» БАЯСАХ ТРЕЙД (43074)
» БАРИЛГА-САЙН МЭДЭЭ (61576)
» БАРИЛГА-ҮНЭ ХАНШ (110148)
» БАРИЛГА (95396)
» ЖИГҮҮР ГРАНД (70445)
» ИХ ҮЙЛСИЙН ЭРЭЛД (42314)
» МУУ МЭДЭЭ (72898)
» ЭКО КОНСТРАКШН (64692)
» ШИНЭ БАЙР (79055)
» ЦАСТ ИМПЕКС (57304)
» УЛААНБААТАР ӨРГӨӨ (40328)
» Тахилт өндөр уул (54351)
» АЛТАЙ КОНСТРАКШН (67695)
» АВЗАГА ТРЕЙД (60828)
» Пума констракшн (57036)
БАРАА БҮТЭЭГДЭХҮҮН
» БҮТЭЭГДЭХҮҮН-АРХИ (84979)
» СЭЖИГТЭЙ БАРАА (78002)
БАНК САНХҮҮ
» ДААТГАЛ (53744)
» ГОЛОМТ (72082)
» ББСБ (53531)
» БАНК САНХҮҮ (82920)
» БАНК (59979)
» МУУ МЭДЭЭ (63164)
» МОНГОЛ ДААТГАЛ (51843)
» МОНГОЛ БАНК (88684)
» МОНГОЛ ШУУДАН (52459)
» ЭРЭЛ (54179)
» ЧИНГИС ХААН (52047)
» ХЗХ (56783)
» ХХБ (57661)
» ХАДГАЛАМЖ (59157)
» ХАС (55770)
» ХААН (71554)
» ХӨГЖЛИЙН БАНК (75444)
» УЛААНБААТАР БАНК (57579)
» ТРАНС (52955)
» ТӨРИЙН БАНК -ЗООС (73946)
» Тээвэр хөгжлийн банк (53040)
» САЙН МЭДЭЭ (55306)
» НАЙМАН ШАРГА (69445)
» АНОД (64483)
» ПРАЙМ ДААТГАЛ (37635)
» КАПИТРОН (52759)
» КАПИТАЛ (55247)
» ҮНДЭСНИЙ ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТ (54122)
» ҮНЭ ХАНШ (69958)
БААР РЕСТОРАН ЦАЙНЫ ГАЗАР
» Дреам (53235)
» БААР- ДОРГИО (65686)
» Бусад (54964)
» ЗОЧИД БУУДАЛ (65730)
» Жура ресторан (51011)
» МЕТРОПОЛИС (43207)
» ЧАПЛИН РЕСТОРАН (38782)
» Цайны газар- БЭЭЖИН НУГАС (38520)
» Цайны газар- ХААН БУУЗ (39115)
» СТЕЛЛА (46821)
» СТРИНГС КЛУБ (38588)
» СӨҮЛ РЕСТОРАН (50890)
» АМРИТА (40695)
» The Bull (46685)
» RIVER SOUND (48850)
» Loving hut (46111)
» HOLLYWOOD (48752)
» САУН МАССАЖ (60017)
» SS клуб (50702)
ЗӨВЛӨГӨӨ
» БИЗНЕС ТӨЛӨВЛӨГӨӨ (613389)
» ЗУРХАЙ (1235865)
» ЗАР (841467)
» ЗӨВЛӨГӨӨ (1495215)
» ИРГЭНИЙ ЭРХ (60873)
» МАРКЕТИНГ МЕНЕЖМЕНТ (81620)
» ХИЧЭЭЛ СУРГАЛТ (88782)
» ХУУЛЬ (808236)
» ХООЛНЫ ЖОР (253876)
» СЕКС ЗӨВЛӨГӨӨ (109608)
» СУРГАМЖ (55958)
» СОНЖОО (126545)
» Сэтгэл зүй (707257)
» РЕКЛАМ БАЙРЛУУЛАХ (39376)
» ПИ АР (71316)
» РЕКЛАМ (65523)
МЭДЭЭ МЭДЭЭЛЭЛ
» ЛАВЛАХ (61221)
» Дартс (49110)
» ГЭМТ ХЭРЭГ (238281)
» ГАДААД МЭДЭЭ (1817078)
» ВИДЕО МЭДЭЭ (1010201)
» БИЗНЕС МЭДЭЭ (691777)
» Их хуралдай (69591)
» МЭДЭЭ МЭДЭЭЛЭЛ (543780)
» МЭДЭЭ АЙМААР (171550)
» МЭДЭЭ ҮНЭ ХАНШ (117697)
» ЦУНАМИ (48742)
» Цөмийн хаягдал (50225)
» ХҮНИЙ ХӨГЖИЛ САН (71516)
» ХҮНС (50795)
» ФАКС МЭДЭЭ (53333)
» ФОТО МЭДЭЭ (1141920)
» УРЛАГ (1420209)
» ТЕХНОЛОГИ (1136378)
» ТВ МЭДЭЭ (65277)
» ТАНИН МЭДЭХҮЙ (93248)
» ТОДРУУЛГА (78686)
» СЕКС (1202101)
» СЭРЭМЖЛҮҮЛЭГ (73829)
» СУДАЛГАА (694982)
» СОНИН ХАЧИН (320243)
» СПОРТ (1431389)
» СКАНДАЛ (75608)
» НИЙТЛЭЛ (268553)
» НОЦТОЙ МЭДЭЭ (433812)
» Өвөр Монголын мэдээ (58090)
» NEWS /Russia/ (56403)
» NEWS /English/ (53714)
» NEWS /China/ (69140)
ЯРИЛЦЛАГА
» БИЗНЕС (1056368)
» УЛС ТӨР (1061421)
» УРЛАГ (1052602)
» СПОРТ (1054616)
» НИЙГЭМ (1058229)
ЯАМ
» ГАДААД ХЭРГИЙН ЯАМ (63178)
» Барилга хот байгуулалтын яам (32736)
» БСШУЯ (89667)
» БАТЛАН ХАМГААЛАХ ЯАМ (66126)
» БОАЖЯ (54928)
» Зам, тээврийн хөгжлийн яам (50371)
» ЯАМ (51070)
» ЭМЯ (72363)
» ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ ЯАМ (49633)
» Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яам (11786)
» ХХААХҮЯ (50611)
» ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨН ҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМ (45929)
» Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яам (53524)
» УУЯ (36769)
» Соёлын яам (11436)
» САНГИЙН ЯАМ (47803)
» ХЗДХЯ (45252)
ЭРҮҮЛ МЭНД
» ЙОНСЕЙ эмнэлэг (57165)
» ГЯЛС ТӨВ (43351)
» ГАРЬД МАГНАЙ эмнэлэг (51467)
» МОНОС (54574)
» Мөнх-Үйлстэн (46886)
» ЯТТ 103 (49534)
» ЭМДЕГ (13732)
» ЭМИЙН САН (68832)
» ЭМНЭЛЭГ-АЧТАН (51061)
» ЭМНЭЛЭГ (82894)
» ЭМ БЭЛДМЭЛ (62426)
» ЭХ НЯЛХАС (56595)
» ЭРYYЛ МЭНД (136999)
» ЭРҮҮЛ МЭНД ЗӨВЛӨГӨӨ (166373)
» Шинжлэх ухаан (48482)
» Халдварт Өвчин Судлалын ҮТ (52694)
» ХАВДАР СУДЛАЛ (51622)
» УЛАМЖЛАЛТ АНАГААХ (45430)
» УЛААН ТУУЗ эмнэлэг (52109)
» СЭТГЭШГҮЙ эмнэлэг (47576)
» СОНГОДО эмнэлэг (56499)
» ЁН МЭЛМИЙ эмнэлэг (42040)
ШИНЭ НОМ
» ШИНЭ НОМ (909277)
» НОМ (63465)
Шинэ 8 ангилал
» Ярилцах цаг (14456)
» Энтертаймент (100567)
ШАР МЭДЭЭ
» ШАР МЭДЭЭ (1168231)
ХҮМҮҮС
» Д.Дагвадорж /сумоч/ (78763)
» Д.Сумьяабазар /бөх/ (61361)
» ГАДААД ХҮМҮҮС (88222)
» БОЛОД.М Утга зохиол (69408)
» БОЛОД.М Нийтлэл (69075)
» ИЛТГЭЛҮҮД (59101)
» ИРГЭДИЙН ЗАХИДАЛ (887065)
» ЯРИЛЦЛАГА (1328703)
» Ц.Мянганбаяр (63385)
» ХҮМҮҮС-ТҮҮХ НАМТАР (173771)
» ХҮМҮҮС (1204024)
» ХҮНИЙ АМЬДРАЛ (126568)
» ТӨРИЙН ХУТГУУР (84931)
» Тэр хэн бэ? нэвтрүүлэг (23741)
» СЭЖИГТЭЙ ХҮМҮҮС (118682)
» С.Жавхлан /дуучин/ (66148)
» ОДДЫН АМЬДРАЛ (1148145)
УЛС ТӨРЧ
» Лу.Болд (52745)
» Л.Гантөмөр /АН/ (53267)
» Л.Гансүх АН (51712)
» Л.Гүндалай АН (55524)
» Д.Лүндээжанцан /МАН/ (51082)
» Д.Дондог (46985)
» Д.Дорлигжав /АН/ (52715)
» Д.Дамба-Очир (51252)
» Д.Дэмбэрэл /МАН/ (56139)
» Д.Ганхуяг (51361)
» Д.Балдан-Очир (52539)
» Д.Батбаяр /АН/ сумоч (63635)
» Д.Бат-Эрдэнэ /Ажнай/ (51670)
» Д.Зоригт /МАН/ (59921)
» Д.Зоригт /АН/ (48390)
» Д.Загджав МАН (51677)
» Д.Идэвхтэн /МАН/ (48686)
» Д.Энхбат /Ногоон нам/ (59402)
» Д.Эрдэнэ-Бат /АН/ (49733)
» Д.Хаянхярваа (53097)
» Д.Тэрбишдагва (55675)
» Д.Нямхүү (50091)
» Д.Амарбаясгалан /МАН/ (45788)
» Д.Арвин (51119)
» Д.Одбаяр /МАН/ (48956)
» Д.Одхүү АН (48674)
» Д.Очирбат (49854)
» Д.Оюунхорол /МАН/ (52345)
» Г.Батхүү АН (56943)
» Г.БАЯРСАЙХАН (54084)
» Г.Занданшатар /МАН/ (53430)
» Г.Мөнхбаяр (52564)
» Г.Шийлэгдамба МАН (49796)
» Г.Уянга (54889)
» Бадмаанямбуу. Бат-Эрдэнэ /МАН/ (71479)
» Баабар (51261)
» Батж.Батбаяр /АН/ (55470)
» Б.Баттулга (45532)
» Б.Жаргалсайхан /БНН/ (65392)
» Б.Чойжилсүрэн (61079)
» Б.Наранхүү АН (48379)
» Б.Нямтайшир (49965)
» З.Энхболд (56960)
» З.Алтай (53633)
» Ж.Батзандан (52702)
» Ж.Батсуурь (50806)
» Ж.Бат-Эрдэнэ (51076)
» Ж.Мөнхбат /МАН/ (52837)
» Ж.Энхбаяр (56159)
» Ж.Цолмон /ЭМЯ/ (56130)
» Ж.Сүхбаатар /МАН/ (50443)
» М.Зоригт / ИЗН/ (54043)
» М.Энхболд МАН (56853)
» М.Энхсайхан (54753)
» М.Сономпил (45272)
» Я.Батсуурь (46800)
» Э.Батүүл (77417)
» Э.Мөнх-Очир (49017)
» Ш.Сайхансамбуу (60284)
» Ч.Хүрэлбаатар (52280)
» Ч.Улаан (53797)
» Ч.Сайханбилэг (57655)
» Ц.Даваасүрэн (52511)
» Ц.Дашдорж (48884)
» Ц.Батбаяр /МАН/ (54599)
» Ц.БАЯРСАЙХАН (50051)
» Ц.Жанлав МАН Дорнод (39717)
» Ц.Мөнх-Оргил /МАН/ (54560)
» Ц.Элбэгдорж АН (81169)
» Ц.Шинэбаяр (52166)
» Ц.Шаравдорж /МАН/ (48245)
» Ц.Цэнгэл (49902)
» Ц.Сэдванчиг (48276)
» Ц.Нямдорж МАН (64586)
» Ц. Оюунгэрэл (62547)
» Х.Болорчулуун (47620)
» Х.Бадамсүрэн (47661)
» Х.Баттулга АН (64157)
» Х.БАДАМСҮРЭН (47706)
» Х.Жекей (48110)
» Х.Тэмүүжин /АН/ (81448)
» Х.Наранхүү (50202)
» УЛС ТӨРЧ (76663)
» У.Барсболд /МАН/ (48695)
» У.Хүрэлсүх МАН (55213)
» Т.Ганди (57945)
» Т.Бадамжунай /МАН/ (54864)
» Т.Энхтайван (44748)
» Сү.Батболд (56775)
» Су.Батболд МАН (53776)
» С.Ламбаа /АН/ (53807)
» С.Дэмбэрэл /ТАНХИМ/ (52273)
» С.Ганбаатар (53249)
» С.Баяр МАН (67533)
» С.БАЯРЦОГТ /АН/ (65160)
» С.Бямбацогт (55506)
» С.Эрдэнэ АН (58079)
» С.Оюун (53736)
» Р.Гончигдорж (57967)
» Р.Содхүү (52103)
» Р.Раш (51905)
» Р.Амаржаргал /АН/ (56890)
» Н.Ганбямба (50666)
» Н.Болормаа (52080)
» Н.Батбаяр /АН/ фортуна (63516)
» Н.Баяртсайхан (47570)
» Н.Энхбаяр (87218)
» Н.ЭНХБОЛД (52409)
» Н.Удвал МАХН (52740)
» Н.Номтойбаяр МАН (63389)
» Н.Алтанхуяг АН (65222)
» А.Мөнхбат МЗХ (47454)
» А.Тлейхан (45928)
» Ё.ОТГОНБАЯР (58870)
» О.Магнай (51359)
» О.Чулуунбилэг /АН/ (44854)
» О.Чулуунбат (50816)
» П.Алтангэрэл АН (52416)
» Ө.Энхтүвшин МАН (51664)
» Ч.Ганхуяг (53250)
УЛС ТӨР
» ЕРӨНХИЙЛӨГЧ (83999)
» ЕРӨНХИЙ САЙД (79535)
» Гал үндэстэн (49064)
» БХЯ Цэрэг (46859)
» ЗАСГИЙН ГАЗАР (88197)
» ЗАСАГ ДАРГА (47147)
» ИРГЭНИЙ ХӨДӨЛГӨӨН (55917)
» МАХН /new/ (52885)
» МҮАН нам (44901)
» ЭЛЧИН (49706)
» УЛС ТӨР (1630438)
» УИХ-дарга (65066)
» УИХ (74862)
» Төлбөртэй (29669)
» Тєрийн ордон (50686)
» Нам- Монголын консерватив нам (34277)
» НАМЗХ /МАСЗХ/ (48142)
» НАМОХ /МАСОХ/ (45862)
» НАМ-ИРГЭНИЙ ЗОРИГ (49708)
» НАМ-НН (45058)
» НАМ- АРДЧИЛСАН НАМ (96347)
» НАМ - МАН (69253)
» НАМ (84510)
» ҮНДСЭН ХУУЛИЙН ЦЭС (47704)
» Өргөдлийн байнгын хороо (30182)
УУЛ УУРХАЙ
» ДАРХАНЫ ТӨМӨРЛӨГИЙН ҮЙЛДВЭР (51879)
» ДОРНОТ УРАНЫ ОРД (48482)
» ГАШУУН СУХАЙТ (45886)
» ГАЦУУРТ ХХК (53761)
» БАГАНУУР УУРХАЙ (54982)
» БАГАНУУР (47227)
» БОРОО ГОУЛД (56215)
» БОРОО ОРД (45440)
» БҮРЭН ХААН ОРД (37280)
» МАРДАЙ (53502)
» МАК /МОНГОЛ АЛТ/ (57793)
» МОНГОЛРОСЦВЕТМЕТ (50434)
» МОНГОЛ ГАЗАР (46904)
» МОНГОЛ 999 (45245)
» ЭМЭЭЛТ МАЙНЗ (39456)
» Энержи ресурс (51335)
» ЭРДЭНЭТ (77925)
» ЭРДЭНЭС МЖЛ (46152)
» ЭРДЭНЭС ТАВАНТОЛГОЙ (74943)
» ШИВЭЭ ОВОО ОРД (55983)
» Чалко (43408)
» ЦАЙРТ МИНЕРАЛ (37268)
» ЦАГААН СУВАРГА (46661)
» ХАН РЕСОРСЕЗ Инк (48179)
» ХӨШӨӨТИЙН УУРХАЙ (129685)
» УУЛ УУРХАЙ (108617)
» УРАН (49741)
» Тавантолгой Түлш ХХК (28311)
» Тавантолгой төмөр зам (23853)
» ТАВАНТОЛГОЙ (85720)
» ТӨМӨРТЭЙН ОВОО (51646)
» ТӨМӨРТЭЙН ОРД (51676)
» РИО ТИНТО (54380)
» НИНЖА (50089)
» Нийтлэлч Болормаа (31699)
» НАРИЙН СУХАЙТ (44063)
» АЙВЕНХОУ МАЙНЗ (46963)
» АЛТАНДОРНОД МОНГОЛ (67811)
» АДУУНЧУЛУУН ХК (46685)
» АЖНАЙ (50399)
» АШИГТ МАЛТМАЛ (51515)
» Арева “Кожеговь” (44315)
» ОЛОН ОВООТ (51996)
» ОЮУТОЛГОЙ (122950)
» ПЕТРО ЧАЙНА ДАЧИН ТАМСАГ (68075)
» ПОЛО РЕСОУРСЕС (34413)
УРАН ЗОХИОЛ
» ДУУНЫ ҮГ (90827)
» ЗҮЙР ЦЭЦЭН ҮГ (80297)
» ШИНЭ ДУУ (75978)
» ШҮЛЭГ (167696)
» ХАЙРЫН ЗАХИДАЛ (56753)
» ХYYХДИЙН ЗОХИОЛ (59489)
» УТГА ЗОХИОЛ (69225)
» ТЭМДЭГЛЭЛ (67094)
» ТҮҮХ (86218)
» АФОРИЗМ (117112)
» АРДЫН УРАН ЗОХИОЛ (61180)
» ОНИГОО (984241)
» ОНЬСОГО (63924)
» ӨГҮҮЛЛЭГ (1154527)
СОНГУУЛЬ
» СОНГУУЛЬ (98119)
НИЙГЭМ ЭДИЙН ЗАСАГ
» БАЙГАЛ ОРЧИН (111958)
» БАЯР НААДАМ (108972)
» ЭДИЙН ЗАСАГ-ДЭЛХИЙ (67499)
» ЭДИЙН ЗАСАГ (1487043)
» ШИНЖЛЭХ УХААН (62839)
» ШАШИН (1192872)
» ХУВЬЦАА (53257)
» УЛААНБААТАР ХОТ (139168)
» ТАТВАР (51856)
» НИЙГЭМ (1443634)
» ОЮУТАН (69324)
» ОРОН НУТАГ (87166)
АЙМАГ
» Дорноговь (62712)
» ДУНДГОВЬ (74903)
» ДАРХАН УУЛ (93776)
» ДОРНОД (78689)
» Говьсүмбэр (53966)
» ГОВЬ-АЛТАЙ (83902)
» Баян-Өлгий (68643)
» БУЛГАН (72502)
» БАЯНХОНГОР (84151)
» ЗАВХАН (68789)
» ЭРДЭНЭТ (57689)
» ХЭНТИЙ ӨНДӨРХААН (83243)
» ХОВД (73485)
» ХӨВСГӨЛ (89310)
» Увс (82707)
» ТӨВ (56685)
» СЭЛЭНГЭ (71452)
» АРХАНГАЙ (62302)
» ОРХОН (62085)
» ӨМНӨГОВЬ (84203)
» Өвөрхангай (70387)
» СҮХБААТАР (67853)
АГЕНТЛАГ
» Мал эмнэлгийн ерөнхий газар (12163)
КОМПАНИ
» Дацан трейд (52143)
» ДЭВШИЛ (36303)
» ДАШВААНЖИЛ (52784)
» ДОНШИН (49351)
» ГОВЬ (53316)
» ГОЁО (40285)
» Витафит (52453)
» Витсамо Фрутт Жүүс ХХК (58739)
» Вагнер Ази (55743)
» ВОЯАЖ (39046)
» БИШРЭЛТ (49431)
» БИТ ХЭВЛЭХ (35531)
» Боорчи (56879)
» БУЯН ХОЛДИНГ (41144)
» БАМБУУШ (36366)
» БYТЭЭГДЭХYYН-КОКА КОЛА (38001)
» Бөхбат (53154)
» БӨXӨГ (35208)
» Зиг Заг (37206)
» ЖЕМ (55769)
» ЖИ МОБАЙЛ (64088)
» Жигүүр гранд (73174)
» ЖУУЛЧИН (36094)
» ЖАСТ ОЙЛ ШТС (60033)
» ИММО ТРЕЙД ХХ (50365)
» Имарт (20873)
» Изинис Эйрвэйс (55822)
» Их-Өвөр (61744)
» МИГ даатгал (49350)
» Монгол газар (62878)
» Монгол Шилтгээн ХК (54070)
» Монгол тамхи СО ХХК (60696)
» Мон-ад (51322)
» Мон Эн Ко (70564)
» Макс групп (63068)
» МЦХ, МОНГОЛ ШУУДАН (52645)
» МАХ ИМПЕКС (59614)
» МАК (68957)
» МОБИКОМ (82789)
» МОНДАВС ХХК (41603)
» МОНГОЛ МАХ ЭКСПО (38951)
» МОНФРЭШ (55575)
» МОНСУДАР (34816)
» МОНРОУД (48940)
» МОННИС (54781)
» МОН УРАН (67071)
» Мөнхийн үсэг (51498)
» ЮНИТЕЛ (76012)
» ЭДМОН (39231)
» ЭРЭЛ ХХК (51698)
» ШУНХЛАЙ ШТС (56021)
» Хамо (47956)
» Хаан хүнс хк (53871)
» ХОС ГАРЬД ХХК (40598)
» Хүннү-Эйр (52051)
» УЛУСНЭТ (35976)
» УЛААНБААТАР ПРИНТ (35761)
» УРЛАХ ЭРДЭМ ХЭВЛЭХ (37381)
» ТЭСО (19569)
» ТАЛХ ЧИХЭР (60230)
» ТАВАН БОГД (50384)
» Тэнгэр даатгал (50088)
» Тэнүүн-Огоо (50247)
» СББ (51215)
» Синчи-Ойл (63433)
» Саун- ТҮНДЭМҮН (42274)
» СЭЖИГТЭЙ БАЙГУУЛЛАГА (78793)
» СОДМОНГОЛ ШТС (69022)
» СОЁМБО ХЭВЛЭХ (39464)
» СКАЙТЕЛ (54779)
» СҮҮ ХК (61411)
» НОМИН ХОЛДИНГ (59346)
» АЛЕЙСК ИМПЕКС- Алейка гурил (42020)
» АЛТАЙ КАШМЕР (43240)
» АЛТАН ТАРИА (60622)
» АДМОН (36260)
» Алко групп (49525)
» Алтай Констракшн (52027)
» Алтай хүдэр (51146)
» АЭРОМОНГОЛИА ХХК (53758)
» АТАР ӨРГӨӨ (59959)
» АСА групп (48624)
» АПУ (64191)
» ОБ КАПИТАЛ (36302)
» ПЕТРОВИС НИК ШТС- (74959)
» КОМПАНИУД (58848)
» UFC (68191)
» Prophecy resource (60009)
» ӨГӨӨЖ (52178)
» Ospring (37080)
» MАГНАЙ ТРЕЙД ШТС (60838)
» MILL HOUSE-АТАР ГУРИЛ (44811)
» MCS (82764)
BOLOD STUDIO
» Иргэний үг (10910)
» МАНАЙД ИРЭЭРЭЙ НЭВТРҮҮЛЭГ (14892)
» Хүүхдийн ертөнц (17555)
» Фото сурвалжлага (12135)
» Таны мэдлэгт | Animation (14500)
» Нийгмийн төрх - Хуулийн зөвлөгөө (14070)
» Нийгмийн төрх (12980)
» Асуудлыг тодруулъя (15348)
» Онцлох хүмүүс (12360)
» Оточ - Эмчийн зөвлөгөө подкаст (11835)
» Контентууд (12132)
» Petrichor /Гэгээлэг нийгмийн үнэр/ (14120)
» LIVE (16316)
» Expert podcast (13147)
» Bolod Studio | Ярилцлага (14932)
» Bolod Studio | Реклам (14461)
» Bolod Studio | Онцлох нийтлэл (13403)
» Bolod News (20047)
» 7 хоногийн тойм (19958)
» "Тэр хэн бэ?" ярилцлагын нэвтрүүлэг (15856)
» "Нутаг нэг" подкаст (14186)
   

МОНГОЛЧУУДЫН “УРАГИЙН БИЧИГ”-ЭЭ ХӨТЛӨХ СОЁЛ

МОНГОЛЧУУДЫН “УРАГИЙН БИЧИГ”-ЭЭ ХӨТЛӨХ СОЁЛ
2012-09-13

Проф. Л.Дашням


Монголчууд эрт дээр цагаас ураг холбох ёсыг машид эрхэмлэж, урагаа сонгох, удмаа таниулах, ургийн баяр хийх, ургийн бичиг хөтлөх гэхчилэн нийгмийн амьдралын нэгэн уламжлалт соёл, ёс заншлыг бий болгосон байна.

Их төлөв язгууртнаас гарвалтай, язгууртны эрхэмлэл болж ирсэн ураг холбох соёл нь нийт монголчуудын соёл болж, улмаар монгол мэдлэгийн нэг салшгүй хэсэг болсон түүхтэй.

Гэр бүлийн амьдрал үүсэх, ханилах, монголчуудын ярьдгаар “тоонотой гэрт толгой холбож, тостой тогоонд хошуу холбох” соёлыг бүр ураг, удмын төвшинд ойлгож ухаарч ирсэн нь танин мэдэхүй, нийгмийн соёлын хувьд анзаарч, судлууштай зүйл юм. Хоёр хүний хайр сэтгэлийн тухай, гэр бүл болох тухай, аж амьдралаа хөтлөн явуулах тухай газар газрын хүмүүс ярьсан, бичиж тэмдэглэсэн зүйл сурган, сэтгэлзүйн ухааны  болон гэр бүл судлалын хэрэглэгдэхүүн болгосон нь бишгүй л байдаг. Гэвч монголчууд шиг ургийн тухай ойлголтоос эхэлсэн нь тийм ч элбэг биш гэж үзмээр байдаг.

Ураг гэдэг нь эхийн хэвлийд бий болсон үр хөврөлийг хэлдэг. Дэлхий нийтийн хэлээр бол эмбрио гэдэг үгээр дамжуулан ойлгох болов уу. Толь бичгүүдээс үзэхэд биологийн нэр нь fetus (fē'tas → fόеtus →  fetus) гэсэн үг харагддаг. Үүнийг оросоор: утробный плод, зародыш, эмбрион, хятадаар: 胎儿, 胚  японоор: 胚 [はい] [хаи]  гэж хөрвүүлдэг бололтой юм билээ.

Монгол уламжлалт амьдралд хоёр залуугийн амьдралын ирээдүйд аав ээж нь зөвлөж, нөлөөлж, зааж зурж, чиглүүлэхээс гадна лам нар зурхайн ухаанд тулгуурлан гэрлэх залуусын сэтгэл санаа, бие махбодийн ямар зохицол, нийлэмжтэй болохыг болон ер нь хувь заяаг нь төлөгдөн хэлдэг. Нийлэмж зохицол муутай гэж үзвэл сэтгэлзүйн нөлөөлөл үзүүлж ном, тарнийн хүчээр засал хийх ч ёсон бий.

Оршихуйн буюу нийгмийн соёлын үүднээс авч үзвэл тэр бүхэн нь сайн хүн бүтээж бий болгох онол үзэлд нь нийцсэн үйл ажиллагаа гэж үзэж ч болмоор байдаг. Ялангуяа Монголын язгууртнууд тэр тухайд маш их онцгойлон анхаардаг байжээ гэж ойлгогддог. Хүүхэн хулгайлах, булаах тохиолдлууд ч зарим талаар түүнтэй холбоотой юм.

Монгол хүний ургийн эрхэмлэл, ураг барилдах ёсон түүхч, судлаачдын анхааралд ч бишгүй өртсөн байдаг. Энэ тухайд онцлон тэмдэглэсэн хүн бол Персийн түүхч, “Судрын чуулган” хэмээх алдарт бүтээлийг туурвисан Рашид-ад-Дин юм1.

Монголын эртний гайхамшигт сурвалж бичиг болох “Нууц товчоо”-нд ч ураг удмын тухайд тов тодорхой дурьдсан нь бий.

Эдүгээ ч гэсэн монгол хүн өөрийн удам судар, алдар нэрээрээ бахархдаг. Хамгийн үнэ цэнэт зүйл, нандин өвийн нэг  нь тэр юм. Тийм ч учраас “Нэр хугарахаар яс хугар!” гэдэг аль ч үндэстний хэлдэггүй утга учиртай үгийг монгол хүн бүр үр хүүхдэдээ захиж хэлдэг.

“Удам угсаагаа мэддэггүй хүн бол ойд төрсөн сармагчнаас дор” гэдэг үгийг Монголын олон олон сурвалж бичгийн хуудаснаа харж болно. Жишээ нь: дээр нэр дурьдсан Рашид-ад-Диний “Судрын чуулган”-д эдүгээ бидний огт хэрэглэдэггүй, тэгж нэрлэдэг байсныг нь ч мэддэггүй овгийн олон нэр дурьдагддаг. Тэр нь хэрэгтээ зөвхөн нэр төдий зүйл биш юм. Монгол ухаарал, ойлголтын эртний баримт гэж үзсэн ч болохоор зүйл гэж бодож байна.

“Судрын чуулган”-д дурьдаж байгаагаар монгол хүн өөрийн биеэс дээш

 

гэж найман үе нэрлэдэг. Тэд 9 дахь үеэ Элэгдсэн өвөг, 8 дахь үеэ Буденжарь буюу Буданшар (Энэ нь хожим хүний оноосон нэр ч болсон байж магад. /Бодоншар гэх мэт/ Будан, манан уруу татсан ухаарал ч байж болно), 7 дахь үеэ Дутсан хүн, 6 дахь үеэ Юүрхий (зүрх гэж буулгах нь ч бий) буюу юүрч бутарсан, 5 дэх үеэ Бод үхэр (том үхэр), 4 дахь үеэ Бод тур буюу том тур  (Тураг, том гэсэн утгатай. Энэ үгийг голцуу буганд хамаатуулдаг), 3 дахь үеэ Өвөг, 2 дэх үеийг Эцэг хэмээн нэрлэдэг байжээ гэдгийг эндээс анзаарч болно.

Одоо өвөг, дээдсээ нэрлэж авгайлах нь ч, нэрсэнд нь оногоож буй утга агуулга нь ч өөр болсон байна. Бид өөрсдийн өвөг дээдэсээ:

 

үр удмаа:

 

 

 

гэж нэрлэдэг нь нийтлэгдүү байна. Тэгэхээр “би” гэдэг нь юутай ч энэхүү дээшхи, доошхи 9 үеийн солбицлолын төв, гүн ухааны утгаар хэлбэл онч цэг, орчил нь юм байна гэж ойлгогдоно.

 

Ном, бүтээл туурвигчид, эрт эдүгээгийн судлаачдын санаа оноог (мэдлэгийг) цомтгож үзвээс монголчууд эдүгээ өөрсдийн удам судрыг дээш, доош нэрлэдэг нь дараах байдалтай байна.

 

Одоо аль газрын монголчууд дотор ч ийм олон үеэ мэддэг хүн цөөхөн болсон. Монгол нутагт буриадууд, баруун монголчууд арай олон үеэ мэддэг (энэ бас анзаарууштай зүйл!), бусад нь өвөөгөөсөө дээшхийг бараг мэддэггүй, сайндаа л 4-5 үеэ нэрлэдэг бололтой. Бодот нөхцөл байдлаас, магадгүй чухамхүү захиргаадал, албадлага гэгчээс нь болж ийм байдалд хүрсэн тал бий байх.

1925 оноос Монголд ургийн овгоо хэрэглэхийг таслан зогсоож, эцгийн нэрээр овоглон, хэнээс, хаанаас уг шаг, угсаатай болохоо тун товчхон тодорхойлон хэлдэг, өөрөөр хэлбэл зөвхөн хоёр үеэ л мэддэг болгожээ. Гэхдээ албан хэрэгт хамаатай түүх намтараа бичихдээ гурван үеийн түүхээ бич! гэдэг нь одоо ч хэвээрээ байгаа.

Энэ өөрчлөлт Чингисийн алтан ургийнхныг “төөрүүлэх”, нууж хаадаг болгох, тэр нь цаанаа эрхэмлэл үгүй болгох зорилготой байсан гэж зарим түүхч үздэг юм. Юутай ч, тэр өөрчлөлт тухайн цаг үеийн ойлголт ухаарал, үзэл баримтлалтай холбоотой байсан нь тодорхой.

Ардчилалын жилүүдээс эхлээд, тухайлбал 1991 оноос монголчууд бид ургийн овгоо сэргээн хэрэглэх болсон. “Хүн амзүйн талаар баримтлах үндсэн чиглэл”-ийг тогтоон батлаж, “ургийн бичиг”-ийг айл өрх бүрт хөтлүүлж хэвшүүлэх, иргэдийн овгийг сэргээн тогтоох явдлыг чухалд тооцно” хэмээн үзэж, тэрхүү “Чиглэл”-ийг Ерөнхийлөгчийн зарлигаар зөвшөөрсөн нь ураг овогоо сэргээх, ургийн түүхээ бичиж, хөтөлдөг “шинэ ажлын” эхлэл болсон юм. /Монгол улсын Ерөнхийлөгчийн 1991 оны 115 тоот зарлиг/  2

Одоо монгол хүн бүр ураг овогоо мэддэг, албан бүртгэл сэлтэд хэрэглэдэг болсон. Овоо ч хэвшиж байгаа.

Овогоо авахдаа уламжлалт овогоо мэддэг байсан бол түүнээ авах, түүнээс гадна эртний монгол овгуудаас сонгож авах, шинээр овогтой болох зэргээр “чөлөөт”-өөр сонгож, өөрийн хүслээр тогтоохоор журамласан.

Овогоо хэрэглэж байгаа талаар янз бүрийн л үг яриа байдаг. Хүн амын 70-80 хувь нь боржигон овогтой болчихлоо гэдэг  шүүмж ч бий. Тийм байдал нийт хүн амын хувьд биш, аль нэг сум, баг, газар оронд байж болох юм.

Монгол улсын Иргэний бүртгэлийн Газрын мэдээгээр, эдүгээ Монголд 95000 шахам овог хэрэглэгдэж байгаа бөгөөд хүн амын 14 хувь нь л боржигон овогтой болсон байна.3

Боржигон овогтон зөвхөн Монголд ч биш, Буриадад, Өвөрмонголд, Казакт (Төре овог), Хятадад (Бо овог), Дундад Азийн орнуудад (илханид, шайбанид, астраханид) хэрэглэгдэж байгаа мэдээ бий.

Англи, Хятад, Узбекстан гурван орны эрдэмтдийн 1994-2002 онд хийсэн нэгэн судлагаанаас үзэхэд: Номхон далайгаас Каспийн тэнгис хүртлэх уудам нутагт амьдарч буй эрчүүдийн 8 хувь нь одоогоос 700-1300 жилийн өмнө амьдарч асан нэгэн эрийн үр удам болох нь тогтоогджээ. Монгол, казак, хазар эрчүүдийн 60 хувьд байдаг С-3 бүлгийн ген тэр хүнд байдаг гэнэ. Судлаачид тэр нэгэн удам угшил сайт эрийг Чингис хаан гэдэгт санал нэгтэй байдаг юмсанж.4

Монголчууд их төлөв есөн үеэ хүртэл төрөлсдөг бөгөөд есөн үе өнгөрмөгц яс хагалахуй хэмээх ёслол үйлдэн, түүнээс хойш төрөл сунжирсан гэж үзэж хоорондоо ураг холбохыг зөвшөөрдөг. Үүнээс ч үзсэн судлаачдын яриад байгаа тэрхүү удам сайт түүхэн эртэй бидний төрөлсөх нь ихэнх тохиолдолд сунжирчээ гэж үзэхээс аргагүй болно.

Эдүгээ манай судлаачид удмын сан /генфонд/ бүрдүүлэх, ургийн бичиг хөтлөх, Чингисийн алтан ургийнхны удамшил, үе залгамжлалд генетикийн судлагаа хийх шаардлагатай гэдгийг бичсээр байгаа юм. Ялангуяа ургийн бичгийн ач холбогдлыг онцгойд үзэж хүнийг хөгжүүлэхэд удам угсааг анхаарах, хүний удмын санг хамгаалах, түүнд шинжлэх ухаанчаар хандахын чухлыг ч ярьж, бичсэн нь нэлээд бий.5

Монголчууд угийн бичгийг  “Гэрийн үеийн бичмэл”, “Гэрийн түүх”, “Уг эх”, “Гэрийн зураг”, “Угийн дараа”, “Язгуурын үүсгэх бичиг”, “Үе залгамжилсан бичиг”, “Төрлийн угийн бичмэл”, “Угийн цэс”, “Угийн зураг”, “Угийн түүх бичиг”, “Угийн хэлхээ”, “үе үеийн явдлын илтгэл” гэх мэтээр олон янзаар нэрлэж ирсэн байна. Энэ олон нэр, уламжлалт бичлэг дотроос “угийн бичиг” гэж нэрлэж ирсэн нь нэлээд хэвшмэл байна.

Дээр үеэс угийн бичиг хөтлөхдөө:

а. Үе залгамжлалыг зургаар дүрслэн үзүүлэх

б. Түүхчлэн бичих хоёр аргыг хэрэглэдэг байсан бөгөөд хослон хэрэглэх тохиолдол ч бишгүй байсан бололтой. Эхнийхийг нь угийн зураг, дараагийнхыг нь угийн шашдир гэж хүндэтгэлтэйеэ нэрлэдэг байсан нь ажиглагддаг.

Бид доорх бүдүүвч зургаас Боржигон Отгоны Баатарын угийн зургийг харая.

О.Баатарын элэн эцэг Дорж нь халх хүн учир хэдийгээр элэн эмэг Бадам /баяд/, хулан эмэг Сүнжидмаа /торгууд/, элэнц эмэг Цэндмаа /захчин/, эмэг эх Ням /хотгойд/, эх Жаргал /сартуул/ боловч аав Отгоныхоо халх удмыг даган халх хүн болно.

Монголчууд угийн бичгээ хөтлөхдөө зөвхөн эцгийн тал буюу ясан төрлийн үе залгамжийг гаргаж бичээд эхийн тал буюу цусан төрлийн залгамж хийгээд охин хүүхдээ орхигдуулдаг дутагдал байсан тул одоо түүнийг эрхбиш залруулах учиртай юм. “Угийн зураг”-т эрэгтэй, эмэгтэй хүүхдүүдийг адилхан хамран зураглах бөгөөд “Угийн шаштир”-т удам судрынхаа аль аль талын үүх түүхийг аль болохоор дэлгэрэнгүй бичдэг, ялангуяа онцгой үйл явдал, удмаа “гайхуулах” үйлийг бүр ч товойлгон дурдах хэрэгтэй гэж бодож байна.

Монголчууд шиг өөрийн удам судрыг дээш, доош улбаалан нэрлэж чаддаг, төрөл саднаа үе үеэр ялган нэрлэдэг үндэстэн тийм ч олонгүй. Ураг төрөл холбосон хүмүүсээ худ /хүргэний тал/, худгуй /хүүхний тал/ гэх мэтчилэн нэрлэдэг, ах дүүгийн эхнэрүүд авьсан /нөхрийн ахын эхнэр/, ажин /нөхрийн дүүгийн эхнэр/ хэмээн бие биенээ авгайлдаг, ах дүүгийн хүүхдүүд бие биенээ үеэл, хаяал, үеэлд, хаяалд /үеэл, хаяалын хүүхдүүд/ гэх юмуу бөл /эгч дүүгийн хүүхдүүд/, бөл зээ /нагац талын эгч, дүүгийн хүүхэд/, бөл ач /бөл ахын болон дүүгийн хүүхдүүд/, бөлөнцөр /эхийн эгч, охин дүүгийн хүүхэд/ гэж нэрлэдэг эрхэм сайхан уламжлал тийм ч олон газар байхгүй байж мэднэ.

Даян хааны отгон хүү Гэрсэнзийн жич Сэцэн хан Шолойн угийн зураглалыг тойрог хэлбэрээр зураглан үзүүлсэн нь Улсын номын санд хадгалагдаж байдаг. Энэхүү ургийн бичиг бол 25 метр урт цагаан цууямбуу даавуун дээр, хятад хар бэхээр бичсэн таван ханатай гэрийн буурийн чинээ том тойроглосон зураглал юм.  1920-иод оны дунд үед орон нутагт архивын материал цуглуулж явахдаа олсон гэдэг.

Гэрсэнз Жалайр хунтайжийн удам Аминдуралын ач Шолой нь 1577 онд төржээ. 1627 онд эцгийн орыг залгаж, Сэцэн ханы хошууг захирсан тэрбээр Мацгир, Цэвдэн, Чивури, Лавурид, Баву, Чосгив, Бумба, Сардаш, Далай жонон, Бадамдаш, Буджав нэртэй 11 хөвүүнтэй байж. Түүний 11 хөвгүүний үр хүүхэд, ач, гуч нийлсэн 12 үеийн 13.000 эрэгтэйн нэр дээрх угийн бичигт тэмдэглээстэй байгаа бөгөөд 1577 оноос 1905 он хүртэл бичигдсэн байдаг.

Монголчуудын үндэсний ухамсар сэргэж, түүх, уламжлал, ялангуяа эзэн Чингисийн удам угсааг мэдэхийг хүсэгчид олшрон, зарим нь тэрхүү аугаа хүнтэй төрөл садан болохыг хичээн, их хаадын удам угсааг зураглан үйлдэх, зураглалын зохиомжуудыг шинээр “бүтээх” нь элбэгшиж байна. Тийм нэг зураглал, бүр зохиогчийн эрх (патент) авсан нэгэн бүтээлийг харцгаая.

Энэ зураглалаас харахад Чингисийн алтан урагууд хаан ширээ залгамжлахдаа “ямар зам”, “ямар тэмцэлдээн” туулсан нь бас давхар ажиглагдаж байгаа юм.

Ном сударт бичигдсэнээс үзэхэд:

1. Үр хүүхдүүд нь хаан ширээнд хэнийгээ суулгахаа тохирч санал нийлээгүй бол

2. Хаан ширээ залгамжлагч өөрөө эрэгтэй хүүхэдгүй бол

3. Олон хатдын /хэдийгээр эш хатан илүү эрхтэй ч/ хөвгүүд хаан суудлын төлөө тэмцэлдээнтэй байсан бол

4. Хаан нас барах үед хатадын өрсөлдөөн даамжирч, дайн дажиндаа хүрсэн тохиолдолд

Хаан ор залгамжлах асуудалд чамгүй төвөг чирэг гардаг байсан бололтой байдаг.

Түүхээс үзэхэд, хатад болон ордоны шадар түшмэдүүдийн “хуйвалдаан” гэгч айхтар “зүйл” ер нь дэлхий дахины бүх оронд байдаг байжээ. Одоо тийм “баримт” уранзохиол, кино бүтээлийн сайхан “түүхий эд” болох болсон.

Эдүгээ бол Монголд Хаадын шууд удмынхан бараг байхгүй. Чингисийн удмынхан гэж яригддаг хүмүүс нь голдуу эмэгтэй талын төрөл төрөгсөд байгаа нь мэдэгддэг. Харин Өвөрмонгол болон бусад монгол угшилт зон олонтой газруудад байдал арай өөр байж мэднэ. Чин үнэндээ, Чингисийн удмыг таслахад коммунист дэглэм л их үүрэг гүйцэтгэснийг түүх үгүүлэх нь лав. Гэхдээ монголчуудын түүх үргэлжилсээр л байна.

Монголын язгууртнууд дээр нэгэн цагт үүдэж үүсгэсэн угийн бичгээ хөтлөх удам судраа мэдэх, сайн хүн бүтээхийн төлөө тэмцэх хүсэл эрмэлзлэл уламжлагдсаар л байгаа юм. Энэ бол бидний уламжлалт нэгэн соёл, эрхэм өв юм.

Угийн бичгийг хөтлөснөөр:

1. Өөрсдийн удам угсаагаар бахархах, уламжлалт соёл, өв уламжлалаа хадгалж хамгаалах, эрхэмлэх сайхан эрмэлзлэл бий болохоос гадна төд дэх, эд дэх үеийнхээ ч гэдэг юмуу, аль нэг  түүхт ой, дурсгалыг тэмдэглэх боломж, тийм заншил бий болно.

2. Түүхт ой, алдар цуутан, дуурьсалт явдлуудыг тэмдэглэдэг соёл, зан үйлээ сэргээн түүгээр уламжлан үр хойчоо хүмүүжүүлэх, сургаж ухааруулах үлгэр загвар, боломж нээгдэнэ.

3. Алдар нэр ялгарч тодрох, түүний утга учрыг ухааран дээдлэх соёл, эрхэмлэл, өргөмжлөл бий болно.

4. Овог, удам угсаагаа мэддэггүйгээс цус ойртох үзэгдэл газар авч байгааг судлаачид тэмдэглэсээр байна. Энэ нь улс үндэстний мөхөх сүйрэх томоохон аюулын нэг юм.

Судлаачдын тэмдэглэснээр эдүгээ дэлхийд удамшлын өвчин 2000 орчимд хүрч цаашид нэмэгдэх хандлагатай байгаа гэнэ. Дээрх өвчний дотор 800 орчим нь цус ойртсоноос шалтгаалсан өвчин байдаг юм байна. Угийн бичиг хөтлөхийн нэг том учир холбогдол үүнд юм.

Ийнхүү удам угсаагаа мэддэг болох нь зөвхөн хувь хүнд ач тустайгаар үл барам нийгмийн өргөн ач холбогдолтой болох нь тодорхой байна.

 

2012.09.07

 

 

Ашигласан ном, материал:

1. Рашид-ад-Дин “Судрын чуулган” I боть. УБ., 2002. х.163.

2. Л.Дашням. “Хүнлиг соёл иргэншил” УБ., 2003. х.19.

3. http://www.olloo.mn/modules.php?name=News&file=article&sid=1198476

4. http://www.tsahimurtuu.mn/index.php/2012-03-05-04-11-02/83-news/research/1839-archive-story-1659

5. А.Самбуу “Монгoлчууд генээрээ дэлхийд гайхагдах боломж бий” “ШУА” сэтгүүл  2012., №2 79-83 тал


МОНГОЛЧУУДЫН “УРАГИЙН БИЧИГ”-ЭЭ ХӨТЛӨХ СОЁЛ
Bolod.mn


Сэтгэгдэл (1)


Уншигчдын оруулсан сэтгэгдлийн талаар манай сайт хариуцлага хvлээхгvй болохыг анхаарна уу.
Үгийн санд шүүлтүүр хийсэн болно
Зочин
Зурагнаас шүүмжлэх зүйл гэвээс: Цагадай Модган хэмээх хүүтэй байсан Өгэдэй нь Гүегээс гадна Ширмэн, Хашин зэрэг хөвгүүдтэй бсн Тулуйн хөвгүүдээс Хүлэгү, Хубилай 2ын байрыг сольж бичсэн бн.

2017-03-19 | 14:49:02 | 66.181.186.140 |


   



Баярын өдрүүдээр ажиллах зах, худалдааны төвийн хуваарь
11:03

Үндэсний их баяр наадмаар томоохон зах, худалдааны төвүүдийн ажиллах цагийн хуваарийг танилцуулж байна.

Баярын өдрүүдээр ажиллах зах, худалдааны төвийн хуваарь

Үндэсний их баяр наадмаар томоохон зах, худалдааны төвүүдийн ажиллах цагийн хуваарийг танилцуулж байна.

»»
Үндэсний их баяр наадамд зодоглохоор бүртгүүлсэн БӨХЧҮҮДИЙН ЖАГСААЛТ
09:59

Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114 жил, 

Үндэсний их баяр наадамд зодоглохоор бүртгүүлсэн БӨХЧҮҮДИЙН ЖАГСААЛТ

Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114 жил, 

»»
Б.Түвшинтөгс: Амиа хорлосон багшийн цалинг хуурамч дипломтой эсэхээс үл хамааран ажил үүргээ гүйцэтгэснийг нь үнэлж олгосон
09:49

Саяхан Хөвсгөл аймгийн Арбулаг сумын сургуулийн математикийн багш хуурамч диплом ашигласан хэрэгт буруутгагдаж, 

Б.Түвшинтөгс: Амиа хорлосон багшийн цалинг хуурамч дипломтой эсэхээс үл хамааран ажил үүргээ гүйцэтгэснийг нь үнэлж олгосон

Саяхан Хөвсгөл аймгийн Арбулаг сумын сургуулийн математикийн багш хуурамч диплом ашигласан хэрэгт буруутгагдаж, 

»»
Юн Сук Ёл баривчлагдсан тул сонсголд оролцож чадсангүй
09:48

Өмнөд Солонгосын ерөнхийлөгч Юн Сук Ёлыг арванхоёрдугаар сарын 3-нд цэргийн онц байдал тогтоох зарлигаас өмнө 

Юн Сук Ёл баривчлагдсан тул сонсголд оролцож чадсангүй

Өмнөд Солонгосын ерөнхийлөгч Юн Сук Ёлыг арванхоёрдугаар сарын 3-нд цэргийн онц байдал тогтоох зарлигаас өмнө 

»»
Хятадад литийн том орд илэрчээ
09:19

БЭЭЖИН, 2025 оны долоодугаар сарын 9 /KAZINFORM/. Хятадад хамгийн томоохонд тооцогдох литийн хүдрийн ордыг 

Хятадад литийн том орд илэрчээ

БЭЭЖИН, 2025 оны долоодугаар сарын 9 /KAZINFORM/. Хятадад хамгийн томоохонд тооцогдох литийн хүдрийн ордыг 

»»
Баяр наадмын өдрүүдэд цаг агаар ямар байх вэ
15:06

2025 оны долоодугаар сарын 7-16-ныг хүртэлх цаг агаарын урьдчилсан төлөв

Баяр наадмын өдрүүдэд цаг агаар ямар байх вэ

2025 оны долоодугаар сарын 7-16-ныг хүртэлх цаг агаарын урьдчилсан төлөв

»»
ХЭҮК-ын гишүүн Ж.Хунанг “Хүний эрхийн төлөө онцлох хүн”-ээр тодрууллаа
15:04

“People” сэтгүүлээс эх орон, ард түмэндээ онцгой гавьяа байгуулж, нийгмийн хөгжилд бодит хувь нэмэр оруулсан хувь хүн, 

ХЭҮК-ын гишүүн Ж.Хунанг “Хүний эрхийн төлөө онцлох хүн”-ээр тодрууллаа

“People” сэтгүүлээс эх орон, ард түмэндээ онцгой гавьяа байгуулж, нийгмийн хөгжилд бодит хувь нэмэр оруулсан хувь хүн, 

»»
"Астана-2025" дэлхийн цомоос Г.Лундаа мөнгө, О.Бямба-Эрдэнэ хүрэл медаль хүртлээ
12:48

Казахстан улсын Астана хотод сонирхогчдын боксын дэлхийн цомын тэмцээн зургаадугаар сарын 30-наас долоодугаар 

Казахстан улсын Астана хотод сонирхогчдын боксын дэлхийн цомын тэмцээн зургаадугаар сарын 30-наас долоодугаар 

»»
Урт цагааны цэцэрлэгт хүрээлэнг өнөөдөр нээнэ
12:18

"Урт цагаан" худалдаа, үйлчилгээний төвийн барилгыг 2024 оны нэгдүгээр сард нурааж, далд зогсоол бүхий цэцэрлэгт 

Урт цагааны цэцэрлэгт хүрээлэнг өнөөдөр нээнэ

"Урт цагаан" худалдаа, үйлчилгээний төвийн барилгыг 2024 оны нэгдүгээр сард нурааж, далд зогсоол бүхий цэцэрлэгт 

»»
Хоолны жор: Зөөлөн, шүүслэг шорлог хийх арга
11:59

Амралт, аялалд явах гээд шорлогны махаа яаж амтлахаа шийдээгүй байгаа бол энэ жорыг туршаад үзээрэй. Зөөлөн, шүүслэг 

Хоолны жор: Зөөлөн, шүүслэг шорлог хийх арга

Амралт, аялалд явах гээд шорлогны махаа яаж амтлахаа шийдээгүй байгаа бол энэ жорыг туршаад үзээрэй. Зөөлөн, шүүслэг 

»»
Наадмын нээлтийг давтан тоглоно, тасалбарын үнэ ₮80,000
11:08

Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, 

Наадмын нээлтийг давтан тоглоно, тасалбарын үнэ ₮80,000

Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, 

»»
Палестин улс байгуулахыг Израил улс зөвшөөрөхгүй гэж мэдэгджээ
11:00

ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 8 /TASS/. Бүрэн эрхт тусгаар тогтносон Палестин улсыг байгуулахыг, мөн тус 

Палестин улс байгуулахыг Израил улс зөвшөөрөхгүй гэж мэдэгджээ

ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 8 /TASS/. Бүрэн эрхт тусгаар тогтносон Палестин улсыг байгуулахыг, мөн тус 

»»
Цагдаагийн алба хаагч Д.Энхтайван хүүхэд эх барьж авчээ
19:34

"Цагдаагийн алба хаагч Д.Энхтайван төрөх гэж байсан эхийг эсэн мэнд эх барьж авсан" хэмээн цагдаагийн байгууллагаас мэдээлэв.

Цагдаагийн алба хаагч Д.Энхтайван хүүхэд эх барьж авчээ

"Цагдаагийн алба хаагч Д.Энхтайван төрөх гэж байсан эхийг эсэн мэнд эх барьж авсан" хэмээн цагдаагийн байгууллагаас мэдээлэв.

»»
Машин хулгайлсан өсвөр насны хүүхдүүд бусдыг ХУТГАЛЖ гэмтээжээ
18:56

Улаанбаатар хотод оршин суух хаягтай, 15 настай У, 16 настай Г, 19 настай Б, 13 настай А, 14 настай М нар нь Чингэлтэй, 

Машин хулгайлсан өсвөр насны хүүхдүүд бусдыг ХУТГАЛЖ гэмтээжээ

Улаанбаатар хотод оршин суух хаягтай, 15 настай У, 16 настай Г, 19 настай Б, 13 настай А, 14 настай М нар нь Чингэлтэй, 

»»
"Дээлтэй Монгол-2025" наадмын үеэр замын хөдөлгөөн түр хязгаарлана
18:49

Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114 жил, 

Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114 жил, 

»»
Баяр наадмаар зарим агаарын бүсэд зөвшөөрөлгүй дрон нисгэхийг хориглов
18:38

Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, Ардын 

Баяр наадмаар зарим агаарын бүсэд зөвшөөрөлгүй дрон нисгэхийг хориглов

Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, Ардын 

»»
Наадмын хуушуур хийх зөвшөөрлийг дүүргүүд олгодог
18:22

Өнөөдөр нийслэлийн удирдах ажилтнуудын шуурхай зөвлөгөөн болж, Үндэсний их баяр наадмын бэлтгэл ажил, тэр дундаа 

Наадмын хуушуур хийх зөвшөөрлийг дүүргүүд олгодог

Өнөөдөр нийслэлийн удирдах ажилтнуудын шуурхай зөвлөгөөн болж, Үндэсний их баяр наадмын бэлтгэл ажил, тэр дундаа 

»»
"Эрдэнэт үйлдвэр"-ийн захирал асан Ц.Даваацэрэнгийн хэргийг шалгаж дуусчээ
17:36

"Эрдэнэт үйлдвэр"-ийн захирал асан Ц.Даваацэрэнгийн хэргийг шалгаж дуусч, нийслэлийн прокурорын байгууллагаас анхан 

"Эрдэнэт үйлдвэр"-ийн захирал асан Ц.Даваацэрэнгийн хэргийг шалгаж дуусч, нийслэлийн прокурорын байгууллагаас анхан 

»»
Наадмын нээлтийн тоглолтыг 7 дугаар сарын 11-ний 21:00 цагт дахин тоглоно
16:38

Tулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, 

Наадмын нээлтийн тоглолтыг 7 дугаар сарын 11-ний 21:00 цагт дахин тоглоно

Tулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, 

»»
Сэлэнгэ аймгаас оргосон оргодлыг баривчилжээ
15:43

Оргодол этгээдийг баривчилж, мөрдөн шалгах ажиллагаа явуулж байна. Тодруулбал, Оргодол этгээд “Т”нь Сэлэнгэ аймгийн 

Сэлэнгэ аймгаас оргосон оргодлыг баривчилжээ

Оргодол этгээдийг баривчилж, мөрдөн шалгах ажиллагаа явуулж байна. Тодруулбал, Оргодол этгээд “Т”нь Сэлэнгэ аймгийн 

»»
Хойд дүр тодруулах нь 14-р Далай ламын дураараа шийддэг асуудал биш гэв
14:16

14-р Далай лам дахин төрөх тухай мэдэгдэл гаргасны дараа Хятадын Буддын шашны холбоо пүрэв гарагт албан ёсны мэдэгдэл хийжээ.

Хойд дүр тодруулах нь 14-р Далай ламын дураараа шийддэг асуудал биш гэв

14-р Далай лам дахин төрөх тухай мэдэгдэл гаргасны дараа Хятадын Буддын шашны холбоо пүрэв гарагт албан ёсны мэдэгдэл хийжээ.

»»
Хүүхдийг морин дээр бэхэлж мордуулан амийг нь хохироосон гэх хэргийг Дээд шүүх шийдэв
14:11

Улсын дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар Я.Ц-д холбогдох хэргийг шүүгдэгчийн 

Хүүхдийг морин дээр бэхэлж мордуулан амийг нь хохироосон гэх хэргийг Дээд шүүх шийдэв

Улсын дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар Я.Ц-д холбогдох хэргийг шүүгдэгчийн 

»»
Япон Улсын Цог Жавхлант Эзэн Хаан Нарухито “Чингис хаан” үндэсний музейд зочиллоо
13:37

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүхийн урилгаар төрийн айлчлал хийж буй Япон Улсын Цог Жавхлант Эзэн

Япон Улсын Цог Жавхлант Эзэн Хаан Нарухито “Чингис хаан” үндэсний музейд зочиллоо

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүхийн урилгаар төрийн айлчлал хийж буй Япон Улсын Цог Жавхлант Эзэн

»»
Техаст үерийн улмаас амиа алдсан хүний тоо нэмэгджээ
13:25

ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 7 /CNN/. АНУ-ын Техас муж улсад хүчтэй үер болсны улмаас амиа алдсан

Техаст үерийн улмаас амиа алдсан хүний тоо нэмэгджээ

ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 7 /CNN/. АНУ-ын Техас муж улсад хүчтэй үер болсны улмаас амиа алдсан

»»
“Шөвгөрсөн бөхчүүд шинжилгээнд хамрагдаагүй бол цол олгохгүй”
10:47

Монголын үндэсний допингийн эсрэг байгууллагаас 21 аймаг, алслагдсан гурван дүүргийн хэмжээнд допингийн эсрэг 

“Шөвгөрсөн бөхчүүд шинжилгээнд хамрагдаагүй бол цол олгохгүй”

Монголын үндэсний допингийн эсрэг байгууллагаас 21 аймаг, алслагдсан гурван дүүргийн хэмжээнд допингийн эсрэг 

»»
"PLAYTIME 2025" наадмын үеэр 10 сүх, 33 хайч хураан авчээ
10:42

"Playtime 2025" арга хэмжээний үеэр металл илрүүлэгч ашиглан нийт 10 сүх, 33 хайч, 7 зодооны хэрэгсэл хураан авчээ. 

"Playtime 2025" арга хэмжээний үеэр металл илрүүлэгч ашиглан нийт 10 сүх, 33 хайч, 7 зодооны хэрэгсэл хураан авчээ. 

»»
BTS хамтлаг 2026 онд шинэ цомог гаргаж, дэлхийн аялан тоглолт хийнэ
10:33

Өмнөд Солонгосын алдарт BTS хамтлаг “Weverse” платформ дээр шууд дамжуулалт хийх үеэрээ ирэх жил эргэн эрэлтээ 

BTS хамтлаг 2026 онд шинэ цомог гаргаж, дэлхийн аялан тоглолт хийнэ

Өмнөд Солонгосын алдарт BTS хамтлаг “Weverse” платформ дээр шууд дамжуулалт хийх үеэрээ ирэх жил эргэн эрэлтээ 

»»
Наадмын нээлт, хаалтыг 21 аймгийн төв талбайд шууд дамжуулна
16:30

Үндэсний их баяр наадмыг зохион байгуулах хорооны ээлжит хуралдаанаар Тулгар төрийн 2234, Их Монгол Улсын 819, 

Наадмын нээлт, хаалтыг 21 аймгийн төв талбайд шууд дамжуулна

Үндэсний их баяр наадмыг зохион байгуулах хорооны ээлжит хуралдаанаар Тулгар төрийн 2234, Их Монгол Улсын 819, 

»»
Өсвөр насны хүүхдүүд гудамжинд танхайрсан үйлдлийг шалгаж байгаа
16:02

Зайсангийн Оргил худалдааны төв орчимд 12-16 насны согтуу хүүхдүүд танхайрсан зураг, бичлэг олон нийтийн сүлжээнд цацагдсан.

Өсвөр насны хүүхдүүд гудамжинд танхайрсан үйлдлийг шалгаж байгаа

Зайсангийн Оргил худалдааны төв орчимд 12-16 насны согтуу хүүхдүүд танхайрсан зураг, бичлэг олон нийтийн сүлжээнд цацагдсан.

»»
Наадмын нээлтийн тоглолтыг 7 дугаар сарын 11-ний 21:00 цагт дахин тоглоно
14:19

Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, 

Наадмын нээлтийн тоглолтыг 7 дугаар сарын 11-ний 21:00 цагт дахин тоглоно

Тулгар төрийн 2234 жил, Их Монгол Улсын 819 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, 

»»
“Хүннү Эйр” Улаанбаатар–Эрээн чиглэлийн нислэгийг 7-р сарын 10-ноос өдөр бүр эхлүүлнэ
00:09

2025 оны 7-р сарын 3, Улаанбаатар — Монголын иргэний агаарын тээврийн “Хүннү Эйр” ХХК энэ сарын 10-наас эхлэн Улаанбаатар-Эрээн чиглэлийн шууд нислэгээ өдөр бүрийн тогтмол давтамжтайгаар сэргээхээр болсноо мэдэгдлээ. 

“Хүннү Эйр” Улаанбаатар–Эрээн чиглэлийн нислэгийг 7-р сарын 10-ноос өдөр бүр эхлүүлнэ

2025 оны 7-р сарын 3, Улаанбаатар — Монголын иргэний агаарын тээврийн “Хүннү Эйр” ХХК энэ сарын 10-наас эхлэн Улаанбаатар-Эрээн чиглэлийн шууд нислэгээ өдөр бүрийн тогтмол давтамжтайгаар сэргээхээр болсноо мэдэгдлээ. 

»»
ЦЕГ: Хар тамхитай тэмцэх газрын алба хаагчид PLAYTIME болж буй тухайн газар ажиллаж байгаа
15:37

Өчигдөр буюу пүрэв гарагт жил бүр болдог PLAYTIME хөгжмийн фестивал арга хэмжээ Налайх дүүргийн нутагт гурав хоног 

ЦЕГ: Хар тамхитай тэмцэх газрын алба хаагчид PLAYTIME болж буй тухайн газар ажиллаж байгаа

Өчигдөр буюу пүрэв гарагт жил бүр болдог PLAYTIME хөгжмийн фестивал арга хэмжээ Налайх дүүргийн нутагт гурав хоног 

»»
НӨАТ-ын буцаан олголтыг энэ сард иргэдийн дансанд шилжүүлнэ
15:32

2025 оны хоёрдугаар улирал буюу 4, 5, 6-р сарын төлбөрийн баримтаа долдугаар сарын 8-ны 23:59:59 цагаас өмнө 

НӨАТ-ын буцаан олголтыг энэ сард иргэдийн дансанд шилжүүлнэ

2025 оны хоёрдугаар улирал буюу 4, 5, 6-р сарын төлбөрийн баримтаа долдугаар сарын 8-ны 23:59:59 цагаас өмнө 

»»
Сэлбэ хотын орон сууцжуулах төслийн шинэчилсэн таван багц тендерийг зарлалаа
15:08

Сэлбэ хотын орон сууцжуулах төслийн 3, 4 дүгээр багц тендерийг задалж, тав хувааж зарлана гэдгийг өнгөрсөн долоо 

Сэлбэ хотын орон сууцжуулах төслийн шинэчилсэн таван багц тендерийг зарлалаа

Сэлбэ хотын орон сууцжуулах төслийн 3, 4 дүгээр багц тендерийг задалж, тав хувааж зарлана гэдгийг өнгөрсөн долоо 

»»
ХӨСҮТ: 10-14 насны 4591 хүүхэд улаанбурханаар өвджээ
14:20

Xалдварт өвчин судлалын үндэсний төвөөс гаргасан мэдээллээр, 2025 оны долдугаар сарын 4-ны байдлаар улаанбурхан 

ХӨСҮТ: 10-14 насны 4591 хүүхэд улаанбурханаар өвджээ

Xалдварт өвчин судлалын үндэсний төвөөс гаргасан мэдээллээр, 2025 оны долдугаар сарын 4-ны байдлаар улаанбурхан 

»»
И.Цэлмүүн шатрын өсвөрийн дэлхийн цомоос медаль хүртсэн анхны тамирчин болов
14:11

Гүрж улсын Батуми хотод шатрын 8, 10, 12 насныхны Дэлхийн цомын тэмцээн зургадугаар сарын 22-ноос долоодугаар 

И.Цэлмүүн шатрын өсвөрийн дэлхийн цомоос медаль хүртсэн анхны тамирчин болов

Гүрж улсын Батуми хотод шатрын 8, 10, 12 насныхны Дэлхийн цомын тэмцээн зургадугаар сарын 22-ноос долоодугаар 

»»
Бусдыг хутгалсан гэх этгээдүүдийг хяналтын камерын тусламжтай олж тогтоон мөрдөн шалгаж байна
10:34

Энэ оны 07 дугаар сарын 03-ны өдөр цахим орчинд “Үл таних этгээд дүүг минь зөрж өнгөрөхдөө хутгалсан байна” гэх мэдээлэл нийтлэгдсэн.

Бусдыг хутгалсан гэх этгээдүүдийг хяналтын камерын тусламжтай олж тогтоон мөрдөн шалгаж байна

Энэ оны 07 дугаар сарын 03-ны өдөр цахим орчинд “Үл таних этгээд дүүг минь зөрж өнгөрөхдөө хутгалсан байна” гэх мэдээлэл нийтлэгдсэн.

»»
Ээлжийн амралтын мөнгөө дутуу авбал маргаан таслах комиссоор шийдүүлэх боломжтой
10:32

–Зарим хүмүүс ээлжийн амралтын мөнгө нь бодсоноос нь бага орсон гээд байдаг. Үндсэн цалингаас нь ээлжийн амралтын 

Ээлжийн амралтын мөнгөө дутуу авбал маргаан таслах комиссоор шийдүүлэх боломжтой

–Зарим хүмүүс ээлжийн амралтын мөнгө нь бодсоноос нь бага орсон гээд байдаг. Үндсэн цалингаас нь ээлжийн амралтын 

»»
Сэлэнгэ аймгийн Баянгол сумын нутагт гарсан түймрийг бүрэн унтраалаа
10:07

Сэлэнгэ аймгийн Баянгол сумын Баян багийн “Хар морьт” гэдэг газар гарсан ойн гал түймрийг өнөөдөр /2025.07.03/ 13:41 

Сэлэнгэ аймгийн Баянгол сумын нутагт гарсан түймрийг бүрэн унтраалаа

Сэлэнгэ аймгийн Баянгол сумын Баян багийн “Хар морьт” гэдэг газар гарсан ойн гал түймрийг өнөөдөр /2025.07.03/ 13:41 

»»
Labubu-г бүтээгч Хятадын хамгийн залуу тэрбумтан боллоо
10:01

“Pop Mart” компанийн тэргүүн, 38 настай Ван Нин Хятадын хамгийн баян 10 хүний тоонд багтаж, улсынхаа хамгийн залуу тэрбумтан болжээ.

Labubu-г бүтээгч Хятадын хамгийн залуу тэрбумтан боллоо

“Pop Mart” компанийн тэргүүн, 38 настай Ван Нин Хятадын хамгийн баян 10 хүний тоонд багтаж, улсынхаа хамгийн залуу тэрбумтан болжээ.

»»
Ой, хээрийн гал түймэртэй тэмцэх, шуурхай хариу арга хэмжээ авахад шаардлагатай 6,7 тэрбум төгрөгийг Засгийн газрын нөөц сангаас гаргана
09:53

Засгийн газрын ээлжит бус хуралдаан боллоо.

Ой, хээрийн гал түймэртэй тэмцэх, шуурхай хариу арга хэмжээ авахад шаардлагатай 6,7 тэрбум төгрөгийг Засгийн газрын нөөц сангаас гаргана

Засгийн газрын ээлжит бус хуралдаан боллоо.

»»
Хятадын эрдэмтэд хүчирхэг шинэ оптик тооцоолох чип бүтээжээ
17:48

Хятадын эрдэмтэд тооцоолол хийхдээ цахилгааны оронд гэрэл ашиглаж ажилладаг компьютерийн чипийг бүтээжээ. 

Хятадын эрдэмтэд хүчирхэг шинэ оптик тооцоолох чип бүтээжээ

Хятадын эрдэмтэд тооцоолол хийхдээ цахилгааны оронд гэрэл ашиглаж ажилладаг компьютерийн чипийг бүтээжээ. 

»»
Ливерпулийн довтлогч Диого Жота 28 насандаа таалал төгслөө
17:44

Английн Премьер лигийн аварга Ливерпуль багийн довтлогч Диого Жота Испанид автомашины ослоор өөд боллоо. 

Ливерпулийн довтлогч Диого Жота 28 насандаа таалал төгслөө

Английн Премьер лигийн аварга Ливерпуль багийн довтлогч Диого Жота Испанид автомашины ослоор өөд боллоо. 

»»
Өсвөрийн шатарчдын “Дэлхийн цом” тэмцээнээс И.Цэлмүүн хүрэл медаль хүртжээ
17:36

Монгол Улсын дөрвөн удаагийн аварга шатарчин И.Цэлмүүн өсвөрийн шатарчдын “Дэлхийн цом” тэмцээнээс хүрэл медаль хүртсэн байна.

Өсвөрийн шатарчдын “Дэлхийн цом” тэмцээнээс И.Цэлмүүн хүрэл медаль хүртжээ

Монгол Улсын дөрвөн удаагийн аварга шатарчин И.Цэлмүүн өсвөрийн шатарчдын “Дэлхийн цом” тэмцээнээс хүрэл медаль хүртсэн байна.

»»
II улирлын баримтаа энэ сарын 8-ны дотор бүртгүүлж, НӨАТ-ын буцаан олголт авна
16:07

2025 оны хоёрдугаар улирлын төлбөрийн баримтаа долоодугаар сарын 8-ны 23:59:59 цагаас өмнө амжиж бүртгүүлэн НӨАТ-ын буцаан олголтын урамшууллаа авна.

II улирлын баримтаа энэ сарын 8-ны дотор бүртгүүлж, НӨАТ-ын буцаан олголт авна

2025 оны хоёрдугаар улирлын төлбөрийн баримтаа долоодугаар сарын 8-ны 23:59:59 цагаас өмнө амжиж бүртгүүлэн НӨАТ-ын буцаан олголтын урамшууллаа авна.

»»
Хойд Солонгос улс аялал жуулчлалын шинэ бүсээ нээв
15:46

Хойд Солонгос улс зургадугаар сарын 24-ний өдөр Вонсан Калма аялал жуулчлалын бүсийг нээлээ. Далайн эргийн шинэ 

Хойд Солонгос улс аялал жуулчлалын шинэ бүсээ нээв

Хойд Солонгос улс зургадугаар сарын 24-ний өдөр Вонсан Калма аялал жуулчлалын бүсийг нээлээ. Далайн эргийн шинэ 

»»
Чансаатай хөгжлийг дэмжиж буй Өвөр Монголын практик
14:58

ХКН-ын төв хорооны ерөнхий нарийн бичгийн дарга Ши Жиньпин 2023 оны 06-р сард ӨМӨЗО-нд дөрөв дэх удаа ажиллаж, Өвөр Монголын ажлыг удирдан чиглүүлэв. Ши Жиньпин дарга:

- Бид ХКН-ын төв хорооноос ӨМӨЗО-нд авч буй стратегийн бодлогыг тууштай баримталж, хөгжлийн шинэ үзэл баримтлалыг бүрэн, үнэн зөв, иж бүрэн хэрэгжүүлэх ёстой. Чансаатай хөгжлийг ахиулах үндсэн зорилтод анхаарлаа хандуулан, Хятадын үндэстнүүдийн хамтын цогцын ухамсрыг бэхжүүлж, хөгжил, аюулгүй байдалд адилхан ач холбогдол өгөх ёстой. Экологийг тэргүүнд тавих ногоон хөгжлийн чиг баримжааг баримталж, хөгжлийн шинэ хэв маягийг бий болгоход идэвхтэй нэгдэж, үйлчилнэ. "Экологийн болон аюулгүйн халхавч", "Хоёр бааз", "Нэг гүүрэн гарц"-ын бүтээн байгуулалтад шинэ амжилт үзүүлж, Өвөр Монголд Хятад маягийн орчин үеийн шинэчлэлийн шинэ хуудсыг нээх ёстой гэж онцоллоо.

2025 оны Зуны Давосын форум дах ”Хятадын хэв маяг”
14:55

2025 оны Зуны Давосын форумын үеэр Тяньжинь хот хамгийн сүүлийн үеийн технологи, ухаалаг үйлдвэрлэл, түүхэн соёл, хотын өнгө үзэмж зэрэг олон төрлийн сэдвийг хамарч, үүний зэрэгцээ соёлын биет бус өвийн гайхамшигт төслүүд, соёл урлагийн тоглолт, тусгай хоолны амталгаа болон бусад арга хэмжээнүүд зохион байгуулж, өнгөрсөн ба одоо үеийг хослуулсан, нээлттэй, хүртээмжтэй байдал, инновац ба дэвшлийг агуулсан "Хятадын хэв маяг"-ийг зочдод мэдрүүлсэн байна.

2025 оны Зуны Давосын форум дах ”Хятадын хэв маяг”

2025 оны Зуны Давосын форумын үеэр Тяньжинь хот хамгийн сүүлийн үеийн технологи, ухаалаг үйлдвэрлэл, түүхэн соёл, хотын өнгө үзэмж зэрэг олон төрлийн сэдвийг хамарч, үүний зэрэгцээ соёлын биет бус өвийн гайхамшигт төслүүд, соёл урлагийн тоглолт, тусгай хоолны амталгаа болон бусад арга хэмжээнүүд зохион байгуулж, өнгөрсөн ба одоо үеийг хослуулсан, нээлттэй, хүртээмжтэй байдал, инновац ба дэвшлийг агуулсан "Хятадын хэв маяг"-ийг зочдод мэдрүүлсэн байна.

»»
УИХ-ын гишүүн П.Сайнзориг Counter strike-2 тоглоомын дэлхийн аваргын дэд байрт шалгарсан “THE MONGOLZ” багийн тамирчидтай уулзлаа
13:36

АНУ-д болсон Countre strike-2 энэ оны эхний дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнээс Монголын The MongolZ баг Ази тивээс 

УИХ-ын гишүүн П.Сайнзориг Counter strike-2 тоглоомын дэлхийн аваргын дэд байрт шалгарсан “THE MONGOLZ” багийн тамирчидтай уулзлаа

АНУ-д болсон Countre strike-2 энэ оны эхний дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнээс Монголын The MongolZ баг Ази тивээс 

»»
Унадаг дугуйтай бага насны хүүхэд замын хөдөлгөөнд оролцож байх үедээ ачааны машинд дайруулж, амь насаа алджээ
13:27

Энэ оны 06 дугаар сарын 27-ны өдөр Увс аймгийн цагдаагийн газарт “Гурван замын уулзварт ачааны автомашин унадаг 

Унадаг дугуйтай бага насны хүүхэд замын хөдөлгөөнд оролцож байх үедээ ачааны машинд дайруулж, амь насаа алджээ

Энэ оны 06 дугаар сарын 27-ны өдөр Увс аймгийн цагдаагийн газарт “Гурван замын уулзварт ачааны автомашин унадаг 

»»
Юн Сук Ёл баривчлагдсан тул сонсголд оролцож чадсангүй
09:48

Өмнөд Солонгосын ерөнхийлөгч Юн Сук Ёлыг арванхоёрдугаар сарын 3-нд цэргийн онц байдал тогтоох зарлигаас өмнө 

Юн Сук Ёл баривчлагдсан тул сонсголд оролцож чадсангүй

Өмнөд Солонгосын ерөнхийлөгч Юн Сук Ёлыг арванхоёрдугаар сарын 3-нд цэргийн онц байдал тогтоох зарлигаас өмнө 

»»
Маск шинэ нам байгуулахаа зарлаж, Трамп түүнийг нь шүүмжлэв
14:47

АНУ-ын ерөнхийлөгч Дональд Трамп ойрын холбоотон байсан Илон Маскийн улс төрийн шинэ нам байгуулах төлөвлөгөөг шүүмжиллээ.

Маск шинэ нам байгуулахаа зарлаж, Трамп түүнийг нь шүүмжлэв

АНУ-ын ерөнхийлөгч Дональд Трамп ойрын холбоотон байсан Илон Маскийн улс төрийн шинэ нам байгуулах төлөвлөгөөг шүүмжиллээ.

»»
Трамп: Путин дайныг зогсоогоогүйд сэтгэл дундуур байна
12:02

Долдугаар сарын 7-нд АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Израилийн Ерөнхий сайд Биньямин Нетаньяхугийг Цагаан 

Трамп: Путин дайныг зогсоогоогүйд сэтгэл дундуур байна

Долдугаар сарын 7-нд АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Израилийн Ерөнхий сайд Биньямин Нетаньяхугийг Цагаан 

»»
Палестин улс байгуулахыг Израил улс зөвшөөрөхгүй гэж мэдэгджээ
11:00

ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 8 /TASS/. Бүрэн эрхт тусгаар тогтносон Палестин улсыг байгуулахыг, мөн тус 

Палестин улс байгуулахыг Израил улс зөвшөөрөхгүй гэж мэдэгджээ

ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 8 /TASS/. Бүрэн эрхт тусгаар тогтносон Палестин улсыг байгуулахыг, мөн тус 

»»
Хойд дүр тодруулах нь 14-р Далай ламын дураараа шийддэг асуудал биш гэв
14:16

14-р Далай лам дахин төрөх тухай мэдэгдэл гаргасны дараа Хятадын Буддын шашны холбоо пүрэв гарагт албан ёсны мэдэгдэл хийжээ.

Хойд дүр тодруулах нь 14-р Далай ламын дураараа шийддэг асуудал биш гэв

14-р Далай лам дахин төрөх тухай мэдэгдэл гаргасны дараа Хятадын Буддын шашны холбоо пүрэв гарагт албан ёсны мэдэгдэл хийжээ.

»»
Техаст үерийн улмаас амиа алдсан хүний тоо нэмэгджээ
13:25

ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 7 /CNN/. АНУ-ын Техас муж улсад хүчтэй үер болсны улмаас амиа алдсан

Техаст үерийн улмаас амиа алдсан хүний тоо нэмэгджээ

ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 7 /CNN/. АНУ-ын Техас муж улсад хүчтэй үер болсны улмаас амиа алдсан

»»
И.Маск шинээр нам байгуулна
10:32

ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 6 /DW/. Дэлхийн хамгийн баян хүн гэгддэг Илон Маск “Америкийн нам” 

И.Маск шинээр нам байгуулна

ВАШИНГТОН, 2025 оны долоодугаар сарын 6 /DW/. Дэлхийн хамгийн баян хүн гэгддэг Илон Маск “Америкийн нам” 

»»
Хойд Солонгос улс аялал жуулчлалын шинэ бүсээ нээв
15:46

Хойд Солонгос улс зургадугаар сарын 24-ний өдөр Вонсан Калма аялал жуулчлалын бүсийг нээлээ. Далайн эргийн шинэ 

Хойд Солонгос улс аялал жуулчлалын шинэ бүсээ нээв

Хойд Солонгос улс зургадугаар сарын 24-ний өдөр Вонсан Калма аялал жуулчлалын бүсийг нээлээ. Далайн эргийн шинэ 

»»
Хэт халалтын улмаас Франц сургуулиудын үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарлав
09:44

Европт хэт халалт эхэлсний улмаас Франц сургууль, цэцэрлэгүүдийн үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарласан байна.

Хэт халалтын улмаас Франц сургуулиудын үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарлав

Европт хэт халалт эхэлсний улмаас Франц сургууль, цэцэрлэгүүдийн үйл ажиллагааг зогсоож, Итали гадаа ажиллахыг хязгаарласан байна.

»»
Д.Трамп: Израиль гал зогсооход шаардлагатай нөхцөлүүдийг хүлээж авлаа
15:13

АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трамп долдугаар сарын 1-нд мэдэгдэхдээ, Израиль Палестины Исламын эсэргүүцлийн хөдөлгөөн 

Д.Трамп: Израиль гал зогсооход шаардлагатай нөхцөлүүдийг хүлээж авлаа

АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трамп долдугаар сарын 1-нд мэдэгдэхдээ, Израиль Палестины Исламын эсэргүүцлийн хөдөлгөөн 

»»
Путин, Макрон нар гурван жилийн дараа дахин утсаар ярилаа
12:47

ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин, Францын Ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон нар долдугаар сарын 1-ний өдөр утсаар

Путин, Макрон нар гурван жилийн дараа дахин утсаар ярилаа

ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин, Францын Ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон нар долдугаар сарын 1-ний өдөр утсаар

»»
Путин, Макрон нар гурван жилийн дараа утсаар ярихдаа Иран, Украины асуудлыг хэлэлцэв
08:59

ОХУ-ын ерөнхийлөгч Владимир Путин болон Францын ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон нар Иран-Израилын мөргөлдөөн, 

Путин, Макрон нар гурван жилийн дараа утсаар ярихдаа Иран, Украины асуудлыг хэлэлцэв

ОХУ-ын ерөнхийлөгч Владимир Путин болон Францын ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон нар Иран-Израилын мөргөлдөөн, 

»»
Трампаас болж унасан АНУ-ын хөрөнгийн зах зээл одоо түүхэн дээд түвшинд хүрэв, энэ өсөлт хэр удаан үргэлжлэх вэ
11:24

АНУ-ын хөрөнгийн зах зээл сүүлийн саруудад олон сорилттой тулгарсан. Ерөнхийлөгч Доналд Трампын гаалийн татвар, 

Трампаас болж унасан АНУ-ын хөрөнгийн зах зээл одоо түүхэн дээд түвшинд хүрэв, энэ өсөлт хэр удаан үргэлжлэх вэ

АНУ-ын хөрөнгийн зах зээл сүүлийн саруудад олон сорилттой тулгарсан. Ерөнхийлөгч Доналд Трампын гаалийн татвар, 

»»
Дональд Трампын дэвшүүлсэн хуулийн төслийг Маск дахин шүүмжлэв
09:25

Зургадугаар сарын 28-ны өдөр Америкийн бизнес эрхлэгч Элон Маск АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трампын дэвшүүлсэн "том мөртөө 

Дональд Трампын дэвшүүлсэн хуулийн төслийг Маск дахин шүүмжлэв

Зургадугаар сарын 28-ны өдөр Америкийн бизнес эрхлэгч Элон Маск АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трампын дэвшүүлсэн "том мөртөө 

»»
Баруун Европ даяар хэт халж байна
15:25

БЕРЛИН, 2025 оны зургаадугаар сарын 30 /DW/. Өнгөрсөн амралтын өдрүүдэд Баруун Европын орнуудад агаарын хэм 

Баруун Европ даяар хэт халж байна

БЕРЛИН, 2025 оны зургаадугаар сарын 30 /DW/. Өнгөрсөн амралтын өдрүүдэд Баруун Европын орнуудад агаарын хэм 

»»
Японд ажлаас үүдэлтэй сэтгэцийн өвчлөл дээд хэмжээнд хүрчээ
18:24

ТОКИО, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /NHK/. Японд ажилтай холбоотой сэтгэцийн эрүүл мэндийн асуудлаар 

Японд ажлаас үүдэлтэй сэтгэцийн өвчлөл дээд хэмжээнд хүрчээ

ТОКИО, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /NHK/. Японд ажилтай холбоотой сэтгэцийн эрүүл мэндийн асуудлаар 

»»
АНУ, Хятад улс худалдааны хэлэлцээр байгуулжээ
13:46

ВАШИНГТОН, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /TASS/. АНУ энэ сарын 25-нд БНХАУ-тай худалдааны шинэ 

АНУ, Хятад улс худалдааны хэлэлцээр байгуулжээ

ВАШИНГТОН, 2025 оны зургаадугаар сарын 27 /TASS/. АНУ энэ сарын 25-нд БНХАУ-тай худалдааны шинэ 

»»
Ираны дээд удирдагч: АНУ-ын цохилт ямар ч үр дүнд хүрээгүй
10:24

Ираны дээд удирдагч Аятолла Али Хамней АНУ-ын Ираны цөмийн байгууламжуудад өгсөн агаарын цохилт нь нөхцөл 

Ираны дээд удирдагч: АНУ-ын цохилт ямар ч үр дүнд хүрээгүй

Ираны дээд удирдагч Аятолла Али Хамней АНУ-ын Ираны цөмийн байгууламжуудад өгсөн агаарын цохилт нь нөхцөл 

»»
Кенид улс даяар жагсаал болж, 16 хүн амь үрэгджээ
10:16

“Amnesty Kenya” байгууллага мэдэгдэл хийхдээ лхагва гарагт /2025.06.25/ улс даяар явагдсан засгийн газрыг эсэргүүцсэн 

Кенид улс даяар жагсаал болж, 16 хүн амь үрэгджээ

“Amnesty Kenya” байгууллага мэдэгдэл хийхдээ лхагва гарагт /2025.06.25/ улс даяар явагдсан засгийн газрыг эсэргүүцсэн 

»»
Израил-Ираны дайн ба “Сибирийн хүч-2”
08:39

БЭЭЖИН, 2025 оны зургаадугаар сарын 26 /DW/. Оросоос эрчим хүчний хэт хамааралтай болохоос болгоомжилдог 

Израил-Ираны дайн ба “Сибирийн хүч-2”

БЭЭЖИН, 2025 оны зургаадугаар сарын 26 /DW/. Оросоос эрчим хүчний хэт хамааралтай болохоос болгоомжилдог 

»»
Парист орсон хүчтэй аадар борооны улмаас RER галт тэрэгний буудал усанд автжээ
14:12

Парист орсон хүчтэй аадар борооны улмаас RER галт тэрэгний буудал усанд автжээ. Улсын хэмжээнд хэт халалтын улмаас аадар бороо үргэлжилж, сүүлийн өдрүүдэд агаарын хэм 40°C давжээ.

Парист орсон хүчтэй аадар борооны улмаас RER галт тэрэгний буудал усанд автжээ

Парист орсон хүчтэй аадар борооны улмаас RER галт тэрэгний буудал усанд автжээ. Улсын хэмжээнд хэт халалтын улмаас аадар бороо үргэлжилж, сүүлийн өдрүүдэд агаарын хэм 40°C давжээ.

»»
Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг
14:42

Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг

Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг

Д.Амарбаясгалан: УИХ-ын гишүүд хэт ЭМЗЭГ байгаад хэрэггүй. Гүтгэх, доромжлуулах олон нөхцөл байдлыг улстөрч хүн туулаад явдаг

»»
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл Улаанбаатар хотын түгжрэлийг бууруулах бодлоготой уялдуулж шийдвэрлэнэ
18:07

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл 

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл Улаанбаатар хотын түгжрэлийг бууруулах бодлоготой уялдуулж шийдвэрлэнэ

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Боловсролын чанар, хүртээмжийн асуудлыг төвлөрлийг сааруулах, нийслэл 

»»
ХЗДХ-ийн сайд О.Алтангэрэл: Ухаа Худагийн ордын төрийн эзэмшлийн хувь хэмжээг тогтоох тогтоолын төслийг УИХ-д өргөн мэдүүлнэ
12:07

Монгол Улсын Засгийн газраас стратегийн ач холбогдол бүхий ашигт малтмалын орд гэж УИХ-аас тогтоосон Ухаа Худагийн 

ХЗДХ-ийн сайд О.Алтангэрэл: Ухаа Худагийн ордын төрийн эзэмшлийн хувь хэмжээг тогтоох тогтоолын төслийг УИХ-д өргөн мэдүүлнэ

Монгол Улсын Засгийн газраас стратегийн ач холбогдол бүхий ашигт малтмалын орд гэж УИХ-аас тогтоосон Ухаа Худагийн 

»»
Батзандан яаж ажиллах ёстойг Учрал санууллаа
14:24
Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн
18:27

Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн. Харин энэ талаар Сангийн сайд

Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн

Нүүрсний үнэ унаж байгаатай холбоотойгоор төсөвт тодотгол хийх үү гэдэг асуудал үүссэн. Харин энэ талаар Сангийн сайд

»»
Сар шинийн амралтыг 7-10 хоног болгож сунгахыг та дэмжих үү?
21:13
Б.Жаргалсайхан: Монголчууд юм үзээгүй зангаасаа болж дээр доороо хэрэлдэж алалцдаг учраас улс хөгжихгүй байна
11:50
ВИДЕО: БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёол баривчлагдахаасаа өмнө богино хэмжээний ганцаарчилсан мэдэгдэл хийжээ
17:15

Онц байдал тогтоосонтой нь холбогдуулан БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёолийг баривчлах тушаал гаргаж өнөөдөр өглөө 

ВИДЕО: БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёол баривчлагдахаасаа өмнө богино хэмжээний ганцаарчилсан мэдэгдэл хийжээ

Онц байдал тогтоосонтой нь холбогдуулан БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сок Ёолийг баривчлах тушаал гаргаж өнөөдөр өглөө 

»»
Хамтарсан Засгийн газрын 2024-2028 онд хэрэгжүүлэх 14 мега төслийг танилцуулж байна - Төсөл-8 Гангийн үйлдвэр
11:33
150 мВт хүчин чадалтай станц эрчим хүчээ нийлүүлж эхэллээ
18:43
СТАНДАРТ бидний амьд явах баталгаа
18:22
Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа
13:48

Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа. Хамтдаа зүтгэж, эрчээ алдсан ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ салбарыг сэргээцгээе!

#GoMongolia

Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа

Эрчим хүчний салбарт хөрөнгө оруулж байгаа хувийн хэвшлийнхэндээ баярлалаа. Хамтдаа зүтгэж, эрчээ алдсан ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ салбарыг сэргээцгээе!

#GoMongolia

»»
Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 1500 айлтай гэрээ хийгээд байна
10:57

Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 

Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 1500 айлтай гэрээ хийгээд байна

Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч Х.Нямбаатар: “Сэлбэ дэд төв” дээр газар чөлөөлөлт 2200 айлаас 

»»
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Улаанбаатар хотын бүтээн байгуулалтын талаар сэтгүүлчдийн асуултад хариуллаа
17:57

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Хамтарсан Засгийн газар Бүсчилсэн хөгжлийн бодлого бүхий үйл ажиллагааны хөтөлбөр хэрэгжүүлнэ. 

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Улаанбаатар хотын бүтээн байгуулалтын талаар сэтгүүлчдийн асуултад хариуллаа

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Хамтарсан Засгийн газар Бүсчилсэн хөгжлийн бодлого бүхий үйл ажиллагааны хөтөлбөр хэрэгжүүлнэ. 

»»
Хамтарсан Засгийн газар 2024-2028 онд 14 мега төсөл хэрэгжүүлнэ
23:25

Төсөл-1

Хамтарсан Засгийн газар 2024-2028 онд 14 мега төсөл хэрэгжүүлнэ

Төсөл-1

»»
Элон Маск хиймэл оюун ухаан ашиглан дэлхийн удирдагчдын загварын шоу хийжээ
22:02

Элон Маск дэлхийн улс төрийн удирдагчид болон технологийн аваргуудыг хиймэл оюун ухаанаар бүтээгдсэн виртуал 

Элон Маск хиймэл оюун ухаан ашиглан дэлхийн удирдагчдын загварын шоу хийжээ

Элон Маск дэлхийн улс төрийн удирдагчид болон технологийн аваргуудыг хиймэл оюун ухаанаар бүтээгдсэн виртуал 

»»
Авлигачид ялах уу, ард түмэн ялах уу?
20:36
Ахмадуудад туслах робот хүүг зохион бүтээжээ
14:45

Германий “Navel Robotics” гэх гарааны компани өндөр настнуудын асрамжийн газарт ашиглах зориулалттай робот үйлдвэрлэж эхэлжээ.

Ахмадуудад туслах робот хүүг зохион бүтээжээ

Германий “Navel Robotics” гэх гарааны компани өндөр настнуудын асрамжийн газарт ашиглах зориулалттай робот үйлдвэрлэж эхэлжээ.

»»
Газар тариалан, гурилын үйлдвэрлэл жилд 3-4% ашигтай. Харин уул уурхайн үйлдвэрлэл 40-50% ашигтай
20:57












bolod.mn logo
RSS Feeds | Холбоо барих | Маркетингийн алба |
Мэдээлэл хуулбарлах хориотой. © 2005-2024 Bolod Мэдээллийн сүлжээ сайт. Бүх эрх хуулиар хамгаалагдсан. Developed by: "Онлайн Хүрээ" ХХК